รัฐเดี่ยว (อังกฤษ: unitary state) เป็นรัฐซึ่งปกครองเป็นหน่วยเดี่ยว โดยมีรัฐบาลกลางมีอำนาจสูงสุด รัฐบาลกลางอาจสร้าง (หรือยุบ) (หน่วยงานบริหารระดับย่อยของรัฐ) ได้ หน่วยงานระดับย่อยสามารถใช้อำนาจได้เฉพาะตามที่รัฐบาลกลางเลือกจะมอบหมายให้ทำการแทนเท่านั้น
รัฐเดี่ยวตรงข้ามกับรัฐสหพันธ์ (หรือสหพันธรัฐ) รัฐจำนวนมากในโลก (รัฐสมาชิกสหประชาชาติ 166 จาก 193 ประเทศ) มีรูปแบบรัฐเป็นรัฐเดี่ยว
คำอธิบาย
ในรัฐเดี่ยว รัฐบาลกลางอาจจัดตั้งหรือยุบหน่วยงานบริหารระดับย่อยของรัฐ และอำนาจของหน่วยงานเหล่านี้อาจถูกขยายเพิ่มเติมหรือย่อลงได้ แม้อำนาจทางการเมืองในรัฐเดี่ยวอาจมีการมอบหมายให้ทำการแทนผ่านการมอบอำนาจปกครองสู่รัฐบาลท้องถิ่นโดยบทกฎหมาย หากรัฐบาลกลางยังอยู่ในระดับสูงสุด ซึ่งอาจยกเลิกนิติกรรมของรัฐบาลที่ได้รับมอบอำนาจหรือตัดทอนอำนาจของรัฐบาลท้องถิ่นก็ได้
สหราชอาณาจักรเป็นตัวอย่างหนึ่งของรัฐเดี่ยว สกอตแลนด์ เวลส์ และไอร์แลนด์เหนือ ซึ่ง ร่วมกับแคว้นอังกฤษ เป็นสี่ประเทศอันประกอบขึ้นเป็นสหราชอาณาจักร มีอำนาจที่ได้รับมอบซึ่งปกครองตนเองระดับหนึ่ง โดยทั้งสกอตแลนด์ เวลส์และไอร์แลนด์เหนือ ต่างมีฝ่ายบริหารและนิติบัญญัติของตนเอง แต่อำนาจที่ได้รับมอบทั้งหมดล้วนแต่เป็นที่รัฐบาลกลางของอังกฤษมอบหมายให้ทำการแทนทั้งสิ้น ยิ่งไปกว่านั้น รัฐบาลที่ได้รับมอบอำนาจไม่อาจคัดค้านการเห็นชอบตามรัฐธรรมนูญของพระราชบัญญัติที่รัฐสภาออก และอำนาจของรัฐบาลที่ได้รับมอบอำนาจนั้น รัฐบาลกลาง (หมายถึง รัฐสภาพร้อมด้วยรัฐบาลอันประกอบด้วยคณะรัฐมนตรี ซึ่งมีนายกรัฐมนตรีเป็นหัวหน้า) สามารถเพิกถอนหรือลดย่อลงได้ ตัวอย่างเช่น รัฐสภาไอร์แลนด์เหนือเคยถูกพักไว้สี่ครั้ง โดยอำนาจได้ถ่ายโอนไปยังสำนักไอร์แลนด์เหนือของรัฐบาลกลาง
ยูเครนเป็นอีกตัวอย่างหนึ่งของรัฐเดี่ยว สาธารณรัฐไครเมียในประเทศมีระดับการปกครองตนเองและมีคณะรัฐมนตรีและสภานิติบัญญัติปกครอง ในต้นคริสต์ทศวรรษ 1990 สาธารณรัฐดังกล่าวยังได้มีตำแหน่งประธานาธิบดีซึ่งถูกยุบไปเพราะการโน้มเอียงแบ่งแยกซึ่งเจตนาจะโอนไครเมียให้แก่รัสเซีย
รายชื่อรัฐเดี่ยว
ตัวเอียง: รัฐที่รัฐเอกราชหรือยอมรับเพียงบางส่วน
สาธารณรัฐเดี่ยว
- แอลเบเนีย
- แอลจีเรีย
- แองโกลา
- อาร์มีเนีย
- อาเซอร์ไบจาน
- บังกลาเทศ
- บาร์เบโดส
- เบนิน
- โบลิเวีย
- บอตสวานา
- บัลแกเรีย
- บูร์กินาฟาโซ
- บุรุนดี
- แคเมอรูน
- กาบูเวร์ดี
- สาธารณรัฐแอฟริกากลาง
