รัฐเทกซัส

เท็กซัส (อังกฤษ: Texas, เสียงอ่านภาษาอังกฤษ: /ˈtɛksəs/) เป็นรัฐที่อยู่ทางใต้และตะวันตกเฉียงใต้ของสหรัฐ มีพื้นที่รวม 268,596 ตารางไมล์ (695,660 ตารางกิโลเมตร) และประชากรมากกว่า 30 ล้านคนใน ค.ศ. 2023 เท็กซัสเป็นรัฐที่ใหญ่ที่สุดเป็นอันดับสองของสหรัฐทั้งในด้านขนาดพื้นที่ (เป็นรองเพียงอะแลสกา) และจำนวนประชากร (เป็นรองแคลิฟอร์เนีย) มีพรมแดนติดกับรัฐลุยเซียนาทางทิศตะวันออก, รัฐอาร์คันซอทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ, รัฐโอคลาโฮมาทางทิศเหนือ, รัฐนิวเม็กซิโกทางทิศตะวันตก และยังมีพรมแดนทางทิศใต้และตะวันเฉียงใต้เชื่อมต่อกับรัฐของเม็กซิโกอย่าง รัฐชิวาวา, รัฐโกอาวิลา, รัฐนวยโบเลออน และรัฐตาเมาลิปัส และยังเชื่อมอ่าวเม็กซิโกทางตะวันออกเฉียงใต้

รัฐเท็กซัส
รัฐ
รัฐเท็กซัส
The Lone Star State
Friendship
แผนที่สหรัฐเน้นรัฐเท็กซัส
ประเทศ	สหรัฐ
สถานะก่อนเป็นรัฐ	สาธารณรัฐเท็กซัส
	December 29, 1845 (28th)
เมืองหลวง	ออสติน
เมืองใหญ่สุด	ฮิวสตัน
การปกครอง
• ผู้ว่าการ	เกร็ก แอบบอต ()
•	(R)
สภานิติบัญญัติ
• สภาสูง
• สภาล่าง
สมาชิกวุฒิสภา	จอห์น คอร์นิน (R) เท็ด ครูซ (R)
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร	25 Republicans, 11 Democrats
พื้นที่
• ทั้งหมด	268,581 ตร.ไมล์ (696,241 ตร.กม.)
• พื้นดิน	261,797 ตร.ไมล์ (678,051 ตร.กม.)
• พื้นน้ำ	6,785 ตร.ไมล์ (17,574 ตร.กม.)  2.5%
อันดับพื้นที่
ขนาด
• ความยาว	790 ไมล์ (1,270 กิโลเมตร)
• ความกว้าง	773 ไมล์ (1,244 กิโลเมตร)
ความสูง	1,700 ฟุต (520 เมตร)
ความสูงจุดสูงสุด ()	8,751 ฟุต (2,667.4 เมตร)
ความสูงจุดต่ำสุด (Gulf of Mexico)	0 ฟุต (0 เมตร)
ประชากร
• ทั้งหมด	27,862,596 (2,016 est) คน
• อันดับ	2nd
• ความหนาแน่น	103.7 คน/ตร.ไมล์ (40.0 คน/ตร.กม.)
• อันดับความหนาแน่น
•	$56,473
• อันดับรายได้	26th
เดมะนิม	(archaic) (Usually only used for Hispanics)
ภาษา
•	No official language (see )
•	Predominantly English; Spanish spoken by sizable minority
เขตเวลา	: UTC /
	TX
รหัส ISO 3166	US-TX
	Tex.
ละติจูด	25° 50′ N to 36° 30′ N
ลองจิจูด	93° 31′ W to 106° 39′ W
เว็บไซต์	www.texas.gov

ฮิวสตันเป็นเมืองที่มีประชากรมากที่สุดในรัฐนี้ และยังเป็นเมืองที่มีประชากรมากเป็นอันดับ 4 ของสหรัฐ ตามมาด้วยแซนแอนโทนีโอซึ่งมีประชากรมากที่สุดเป็นอันดับสองในรัฐ และเป็นอันดับ 7 ในสหรัฐ โดยมี และ เป็นนครที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศอันดับ 4 และ 5 ตามลำดับ เมืองสำคัญอื่น ๆ ได้แก่ ออสตินซึ่งเป็นที่มีประชากรมากที่สุดเป็นอันดับสองในสหรัฐ และเอลแพโซ เท็กซัสมีชื่อเรียกว่า Lone Star State เนื่องจากในอดีตรัฐนี้เคยเป็นสาธารณรัฐเท็กซัสในศตวรรษที่ 19 และเป็นเครื่องเตือนใจเพื่อสะท้อนความยากลำบากในการต่อสู้ของคนในท้องถื่น เพื่อช่วงชิงเอกราชของรัฐคืนจากเม็กซิโก นี่จึงเป็นที่มาของรูปดาวซึ่งปรากฏบนธงและตราประทับประจำรัฐในปัจจุบัน ที่มาของชื่อเท็กซัสมาจากคำว่า Caddo táysha ในของชาวพื้นเมืองอเมริกันซึ่งแปลว่า "เพื่อน"

เนื่องจากขนาดและลักษณะทางธรณีวิทยา จึงทำให้รัฐเท็กซัสมีลักษณะภูมิประเทศที่หลากหลายซึ่งพบได้ทั่วไปทั้งในภูมิภาคทางใต้และตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศ แม้ว่าเท็กซัสจะมีความเกี่ยวข้องกับทะเลทรายทางตะวันตกเฉียงใต้ของสหรัฐ แต่มีพื้นที่ไม่ถึงสิบเปอร์เซ็นต์ที่เป็นทะเลทราย ประชากรส่วนใหญ่อยู่ในพื้นที่ซึ่งเคยเป็นทุ่งหญ้าแพรรี ป่า และแนวชายฝั่ง ภูมิประเทศมีตั้งแต่หนองน้ำริมชายฝั่งและป่าสน ไปจนถึงที่ราบลูกคลื่นและเนินเขาขรุขระ และทะเลทรายจนถึงเทือกเขาบิ๊กเบนด์

วลีที่ว่า ธงทั้งหกเหนือรัฐเท็กซัส (Six flags over Texas) สื่อถึงรัฐเอกราชที่เคยเข้ามาครอบครองดินแดนนี้ สเปนเป็นชาติแรกจากยุโรปที่อ้างกรรมสิทธิ์ในบริเวณนี้ ต่อมา ได้กลายเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศสในช่วงสั้น ๆ ตามด้วยเม็กซิโกจนถึง ค.ศ. 1836 เมื่อเท็กซัสได้รับเอกราชและกลายเป็นสาธารณรัฐ ต่อมา เท็กซัสได้รับการรับรองเป็นรัฐที่ 28 ของสหรัฐใน ค.ศ. 1845 ซึ่งเหตุการณ์ดังกล่าวเป็นชนวนไปสู่สงครามเม็กซิโก–สหรัฐในสามปีต่อมา หลังจากชัยชนะของสหรัฐ เท็กซัสยังคงสถานะเป็นรัฐทาสและรัฐเสรีจนกระทั่งเกิดสงครามกลางเมืองอเมริกา เมื่อมีการประกาศแยกตัวออกจากสหภาพเมื่อต้น ค.ศ. 1861 ก่อนที่จะเข้าร่วมสมาพันธรัฐอเมริกาในวันที่ 2 มีนาคม ภายหลังสงคราม รัฐเท็กซัสเข้าสู่ช่วงภาวะฟื้นฟูส่งผลให้เศรษฐกิจประเทศซบเซาลงเป็นเวลานาน

นับตั้งแต่ช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่สอง มีอุตสาหกรรมหลักสี่อย่างที่สร้างรายได้ให้แก่รัฐ ได้แก่ ปศุศัตว์ ฝ้าย ไม้ซุง และน้ำมัน ในช่วงก่อนและหลังสงครามกลางเมือง อุตสาหกรรมปศุสัตว์ซึ่งเป็นอุตสาหกรรมหลัก เป็นตัวขับเคลื่อนเศรษฐกิจที่สำคัญของรัฐ และสร้างภาพลักษณ์ดั้งเดิมของคาวบอยเท็กซัส ในช่วงปลายศตวรรษที่ 19 ฝ้ายและกลายเป็นอุตสาหกรรมหลัก เนื่องจากอุตสาหกรรมปศุสัตว์ทำกำไรได้น้อยลง การค้นพบปิโตรเลียมเป็นจุดเริ่มต้นของความรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจเกือบตลอดศตวรรษที่ 20 ณ ค.ศ. 2022 รัฐเท็กซัสเป็นที่ตั้งของสำนักงานที่ติดอันดับ Fortune 500 หรือบริษัทชั้นนำ 500 แห่งของโลกมากที่สุดในสหรัฐ (53 บริษัท) ด้วยจำนวนประชากรที่เพิ่มสูงขึ้น กอปรกับการพัฒนาอุตสาหกรรมอย่างต่อเนื่อง ทำให้เท็กซัสเป็นหนึ่งในรัฐผู้นำของประเทศทั้งในด้านการท่องเที่ยว การผลิต เกษตกรรม พลังงาน ปิโตรเคมี เทคโนโลยีสารสนเทศ อวกาศ และ เท็กซัสเป็นผู้นำของสหรัฐในด้านรายได้จากการส่งออกมาตั้งแต่ต้นทศวรรษ 2000 และมีผลิตภัณฑ์มวลรวมของรัฐที่สูงเป็นอันดับสองรองจากรัฐแคลิฟอร์เนีย หากเท็กซัสมีฐานะเป็นรัฐเอกราชหรือประเทศ คาดว่าจะมีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับสิบของโลก

ประวัติ

ในอดีตรัฐเท็กซัสเป็นส่วนหนึ่งของประเทศเม็กซิโก ต่อมาเนื่องจากความวุ่นวายทางการเมืองในประเทศเม็กซิโก ทำให้รัฐเท็กซัสแยกตัวออกจากเม็กซิโก และ ตั้งตนเองเป็นสาธารณรัฐเท็กซัส จากสภาพการเมืองในรัฐเท็กซัส นักการเมืองเท็กซัสต้องการรวมชาติเข้ากับสหรัฐมากกว่าที่จะอยู่เป็นประเทศเดี่ยว ต่อมาในวันที่ 28 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1845 รัฐสภาสหรัฐผ่านกฎหมายที่อนุญาตให้สหรัฐสามารถผนวกสาธารณรัฐเท็กซัสเข้าไปเป็นรัฐหนึ่งของสหรัฐได้ สาธารณรัฐเท็กซัสจึงรวมเข้ากับสหรัฐเป็นรัฐในลำดับที่ 28 ในปี ค.ศ. 1845 ซึ่งทำให้ประเทศเม็กซิโกไม่พอใจจนเกิดสงครามเม็กซิโก–อเมริกา ซึ่งผลลัพธ์คือสหรัฐชนะ ทำให้รักษารัฐเท็กซัสเอาไว้ได้

เมืองสำคัญ

• ฮิวสตัน (ใหญ่ที่สุด)
• แซนแอนโทนีโอ
• แดลลัส
• ออสติน (เมืองหลวงของรัฐ)

สถาปัตยกรรม

มีงานสถาปัตยกรรมที่สำคัญหลายแห่งรวมถึงตึกระฟ้าในเท็กซัสทั้งสถาปัตยกรรมเดิมและสถาปัตยกรรมร่วมสมัย ซึ่งก่อสร้างโดยสถาปนิกระดับโลกได้แก่ อาคาร 4 แห่งของ แฟรงก์ ลอยด์ ไรต์ พิพิธภัณฑ์ออกแบบโดย ทาดาโอะ อันโด ออกแบบโดย ที่เมืองฟอร์ตเวิร์ธ นอกจากนี้มีผลงานของ ไอ.เอ็ม. เป, ฟิลิป จอห์นสัน, นอร์แมน ฟอสเตอร์, ริชาร์ด ไมเยอร์, มีส ฟาน เดอ โร, , , และสถาปนิกชื่อดังอีกหลายท่าน

กีฬา

ทีมกีฬาที่มีชื่อเสียง

• ดัลลัส คาวบอย
• ดัลลัส แมฟเวอริกส์
• ซานแอนโตนิโอ สเปอรส์
• ฮิวสตัน รอกเก็ตส์

มหาวิทยาลัย

• มหาวิทยาลัยเท็กซัส ออสติน
• มหาวิทยาลัยเท็กซัสเอแอนด์เอ็ม
• มหาวิทยาลัยไรซ์

เขตการปกครองในรัฐ

ดูที่

อ้างอิง

1. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ facts
2. (2008–2009 ed.). Texas Almanac. 2008. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ March 17, 2008. สืบค้นเมื่อ April 29, 2008.
3. "El Capitan". NGS data sheet. . สืบค้นเมื่อ October 20, 2011.
4. . . 2001. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-15. สืบค้นเมื่อ October 24, 2011.
5. Elevation adjusted to .
6. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ PopEstUS
7. "Median Annual Household Income". The Henry J. Kaiser Family Foundation. สืบค้นเมื่อ December 9, 2016.
8. . MLA. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-10-26. สืบค้นเมื่อ April 15, 2010.
9. "More than 30 million people now call Texas home as state leads US population gains". Austin American-Statesman (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
10. Bureau, US Census. "Growth in U.S. Population Shows Early Indication of Recovery Amid COVID-19 Pandemic". Census.gov.
11. Sansom, Andrew (2008-08-01). Water in Texas: An Introduction (ภาษาอังกฤษ). University of Texas Press. ISBN .
12. Dingus, Anne (1987). The dictionary of Texas misinformation. Internet Archive. Austin, Tex. : Texas Monthly Press. ISBN .
13. Ramos, Mary G.; Reavis, Dick J. (2004). Texas. Fodor's Travel Publications. p. 125. ISBN 978-0-676-90502-1.
14. "Texas leads nation as home to the most Fortune 500 companies". FOX 7 Austin (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). 2022-05-24.
15. "Texas houses the most Fortune 500 companies in the nation". KETK.com | FOX51.com (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). 2022-05-25.

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บท่าเกี่ยวกับเท็กซัสอย่างเป็นทางการ