สาธารณรัฐฟินแลนด์

ฟินแลนด์ (ฟินแลนด์: Suomi [suo̯mi] ( ฟังเสียง) ซูโวมี; สวีเดน: Finland [ˈfɪnland] ( ฟังเสียง) ฟินลันด์) มีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการว่า สาธารณรัฐฟินแลนด์ (ฟินแลนด์: Suomen tasavalta; สวีเดน: Republiken Finland) เป็นประเทศในกลุ่มนอร์ดิก ตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของทวีปยุโรป เขตแดนด้านตะวันตกเฉียงใต้จรดทะเลบอลติก ทางด้านใต้จรดอ่าวฟินแลนด์ ทางตะวันตกจรดอ่าวบอทเนีย ประเทศฟินแลนด์มีชายแดนติดกับประเทศสวีเดน นอร์เวย์ และรัสเซีย สำหรับหมู่เกาะโอลันด์ที่อยู่ห่างจากชายฝั่งตะวันตกเฉียงใต้นั้น อยู่ภายใต้การปกครองของฟินแลนด์ แต่เป็นเขตปกครองตนเอง เคยถูกรัสเซียยึดครองและเป็นดินแดนส่วนหนึ่งของรัสเซีย เมืองหลวงและเมืองที่ใหญ่ที่สุด คือ เฮลซิงกิ เมืองสำคัญอื่น ๆ ได้แก่ เอสโป วันตา ตัมเปเร โอวลุ และตุรกุ

สาธารณรัฐฟินแลนด์ Suomen Tasavalta (ฟินแลนด์) Republiken Finland (สวีเดน)
ธงชาติ ตราแผ่นดิน
เพลงชาติ:  มามเมะ  (ฟินแลนด์) โวร์ตลันด์  (สวีเดน)
แสดงลูกโลก แสดงทวีปยุโรป ที่ตั้งของ ประเทศฟินแลนด์  (เขียวเข้ม) – ในยุโรป  (เขียว & เทาเข้ม) – ในสหภาพยุโรป  (เขียว)  —  [คำอธิบายสัญลักษณ์]
เมืองหลวง และเมืองใหญ่สุด	เฮลซิงกิ 60°10′N 24°56′E / 60.167°N 24.933°E / 60.167; 24.933
ภาษาราชการ	ฟินแลนด์ สวีเดน
ภาษาประจำชาติ	ซามี
กลุ่มชาติพันธุ์ (2020)	91.98% ฟินแลนด์ 4.15% ชาวยุโรปกลุ่มอื่น 2.40% 1.04% 0.43%
ศาสนา (2020)	69.8% คริสต์ —67.8% —1.1% —0.9% คริสต์นิกายอื่น ๆ 29.4% ไม่มี 0.8%
การปกครอง	รัฐเดี่ยว สาธารณรัฐระบบรัฐสภา
• ประธานาธิบดี
•
สภานิติบัญญัติ	รัฐสภา
จากรัสเซีย
• สถานะปกครองตนเอง	29 มีนาคม ค.ศ. 1809
•	6 ธันวาคม ค.ศ. 1917
• สงครามกลางเมืองฟินแลนด์	มกราคม – พฤษภาคม ค.ศ. 1918
•	17 กรกฎาคม ค.ศ. 1919
• สงครามฤดูหนาว	30 พฤศจิกายน ค.ศ. 1939 – 13 มีนาคม ค.ศ. 1940
• สงครามต่อเนื่อง	25 มิถุนายน ค.ศ. 1941 – 19 กันยายน ค.ศ. 1944
• กับสหภาพยุโรป	1 มกราคม ค.ศ. 1995
• เข้าร่วมกับเนโท	4 เมษายน ค.ศ. 2023
พื้นที่
• รวม	338,455 ตารางกิโลเมตร (130,678 ตารางไมล์) (อันดับที่ 65)
• แหล่งน้ำ (%)	9.71 (ใน ค.ศ. 2015)
ประชากร
• 2020 ประมาณ	5,536,146 (อันดับที่ 116)
• ความหนาแน่น	16 ต่อตารางกิโลเมตร (41.4 ต่อตารางไมล์) (อันดับที่ 213)
จีดีพี (อำนาจซื้อ)	2020 (ประมาณ)
• รวม	257 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 60)
• ต่อหัว	49,334 ดอลลาร์สหรัฐ ()
จีดีพี (ราคาตลาด)	2020 (ประมาณ)
• รวม	277 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 43)
• ต่อหัว	48,461 ดอลลาร์สหรัฐ ()
จีนี (2019)	26.2 ต่ำ ·
เอชดีไอ (2019)	0.938 สูงมาก · อันดับที่ 11
สกุลเงิน	ยูโร (€) (EUR)
เขตเวลา	UTC+2 (เวลายุโรปตะวันออก)
• ฤดูร้อน (เวลาออมแสง)	UTC+3 (เวลาออมแสงยุโรปตะวันออก)
	ว.ด.ปปปป
ขับรถด้าน	ขวามือ
รหัสโทรศัพท์
โดเมนบนสุด	.fi, .ax^a
มีการใช้ .eu ร่วมกับรัฐสมาชิกสหภาพยุโรปอื่น ๆ ด้วย

ฟินแลนด์มีประชากร 5.52 ล้านคน (ข้อมูล ณ กลางปี พ.ศ. 2562) ประชากรส่วนมากอาศัยอยู่ในตอนกลางและตอนใต้ของประเทศ และพูดภาษาฟินแลนด์ ซึ่งเป็นจากตระกูลภาษายูรัล และไม่มีความสัมพันธ์กับภาษาสแกนดิเนเวียแต่อย่างใด ประเทศฟินแลนด์เป็นประเทศที่ใหญ่ที่สุดอันดับที่ 8 ของทวีปยุโรป และเป็นประเทศที่มีประชากรเบาบางที่สุดในสหภาพยุโรป ประเทศฟินแลนด์เป็นสาธารณรัฐในระบบรัฐสภาที่ประกอบด้วย 311 และ 1 เขตปกครองตนเอง คือ หมู่เกาะโอลันด์ มีประชากรมากกว่า 1.4 ล้านคนอาศัยอยู่ในปริมณฑล และคิดเป็น 1 ใน 3 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ

ประเทศฟินแลนด์มีดัชนีการพัฒนามนุษย์ตามสถิติของสหประชาชาติ พ.ศ. 2549 อยู่ในลำดับที่ 11 ฟินแลนด์เคยเป็นส่วนหนึ่งของสวีเดนหลายศตวรรษ หลังจากนั้นก็อยู่ภายใต้จักรวรรดิรัสเซียจนถึงปี พ.ศ. 2460 ปัจจุบันฟินแลนด์เป็นสาธารณรัฐประชาธิปไตย

ภาษาฟินแลนด์เป็นหนึ่งในภาษาทางการไม่กี่ภาษาของสหภาพยุโรป ที่ไม่ได้มีต้นกำเนิดเป็นกลุ่มภาษาอินโด-ยูโรเปียน ร่วมกับภาษาเอสโตเนีย ภาษาฮังการี และภาษามอลตา

ตั้งแต่ประมาณ 2,700 ปีก่อนพุทธกาล ดินแดนฟินแลนด์ได้รับอิทธิพลทางวัฒนธรรมจากทางใต้ของอ่าวฟินแลนด์ โดยเข้ามาทางตะวันตกเฉียงใต้ของฟินแลนด์ มีหลักฐานของเครื่องปั้นดินเผาที่มีลักษณะเฉพาะ ต่อมาในยุคสำริด พื้นที่ทางชายฝั่งของฟินแลนด์ได้รับอิทธิพลจากสแกนดิเนเวียและยุโรปกลาง ในขณะที่พื้นที่ที่อยู่ห่างจากทะเลเข้าไป ได้รับอิทธิพลการใช้สำริดมาจากทางตะวันออกมากกว่า ในพุทธศตวรรษที่ 5 พบว่ามีการค้าขายแลกเปลี่ยนกับสแกนดิเนเวียมากขึ้น และการค้นพบวัตถุแบบโรมันจากยุคนี้ด้วย ปรากฏการกล่าวถึงชาวฟินแลนด์ในเอกสารของชาวโรมันในช่วงกลางพุทธศตวรรษที่ 7

ในอดีตฟินแลนด์เป็นเพียงประเทศเกษตรกรรมจนถึง พ.ศ. 2493 ภายหลังสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่สอง ฟินแลนด์ได้พัฒนาเศรษฐกิจอย่างรวดเร็วโดยการสร้างรัฐสวัสดิการที่มีคุณภาพตามตัวแบบนอร์ดิก ส่งผลให้ความเจริญได้กระจายไปทั่วประเทศและกลายเป็นประเทศที่มีความมั่งคั่งสูงจนถึงปัจจุบัน ฟินแลนด์เข้าร่วมเป็นสมาชิกสหประชาชาติใน พ.ศ. 2538 ด้วยเจตนารมณ์ในการวางตัวเป็นกลางทางการเมือง และยังเข้าร่วมองค์การเพื่อความร่วมมือและการพัฒนาทางเศรษฐกิจ, กลุ่มประเทศความร่วมมือเพื่อสันติภาพของเนโท (Partnership for Peace), สหภาพยุโรป, และสภาความร่วมมือยูโร ฟินแลนด์ยังมีจุดเด่นในเรื่องระบบการศึกษาที่มีคุณภาพ มีความสามารถในการแข่งขันทางเศรษฐกิจในระดับสูง และได้รับการยอมรับในแง่คุณภาพชีวิตประชากร โดยถือเป็นหนึ่งในประเทศที่ให้สิทธิและเสรีภาพแก่ประชากรในระดับสูง ใน พ.ศ. 2558 ฟินแลนด์ได้รับการจัดอันดับอยู่ในอันดับหนึ่งในด้านดัชนีทุนมนุษย์ (Human Capital Index) และเป็นประเทศที่มีเสถียรภาพมากที่สุดในโลกระหว่าง พ.ศ. 2554-59 จากการวัดตามค่าดัชนี Fragile States Index และยังได้รับการจัดอันดับว่าเป็นประเทศที่ประชากรมีความสุขที่สุดในโลก

ประวัติศาสตร์

ภายใต้การปกครองของสวีเดน

เชื่อกันว่าจุดเริ่มต้นของความเกี่ยวพันระหว่างสวีเดนกับฟินแลนด์เริ่มต้นในปี พ.ศ. 1698 ในสงครามเผยแผ่คริสต์ศาสนา ปลาย เริ่มมีการตั้งเมืองขึ้นในทางตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศที่โอบู (Åbo) หรือตุรกุ(Turku) โดยตุรกุเป็นหนึ่งในเมืองที่ใหญ่ที่สุดของราชอาณาจักรสวีเดนในยุคนั้น ในช่วงศตวรรษนี้ มีชาวสวีเดนจำนวนมากที่เข้ามาตั้งรกรากบริเวณชายฝั่งทางใต้และตะวันตกเฉียงเหนือ บนหมู่เกาะโอลันด์ และหมู่เกาะอื่น ๆ ใกล้เคียง ซึ่งทำให้ภาษาสวีเดนยังคงเป็นภาษาหลักของภูมิภาคนี้มาจนถึงปัจจุบัน นอกจากนี้ ภาษาสวีเดนได้กลายมาเป็นภาษาของชนชั้นสูงในภาคอื่น ๆ ของฟินแลนด์ในยุคนั้นด้วย

พ.ศ. 2093 กษัตริย์ของสวีเดน ได้ทรงก่อตั้งเมืองเฮลซิงกิขึ้นในชื่อ "เฮลซิงฟอร์ส" (Helsingfors) แต่เมืองนี้คงสภาพเป็นเพียงหมู่บ้านชาวประมงกว่าสองร้อยปี ชื่อเฮลซิงฟอร์สยังคงเป็นชื่อเมืองเฮลซิงกิในภาษาสวีเดนในปัจจุบัน

ดินแดนฟินแลนด์ถูกยึดครองโดยรัสเซียสองครั้งใน

การประชุมรัฐสภาครั้งแรก พ.ศ. 2449

ราชรัฐฟินแลนด์ภายใต้จักรวรรดิรัสเซีย

พ.ศ. 2352 ในช่วงสงครามระหว่างสวีเดนและรัสเซีย กองทัพของจักรพรรดิอเล็กซานเดอร์ที่ 1 ก็สามารถยึดดินแดนฟินแลนด์ได้อีกครั้ง ฟินแลนด์ดำรงสถานะเป็นดินแดนปกครองตนเอง ราชรัฐฟินแลนด์ ภายใต้จักรวรรดิรัสเซีย จนกระทั่งถึงการประกาศเอกราชในปี พ.ศ. 2460 ในยุคของราชรัฐฟินแลนด์ ภาษาฟินแลนด์ได้รับความสำคัญมากขึ้นในฟินแลนด์ อันเป็นผลมาจากความเคลื่อนไหวของขบวนการชาตินิยม จนกระทั่งได้รับสถานะเดียวกับภาษาสวีเดนใน พ.ศ. 2435 ต่อมาในปี พ.ศ. 2449 ฟินแลนด์เริ่มมีการให้สิทธิเลือกตั้งอย่างเท่าเทียม (ผู้ใหญ่ทุกคนมีสิทธิกันเท่าเทียมกันโดยไม่คำนึงถึงเชื้อชาติ เพศ หรือสถานะทางสังคม) โดยฟินแลนด์เป็นชาติแรกในโลก ที่ให้สิทธิทั้งการเลือกตั้งและการลงเลือกตั้งแก่สตรี

ทหารเด็กวัยสิบสามปี ของฝ่ายขาวใน สงครามกลางเมือง

หลังการประกาศเอกราช

หลังจากการปฏิวัติบอลเชวิกในรัสเซียประสบความสำเร็จ รัฐสภาของฟินแลนด์ลงมติเห็นชอบในเรื่องการประกาศเอกราชของฟินแลนด์ ในวันที่ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2460 และรัฐบาลบอลเชวิกรัสเซีย ยอมรับการประกาศเอกราชในเกือบหนึ่งเดือนถัดมา ซึ่งเยอรมนีและชาติสแกนดิเนเวียอื่น ๆ ก็ยอมรับการประกาศเอกราชตามมาในทันที หลังจากการประกาศเอกราช ฟินแลนด์ก็ตกอยู่ในสภาวะสงครามกลางเมือง โดยเกิดการต่อสู้ระหว่างฝ่าย"ขาว" ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากจักรวรรดิเยอรมนี และฝ่าย"แดง" ที่ได้รับการสนับสนุนจากรัสเซียบอลเชวิก ฝ่ายขาวนั้นประกอบไปด้วยกลุ่มคนที่มีฐานะค่อนข้างดี มีความเห็นทางการเมืองค่อนไปทางขวา ในขณะที่ฝ่ายแดงส่วนใหญ่ ซึ่งค่อนข้างจะเป็นฝ่ายซ้ายจะเป็นกลุ่มแรงงาน ฝ่ายขาวชนะสงครามนี้ในเวลาต่อมา ก่อตั้งสาธารณรัฐฟินแลนด์เป็นผลสำเร็จ

หลังจากสงครามกลางเมืองสิ้นสุดลง รัฐสภาของฟินแลนด์ ซึ่งไม่มีสมาชิกของพรรคสังคมประชาธิปไตยซึ่งสนับสนุนสาธารณรัฐอยู่เลย ได้ประกาศตั้งราชอาณาจักรฟินแลนด์ขึ้น โดยเลือกเจ้าชายฟรีดริช คาร์ล แห่งเฮ็สเซินของเยอรมนี ขึ้นเป็นกษัตริย์พระองค์แรกของฟินแลนด์ แต่เมื่อเยอรมนีแพ้สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ความคิดนี้จึงต้องยกเลิกไป และฟินแลนด์ก็ประกาศเป็นสาธารณรัฐ โดยมี เป็นประธานาธิบดีคนแรก

คาร์ล กุสตาฟ เอมิล มันเนอร์เฮม

สงครามโลกครั้งที่สอง

ฟินแลนด์ต่อสู้กับสหภาพโซเวียตสองครั้งในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ในสงครามฤดูหนาว ระหว่างปี พ.ศ. 2482-2483 และสงครามต่อเนื่อง ในปี พ.ศ. 2484-2487 โดยร่วมมือกับนาซีเยอรมนี (อาณาจักรไรช์ที่สาม) ในปฏิบัติการบาร์บารอสซา ทำให้สหราชอาณาจักรประกาศสงครามกับฟินแลนด์ และฟินแลนด์มีสถานะเป็นประเทศฝ่ายอักษะในสงครามโลกครั้งที่สอง อย่างไรก็ตาม ฟินแลนด์เปลี่ยนฝ่ายในปี พ.ศ. 2487 เมื่อต่อสู้ขับไล่นาซีเยอรมนีออกจากตอนเหนือของฟินแลนด์ใน หลังจากที่เซ็นสัญญาสงบศึกกับโซเวียต ชาวฟินแลนด์ประมาณ 86,000 คนเสียชีวิตในสงครามสองครั้งกับสหภาพโซเวียต ในขณะที่อีกห้าหมื่นคนได้รับบาดเจ็บและทุพพลภาพถาวร

ยุคหลังสงคราม

จากสนธิสัญญาสันติภาพหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ฟินแลนด์ต้องจ่ายค่าปฏิกรรมสงครามจำนวนมหาศาลให้กับสหภาพโซเวียต รวมถึงเสียดินแดนถึงร้อยละ 12 ของดินแดนทั้งหมด ทำให้ต้องหาที่อยู่ใหม่ให้กับชาวฟินแลนด์ถึง 420,000 คน อย่างไรก็ตาม ฟินแลนด์ไม่เคยถูกครอบครองเลยในช่วงสงคราม โดยเฮลซิงกิเป็นหนึ่งในสามเมืองหลวงของประเทศยุโรปที่เข้าร่วมสงครามที่ไม่ถูกยึดครองโดยฝ่ายศัตรู (อีกสองเมืองคือลอนดอนและมอสโก)

ในยุคสงครามเย็น ฟินแลนด์ได้รับอิทธิพลจากโซเวียตอย่างมาก ฟินแลนด์จ่ายค่าปฏิกรรมสงครามงวดสุดท้ายเมื่อ พ.ศ. 2495 ซึ่งเป็นปีเดียวกับที่เฮลซิงกิเป็นเจ้าภาพกีฬาโอลิมปิก ซึ่งช่วยฟื้นฟูกำลังใจของชาวฟินแลนด์หลังสงคราม ปีเดียวกันนี้ ฟินแลนด์และประเทศในคณะมนตรีนอร์ดิกเข้าร่วมเปิดเสรีหนังสือเดินทางในปี โดยอนุญาตให้ประชาชนของชาติสมาชิกข้ามพรมแดนโดยไม่ต้องมีหนังสือเดินทาง (ขณะนั้นฟินแลนด์ยังไม่ได้เข้าร่วมคณะมนตรี) โดยฟินแลนด์เข้าร่วมคณะมนตรีนอร์ดิกในปี พ.ศ. 2498

แม้ว่าฟินแลนด์จะได้อิทธิพลจากโซเวียตเป็นอย่างมาก แต่ก็ยังคงรักษาประชาธิปไตยและเศรษฐกิจระบบตลาดเสรีไว้ได้ ซึ่งต่างจากประเทศส่วนใหญ่ที่อยู่ติดกับสหภาพโซเวียต ความเสียหายจากสงคราม การที่ต้องฟื้นฟูเศรษฐกิจหลังสงครามและผลิตสินค้าเพื่อจ่ายหนี้ให้กับสหภาพโซเวียต ทำให้ฟินแลนด์พัฒนาเศรษฐกิจของประเทศจากกสิกรรมมาเป็นอุตสาหกรรม รวมถึงสร้างระบบสวัสดิการสังคมที่ดีได้ในเวลาไม่กี่สิบปี

หลังจากสหภาพโซเวียตล่มสลายลง ฟินแลนด์ก็ประสบปัญหาทางเศรษฐกิจจากการที่การค้าทวิภาคีจำนวนมหาศาลหายไปอย่างรวดเร็ว ฟินแลนด์ยื่นใบสมัครเข้าร่วมสหภาพยุโรปในปี พ.ศ. 2535 หลังจากที่สวีเดนยื่นไปก่อนหน้านั้นและโซเวียตล่มสลายลง ฟินแลนด์เข้าร่วมสหภาพพร้อมกับสวีเดนและออสเตรียในปี พ.ศ. 2538

การเมืองการปกครอง

ฟินแลนด์ปกครองในระบอบสาธารณรัฐ โดยใช้ระบอบประชาธิปไตยแบบตัวแทน มีรัฐสภา และใช้ระบอบกึ่งประธานาธิบดี ประมุขของประเทศคือประธานาธิบดีมีหน้าที่รับผิดชอบในเรื่องของนโยบายต่างประเทศ อำนาจบริหารส่วนใหญ่จะอยู่ที่คณะรัฐมนตรี นำโดยนายกรัฐมนตรี

รัฐธรรมนูญ

รัฐธรรมนูญของประเทศฟินแลนด์ ฉบับแรกมีใช้เมื่อ พ.ศ. 2462 ไม่นานหลังจากประกาศอิสรภาพจากรัสเซีย และไม่มีการแก้ไขรัฐธรรมนูญตลอด 50 ปีแรกของการใช้รัฐธรรมนูญ การปฏิรูปรัฐธรรมนูญครั้งสำคัญเริ่มในปี พ.ศ. 2526 หลังจากนั้นก็มีการเปลี่ยนแปลงหลายครั้ง รวมถึงการเริ่มใช้ระบบเลือกตั้งประธานาธิบดีโดยตรง

พ.ศ. 2538 ฟินแลนด์เริ่มตั้งคณะทำงานรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2543 เพื่อศึกษาการปรับปรุงรัฐธรรมนูญ และต่อมาก็ตั้งคณะกรรมการรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2543 เพื่อร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ คณะกรรมการเสร็จสิ้นการทำงานในปี พ.ศ. 2541 ในรูปของร่างรัฐธรรมนูญ หลังจากนั้น คณะกรรมการกฎหมายรัฐธรรมนูญก็ทำการพิจารณาร่าง รัฐธรรมนูญฉบับนี้ผ่านการเห็นชอบจากรัฐสภาในผ่านการอนุมัติจากประธานาธิบดีของสาธารณรัฐ ในปี พ.ศ. 2542 เริ่มมีผลบังคับใช้วันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2543 และยังคงใช้มาจนถึงปัจจุบัน

ในฟินแลนด์ไม่มีศาลรัฐธรรมนูญและฝ่ายตุลาการไม่มีอำนาจในการประกาศว่ากฎหมายใดขัดรัฐธรรมนูญ อำนาจในการตีความว่ากฎหมายนั้นสอดคล้องกับรัฐธรรมนูญหรือไม่อยู่ในฝ่ายนิติบัญญัติหรือรัฐสภาเท่านั้น

ฝ่ายบริหาร

เซาลี นีนิสเตอ ประธานาธิบดีคนปัจจุบันของฟินแลนด์

อำนาจบริหารของฟินแลนด์อยู่ที่ประธานาธิบดี ซึ่งเป็นประมุขของประเทศ ประธานาธิบดีได้รับเลือกโดยตรง ดำรงตำแหน่งเป็นเวลา 6 ปี มีหน้าที่รับผิดชอบนโยบายต่างประเทศ รับรองกฎหมาย แต่งตั้งนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีอื่นๆอย่างเป็นทางการ และดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการกองกำลังของฟินแลนด์ด้วย อย่างไรก็ตาม กิจการภายในสหภาพยุโรปไม่รวมอยู่ในอำนาจหน้าที่ของประธานาธิบดี แต่เป็นของคณะรัฐมนตรี

ผู้ที่ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีนั้น จะต้องเป็นชาวฟินแลนด์โดยกำเนิด ในปัจจุบัน ประธานาธิบดีไม่สามารถดำรงตำแหน่งมากกว่าสองสมัย ประธานาธิบดีคนปัจจุบันคือเซาลี นีนิสเตอ เริ่มดำรงตำแหน่งในปี พ.ศ.2555

ในคณะรัฐมนตรีจะมีตำแหน่งผู้ตรวจการ (ฟินแลนด์: Oikeuskansleri; สวีเดน: Justitiekanslern) ทำหน้าที่ตรวจสอบการใช้อำนาจของรัฐ เช่น ประธานาธิบดี คณะรัฐมนตรี รวมถึงเจ้าหน้าที่รัฐการทั่วไป ผู้ตรวจการจะเข้าร่วมการประชุมคณะรัฐมนตรีในฐานะสมาชิกที่ไม่มีสิทธิออกเสียง ตำแหน่งนี้และผู้ช่วยแต่งตั้งโดยประธานาธิบดี

ฝ่ายนิติบัญญัติ

รัฐสภาแห่งฟินแลนด์ (ฟินแลนด์: Eduskunta; สวีเดน: Riksdag) เป็นระบบสภาเดี่ยว มีสมาชิก 200 คน ภายใต้ รัฐสภามีอำนาจนิติบัญญัติสูงสุด รัฐสภามีหน้าที่ผ่านกฎหมาย กำหนดงบประมาณรัฐ ยอมรับสนธิสัญญาระหว่างประเทศ และดูแลการดำเนินงานของรัฐบาล รัฐสภาสามารถแก้ไขรัฐธรรมนูญ ถอดถอนคณะรัฐมนตรี และดำเนินการหลังการใช้สิทธิยับยั้ง (วีโต้) ของประธานาธิบดีได้ การตรากฎหมายสามารถเริ่มโดยคณะรัฐมนตรี หรือสมาชิกของรัฐสภา การแก้ไขรัฐธรรมนูญจะต้องผ่านความเห็นชอบของรัฐสภาสองครั้ง โดยสภาสองสมัยติดต่อกัน (หมายความว่า เห็นชอบโดยรัฐสภาชุดปัจจุบัน และชุดหลังการเลือกตั้งครั้งหน้า)

สมาชิกรัฐสภาดำรงตำแหน่งเป็นเวลาสี่ปี การเลือกตั้งในฟินแลนด์จะแบ่งออกเป็น 15 เขตเลือกตั้ง โดยจำนวนสมาชิกสภาของแต่ละเขตขึ้นอยู่กับจำนวนประชากรในเขตนั้นๆ สมาชิกของแต่ละเขตได้รับเลือกโดยแบ่งตามอัตราส่วนตามระบบสัดส่วนแบบบัญชีรายชื่อแบบเปิด หมู่เกาะโอลันด์จะมีตัวแทนในรัฐสภาหนึ่งที่เสมอ โดยทั่วไปการเลือกตั้งจะจัดขึ้นในวันอาทิตย์ที่สามของเดือนมีนาคม

สมาชิกรัฐสภาประชุมกันที่อาคารรัฐสภา (ฟินแลนด์: Eduskuntatalo; สวีเดน: Riksdagshuset) ซึ่งตั้งอยู่ในกรุงเฮลซิงกิ

พรรคการเมือง

ในยุคแรกๆ พรรคการเมืองของฟินแลนด์นั้นแบ่งตามพื้นฐานทางภาษา และต่อมาตามทัศนคติที่มีต่อความพยายามรวมฟินแลนด์เข้าเป็นส่วนหนึ่งของรัสเซีย การปฏิรูปรัฐสภาในปี พ.ศ. 2449 สร้างระบบพรรคการเมืองสมัยใหม่ให้กับฟินแลนด์

ในฟินแลนด์พรรคฝ่ายซ้าย (สังคมนิยม) ค่อนข้างแข็งแกร่ง พรรคสังคมนิยมประชาธิปไตยแห่งฟินแลนด์ (ฟินแลนด์: Suomen Sosialidemokraattinen Puolue) ได้รับถึง 80 จาก 200 ที่นั่งในการเลือกตั้งครั้งแรก พรรคนี้ยังคงเป็นหนึ่งในสามพรรคใหญ่ในปัจจุบัน

อีกสองพรรคสำคัญของฟินแลนด์ได้แก่พรรคพันธมิตรแห่งชาติ (ฟินแลนด์: Kansallinen Kokoomus) ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2461 โดยกลุ่มอนุรักษนิยม และพรรคกลาง (ฟินแลนด์: Keskusta) หรือในอดีตคือพรรคเกษตรกร (ฟินแลนด์: Maalaisliitto) สำหรับพรรคประชากรสวีเดน (สวีเดน: Svenska folkpartiet) เป็นพรรคเก่าแก่อีกพรรคหนึ่ง ได้รับเสียงสนับสนุนอย่างสม่ำเสมอจากเขตประชากรที่พูดภาษาสวีเดน

ในช่วงทศวรรษ 2510 และ 2520 เสียงสนับสนุนของพรรคซ้ายจัด (เช่นพรรคคอมมิวนิสต์) เริ่มลดลง เช่นเดียวกับบรรดาพรรคเสรีนิยมหรือพรรค พรรคใหม่หลายพรรคเริ่มเข้ามามีบทบาท เช่นพรรคคริสเตียนเดโมแครต พรรคกรีน และพรรคพันธมิตรซ้าย

โดยทั่วไปแล้ว ไม่มีพรรคใดได้เสียงพอที่จะจัดตั้ง และจะต้องร่วมมือกับพรรคอื่นในการจัดตั้งรัฐบาลผสม พรรคการเมืองที่มีสมาชิกในรัฐสภาในปัจจุบัน จากการเลือกตั้งในเดือน เมษายน พ.ศ. 2554 ได้แก่

ชื่อ	ชื่อภาษาฟินแลนด์	ชื่อภาษาสวีเดน	จำนวนสมาชิกในรัฐสภา	ความเปลี่ยนแปลง
พรรคกลาง	Keskusta	Centern i Finland	35	-16
พรรคพันธมิตรแห่งชาติ	Kansallinen Kokoomus	Samlingspartiet	44	-6
พรรคสังคมนิยมประชาธิปไตยแห่งฟินแลนด์	Suomen Sosialidemokraattinen Puolue	Finlands Socialdemokratiska Parti	42	-3
พรรคพันธมิตรซ้าย	Vasemmistoliitto	Vänsterförbundet	12	-5
พรรคกรีน	Vihreä liitto	Gröna förbundet	10	-5
พรรคประชากรสวีเดน	Ruotsalainen kansanpuolue	Svenska folkpartiet	10	+1
พรรคคริสเตียนเดโมแครต	Kristillisdemokraatit	Kristdemokraterna	6	-1
พรรคชาวฟินน์รากฐาน	Perussuomalaiset	Sannfinländarna	39	+34
พรรคกลุ่มซ้าย	Vasenryhmä	Vänstergruppen	2	+2

ความสัมพันธ์กับต่างประเทศ

นโยบายการต่างประเทศของฟินแลนด์โดยหลักแล้วมีพื้นฐานอยู่ที่การเป็นสมาชิกของสหภาพยุโรป ฟินแลนด์ยังเป็นสมาชิกของคณะมนตรีนอร์ดิก และมีความร่วมมือระหว่างประเทศในกลุ่มนอร์ดิกมาอย่างยาวนาน ฟินแลนด์มีความสัมพันธ์อันดีกับประเทศเพื่อนบ้าน สวีเดน นอร์เวย์ รัสเซีย และเอสโตเนีย และไม่มีปัญหาเรื่องความขัดแย้งระหว่างประเทศหรือตามแนวชายแดน ฟินแลนด์วางสถานะเป็นกลางและไม่เข้าร่วมในพันธมิตรทางการทหารใด รวมถึงองค์การสนธิสัญญาป้องกันแอตแลนติกเหนือ การค้าระหว่างประเทศมีความสำคัญต่อฟินแลนด์ โดยมีผลต่อผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศถึงหนึ่งในสาม และฟินแลนด์ต้องพึ่งพาการนำเข้าวัตถุดิบจากต่างประเทศ

การแบ่งเขตการปกครอง

ประเทศฟินแลนด์มีการแบ่งการปกครองออกเป็น 19 เขต (ฟินแลนด์: maakunta, สวีเดน: landskap) ซึ่งได้จัดตั้งขึ้นโดยรัฐบาลฟินแลนด์ในปี ค.ศ. 2010 โดยเขตของฟินแลนด์ได้เข้ามาแทนที่ (lääni) ซึ่งถูกล้มเลิกไปเมื่อปี ค.ศ. 2009

หมู่เกาะโอลันด์

ในภาษาไทย ในภาษาฟินแลนด์ ในภาษาสวีเดน เมืองหลัก ภูมิภาค Lappi Lappland Pohjois-Pohjanmaa Norra Österbotten โอวลุ Kainuu Kajanaland Pohjois-Karjala Norra Karelen Pohjois-Savo Norra Savolax โกเปียว Etelä-Savo Södra Savolax มิกเกลี Etelä-Pohjanmaa Södra Österbotten Keski-Pohjanmaa Mellersta Österbotten Pohjanmaa Österbotten วาซา Pirkanmaa Birkaland ตัมเปเร Keski-Suomi Mellersta Finland ยูแวสกูแล Satakunta Satakunta Varsinais-Suomi Egentliga Finland ตุรกุ Etelä-Karjala Södra Karelen ลัปเปนรันตา Päijät-Häme Päijänne-Tavastland ลาห์ตี Kanta-Häme Egentliga Tavastland Uusimaa Nyland เฮลซิงกิ Kymenlaakso Kymmenedalen หมู่เกาะโอลันด์ Ahvenanmaa Åland มารีเอฮัมน์

เขตได้รวมเข้ากับเขตอูซิมาในวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2554

ภูมิศาสตร์

แผนที่ประเทศฟินแลนด์

ภูมิประเทศ

ทะเลสาบไซมา มีขนาดใหญ่เป็นอันดับห้าของยุโรป

ฟินแลนด์เป็นประเทศที่มีทะเลสาบและเกาะเป็นจำนวนมาก โดยมีทะเลสาบถึง 187,888 แห่ง (ที่มีเนื้อที่มากกว่า 500 ตารางเมตร) และมีเกาะถึง 179,584 เกาะ โดย ซึ่งเป็นทะเลสาบที่ใหญ่ที่สุดในฟินแลนด์ เป็นทะเลสาบที่ใหญ่ที่สุดเป็นอันดับห้าของยุโรป ภูมิประเทศทั่วไปของฟินแลนด์มีลักษณะเป็นที่ราบ ไม่มีภูเขามากนัก จุดสูงสุดของประเทศอยู่ที่ ซึ่งตั้งอยู่ทางตอนเหนือของเขต โดยมีความสูง 1,328 เมตร นอกจากทะเลสาบแล้ว พื้นที่ส่วนใหญ่ของฟินแลนด์ปกคลุมด้วยป่าสน และมีพื้นที่เพาะปลูกไม่มากนัก ฟินแลนด์มีเกาะที่มีขนาดค่อนข้างใหญ่อยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศ บริเวณหมู่เกาะโอลันด์ และตลอดแนวชายฝั่งทางใต้ในอ่าวฟินแลนด์ ฟินแลนด์เป็นหนึ่งในไม่กี่ประเทศของโลกที่ยังคงมีขนาดใหญ่ขึ้น จากการยกตัวของแผ่นดินที่มีผลมาตั้งแต่ยุคน้ำแข็งครั้งสุดท้าย

ภูมิอากาศ

ภูมิอากาศทางตอนใต้ของฟินแลนด์เป็นแบบ ทางตอนเหนือ โดยเฉพาะในเขตจังหวัดแลปแลนด์ มีหรือกึ่งอาร์กติก ซึ่งโดยทั่วไปจะหนาวเย็น มีฤดูหนาวที่รุนแรงในบางครั้ง และมีฤดูร้อนที่ค่อนข้างอบอุ่นโดยเปรียบเทียบ ฟินแลนด์ได้รับอิทธิพลจากกัลฟ์สตรีมเพราะอยู่ใกล้มหาสมุทรแอตแลนติก ทำให้มีภูมิอากาศที่ค่อนข้างอบอุ่นเมื่อเปรียบเทียบกับละติจูดที่อยู่สูงมาก

เนื้อที่ราวหนึ่งในสี่ของประเทศฟินแลนด์ตั้งอยู่เหนืออาร์กติกเซอร์เคิล ทำให้เกิดปรากฏการณ์พระอาทิตย์เที่ยงคืนได้ ในจุดที่เหนือที่สุดของฟินแลนด์ พระอาทิตย์ไม่ตกดินเป็นเวลา 73 วันในช่วงฤดูร้อน และไม่ขึ้นเลยเป็นเวลา 51 วันในช่วงฤดูหนาว

เศรษฐกิจและอุตสาหกรรม

ภาพรวม

สำนักงานใหญ่ของโนเกียในเมืองเอสโป (Espoo)

ในอดีต นโยบายการค้าขายของฟินแลนด์อยู่ในกรอบของการรักษาสัมพันธภาพกับเพื่อนบ้านมหาอำนาจจักรวรรดิรัสเซีย และต่อมา สหภาพโซเวียต ถึงกระนั้นก็ตาม ฟินแลนด์ได้กลายเป็นประเทศที่แผ่ขยายอำนาจทางเศรษฐกิจได้กว้างไกลที่สุดประเทศหนึ่งของโลกในเวลาต่อมา

ในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ฟินแลนด์พัฒนาไปเป็นประเทศอุตสาหกรรมและเป็นตลาดเสรี ซึ่งมีผลผลิตต่อประชากรสูงไม่ต่างจากเศรษฐกิจในโลกตะวันตกอื่นๆ ภาคเศรษฐกิจที่สำคัญได้แก่การผลิตไม้ โลหะ วิศวกรรม โทรคมนาคม และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ การค้าระหว่างประเทศของฟินแลนด์มีส่วนมากกว่าหนึ่งในสามของผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ นอกจากป่าไม้และแร่ธาตุบางอย่างแล้ว ฟินแลนด์ต้องพึ่งพาการนำเข้าวัตถุดิบและพลังงาน รวมถึงส่วนประกอบของสินค้าอุตสาหกรรมบางอย่าง ภาคเศรษฐกิจที่ใหญ่ที่สุดของฟินแลนด์คือการบริการ ในขณะที่การผลิตปฐมภูมิมีส่วนเพียงร้อยละ 2.9 ของจีดีพี

เหรียญมาร์กฟินแลนด์ ก่อนที่จะมีการใช้เงินยูโร

พ.ศ. 2534 ฟินแลนด์ประสบกับภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ โดยส่วนหนึ่งเป็นผลจากการสิ้นสุดลงของการค้าขายแบบแลกเปลี่ยนกับสหภาพโซเวียต ก่อนปี 2534 การค้าขายมากกว่าหนึ่งในห้าของฟินแลนด์เกิดขึ้นกับสหภาพโซเวียต ในปี 2534 ฟินแลนด์ลดค่าเงินมาร์กเพื่อเพิ่มความสามารถในการแข่งขันในตลาดโลก ส่งผลให้เศรษฐกิจมีเสถียรภาพมากขึ้น ภาวะเศรษฐกิจตกต่ำถึงจุดต่ำสุดในปี 2536 จากนั้นก็มีการเจริญเติบโตขึ้นจนถึงปี 2538 ตั้งแต่นั้นมา ฟินแลนด์ก็อยู่ในกลุ่มที่มีอัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจสูงสุดในประเทศสมาชิก องค์การเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา (โออีซีดี)

เนื่องจากสภาพภูมิอากาศที่ไม่เหมาะสม ทำให้การทำเกษตรกรรมถูกจำกัดอยู่เพียงการผลิตเพื่อเพียงพอต่อการบริโภคเท่านั้น การทำป่าไม้ ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของการส่งออก จึงเป็นอุตสาหกรรมอันดับสองของประเทศ ฟินแลนด์เป็นหนึ่งใน 11 ประเทศที่ร่วมใช้ระบบเงินยูโรในวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2542 แทนสกุลเงิน

ฟินแลนด์ได้รับการประกาศให้เป็นประเทศที่มีขีดความสามารถในการแข่งขันสูงที่สุดในโลกสามปีติดต่อกัน คือระหว่าง 2546-2548 โดยเวิลด์อิโคโนมิกฟอรั่ม (World Economic Forum) ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา มีความสนใจไปที่การวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์ โดยเฉพาะด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ กล่าวได้ว่าบริษัทโนเกียของฟินแลนด์เป็นส่วนประกอบสำคัญในสาขาสำคัญของอุตสาหกรรมนี้ นั่นคือภาคโทรคมนาคม

การคมนาคม

ท่าอากาศยานเฮลซิงกิ-วันตา

จากข้อมูลถึงปี พ.ศ. 2548 ถนนสาธารณะทั้งหมดของประเทศมีความยาว 78,189 กิโลเมตร ทางรถไฟทั้งประเทศมีความยาว 5,741 กิโลเมตร โดยในเฮลซิงกิมีระบบรถไฟในเมือง และในปัจจุบันกำลังมีโครงการสร้างไลท์เรลในเมืองตัมเปเร และตุรกุ ฟินแลนด์มีสนามบิน 148 แห่งโดยสนามบินที่ใหญ่ที่สุดคือ

ระบบรถไฟในฟินแลนด์ให้บริการโดยรัฐวิสาหกิจ "เวแอร" (VR) โดยให้บริการรถไฟเชื่อมต่อเมืองต่างๆทั่วประเทศ เส้นทางรถไฟส่วนใหญ่จะเริ่มต้นหรือสิ้นสุดทางที่สถานีรถไฟกลางเฮลซิงกิ มีบริการรถไฟความเร็วสูง เชื่อมต่อเมืองหลักของประเทศ โดยเฉพาะตัมเปเรและตุรกุ ท่าอากาศยานเฮลซิงกิ-วันตา เป็นประตูสู่เมืองหลักๆของโลกหลายแห่ง โดยมีเที่ยวบินตรงไปยังกรุงเทพฯ ปักกิ่ง เดลี กวางเจา นาโกย่า นิวยอร์ก โอซะกะ เซี่ยงไฮ้ ฮ่องกง และโตเกียว

ประชากร

ฟินแลนด์มีประชากรประมาณ 5 ล้านคน และมีความหนาแน่นของประชากรอยู่ที่ราว 17 คนต่อตารางกิโลเมตร ประชากรของฟินแลนด์กระจุกตัวอยู่ทางตอนใต้ของประเทศ ในจังหวัดอูซิมาซึ่งเป็นที่ตั้งของเมืองหลวงมีความหนาแน่น 30 คนต่อตารางกิโลเมตร (ในส่วนของตัวเมืองเฮลซิงกิมีความหนาแน่นถึงสามพันคนต่อตารางกิโลเมตร) ในขณะที่ทางตอนเหนือในเขต มีประชากรเพียงสองคนต่อตารางกิโลเมตรเท่านั้น เมืองใหญ่อื่น ๆ นอกจากในเขตมหานครเฮลซิงกิ (ซึ่งรวมถึงเมืองวันตาและเอสโป) ได้แก่ตัมเปเร ตุรกุ และโอวลุ

ภาษา

ร้อยละ 92 ของประชากรฟินแลนด์พูดภาษาฟินแลนด์เป็นภาษาแม่ รองลงมาคือภาษาสวีเดน (ร้อยละ 5.5) ซึ่งสองภาษานี้เป็นภาษาทางการของประเทศ ภาษาอื่นที่มีการพูดการในฟินแลนด์ได้แก่ภาษารัสเซีย และ ภาษาและวัฒนธรรมของชาวซามิ ซึ่งเป็นชนพื้นเมืองในเขต ได้รับการคุ้มครองทางกฎหมาย

ศาสนา

ภายในวัดไทยใน นุคาริ, นูร์มิยาร์วิ

มหาวิหารของเมืองมิกเกลิ

ชาวฟินแลนด์ประมาณร้อยละ 83 นับถือศาสนาคริสต์นิกายลูเธอรัน และมีส่วนหนึ่ง (ร้อยละ 1.1) นับถือศาสนาคริสต์นิกายออร์โธดอกส์ สองนิกายนี้เป็นศาสนาประจำชาติของฟินแลนด์ นอกจากนี้ ศาสนาอื่นๆที่มีนับถือในฟินแลนด์ได้แก่นิกายโปรเตสแทนท์อื่นๆ คาทอลิก อิสลาม และยูดาย นอกเหนือจากประชากรร้อยละ 14.7 ที่ไม่นับถือศาสนาใด ๆ อย่างไรก็ตาม การเข้าร่วมกิจกรรมทางศาสนา (เช่นการเข้าโบสถ์) นั้นน้อยกว่าที่เป็นตามตัวเลขนี้พอสมควร ชาวฟินแลนด์ส่วนใหญ่จะเคยเข้าโบสถ์น้อยครั้งมาก ส่วนใหญ่จะเป็นงานพิธีต่าง ๆ เช่นการแต่งงาน

การศึกษา

วิทยาเขตมหาวิทยาลัย โกเปียว

ระบบการศึกษาของฟินแลนด์ให้ความสำคัญกับความเสมอภาค โดยไม่มีการเก็บสำหรับนักเรียนเต็มเวลา ฟินแลนด์มีการศึกษาภาคบังคับ 9 ปี ตั้งแต่อายุ 7-16 ปี โรงเรียนทุกแห่งจะมีอาหารกลางวันบริการฟรี การเรียนมัธยมศึกษาตอนปลายไม่บังคับ โดยมีทั้งการเรียนเตรียมอุดมศึกษาสายสามัญ และอาชีวศึกษา และในระดับอุดมศึกษาก็จะมีทั้งมหาวิทยาลัยและโรงเรียนอาชีวศึกษาขั้นสูง จากขององค์การเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา ประจำปี พ.ศ. 2549 นักเรียนอายุ 15 ปีของฟินแลนด์นั้นทำคะแนนสูงสุดในด้านความสามารถในด้านวิทยาศาสตร์จัดอันดับการศึกษาระดับอุดมศึกษาให้เป็นอันดับหนึ่งของโลก ประชากรที่อายุเกิน 15 ปีมีความสามารถในการอ่านออกเขียนได้ 100 เปอร์เซ็นต์

วัฒนธรรม

วรรณกรรม

การจารึกตัวอักษรของชาวฟินแลนด์ปรากฏพบเห็นนับแต่ยุคที่มิคาเอล อกริโคลา แปลหนังสือพระคริสต์ธรรมคัมภีร์ ภาคพันธสัญญาใหม่ไปเป็นภาษาฟินแลนด์ในราวคริสต์ศตวรรษที่ 16 ซึ่งเป็นยุคก่อตั้งนิกายโปรเตสแตนต์ แต่กลับไม่พบเห็นงานเขียนอื่นๆ มากนักจนกระทั่งคริสต์ศตวรรษที่ 19 ได้รวบรวมบทกวีพื้นบ้านของฟินแลนด์และคาเรเลีย เรียบเรียงเข้าด้วยกันและนำเสนอเป็นผลงานชื่อ กาเลวาลา อันเป็นมหากาพย์แห่งชาติของฟินแลนด์ หลังจากยุคนั้นจึงมีกวีและนักเขียนเพิ่มมากขึ้น ที่มีชื่อเสียงเช่น และ นักเขียนชาวฟินแลนด์ชื่อ ได้รับรางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรมในปี พ.ศ. 2482 และเป็นชาวฟินแลนด์ผู้เดียวที่ได้รับรางวัลนี้นับถึงปัจจุบัน

ซาวน่า

การซาวน่าแบบฟินแลนด์ เป็นส่วนสำคัญของวัฒนธรรมฟินแลนด์ ในปี 2555 ฟินแลนด์มีซาวน่าถึงกว่าสามล้านแห่ง เทียบกับจำนวนประชากรห้าล้านคนของประเทศ โดยเฉลี่ยแล้วจะมีซาวน่าหนึ่งแห่งต่อครัวเรือน สำหรับชาวฟินแลนด์แล้ว ซาวน่าเป็นสถานที่สำหรับผ่อนคลายกับครอบครัวและเพื่อนฝูง และผ่อนคลายทั้งร่างกายและจิตใจ

อาหาร

พายคาเรเลีย (karjalanpiirakka) เป็นอาหารพื้นบ้านของฟินแลนด์ มีต้นกำเนิดจากเขตคาเรเลียทางตะวันออกของฟินแลนด์

อาหารฟินแลนด์มักมีลักษณะเรียบง่าย และมักได้รับการกล่าวถึงในด้านความเป็นมิตรต่อสุขภาพ ส่วนประกอบที่สำคัญคือปลา เนื้อสัตว์ เบอร์รี และผักต่างๆ ในขณะที่การใช้เครื่องเทศต่างๆมีไม่มากนัก ตัวอย่างอาหารที่สำคัญของฟินแลนด์ที่ค่อนข้างเป็นเอกลักษณ์ได้แก่ ruisleipä (ขนมปังข้าวไรย์ เป็นขนมปังที่มีสีเข้มและมีรสเปรี้ยว) และ karjalanpiirakka (พายคาเรเลีย แป้งกรอบสอดไส้ข้าว) เป็นต้น

ดนตรี

คอนเสิร์ตของวงลอร์ดิในกรุงเฮลซิงกิ หลังจากชนะการประกวดเพลงยูโรวิชัน‎

ดนตรีของฟินแลนด์ได้รับอิทธิพลจากดนตรีดั้งเดิมของคาเรเลีย วัฒนธรรมคาเรเลียเป็นสิ่งสื่อถึงการแสดงออกของตำนานเทพนิยายและความเชื่อของ ดนตรีพื้นบ้านของฟินแลนด์ ได้ถูกนำมาทำใหม่โดยวงดนตรีสมัยใหม่ และกลายมาเป็นส่วนหนึ่งของดนตรียอดนิยมในปัจจุบัน ชาวซามิในตอนเหนือของฟินแลนด์มีดนตรีดั้งเดิมของตนเอง

ส่วนหนึ่งของดนตรีฟินแลนด์สมัยใหม่ของฟินแลนด์ที่มีชื่อเสียงคือดนตรีเดธเมทัล เช่นเดียวกับวงดนตรีร็อก นักดนตรีแจ๊ซ และนักแสดงฮิปฮอป ดนตรีที่เป็นที่นิยมของฟินแลนด์ยังรวมไปถึงอุปรากร และดนตรีแดนซ์ วงดนตรีจากฟินแลนด์หลายวงประสบความสำเร็จในวงการดนตรีเฮฟวีเมทัลและดนตรีร็อกของยุโรปและญี่ปุ่น เช่น วงไนท์วิช เป็นต้น พ.ศ. 2549 วงดนตรีลอร์ดิ (Lordi) จากฟินแลนด์ ชนะการประกวดเพลงยูโรวิชัน 2006 โดยเป็นชัยชนะครั้งแรกของฟินแลนด์ตลอดยี่สิบปีที่ส่งประกวด เพลงที่ใช้ในการประกวดคือเพลง"ฮาร์ดร็อกฮัลเลลูยา" (Hard Rock Halleluja)

กีฬา

การแข่งขันฟลอร์บอล ระหว่างทีมชาติฟินแลนด์และสวีเดน

ประชากรของฟินแลนด์มีความนิยมในกีฬาสูง กีฬาประจำชาติของฟินแลนด์คือ pesäpallo ซึ่งเป็นกีฬาที่มีลักษณะคล้ายเบสบอล นอกจากนี้ กีฬาที่ได้รับความนิยมสูง โดยเฉพาะในแง่ของการชมทางโทรทัศน์ ได้แก่กีฬาฮอกกี้น้ำแข็ง และ ในอดีต ฟินแลนด์เคยมีชื่อเสียงในเรื่องนักวิ่งระยะกลาง ในกีฬาโอลิมปิก 1924 (พ.ศ. 2467)ที่ปารีส ปาโว นุรมิ คว้าถึงสี่เหรียญทอง ฟินแลนด์เป็นบ้านเกิดของนักกีฬาระดับโลกในปัจจุบันหลายคน เช่น (นักแข่งรถสูตรหนึ่ง) (นักฟุตบอล) นอกจากนี้ยังมีนักกีฬาอีกหลายชนิดที่ประสบความสำเร็จในระดับโลก กีฬาหรือกิจกรรมนันทนาการที่เป็นที่นิยมในฟินแลนด์ได้แก่ และ sauvakävely (การเดินด้วยแท่งไม้สกี) ฟินแลนด์เคยเป็นเจ้าภาพกีฬากีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนในปี พ.ศ. 2495

การจัดอันดับนานาชาติ

• ฟินแลนด์มีดัชนีการพัฒนามนุษย์ พ.ศ. 2549 ของสำนักงานโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติอยู่ในลำดับที่ 11 จากทั้งหมด 177 ประเทศ
• ฟินแลนด์อยู่ในอันดับ 5 จาก 169 ประเทศ ในการจัดอันดับเสรีภาพสื่อขององค์กรนักข่าวไร้พรมแดน ประจำปีพ.ศ. 2550 ก่อนหน้านี้ฟินแลนด์ได้อันดับ 1 ตั้งแต่เริ่มจัดอันดับเมื่อปีพ.ศ. 2545 จนถึงปีพ.ศ. 2549
• ฟินแลนด์ได้รับอันดับสูงสุดร่วมกับเดนมาร์กและนิวซีแลนด์ ในการจัดอันดับการปลอดคอร์รัปชันโดยองค์กร (Transparency International) ประจำปี พ.ศ. 2550 จากทั้งหมด 183 ประเทศ โดยฟินแลนด์เป็นประเทศที่ได้รับอันดับต้นๆในการจัดอันดับทุกครั้ง
• จากการจัดอันดับของ (World Audit 2006-11-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน) ฟินแลนด์เป็นประเทศที่มีการคอร์รัปชันต่ำสุด และเป็นประชาธิปไตยมากที่สุดในโลก
• ฟินแลนด์ได้รับอันดับสองในการจัดอันดับประเทศที่มีความสามารถในการแข่งขันสูงสุด โดย (World Economic Forum) ประจำปี 2006-2007 ก่อนหน้านี้ฟินแลนด์ได้รับอันดับหนึ่งมาสามปีติดต่อกัน
• ฟินแลนด์อยู่ในลำดับที่ 16 จาก 157 ประเทศในดัชนีเสรีภาพทางเศรษฐกิจ โดยและ
• ฟินแลนด์อยู่ในอันดับที่หนึ่งของดัชนีความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อม[1] พ.ศ. 2548 ในการวิจัยความร่วมมือของมหาวิทยาลัยเยลและมหาวิทยาลัยโคลัมเบีย
• ฟินแลนด์อยู่ในอันดับที่ 6 ของดัชนีสันติภาพโลก[2] 2008-04-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน โดย The Economist Intelligence Unit

อ้างอิง

1. . . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-06-01. สืบค้นเมื่อ 21 August 2021.
2. "United Nations Population Division | Department of Economic and Social Affairs". United Nations. สืบค้นเมื่อ 29 June 2018.
3. "Population". Statistics Finland. สืบค้นเมื่อ 5 April 2021.
4. Formerly a semi-presidential republic, it is now a parliamentary republic according to David Arter, First Chair of Politics at Aberdeen University. In his "Scandinavian Politics Today" (Manchester University Press, revised 2008 ISBN ), he quotes Nousiainen, Jaakko (June 2001). "From semi-presidentialism to parliamentary government: political and constitutional developments in Finland". . 24 (2): 95–109. doi:10.1111/1467-9477.00048. as follows: "There are hardly any grounds for the epithet 'semi-presidential'." Arter's own conclusions are only slightly more nuanced: "The adoption of a new constitution on 1 March 2000 meant that Finland was no longer a case of semi-presidential government other than in the minimalist sense of a situation where a popularly elected fixed-term president exists alongside a prime minister and cabinet who are responsible to parliament (Elgie 2004: 317)". According to the Finnish Constitution, the president has no possibility to rule the government without the ministerial approval, and does not have the power to dissolve the parliament under his or her own desire. Finland is actually represented by its prime minister, and not by its president, in the Council of the Heads of State and Government of the European Union. The 2012 constitutional amendments reduced the powers of the president even further.
5. "Surface water and surface water change". Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). สืบค้นเมื่อ 11 October 2020.
6. "Birth rate showed a slight growth in 2020". Statistics Finland. สืบค้นเมื่อ 21 January 2021.
7. "Report for Selected Countries and Subjects". IMF. 17 October 2018.
8. "Gini coefficient of equivalised disposable income - EU-SILC survey". European Commission. สืบค้นเมื่อ 27 March 2020.
9. "Human Development Report 2020" (PDF) (ภาษาอังกฤษ). United Nations Development Programme. 15 December 2020. สืบค้นเมื่อ 15 December 2020.
10. Ajanilmaukset 20 ตุลาคม 2017 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Kielikello 2/2006. Institute for the Languages of Finland. Retrieved 20 October 2017
11. Tilastokeskus. "Population". www.tilastokeskus.fi (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 5 June 2018.
12. "Finland in Figures: Population" (ภาษาฟินแลนด์). Population Register Centre. 27 March 2014. สืบค้นเมื่อ 1 April 2014.
13. "Kotisivu - Kuntaliiton Kunnat.net" (ภาษาฟินแลนด์). Suomen Kuntaliitto. สืบค้นเมื่อ 6 May 2015.
14. (PDF) (ภาษาอังกฤษ). สำนักงานโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2007-02-02. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
15. Kirby, David (2006). A Concise History of Finland (ภาษาอังกฤษ). Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN .
16. Kallio, Veikko (1994). Finland: A Cultural Outline (ภาษาอังกฤษ). Porvoo: WSOY. ISBN .
17. "World Economic Outlook Databases". IMF (ภาษาอังกฤษ).
18. NATO. "Relations with Finland". NATO (ภาษาอังกฤษ).
19. . web.archive.org. 2011-04-30. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-04-30. สืบค้นเมื่อ 2021-09-11.{{}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown ()
20. . web.archive.org. 2010-10-14. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-10-14. สืบค้นเมื่อ 2021-09-11.{{}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown ()
21. . web.archive.org. 2013-10-30. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-10-30. สืบค้นเมื่อ 2021-09-11.{{}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown ()
22. "Rankings". Human Capital Report 2015 (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
23. . web.archive.org. 2017-02-04. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-02-04. สืบค้นเมื่อ 2021-09-11.{{}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown ()
24. CNN, By Katia Hetter. "This is the world's happiest country in 2019". CNN (ภาษาอังกฤษ).
25. https://happiness-report.s3.amazonaws.com/2020/WHR20.pdf
26. . Virtual Finland (ภาษาอังกฤษ). กระทรวงการต่างประเทศ ฟินแลนด์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-02-24. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
27. "Helsinki - History". Encyclopædia Britannica (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
28. "Finnish (suomi)". Omniglot.com (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
29. "Finland's trailblazing path for women" (ภาษาอังกฤษ). . 2006-06-01. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
30. Zetterberg, Seppo; Malcolm Hicks (1991). Finland After 1917 (ภาษาอังกฤษ). Helsinki: Otava. ISBN .
31. (ภาษาอังกฤษ). รัฐสภาฟินแลนด์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-09-26. สืบค้นเมื่อ 2007-05-30.
32. Tiitinen, Seppo (October 2000). . Virtual Finland (ภาษาอังกฤษ). กระทรวงการต่างประเทศ ฟินแลนด์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-10-05. สืบค้นเมื่อ 2007-05-30.
33. (ภาษาอังกฤษ). K-12. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-07-08. สืบค้นเมื่อ 2007-05-30.
34. (ภาษาอังกฤษ). สำนักงานประธานาธิบดีฟินแลนด์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-09-28. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
35. (ภาษาอังกฤษ). Oikeuskanslerinvirasto. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-08-19. สืบค้นเมื่อ 2007-05-30.
36. (ภาษาอังกฤษ). รัฐสภาฟินแลนด์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-04-23. สืบค้นเมื่อ 2007-05-30.
37. (ภาษาอังกฤษ). รัฐสภาฟินแลนด์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-04-20. สืบค้นเมื่อ 2007-05-30.
38. (ภาษาอังกฤษ). YLE.fi. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-03-25. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
39. (ภาษาฟินแลนด์). State Provincial Office. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 15 March 2012. สืบค้นเมื่อ 9 June 2012.
40. The role that the regional councils serve on are on the Åland Islands handled by the autonomous .
41. (ภาษาฟินแลนด์). Ministry of Finance. 22 ตุลาคม 2009. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 August 2011. สืบค้นเมื่อ 30 December 2010.
42. (ภาษาอังกฤษ). สถาบันสิ่งแวดล้อมฟินแลนด์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-09-30. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
43. "Environment and Natural Resources" (ภาษาอังกฤษ). สำนักงานสถิติฟินแลนด์. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
44. Heino, Raino (November 2001). . Virtual Finland (ภาษาอังกฤษ). กระทรวงการต่างประเทศ ฟินแลนด์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-03-28. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
45. "Finland in the World Economy" (ภาษาอังกฤษ). กระทรวงการต่างประเทศฟินแลนด์. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.^[]
46. "National Accounts" (ภาษาอังกฤษ). สำนักงานสถิติฟินแลนด์. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
47. "Finland - International trade". National Economies Encyclopedia (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2007-05-31.
48. "The growing years of Finland's industrial production" (ภาษาอังกฤษ). สำนักงานสถิติฟินแลนนิด์. สืบค้นเมื่อ 2007-05-31.
49. "Economic Survey of Finland 2004" (ภาษาอังกฤษ). OECD. สืบค้นเมื่อ 2007-10-19.
50. "Forest Finland" (ภาษาอังกฤษ). สถานทูตฟินแลนด์ ลอนดอน. สืบค้นเมื่อ 2007-05-31.
51. "Finland beats US competitiveness" (ภาษาอังกฤษ). BBC News. 2003-10-30. สืบค้นเมื่อ 2007-05-28.
52. . ผู้จัดการรายสัปดาห์. 2006-07-20. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-07-08. สืบค้นเมื่อ 2007-05-28.
53. Sipilä, Kari (April 2004). . Virtual Finland (ภาษาอังกฤษ). กระทรวงการต่างประเทศ ฟินแลนด์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-02-16. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
54. "Transport and Tourism" (ภาษาอังกฤษ). สำนักงานสถิติฟินแลนด์. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
55. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ cia
56. Peltonen, Arvo (November 2002). . Virtual Finland (ภาษาอังกฤษ). กระทรวงการต่างประเทศ ฟินแลนด์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-10-05. สืบค้นเมื่อ 2007-05-31.
57. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ statspop
58. "Country Reports on Human Rights Practices in Finland" (ภาษาอังกฤษ). สำนักงานประชาธิปไตย สิทธิมนุษยชน และแรงงาน กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ. 2007-03-06. สืบค้นเมื่อ 2007-05-31.
59. . คริสตจักรเอวาเจลิคัลลูเธอรันแห่งฟินแลนด์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-02-27. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31. (ฟินแลนด์)
60. "Finland". International Religious Freedom Report 2004 (ภาษาอังกฤษ). สำนักงานประชาธิปไตย สิทธิมนุษยชน และแรงงาน กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
61. "โออีซีดีเผย เด็กฟินแลนด์เก่งที่สุดในโลก". โพสต์ทูเดย์. 2007-12-05.
62. "Finland" (PDF). Country/Economy Profile (ภาษาอังกฤษ). World Economic Forum. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
63. "Frans Eemil Sillanpää : The Nobel Prize in Literature 1939" (ภาษาอังกฤษ). Nobelprize.org. สืบค้นเมื่อ 2008-02-27.
64. (ภาษาอังกฤษ). A-Sauna.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2005-10-23. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
65. (ภาษาอังกฤษ). SIFCO. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-02-11. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
66. Tanttu, Anna-Maija (November 2001). . Virtual Finland (ภาษาอังกฤษ). กระทรวงการต่างประเทศ ฟินแลนด์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-04-05. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
67. "Finland celebrates Eurovision win" (ภาษาอังกฤษ). BBC News. 2006-05-21. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
68. (ภาษาอังกฤษ). Pesäpalloliitto. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-03-09. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
69. Brady, Joe (August 2004). . Virtual Finland (ภาษาอังกฤษ). กระทรวงการต่างประเทศ ฟินแลนด์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-04-05. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
70. (ภาษาอังกฤษ). องค์กรนักข่าวไร้พรมแดน. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-10-17. สืบค้นเมื่อ 2007-10-19.
71. (ภาษาอังกฤษ). Transparency International. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-04-28. สืบค้นเมื่อ 2007-10-19.
72. "Finland". World Democracy Profile (ภาษาอังกฤษ). World Audit. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
73. . ThaiEurope.net. 2006-09-27. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-05-18. สืบค้นเมื่อ 2007-03-31.
74. "US loses top competitiveness spot" (ภาษาอังกฤษ). BBC News. 2006-09-26. สืบค้นเมื่อ 2007-05-28.
75. (ภาษาอังกฤษ). The Heritage Foundation. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-02-13. สืบค้นเมื่อ 2007-05-31.
76. "2005 Environmental Sustainability Index" (PDF) (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2007-05-31.
77. (ภาษาอังกฤษ). The Economist Intelligence Unit. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-04-16. สืบค้นเมื่อ 2007-10-19.

อ่านเพิ่ม

• Chew, Allen F. The White Death: The Epic of the Soviet-Finnish Winter War (ISBN ).
• Engle, Eloise and Paananen, Pauri. The Winter War: The Soviet Attack on Finland 1939–1940 (ISBN ).
• Insight Guide: Finland (ISBN ).
• . Finland in the New Europe (ISBN ).
• Jutikkala, Eino; Pirinen, Kauko. A History of Finland (ISBN ).
• . Let Us Be Finns: Essays on History (ISBN ).
• Lavery, Jason. The History of Finland, Greenwood Histories of the Modern Nations, Greenwood Press, 2006 (ISBN , ISSN 1096-2905).
• Lewis, Richard D. Finland: Cultural Lone Wolf (ISBN ).
• : Finland (ISBN )
• Mann, Chris. Hitler's Arctic War: The German Campaigns in Norway, Finland, and the USSR 1940–1945 (ISBN ).
• Rusama, Jaakko. Ecumenical Growth in Finland (ISBN ).
• Singleton, Fred. A Short History of Finland (ISBN ).
• . Listen, there's music from the forest; a brief presentation of the Kuhmo Chamber Music Festival (ISBN ).
• Swallow, Deborah. Culture Shock! Finland: A Guide to Customs and Etiquette (ISBN ).
• A Frozen Hell: The Russo-Finnish Winter War of 1939–1940 (ISBN ).

แหล่งข้อมูลอื่น

• Finland. The World Factbook. Central Intelligence Agency.
• ประเทศฟินแลนด์ ที่เว็บไซต์ Curlie
• Finland profile from the BBC News
• Key Development Forecasts for Finland from
• Population in Finland 1750–2010
• Appendix figure 2. The largest groups by native language 2001 and 2011 (Statistics Finland)
• Official statistical information about Finland from .

รัฐบาล

• This is Finland, the official English-language online portal (administered by the Finnish )
• (University of Colorado Boulder Libraries Government Publications)

แผนที่

• ดูข้อมูลทางภูมิศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับ ประเทศฟินแลนด์ ที่โอเพินสตรีตแมป
• Wikimedia Atlas of Finland

การเดินทาง

• Official Travel Site of Finland

64°N 26°E / 64°N 26°E / 64; 26