- ชาด
- ชิลี
- จีน
- สาธารณรัฐจีน (ยอมรับบางส่วน)
- โคลอมเบีย
- สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก
- สาธารณรัฐคองโก
- คอสตาริกา
- โครเอเชีย
- คิวบา
- ไซปรัส
- เช็กเกีย
- จิบูตี
- ดอมินีกา
- สาธารณรัฐโดมินิกัน
- ติมอร์-เลสเต
- เอกวาดอร์
- อียิปต์
- เอลซัลวาดอร์
- อิเควทอเรียลกินี
- เอริเทรีย
- เอสโตเนีย
- ฟีจี
- ฟินแลนด์
- ฝรั่งเศส
- กาบอง
- แกมเบีย
- จอร์เจีย
- กานา
- กรีซ
- กัวเตมาลา
- กินี
- กินี-บิสเซา
- กายอานา
- เฮติ
- ฮอนดูรัส
- ฮังการี
- ไอซ์แลนด์
- อินโดนีเซีย
- อิหร่าน
- ไอร์แลนด์
- อิสราเอล
- อิตาลี
- โกตดิวัวร์
- คาซัคสถาน
- เคนยา
- คิริบาส
- เกาหลีเหนือ
- เกาหลีใต้
- คอซอวอ
- คีร์กีซสถาน
- ลาว
- ลัตเวีย
- เลบานอน
- ไลบีเรีย
- ลิเบีย
- ลิทัวเนีย
- มาดากัสการ์
- มาลาวี
- มัลดีฟส์
- มาลี
- มอลตา
- หมู่เกาะมาร์แชลล์
- มอริเตเนีย
- มอริเชียส
- มอลโดวา
- มองโกเลีย
- มอนเตเนโกร
- โมซัมบิก
- พม่า
- นามิเบีย
- นาอูรู
- นิการากัว
- ไนเจอร์
- มาซิโดเนียเหนือ
- ปาเลา
- ปาเลสไตน์ (ยอมรับบางส่วน)
- ปานามา
- ปารากวัย
- เปรู
- ฟิลิปปินส์
- โปแลนด์
- โปรตุเกส
- โรมาเนีย
- รวันดา
- ซามัว
- ซานมารีโน
- เซาตูแมอีปริงซีป
- เซเนกัล
- เซอร์เบีย
- เซเชลส์
- เซียร์ราลีโอน
- สิงคโปร์
- สโลวาเกีย
- สโลวีเนีย
- โซมาลีแลนด์ (ไม่ได้รับการยอมรับ)
- แอฟริกาใต้
- ศรีลังกา
- ซูรินาม
- ซีเรีย
- ทาจิกิสถาน
- แทนซาเนีย
- โตโก
- ทรานส์นีสเตรีย
- ตรินิแดดและโตเบโก
- ตูนิเซีย
- ตุรกี
- เติร์กเมนิสถาน
- ยูกันดา
- ยูเครน
- อุรุกวัย
- อุซเบกิสถาน
- วานูวาตู
- เวียดนาม
- เยเมน
- แซมเบีย
- ซิมบับเว
ราชาธิปไตยเดี่ยว
- ตอลิบาน (เอมิเรตเทวาธิปไตย, ไม่ได้รับการยอมรับ)
- อันดอร์รา
- แอนทีกาและบาร์บิวดา
- บาห์เรน
- บาฮามาส
- เบลีซ
- ภูฏาน
- บรูไน
- กัมพูชา
- เดนมาร์ก
- เอสวาตินี
- กรีเนดา
- จาเมกา
- ญี่ปุ่น
- จอร์แดน
- คูเวต
- เลโซโท
- ลีชเทินชไตน์
- ลักเซมเบิร์ก
- โมนาโก
- โมร็อกโก
- เนเธอร์แลนด์
- นิวซีแลนด์
- นอร์เวย์
- โอมาน
- ปาปัวนิวกินี
- กาตาร์
- เซนต์ลูเชีย[]
- เซนต์วินเซนต์และเกรนาดีนส์
- ซาอุดีอาระเบีย
- หมู่เกาะโซโลมอน
- สเปน
- สวีเดน
- ไทย
- ตองงา
- ตูวาลู
- สหราชอาณาจักร
- นครรัฐวาติกัน
อ้างอิง
- "What is a Unitary State?". WorldAtlas. August 2017. สืบค้นเมื่อ 2019-02-22.
- . www.un.org. 2015-11-20. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-02-13. สืบค้นเมื่อ 2019-02-22.
- Faulconbridge, Guy; Ellsworth, Brian (2021-11-30). "Barbados ditches Britain's Queen Elizabeth to become a republic". Reuters (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2021-11-30.
- Roy Bin Wong. China Transformed: Historical Change and the Limits of European Experience. Cornell University Press.
- "Story: Nation and government – From colony to nation". The Encyclopedia of New Zealand. Manatū Taonga Ministry for Culture and Heritage. 29 August 2013. สืบค้นเมื่อ 19 April 2014.
- Ghai, Yash; Regan, Anthony J. (September 2006). "Unitary state, devolution, autonomy, secession: State building and nation building in Bougainville, Papua New Guinea". The Round Table. 95 (386): 589–608. doi:10.1080/00358530600931178. ISSN 0035-8533. S2CID 153980559.
- . An introduction to Social Policy. Robert Gordon University – Aberdeen Business School. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 4 July 2014. สืบค้นเมื่อ 19 April 2014.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
rthediyw xngkvs unitary state epnrthsungpkkhrxngepnhnwyediyw odymirthbalklangmixanacsungsud rthbalklangxacsrang hruxyub hnwynganbriharradbyxykhxngrth id hnwynganradbyxysamarthichxanacidechphaatamthirthbalklangeluxkcamxbhmayihthakaraethnethannaephnthiaesdngpraethsthiepnrthediyw rthediyw rthshphnth rthediywtrngkhamkbrthshphnth hruxshphnthrth rthcanwnmakinolk rthsmachikshprachachati 166 cak 193 praeths mirupaebbrthepnrthediywkhaxthibayinrthediyw rthbalklangxaccdtnghruxyubhnwynganbriharradbyxykhxngrth aelaxanackhxnghnwynganehlanixacthukkhyayephimetimhruxyxlngid aemxanacthangkaremuxnginrthediywxacmikarmxbhmayihthakaraethnphankarmxbxanacpkkhrxngsurthbalthxngthinodybthkdhmay hakrthbalklangyngxyuinradbsungsud sungxacykeliknitikrrmkhxngrthbalthiidrbmxbxanachruxtdthxnxanackhxngrthbalthxngthinkid shrachxanackrepntwxyanghnungkhxngrthediyw skxtaelnd ewls aelaixraelndehnux sung rwmkbaekhwnxngkvs epnsipraethsxnprakxbkhunepnshrachxanackr mixanacthiidrbmxbsungpkkhrxngtnexngradbhnung odythngskxtaelnd ewlsaelaixraelndehnux tangmifaybriharaelanitibyytikhxngtnexng aetxanacthiidrbmxbthnghmdlwnaetepnthirthbalklangkhxngxngkvsmxbhmayihthakaraethnthngsin yingipkwann rthbalthiidrbmxbxanacimxackhdkhankarehnchxbtamrththrrmnuykhxngphrarachbyytithirthsphaxxk aelaxanackhxngrthbalthiidrbmxbxanacnn rthbalklang hmaythung rthsphaphrxmdwyrthbalxnprakxbdwykhnarthmntri sungminaykrthmntriepnhwhna samarthephikthxnhruxldyxlngid twxyangechn rthsphaixraelndehnuxekhythukphkiwsikhrng odyxanacidthayoxnipyngsankixraelndehnuxkhxngrthbalklang yuekhrnepnxiktwxyanghnungkhxngrthediyw satharnrthikhremiyinpraethsmiradbkarpkkhrxngtnexngaelamikhnarthmntriaelasphanitibyytipkkhrxng intnkhristthswrrs 1990 satharnrthdngklawyngidmitaaehnngprathanathibdisungthukyubipephraakaronmexiyngaebngaeyksungectnacaoxnikhremiyihaekrsesiyraychuxrthediywtwexiyng