สท งพระ เป นอำเภอในจ งหว ดสงขลาอำเภอสท งพระอำเภอการถอดเส ยงอ กษรโรม น อ กษรโรม นAmphoe Sathing Phraว ดจะท งพระคำขว ญ เม

สทิงพระ เป็นอำเภอในจังหวัดสงขลา

อำเภอสทิงพระ
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Sathing Phra
วัดจะทิ้งพระ
คำขวัญ: เมืองเก่าสองทะเล มนต์เสน่ห์นกน้ำ งามหาดมหาราช พระไสยาสน์ค่าล้น ผลิตผลต้นตาล ตำนานหลวงปู่ทวด
แผนที่จังหวัดสงขลา เน้นอำเภอสทิงพระ
พิกัด: 7°28′N 100°26′E / 7.467°N 100.433°E / 7.467; 100.433
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	สงขลา
พื้นที่
• ทั้งหมด	120 ตร.กม. (50 ตร.ไมล์)
ประชากร (2564)
• ทั้งหมด	47,759 คน
• ความหนาแน่น	397.98 คน/ตร.กม. (1,030.8 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	90190
รหัสภูมิศาสตร์	9002
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอสทิงพระ 60 หมู่ที่ 4 ตำบลจะทิ้งพระ อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา 90190
ส่วนหนึ่งของ

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอสทิงพระ มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอระโนด
ทิศตะวันออก จดอ่าวไทย
ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอสิงหนคร
ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอปากพะยูน (จังหวัดพัทลุง) และอำเภอกระแสสินธุ์

ประวัติ

แคว้นสทิงพระ หรือ เกาะสทิงพระ เกิดขึ้นบริเวณรอบทะเลสาบสงขลา ตั้งแต่อำเภอหัวไทรลงมา ครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมดในเขตจังหวัดสงขลาและพัทลุงบริเวณที่เป็นศูนย์กลางของแคว้น คือบริเวณที่เรียกว่า "แผ่นดินบก" เริ่มตั้งแต่บ้านระโนด ผ่านอำเภอสทิงพระ มายังหัวเขาแดง อำเภอเมืองสงขลา เป็นแหล่งอยู่อาศัยของชนชาวบก ซึ่งเป็นชุมชนโบราณก่อนประวัติศาสตร์ในสมัยศรีวิชัย เกิดเป็นท่าเรือหลายแห่งทำให้ต่อมามีการสร้างบ้านแปลงเมืองเกิดขึ้นโดยมี เมืองสทิงพระเป็นเมืองท่าและเป็นศูนย์กลางของบ้านและเมืองในท้องถิ่น โดยมีศาสนสถานทั้งพราหมณ์และพุทธอยู่มากมายตั้งแต่รัชสมัยพระเจ้าปราสาททอง

เกาะสทิงพระ มีความสำคัญอีกครั้งหนึ่ง คือ มีพ่อค้าชาวอาหรับสร้างเมืองขึ้น ณ บริเวณหัวเขาแดง เป็นเมืองท่าที่เรียกกันว่า "เมืองสงขลา" แล้วตั้งตัวเป็นอิสระ แต่ถูกปราบได้ในรัชสมัยของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช นับแต่นั้นมาบรรดาบ้านเมืองบนเกาะนี้ก็ตกอยู่ภายใต้การปกครองและดูแลของเมืองพัทลุง ที่อยู่ทางฝั่งตะวันตกของทะเลสาบสงขลา การทับถมของโคลนทรายและตะกอน โดยการกระทำของคลื่นลม ทำให้แผ่นดินงอกเพิ่มออกไปเปลี่ยนสภาพเกาะให้กลายเป็นคาบสมุทร ที่เรียกกันว่า คาบสมุทรสทิงพระ

ปี พ.ศ. 2437 มีฐานะเป็นอำเภอชื่อ "ปละท่า" มีอาณาเขตครอบคลุมถึงระโนด พ.ศ. 2460 ได้มีผู้ลอบวางเพลิงที่ว่าการอำเภอปละท่า จึงเปลี่ยนชื่ออำเภอปละท่าเสียเป็น "อำเภอจะทิ้งพระ" พร้อมกับยุบเมืองระโนด ตั้งเป็นกิ่งอำเภอระโนด และให้ขึ้นกับอำเภอจะทิ้งพระ ต่อมามีการโอนพื้นที่ตำบลตะเครียะ อำเภอทะเลน้อย จังหวัดพัทลุง และปี พ.ศ. 2464 โอนพื้นที่ตำบลคลองแดน อำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช รวม 2 ตำบล มาขึ้นกิ่งอำเภอระโนด อำเภอจะทิ้งพระ และปรับเปลี่ยนพื้นที่โดยโอนพื้นที่ตำบลชะแล้ ตำบลรำแดง ตำบลบางเขียด ตำบลมะม่วงพุ่ม และตำบลมะม่วงงาม ของอำเภอจะทิ้งหม้อ ไปขึ้นอำเภอเมืองสงขลา และโอนพื้นที่ตำบลเกาะใหญ่ ตำบลเชิงแส ตำบลบ่อตรุ และตำบลวัดสน ของอำเภอจะทิ้งหม้อ ไปขึ้นกิ่งอำเภอระโนด

ก่อนที่ปี พ.ศ. 2466 กรมหลวงลพบุรีราเมศร อุปราชปักษ์ใต้เห็นว่าการคมนาคมไม่สะดวก จึงยุบอำเภอจะทิ้งพระ เป็นกิ่งอำเภอขึ้นกับอำเภอเมืองสงขลา ส่วนกิ่งอำเภอระโนดเดิมที่ขึ้นอำเภอจะทิ้งพระ ให้ยกฐานะเป็น อำเภอระโนด กิ่งอำเภอจึงร่นอาณาเขตทิศเหนือมาอยู่ที่ตำบลชุมพลและทิศใต้อยู่ที่ตำบลวัดจันทร์

ปี พ.ศ. 2490 กิ่งอำเภอจะทิ้งพระอยู่ไกลท้องที่อำเภอเมืองสงขลา เจ้าหน้าที่มีโอกาสตรวจเยี่ยมเยือนดูแลทุกข์สุขของราษฎรน้อยมาก มีปริมาณงานทางราชการเพิ่มมากขึ้น จึงยกฐานะเป็น อำเภอจะทิ้งพระ พร้อมกับจัดตั้งตำบลอีก 3 ตำบล ได้แก่ แยกพื้นที่ตำบลชุมพลและตำบลสนามชัย ตั้งเป็น ตำบลดีหลวง กับแยกพื้นที่ตำบลสนามชัยและตำบลจะทิ้งพระ ตั้งเป็น ตำบลกระดังงา กับแยกพื้นที่ตำบลบ่อดานและตำบลวัดจันทร์ ตั้งเป็น ตำบลบ่อแดง ก่อนที่ในปี พ.ศ. 2504 ทางราชการได้เปลี่ยนชื่อจาก "จะทิ้งพระ" เป็น "อำเภอสทิงพระ" จนถึงปัจจุบัน

ศัพทมูลวิทยา

ขุนพิสัณศิลปกิจ สันนิษฐานว่า ชื่อ "สทิงพระ" มาจากภาษามลายูคำว่า จันดีบารัต (มลายู: Candi Barat) แปลว่า "เจดีย์ตะวันออก"

ม.ศรีบุษรา สันนิษฐานว่า ชื่อ "สทิงพระ" มาจากภาษาเขมรคำว่า สตึงเปรียะฮ์ (เขมร: ស្ទឹងព្រះ) แปลว่า "คลองพระ" สอดคล้องกับจิตร ภูมิศักดิ์ ที่อธิบายว่ามาจากคำเขมรโบราณ ฉทิงพระ แปลว่า "แม่น้ำพระ (พุทธรูป), คลองพระ (พุทธรูป)"

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอสทิงพระแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 11 ตำบล 79 หมู่บ้าน

1.	(Chathing Phra)	7 หมู่บ้าน
2.	(Kradangnga)	7 หมู่บ้าน
3.	(Sanam Chai)	5 หมู่บ้าน
4.	(Di Luang)	8 หมู่บ้าน
5.	(Chumphon)	7 หมู่บ้าน
6.	(Khlong Ri)	9 หมู่บ้าน

7.	(Khu Khut)	9 หมู่บ้าน
8.	(Tha Hin)	9 หมู่บ้าน
9.	(Wat Chan)	6 หมู่บ้าน
10.	(Bo Daeng)	6 หมู่บ้าน
11.	(Bo Dan)	6 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอสทิงพระประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 12 แห่ง ได้แก่

ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลจะทิ้งพระ
ครอบคลุมพื้นที่ตำบลจะทิ้งพระ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลสทิงพระ)
องค์การบริหารส่วนตำบลกระดังงา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกระดังงาทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลสนามชัย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสนามชัยทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลดีหลวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดีหลวงทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลชุมพล ครอบคลุมพื้นที่ตำบลชุมพลทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลคลองรี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองรีทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลคูขุด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคูขุดทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลท่าหิน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าหินทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลวัดจันทร์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวัดจันทร์ทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลบ่อแดง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ่อแดงทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลบ่อดาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ่อดานทั้งตำบล

อ้างอิง

"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนชื่ออำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 34 (0 ก): 40–68. วันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2460
"ประกาศกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ เรื่อง งดเก็บเงินอากรค่านาตำบลต่าง ๆ ท้องที่อำเภอปากพยูน จังหวัดพัทลุง จำนวน พระพุทธศักราช ๒๔๕๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 34 (0 ก): 83–84. วันที่ 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2460
"แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง สร้างถนนตั้งแต่ที่ว่าการอำเภอทะเลน้อย ที่สร้างใหม่จนถึงริมทะเลน้อย เมืองนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 26 (0 ง): 1620. วันที่ 23 ตุลาคม พ.ศ. 2452
"ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง ใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 38 (0 ก): 464–480. วันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2464
"ประกาศ เรื่อง จัดเปลี่ยนแปลงท้องที่ในเขตมณฑลนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 40 (0 ก): 110–111. วันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2466
"ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ยกฐานะกิ่งอำเภอขึ้นเป็นอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (50 ง): 2661–2662. วันที่ 21 ตุลาคม พ.ศ. 2490
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลในจังหวัดต่าง ๆ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (26 ง): 1114–1433. วันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2490
"พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนชื่ออำเภอและตำบลบางแห่ง พ.ศ. ๒๕๐๔" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 78 (33 ก): 382–385. วันที่ 11 เมษายน พ.ศ. 2504
ม. ศรีบุษรา (21 เมษายน 2565). "เปิดข้อสันนิษฐาน คำ "เขมร" ในชื่อบ้านนามเมืองแดน "ปักษ์ใต้"". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 14 มกราคม 2567. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
"จะทิ้งพระ-สทิงพระ ชื่อบ้านนามเมืองภาษาเขมรเมืองใต้". คมชัดลึก. 17 กุมภาพันธ์ 2557. สืบค้นเมื่อ 14 มกราคม 2567. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

บทความเขตการปกครองของประเทศไทยนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[1] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนชื่ออำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 34 (0 ก): 40–68. วันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2460

[2] "ประกาศกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ เรื่อง งดเก็บเงินอากรค่านาตำบลต่าง ๆ ท้องที่อำเภอปากพยูน จังหวัดพัทลุง จำนวน พระพุทธศักราช ๒๔๕๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 34 (0 ก): 83–84. วันที่ 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2460

[3] "แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง สร้างถนนตั้งแต่ที่ว่าการอำเภอทะเลน้อย ที่สร้างใหม่จนถึงริมทะเลน้อย เมืองนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 26 (0 ง): 1620. วันที่ 23 ตุลาคม พ.ศ. 2452

[:0-4] "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง ใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 38 (0 ก): 464–480. วันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2464

[5] "ประกาศ เรื่อง จัดเปลี่ยนแปลงท้องที่ในเขตมณฑลนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 40 (0 ก): 110–111. วันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2466

[6] "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ยกฐานะกิ่งอำเภอขึ้นเป็นอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (50 ง): 2661–2662. วันที่ 21 ตุลาคม พ.ศ. 2490

[7] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลในจังหวัดต่าง ๆ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (26 ง): 1114–1433. วันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2490

[8] "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนชื่ออำเภอและตำบลบางแห่ง พ.ศ. ๒๕๐๔" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 78 (33 ก): 382–385. วันที่ 11 เมษายน พ.ศ. 2504

[ศิลป-9] ม. ศรีบุษรา (21 เมษายน 2565). "เปิดข้อสันนิษฐาน คำ "เขมร" ในชื่อบ้านนามเมืองแดน "ปักษ์ใต้"". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 14 มกราคม 2567. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[10] "จะทิ้งพระ-สทิงพระ ชื่อบ้านนามเมืองภาษาเขมรเมืองใต้". คมชัดลึก. 17 กุมภาพันธ์ 2557. สืบค้นเมื่อ 14 มกราคม 2567. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))