เอเชียตะวันออกเฉียงใต้, อุษาคเนย์ หรือ เอเชียอาคเนย์ เป็นอนุภูมิภาคของทวีปเอเชีย ประกอบด้วยประเทศต่าง ๆ ซึ่งทิศเหนือติดจีน ทิศตะวันตกติดอินเดีย ทิศตะวันออกติดปาปัวนิวกินี และทิศใต้ติดออสเตรเลีย ภูมิภาคนี้เป็นภูมิภาคเดียวในทวีปเอเชียที่มีอาณาเขตบางส่วนอยู่ในซีกโลกใต้ ทั้งนี้เอเชียตะวันออกเฉียงใต้แบ่งเป็นสองภาคภูมิศาสตร์ ได้แก่
- เอเชียตะวันออกเฉียงใต้แผ่นดินใหญ่ รู้จักกันในชื่อ คาบสมุทรอินโดจีน และในอดีตว่า อินโดจีน ได้แก่ ประเทศกัมพูชา, ลาว, พม่า, มาเลเซียตะวันตก, ไทย และเวียดนาม
- เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ภาคพื้นสมุทร รู้จักกันในชื่อ กลุ่มเกาะมลายู และในอดีตว่า นูซันตารา ได้แก่ หมู่เกาะอันดามันและนิโคบาร์ (อินเดีย), บรูไน, มาเลเซียตะวันออก, ติมอร์ตะวันออก, อินโดนีเซีย (ยกเว้นนิวกินีตะวันตกที่อยู่ในโอเชียเนีย), ฟิลิปปินส์ และสิงคโปร์
พื้นที่ | 4,545,792 ตารางกิโลเมตร (1,755,140 ตารางไมล์) |
---|---|
ประชากร | 641,775,797 ((อันดับ 3)) |
ความหนาแน่น | 135.6 ต่อตารางกิโลเมตร (351 ต่อตารางไมล์) |
จีดีพี (อำนาจซื้อ) | 9.727 ล้านล้านดอลลาร์ |
จีดีพี (ราคาตลาด) | 3.317 ล้านล้านดอลลาร์ () |
จีดีพีต่อหัว | 5,017 ดอลลาร์ (อัตราแลกเปลี่ยน) |
เอชดีไอ | 0.723 |
กลุ่มชาติพันธุ์ | ออสโตรเอเชียติก, , , โลโล-พม่า และชาวไท ฮั่น |
ศาสนา | วิญญาณนิยม, พุทธ, คริสต์, , ฮินดู, อิสลาม, ศาสนาผี, ลัทธิเต๋า และ |
เดมะนิม | ชาวเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ |
ประเทศ | |
ดินแดน | รายการ |
ภาษา | ภาษาทางการ ภาษาอื่น ๆ
|
เขตเวลา | 5 โซนเวลา |
โดเมนระดับบนสุด | .bn, .id, .kh, .la, .mm, .my, .ph, .sg, .th, .tl, .vn |
รหัสโทรศัพท์ | |
เมืองใหญ่ | เมืองหลวง |
035 – เอเชียตะวันออกเฉียงใต้142 – เอเชีย001 – โลก |
ภูมิภาคนี้อยู่บนรอยต่อของแผ่นทวีปหลายแผ่นที่ยังมีการไหวสะเทือนรุนแรงและการปะทุของภูเขาไฟอยู่ต่อเนื่อง ทั้งนี้แผ่นที่สำคัญคือแผ่นซุนดาซึ่งมีอาณาเขตอยู่ในทุกพื้นที่ของประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ยกเว้น พม่า ภาคเหนือของไทย ทางเหนือของลาวและเวียดนาม และเกาะลูซอนของฟิลิปปินส์ เทือกเขาในพม่า ไทยและคาบสมุทรมาเลเซียเป็นส่วนหนึ่งของ ส่วนหมู่เกาะของฟิลิปปินส์นั้นเป็นส่วนหนึ่งของวงแหวนไฟ ส่วนประเทศอินโดนีเซียเป็นจุดที่แนวเทือกเขาทั้งสองมาเจอกันจึงทำให้เกิดแผ่นดินไหวและภูเขาไฟประทุบ่อยครั้ง
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีพื้นที่ 4.5 ล้านตารางกิโลเมตร คิดเป็น 10.5% ของทวีปเอเชียและคิดเป็น 3% ของพื้นที่โลก มีประชากรรวมมากกว่า 641 ล้านคนหรือประมาณ 8.5% ของประชากรโลก ทำให้เป็นภูมิภาคที่มีประชากรมากเป็นอันดับสามของโลกรองจากเอเชียใต้และเอเชียตะวันออก ภูมิภาคนี้มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมและเชื้อชาติเป็นอย่างมากโดยมีภาษากว่าร้อยภาษาตามกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ ทั้งนี้ 10 ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้ร่วมเป็นสมาชิกสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อันเป็นองค์กรระดับภูมิภาคที่ตั้งขึ้นเพื่อเป็นการร่วมมือกันในภาคเศรษฐกิจ การเมือง การทหาร การศึกษาและวัฒนธรรมในหมู่สมาชิก
เขตรัฐกิจ
ประเทศ
ประเทศ | พื้นที่ (กม.2) | ประชากร (พ.ศ. 2560) | ความหนาแน่น (/กม.2) | จีดีพี (ทั้งหมด), ดอลลาร์สหรัฐ (2019) | จีดีพี (ต่อหัว) ดอลลาร์สหรัฐ (2019) | HDI (2021 report) | เมืองหลวง |
---|---|---|---|---|---|---|---|
บรูไน | 5,765 | 423,196 | 78 | 14,310,000,000 | 86,480 | 0.829 | บันดาร์เซอรีเบอกาวัน |
กัมพูชา | 181,035 | 15,762,370 | 85 | 24,733,000,000 | 4,322 | 0.593 | พนมเปญ |
ติมอร์-เลสเต | 14,874 | 1,268,671 | 75 | 2,962,000,000 | 6,077 | 0.607 | ดิลี |
อินโดนีเซีย | 1,904,569 | 261,115,456 | 132 | 1,177,568,000,000 | 13,969 | 0.705 | จาการ์ตา |
ลาว | 236,800 | 6,758,353 | 30 | 17,216,000,000 | 8,571 | 0.607 | เวียงจันทน์ |
มาเลเซีย | 329,847 | 31,187,265 | 91 | 422,591,000,000 | 32,502 | 0.803 | กัวลาลัมเปอร์* |
พม่า | 676,000 | 52,885,223 | 78 | 92,775,000,000 | 7,387 | 0.585 | เนปยีดอ |
ฟิลิปปินส์ | 343,448 | 103,320,222 | 294 | 435,905,000,000 | 9,538 | 0.699 | มะนิลา |
สิงคโปร์ | 724 | 5,622,455 | 7,671 | 334,713,000,000 | 102,027 | 0.939 | สิงคโปร์ |
ไทย | 513,120 | 68,863,514 | 127 | 436,467,000,000 | 20,268 | 0.800 | กรุงเทพมหานคร |
เวียดนาม | 331,210 | 94,569,072 | 279 | 254,324,000,000 | 8,060 | 0.703 | ฮานอย |
* ฝ่ายบริหารของรัฐบาลมาเลเซียอยู่ที่เมืองปูตราจายา
ดินแดน
ดินแดน | ชื่อในภาษาท้องถิ่น | พื้นที่ (ตร.กม.) | ประชากร (คน) | ความหนาแน่น (คน/ตร.กม.) | เมืองหลวง |
---|---|---|---|---|---|
เกาะคริสต์มาส | Christmas Island | 135 | 1,402 | 10.4 | ฟลายอิงฟิชโคฟ |
หมู่เกาะโคโคส (คีลิง) | Cocos Islands | 14 | 596 | 42.6 | เวสต์ไอแลนด์ |
ดินแดนใต้ปกครองของประเทศ
ดินแดน | ชื่อในภาษาท้องถิ่น | พื้นที่ (ตร.กม.) | ประชากร | ความหนาแน่น (คน/ตร.กม.) | เมืองเอก |
---|---|---|---|---|---|
หมู่เกาะอันดามันและนิโคบาร์ | अंडमान और निकोबार द्वीपसमूह | 8,250 | 379,944 | 46 | พอร์ตแบลร์ |
ประวัติศาสตร์
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
มิลตัน ออสบอร์น (Milton Osborne) นักประวัติศาสตร์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ชาวออสเตรเลียแบ่งยุคสมัยไว้อย่างหลวม ๆ ดังนี้
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
ภูมิศาสตร์
ในทางภูมิศาสตร์ หมู่เกาะมลายูเป็นหนึ่งในบริเวณที่มีภูเขาไฟมีพลังมากที่สุดในโลก ผืนดินที่ยกตัวขึ้นในบริเวณนี้ทำให้เกิดภูเขาที่สวยงามอย่างยอดเขาปุนจักจายาที่จังหวัดปาปัวในอินโดนีเซีย ความสูงถึง 5,030 เมตร (16,024 ฟุต) บนเกาะนิวกินี อีกทั้งยังเป็นสถานที่เดียวที่สามารถพบธารน้ำแข็งได้ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ขณะที่บริเวณที่สูงเป็นอันดับสองอย่างยอดเขากีนาบาลูในรัฐซาบะฮ์ของมาเลเซียบนเกาะบอร์เนียว ซึ่งมีความสูง 4,095 เมตร (13,435 ฟุต) ภูเขาที่สูงที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้คือยอดเขาคากาโบราซี โดยมีความสูงถึง 5,967 เมตร ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของพม่า และเป็นส่วนหนึ่งของเทือกเขาหิมาลัย ขณะเดียวกันอินโดนีเซียนั้นถูกจัดว่าเป็นหมู่เกาะขนาดใหญ่ที่สุดในโลก (จัดโดย CIA World Factbook)
ภูเขาไฟมีพลังอย่างภูเขาไฟมายอนเป็นเจ้าของสถิติกรวยไฟที่สมบูรณ์ที่สุดในโลกที่เกิดจากการปะทุตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
ทำเลที่ตั้งและอาณาเขต
ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ตั้งอยู่ทางซีกโลกตะวันออกและทางตะวันออกเฉียงใต้ของทวีปเอเชีย โดยทิศเหนือติดกับประเทศจีน ทิศตะวันออกติดมหาสมุทรแปซิฟิก ทิศใต้ติดมหาสมุทรอินเดีย และทิศตะวันตกติดประเทศอินเดียและบังคลาเทศ โดยตั้งอยู่ระหว่างละติจูดที่ 10 องศาใต้ถึงละติจูดที่ 28 องศาเหนือ และระหว่างลองจิจูดที่ 92 องศาตะวันออกถึง 141 องศาตะวันตก ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีพื้นที่แบ่งออกเป็น 2 ส่วนโดยแบ่งตามภูมิศาสตร์คือ ส่วนที่เป็นภาคพื้นทวีป และส่วนที่เป็นหมู่เกาะ