rththirthexkrachhruxyxmrbephiyngbangswn satharnrthediyw aexlebeniy aexlcieriy aexngokla xarmieniy xaesxribcan bngklaeths barebods ebnin obliewiy bxtswana blaekeriy burkinafaos burundi aekhemxrun kabuewrdi satharnrthaexfrikaklang chad chili cin satharnrthcin yxmrbbangswn okhlxmebiy satharnrthprachathipitykhxngok satharnrthkhxngok khxstarika okhrexechiy khiwba isprs echkekiy cibuti dxminika satharnrthodminikn timxr elset exkwadxr xiyipt exlslwadxr xiekhwthxeriylkini exriethriy exsoteniy fici finaelnd frngess kabxng aekmebiy cxreciy kana kris kwetmala kini kini bisesa kayxana ehti hxndurs hngkari ixsaelnd xinodniesiy xihran ixraelnd xisraexl xitali oktdiwwr khaskhsthan ekhnya khiribas ekahliehnux ekahliit khxsxwx khirkissthan law ltewiy elbanxn ilbieriy liebiy lithweniy madakskar malawi mldifs mali mxlta hmuekaamaraechll mxrieteniy mxriechiys mxlodwa mxngokeliy mxnetenokr omsmbik phma namiebiy naxuru nikarakw inecxr masiodeniyehnux paela paelsitn yxmrbbangswn panama parakwy epru filippins opaelnd oprtueks ormaeniy rwnda samw sanmarion esatuaemxipringsip esenkl esxrebiy esechls esiyrralioxn singkhopr solwaekiy solwieniy osmaliaelnd imidrbkaryxmrb aexfrikait srilngka surinam sieriy thacikisthan aethnsaeniy otok thransnisetriy triniaeddaelaotebok tuniesiy turki etirkemnisthan yuknda yuekhrn xurukwy xusebkisthan wanuwatu ewiydnam eyemn aesmebiy simbbew rachathipityediyw txliban exmiertethwathipity imidrbkaryxmrb xndxrra aexnthikaaelabarbiwda bahern bahamas eblis phutan bruin kmphucha ednmark exswatini krienda caemka yipun cxraedn khuewt elosoth lichethinchitn lkesmebirk omnaok omrxkok enethxraelnd niwsiaelnd nxrewy oxman papwniwkini katar esntluechiy txngkarxangxing esntwinesntaelaekrnadins saxudixaraebiy hmuekaaosolmxn sepn swiedn ithy txngnga tuwalu shrachxanackr nkhrrthwatiknxangxing What is a Unitary State WorldAtlas August 2017 subkhnemux 2019 02 22 www un org 2015 11 20 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2021 02 13 subkhnemux 2019 02 22 Faulconbridge Guy Ellsworth Brian 2021 11 30 Barbados ditches Britain s Queen Elizabeth to become a republic Reuters phasaxngkvs subkhnemux 2021 11 30 Roy Bin Wong China Transformed Historical Change and the Limits of European Experience Cornell University Press Story Nation and government From colony to nation The Encyclopedia of New Zealand Manatu Taonga Ministry for Culture and Heritage 29 August 2013 subkhnemux 19 April 2014 Ghai Yash Regan Anthony J September 2006 Unitary state devolution autonomy secession State building and nation building in Bougainville Papua New Guinea The Round Table 95 386 589 608 doi 10 1080 00358530600931178 ISSN 0035 8533 S2CID 153980559 An introduction to Social Policy Robert Gordon University Aberdeen Business School khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 4 July 2014 subkhnemux 19 April 2014 bthkhwamekiywkbkaremuxng karpkkhrxngniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk