พระโกศทองใหญ่ หรือ พระลองทองใหญ่ เป็นพระโกศสำหรับทรงพระบรมศพของพระมหากษัตริย์และพระศพของพระบรมวงศ์ชั้นสูง สร้างขึ้นโดยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช นับเป็นพระโกศที่มีลำดับยศสูงที่สุด โดยได้ใช้ทรงพระศพของสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพเป็นพระองค์แรก (แต่ในพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์รัชกาลที่ 1 ฉบับเจ้าพระยาทิพากรวงศ์ ฉบับตัวเขียน ระบุว่าพระศพสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงศรีสุนทรเทพนั้น ใช้พระโกศไม้สิบสอง และเมื่อเสร็จการพระศพจึงลอกทองที่หุ้มพระโกศไม้สิบสองมาหุ้มทำพระโกศทองใหญ่และทรงพระบรมศพของรัชกาลที่ 1 เป็นพระองค์แรก) พระโกศทองใหญ่ใช้ทรงพระศพของสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดีเป็นพระองค์ล่าสุด ควายผสมฮิปโป
นอกจากนี้ พระโกศทองใหญ่ยังใช้เป็นเครื่องประกอบพระอิสริยยศพระศพสำหรับพระบรมวงศานุวงศ์ที่บรรจุพระบรมศพและพระศพลงในหีบพระศพแทนการลงพระโกศ เช่น พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
ประวัติ
พระโกศทองใหญ่สร้างขึ้นเมื่อปีมะโรง จุลศักราช 1170 ตรงกับ พุทธศักราช 2351 โดยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชโปรดเกล้าฯ ให้รื้อทองที่หุ้มพระโกศกุดั่นมาใช้สำหรับทำพระโกศทองใหญ่เพื่อไว้สำหรับทรงพระบรมศพของพระองค์เอง พระโกศทองใหญ่ทำจากไม้แกะสลัก มีรูปทรงแปดเหลี่ยม หุ้มทองคำตลอดองค์ และมีฝาเป็นยอดมงกุฎ เมื่อการสร้างพระโกศเสร็จสมบูรณ์แล้ว พระองค์โปรดให้นำพระโกศองค์นี้เข้าไปตั้งถวายเพื่อทอดพระเนตร ณ พระที่นั่งไพศาลทักษิณ
ในปีเดียวกันนั้นเอง สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพสิ้นพระชนม์ลง ทำให้พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงพระอาลัยเป็นอันมาก รวมทั้ง พระองค์ทรงใคร่จะทอดพระเนตรพระโกศทองใหญ่เมื่อตั้งพระเบญจาในคราวออกพระเมรุ ดังนั้น พระองค์จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระโกศทองใหญ่ประกอบพระลองในสำหรับบรรจุพระศพสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพเป็นครั้งแรก ด้วยเหตุนี้จึงเป็นประเพณีในรัชกาลต่อ ๆ มาที่จะพระราชทานพระโกศทองใหญ่สำหรับทรงพระศพอื่นได้นอกเหนือจากพระบรมศพ แต่ในพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์รัชกาลที่ 1 ฉบับเจ้าพระยาทิพากรวงศ์ ฉบับตัวเขียน ระบุว่าพระศพสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงศรีสุนทรเทพนั้น ใช้พระโกศไม้สิบสองทรงพระศพ และเมื่อเสร็จการพระศพจึงลอกทองที่หุ้มพระโกศไม้สิบสองมาหุ้มทำพระโกศทองใหญ่และทรงพระบรมศพของรัชกาลที่ 1 เป็นพระองค์แรก โดยปัจจุบัน นอกจากพระมหากษัตริย์แล้ว พระบรมวงศ์ที่จะได้รับพระราชทานพระโกศทองใหญ่เมื่อสิ้นพระชนม์ ได้แก่ สมเด็จพระบรมราชินี สมเด็จพระบรมราชชนนี สมเด็จพระยุพราช สมเด็จพระบรมราชกุมารี และสมเด็จเจ้าฟ้า ที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ เป็นพิเศษ
นอกจากนี้ ยังมีการพระราชทานเครื่องประดับพระโกศของเจ้านายที่พระราชทานพระโกศทองใหญ่ให้ทรงพระบรมศพหรือพระศพ ลดหลั่นกันไปตามพระอิสริยยศ โดยปกติพระบรมศพนั้นจะพระราชทานดอกไม้เพชร ดอกไม้ไหว เฟื่องและดอกไม้เอวเป็นเครื่องประดับพระโกศ ส่วนพระศพของเจ้าฟ้าที่ไม่ได้สถาปนาเป็นพิเศษ จะเอาดอกไม้เพชรฝาพระโกศกับดอกไม้เอวเพชรออก คงเหลือแต่พุ่มเพชรกับเฟื่องเพชร เป็นต้น ในส่วนการตั้งพระโกศทองใหญ่ที่พระเมรุนั้นให้ตั้งแต่พระเมรุกลางเมืองเท่านั้น ดังนั้น ถ้าหากพระราชทานเพลิงพระศพที่วัดจะพระราชทานพระโกศทองใหญ่เมื่อชักพระศพ รวมทั้ง อาจมีการพระราชทานพระโกศทองใหญ่ให้ทรงพระศพเมื่อคราวออกพระเมรุด้วย
ปัจจุบัน พระโกศทองใหญ่มีจำนวนทั้งสิ้น 3 องค์ โดยองค์แรกนั้นสร้างขึ้นโดยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ส่วนองค์ที่ 2 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้พระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นปราบปรปักษ์ รองเสนาบดีกระทรวงวังและผู้บัญชาการกรมช่างสิบหมู่สร้างขึ้น เรียกว่า พระโกศทองใหญ่ รัชกาลที่ 5 หรือพระลองทองใหญ่ รัชกาลที่ 5 ซึ่งพระโกศทั้ง 2 องค์ข้างต้นนั้น ผ่านการใช้งานจนอยู่ในสภาพที่ทรุดโทรม ดังนั้น พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรจึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระโกศทองใหญ่องค์ที่ 3 ขึ้น โดยนำมาใช้เป็นเครื่องประกอบพระอิสริยยศของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์เป็นพระองค์แรก
รายพระนามที่ทรงพระโกศทองใหญ่
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
- สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าแจ่ม กรมหลวงศรีสุนทรเทพ (ในพระราชพงศาวดารฉบับตัวเขียน ระบุว่าใช้พระโกศไม้สิบสอง)
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
- พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
- สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาเสนานุรักษ์ กรมพระราชวังบวรสถานมงคลในรัชกาลที่ 2
- สมเด็จพระสังฆราช (สุก ญาณสังวร) พระอาจารย์ในรัชกาลที่ 2
- สมเด็จพระสัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงพิทักษ์มนตรี
- สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าประไพวดี กรมหลวงเทพยวดี
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
- พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
- สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินีพระอัครมเหสีในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นสุรินทรรักษ์
- สมเด็จพระสัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้าเกศ กรมขุนอิศรานุรักษ์
- สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ กรมพระราชวังบวรสถานมงคลในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าลักษณานุคุณ
- สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี พระอัครมเหสีในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
- สมเด็จพระศรีสุลาไลย พระราชชนนีในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงเทพพลภักดิ์
- สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
- สมเด็จพระนางเจ้า โสมนัสวัฒนาวดี พระอัครมเหสีในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ 7 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระพิพิธโภคภูเบนทร์ (เมื่อชักพระศพ)
- สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร พระโอรสในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงมหิศวรินทรามเรศร์ (เมื่อชักพระศพ)
- สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี พระอัครมเหสีพระองค์ที่สองในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวและพระบรมราชชนนีในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นวิษณุนาถนิภาธร พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว กรมพระราชวังบวรสถานมงคลในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นมเหศวรศิววิลาส พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
นอกจากนี้ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชประสงค์จะพระราชทานพระโกศทองใหญ่สำหรับพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากุญชร กรมพระพิทักษเทเวศร์ แต่เนื่องจากกรมพระพิทักษเทเวศร์มีพระรูปใหญ่โต จึงทรงแทน
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ปี | พระนาม | หมายเหตุ |
---|---|---|
2412 | พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว | |
2414 | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวงศาธิราชสนิท | |
2420 | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระเทเวศร์วัชรินทร์ | เมื่อชักพระศพ |
2423 | สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2430 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมพระยาบำราบปรปักษ์ | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นใหญ่ และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2430 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย กรมพระเทพนารีรัตน์ | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2430 | พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าเสาวภาคย์นารีรัตน์ | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นน้อย และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2437 | สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร | |
2439 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาสุดารัตนราชประยูร | พระราชทานพุ่ม เฟื่องและดอกไม้ไหว แต่งพระโกศ |
2443 | สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นใหญ่ และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2443 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าสมมติวงศ์วโรทัย กรมขุนศรีธรรมราชธำรงฤทธิ์ | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นใหญ่ และพระราชทานพุ่ม เฟื่องและดอกไม้ไหว แต่งพระโกศ |
2443 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงศ์ | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นใหญ่ เป็นพระโกศทองน้อยหุ้มทอง และพระราชทานพุ่ม เฟื่องและดอกไม้ไหว แต่งพระโกศ |
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ปี | พระนาม | หมายเหตุ |
---|---|---|
2453 | พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว | |
2456 | พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าอุบลรัตนนารีนาค กรมขุนอรรควรราชกัลยา | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย |
2456 | พระเจ้าอัยยิกาเธอ กรมหลวงวรเสรฐสุดา | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นใหญ่ |
2456 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจันทราสรัทวาร กรมขุนพิจิตรเจษฎ์จันทร์ | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นน้อย |
2456 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าเยาวมาลย์นฤมล กรมขุนสวรรคโลกลักษณวดี | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นน้อย |
2459 | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นใหญ่ |
2459 | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์ | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นใหญ่ |
2463 | สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง | |
2463 | สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2463 | สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2466 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าสุทธาทิพยรัตน์ กรมหลวงศรีรัตนโกสินทร | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นใหญ่ และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2466 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก กรมขุนเพ็ชรบูรณ์อินทราไชย | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2466 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2468 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2468 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามาลินีนภดารา กรมขุนศรีสัชนาลัยสุรกัญญา | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นใหญ่ และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
ปี | พระนาม | หมายเหตุ |
---|---|---|
2468 | พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว | |
2469 | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนเรศรวรฤทธิ์ | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นใหญ่ |
2471 | สมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี | พระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2472 | สมเด็จพระราชปิตุลาบรมพงศาภิมุข เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช | |
2472 | สมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้ามหิดลอดุลเดช กรมหลวงสงขลานครินทร์ | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2472 | พระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2476 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ายุคลฑิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศร์ | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นใหญ่ และพระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร
ปี | พระนาม | หมายเหตุ |
---|---|---|
2479 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้านิภานภดล วิมลประภาวดี กรมขุนอู่ทองเขตขัตติยนารี | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย พระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2480 | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศกุดั่นใหญ่ |
2484 | สมเด็จพระราชปิตุจฉา เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร |
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
ปี | พระนาม | หมายเหตุ |
---|---|---|
2489 | พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร | |
2490 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ | เมื่อพระราชกุศลทักษิณานุปทาน 7 วัน พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย พระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2493 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย พระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2495 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาชัยนาทนเรนทร | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย พระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2498 | สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า | |
2501 | สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ | เมื่อชักพระศพ พระราชทานเลื่อนจากพระโกศทองน้อย พระราชทานพุ่มและเฟื่อง แต่งพระโกศ |
2527 | สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี | |
2538 | สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี | มิได้ทรงพระบรมศพ |
2551 | สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ | มิได้ทรงพระศพ |
2554 | สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี |
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว
ปี | พระนาม | หมายเหตุ |
---|---|---|
2559 | พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร | มิได้ทรงพระบรมศพ |
อ้างอิง
- กรมพระสมมตอมรพันธ์ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ และสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์, เรื่องตำนานพระโกษฐ์และหีบศพบันดาศักดิ์, โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร, พ.ศ. 2468
- หลักเกณฑ์เทียบเกียรติยศพระราชทานแก่พระศพและศพ 2008-09-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, สำนักพระราชวัง, เข้าถึงวันที่ 3 สิงหาคม พ.ศ. 2554
- จุฑานันท์ บุญทราหาญ, 'พระโกศ' เครื่องประดับพระอิสริยยศ, เดลินิวส์ออนไลน์, วันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2551
- สมาน สุดโต, ตำนานพระโกศและความอลังการพระโกศทองใหญ่องค์ใหม่, หนังสือพิมพ์โพสต์ทูเดย์, วันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2551
- เทวาธิราช ป. มาลากุล, เครื่องราชูปโภคและเครื่องประกอบพระราชอิสริยยศของพระมหากษัตริย์ 2016-04-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, สำนักพระราชวัง, เข้าถึงวันที่ 4 สิงหาคม พ.ศ. 2554
- ตำนานพระโกศ (เพิ่มเติมบัญชีรายพระนามที่ทรงพระโกศทองใหญ่)[], สำนักพระราชวัง, เข้าถึงวันที่ 4 สิงหาคม พ.ศ. 2554
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phraoksthxngihy hrux phralxngthxngihy epnphraokssahrbthrngphrabrmsphkhxngphramhakstriyaelaphrasphkhxngphrabrmwngschnsung srangkhunodyphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharach nbepnphraoksthimiladbyssungthisud odyidichthrngphrasphkhxngsmedcphraecalukethx ecafakrmhlwngsrisunthrethphepnphraxngkhaerk aetinphrarachphngsawdarkrungrtnoksinthrrchkalthi 1 chbbecaphrayathiphakrwngs chbbtwekhiyn rabuwaphrasphsmedcecafa krmhlwngsrisunthrethphnn ichphraoksimsibsxng aelaemuxesrckarphrasphcunglxkthxngthihumphraoksimsibsxngmahumthaphraoksthxngihyaelathrngphrabrmsphkhxngrchkalthi 1 epnphraxngkhaerk phraoksthxngihyichthrngphrasphkhxngsmedcphraecaphkhiniethx ecafaephchrrtnrachsuda siriosphaphnnwdiepnphraxngkhlasud khwayphsmhipopphraoksthxngihy rchkalthi 5 innganphrabrmsphsmedcphrasrinkhrinthrabrmrachchnniphraoksthxngihy thrngphrasphsmedcphraecaphkhiniethx ecafaephchrrtnrachsuda siriosphaphnnwdi khnapradisthanbnphramhaphichyrachrthinphrarachphithiechiyphraoksthrngphrasphxxkphraemru nxkcakni phraoksthxngihyyngichepnekhruxngprakxbphraxisriyysphrasphsahrbphrabrmwngsanuwngsthibrrcuphrabrmsphaelaphrasphlnginhibphrasphaethnkarlngphraoks echn phrabathsmedcphrabrmchnkathiebsr mhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitrprawtiphraoksthxngihysrangkhunemuxpimaorng culskrach 1170 trngkb phuththskrach 2351 odyphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharachoprdekla ihruxthxngthihumphraokskudnmaichsahrbthaphraoksthxngihyephuxiwsahrbthrngphrabrmsphkhxngphraxngkhexng phraoksthxngihythacakimaekaslk mirupthrngaepdehliym humthxngkhatlxdxngkh aelamifaepnyxdmngkud emuxkarsrangphraoksesrcsmburnaelw phraxngkhoprdihnaphraoksxngkhniekhaiptngthwayephuxthxdphraentr n phrathinngiphsalthksin inpiediywknnnexng smedcphraecalukethx ecafakrmhlwngsrisunthrethphsinphrachnmlng thaihphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharachthrngphraxalyepnxnmak rwmthng phraxngkhthrngikhrcathxdphraentrphraoksthxngihyemuxtngphraebycainkhrawxxkphraemru dngnn phraxngkhcungthrngphrakrunaoprdekla phrarachthanphraoksthxngihyprakxbphralxnginsahrbbrrcuphrasphsmedcphraecalukethx ecafakrmhlwngsrisunthrethphepnkhrngaerk dwyehtunicungepnpraephniinrchkaltx mathicaphrarachthanphraoksthxngihysahrbthrngphrasphxunidnxkehnuxcakphrabrmsph aetinphrarachphngsawdarkrungrtnoksinthrrchkalthi 1 chbbecaphrayathiphakrwngs chbbtwekhiyn rabuwaphrasphsmedcecafa krmhlwngsrisunthrethphnn ichphraoksimsibsxngthrngphrasph aelaemuxesrckarphrasphcunglxkthxngthihumphraoksimsibsxngmahumthaphraoksthxngihyaelathrngphrabrmsphkhxngrchkalthi 1 epnphraxngkhaerk odypccubn nxkcakphramhakstriyaelw phrabrmwngsthicaidrbphrarachthanphraoksthxngihyemuxsinphrachnm idaek smedcphrabrmrachini smedcphrabrmrachchnni smedcphrayuphrach smedcphrabrmrachkumari aelasmedcecafa thithrngphrakrunaoprdekla epnphiess nxkcakni yngmikarphrarachthanekhruxngpradbphraokskhxngecanaythiphrarachthanphraoksthxngihyihthrngphrabrmsphhruxphrasph ldhlnkniptamphraxisriyys odypktiphrabrmsphnncaphrarachthandxkimephchr dxkimihw efuxngaeladxkimexwepnekhruxngpradbphraoks swnphrasphkhxngecafathiimidsthapnaepnphiess caexadxkimephchrfaphraokskbdxkimexwephchrxxk khngehluxaetphumephchrkbefuxngephchr epntn inswnkartngphraoksthxngihythiphraemrunnihtngaetphraemruklangemuxngethann dngnn thahakphrarachthanephlingphrasphthiwdcaphrarachthanphraoksthxngihyemuxchkphrasph rwmthng xacmikarphrarachthanphraoksthxngihyihthrngphrasphemuxkhrawxxkphraemrudwy pccubn phraoksthxngihymicanwnthngsin 3 xngkh odyxngkhaerknnsrangkhunodyphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharach swnxngkhthi 2 phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwoprdihphrawrwngsethx krmhmunprabprpks rxngesnabdikrathrwngwngaelaphubychakarkrmchangsibhmusrangkhun eriykwa phraoksthxngihy rchkalthi 5 hruxphralxngthxngihy rchkalthi 5 sungphraoksthng 2 xngkhkhangtnnn phankarichngancnxyuinsphaphthithrudothrm dngnn phrabathsmedcphrabrmchnkathiebsr mhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitrcungthrngphrakrunaoprdekla ihsrangphraoksthxngihyxngkhthi 3 khun odynamaichepnekhruxngprakxbphraxisriyyskhxngsmedcphraecaphinangethx ecafaklyaniwthna krmhlwngnrathiwasrachnkhrinthrepnphraxngkhaerkrayphranamthithrngphraoksthxngihyrchsmyphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharach smedcphraecabrmwngsethx ecafaaecm krmhlwngsrisunthrethph inphrarachphngsawdarchbbtwekhiyn rabuwaichphraoksimsibsxng rchsmyphrabathsmedcphraphuththelishlanphaly phrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharach smedcphrabwrrachecamhaesnanurks krmphrarachwngbwrsthanmngkhlinrchkalthi 2 smedcphrasngkhrach suk yansngwr phraxacaryinrchkalthi 2 smedcphrasmphnthwngsethx ecafakrmhlwngphithksmntri smedcphraecabrmwngsethx ecafapraiphwdi krmhlwngethphywdirchsmyphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw phraebycapradisthanphraoksthxngihythrngphrabrmsphphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw tiphimphinhnngsux Description du Royaume Thai ou Siam tiphimphphasaithyinchux elaeruxngkrungsyam khxngbathhlwngchxng batist palkw phimphthikrungparis praethsfrngess emux kh s 1854 ph s 2397 phrabathsmedcphraphuththelishlanphaly smedcphraxmrinthrabrmrachiniphraxkhrmehsiinphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharach phraecabrmwngsethx krmhmunsurinthrrks smedcphrasmphnthwngsethx ecafaeks krmkhunxisranurks smedcphrabwrrachecamhaskdiphlesph krmphrarachwngbwrsthanmngkhlinrchsmyphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw phraecabrmwngsethx phraxngkhecalksnanukhun smedcphrasrisurieynthrabrmrachini phraxkhrmehsiinphrabathsmedcphraphuththelishlanphaly smedcphrasrisulaily phrarachchnniinphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw phraecabrmwngsethx krmhlwngethphphlphkdi smedcphrabrmrachmatamhykaethx krmhmunmatyaphithks phrarachoxrsinphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw phraecabrmwngsethx krmhmunxpsrsudaethph phrarachthidainphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhwrchsmyphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw phrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw smedcphranangeca osmnswthnawdi phraxkhrmehsiinphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw smedcphramhasmneca krmphraprmanuchitchionrs smedcphrasngkhrachphraxngkhthi 7 aehngkrungrtnoksinthr phraecabrmwngsethx krmphraphiphithophkhphuebnthr emuxchkphrasph smedcphraecabrmwngsethx krmphrayaedchadisr phraoxrsinphrabathsmedcphraphuththelishlanphaly phraecabrmwngsethx krmhlwngmhiswrinthramersr emuxchkphrasph smedcphraethphsirinthrabrmrachini phraxkhrmehsiphraxngkhthisxnginphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwaelaphrabrmrachchnniinphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw phraecabrmwngsethx krmhmunwisnunathniphathr phrarachoxrsinphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw phrabathsmedcphrapineklaecaxyuhw krmphrarachwngbwrsthanmngkhlinphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw phraecabrmwngsethx krmhmunmehswrsiwwilas phrarachoxrsinphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw nxkcakni phrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwmiphrarachprasngkhcaphrarachthanphraoksthxngihysahrbphraecabrmwngsethx phraxngkhecakuychr krmphraphithksethewsr aetenuxngcakkrmphraphithksethewsrmiphrarupihyot cungthrngaethn rchsmyphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw pi phranam hmayehtu2412 phrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw2414 phraecabrmwngsethx krmhlwngwngsathirachsnith2420 phraecabrmwngsethx krmphraethewsrwchrinthr emuxchkphrasph2423 smedcphranangecasunnthakumarirtn phrabrmrachethwi emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2430 smedcphraecabrmwngsethx ecafamhamala krmphrayabarabprpks emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnihy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2430 smedcphraecabrmwngsethx ecafaphahurdmnimy krmphraethphnarirtn emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2430 phraxrrkhchayaethx phraxngkhecaesawphakhynarirtn emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnnxy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2437 smedcphrabrmoxrsathirach ecafamhawchirunhis syammkudrachkumar2439 smedcphraecabrmwngsethx krmphrayasudartnrachprayur phrarachthanphum efuxngaeladxkimihw aetngphraoks2443 smedcphramhasmneca krmphrayapwerswriyalngkrn emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnihy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2443 smedcphraecabrmwngsethx ecafasmmtiwngsworthy krmkhunsrithrrmrachtharngvththi emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnihy aelaphrarachthanphum efuxngaeladxkimihw aetngphraoks2443 smedcphraecabrmwngsethx ecafacaturntrsmi krmphrackrphrrdiphngs emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnihy epnphraoksthxngnxyhumthxng aelaphrarachthanphum efuxngaeladxkimihw aetngphraoksrchsmyphrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhw phraoksthxngihythrngphrabrmsphphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwpi phranam hmayehtu2453 phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw2456 phraxrrkhchayaethx phraxngkhecaxublrtnnarinakh krmkhunxrrkhwrrachklya emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy2456 phraecaxyyikaethx krmhlwngwresrthsuda emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnihy2456 smedcphraecabrmwngsethx ecafacnthrasrthwar krmkhunphicitrecsdcnthr emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnnxy2456 smedcphraecabrmwngsethx ecafaeyawmalynvml krmkhunswrrkholklksnwdi emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnnxy2459 phraecabrmwngsethx krmhlwngnkhrichysrisuredch emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnihy2459 phraecabrmwngsethx krmphrasmmtxmrphnthu emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnihy2463 smedcphrasriphchrinthrabrmrachininath phrabrmrachchnniphnpihlwng2463 smedcphraxnuchathirach ecafackrphngsphuwnath krmhlwngphisnuolkprachanath emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2463 smedcphramhasmneca krmphrayawchiryanworrs emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2466 smedcphraecabrmwngsethx ecafasuththathiphyrtn krmhlwngsrirtnoksinthr emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnihy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2466 smedcphraecabrmwngsethx ecafacuthathuchthradilk krmkhunephchrburnxinthraichy emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2466 smedcphraecabrmwngsethx krmphrayaethwawngsworpkar emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2468 smedcphraecabrmwngsethx ecafaxsdangkhedchawuth krmhlwngnkhrrachsima emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2468 smedcphraecabrmwngsethx ecafamalininphdara krmkhunsrischnalysurkyya emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnihy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoksrchsmyphrabathsmedcphrapkeklaecaxyuhw pi phranam hmayehtu2468 phrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhw2469 phraecabrmwngsethx krmphranersrwrvththi emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnihy2471 smedcphrapitucchaecasukhumalmarsri phraxkhrrachethwi phrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2472 smedcphrarachpitulabrmphngsaphimukh ecafaphanurngsiswangwngs krmphrayaphanuphnthuwngswredch2472 smedcphraecaphiyaethx ecafamhidlxduledch krmhlwngsngkhlankhrinthr emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2472 phrawimadaethx phraxngkhecasayswliphirmy krmphrasuththasininat piymharachpdiwrda emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2476 smedcphraecabrmwngsethx ecafayukhlthikhmphr krmhlwnglphburiraemsr emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnihy aelaphrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoksrchsmyphrabathsmedcphrapremnthrmhaxannthmhidl phraxthmramathibdinthr pi phranam hmayehtu2479 smedcphraecabrmwngsethx ecafaniphanphdl wimlpraphawdi krmkhunxuthxngekhtkhttiynari emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy phrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2480 phraecabrmwngsethx krmphrakaaephngephchrxkhroythin emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraokskudnihy2484 smedcphrarachpituccha ecafawilyxlngkrn krmhlwngephchrburirachsirinthrrchsmyphrabathsmedcphrabrmchnkathiebsr mhaphumiphlxduyedchmharach brmnathbphitr pi phranam hmayehtu2489 phrabathsmedcphrapremnthrmhaxannthmhidl phraxthmramathibdinthr2490 smedcphraecabrmwngsethx ecafakrmphrayanrisranuwdtiwngs emuxphrarachkuslthksinanupthan 7 wn phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy phrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2493 smedcphraecabrmwngsethx ecafabriphtrsukhumphnthu krmphrankhrswrrkhwrphinit emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy phrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2495 smedcphraecabrmwngsethx krmphrayachynathnernthr emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy phrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2498 smedcphrasriswrinthirabrmrachethwi phraphnwssaxyyikaeca2501 smedcphrasngkhracheca krmhlwngwchiryanwngs emuxchkphrasph phrarachthaneluxncakphraoksthxngnxy phrarachthanphumaelaefuxng aetngphraoks2527 smedcphranangecaraiphphrrni phrabrmrachini2538 smedcphrasrinkhrinthrabrmrachchnni miidthrngphrabrmsph2551 smedcphraecaphinangethx ecafaklyaniwthna krmhlwngnrathiwasrachnkhrinthr miidthrngphrasph2554 smedcphraecaphkhiniethx ecafaephchrrtnrachsuda siriosphaphnnwdirchsmyphrabathsmedcphrawchireklaecaxyuhw pi phranam hmayehtu2559 phrabathsmedcphrabrmchnkathiebsr mhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr miidthrngphrabrmsphxangxingkrmphrasmmtxmrphnth krmphrayadarngrachanuphaph aelasmedcecafakrmphrayanrisranuwdtiwngs eruxngtananphraoksthaelahibsphbndaskdi orngphimphosphnphiphrrththnakr ph s 2468 hlkeknthethiybekiyrtiysphrarachthanaekphrasphaelasph 2008 09 07 thi ewyaebkaemchchin sankphrarachwng ekhathungwnthi 3 singhakhm ph s 2554 cuthannth buythrahay phraoks ekhruxngpradbphraxisriyys edliniwsxxniln wnthi 3 kumphaphnth 2551 sman sudot tananphraoksaelakhwamxlngkarphraoksthxngihyxngkhihm hnngsuxphimphophstthuedy wnthi 3 kumphaphnth 2551 ethwathirach p malakul ekhruxngrachupophkhaelaekhruxngprakxbphrarachxisriyyskhxngphramhakstriy 2016 04 23 thi ewyaebkaemchchin sankphrarachwng ekhathungwnthi 4 singhakhm ph s 2554 tananphraoks ephimetimbychirayphranamthithrngphraoksthxngihy lingkesiy sankphrarachwng ekhathungwnthi 4 singhakhm ph s 2554