ส่วนที่เป็นภาคพื้นทวีปเป็นพื้นแผ่นดินใหญ่อยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของทวีปเอเชีย และอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของภูมิภาคตะวันออกเฉียงใต้ ประกอบด้วยประเทศไทย พม่า ลาว เวียดนาม กัมพูชา บางส่วนของประเทศมาเลเซีย ส่วนที่เป็นหมู่เกาะ ได้แก่ ประเทศฟิลิปปินส์ อินโดนีเซีย บรูไน สิงคโปร์ บางส่วนของประเทศมาเลเซีย และติมอร์-เลสเต
ลักษณะทางภูมิศาสตร์ที่แบ่งมหาสมุทรอินเดียและมหาสมุทรแปซิฟิกออกจากกัน มีช่องแคบ 4 แห่ง ได้แก่ ช่องแคบมะละกา ช่องแคบซุนดา ช่องแคบลอมบอก และช่องแคบมากัสซาร์ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ยังเปรียบเสมือนสะพานเชื่อมระหว่างทวีปเอเชีย และทวีปออสเตรเลีย
ภูมิประเทศ
ลักษณะภูมิประเทศของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แบ่งได้ดังนี้
- บริเวณทิวเขาและที่ราบลาดเนินตะกอนเชิงเขา ทิวเขาภายในแผ่นดินใหญ่วางตัวในแนวเหนือ-ใต้ แผ่กระจายออกมาจาก โดยมี 3 แนว ได้แก่ แนวทิศตะวันตก คือ ในพม่าต่อเนื่องไปในทะเลอันดามัน เป็นภูเขาหินใหม่จึงมีแผ่นดินไหวเกิดขึ้นบ่อยครั้ง แนวกลางเป็นทิวเขาด้านทิศตะวันออกของพม่าต่อเนื่องลงไปถึงภาคเหนือของไทยจนถึงภาคใต้ แนวทิศตะวันออก คือ ทิวเขาในลาวและเวียดนาม ทิวเขาตามแนวกลางและตะวันออกเป็นภูเขายุคหินกลางจึงไม่มีปรากฏการณ์อันเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงที่รุนแรงเหมือนแนวทิศตะวันตก
- บริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำ พบอยู่สองฝั่งของแม่น้ำสายต่าง ๆ ที่ราบสำคัญได้แก่ ที่ราบลุ่มแม่น้ำอิรวดีในพม่า ที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาในไทย ที่ราบลุ่มแม่น้ำแดงของเวียดนาม ที่ราบลุ่มแม่น้ำโขงในประเทศกัมพูชาและเวียดนาม ส่วนที่ราบดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำที่สำคัญ เช่น ดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขง แม่น้ำเจ้าพระยาและแม่น้ำอิรวดี เป็นต้น
- ที่ราบชายฝั่งทะเล ได้แก่ บริเวณที่เป็นหาดทรายที่เกิดจากการทับถมของทรายจากการกระทำของคลื่นในทะเล บริเวณที่เป็นดินเลนซึ่งมักจะพบป่าไม้ เช่น ป่าโกงกาง ป่าจาก เป็นต้น พบได้ทั่วไปในทุกประเทศของภูมิภาค ยกเว้นประเทศลาวซึ่งเป็นประเทศเดียวในภูมิภาคที่ไม่มีที่ราบชายฝั่งทะเล เพราะไม่มีอาณาเขตติดต่อกับทะเล)
- หมู่เกาะ ส่วนใหญ่เป็นเกาะที่เกิดจากภูเขาไฟ ทั้งที่ยังมีพลังและที่ดับสนิทแล้ว ต่อเนื่องมาจากทิศตะวันตกในแผ่นดินประเทศพม่า ลงไปเป็นหมู่เกาะอันดามัน นิโคบาร์ สุมาตรา ชวา ในอินโดนีเซีย และหมู่เกาะในฟิลิปปินส์ ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ประกอบด้วยเกาะขนาดใหญ่และขนาดเล็กมากมาย ประเทศที่มีเกาะจำนวนมาก ได้แก่ อินโดนีเซีย ซึ่งมีเกาะมากกว่า 17,000 เกาะ ประเทศฟิลิปปินส์มีเกาะประมาณ 7,000 เกาะ เนื่องจากดินในเขตภูเขาไฟจะมีความอุดมสมบูรณ์ จึงทำให้แถบนี้มีประชากรอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก แม้จะต้องเสี่ยงต่อการปะทุของภูเขาไฟและแผ่นดินไหว
ภูมิอากาศ
ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีลักษณะภูมิอากาศแบบร้อนชื้นหรือเขตร้อน ซึ่งแบ่งออกได้เป็นสองลักษณะ คือ มีสภาพภูมิอากาศชุ่มชื้นในฤดูฝนและแห้งแล้งในฤดูแล้งอย่างชัดเจน และอีกลักษณะหนึ่ง คือ มีฝนตกชุ่มชื้นเกือบตลอดทั้งปี เนื่องจากภูมิภาคนี้ตั้งอยู่ในบริเวณเส้นศูนย์สูตร ดังนั้นจึงมีอุณหภูมิเฉลี่ยรายวันหรือรายเดือนสูงสม่ำเสมอตลอดทั้งปี
ลักษณะภูมิอากาศที่สลับระหว่างความชุ่มชื้นในฤดูฝน และความแห้งแล้งในฤดูแล้งอย่างชัดเจน จะพบได้ในบริเวณประเทศส่วนต่อกับแผ่นดินใหญ่ของทวีปเอเชีย ได้แก่ พม่า ไทย ลาว เวียดนาม และกัมพูชา ที่อยู่เหนือละติจูด 10 องศาเหนือขึ้นไป ในฤดูฝนจะได้รับอิทธิพลของลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ รวมทั้งพายุที่พัดมาจากทิศตะวันออก ทำให้มีฝนตกชุกในระหว่างเดือนพฤษภาคมถึงตุลาคม ส่วนในช่วงระหว่างเดือนพฤศจิกายนถึงเมษายนจะมีลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือจากประเทศจีนพัดพาเอาความแห้งแล้งเข้ามาสู่พื้นที่ ทำให้เห็นความแตกต่างของทั้งสองฤดู ในบางปีอาจมีพายุหมุนพัดเข้าสู่แผ่นดินใหญ่ทำให้มีฝนตกหนักอย่างต่อเนื่อง บริเวณที่ได้รับผลกระทบจากพายุก่อน เช่น ฟิลิปปินส์ เวียดนาม และลาว จะได้รับผลกระทบมาก ทำให้เกิดภัยน้ำท่วมและแผ่นดินถล่ม
สำหรับประเทศที่เป็นหมู่เกาะจำนวนมาก ได้แก่ อินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์นั้น จะได้รับอิทธิพลจากลมทะเลและพายุแบบต่าง ๆ เกือบตลอดทั้งปี จึงทำให้มีฝนตกชุก ยกเว้นบางบริเวณที่อาจจะมีอากาศแห้งแล้งได้บ้างเป็นระยะเวลาสั้น เช่น ทางตะวันออกของเกาะชวา ประเทศอินโดนีเซีย สำหรับประเทศฟิลิปปินส์พายุไต้ฝุ่นซึ่งมีทั้งความเร็วลมสูงและปริมาณน้ำฝนมาก พัดผ่านประเทศเป็นจำนวนมากกว่า 10 ลูกต่อปี ทำให้ประเทศได้รับผลกระทบที่รุนแรงเป็นประจำ
สิ่งแวดล้อม
ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีลักษณะภูมิอากาศแบบอบอุ่น, ร้อนชื้น และได้รับอิทธิพลจากลมมรสุม สัตว์ที่มีถิ่นอาศัยอยู่ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ค่อนข้างมีความหลากหลาย, บนเกาะบอร์เนียวและเกาะสุมาตราจะมีอุรังอุตัง, ช้างเอเชีย, สมเสร็จมลายู, กระซู่ และเสือลายเมฆบอร์เนียวก็สามารถพบได้เช่นกัน หกสปีชีส์ย่อยของหมีขอมีถิ่นอาศัยอยู่ในบริเวณนี้ อย่างไรก็ตามมันเป็นสัตว์ที่เสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ที่
เสือสามชนิดที่มีสปีชีส์ย่อยแตกต่างกันสามารถพบได้บนเกาะสุมาตรา (เสือโคร่งสุมาตรา), ในมาเลเซียตะวันออก (เสือโคร่งมลายู), และในอินโดจีน (เสือโคร่งอินโดจีน), โดยทั้งหมดถูกจัดอยู่ในกลุ่มที่ถูกคุกคาม
มังกรโกโมโดเป็นสัตว์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในสปีชีส์กิ้งก่า และอาศัยอยู่บนเกาะโกโมโด, เกาะรินจา, เกาะโฟลเร็ซ, และ ในอินโดนีเซีย
เป็นนกประจำชาติของฟิลิปปินส์ ซึ่งนักวิทยาศาสตร์กล่าวว่าเป็นเหยี่ยวที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก และมีเฉพาะในป่าที่ฟิลิปปินส์เท่านั้น
ควายป่า และควายแคระบนเกาะที่แตกต่างกันพบได้เฉพาะที่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้เท่านั้น ในทุกวันนี้ควายสามารถพบได้ทั่วไปในภูมิภาค แต่ชนิดอื่นนั้นถูกคุกคามและหายาก
กระจง สัตว์คล้ายกวางที่มีขนาดไล่เลี่ยกับแมวหรือสุนัขพันธุ์เล็กสามารถพบได้บนเกาะสุมาตรา, เกาะบอร์เนียว และเกาะปาลาวัน (ฟิลิปปินส์) ขณะที่กระทิงที่มีขนาดใหญ่กว่าควายป่าสามารถพบได้ที่อินโดจีนเป็นส่วนใหญ่
สัตว์ปีกอย่างนกยูงและนกแซงแซวอาศัยอยู่บริเวณฝั่งตะวันออกอย่างอินโดนีเซีย ขณะที่หมูที่มีอวัยวะคล้ายงาสี่งาอย่างก็สามารถพบได้ที่อินโดนีเซียเช่นกัน ส่วนนกเงือกมักถูกส่งไปยังจีนเพราะมีจะงอยปากที่มีมูลค่าสูงเช่นเดียวกับนอของแรด ซึ่งถูกส่งไปจีนเช่นเดียวกัน
บริเวณแนวปะการังน้ำตื้นในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ถือได้ว่าเป็นบริเวณที่มีระบบนิเวศทางทะเลหลากหลายและสมบูรณ์ที่สุดในโลก โดยเต็มไปด้วยปะการัง, ปลา, หอย และพวกหมึก ตามที่องค์กรอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมนานาชาติได้ทำการสำรวจทะเลบริเวณราชาอัมพัตแล้วพบว่ามีความหลากหลายที่สุดในโลก และมากกว่าบริเวณอื่นอย่างสามเหลี่ยมปะการังของอินโดนีเซีย, ฟิลิปปินส์ และปาปัวนิวกินี โดยบริเวณสามเหลี่ยมปะการังนี้ถือได้ว่าเป็นหัวใจของแนวปะการังทั่วโลกเลยทีเดียว ทำให้ราชาอัมพุตเป็นบริเวณที่มีแนวปะการังมากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก ขณะที่ปลาที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลกอย่างปลาฉลามวาฬและ 6 สปีชีย์ของเต่าทะเลสามารถพบได้ในทะเลจีนใต้ และดินแดนในมหาสมุทรแปซิฟิกของฟิลิปปินส์
พืชในภูมิภาคนี้เป็นแบบพืชเขตร้อน ในบางประเทศที่มีภูเขาสูงพอสามารถพบพรรณไม้ต่าง ๆ ที่สมบูรณ์ ซึ่งพื้นที่ป่าหนาทึบในเขตร้อนซึ่งมีฝนตกมากเหล่านี้กำลังเผชิญกับปัญหาการตัดไม้ทำลายป่า โดยเฉพาะบนเกาะบอร์เนียว
ขณะที่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้อุดมไปด้วยพรรณไม้และสัตว์ท้องถิ่นก็ต้องเผชิญกับปัญหาการทำลายป่าอย่างรุนแรง เป็นเหตุให้ที่อยู่อาศัยของสัตว์ถูกทำลายจนใกล้สูญพันธุ์เช่นอุรังอุตังและเสือโคร่งสุมาตรา คาดกันว่าสัตว์และพรรณไม้ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มากกว่า 40% มีจำนวนลดลงในศตวรรษที่ 21 ในขณะเดียวกันเมฆหมอกเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นเป็นประจำ โดยมีความรุนแรงมากที่สุดในปี 1997 และ 2006 ซึ่งทั้งสองครั้งมีหลายประเทศได้รับผลกระทบจากหมอกที่หนาทึบที่ส่วนใหญ่เกิดจากในอินโดนีเซีย จนกระทั่งมีหลายประเทศร่วมลงนามในความตกลงอาเซียนว่าด้วยมลพิษจากหมอกควันข้ามแดน โดยมีวัตถุประสงค์ในการลดมลหมอกพิษในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
เศรษฐกิจ
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
ประชากร
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีพื้นที่ประมาณ 4,000,000 ตารางกิโลเมตร (1.6 ล้านตารางไมล์) มีประชากรมากกว่า 628 ล้านคนในปี พ.ศ. 2558 โดยกว่าหนึ่งในห้า (125 ล้านคน) อยู่บนเกาะชวาของอินโดนีเซีย ซึ่งเป็นเกาะขนาดใหญ่ที่มีความหนาแน่นที่สุดในโลก ด้วยความที่ประเทศอินโดนีเซียมีประชากรถึง 230 ล้านคน ทำให้เป็นประเทศที่มีประชากรหนาแน่นมากเป็นอันดับ 4 ของโลก เอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีความหลากหลายทางเชื้อชาติและศาสนาที่จะแตกต่างไปในแต่ละประเทศ มีชาวจีนโพ้นทะเล 30 ล้านคน อาศัยอยู่ในภูมิภาคนี้ โดยที่เด่นชัดที่สุดคือที่เกาะคริสต์มาส, มาเลเซีย, ฟิลิปปินส์, สิงคโปร์, อินโดนีเซีย และไทย รวมถึงชาวฮั้วในเวียดนาม
กลุ่มชาติพันธุ์
ในช่วงหลังชาวชวาเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีจำนวนประชากรมากที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ด้วยจำนวนที่มากกว่า 86 ล้านคน โดยส่วนใหญ่จะอาศัยอยู่บนเกาะชวา ส่วนที่พม่าจะมีชาวพม่าอาศัยอยู่มากกว่าสองในสามของประชากรทั้งหมด ขณะที่ชาวไทยและเวียดนามก็จะมีจำนวนราวสี่ในห้าของประเทศเหล่านั้น อินโดนีเซียนั้นถูกปกครองโดยชาวชวาและชาวซุนดา ขณะที่มาเลเซียจะมีและชาวจีนในสัดส่วนที่ไล่เลี่ยกัน ส่วนกลุ่มชาติพันธุ์ที่สำคัญในฟิลิปปินส์ได้แก่ , , , และ
ศาสนา
ศาสนาอิสลามเป็นศาสนาที่มีผู้นับถือมากที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ด้วยจำนวนประมาณที่มากถึง 240 ล้านคน ซึ่งคิดเป็น 40% ของประชากรทั้งหมด โดยส่วนมากจะอยู่ที่บรูไน, อินโดนีเซีย และมาเลเซีย เอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นภูมิภาคที่มีความหลากหลายทางศาสนา โดยศาสนาพุทธมีผู้นับถือเป็นจำนวนมากในไทย, กัมพูชา, ลาว, พม่า, เวียดนาม และสิงคโปร์ ลัทธิบูชาบรรพบุรุษและลัทธิขงจื๊อก็มีผู้นับถือมากในเวียดนามและสิงคโปร์ ส่วนศาสนาคริสต์ก็เป็นที่นิยมในฟิลิปปินส์, ภาคตะวันออกของอินโดนีเซีย, มาเลเซียตะวันออก และติมอร์-เลสเต โดยฟิลิปปินส์เป็นประเทศที่มีผู้นับถือนิกายโรมันคาทอลิกมากที่สุดในเอเชีย ส่วนติมอร์-เลสเตก็นับถือนิกายโรมันคาทอลิกเช่นกัน เนื่องจากเคยตกเป็นอาณานิคมของโปรตุเกสมาก่อน
ศาสนาเป็นสิ่งที่หลากหลายในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และไม่มีประเทศใดเลยที่มีผู้นับถือศาสนาเดียวกันทั้งหมด โดยประเทศที่มีชาวมุสลิมมากที่สุดในโลกอย่างอินโดนีเซียก็สามารถพบชาวฮินดูได้มากมายที่บาหลี โดยชาวฮินดูนั้นกระจายอยู่ทั่วภูมิภาคทั้งในสิงคโปร์, มาเลเซีย และประเทศอื่น ครุฑที่ว่ากันว่าเป็นพญาแห่งนก และเป็นพาหนะของพระนารายณ์ก็เป็นสัญลักษณ์ประจำชาติของทั้งไทยและอินโดนีเซีย, ในฟิลิปปินส์สามารถพบรูปหล่อครุฑได้ที่ปาลาวัน, รูปหล่อเทพเจ้าฮินดูองค์อื่นก็สามารถพบได้ที่มินดาเนา สำหรับชาวฮินดูในบาหลีนั้นค่อนข้างแตกต่างจากชาวฮินดูแห่งอื่น โดยมีวัฒนธรรมในแบบของตนเองและมีความเชื่อเรื่องวิญญาณ ส่วนชาวคริสต์นั้นสามารถพบได้ทั่วไปในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยส่วนมากจะอยู่ที่ติมอร์-เลสเตและฟิลิปปินส์ ซึ่งเป็นชาติที่มีชาวคริสต์มากที่สุดในเอเชีย นอกจากนี้ยังมีชนเผ่าโบราณที่รัฐซาราวักในมาเลเซียตะวันออก และปาปัวที่ภาคตะวันออกของอินโดนีเซีย ในพม่ามีการบูชาพระอินทร์ในแบบที่เรียกว่า นัต ส่วนที่เวียดนามนั้นส่วนใหญ่จะเป็นศาสนาพุทธนิกายมหายาน ซึ่งเชื่อเรื่องวิญญาณ ยกเว้นเรื่องการบูชาความตาย
ภาษา
ภาษาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้นั้นแตกต่างกันไปตามอิทธิพลของสิ่งต่าง ๆ ได้แก่ การค้า, การย้ายถิ่นฐาน, และการเคยตกเป็นอาณานิคมในอดีต
การใช้ภาษาในแต่ละประเทศ มีดังนี้: (ภาษาทางการจะถูกจัดเป็น ตัวหนา)
ประเทศ | ภาษา |
---|---|
บรูไน | มลายู, อังกฤษ, จีน, ภาษาชนพื้นเมืองบอร์เนียว |
พม่า | พม่า, ไทใหญ่, กะเหรี่ยง, ยะไข่, กะชีน, ชีน, มอญ, และภาษาพื้นเมืองอื่น ๆ |
กัมพูชา | เขมร, ไทย, อังกฤษ, ฝรั่งเศส, เวียดนาม, จาม, จีน, และอื่น ๆ |
เกาะคริสต์มาส | อังกฤษ, จีน, มลายู |
หมู่เกาะโคโคส | อังกฤษ, มลายูโคโคส |
ติมอร์-เลสเต | เตตุน, โปรตุเกส, อินโด, อังกฤษ, Mambae, Makasae, Tukudede, Bunak, Galoli, Kemak, Fataluku, Baikeno, และอื่น ๆ |
อินโดนีเซีย | อินโด, ชวา, ซุนดา, มลายู, จีนฮกเกี้ยน, จีนกลาง, จีนฮากกา, จีนมินนาน, จีนกวางตุ้ง, อาเจะฮ์, บาตัก, Minang, Banjarese, ซาซะก์, เตตุน, Dayak, Minahasa, Toraja, บูกิส, Halmahera, Ambonese, Ceramese, Bare'e, ดัตช์, อังกฤษ, ปาปวน, และอื่น ๆ |
ลาว | ลาว, ไทย, เวียดนาม, ม้ง, Miao, เมี้ยน, Dao, ไทใหญ่, ฝรั่งเศส, อังกฤษ และอื่น ๆ |
มาเลเซีย | มลายู, อังกฤษ, จีนฮกเกี้ยน, จีนกลาง, ทมิฬ, จีนฮากกา, จีนกวางตุ้ง, จีนมินนาน, อินเดีย, ไทย, Iban, Kadazan, Banjarese, ชวา และอื่น ๆ |
ฟิลิปปินส์ | ฟิลิปีโน, อังกฤษ, สเปน, อารบิก, ตากาล็อก, เซบัวโน (โบโฮล), ฮีลีไกโนน, อีโลกาโน, ฮีลีไกโนน, กาปัมปางัน, บีโคล, วาไร, ปังกาซีนัน, ชาบากาโน, อักลัน, อาซี (บันตัวนอน), Bangon, คาปิซ, อีบานัก, Itawis, Bangon, บีโคล (อัลเบย์), Bicolano (Bulan, Gubat, Irosin, Matnog, Sta Magdalena, Bulusan), Biko (Buhi), Bikol Central, Bisaya/Binisaya, Daraga/East Miraya Bikol, Oasnon/West Miraya Bikol, Bicolano (Iriga) Capiznon, เซบัวโน, Caviteño Chabacano Ternateño Chabacano, Zamboangueño Chavacano, Castellano, Abakay Chavacano, Cotabateñ Chavacano, Ermiteño Chabacano, Ilocano (Abagatan), Hiligaynon, Jama Mapun, Kapampangan, Kinaray-a, Manobo (Obo), Maranao, Pangasinan, Romlomanon (Ini), Sambal (Botolan), Sambal (Sambal), Sangil, Sinama, Surigaonon, Sorsoganon, Tayabas Tagalog, Tausug, Waray-Waray, Yakan Philippines has more than a hundred languages and dialects. |
สิงคโปร์ | อังกฤษ, จีนกลาง, มลายู, ทมิฬ, จีนฮกเกี้ยน, จีนแต้จิ๋ว, กวางตุ้งมาตรฐาน, จีนแคะ, จีนสำเนียงเซี่ยงไฮ้, ภาษาอินเดียอื่น ๆ , อาหรับสำเนียงต่าง ๆ, และอื่น ๆ |
ไทย | ไทย, ไทยถิ่นเหนือ, ไทยถิ่นอีสาน, ไทยถิ่นใต้, จีนแต้จิ๋ว, จีนหมิ่นหนาน, ฮักกา, กวางตุ้ง, อังกฤษ, มลายู, ลาว, เขมร, อีสาน, ไท, ลื้อ, ผู้ไทย, มอญ, พม่า, ชาวเขา, และอื่น ๆ |
เวียดนาม | เวียดนาม, อังกฤษ, จีนหมิ่นหนาน, ฝรั่งเศส, ไทย, เขมร, mountain-area languages (มอญ–เขมร, มาลาโย-โพลีเนเซีย และ ม้ง) |
นคร
วัฒนธรรม
วัฒนธรรมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีความหลากหลายเป็นอย่างมาก บนแผ่นดินใหญ่จะมีการผสมผสานกันระหว่างวัฒนธรรมอินเดียและจีน ส่วนอินโดนีเซีย, ฟิลิปปินส์, มาเลเซีย และสิงคโปร์นั้นประกอบด้วยวัฒนธรรมอาหรับ, โปรตุเกส, สเปน, จีน, อินเดีย และวัฒนธรรมพื้นเมืองมลายู ส่วนบรูไนจะค่อนข้างแตกต่างจากประเทศอื่น เพราะได้รับอิทธิพลมากมายจากวัฒนธรรมอาหรับ
ในภูมิภาคนี้มีการทำนาข้าวมาแล้วนับพันปี เช่น ที่เกาะลูซอน โดยนาข้าวต้องใช้ความมุมานะในการดูแลรักษาเป็นอย่างมาก และสามารถเข้ากับสภาพภูมิอากาศแบบมรสุมได้เป็นอย่างดี
สามารถหาได้ทั่วไปในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตั้งแต่ไทยและลาว, เกาะบอร์เนียว, เกาะลูซอนในฟิลิปปินส์, ไปจนถึงปาปัวนิวกินี โดยมีเทคนิกในการสร้างไม่เหมือนกัน โดยเฉพาะในอินโดนีเซีย รวมไปถึงด้านอาวุธยุทโธปกรณ์ เช่น กริช และเครื่องดนตรี เช่น ระนาด
อิทธิพล
วัฒนธรรมในภูมิภาคนี้ส่วนใหญ่จะได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมจีนและอินเดีย โดยเวียดนามเป็นประเทศที่ได้รับอิทธิพลจีนชัดเจนที่สุด ส่วนวัฒนธรรมตะวันตกนั้นมีมากที่สุดที่ฟิลิปปินส์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งคือมีการใช้กฎหมายแบบสเปนและอเมริกัน
ด้วยความที่จีนมีอิทธิพลต่อเวียดนามมาเป็นเวลานาน เวียดนามจึงถูกจัดอยู่ในวัฒนธรรมเอเชียตะวันออกด้วย ธรรมเนียมปฏิบัติของชาวเวียดนามมีปรัชญาเอเชียตะวันออกเป็นจำนวนมาก อีกทั้งยังได้รับอิทธิพลทางศาสนา เช่น ศาสนาพุทธ นิกายมหายาน, ลัทธิขงจื้อ และลัทธิเต๋า ซึ่งเกิดขึ้นในจีนทั้งหมด นอกจากนี้ในเวียดนามยังนิยมใช้ตะเกียบในการรับประทานอาหารเช่นเดียวกับประเทศในเอเชียตะวันออกประเทศอื่น ๆ และอาหารเวียดนามส่วนใหญ่ก็ได้รับอิทธิพลจากจีนและฝรั่งเศส
โดยทั่วไปแล้วผู้คนที่รับประทานอาหารด้วยมือจะเป็นพวกที่ได้รับอิทธิพลจากอินเดียมากกว่าจีน ซึ่งรับประทานอาหารด้วยตะเกียบและมีชาเป็นเครื่องดื่ม นอกจากนี้น้ำปลาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ยังค่อนข้างมีรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์ต่างจากภูมิภาคอื่น ๆ
ศิลปกรรม
ศิลปกรรมของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แตกต่างจากภูมิภาคอื่นอย่างชัดเจน โดยส่วนใหญ่แล้วการร่ายรำในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มักประกอบด้วยการเคลื่อนไหวของมือและเท้าตามอารมณ์และความหมายที่ต้องการสื่อให้ผู้ชมรับรู้ ชาวเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ส่วนใหญ่นับว่าการรำเป็นหนึ่งในวัฒนธรรมของพวกเขา โดยเกิดขึ้นตั้งแต่ต้นคริสตศตรรษที่ 7 ก่อนจักรวรรดิขแมร์ที่ได้รับอิทธิพลจากศาสนาพราหมณ์ค่อนข้างมาก เช่น การเล่นหุ่นเงาเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่มีมาอย่างยาวนานถึงกว่าร้อยปีโดยรูปแบบหนึ่งที่รู้จักกันดีคือของอินโดนีเซีย เช่นเดียวกันศิลปกรรมและวรรณกรรมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้บางประเทศก็ได้รับอิทธิพลจากศาสนาพราหมณ์มานับร้อยปีแล้ว
ชาวไทซึ่งย้ายถิ่นฐานมาในภายหลังได้นำประเพณีจีนบางอย่างเข้ามาด้วย แต่ก็ถูกกลืนไปด้วยประเพณีเขมรและมอญ โดยสิ่งเดียวที่บ่งชี้ได้ว่าพวกเขาเคยรับศิลปกรรมจากมาก่อนคือรูปแบบของวัด โดยเฉพาะหลังคาแบบเรียว
แม้จะเปลี่ยนไปนับถือศาสนาอิสลามที่ต่อต้านลักษณะศิลปกรรมต่าง ๆ แล้ว แต่อินโดนีเซียก็ยังคงเหลือสิ่งที่ได้รับอิทธิพลจากศาสนาพราหมณ์มากมายไม่ว่าจะเป็นหลักคำสอน, วัฒนธรรม, ศิลปกรรม และวรรณกรรม เช่น (หนังตะลุง) และวรรณกรรมอย่างรามายณะ ด้านส่วนที่เป็นแผ่นดินใหญ่ (ไม่รวมเวียดนาม) การรำและศิลปกรรมต่างๆที่เกี่ยวกับเทพเจ้าตามความเชื่อของฮินดู ได้ถูกรวมเข้ากับวัฒนธรรมไทย, กัมพูชา, ลาว และ โดยสิ่งเหล่านี้ชี้ให้เห็นว่าศิลปกรรมโบราณเขมรและอินโดมีความเกี่ยวโยงกับการพรรณนาเรื่องราวชีวิตของเทพ นอกจากนี้ชาวเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ยังเชื่อเรื่องราวชีวิตของเทพว่าเป็นสิ่งที่เกี่ยวกับชีวิตของพวกเขาทั้งความรื่นเริง, ลักษณะของโลก, การทำนายเรื่องราวที่ยังไม่เกิด
ดนตรี
ดนตรีพื้นบ้านในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แปรเปลี่ยนไปตามชาติพันธุ์และวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน โดยแนวดนตรีที่สามารถพบเห็นได้โดยส่วนใหญ่ ได้แก่ ดนตรีคอร์ท, ดนตรีโฟล์ก, แนวดนตรีของชนกลุ่มน้อย, และดนตรีที่ได้รับอิทธิพลจากภูมิภาคอื่น
สำหรับดนตรีคอร์ทและโฟล์กนั้น ฆ้องเป็นสิ่งที่สามารถหาชมได้ทั่วไปในภูมิภาค (ยกเว้นบริเวณพื้นที่ต่ำของเวียดนาม) ของอินโดนีเซีย, วงปี่พาทย์ ของไทยและกัมพูชา รวมทั้ง ที่เป็นเครื่องดนตรีของทางตอนใต้ของฟิลิปปินส์, เกาะบอร์เนียว, เกาะซูลาเวซี และเกาะติมอร์ คือสามแนวดนตรีที่มีความโดดเด่นและมีอิทธิพลต่อดนตรีแนวอื่นในภูมิภาค นอกจากนี้ดนตรีแนวสตริงเป็นแนวที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
การเขียน
เป็นหนึ่งในสิ่งที่ทำให้ชนพื้นเมืองได้เรียนรู้เกี่ยวกับการเขียนมาแต่ในอดีต โดยมีรูปแบบที่ปรากฏตระกูลอักษรพราหมี เช่น อักษรบาหลีที่ปรากฏบนใบปาล์ม
การเขียนในรูปแบบนี้ถูกเผยแพร่ออกไปตั้งแต่ก่อนที่กระดาษจะเกิดขึ้นราวประมาณปีที่ 100 ในจีน โดยบนใบปาล์มแต่ละใบจะประกอบด้วยตัวอักษรหลายบรรทัดเขียนไปตามความยาวของใบ และมีการใช้เชือกเรียงไปยังใบอื่น มีการตกแต่งบริเวณที่อยู่ห่างจากจุดศูนย์กลาง ตัวอักษรของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ส่วนใหญ่เป็นแบบอักษรสระประกอบ จนกระทั่งเมื่อมีชาวตะวันตกเข้ามา และมีการผสมผสานอย่างกลมกลืน ไม่ใช่แค่เสียงสระเท่านั้น แต่ยังรวมถึงรูปแบบเอกสารทางการที่ไม่ใช้กระดาษด้วย ได้แก่ คัมภีร์ทองแดงชวา ซึ่งมีความทนทานมากกว่ากระดาษในสภาพภูมิอากาศแบบร้อนชื้นของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
หมายเหตุ
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- "การประเมินประชากรโลก พ.ศ. 2560". ESA.UN.org (custom data acquired via website). , Population Division. สืบค้นเมื่อ 10 September 2017.
- (PDF) (6th ed.). Jakarta: ASEAN. กุมภาพันธ์ 2014. p. 1. ISBN . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 4 กันยายน 2015. สืบค้นเมื่อ 9 พฤษภาคม 2015.
- "Report for Selected Countries and Subjects". World Economic. IMF. Outlook Database, October 2016
- Klaus Kästle (September 10, 2013). "Map of Southeast Asia Region". Nations Online Project. One World – Nations Online. สืบค้นเมื่อ 10 September 2013.
Nations Online is an online destination guide with many aspects of the nations and cultures of the world: geography, economy, science, people, culture, environment, travel and tourism, government and history.
- Shaffer, Lynda Norene (2015-02-18). Maritime Southeast Asia to 500 (ภาษาอังกฤษ). Routledge. ISBN .
- Chester, Roy (2008-07-16). Furnace of Creation, Cradle of Destruction: A Journey to the Birthplace of Earthquakes, Volcanoes, and Tsunamis. AMACOM. ISBN .
- "Population of Asia (2018) - Worldometers". www.worldometers.info (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2018-12-30.
- Zide; Baker, Norman H.; Milton E. (1966). Studies in comparative Austroasiatic linguistics. Foreign Language Study.
{{}}
: CS1 maint: multiple names: authors list () - "ASEAN Member States". ASEAN.
- . CIA World Factbook. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-12-25. สืบค้นเมื่อ 12 September 2009.
- . CIA World Factbook. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-12-24. สืบค้นเมื่อ 12 September 2009.
- Population data as per the Indian Census.
- ศึกษาเพิ่มเติมที่ ออสบอร์น, มิลตัน. (2544). เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ : สังเขปประวัติศาสตร์. เชียงใหม่: ตรัสวิน (ซิลค์เวอร์มบุ๊คส์).
- Davis, Lee (1992). Natural disasters: from the Black Plague to the eruption of Mt. Pinatubo. New York, NY: Facts on File Inc.. pp. 300–301.
- http://www.haribon.org.ph/index.php?view=article&id=223%3Athe-largest-eagle-in-the-world&option=com_content&Itemid=119
- Biodiversity wipeout facing Southeast Asia, New Scientist, July 23, 2003
- Indonesia - The World Factbook https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html 2008-12-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- CIA – The World Factbook – Brunei 2018-12-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Cia.gov. Retrieved on October 17, 2011.
- CIA – The World Factbook – Cambodia 2010-12-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Cia.gov. Retrieved on October 17, 2011.
- CIA – The World Factbook – Christmas Island 2018-12-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Cia.gov. Retrieved on October 17, 2011.
- CIA – The World Factbook – Cocos (Keeling) Islands 2018-12-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Cia.gov. Retrieved on October 17, 2011.
- CIA – The World Factbook – East Timor 2018-01-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Cia.gov. Retrieved on October 17, 2011.
- CIA – The World Factbook – Indonesia 2008-12-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Cia.gov. Retrieved on October 17, 2011.
- CIA – The World Factbook – Laos 2010-12-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Cia.gov. Retrieved on October 17, 2011.
- CIA – The World Factbook – Malaysia 2019-01-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Cia.gov. Retrieved on October 17, 2011.
- See: 1987 Philippines Constitution
- CIA – The World Factbook – Philippines 2015-07-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Cia.gov. Retrieved on October 17, 2011.
- CIA – The World Factbook – Thailand 2010-12-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Cia.gov. Retrieved on October 17, 2011.
- CIA – The World Factbook – Vietnam 2020-05-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Cia.gov. Retrieved on October 17, 2011.
แหล่งข้อมูลอื่น
- ชุลีพร วิรุณหะ. (2557). โลกเอเชียตะวันออกเฉียงใต้: รากฐานประวัติศาสตร์. นครปฐม: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากร.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
exechiytawnxxkechiyngit xusakheny hrux exechiyxakheny epnxnuphumiphakhkhxngthwipexechiy prakxbdwypraethstang sungthisehnuxtidcin thistawntktidxinediy thistawnxxktidpapwniwkini aelathisittidxxsetreliy phumiphakhniepnphumiphakhediywinthwipexechiythimixanaekhtbangswnxyuinsikolkit thngniexechiytawnxxkechiyngitaebngepnsxngphakhphumisastr idaekexechiytawnxxkechiyngitaephndinihy ruckkninchux khabsmuthrxinodcin aelainxditwa xinodcin idaek praethskmphucha law phma maelesiytawntk ithy aelaewiydnam exechiytawnxxkechiyngitphakhphunsmuthr ruckkninchux klumekaamlayu aelainxditwa nusntara idaek hmuekaaxndamnaelaniokhbar xinediy bruin maelesiytawnxxk timxrtawnxxk xinodniesiy ykewnniwkinitawntkthixyuinoxechiyeniy filippins aelasingkhoprexechiytawnxxkechiyngitphunthi4 545 792 tarangkiolemtr 1 755 140 tarangiml prachakr641 775 797 xndb 3 khwamhnaaenn135 6 txtarangkiolemtr 351 txtarangiml cidiphi xanacsux 9 727 lanlandxllarcidiphi rakhatlad 3 317 lanlandxllar cidiphitxhw5 017 dxllar xtraaelkepliyn exchdiix0 723klumchatiphnthuxxsotrexechiytik olol phma aelachawith hnsasnawiyyanniym phuthth khrist hindu xislam sasnaphi lththieta aelaedmanimchawexechiytawnxxkechiyngitpraeths bruin kmphucha xinodniesiy law maelesiy phma filippins singkhopr ithy timxr elset ewiydnamdinaednraykar hmuekaaxndamnaelaniokhbar ekaakhristmas hmuekaaokhokhs phasaphasathangkar phmaxngkvsfilippinsekhmrlawxinodniesiymlayuaemndarinoprtueksthmilettunithyewiydnam phasaxun aexofrexchiaextik xahrbxxsotrexechiytik mxyxxsotrniesiyn takalxkphasaettunchwasundaesbwonmaduraxiolkaonhiliikonnminngkaebabiokhlbahliwairkapmpangnpngkasinnmsbaetbukiscamxaecahxibnlunbawngkhrioxl chabakaontxkpisinkristngebxtawidrawiediyn thmiletlukumlyalmknnada xinod yuorepiyn ebngkxlxngkvsfrngessepxresiyoprtuekssepnhindidtchsinghlorhincaxurduexingekx esnthienl khra ith ithylawithihycin thiebt phmayaikhkaehriyngaemndarinkwangtunghminhmarmiososthaodmnipura phasathnghmdkhxngthwipexechiyekhtewla5 osnewla UTC 5 30 hmuekaaxndamnaelaniokhbarUTC 6 30 hmuekaaokhkhxs phmaUTC 7 00 kmphucha ekaakhristmas xinodniesiy law ithy ewiydnamUTC 8 00 bruin xinodniesiy maelesiy filippins singkhoprUTC 9 00 timxrtawnxxk xinodniesiyodemnradbbnsud bn id kh la mm my ph sg th tl vnrhsothrsphthemuxngihyemuxnghlwng bndaresxriebxkawnphnmepycakartaewiyngcnthnkwlalmepxrenpyidxmanilasingkhoprkrungethphdilihanxy emuxngihy bndungebxkasikrungethphekinethxdanngnkhresbudaebaednpasaredpkcxrcthawnhanxyihfxngnkhrohciminhcakartakwlalmepxrmakssarmanilaemdneksxnsitiesxmarngsingkhoprsurabayayangkungykyakarta035 exechiytawnxxkechiyngit 142 exechiy 001 olk phumiphakhnixyubnrxytxkhxngaephnthwiphlayaephnthiyngmikarihwsaethuxnrunaerngaelakarpathukhxngphuekhaifxyutxenuxng thngniaephnthisakhykhuxaephnsundasungmixanaekhtxyuinthukphunthikhxngpraethsinexechiytawnxxkechiyngitykewn phma phakhehnuxkhxngithy thangehnuxkhxnglawaelaewiydnam aelaekaalusxnkhxngfilippins ethuxkekhainphma ithyaelakhabsmuthrmaelesiyepnswnhnungkhxng swnhmuekaakhxngfilippinsnnepnswnhnungkhxngwngaehwnif swnpraethsxinodniesiyepncudthiaenwethuxkekhathngsxngmaecxkncungthaihekidaephndinihwaelaphuekhaifprathubxykhrng exechiytawnxxkechiyngitmiphunthi 4 5 lantarangkiolemtr khidepn 10 5 khxngthwipexechiyaelakhidepn 3 khxngphunthiolk miprachakrrwmmakkwa 641 lankhnhruxpraman 8 5 khxngprachakrolk thaihepnphumiphakhthimiprachakrmakepnxndbsamkhxngolkrxngcakexechiyitaelaexechiytawnxxk phumiphakhnimikhwamhlakhlaythangwthnthrrmaelaechuxchatiepnxyangmakodymiphasakwarxyphasatamklumchatiphnthutang thngni 10 praethsinexechiytawnxxkechiyngitidrwmepnsmachiksmakhmprachachatiaehngexechiytawnxxkechiyngit xnepnxngkhkrradbphumiphakhthitngkhunephuxepnkarrwmmuxkninphakhesrsthkic karemuxng karthhar karsuksaaelawthnthrrminhmusmachikekhtrthkicepriybethiybxnuphumiphakhkhxngthwipexechiy exechiyehnux exechiyklang exechiytawntkechiyngit exechiyit exechiytawnxxk exechiytawnxxkechiyngitpraeths praeths phunthi km 2 prachakr ph s 2560 khwamhnaaenn km 2 cidiphi thnghmd dxllarshrth 2019 cidiphi txhw dxllarshrth 2019 HDI 2021 report emuxnghlwng bruin 5 765 423 196 78 14 310 000 000 86 480 0 829 bndaresxriebxkawn kmphucha 181 035 15 762 370 85 24 733 000 000 4 322 0 593 phnmepy timxr elset 14 874 1 268 671 75 2 962 000 000 6 077 0 607 dili xinodniesiy 1 904 569 261 115 456 132 1 177 568 000 000 13 969 0 705 cakarta law 236 800 6 758 353 30 17 216 000 000 8 571 0 607 ewiyngcnthn maelesiy 329 847 31 187 265 91 422 591 000 000 32 502 0 803 kwlalmepxr phma 676 000 52 885 223 78 92 775 000 000 7 387 0 585 enpyidx filippins 343 448 103 320 222 294 435 905 000 000 9 538 0 699 manila singkhopr 724 5 622 455 7 671 334 713 000 000 102 027 0 939 singkhopr ithy 513 120 68 863 514 127 436 467 000 000 20 268 0 800 krungethphmhankhr ewiydnam 331 210 94 569 072 279 254 324 000 000 8 060 0 703 hanxy faybriharkhxngrthbalmaelesiyxyuthiemuxngputracaya dinaedn dinaedn chuxinphasathxngthin phunthi tr km prachakr khn khwamhnaaenn khn tr km emuxnghlwng ekaakhristmas Christmas Island 135 1 402 10 4 flayxingfichokhf hmuekaaokhokhs khiling Cocos Islands 14 596 42 6 ewstixaelnddinaednitpkkhrxngkhxngpraeths dinaedn chuxinphasathxngthin phunthi tr km prachakr khwamhnaaenn khn tr km emuxngexkhmuekaaxndamnaelaniokhbar अ डम न और न क ब र द व पसम ह 8 250 379 944 46 phxrtaeblrprawtisastrkaraebngyukhsmythangprawtisastr miltn xxsbxrn Milton Osborne nkprawtisastrexechiytawnxxkechiyngitchawxxsetreliyaebngyukhsmyiwxyanghlwm dngni smykhlassikh smyihmswnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidphumisastrphuekhaifmayxn inpraethsfilippins inthangphumisastr hmuekaamlayuepnhnunginbriewnthimiphuekhaifmiphlngmakthisudinolk phundinthiyktwkhuninbriewnnithaihekidphuekhathiswyngamxyangyxdekhapunckcayathicnghwdpapwinxinodniesiy khwamsungthung 5 030 emtr 16 024 fut bnekaaniwkini xikthngyngepnsthanthiediywthisamarthphbtharnaaekhngidinexechiytawnxxkechiyngit khnathibriewnthisungepnxndbsxngxyangyxdekhakinabaluinrthsabahkhxngmaelesiybnekaabxreniyw sungmikhwamsung 4 095 emtr 13 435 fut phuekhathisungthisudinexechiytawnxxkechiyngitkhuxyxdekhakhakaobrasi odymikhwamsungthung 5 967 emtr tngxyuthangtxnehnuxkhxngphma aelaepnswnhnungkhxngethuxkekhahimaly khnaediywknxinodniesiynnthukcdwaepnhmuekaakhnadihythisudinolk cdody CIA World Factbook phuekhaifmiphlngxyangphuekhaifmayxnepnecakhxngsthitikrwyifthismburnthisudinolkthiekidcakkarpathutngaetxditcnthungpccubn thaelthitngaelaxanaekht phumiphakhexechiytawnxxkechiyngittngxyuthangsikolktawnxxkaelathangtawnxxkechiyngitkhxngthwipexechiy odythisehnuxtidkbpraethscin thistawnxxktidmhasmuthraepsifik thisittidmhasmuthrxinediy aelathistawntktidpraethsxinediyaelabngkhlaeths odytngxyurahwanglaticudthi 10 xngsaitthunglaticudthi 28 xngsaehnux aelarahwanglxngcicudthi 92 xngsatawnxxkthung 141 xngsatawntk phumiphakhexechiytawnxxkechiyngitmiphunthiaebngxxkepn 2 swnodyaebngtamphumisastrkhux swnthiepnphakhphunthwip aelaswnthiepnhmuekaa swnthiepnphakhphunthwipepnphunaephndinihyxyuthangthistawnxxkechiyngitkhxngthwipexechiy aelaxyuthangthistawntkechiyngehnuxkhxngphumiphakhtawnxxkechiyngit prakxbdwypraethsithy phma law ewiydnam kmphucha bangswnkhxngpraethsmaelesiy swnthiepnhmuekaa idaek praethsfilippins xinodniesiy bruin singkhopr bangswnkhxngpraethsmaelesiy aelatimxr elset lksnathangphumisastrthiaebngmhasmuthrxinediyaelamhasmuthraepsifikxxkcakkn michxngaekhb 4 aehng idaek chxngaekhbmalaka chxngaekhbsunda chxngaekhblxmbxk aelachxngaekhbmakssar exechiytawnxxkechiyngityngepriybesmuxnsaphanechuxmrahwangthwipexechiy aelathwipxxsetreliy phumipraeths lksnaphumipraethskhxngexechiytawnxxkechiyngitaebngiddngni briewnthiwekhaaelathirabladenintakxnechingekha thiwekhaphayinaephndinihywangtwinaenwehnux it aephkracayxxkmacak odymi 3 aenw idaek aenwthistawntk khux inphmatxenuxngipinthaelxndamn epnphuekhahinihmcungmiaephndinihwekidkhunbxykhrng aenwklangepnthiwekhadanthistawnxxkkhxngphmatxenuxnglngipthungphakhehnuxkhxngithycnthungphakhit aenwthistawnxxk khux thiwekhainlawaelaewiydnam thiwekhatamaenwklangaelatawnxxkepnphuekhayukhhinklangcungimmipraktkarnxnenuxngmacakkarepliynaeplngthirunaerngehmuxnaenwthistawntk briewnthirablumaemna phbxyusxngfngkhxngaemnasaytang thirabsakhyidaek thirablumaemnaxirwdiinphma thirablumaemnaecaphrayainithy thirablumaemnaaedngkhxngewiydnam thirablumaemnaokhnginpraethskmphuchaaelaewiydnam swnthirabdindxnsamehliympakaemnathisakhy echn dindxnsamehliympakaemnaokhng aemnaecaphrayaaelaaemnaxirwdi epntn thirabchayfngthael idaek briewnthiepnhadthraythiekidcakkarthbthmkhxngthraycakkarkrathakhxngkhluninthael briewnthiepndinelnsungmkcaphbpaim echn paokngkang pacak epntn phbidthwipinthukpraethskhxngphumiphakh ykewnpraethslawsungepnpraethsediywinphumiphakhthiimmithirabchayfngthael ephraaimmixanaekhttidtxkbthael hmuekaa swnihyepnekaathiekidcakphuekhaif thngthiyngmiphlngaelathidbsnithaelw txenuxngmacakthistawntkinaephndinpraethsphma lngipepnhmuekaaxndamn niokhbar sumatra chwa inxinodniesiy aelahmuekaainfilippins phumiphakhexechiytawnxxkechiyngitprakxbdwyekaakhnadihyaelakhnadelkmakmay praethsthimiekaacanwnmak idaek xinodniesiy sungmiekaamakkwa 17 000 ekaa praethsfilippinsmiekaapraman 7 000 ekaa enuxngcakdininekhtphuekhaifcamikhwamxudmsmburn cungthaihaethbnimiprachakrxasyxyuepncanwnmak aemcatxngesiyngtxkarpathukhxngphuekhaifaelaaephndinihwphumixakas phumiphakhexechiytawnxxkechiyngit milksnaphumixakasaebbrxnchunhruxekhtrxn sungaebngxxkidepnsxnglksna khux misphaphphumixakaschumchuninvdufnaelaaehngaelnginvduaelngxyangchdecn aelaxiklksnahnung khux mifntkchumchunekuxbtlxdthngpi enuxngcakphumiphakhnitngxyuinbriewnesnsunysutr dngnncungmixunhphumiechliyraywnhruxrayeduxnsungsmaesmxtlxdthngpi lksnaphumixakasthislbrahwangkhwamchumchuninvdufn aelakhwamaehngaelnginvduaelngxyangchdecn caphbidinbriewnpraethsswntxkbaephndinihykhxngthwipexechiy idaek phma ithy law ewiydnam aelakmphucha thixyuehnuxlaticud 10 xngsaehnuxkhunip invdufncaidrbxiththiphlkhxnglmmrsumtawntkechiyngit rwmthngphayuthiphdmacakthistawnxxk thaihmifntkchukinrahwangeduxnphvsphakhmthungtulakhm swninchwngrahwangeduxnphvscikaynthungemsayncamilmmrsumtawnxxkechiyngehnuxcakpraethscinphdphaexakhwamaehngaelngekhamasuphunthi thaihehnkhwamaetktangkhxngthngsxngvdu inbangpixacmiphayuhmunphdekhasuaephndinihythaihmifntkhnkxyangtxenuxng briewnthiidrbphlkrathbcakphayukxn echn filippins ewiydnam aelalaw caidrbphlkrathbmak thaihekidphynathwmaelaaephndinthlm sahrbpraethsthiepnhmuekaacanwnmak idaek xinodniesiy aelafilippinsnn caidrbxiththiphlcaklmthaelaelaphayuaebbtang ekuxbtlxdthngpi cungthaihmifntkchuk ykewnbangbriewnthixaccamixakasaehngaelngidbangepnrayaewlasn echn thangtawnxxkkhxngekaachwa praethsxinodniesiy sahrbpraethsfilippinsphayuitfunsungmithngkhwamerwlmsungaelaprimannafnmak phdphanpraethsepncanwnmakkwa 10 luktxpi thaihpraethsidrbphlkrathbthirunaerngepnpraca singaewdlxm mngkrokomodinxuthyanaehngchatiokomod phumiphakhexechiytawnxxkechiyngit milksnaphumixakasaebbxbxun rxnchun aelaidrbxiththiphlcaklmmrsum stwthimithinxasyxyuinexechiytawnxxkechiyngitkhxnkhangmikhwamhlakhlay bnekaabxreniywaelaekaasumatracamixurngxutng changexechiy smesrcmlayu krasu aelaesuxlayemkhbxreniywksamarthphbidechnkn hkspichisyxykhxnghmikhxmithinxasyxyuinbriewnni xyangirktammnepnstwthiesiyngtxkarsuyphnthuthi esuxsamchnidthimispichisyxyaetktangknsamarthphbidbnekaasumatra esuxokhrngsumatra inmaelesiytawnxxk esuxokhrngmlayu aelainxinodcin esuxokhrngxinodcin odythnghmdthukcdxyuinklumthithukkhukkham mngkrokomodepnstwthimikhnadihythisudinspichiskingka aelaxasyxyubnekaaokomod ekaarinca ekaaoflers aela inxinodniesiy epnnkpracachatikhxngfilippins sungnkwithyasastrklawwaepnehyiywthimikhnadihythisudinolk aelamiechphaainpathifilippinsethann khwaypa aelakhwayaekhrabnekaathiaetktangknphbidechphaathiexechiytawnxxkechiyngitethann inthukwnnikhwaysamarthphbidthwipinphumiphakh aetchnidxunnnthukkhukkhamaelahayak kracng stwkhlaykwangthimikhnadileliykbaemwhruxsunkhphnthuelksamarthphbidbnekaasumatra ekaabxreniyw aelaekaapalawn filippins khnathikrathingthimikhnadihykwakhwaypasamarthphbidthixinodcinepnswnihy stwpikxyangnkyungaelankaesngaeswxasyxyubriewnfngtawnxxkxyangxinodniesiy khnathihmuthimixwywakhlayngasingaxyangksamarthphbidthixinodniesiyechnkn swnnkenguxkmkthuksngipyngcinephraamicangxypakthimimulkhasungechnediywkbnxkhxngaerd sungthuksngipcinechnediywkn klumekaamlayuthukphaklangodyesnwxlels briewnaenwpakarngnatuninexechiytawnxxkechiyngitthuxidwaepnbriewnthimirabbniewsthangthaelhlakhlayaelasmburnthisudinolk odyetmipdwypakarng pla hxy aelaphwkhmuk tamthixngkhkrxnurkssingaewdlxmnanachatiidthakarsarwcthaelbriewnrachaxmphtaelwphbwamikhwamhlakhlaythisudinolk aelamakkwabriewnxunxyangsamehliympakarngkhxngxinodniesiy filippins aelapapwniwkini odybriewnsamehliympakarngnithuxidwaepnhwickhxngaenwpakarngthwolkelythiediyw thaihrachaxmphutepnbriewnthimiaenwpakarngmakthisudaehnghnungkhxngolk khnathiplathimikhnadihythisudinolkxyangplachlamwalaela 6 spichiykhxngetathaelsamarthphbidinthaelcinit aeladinaedninmhasmuthraepsifikkhxngfilippins phuchinphumiphakhniepnaebbphuchekhtrxn inbangpraethsthimiphuekhasungphxsamarthphbphrrnimtang thismburn sungphunthipahnathubinekhtrxnsungmifntkmakehlanikalngephchiykbpyhakartdimthalaypa odyechphaabnekaabxreniyw khnathiexechiytawnxxkechiyngitxudmipdwyphrrnimaelastwthxngthinktxngephchiykbpyhakarthalaypaxyangrunaerng epnehtuihthixyuxasykhxngstwthukthalaycniklsuyphnthuechnxurngxutngaelaesuxokhrngsumatra khadknwastwaelaphrrniminexechiytawnxxkechiyngitmakkwa 40 micanwnldlnginstwrrsthi 21 inkhnaediywknemkhhmxkepnsingthiekidkhunepnpraca odymikhwamrunaerngmakthisudinpi 1997 aela 2006 sungthngsxngkhrngmihlaypraethsidrbphlkrathbcakhmxkthihnathubthiswnihyekidcakinxinodniesiy cnkrathngmihlaypraethsrwmlngnaminkhwamtklngxaesiynwadwymlphiscakhmxkkhwnkhamaedn odymiwtthuprasngkhinkarldmlhmxkphisinexechiytawnxxkechiyngitesrsthkicswnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidprachakraephnphumiaesdngsdswnkhxngprachakrinexechiytawnxxkechiyngit exechiytawnxxkechiyngitmiphunthipraman 4 000 000 tarangkiolemtr 1 6 lantarangiml miprachakrmakkwa 628 lankhninpi ph s 2558 odykwahnunginha 125 lankhn xyubnekaachwakhxngxinodniesiy sungepnekaakhnadihythimikhwamhnaaennthisudinolk dwykhwamthipraethsxinodniesiymiprachakrthung 230 lankhn thaihepnpraethsthimiprachakrhnaaennmakepnxndb 4 khxngolk exechiytawnxxkechiyngitmikhwamhlakhlaythangechuxchatiaelasasnathicaaetktangipinaetlapraeths michawcinophnthael 30 lankhn xasyxyuinphumiphakhni odythiednchdthisudkhuxthiekaakhristmas maelesiy filippins singkhopr xinodniesiy aelaithy rwmthungchawhwinewiydnam klumchatiphnthu edkhyingchawxati inchwnghlngchawchwaepnklumchatiphnthuthimicanwnprachakrmakthisudinexechiytawnxxkechiyngitdwycanwnthimakkwa 86 lankhn odyswnihycaxasyxyubnekaachwa swnthiphmacamichawphmaxasyxyumakkwasxnginsamkhxngprachakrthnghmd khnathichawithyaelaewiydnamkcamicanwnrawsiinhakhxngpraethsehlann xinodniesiynnthukpkkhrxngodychawchwaaelachawsunda khnathimaelesiycamiaelachawcininsdswnthiileliykn swnklumchatiphnthuthisakhyinfilippinsidaek aela sasna chawithyphuththincnghwdechiyngihm sasnaxislamepnsasnathimiphunbthuxmakthisudinexechiytawnxxkechiyngitdwycanwnpramanthimakthung 240 lankhn sungkhidepn 40 khxngprachakrthnghmd odyswnmakcaxyuthibruin xinodniesiy aelamaelesiy exechiytawnxxkechiyngitepnphumiphakhthimikhwamhlakhlaythangsasna odysasnaphuththmiphunbthuxepncanwnmakinithy kmphucha law phma ewiydnam aelasingkhopr lththibuchabrrphburusaelalththikhngcuxkmiphunbthuxmakinewiydnamaelasingkhopr swnsasnakhristkepnthiniyminfilippins phakhtawnxxkkhxngxinodniesiy maelesiytawnxxk aelatimxr elset odyfilippinsepnpraethsthimiphunbthuxnikayormnkhathxlikmakthisudinexechiy swntimxr elsetknbthuxnikayormnkhathxlikechnkn enuxngcakekhytkepnxananikhmkhxngoprtueksmakxn sasnaepnsingthihlakhlayinexechiytawnxxkechiyngit aelaimmipraethsidelythimiphunbthuxsasnaediywknthnghmd odypraethsthimichawmuslimmakthisudinolkxyangxinodniesiyksamarthphbchawhinduidmakmaythibahli odychawhindunnkracayxyuthwphumiphakhthnginsingkhopr maelesiy aelapraethsxun khruththiwaknwaepnphyaaehngnk aelaepnphahnakhxngphranaraynkepnsylksnpracachatikhxngthngithyaelaxinodniesiy infilippinssamarthphbruphlxkhruthidthipalawn ruphlxethphecahinduxngkhxunksamarthphbidthimindaena sahrbchawhinduinbahlinnkhxnkhangaetktangcakchawhinduaehngxun odymiwthnthrrminaebbkhxngtnexngaelamikhwamechuxeruxngwiyyan swnchawkhristnnsamarthphbidthwipinexechiytawnxxkechiyngit odyswnmakcaxyuthitimxr elsetaelafilippins sungepnchatithimichawkhristmakthisudinexechiy nxkcakniyngmichnephaobranthirthsarawkinmaelesiytawnxxk aelapapwthiphakhtawnxxkkhxngxinodniesiy inphmamikarbuchaphraxinthrinaebbthieriykwa nt swnthiewiydnamnnswnihycaepnsasnaphuththnikaymhayan sungechuxeruxngwiyyan ykewneruxngkarbuchakhwamtay praeths sasnahmuekaaxndamnaelaniokhbar phrahmn hindu u69 phuthth khrist khwamechuxeruxngwiyyan xislam sikkh bruin xislam 67 phuthth khrist xun phma phuthth 89 xislam khrist phrahmn hindu khwamechuxeruxngwiyyan xun kmphucha phuthth 97 xislam khrist khwamechuxeruxngwiyyan xun ekaakhristmas phuthth 75 xislam khrist hmuekaaokhokhs xislam 80 xun timxr elset khristnikayormnkhathxlik 97 xislam khristnikayopretsaetnt phuthth phrahmn hindu xinodniesiy xislam 87 18 khristnikayopretsaetnt khristnikayormnkhathxlik phrahmn hindu phuthth lththikhngcux xun law phuthth 67 khwamechuxeruxngwiyyan khrist xun maelesiy xislam 60 4 phuthth khrist phrahmn hindu khwamechuxeruxngwiyyan filippins khristnikayormnkhathxlik 80 xislam 11 3 phuthth 2 khwamechuxeruxngwiyyan 1 25 xun 0 35 singkhopr phuthth khrist xislam lththieta phrahmn hindu xun ithy phuththnikayethrwath 93 83 xislam 4 56 khrist 0 8 phrahmn hindu 0 011 xun 0 079 ewiydnam 45 3 phuthth 16 4 khrist 8 2 xun 0 4 imcakdsasnaphasa phasainexechiytawnxxkechiyngitnnaetktangkniptamxiththiphlkhxngsingtang idaek karkha karyaythinthan aelakarekhytkepnxananikhminxdit karichphasainaetlapraeths midngni phasathangkarcathukcdepn twhna praeths phasa bruin mlayu xngkvs cin phasachnphunemuxngbxreniyw phma phma ithihy kaehriyng yaikh kachin chin mxy aelaphasaphunemuxngxun kmphucha ekhmr ithy xngkvs frngess ewiydnam cam cin aelaxun ekaakhristmas xngkvs cin mlayu hmuekaaokhokhs xngkvs mlayuokhokhs timxr elset ettun oprtueks xinod xngkvs Mambae Makasae Tukudede Bunak Galoli Kemak Fataluku Baikeno aelaxun xinodniesiy xinod chwa sunda mlayu cinhkekiyn cinklang cinhakka cinminnan cinkwangtung xaecah batk Minang Banjarese sasak ettun Dayak Minahasa Toraja bukis Halmahera Ambonese Ceramese Bare e dtch xngkvs papwn aelaxun law law ithy ewiydnam mng Miao emiyn Dao ithihy frngess xngkvs aelaxun maelesiy mlayu xngkvs cinhkekiyn cinklang thmil cinhakka cinkwangtung cinminnan xinediy ithy Iban Kadazan Banjarese chwa aelaxun filippins filipion xngkvs sepn xarbik takalxk esbwon obohl hiliikonn xiolkaon hiliikonn kapmpangn biokhl wair pngkasinn chabakaon xkln xasi bntwnxn Bangon khapis xibank Itawis Bangon biokhl xleby Bicolano Bulan Gubat Irosin Matnog Sta Magdalena Bulusan Biko Buhi Bikol Central Bisaya Binisaya Daraga East Miraya Bikol Oasnon West Miraya Bikol Bicolano Iriga Capiznon esbwon Caviteno Chabacano Ternateno Chabacano Zamboangueno Chavacano Castellano Abakay Chavacano Cotabaten Chavacano Ermiteno Chabacano Ilocano Abagatan Hiligaynon Jama Mapun Kapampangan Kinaray a Manobo Obo Maranao Pangasinan Romlomanon Ini Sambal Botolan Sambal Sambal Sangil Sinama Surigaonon Sorsoganon Tayabas Tagalog Tausug Waray Waray Yakan Philippines has more than a hundred languages and dialects singkhopr xngkvs cinklang mlayu thmil cinhkekiyn cinaetciw kwangtungmatrthan cinaekha cinsaeniyngesiyngih phasaxinediyxun xahrbsaeniyngtang aelaxun ithy ithy ithythinehnux ithythinxisan ithythinit cinaetciw cinhminhnan hkka kwangtung xngkvs mlayu law ekhmr xisan ith lux phuithy mxy phma chawekha aelaxun ewiydnam ewiydnam xngkvs cinhminhnan frngess ithy ekhmr mountain area languages mxy ekhmr malaoy ophlienesiy aela mng nkhr cakartakrungethphmhankhrnkhrohciminhhanxysingkhopryangkungsurabayaeksxnsitiemdnihfxngmanilankhrdaebapaelmbngkwlalmepxrmakssarphnmepyekinethxmnthaelybatmepxknbaruobokrdanngbndarlmpungnkhresbupadngnkhrsmbwngkaednpasarmalngsamarindapinngtasikmalayakhakaynedoxorbncarmasinxiopahbalikpapnehenrlsnotsbaokholdenpyidxewiyngcnthnyacangechiyngihmthyhwacmbipntiyanknkhrthimiprachakrmakthisudinexechiytawnxxkechiyngit 500 000 khn wthnthrrminpraethsfilippins wthnthrrminexechiytawnxxkechiyngitmikhwamhlakhlayepnxyangmak bnaephndinihycamikarphsmphsanknrahwangwthnthrrmxinediyaelacin swnxinodniesiy filippins maelesiy aelasingkhoprnnprakxbdwywthnthrrmxahrb oprtueks sepn cin xinediy aelawthnthrrmphunemuxngmlayu swnbruincakhxnkhangaetktangcakpraethsxun ephraaidrbxiththiphlmakmaycakwthnthrrmxahrb inphumiphakhnimikarthanakhawmaaelwnbphnpi echn thiekaalusxn odynakhawtxngichkhwammumanainkarduaelrksaepnxyangmak aelasamarthekhakbsphaphphumixakasaebbmrsumidepnxyangdi samarthhaidthwipinphumiphakhexechiytawnxxkechiyngit tngaetithyaelalaw ekaabxreniyw ekaalusxninfilippins ipcnthungpapwniwkini odymiethkhnikinkarsrangimehmuxnkn odyechphaainxinodniesiy rwmipthungdanxawuthyuthothpkrn echn krich aelaekhruxngdntri echn ranad xiththiphl wthnthrrminphumiphakhniswnihycaidrbxiththiphlcakwthnthrrmcinaelaxinediy odyewiydnamepnpraethsthiidrbxiththiphlcinchdecnthisud swnwthnthrrmtawntknnmimakthisudthifilippins odyechphaaxyangyingkhuxmikarichkdhmayaebbsepnaelaxemrikn dwykhwamthicinmixiththiphltxewiydnammaepnewlanan ewiydnamcungthukcdxyuinwthnthrrmexechiytawnxxkdwy thrrmeniymptibtikhxngchawewiydnammiprchyaexechiytawnxxkepncanwnmak xikthngyngidrbxiththiphlthangsasna echn sasnaphuthth nikaymhayan lththikhngcux aelalththieta sungekidkhunincinthnghmd nxkcakniinewiydnamyngniymichtaekiybinkarrbprathanxaharechnediywkbpraethsinexechiytawnxxkpraethsxun aelaxaharewiydnamswnihykidrbxiththiphlcakcinaelafrngess odythwipaelwphukhnthirbprathanxahardwymuxcaepnphwkthiidrbxiththiphlcakxinediymakkwacin sungrbprathanxahardwytaekiybaelamichaepnekhruxngdum nxkcakninaplainexechiytawnxxkechiyngityngkhxnkhangmirschatithiepnexklksntangcakphumiphakhxun silpkrrm krungparis praethsfrngess emuxpi 2010 silpkrrmkhxngexechiytawnxxkechiyngitaetktangcakphumiphakhxunxyangchdecn odyswnihyaelwkarrayrainexechiytawnxxkechiyngitmkprakxbdwykarekhluxnihwkhxngmuxaelaethatamxarmnaelakhwamhmaythitxngkarsuxihphuchmrbru chawexechiytawnxxkechiyngitswnihynbwakarraepnhnunginwthnthrrmkhxngphwkekha odyekidkhuntngaettnkhriststrrsthi 7 kxnckrwrrdikhaemrthiidrbxiththiphlcaksasnaphrahmnkhxnkhangmak echn karelnhunengaepnxiksinghnungthimimaxyangyawnanthungkwarxypiodyrupaebbhnungthiruckkndikhuxkhxngxinodniesiy echnediywknsilpkrrmaelawrrnkrrminexechiytawnxxkechiyngitbangpraethskidrbxiththiphlcaksasnaphrahmnmanbrxypiaelw chawithsungyaythinthanmainphayhlngidnapraephnicinbangxyangekhamadwy aetkthukklunipdwypraephniekhmraelamxy odysingediywthibngchiidwaphwkekhaekhyrbsilpkrrmcakmakxnkhuxrupaebbkhxngwd odyechphaahlngkhaaebberiyw aemcaepliynipnbthuxsasnaxislamthitxtanlksnasilpkrrmtang aelw aetxinodniesiykyngkhngehluxsingthiidrbxiththiphlcaksasnaphrahmnmakmayimwacaepnhlkkhasxn wthnthrrm silpkrrm aelawrrnkrrm echn hnngtalung aelawrrnkrrmxyangramayna danswnthiepnaephndinihy imrwmewiydnam karraaelasilpkrrmtangthiekiywkbethphecatamkhwamechuxkhxnghindu idthukrwmekhakbwthnthrrmithy kmphucha law aela odysingehlanichiihehnwasilpkrrmobranekhmraelaxinodmikhwamekiywoyngkbkarphrrnnaeruxngrawchiwitkhxngethph nxkcaknichawexechiytawnxxkechiyngityngechuxeruxngrawchiwitkhxngethphwaepnsingthiekiywkbchiwitkhxngphwkekhathngkhwamrunering lksnakhxngolk karthanayeruxngrawthiyngimekid dntri edkchaychawithytikhim dntriphunbaninexechiytawnxxkechiyngitaeprepliyniptamchatiphnthuaelawthnthrrmthiaetktangkn odyaenwdntrithisamarthphbehnidodyswnihy idaek dntrikhxrth dntrioflk aenwdntrikhxngchnklumnxy aeladntrithiidrbxiththiphlcakphumiphakhxun sahrbdntrikhxrthaelaoflknn khxngepnsingthisamarthhachmidthwipinphumiphakh ykewnbriewnphunthitakhxngewiydnam khxngxinodniesiy wngpiphathy khxngithyaelakmphucha rwmthng thiepnekhruxngdntrikhxngthangtxnitkhxngfilippins ekaabxreniyw ekaasulaewsi aelaekaatimxr khuxsamaenwdntrithimikhwamoddednaelamixiththiphltxdntriaenwxuninphumiphakh nxkcaknidntriaenwstringepnaenwthiidrbkhwamniymepnxyangmakinexechiytawnxxkechiyngit karekhiyn xksrbahlibnibpalm epnhnunginsingthithaihchnphunemuxngideriynruekiywkbkarekhiynmaaetinxdit odymirupaebbthiprakttrakulxksrphrahmi echn xksrbahlithipraktbnibpalm karekhiyninrupaebbnithukephyaephrxxkiptngaetkxnthikradascaekidkhunrawpramanpithi 100 incin odybnibpalmaetlaibcaprakxbdwytwxksrhlaybrrthdekhiyniptamkhwamyawkhxngib aelamikarichechuxkeriyngipyngibxun mikartkaetngbriewnthixyuhangcakcudsunyklang twxksrkhxngexechiytawnxxkechiyngitswnihyepnaebbxksrsraprakxb cnkrathngemuxmichawtawntkekhama aelamikarphsmphsanxyangklmklun imichaekhesiyngsraethann aetyngrwmthungrupaebbexksarthangkarthiimichkradasdwy idaek khmphirthxngaedngchwa sungmikhwamthnthanmakkwakradasinsphaphphumixakasaebbrxnchunkhxngexechiytawnxxkechiyngithmayehtuduephimsmakhmprachachatiaehngexechiytawnxxkechiyngit xaesiyn karesrimsrangkxngthphinexechiytawnxxkechiyngitxangxing karpraeminprachakrolk ph s 2560 ESA UN org custom data acquired via website Population Division subkhnemux 10 September 2017 PDF 6th ed Jakarta ASEAN kumphaphnth 2014 p 1 ISBN 978 602 7643 73 4 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 4 knyayn 2015 subkhnemux 9 phvsphakhm 2015 Report for Selected Countries and Subjects World Economic IMF Outlook Database October 2016 Klaus Kastle September 10 2013 Map of Southeast Asia Region Nations Online Project One World Nations Online subkhnemux 10 September 2013 Nations Online is an online destination guide with many aspects of the nations and cultures of the world geography economy science people culture environment travel and tourism government and history Shaffer Lynda Norene 2015 02 18 Maritime Southeast Asia to 500 phasaxngkvs Routledge ISBN 978 1 317 46520 1 Chester Roy 2008 07 16 Furnace of Creation Cradle of Destruction A Journey to the Birthplace of Earthquakes Volcanoes and Tsunamis AMACOM ISBN 978 0814409206 Population of Asia 2018 Worldometers www worldometers info phasaxngkvs subkhnemux 2018 12 30 Zide Baker Norman H Milton E 1966 Studies in comparative Austroasiatic linguistics Foreign Language Study a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a CS1 maint multiple names authors list lingk ASEAN Member States ASEAN CIA World Factbook khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2018 12 25 subkhnemux 12 September 2009 CIA World Factbook khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2018 12 24 subkhnemux 12 September 2009 Population data as per the Indian Census suksaephimetimthi xxsbxrn miltn 2544 exechiytawnxxkechiyngit sngekhpprawtisastr echiyngihm trswin silkhewxrmbukhs Davis Lee 1992 Natural disasters from the Black Plague to the eruption of Mt Pinatubo New York NY Facts on File Inc pp 300 301 http www haribon org ph index php view article amp id 223 3Athe largest eagle in the world amp option com content amp Itemid 119 Biodiversity wipeout facing Southeast Asia New Scientist July 23 2003 Indonesia The World Factbook https www cia gov library publications the world factbook geos id html 2008 12 10 thi ewyaebkaemchchin CIA The World Factbook Brunei 2018 12 24 thi ewyaebkaemchchin Cia gov Retrieved on October 17 2011 CIA The World Factbook Cambodia 2010 12 29 thi ewyaebkaemchchin Cia gov Retrieved on October 17 2011 CIA The World Factbook Christmas Island 2018 12 25 thi ewyaebkaemchchin Cia gov Retrieved on October 17 2011 CIA The World Factbook Cocos Keeling Islands 2018 12 24 thi ewyaebkaemchchin Cia gov Retrieved on October 17 2011 CIA The World Factbook East Timor 2018 01 28 thi ewyaebkaemchchin Cia gov Retrieved on October 17 2011 CIA The World Factbook Indonesia 2008 12 10 thi ewyaebkaemchchin Cia gov Retrieved on October 17 2011 CIA The World Factbook Laos 2010 12 29 thi ewyaebkaemchchin Cia gov Retrieved on October 17 2011 CIA The World Factbook Malaysia 2019 01 07 thi ewyaebkaemchchin Cia gov Retrieved on October 17 2011 See 1987 Philippines Constitution CIA The World Factbook Philippines 2015 07 19 thi ewyaebkaemchchin Cia gov Retrieved on October 17 2011 CIA The World Factbook Thailand 2010 12 29 thi ewyaebkaemchchin Cia gov Retrieved on October 17 2011 CIA The World Factbook Vietnam 2020 05 17 thi ewyaebkaemchchin Cia gov Retrieved on October 17 2011 aehlngkhxmulxunchuliphr wirunha 2557 olkexechiytawnxxkechiyngit rakthanprawtisastr nkhrpthm orngphimphmhawithyalysilpakr