Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
กริช เป็นมีดสั้นแบบหนึ่ง ใบมีดคดแบบลูกคลื่น เป็นเอกลักษณ์เฉพาะในหมู่ผู้คนในประเทศมาเลเซีย อินโดนีเซีย และห้าจังหวัดชายแดนภาคใต้ของไทย กริชนั้นเป็นทั้งอาวุธและวัตถุมงคล บ่งบอกถึงเหตุดีร้ายในชีวิตได้ ปัจจุบันยังนิยมสะสมเป็นของเก่าที่มีคุณค่าสูง
| กริช ꦏꦼꦫꦶꦱ꧀/ꦮꦁꦏꦶꦔꦤ꧀ | |
|---|---|
 กริชแบ่งออกเป็นสามส่วน; ใบมีด (วีละฮ์), ด้ามมีด (ฮูลู) และฝัก (วารังกา) | |
| ชนิด | |
| แหล่งกำเนิด | เกาะชวา ประเทศอินโดนีเซีย |
| บทบาท | |
| ประจำการ | คาบสมุทรมลายู ในปัจจุบัน |
| ผู้ใช้งาน | ชวา (โดยหลักและดั้งเดิม) |
| ประวัติการผลิต | |
| ผู้ออกแบบ | ชาวชวา |
| แบบอื่น | , , (กูนง), จุนดริก |
| ข้อมูลจำเพาะ | |
| ประเภท | ดาบเหล็กหรือเหล็กกล้าผสมนิกเกิลสองคม |
| ชนิด | , กระดูก, เขาสัตว์, ไม้หรือเหล็ก บางครั้งเคลือบด้วยทองหรือเงิน และตกแต่งด้วยอัญมณี |
| ฝักไม้ที่เคลือบและตกแต่งด้วยงาช้างหรือเหล็ก (ทอง, เงิน, ทองแดง, เหล็ก, ทองเหลือง หรือเหล็กกล้า) | |
| กริชอินโดนีเซีย * | |
|---|---|
 มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมโดยยูเนสโก | |
 กริชบาหลี | |
| ประเทศ |  อินโดนีเซีย |
| ภูมิภาค ** | เอเชียและแปซิฟิก |
| สาขา | งานช่างฝีมือดั้งเดิม |
| อ้างอิง | 00112 |
| ประวัติการขึ้นทะเบียน | |
| ขึ้นทะเบียน | 2551 (คณะกรรมการสมัยที่ 3) |
| รายการ | ตัวแทนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของมนุษยชาติ |
| * ชื่อตามที่ได้ขึ้นทะเบียนในบัญชีมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมและการสงวนรักษาที่ดี ** ภูมิภาคที่จัดแบ่งโดยยูเนสโก | |
คำว่า กริช ในภาษาไทย น่าจะถอดมาจาก keris ในภาษามลายู ซึ่งหมายถึง "มีดสั้น" คำนี้รับผ่านมาจากภาษาชวาโบราณอีกทอดหนึ่ง คือ งริช หรือ เงอะริช หมายถึง "แทง" ภาษาต่าง ๆ ในยุโรป ใช้ว่า kris ตามมลายู
เชื่อกันว่ากริชนั้นเริ่มมีใช้ในเกาะชวา แล้วแพร่หลายไปทั่วหมู่เกาะอินโดนีเซีย ผ่านไปยังเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ปัจจุบันเป็นที่รู้จักในมาเลเซีย บรูไน ฟิลิปปินส์ตอนใต้ กัมพูชา ภาคใต้ของไทย สิงคโปร์ และแม้กระทั่งเวียดนาม
ลักษณะ
ตัวกริชหรีอส่วนใบมีดนั้นมักจะเรียวและคด ส่วนโคนกว้าง ความยาวของกริชนั้นแตกต่างกันไปไม่จำกัด ใบมีดก็ตีจากแร่เหล็กต่าง ๆ กัน แต่โดยมากจะมีนิกเกิลผสมอยู่ ช่างทำกริชหรือ เอิมปู จะตีใบมีดเป็นชั้น ๆ ด้วยโลหะต่าง ๆ กัน กริชบางเล่มใช้เวลาสั้น บางเล่มใช้เวลาตีนานเป็นปี ๆ หรือใช้เวลาชั่วชีวิตก็มี กริชที่มีคุณภาพสูง ตัวใบมีดจะพับทบเป็นสิบ ๆ หรือร้อย ๆ ครั้ง โดยมีความแม่นยำสูงมาก ใบมีดนั้นอาจมีรอยประทับของช่างกริช เช่นรอยนิ้วหัวแม่มือ ริมฝีปาก ในระหว่างการตีใบมีดนั้น การใช้โลหะต่างชนิดกันมาตีเป็นมีดใบเดียวทำให้เกิดเป็นลายน้ำที่แตกต่างกัน ซึ่งเรียกว่า ปาโมร์ หรือ ปามีร์ อันเป็นแนวคิดเดียวกับเหล็กกล้าดามัสกัสและญี่ปุ่น มีการใช้กรดกัดตัวใบมีดหลังจากตีแล้ว เพื่อให้เกิดรอยเงาและทึบบนโลหะ สำหรับแหล่งแร่เหล็กนั้นจะเป็นแหล่งแร่ที่หายากแถบมาเลเซียหรืออินโดนีเซีย
ใบกริชนั้นจะคดหรือหยักเป็นลอนคลื่น เรียกว่า ลุก หรือ ลก กริชส่วนใหญ่มีน้อยกว่า 13 หยัก และนับเลขคี่เสมอ
หมายเหตุ
อ้างอิง
- . Kebudayaan.kemendikbud.go.id (ภาษาอินโดนีเซีย). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2023-04-06. สืบค้นเมื่อ 2020-08-22.
- Top 100 Cultural Wonders of Indonesia. Jakarta: . 2015. ISBN .
- Pires, Tomé (1990). The Suma Oriental of Tome Pires: An Account of the East. New Delhi: Asian Educational Services. p. 179. ISBN .
- Albert G Van Zonneveld (2002). Traditional Weapons of the Indonesian Archipelago. Koninklijk Instituut Voor Taal Land. ISBN .
- James Richardson Logan (1853). The Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia, Volume 7. Miss. Press. p. 281.
- Sudaryanto, Pranowo (2001). Kamus Pepak Basa Jawa (ภาษาชวา). p. 1359.
อ่านเพิ่ม
- David van Duuren, The Kris; An Earthly Approach to a Cosmic Symbol. Wijk en Aalburg (The Netherlands): Pictures Publishers, 1998.
- David van Duuren, Krisses; A Critical Bibliography. Wijk en Aalburg (The Netherlands): Pictures Publishers, 2002.
- Vic Hurley; Christopher L. Harris (1 October 2010). Swish of the Kris, the Story of the Moros, Authorized and Enhanced Edition. Cerberus Corporation. ISBN .
- Gardner, Gerald B., Keris and Other Malay Weapons Orchid Press; Reprint Edition 2010 2021-05-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ISBN (Originally printed 1936 Singapore:Progressive Publishing Company)
- W.H. Rassers, 'On the Javanese kris', in: Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 99, 1940, pp. 377–403.
- Victor A. Pogadaev. "Ya Khochu Obruchit'sya s Krisom" (I Want to Be Engaged to a Keris). in: "Vostochnaya Kollektsia" (Oriental Collection). Moscow, Russian State Library. N 3 (30), 2007, 133–141. ISSN 1681-7559
แหล่งข้อมูลอื่น
- OLD BLADES (introducing krises)
- Makna Ricikan Keris (Meaning of Kris accessories) 2021-03-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
krich epnmidsnaebbhnung ibmidkhdaebblukkhlun epnexklksnechphaainhmuphukhninpraethsmaelesiy xinodniesiy aelahacnghwdchayaednphakhitkhxngithy krichnnepnthngxawuthaelawtthumngkhl bngbxkthungehtudirayinchiwitid pccubnyngniymsasmepnkhxngekathimikhunkhasungkrich ꦏ ꦫ ꦱ ꦮ ꦏ ꦔꦤ krichaebngxxkepnsamswn ibmid wilah dammid hulu aelafk warngka chnidaehlngkaenidekaachwa praethsxinodniesiybthbathpracakarkhabsmuthrmlayu inpccubnphuichnganchwa odyhlkaeladngedim prawtikarphlitphuxxkaebbchawchwaaebbxun kunng cundrikkhxmulcaephaapraephthdabehlkhruxehlkklaphsmnikekilsxngkhmchnid kraduk ekhastw imhruxehlk bangkhrngekhluxbdwythxnghruxengin aelatkaetngdwyxymnifkimthiekhluxbaelatkaetngdwyngachanghruxehlk thxng engin thxngaedng ehlk thxngehluxng hruxehlkkla krichxinodniesiy mrdkphumipyyathangwthnthrrmodyyuensokkrichbahlipraeths xinodniesiyphumiphakh exechiyaelaaepsifiksakhanganchangfimuxdngedimxangxing00112prawtikarkhunthaebiynkhunthaebiyn2551 khnakrrmkarsmythi 3 raykartwaethnmrdkphumipyyathangwthnthrrmkhxngmnusychati chuxtamthiidkhunthaebiyninbychimrdkphumipyyathangwthnthrrmaelakarsngwnrksathidi phumiphakhthicdaebngodyyuensok khawa krich inphasaithy nacathxdmacak keris inphasamlayu sunghmaythung midsn khanirbphanmacakphasachwaobranxikthxdhnung khux ngrich hrux engxarich hmaythung aethng phasatang inyuorp ichwa kris tammlayu echuxknwakrichnnerimmiichinekaachwa aelwaephrhlayipthwhmuekaaxinodniesiy phanipyngexechiytawnxxkechiyngit pccubnepnthiruckinmaelesiy bruin filippinstxnit kmphucha phakhitkhxngithy singkhopr aelaaemkrathngewiydnamlksnatwkrichhrixswnibmidnnmkcaeriywaelakhd swnokhnkwang khwamyawkhxngkrichnnaetktangknipimcakd ibmidkticakaerehlktang kn aetodymakcaminikekilphsmxyu changthakrichhrux eximpu catiibmidepnchn dwyolhatang kn krichbangelmichewlasn bangelmichewlatinanepnpi hruxichewlachwchiwitkmi krichthimikhunphaphsung twibmidcaphbthbepnsib hruxrxy khrng odymikhwamaemnyasungmak ibmidnnxacmirxyprathbkhxngchangkrich echnrxyniwhwaemmux rimfipak inrahwangkartiibmidnn karicholhatangchnidknmatiepnmidibediywthaihekidepnlaynathiaetktangkn sungeriykwa paomr hrux pamir xnepnaenwkhidediywkbehlkkladamsksaelayipun mikarichkrdkdtwibmidhlngcaktiaelw ephuxihekidrxyengaaelathubbnolha sahrbaehlngaerehlknncaepnaehlngaerthihayakaethbmaelesiyhruxxinodniesiy ibkrichnncakhdhruxhykepnlxnkhlun eriykwa luk hrux lk krichswnihyminxykwa 13 hyk aelanbelkhkhiesmxhmayehtu chwa aebbongok ꦏ ꦫ ꦱ aebbkramaxingkil ꦮ ꦏ ꦔꦤ ongok keris krama dhuwung kramaxingkil wangkingan aeplwa ael sunda ᮊ ᮞ minngkaeba karih bukisaelamakssar ᨔ ᨒ sele bahliaelasask ᬓ ᬭ ᬲ keris mlayu keris ekhmr គ រ ស takalxk kalisxangxing Kebudayaan kemendikbud go id phasaxinodniesiy khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2023 04 06 subkhnemux 2020 08 22 Top 100 Cultural Wonders of Indonesia Jakarta 2015 ISBN 978 979 1274 66 1 Pires Tome 1990 The Suma Oriental of Tome Pires An Account of the East New Delhi Asian Educational Services p 179 ISBN 81 206 0535 7 Albert G Van Zonneveld 2002 Traditional Weapons of the Indonesian Archipelago Koninklijk Instituut Voor Taal Land ISBN 90 5450 004 2 James Richardson Logan 1853 The Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia Volume 7 Miss Press p 281 Sudaryanto Pranowo 2001 Kamus Pepak Basa Jawa phasachwa p 1359 xanephimDavid van Duuren The Kris An Earthly Approach to a Cosmic Symbol Wijk en Aalburg The Netherlands Pictures Publishers 1998 David van Duuren Krisses A Critical Bibliography Wijk en Aalburg The Netherlands Pictures Publishers 2002 Vic Hurley Christopher L Harris 1 October 2010 Swish of the Kris the Story of the Moros Authorized and Enhanced Edition Cerberus Corporation ISBN 978 0 615 38242 5 Gardner Gerald B Keris and Other Malay Weapons Orchid Press Reprint Edition 2010 2021 05 18 thi ewyaebkaemchchin ISBN 978 974 8304 29 8 Originally printed 1936 Singapore Progressive Publishing Company W H Rassers On the Javanese kris in Bijdragen tot de Taal Land en Volkenkunde 99 1940 pp 377 403 Victor A Pogadaev Ya Khochu Obruchit sya s Krisom I Want to Be Engaged to a Keris in Vostochnaya Kollektsia Oriental Collection Moscow Russian State Library N 3 30 2007 133 141 ISSN 1681 7559aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb krich OLD BLADES introducing krises Makna Ricikan Keris Meaning of Kris accessories 2021 03 01 thi ewyaebkaemchchin bthkhwamthhar hruxkarthharniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk