Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ภาษาซุนดา (ซุนดา: basa Sunda, ออกเสียง: [basa sʊnda]; : ᮘᮞ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ; อักษรเปโกน: بَاسَا سُوْندَا) เป็นภาษากลุ่มมลายู-พอลินีเชียที่พูดโดยชาวซุนดา มีผู้พูดภาษานี้เป็นภาษาแม่ประมาณ 40 ล้านคนในบริเวณทางตะวันตกของเกาะชวา ซึ่งเทียบเท่ากับประมาณร้อยละ 15 ของประชากรทั้งหมดในประเทศอินโดนีเซีย
| ภาษาซุนดา | |
|---|---|
| basa Sunda ᮘᮞ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ بَاسَا سُوْندَا | |
| ออกเสียง | [basa sʊnda] |
| ประเทศที่มีการพูด | ประเทศอินโดนีเซีย |
| ภูมิภาค | จังหวัดชวาตะวันตก, จังหวัดบันเติน, จาการ์ตา, จังหวัดชวากลางฝั่งตะวันตกบางส่วน, จังหวัดลัมปุงตอนใต้ และชาวซุนดาพลัดถิ่นทั่วอินโดนีเซียและทั้งโลก |
| ชาติพันธุ์ |
|
| จำนวนผู้พูด | 42 ล้านคน (2016) |
| ตระกูลภาษา | ออสโตรนีเซียน
|
| รูปแบบก่อนหน้า |
|
| รูปแบบมาตรฐาน | |
| ภาษาถิ่น |
|
| ระบบการเขียน | อักษรละติน (ปัจจุบัน) (ปัจจุบัน; ทางเลือก) อักษรเปโกนซุนดา (คริสต์ศตวรรษที่ 17–20, ปัจจุบัน; ใช้ในโรงเรียนสอนศาสนาเท่านั้น) (คริสต์ศตวรรษที่ 14–18, ปัจจุบัน; ทางเลือก) (คริสต์ศตวรรษที่ 17–19 ปัจจุบันพบในบางพื้นที่) (คริสต์ศตวรรษที่ 13–15, ปัจจุบัน; ทางเลือก) อักษรกวิ (อดีต) อักษรปัลลวะ (อดีต) (อดีต) (อดีต) |
| สถานภาพทางการ | |
| สถาบันภาษาและวรรณกรรมซุนดา | |
| รหัสภาษา | |
| ISO 639-1 | su |
| ISO 639-2 | sun |
| ISO 639-3 | มีหลากหลาย:sun – Sundanesebac – osn – |
| 31-MFN-a | |
 บริเวณที่ภาษาซุนดาเป็นภาษาแม่ บริเวณที่ภาษาซุนดาเป็นภาษาชนกลุ่มน้อยที่มีผู้พูด >100,000 คน บริเวณที่ภาษาซุนดาเป็นภาษาชนกลุ่มน้อยที่มีผู้พูด <100,000 คน | |
การจำแนก
นักภาษาศาสตร์ชาวอเมริกัน รายงานว่า ภาษาซุนดามีความใกล้ชิดกับกลุ่มภาษามาเลย์อิก เช่นเดียวกันกับกลุ่มของภาษาที่มีผู้พูดบนเกาะบอร์เนียว เช่น หรือ โดยอิงตามความคล้ายคลึงกันของคำศัพท์ระหว่างภาษาเหล่านี้ในระดับสูง
สัทวิทยา
ตัวอักษรซุนดามีความสอดคล้องกับหน่วยเสียงในระดับสูง
สระ
ภาษาซุนดามีเสียงสระ 7 เสียง ได้แก่ a /a/, é /ɛ/, i /i/, o /ɔ/, u /u/, e /ə/ และ eu /ɨ/
พยัญชนะ
Müller-Gotama (2001) รายงานว่ามีเสียงพยัญชนะ 18 เสียงในระบบเสียงภาษาซุนดา ได้แก่ /b/, /t͡ʃ/, /d/, /ɡ/, /h/, /d͡ʒ/, /k/, /l/, /m/, /n/, /p/, /r/, /s/, /ŋ/, /t/, /ɲ/, /w/, /j/ อย่างไรก็ตาม อิทธิพลจากภาษาต่างชาติทำให้มีหน่วยเสียงใหม่เพิ่มเข้ามา เช่น /f/, /v/, /z/ (เช่นในคำ fonem, qur'an, xerox, zakat) หน่วยเสียงพยัญชนะเขียนแทนด้วยตัวอักษรดังต่อไปนี้ p, b, t, d, k, g, c /t͡ʃ/, j /d͡ʒ/, h, ng (/ŋ/), ny /ɲ/, m, n, s /s/, w, l, r /r~ɾ/ และ y /j/ พยัญชนะอื่น ๆ ที่ปรากฏในคำยืมจากภาษาอินโดนีเซียส่วนใหญ่ถูกรวมเข้ากับพยัญชนะที่มีอยู่เดิมในภาษาซุนดา ได้แก่ f/v /f/ → p; sy /ʃ/ → s; z /z/ → j; และ kh /x/ → h
| นาสิก | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| หยุด/ | ไม่ก้อง | p | t | k | ||
| ก้อง | b | |||||
| s | h | |||||
สระเรียงที่ประกอบด้วยสระสูงตามด้วยสระอื่น เมื่อออกเสียงจะแทรกเสียงกึ่งสระ /w/ หรือ /j/ เข้าไประหว่างสระเรียงนั้น เช่นในคำต่อไปนี้
- kuéh - /kuwɛh/
- muih - /muwih/
- béar - /bejar/
- miang - /mijaŋ/
ตัวเลข
| เลข | ภาษาซุนดา | |
|---|---|---|
| 1 | |᮱| | hiji |
| 2 | |᮲| | dua |
| 3 | |᮳| | tilu |
| 4 | |᮴| | opat |
| 5 | |᮵| | lima |
| 6 | |᮶| | genep |
| 7 | |᮷| | tujuh |
| 8 | |᮸| | dalapan |
| 9 | |᮹| | salapan |
| 10 | |᮱᮰| | sapuluh |
| 11 | |᮱᮱| | sabelas |
| 12 | |᮱᮲| | dua belas |
| 20 | |᮲᮰| | dua puluh |
| 21 | |᮲᮱| | dua puluh hiji |
| 30 | |᮳᮰| | tilu puluh |
| 31 | |᮳᮱| | tilu puluh hiji |
| 40 | |᮴᮰| | opat puluh |
| 50 | |᮵᮰| | lima puluh |
| 60 | |᮶᮰| | genep puluh |
| 70 | |᮷᮰| | tujuh puluh |
| 80 | |᮸᮰| | dalapan puluh |
| 90 | |᮹᮰| | salapan puluh |
| 100 | |᮱᮰᮰| | saratus |
| ร้อย | ratusan | |
| 1000 | |᮱᮰᮰᮰| | sarébu |
| พัน | rébu | |
ไวยากรณ์
คำบุพบท
สถานที่
ภาษาซุนดามีคำบุพบททั่วไปสำหรับนิพจน์เชิงพื้นที่ 3 แบบ:
- di: 'ใน', 'ที่' ฯลฯ, ระบุตำแหน่ง
- dina/na: 'บน', 'ที่' ฯลฯ., ระบุตำแหน่งจำเพาะ
- ka: 'ถึง', ระบุทิศทาง
- kana: 'ถึง', ระบุทิศทางจำเพาะ
- ti: 'จาก', ระบุความเป็นมา
- tina: 'จาก', ระบุความเป็นมาจำเพาะ
ในการระบุนิพจน์เชิงพื้นที่จำเพาะกว่า (เช่น 'ข้างใน', 'ข้างใต้' ฯลฯ) จะมีการนำคำบุพบทเหล่านี้ไปประสมกับคำนามเฉพาะที่:
| ทางการ | สุภาพ | ไทย |
|---|---|---|
| di jero | di lebet | ข้างใน |
| di luar | di luar | ข้างนอก |
| di gigir | di gédéng | ด้านข้าง |
| di luhur | di luhur | ข้างบน |
| di handap | di handap | ข้างล่าง |
| di tukang | di pengker | ข้างหลัง |
| di hareup | di payun | ข้างหน้า |
เวลา
| ไทย | ซุนดา (ทางการ) | ซุนดา (สุภาพ) |
|---|---|---|
| ก่อน | saacan/saméméh | sateuacan |
| หลัง | sanggeus | saparantos |
| ระหว่าง | basa | nalika |
| อดีต | baheula | kapungkur |
อื่นๆ
| ไทย | ซุนดา (ทางการ) | ซุนดา (สุภาพ) |
|---|---|---|
| จาก | tina/ti | tina/ti |
| สำหรับ | jang, paragi | kanggo/kanggé |
ตัวอย่าง
ข้อความข้างล่างนำมาจากคำแปลหัวข้อที่ 1 ของปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนในภาษาซุนดา และของต้นฉบับในภาษาอังกฤษ (กับคำแปลในภาษาไทย)
- ตัวอย่างข้อความภาษาซุนดา:
- อักษรละติน
- "Sakumna jalma gubrag ka alam dunya téh sipatna merdika jeung boga martabat katut hak-hak anu sarua. Maranéhna dibéré akal jeung haté nurani, campur-gaul jeung sasamana aya dina sumanget duduluran."
- อักษรเปโกน (อาหรับ)
- «ساكومنا جالما ڮوبراڮ كا عالم دنيا تَيه سيپاتنا مَيرديكا جۤڠ بَوڮا مارتابات كاتوت حق۲ أنو سارووا. مارانَيهنا ديبَيرَي أكال جۤڠ هاتَي نورانی، چامڤور-ڮأول جۤڠ ساسامانا أيا دينا سوماڠَيت دودولوران.»
- (ดั้งเดิม)
- ᮞᮊᮥᮙ᮪ᮔ ᮏᮜ᮪ᮙ ᮌᮥᮘᮢᮌ᮪ ᮊ ᮃᮜᮙ᮪ ᮓᮥᮑ ᮒᮦᮂ ᮞᮤᮕᮒ᮪ᮔ ᮙᮨᮁᮓᮤᮊ ᮏᮩᮀ ᮘᮧᮌ ᮙᮁᮒᮘᮒ᮪ ᮊᮒᮥᮒ᮪ ᮠᮊ᮪-ᮠᮊ᮪ ᮃᮔᮥ ᮞᮛᮥᮃ. ᮙᮛᮔᮦᮂᮔ ᮓᮤᮘᮦᮛᮦ ᮃᮊᮜ᮪ ᮏᮩᮀ ᮠᮒᮦ ᮔᮥᮛᮔᮤ, ᮎᮙ᮪ᮕᮥᮁ-ᮌᮅᮜ᮪ ᮏᮩᮀ ᮞᮞᮙᮔ ᮃᮚ ᮓᮤᮔ ᮞᮥᮙᮍᮨᮒ᮪ ᮓᮥᮓᮥᮜᮥᮛᮔ᮪.
- ฉบับแปลภาษาอังกฤษ:
- "All human beings are born free and equal in dignity and rights. They are endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood."
- ฉบับแปลภาษาไทย จากองค์กรแอมเนสตี้:
- "มนุษย์ทั้งปวงเกิดมามีอิสระและเสมอภาคกันในศักดิ์ศรี และสิทธิ ต่างในตนมีเหตุผลและมโนธรรม และควรปฏิบัติต่อกันด้วยจิตวิญญาณแห่งภราดรภาพ"
อ้างอิง
- Muamar, Aam (2016-08-08). [Maintaining the existence of Sundanese Language]. Pikiran Rakyat (ภาษาอินโดนีเซีย). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 22 June 2019. สืบค้นเมื่อ 2018-09-27.
- Blust 2010.
- Blust 2013.
- Müller-Gotama, Franz (2001). Sundanese. Languages of the World. Materials. Vol. 369. Munich: LINCOM Europa.
- Hardjadibrata (1985), p. 30.
- Hardjadibrata (1985), p. 72–74.
- "Pernyataan Umum Ngeunaan Hak-hak Asasi Manusa" [Universal Declaration of Human Rights]. OHCHR (ภาษาซุนดา).
- "Universal Declaration of Human Rights: English". OHCHR.
- "ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน". แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ประเทศไทย.
แหล่งข้อมูลอื่น
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phasasunda sunda basa Sunda xxkesiyng basa sʊnda ᮘᮞ ᮞ ᮔ ᮓ xksrepokn ب اس ا س و ند ا epnphasaklummlayu phxliniechiythiphudodychawsunda miphuphudphasaniepnphasaaempraman 40 lankhninbriewnthangtawntkkhxngekaachwa sungethiybethakbpramanrxyla 15 khxngprachakrthnghmdinpraethsxinodniesiyphasasundabasa Sunda ᮘᮞ ᮞ ᮔ ᮓ ب اس ا س و ند ا xxkesiyng basa sʊnda praethsthimikarphudpraethsxinodniesiyphumiphakhcnghwdchwatawntk cnghwdbnetin cakarta cnghwdchwaklangfngtawntkbangswn cnghwdlmpungtxnit aelachawsundaphldthinthwxinodniesiyaelathngolkchatiphnthusunda canwnphuphud42 lankhn 2016 trakulphasaxxsotrniesiyn mlayu phxliniechiyphiphath hruxphasasundarupaebbkxnhnaphasasundarupaebbmatrthanphasathin thuxepnphasatanghak suyaelw tawnxxkechiyngehnuxrabbkarekhiynxksrlatin pccubn pccubn thangeluxk xksrepoknsunda khriststwrrsthi 17 20 pccubn ichinorngeriynsxnsasnaethann khriststwrrsthi 14 18 pccubn thangeluxk khriststwrrsthi 17 19 pccubnphbinbangphunthi khriststwrrsthi 13 15 pccubn thangeluxk xksrkwi xdit xksrpllwa xdit xdit xdit sthanphaphthangkarsthabnphasaaelawrrnkrrmsundarhsphasaISO 639 1suISO 639 2sunISO 639 3mihlakhlay a href https iso639 3 sil org code sun class extiw title iso639 3 sun sun a Sundanese a href https iso639 3 sil org code bac class extiw title iso639 3 bac bac a a href https iso639 3 sil org code osn class extiw title iso639 3 osn osn a 31 MFN a briewnthiphasasundaepnphasaaem briewnthiphasasundaepnphasachnklumnxythimiphuphud gt 100 000 khn briewnthiphasasundaepnphasachnklumnxythimiphuphud lt 100 000 khnbthkhwamnimisylksnsthxksrsakl hakrabbkhxngkhunimrxngrbkaraesdngphlthithuktxng khunxacehnprsni klxng hruxsylksnxyangxunaethnthixkkhrayuniokhdbriewnthimiphuphudphasasunda source source source source source source source source track phuphudphasasunda bnthukinpraethsxinodniesiykarcaaenknkphasasastrchawxemrikn raynganwa phasasundamikhwamiklchidkbklumphasamaelyxik echnediywknkbklumkhxngphasathimiphuphudbnekaabxreniyw echn hrux odyxingtamkhwamkhlaykhlungknkhxngkhasphthrahwangphasaehlaniinradbsungsthwithyatwxksrsundamikhwamsxdkhlxngkbhnwyesiynginradbsung sra phasasundamiesiyngsra 7 esiyng idaek a a e ɛ i i o ɔ u u e e aela eu ɨ phyychna Muller Gotama 2001 raynganwamiesiyngphyychna 18 esiynginrabbesiyngphasasunda idaek b t ʃ d ɡ h d ʒ k l m n p r s ŋ t ɲ w j xyangirktam xiththiphlcakphasatangchatithaihmihnwyesiyngihmephimekhama echn f v z echninkha fonem qur an xerox zakat hnwyesiyngphyychnaekhiynaethndwytwxksrdngtxipni p b t d k g c t ʃ j d ʒ h ng ŋ ny ɲ m n s s w l r r ɾ aela y j phyychnaxun thipraktinkhayumcakphasaxinodniesiyswnihythukrwmekhakbphyychnathimixyuediminphasasunda idaek f v f p sy ʃ s z z j aela kh x h nasikhyud imkxng p t kkxng bs h sraeriyngthiprakxbdwysrasungtamdwysraxun emuxxxkesiyngcaaethrkesiyngkungsra w hrux j ekhaiprahwangsraeriyngnn echninkhatxipni kueh kuwɛh muih muwih bear bejar miang mijaŋ twelkhelkh phasasunda1 ᮱ hiji2 ᮲ dua3 ᮳ tilu4 ᮴ opat5 ᮵ lima6 ᮶ genep7 ᮷ tujuh8 ᮸ dalapan9 ᮹ salapan10 ᮱᮰ sapuluh11 ᮱᮱ sabelas12 ᮱᮲ dua belas20 ᮲᮰ dua puluh21 ᮲᮱ dua puluh hiji30 ᮳᮰ tilu puluh31 ᮳᮱ tilu puluh hiji40 ᮴᮰ opat puluh50 ᮵᮰ lima puluh60 ᮶᮰ genep puluh70 ᮷᮰ tujuh puluh80 ᮸᮰ dalapan puluh90 ᮹᮰ salapan puluh100 ᮱᮰᮰ saratusrxy ratusan1000 ᮱᮰᮰᮰ sarebuphn rebuiwyakrnkhabuphbth sthanthi phasasundamikhabuphbththwipsahrbniphcnechingphunthi 3 aebb di in thi l rabutaaehnng dina na bn thi l rabutaaehnngcaephaa ka thung rabuthisthang kana thung rabuthisthangcaephaa ti cak rabukhwamepnma tina cak rabukhwamepnmacaephaa inkarrabuniphcnechingphunthicaephaakwa echn khangin khangit l camikarnakhabuphbthehlaniipprasmkbkhanamechphaathi thangkar suphaph ithydi jero di lebet khangindi luar di luar khangnxkdi gigir di gedeng dankhangdi luhur di luhur khangbndi handap di handap khanglangdi tukang di pengker khanghlngdi hareup di payun khanghnaewla ithy sunda thangkar sunda suphaph kxn saacan samemeh sateuacanhlng sanggeus saparantosrahwang basa nalikaxdit baheula kapungkurxun ithy sunda thangkar sunda suphaph cak tina ti tina tisahrb jang paragi kanggo kanggetwxyangkhxkhwamkhanglangnamacakkhaaeplhwkhxthi 1 khxngptiyyasaklwadwysiththimnusychninphasasunda aelakhxngtnchbbinphasaxngkvs kbkhaaeplinphasaithy twxyangkhxkhwamphasasunda xksrlatin Sakumna jalma gubrag ka alam dunya teh sipatna merdika jeung boga martabat katut hak hak anu sarua Maranehna dibere akal jeung hate nurani campur gaul jeung sasamana aya dina sumanget duduluran dd xksrepokn xahrb ساكومنا جالما ڮوبراڮ كا عالم دنيا ت يه سيپاتنا م يرديكا ج ڠ ب وڮا مارتابات كاتوت حق۲ أنو سارووا ماران يهنا ديب ير ي أكال ج ڠ هات ي نورانی چامڤور ڮأول ج ڠ ساسامانا أيا دينا سوماڠ يت دودولوران dd dngedim ᮞᮊ ᮙ ᮔ ᮏᮜ ᮙ ᮌ ᮘ ᮌ ᮊ ᮃᮜᮙ ᮓ ᮑ ᮒ ᮞ ᮕᮒ ᮔ ᮙ ᮓ ᮊ ᮏ ᮘ ᮌ ᮙ ᮒᮘᮒ ᮊᮒ ᮒ ᮠᮊ ᮠᮊ ᮃᮔ ᮞᮛ ᮃ ᮙᮛᮔ ᮔ ᮓ ᮘ ᮛ ᮃᮊᮜ ᮏ ᮠᮒ ᮔ ᮛᮔ ᮎᮙ ᮕ ᮌᮅᮜ ᮏ ᮞᮞᮙᮔ ᮃᮚ ᮓ ᮔ ᮞ ᮙᮍ ᮒ ᮓ ᮓ ᮜ ᮛᮔ dd chbbaeplphasaxngkvs All human beings are born free and equal in dignity and rights They are endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood dd chbbaeplphasaithy cakxngkhkraexmensti mnusythngpwngekidmamixisraaelaesmxphakhkninskdisri aelasiththi tangintnmiehtuphlaelamonthrrm aelakhwrptibtitxkndwycitwiyyanaehngphradrphaph dd xangxingMuamar Aam 2016 08 08 Maintaining the existence of Sundanese Language Pikiran Rakyat phasaxinodniesiy khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 22 June 2019 subkhnemux 2018 09 27 Blust 2010 sfn error no target CITEREFBlust2010 Blust 2013 sfn error no target CITEREFBlust2013 Muller Gotama Franz 2001 Sundanese Languages of the World Materials Vol 369 Munich LINCOM Europa Hardjadibrata 1985 p 30 harv error no target CITEREFHardjadibrata1985 Hardjadibrata 1985 p 72 74 harv error no target CITEREFHardjadibrata1985 Pernyataan Umum Ngeunaan Hak hak Asasi Manusa Universal Declaration of Human Rights OHCHR phasasunda Universal Declaration of Human Rights English OHCHR ptiyyasaklwadwysiththimnusychn aexmensti xinetxrenchnaenl praethsithy aehlngkhxmulxunwikiphiediy saranukrmesri inphasasunda wikithxngethiyw mia phrasebooksahrb Sundanese wikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb phasasunda