บทความน ไม ม การอ างอ งจากแหล งท มาใดกร ณาช วยปร บปร งบทความน โดยเพ มการอ างอ งแหล งท มาท น าเช อถ อ เน อความท ไม ม แหล

ดุสิต เป็นหนึ่งในห้าสิบเขตของกรุงเทพมหานคร สภาพพื้นที่ประกอบไปด้วยแหล่งการค้า แหล่งที่อยู่อาศัยหนาแน่นมาก เขตทหาร แหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์และศิลปวัฒนธรรม นอกจากนี้ยังเป็นสถานที่ตั้งของรัฐสภา กระทรวงต่าง ๆ และพระราชวัง จึงทำให้เขตนี้มีลักษณะราวกับว่าเป็นเขตการปกครองส่วนกลางของประเทศไทย อนึ่ง ที่ทำการสำนักงานส่วนภูมิภาคและสำนักงานประจำประเทศไทย ขององค์การสหประชาชาติ และขององค์การระหว่างประเทศหลายองค์การ ก็อยู่ในพื้นที่เขตนี้

เขตดุสิต
เขต
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Khet Dusit
พระที่นั่งอนันตสมาคม มองจากลานพระบรมรูปทรงม้า
คำขวัญ: เขตพระราชฐาน ตระการตาหมู่พระตำหนัก ศักดิ์สิทธิ์พระปิยะฯ วัดเบญจะเลื่องลือนาม สง่างามรัฐสภา ตึกไทยคู่ฟ้าทำเนียบฯ เพียบพร้อมสิ่งสำคัญ ดุจสวรรค์ชั้นดุสิต
แผนที่กรุงเทพมหานคร เน้นเขตดุสิต
พิกัด: 13°46′37″N 100°31′14″E / 13.77694°N 100.52056°E / 13.77694; 100.52056
ประเทศ	ไทย
เขตปกครองพิเศษ	กรุงเทพมหานคร
พื้นที่
• ทั้งหมด	10.665 ตร.กม. (4.118 ตร.ไมล์)
ประชากร (2566)
• ทั้งหมด	75,814 คน
• ความหนาแน่น	7,108.67 คน/ตร.กม. (18,411.4 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	10300
รหัสภูมิศาสตร์	1002
ที่อยู่ สำนักงาน	เลขที่ 317 ถนนสุโขทัย แขวงดุสิต เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร 10300
เว็บไซต์	www.bangkok.go.th/dusit
ส่วนหนึ่งของ

ที่ตั้งและอาณาเขต

เขตดุสิตตั้งอยู่ริมฝั่งซ้ายของแม่น้ำเจ้าพระยาหรือฝั่งพระนคร มีอาณาบริเวณติดต่อ ดังนี้

ทิศเหนือ ติดต่อกับเขตบางซื่อ มีคลองบางซื่อเป็นเส้นแบ่งเขต
ทิศตะวันออก ติดต่อกับเขตพญาไทและเขตราชเทวี มีทางรถไฟสายเหนือเป็นเส้นแบ่งเขต
ทิศใต้ ติดต่อกับเขตปทุมวัน เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย และเขตพระนคร มีคลองมหานาคและคลองผดุงกรุงเกษมเป็นเส้นแบ่งเขต
ทิศตะวันตก ติดต่อกับเขตบางพลัด มีแนวกึ่งกลางแม่น้ำเจ้าพระยาเป็นเส้นแบ่งเขต

ประวัติศาสตร์

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ปรับปรุงจัดรูปแบบการปกครองใหม่เพื่อให้มีความทันสมัย โดยจัดการปกครองส่วนกลางและส่วนภูมิภาค ซึ่งในมณฑลกรุงเทพมีกระทรวงนครบาลดูแล แบ่งเขตปกครองออกเป็นอำเภอและตำบลเช่นเดียวกับหัวเมืองอื่น ๆ โดย อำเภอดุสิต เป็น 1 ใน 8 อำเภอชั้นใน ตั้งที่ว่าการอำเภออยู่ริมคลองเปรมประชากร

ใน พ.ศ. 2481 อำเภอบางซื่อซึ่งเป็นอำเภอชั้นนอกทางทิศเหนือ ได้ถูกยุบลงเป็นตำบลมาขึ้นกับอำเภอดุสิต และเนื่องจากทางอำเภอมีจำนวนประชากรและพื้นที่กว้างขวางมาก กระทรวงมหาดไทยจึงได้แยกตำบลสามเสนใน ตำบลมักกะสัน ตำบลทุ่งพญาไท ตำบลถนนเพชรบุรี และตำบลถนนพญาไทของอำเภอดุสิต ไปรวมกับพื้นที่บางส่วนของอำเภอบางกะปิ เพื่อจัดตั้งเป็นอำเภอพญาไท ใน พ.ศ. 2509

ภายหลังได้มีการรวมจังหวัดธนบุรีและจังหวัดพระนคร เป็นนครหลวงกรุงเทพธนบุรี และเปลี่ยนเป็นกรุงเทพมหานครในเวลาต่อมา ซึ่งแบ่งพื้นที่ออกเป็นเขตและแขวงแทนอำเภอและตำบล อำเภอดุสิตจึงได้รับการเปลี่ยนแปลงฐานะเป็น เขตดุสิต มีหน่วยการปกครองย่อย 6 แขวง

ต่อมา ในพื้นที่เขตดุสิตมีประชากรเพิ่มมากขึ้นและยังมีพื้นที่กว้างขวาง ดังนั้น เพื่อให้หน่วยงานราชการสามารถดูแลได้อย่างรวดเร็วและทั่วถึง กรุงเทพมหานครจึงได้จัดตั้งสำนักงานเขตดุสิต สาขา 1 รับผิดชอบแขวงบางซื่อ ซึ่งได้มีประกาศกระทรวงมหาดไทยตั้งเป็นเขตบางซื่อ ในวันที่ 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2532

การแบ่งเขตการปกครอง

เขตดุสิตแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 5 แขวง ได้แก่

หมาย เลข	อักษรไทย	อักษรโรมัน	พื้นที่ (ตร.กม.)	จำนวนประชากร (ธันวาคม 2566)	ความหนาแน่น (ธันวาคม 2566)
1.	ดุสิต	Dusit	2.233	9,792	4,385.13
2.	วชิรพยาบาล	Wachiraphayaban	1.074	8,844	8,234.64
3.	สวนจิตรลดา	Suan Chit Lada	1.737	5,917	3,406.45
4.	สี่แยกมหานาค	Si Yaek Maha Nak	0.339	6,720	19,823.01
6.	ถนนนครไชยศรี	Thanon Nakhon Chai Si	5.282	44,541	8,432.60
ทั้งหมด			10.665	75,814	7,108.67

หมายเลขที่หายไปปัจจุบันคือแขวงในเขตบางซื่อ

ประชากร

สถิติประชากรตามทะเบียนราษฎร เขตดุสิต
ปี (พ.ศ.)	ประชากร	การเพิ่มและการลด
2535	181,294	ไม่ทราบ
2536	172,890	-8,404
2537	171,306	-1,584
2538	166,617	-4,689
2539	163,572	-3,045
2540	161,995	-1,577
2541	160,243	-1,752
2542	157,331	-2,912
2543	155,744	-1,587
2544	152,872	-2,872
2545	151,511	-1,361
2546	150,365	-1,146
2547	123,040	-27,325
2548	121,336	-1,704
2549	119,927	-1,409
2550	117,867	-2,060
2551	116,742	-1,125
2552	114,488	-2,254
2553	111,496	-2,992
2554	108,815	-2,681
2555	107,969	-846
2556	106,811	-1,158
2557	104,394	-2,417
2558	101,576	-2,818
2559	98,450	-3,126
2560	95,852	-2,598
2561	94,854	-998
2562	89,769	-5,085
2563	83,897	-5,872
2564	81,494	-2,403
2565	78,602	-2,892
2566	75,814	-2,788

การคมนาคม

ถนน

สะพานข้ามแม่น้ำเจ้าพระยามี 1 สะพาน คือ

สะพานกรุงธนบุรี (ซังฮี้) เชื่อมระหว่างเขตดุสิตกับเขตบางพลัด

รถไฟ

ทางรถไฟสายเหนือ โดยถือเป็นแนวเส้นแบ่งเขตระหว่างเขตดุสิตกับเขตราชเทวีและเขตพญาไท มีสถานีรถไฟจิตรลดา หรือสถานีรถไฟหลวงจิตรลดา ตั้งอยู่ในพื้นที่แขวงสวนจิตรลดา เขตดุสิต แต่เป็นสถานีพิเศษที่ไม่ได้เปิดใช้เป็นการทั่วไป โดยจะใช้ที่หยุดรถโรงพยาบาลรามาธิบดีเป็นจุดโดยสารแทน และยังมีสถานีสามเสนตั้งอยู่ในแขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสิต นอกจากนั้นยังมีที่หยุดรถไฟยมราช ตั้งอยู่ในแขวงสวนจิตรลดา เขตดุสิต

ทางน้ำ อาศัย แม่น้ำเจ้าพระยา ในการคมนาคมและสัญจร

สถานที่สำคัญ

วัง

พระราชวังดุสิต ซึ่งมีพระบรมรูปทรงม้า อยู่ที่ พระลานพระราชวังดุสิต หรือที่เรียกกันว่า "ลานพระรูป" และมีพระที่นั่งและพระตำหนักหลายองค์ในบริเวณพระราชวังดุสิต ที่สำคัญ อาทิ พระที่นั่งอนันตสมาคม พระที่นั่งวิมานเมฆ พระที่นั่งอัมพรสถาน และ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน

ซึ่งพระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ปัจจุบันเป็นที่ประทับประจำของพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินี

วังศุโขทัย ปัจจุบันเป็นที่ประทับของสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา และเคยเป็นที่ประทับของสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินีในรัชกาลที่ 7 ซึ่งสวรรคตเมื่อปี พ.ศ. 2527
วังสวนกุหลาบ
วังปารุสกวัน ปัจจุบันเป็นที่ทำการสำนักข่าวกรองแห่งชาติ
วังจันทรเกษม ปัจจุบันเป็นที่ทำการกระทรวงศึกษาธิการ
วังกรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ ปัจจุบันอยู่ในมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร
วังกรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ ปัจจุบันอยู่ในมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร วิทยาเขตเทเวศร์
สวนสุนันทา ปัจจุบันเป็นมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
วังกรมหมื่นมหิศรราชหฤทัย ปัจจุบันเป็นที่ตั้งคณะพยาบาลศาสตร์เกื้อการุณย์ มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช
วังกรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติ ปัจจุบันเป็นมหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช

สถานที่ทำการรัฐบาล และหน่วยงานราชการ

ทำเนียบรัฐบาล
สำนักนายกรัฐมนตรี (ประเทศไทย)
สำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี
สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี
สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี
สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ
สำนักข่าวกรองแห่งชาติ
สัปปายะสภาสถาน
รัฐสภาไทย
สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร
สถานีวิทยุกระจายเสียงรัฐสภา
สถานีวิทยุโทรทัศน์รัฐสภา
บ้านพิษณุโลก
บ้านมนังคศิลา
หอสมุดแห่งชาติ
กระทรวงศึกษาธิการ
กองบัญชาการกองทัพภาคที่ 1 กองทัพบก
กองพลที่ 1 รักษาพระองค์ (พล. 1 รอ.) กองทัพภาคที่ 1 กองทัพบก
สถานีวิทยุกระจายเสียงกองทัพบก กองพลที่ 1 รักษาพระองค์
กรมการทหารสื่อสาร
กรมการขนส่งทหารบก
กองพลทหารปืนใหญ่ต่อสู้อากาศยาน
กรมสรรพาวุธทหารบก
(สก.ทบ.)
กรมสรรพสามิต
กองบัญชาการตำรวจนครบาล (บช.น.)
(บก.น.1)

ศาสนสถาน

ศาสนสถานในศาสนาพุทธ

ศาสนสถานในศาสนาคริสต์

โบสถ์คอนเซ็ปชัญ

โรงเรียน

มหาวิทยาลัย และวิทยาลัย

มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
มหาวิทยาลัยสวนดุสิต
มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร วิทยาเขตเทเวศร์
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร วิทยาเขตโชติเวช
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร วิทยาเขตพณิชยการพระนคร
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร วิทยาเขตชุมพรเขตอุดมศักดิ์
วิทยาลัยเทคโนโลยีจิตรลดา
วิทยาลัยอาชีวศึกษาอาชีวศิลป์

สวนและพิพิธภัณฑ์

อุทยานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ช้างต้น
อุทยานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร

แหล่งข้อมูลอื่น

เว็บไซต์สำนักงานเขตดุสิต
แผนที่เขตดุสิต 2006-04-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ เขตดุสิต
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์

13°46′37″N 100°31′12″E / 13.777°N 100.520°E / 13.777; 100.520

อ้างอิง

สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "สถิติประชากรและบ้าน - จำนวนประชากรแยกรายอายุ." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/upstat_age.php 2020-06-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. สืบค้น 25 มกราคม 2567.
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงพื้นที่เขตดุสิตและตั้งเขตบางซื่อ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 106 (208 ง (ฉบับพิเศษ)): 8. 24 พฤศจิกายน 2532.
สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "จำนวนประชากรและบ้าน." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/xstat/popyear.html 2556. สืบค้น 3 เมษายน 2556.

บทความเขตการปกครองของประเทศไทยนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[1] สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "สถิติประชากรและบ้าน - จำนวนประชากรแยกรายอายุ." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/upstat_age.php 2020-06-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. สืบค้น 25 มกราคม 2567.

[2] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงพื้นที่เขตดุสิตและตั้งเขตบางซื่อ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 106 (208 ง (ฉบับพิเศษ)): 8. 24 พฤศจิกายน 2532.

[3] สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "จำนวนประชากรและบ้าน." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/xstat/popyear.html 2556. สืบค้น 3 เมษายน 2556.