อาณาจักรมอญ หรือ รามัญประเทศ เป็นอาณาจักรของชนชาติมอญซึ่ง อาจแบ่งได้เป็น 3 ยุค
อาณาจักรมอญ | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ศตวรรษที่ 4 ก่อนคริสตกาล–1757 | |||||||||
เมืองหลวง | เมาะตะมะ (คริสต์ศตวรรษที่ 9 -1383) พะโค (1383 - 1580) มะละแหม่ง(1580-1752) | ||||||||
ภาษาทั่วไป | ภาษามอญ | ||||||||
ศาสนา | พระพุทธศาสนา | ||||||||
การปกครอง | สมบูรณาญาสิทธิราชย์ (พฤตินัย) ราชาธิปไตย (นิตินัย) | ||||||||
ยุคประวัติศาสตร์ | ยุคกลาง | ||||||||
• ก่อตั้ง | ศตวรรษที่ 4 ก่อนคริสตกาล | ||||||||
ศตวรรษที่ 4 ก่อนคริสตกาล -1057 | |||||||||
ค.ศ. 1287–1539, 1550–1552 | |||||||||
ค.ศ. 1740–1757 | |||||||||
• ถูกราชวงศ์อลองพญาผนวกดินแดน | 1757 | ||||||||
|
ยุคแรกคือยุคราชวงศ์สะเทิม อาณาจักรสุธรรมวดี มีกษัตริย์ปกครอง 59 พระองค์ เริ่มจากสมัย มาจนถึงสมัย เชื่อว่ายุคนี้ครอบครองพื้นที่ได้ ทั้งทวารวดีและสะเทิม ยุคแรกสิ้นสุดลงเมื่อพระเจ้าอโนรธาแห่งอาณาจักรพุกาม ยกทัพมาตีเมืองสะเทิมในสมัยพระเจ้ามนูหะ ซึ่งนักประวัติศาสตร์ไทยบางท่านเชื่อว่าพระเจ้าอโนรธาน่าจะยกมาตีถึงนครปฐม
ยุคที่สองคือยุคราชวงศ์เมาะตะมะ-หงสาวดี หรือยุคอาณาจักรหงสาวดี เริ่มจากสมัยที่พม่าซึ่งอ่อนแอจากการรุกรานของมองโกล พระเจ้าวาเรรูหรือพระเจ้าฟ้ารั่ว (มะกะโท) ได้ทรงกอบกู้เอกราชมอญจากพม่าและสถาปนาอาณาจักรหงสาวดี พระองค์มีมเหสีเป็นราชธิดาของพ่อขุนรามคำแหง กษัตริย์ของไทย มีศูนย์กลางการปกครองอยู่ที่เมาะตะมะ ต่อมาในสมัยพญาอู่ ได้ย้ายราชธานีมาอยู่ ณ เมืองพะโคหรือหงสาวดี ราชบุตรของพระองค์คือพญาน้อย ซึ่งต่อมาก็คือพระเจ้าราชาธิราช ผู้ทำสงครามยาวนานกับกษัตริย์พม่าอาณาจักรอังวะ ในสมัยพระเจ้าฝรั่งมังศรีชวา กับสมัย พระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง ขุนพลสำคัญของพระเจ้าราชาธิราช คือ สมิงพระราม สมิงนครอินทร์ และ ในสมัยของพระเจ้าราชาธิราชนั้นหงสาวดีกลายเป็นอาณาจักรที่มีอาณาเขตกว้างใหญ่ ครอบคลุมตั้งแต่ชายฝั่งทะเลอ่าวเบงกอลจากแม่น้ำอิรวดีขยายลงไปทางตะวันออกถึงแม่น้ำสาละวิน และเป็นศูนย์กลางทางการค้าที่ใหญ่โต มีเมืองท่าที่สำคัญหลายแห่งในหลายลุ่มน้ำ เช่น เมาะตะมะ สะโตง พะโค พะสิม อาณาจักรมอญยุคนี้เจริญสูงสุดในสมัยพระนางเชงสอบูและสมัยพระเจ้าธรรมเจดีย์ หลังจากนั้นในสมัยพระเจ้าสการะวุตพี หงสาวดีก็เสียแก่พระเจ้าตะเบ็งชะเวตี้ ในปี พ.ศ. 2094
ยุคที่สามยุคฟื้นฟูหรือยุคอาณาจักรหงสาวดีใหม่ พ.ศ. 2283 สมิงทอพุทธกิตติ กู้เอกราชคืนมาจากพม่าได้สำเร็จและได้ยกทัพไปตีเมืองอังวะ ในปี พ.ศ. 2290 พญาทะละได้ครองอำนาจแทนสมิงทอพุทธกิตติและขยายอาณาเขตอย่างกว้างขวาง ทำให้อาณาจักรตองอูของพม่าสลายตัวลง จนในปี พ.ศ. 2300 พระเจ้าอลองพญา แห่งราชวงศ์คองบองก็กู้อิสรภาพของพม่ากลับคืนมาและได้โจมตีมอญ การล่มสลายของอาณาจักรหงสาวดีใหม่เป็นการสิ้นสุดเอกราชและอำนาจของชาวมอญที่เคยมีมาหลายร้อยปีในพม่าตอนล่าง กองทัพของราชวงศ์คองบองกดดันให้ชาวมอญต้องอพยพไปยังสยาม ในช่วงต้นพุทธศตวรรษที่ 24 การแต่งงานข้ามกลุ่มชาติพันธุ์ และการอพยพของชาวพม่าจากทางเหนือ ทำให้ชาวมอญกลายเป็นชนกลุ่มน้อย
อ้างอิง
- เชิงอรรถ
- Htin Aung 1967: 32–33
- Htin Aung 1967: 78–80
- Myint-U 2006: 64–65
- Harvey 1925: 153–157
- Lieberman 2003: 202–206
- Myint-U (2006): 97
- มอญ : ชนชาติเจ้าของอารยธรรมอันเก่าแก่ในแผ่นดินพม่า
- มอญ : ชนชาติบนแผ่นดินสุวรรณภูมิ 2008-05-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- มอญ : ต้นตออารยธรรมอุษาคเนย์ เรียบเรียงจากข้อเขียนของนายปันหละ พิมพ์ในสารานุกรมพม่า ฉบับที่ 10 2008-05-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- บรรณานุกรม
- Aung-Thwin, Michael (2005). The Mists of Rāmañña: the Legend that was Lower Burma. University of Hawaii Press. ISBN .
- Hall, D.G.E. (1960). Burma (3rd ed.). Hutchinson University Library. ISBN .
- Harvey, G. E. (1925). History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824. London: Frank Cass & Co. Ltd.
- Htin Aung, Maung (1967). A History of Burma. New York and London: Cambridge University Press.
- Kyaw Thet (1962). History of Burma (ภาษาพม่า). Yangon: Yangon University Press.
- Lieberman, Victor B. (2003). Strange Parallels: Southeast Asia in Global Context, c. 800–1830, volume 1, Integration on the Mainland. Cambridge University Press. ISBN .
- Myint-U, Thant (2006). The River of Lost Footsteps--Histories of Burma. Farrar, Straus and Giroux. ISBN .
- Phayre, Lt. Gen. Sir Arthur P. (1883). History of Burma (1967 ed.). London: Susil Gupta.
- Shorto, H.L. (2002). "The 32 Myos in the medieval Mon Kingdom". ใน Vladimir I. Braginsky (บ.ก.). Classical civilisations of South East Asia: an anthology of articles. Routledge. ISBN .
- South, Ashley (2003). Mon nationalism and civil war in Burma: the golden sheldrake. Routledge. ISBN .
ดูเพิ่ม
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
xanackrmxy hrux ramypraeths epnxanackrkhxngchnchatimxysung xacaebngidepn 3 yukhxanackrmxystwrrsthi 4 kxnkhristkal 1757emuxnghlwngemaatama khriststwrrsthi 9 1383 phaokh 1383 1580 malaaehmng 1580 1752 phasathwipphasamxysasnaphraphuththsasnakarpkkhrxngsmburnayasiththirachy phvtiny rachathipity nitiny yukhprawtisastryukhklang kxtngstwrrsthi 4 kxnkhristkal xanackrsuthrrmwdistwrrsthi 4 kxnkhristkal 1057 xanackrhngsawdikh s 1287 1539 1550 1552 xanackrhngsawdiihmkh s 1740 1757 thukrachwngsxlxngphyaphnwkdinaedn1757kxnhna thdipthwarwdi rachwngsxlxngphya yukhaerkkhuxyukhrachwngssaethim xanackrsuthrrmwdi mikstriypkkhrxng 59 phraxngkh erimcaksmy macnthungsmy echuxwayukhnikhrxbkhrxngphunthiid thngthwarwdiaelasaethim yukhaerksinsudlngemuxphraecaxonrthaaehngxanackrphukam ykthphmatiemuxngsaethiminsmyphraecamnuha sungnkprawtisastrithybangthanechuxwaphraecaxonrthanacaykmatithungnkhrpthm yukhthisxngkhuxyukhrachwngsemaatama hngsawdi hruxyukhxanackrhngsawdi erimcaksmythiphmasungxxnaexcakkarrukrankhxngmxngokl phraecawaerruhruxphraecafarw makaoth idthrngkxbkuexkrachmxycakphmaaelasthapnaxanackrhngsawdi phraxngkhmimehsiepnrachthidakhxngphxkhunramkhaaehng kstriykhxngithy misunyklangkarpkkhrxngxyuthiemaatama txmainsmyphyaxu idyayrachthanimaxyu n emuxngphaokhhruxhngsawdi rachbutrkhxngphraxngkhkhuxphyanxy sungtxmakkhuxphraecarachathirach phuthasngkhramyawnankbkstriyphmaxanackrxngwa insmyphraecafrngmngsrichwa kbsmy phraecafrngmngkhxng khunphlsakhykhxngphraecarachathirach khux smingphraram smingnkhrxinthr aela insmykhxngphraecarachathirachnnhngsawdiklayepnxanackrthimixanaekhtkwangihy khrxbkhlumtngaetchayfngthaelxawebngkxlcakaemnaxirwdikhyaylngipthangtawnxxkthungaemnasalawin aelaepnsunyklangthangkarkhathiihyot miemuxngthathisakhyhlayaehnginhlaylumna echn emaatama saotng phaokh phasim xanackrmxyyukhniecriysungsudinsmyphranangechngsxbuaelasmyphraecathrrmecdiy hlngcaknninsmyphraecaskarawutphi hngsawdikesiyaekphraecataebngchaewti inpi ph s 2094 yukhthisamyukhfunfuhruxyukhxanackrhngsawdiihm ph s 2283 smingthxphuththkitti kuexkrachkhunmacakphmaidsaercaelaidykthphiptiemuxngxngwa inpi ph s 2290 phyathalaidkhrxngxanacaethnsmingthxphuththkittiaelakhyayxanaekhtxyangkwangkhwang thaihxanackrtxngxukhxngphmaslaytwlng cninpi ph s 2300 phraecaxlxngphya aehngrachwngskhxngbxngkkuxisrphaphkhxngphmaklbkhunmaaelaidocmtimxy karlmslaykhxngxanackrhngsawdiihmepnkarsinsudexkrachaelaxanackhxngchawmxythiekhymimahlayrxypiinphmatxnlang kxngthphkhxngrachwngskhxngbxngkddnihchawmxytxngxphyphipyngsyam inchwngtnphuththstwrrsthi 24 karaetngngankhamklumchatiphnthu aelakarxphyphkhxngchawphmacakthangehnux thaihchawmxyklayepnchnklumnxyxangxingechingxrrthHtin Aung 1967 32 33 Htin Aung 1967 78 80 Myint U 2006 64 65 Harvey 1925 153 157 Lieberman 2003 202 206 Myint U 2006 97 mxy chnchatiecakhxngxarythrrmxnekaaekinaephndinphma mxy chnchatibnaephndinsuwrrnphumi 2008 05 30 thi ewyaebkaemchchin mxy tntxxarythrrmxusakheny eriyberiyngcakkhxekhiynkhxngnaypnhla phimphinsaranukrmphma chbbthi 10 2008 05 30 thi ewyaebkaemchchinbrrnanukrmAung Thwin Michael 2005 The Mists of Ramanna the Legend that was Lower Burma University of Hawaii Press ISBN 978 0 8248 2886 8 Hall D G E 1960 Burma 3rd ed Hutchinson University Library ISBN 978 1 4067 3503 1 Harvey G E 1925 History of Burma From the Earliest Times to 10 March 1824 London Frank Cass amp Co Ltd Htin Aung Maung 1967 A History of Burma New York and London Cambridge University Press Kyaw Thet 1962 History of Burma phasaphma Yangon Yangon University Press Lieberman Victor B 2003 Strange Parallels Southeast Asia in Global Context c 800 1830 volume 1 Integration on the Mainland Cambridge University Press ISBN 978 0 521 80496 7 Myint U Thant 2006 The River of Lost Footsteps Histories of Burma Farrar Straus and Giroux ISBN 978 0 374 16342 6 Phayre Lt Gen Sir Arthur P 1883 History of Burma 1967 ed London Susil Gupta Shorto H L 2002 The 32 Myos in the medieval Mon Kingdom in Vladimir I Braginsky b k Classical civilisations of South East Asia an anthology of articles Routledge ISBN 9780700714100 South Ashley 2003 Mon nationalism and civil war in Burma the golden sheldrake Routledge ISBN 978 0 7007 1609 8 duephimchawmxy