อักษรกวิ (กะ-วิ) หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า อักษรชวาเก่า เป็นอักษรพราหมี โดยหลักพบในเกาะชวาและใช้งานทั่วเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ภาคพื้นสมุทรระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 8 ถึง 16 อักษรนี้เป็นอักษรสระประกอบ มีเครื่องหมายเสริมสัทอักษรที่ใช้หยุดเสียงสระและเป็นตัวแทนของพยัญชนะบริสุทธิ์ หรือไว้แทนรูปสระอื่น ทางภาคใต้ของไทยมีหลักฐานว่าเคยใช้อักษรนี้แต่ไม่แพร่หลายมากนัก ก่อนจะเปลี่ยนมาใช้อักษรไทยและอักษรขอม อักษรกวิไม่มีบ่าอักษรเช่นเดียวกับอักษรมอญโบราณ
อักษรกวิ 𑼒𑼮𑼶 | |
---|---|
'กวิ' ในแบบอักษรกวิมาตรฐานใหม่ | |
ชนิด | |
ช่วงยุค | ป. คริสต์ศตวรรษที่ 8–16 |
ทิศทาง | Left-to-right |
ภาษาพูด | , , , , สันสกฤต |
อักษรที่เกี่ยวข้อง | |
ระบบแม่ | |
ระบบลูก | ในอินโดนีเซีย: อักษรบาหลี อักษรบาตัก อักษรชวา อักษรลนตารา อักษรเรอจัง ในฟิลิปปินส์: กลุ่มอักษรไบบายิน |
ระบบพี่น้อง | เขมร, จาม, , ครันถะ, ทมิฬ |
ISO 15924 | |
Kawi (368), Kawi | |
ยูนิโคด | |
ยูนิโคดแฝง | Kawi |
ช่วงยูนิโคด | U+11F00–U+11F5F |
[a] ต้นกำเนิดเซมิติกของอักษรพามหียังไม่เป็นที่ยอมรับในระดับสากล. | |
ยูนิโคด
มีการบรรจุอักษรกวิลงในยูนิโคดมาตรฐานรุ่นที่ 15.0 ในเดือนกันยายน ค.ศ. 2022 ตามข้อเสนอของ Aditya Bayu Perdana และ Ilham Nurwansah Anshuman Pandey ได้ส่งข้อเสนอเบื้องต้นก่อนหน้าไปยังคณะกรรมการด้านเทคนิคของยูนิโคดใน ค.ศ. 2012
บล็อกยูนิโคดของอักษรกวิอยู่ที่ U+11F00–U+11F5F และมีอักษรถึง 86 ตัวอักษร:
[1][2] Official Unicode Consortium code chart (PDF) | ||||||||||||||||
0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | |
U+11F0x | 𑼀 | 𑼁 | 𑼂 | 𑼃 | 𑼄 | 𑼅 | 𑼆 | 𑼇 | 𑼈 | 𑼉 | 𑼊 | 𑼋 | 𑼌 | 𑼍 | 𑼎 | 𑼏 |
U+11F1x | 𑼐 | 𑼒 | 𑼓 | 𑼔 | 𑼕 | 𑼖 | 𑼗 | 𑼘 | 𑼙 | 𑼚 | 𑼛 | 𑼜 | 𑼝 | 𑼞 | 𑼟 | |
U+11F2x | 𑼠 | 𑼡 | 𑼢 | 𑼣 | 𑼤 | 𑼥 | 𑼦 | 𑼧 | 𑼨 | 𑼩 | 𑼪 | 𑼫 | 𑼬 | 𑼭 | 𑼮 | 𑼯 |
U+11F3x | 𑼰 | 𑼱 | 𑼲 | 𑼳 | 𑼴 | 𑼵 | 𑼶 | 𑼷 | 𑼸 | 𑼹 | 𑼺 | 𑼾 | 𑼿 | |||
U+11F4x | 𑽀 | 𑽁 | 𑽂 | 𑽃 | 𑽄 | 𑽅 | 𑽆 | 𑽇 | 𑽈 | 𑽉 | 𑽊 | 𑽋 | 𑽌 | 𑽍 | 𑽎 | 𑽏 |
U+11F5x | 𑽐 | 𑽑 | 𑽒 | 𑽓 | 𑽔 | 𑽕 | 𑽖 | 𑽗 | 𑽘 | 𑽙 | ||||||
หมายเหตุ |
ระบบลูก
พยัญชนะ
ka | kha | ga | gha | nga | ca | cha | ja | jha | nya | ṭa | ṭha | ḍa | ḍha | ṇa | ta | tha | da | dha | na | pa | pha | ba | bha | ma | ya | ra | la | wa | śa | ṣa | sa | ha/a | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
กวิ | 𑼒 | 𑼓 | 𑼔 | 𑼕 | 𑼖 | 𑼗 | 𑼘 | 𑼙 | 𑼚 | 𑼛 | 𑼜 | 𑼝 | 𑼞 | 𑼟 | 𑼠 | 𑼡 | 𑼢 | 𑼣 | 𑼤 | 𑼥 | 𑼦 | 𑼧 | 𑼨 | 𑼩 | 𑼪 | 𑼫 | 𑼬 | 𑼭 | 𑼮 | 𑼯 | 𑼰 | 𑼱 | 𑼲 |
Kaganga | |||||||||||||||||||||||||||||||||
บาตัก () | ᯂ | ᯎ | ᯝ | ᯡ | ᯐ | ᯗ | ᯑ | ᯉ | ᯇ | ᯅ | ᯔ | ᯛ | ᯒ | ᯞ | ᯋ | ᯘ | ᯀ | ||||||||||||||||
บาตัก () | ᯄ᯦ | ᯎ | ᯝ | ᯚ᯦ | ᯐ | ᯠ | ᯖ | ᯑ | ᯉ | ᯇ | ᯅ | ᯔ | ᯛ | ᯒ | ᯞ | ᯋ | ᯚ | ᯂ | |||||||||||||||
บาตัก () | ᯂ | ᯎ | ᯝ | ᯘ | ᯐ | ᯗ | ᯑ | ᯉ | ᯇ | ᯅ | ᯔ | ᯛ | ᯒ | ᯞ | ᯍ | ᯘ | ᯂ | ||||||||||||||||
บาตัก () | ᯃ | ᯏ | ᯝ | ᯐ | ᯠ | ᯖ | ᯑ | ᯉ | ᯈ | ᯅ | ᯕ | ᯜ | ᯓ | ᯞ | ᯌ | ᯙ | ᯃ | ||||||||||||||||
บาตัก () | ᯃ | ᯎ | ᯝ | ᯐ | ᯠ | ᯖ | ᯑ | ᯉ | ᯇ | ᯅ | ᯔ | ᯛ | ᯒ | ᯞ | ᯍ | ᯘ | ᯃ | ||||||||||||||||
ไบบายิน | |||||||||||||||||||||||||||||||||
บูฮิด | ᝃ | ᝄ | ᝅ | ᝆ | ᝇ | ᝈ | ᝉ | ᝊ | ᝋ | ᝌ | ᝍ | ᝎ | ᝏ | ᝐ | ᝑ | ||||||||||||||||||
ฮานูโนโอ | ᜣ | ᜤ | ᜥ | ᜦ | ᜧ | ᜨ | ᜨ | ᜪ | ᜫ | ᜬ | ᜭ | ᜮ | ᜯ | ᜰ | ᜰ | ||||||||||||||||||
ลนตารา | ᨀ | ᨁ | ᨂ | ᨌ | ᨍ | ᨎ | ᨈ | ᨉ | ᨊ | ᨄ | ᨅ | ᨆ | ᨐ | ᨑ | ᨒ | ᨓ | ᨔ | ᨖ/ᨕ | |||||||||||||||
เรอจัง | ꤰ | ꤱ | ꤲ | ꤹ | ꤺ | ꤻ | ꤻ | ꤴ | ꤵ | ꤶ | ꤷ | ꤸ | ꤿ | ꤽ | ꤾ | ꥀ | ꤼ | ꥁ | |||||||||||||||
ꤰ | ꤱ | ꤲ | ꤹ | ꤺ | ꤻ | ꤳ | ꤴ | ꤵ | ꤶ | ꤷ | ꤸ | ꤿ | ꤽ | ꤾ | ꥀ | ꤼ | ꥁ | ||||||||||||||||
ᮊ | ᮌ | ᮍ | ᮎ | ᮏ | ᮑ | ᮒ | ᮓ | ᮔ | ᮕ | ᮘ | ᮙ | ᮚ | ᮛ | ᮜ | ᮝ | ᮞ | ᮠ | ||||||||||||||||
ฮานาจารากา | |||||||||||||||||||||||||||||||||
ชวา | ꦏ | ꦑ | ꦒ | ꦓ | ꦔ | ꦕ | ꦖ | ꦗ | ꦙ | ꦚ | ꦛ | ꦜ | ꦝ | ꦞ | ꦟ | ꦠ | ꦡ | ꦢ | ꦣ | ꦤ | ꦥ | ꦦ | ꦧ | ꦨ | ꦩ | ꦪ | ꦫ | ꦭ | ꦮ | ꦯ | ꦰ | ꦱ | ꦲ |
บาหลี | ᬓ | ᬔ | ᬕ | ᬖ | ᬗ | ᬘ | ᬙ | ᬚ | ᬛ | ᬜ | ᬝ | ᬞ | ᬟ | ᬠ | ᬡ | ᬢ | ᬣ | ᬤ | ᬥ | ᬦ | ᬧ | ᬨ | ᬩ | ᬪ | ᬫ | ᬬ | ᬭ | ᬮ | ᬯ | ᬰ | ᬱ | ᬲ | ᬳ |
ภาพ
ตารางข้างบนเป็นช่องเปรียบเทียบการพัฒนาของอักษรเทวนาครีในอักษรกวิ แห่งอาณาจักรอังวะ และอักษรไทย
หมายเหตุ
- จากสันสกฤต: कवि "kavi" แปลว่า "กวี";อินโดนีเซีย: Aksara Kawi หรือ Aksara Carakan Kuna
อ้างอิง
- Anshuman Pandey 2012. Preliminary Proposal to Encode the Kawi Script
- Aditya Bayu Perdana and Ilham Nurwansah 2020. Proposal to encode Kawi
- De Casparis, J. G. Indonesian Palaeography: A History of Writing in Indonesia from the beginnings to c. AD 1500, Leiden/Koln, 1975, pp. 35-42 with footnotes
- Briggs, Lawrence Palmer (1950). "The Origin of the Sailendra Dynasty: Present Status of the Question". Journal of the American Oriental Society. JSTOR. 70 (2): 78–82. doi:10.2307/595536. ISSN 0003-0279. JSTOR 595536.
- "Unicode® 15.0.0". . 2022-09-13. สืบค้นเมื่อ 2022-09-13.
- Unicode Technical Committee 2021. Approved Minutes of UTC Meeting 166
- Omniglot. Kawi alphabet. Retrieved 16 May 2019
- Tiongson, Jaime F., (2008). . Bayang Pinagpala. Retrieved January 14, 2012.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
xksrkwi ka wi hruxeriykxikchuxhnungwa xksrchwaeka epnxksrphrahmi odyhlkphbinekaachwaaelaichnganthwexechiytawnxxkechiyngitphakhphunsmuthrrahwangkhriststwrrsthi 8 thung 16 xksrniepnxksrsraprakxb miekhruxnghmayesrimsthxksrthiichhyudesiyngsraaelaepntwaethnkhxngphyychnabrisuththi hruxiwaethnrupsraxun thangphakhitkhxngithymihlkthanwaekhyichxksrniaetimaephrhlaymaknk kxncaepliynmaichxksrithyaelaxksrkhxm xksrkwiimmibaxksrechnediywkbxksrmxyobranxksrkwi kwi inaebbxksrkwimatrthanihmchnidxksrsraprakxbchwngyukhp khriststwrrsthi 8 16thisthangLeft to right phasaphud snskvtxksrthiekiywkhxngrabbaemihexxorklifxiyipt a a chudtwxksrfiniechiy a chudtwxksraexraemxik a phrahmipllwaxksrkwirabblukinxinodniesiy xksrbahli xksrbatk xksrchwa xksrlntara xksrerxcng infilippins klumxksribbayinrabbphinxngekhmr cam khrntha thmilISO 15924Kawi 368 KawiyuniokhdyuniokhdaefngKawichwngyuniokhdU 11F00 U 11F5F a tnkaenidesmitikkhxngxksrphamhiyngimepnthiyxmrbinradbsakl bthkhwamniprakxbdwyinsthxksrsakl IPA sahrbkhaaenanaebuxngtnekiywkbsylksn IPA oprddu sahrbkhwamaetktangrahwang aela duthi sthxksrsakl wngelbehliymaelathbyuniokhdmikarbrrcuxksrkwilnginyuniokhdmatrthanrunthi 15 0 ineduxnknyayn kh s 2022 tamkhxesnxkhxng Aditya Bayu Perdana aela Ilham Nurwansah Anshuman Pandey idsngkhxesnxebuxngtnkxnhnaipyngkhnakrrmkardanethkhnikhkhxngyuniokhdin kh s 2012 blxkyuniokhdkhxngxksrkwixyuthi U 11F00 U 11F5F aelamixksrthung 86 twxksr 1 2 Official Unicode Consortium code chart PDF 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E FU 11F0x U 11F1x U 11F2x U 11F3x U 11F4x U 11F5x hmayehtu 1 2 phunthisiethakhuxbriewnthiimidlngrhsrabblukphyychna xksrphunthan phyychna ka kha ga gha nga ca cha ja jha nya ṭa ṭha ḍa ḍha ṇa ta tha da dha na pa pha ba bha ma ya ra la wa sa ṣa sa ha akwi Kagangabatk ᯂ ᯎ ᯝ ᯡ ᯐ ᯗ ᯑ ᯉ ᯇ ᯅ ᯔ ᯛ ᯒ ᯞ ᯋ ᯘ ᯀbatk ᯄ ᯎ ᯝ ᯚ ᯐ ᯠ ᯖ ᯑ ᯉ ᯇ ᯅ ᯔ ᯛ ᯒ ᯞ ᯋ ᯚ ᯂbatk ᯂ ᯎ ᯝ ᯘ ᯐ ᯗ ᯑ ᯉ ᯇ ᯅ ᯔ ᯛ ᯒ ᯞ ᯍ ᯘ ᯂbatk ᯃ ᯏ ᯝ ᯐ ᯠ ᯖ ᯑ ᯉ ᯈ ᯅ ᯕ ᯜ ᯓ ᯞ ᯌ ᯙ ᯃbatk ᯃ ᯎ ᯝ ᯐ ᯠ ᯖ ᯑ ᯉ ᯇ ᯅ ᯔ ᯛ ᯒ ᯞ ᯍ ᯘ ᯃibbayin ᜃ ᜄ ᜅ ᜆ ᜇ ᜈ ᜉ ᜊ ᜋ ᜌ ᜎ ᜏ ᜐ ᜑbuhid ᝃ ᝄ ᝅ ᝆ ᝇ ᝈ ᝉ ᝊ ᝋ ᝌ ᝍ ᝎ ᝏ ᝐ ᝑhanuonox ᜣ ᜤ ᜥ ᜦ ᜧ ᜨ ᜨ ᜪ ᜫ ᜬ ᜭ ᜮ ᜯ ᜰ ᜰlntara ᨀ ᨁ ᨂ ᨌ ᨍ ᨎ ᨈ ᨉ ᨊ ᨄ ᨅ ᨆ ᨐ ᨑ ᨒ ᨓ ᨔ ᨖ ᨕerxcng ꤰ ꤱ ꤲ ꤹ ꤺ ꤻ ꤻ ꤴ ꤵ ꤶ ꤷ ꤸ ꤿ ꤽ ꤾ ꥀ ꤼ ꥁꤰ ꤱ ꤲ ꤹ ꤺ ꤻ ꤳ ꤴ ꤵ ꤶ ꤷ ꤸ ꤿ ꤽ ꤾ ꥀ ꤼ ꥁᮊ ᮌ ᮍ ᮎ ᮏ ᮑ ᮒ ᮓ ᮔ ᮕ ᮘ ᮙ ᮚ ᮛ ᮜ ᮝ ᮞ ᮠhanacarakachwa ꦏ ꦑ ꦒ ꦓ ꦔ ꦕ ꦖ ꦗ ꦙ ꦚ ꦛ ꦜ ꦝ ꦞ ꦟ ꦠ ꦡ ꦢ ꦣ ꦤ ꦥ ꦦ ꦧ ꦨ ꦩ ꦪ ꦫ ꦭ ꦮ ꦯ ꦰ ꦱ ꦲbahli ᬓ ᬔ ᬕ ᬖ ᬗ ᬘ ᬙ ᬚ ᬛ ᬜ ᬝ ᬞ ᬟ ᬠ ᬡ ᬢ ᬣ ᬤ ᬥ ᬦ ᬧ ᬨ ᬩ ᬪ ᬫ ᬬ ᬭ ᬮ ᬯ ᬰ ᬱ ᬲ ᬳphaphtarangkhangbnepnchxngepriybethiybkarphthnakhxngxksrethwnakhriinxksrkwi aehngxanackrxngwa aelaxksrithyhmayehtucaksnskvt कव kavi aeplwa kwi xinodniesiy Aksara Kawi hrux Aksara Carakan KunaxangxingAnshuman Pandey 2012 Preliminary Proposal to Encode the Kawi Script Aditya Bayu Perdana and Ilham Nurwansah 2020 Proposal to encode Kawi De Casparis J G Indonesian Palaeography A History of Writing in Indonesia from the beginnings to c AD 1500 Leiden Koln 1975 pp 35 42 with footnotes Briggs Lawrence Palmer 1950 The Origin of the Sailendra Dynasty Present Status of the Question Journal of the American Oriental Society JSTOR 70 2 78 82 doi 10 2307 595536 ISSN 0003 0279 JSTOR 595536 Unicode 15 0 0 2022 09 13 subkhnemux 2022 09 13 Unicode Technical Committee 2021 Approved Minutes of UTC Meeting 166 wikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb xksrkwi Omniglot Kawi alphabet Retrieved 16 May 2019 Tiongson Jaime F 2008 Bayang Pinagpala Retrieved January 14 2012 bthkhwamphasaniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk