บทความนี้ยังต้องการเพิ่มเพื่อ |
นราธิวาส (มลายูปัตตานี: منارا / มือนารา, มือนารอ) เป็นจังหวัดหนึ่งในภาคใต้ของประเทศไทย เป็นหนึ่งในจังหวัดชายแดนใต้สุดของประเทศไทย มีอาณาเขตติดต่อกับประเทศมาเลเซีย ตั้งอยู่บนชายฝั่งทะเลตะวันออกของแหลมมลายู ห่างจากกรุงเทพมหานคร ทางรถยนต์ประมาณ 1,149 กิโลเมตร โดยมีเนื้อที่ประมาณ 4,475.43 ตารางกิโลเมตร หรือ 2,797,143.75 ไร่ ทิศเหนือติดต่อกับจังหวัดปัตตานีในเขตอำเภอกะพ้อ อำเภอสายบุรี อำเภอไม้แก่น และอ่าวไทย ทิศตะวันออกติดต่อกับอ่าวไทยและรัฐกลันตัน ประเทศมาเลเซีย ทิศใต้ติดต่อกับรัฐกลันตัน ประเทศมาเลเซีย ทิศตะวันตกติดต่อกับจังหวัดยะลาในเขตอำเภอเบตง อำเภอธารโต อำเภอบันนังสตา และอำเภอรามัน พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าไม้และภูเขา 2 ใน 3 ของพื้นที่ทั้งหมด มีป่าพรุประมาณ 361,860 ไร่ ทางแถบทิศตะวันตกเฉียงใต้จรดทิวเขาสันกาลาคีรีซึ่งเป็นแนวกั้นพรมแดนไทย-มาเลเซีย ลักษณะพื้นที่จะมีความลาดเอียงจากทิศตะวันตกไปสู่ทิศตะวันออก พื้นที่ราบส่วนใหญ่อยู่บริเวณติดกับอ่าวไทยและที่ราบลุ่มบริเวณแม่น้ำ 4 สาย คือ แม่น้ำบางนรา แม่น้ำสายบุรี แม่น้ำตากใบ และแม่น้ำโก-ลก ตามหลักฐานการทะเบียนราษฏรของกระทรวงมหาดไทย ปี พ.ศ. 2565 จังหวัดนราธิวาส มีประชากรจำนวน 812,924 คน แยกเป็นชาย 402,020 คน หญิง 410,905 คน โดยจังหวัดนราธิวาสมีศูนย์กลางทางเศรษฐกิจ การค้า การลงทุน
จังหวัดนราธิวาส | |
---|---|
การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
• อักษรโรมัน | Changwat Narathiwat |
จากซ้ายไปขวา บนลงล่าง : มัสยิดตะโละมาเนาะ สถานีรถไฟสุไหงโก-ลก หมู่บ้านชาวประมงในนราธิวาส เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา-บาลา | |
คำขวัญ: ทักษิณราชตำหนัก ชนรักศาสนา นราทัศน์เพลินตา ปาโจตรึงใจ แหล่งใหญ่แร่ทอง ลองกองหอมหวาน | |
แผนที่ประเทศไทย จังหวัดนราธิวาสเน้นสีแดง | |
ประเทศ | ไทย |
การปกครอง | |
• ผู้ว่าราชการ | ว่าที่ร้อยตรี ตระกูล โทธรรม (ตั้งแต่ พ.ศ. 2566) |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 4,475.430 ตร.กม. (1,727.973 ตร.ไมล์) |
อันดับพื้นที่ | อันดับที่ 49 |
ประชากร (พ.ศ. 2566) | |
• ทั้งหมด | 819,162 คน |
• อันดับ | อันดับที่ 30 |
• ความหนาแน่น | 183.03 คน/ตร.กม. (474.0 คน/ตร.ไมล์) |
• อันดับความหนาแน่น | อันดับที่ 18 |
รหัส ISO 3166 | TH-96 |
ชื่อไทยอื่น ๆ | บางนรา นรา |
สัญลักษณ์ประจำจังหวัด | |
• ต้นไม้ | ตะเคียนชันตาแมว |
• ดอกไม้ | บานบุรี |
• สัตว์น้ำ | ปลาซิวข้างขวานใหญ่ |
ศาลากลางจังหวัด | |
• ที่ตั้ง | หมู่ที่ 8 ถนนศูนย์ราชการ ตำบลลำภู อำเภอเมืองนราธิวาส จังหวัดนราธิวาส 96000 |
เว็บไซต์ | http://www.narathiwat.go.th/ |
ที่มาของชื่อ
"นราธิวาส" เป็นชื่อที่ตั้งขึ้นมาใหม่ใน พ.ศ. 2458 ชื่อเดิมของพื้นที่นี้คือ "เมอนารา" หรือ "เมอนารอ" (มลายู: Menara, منارا) ซึ่งมีความหมายว่า "หอคอย" ที่กลายมาจากคำว่า "กัวลาเมอนารา" (มลายู: Kuala Menara) ที่มีความหมายว่า "กระโจมไฟ" หรือ "หอคอยที่ปากน้ำ" ส่วนชาวไทยที่นับถือศาสนาพุทธจะเรียกว่า "บางนรา" หรือ "บางนาค" ต่อมาใน พ.ศ. 2458 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนชื่อเมืองขึ้นใหม่ว่า "นราธิวาส" อันมีความหมายว่า "ที่อยู่อันยิ่งใหญ่ของประชาชน"
ประวัติ
จังหวัดนราธิวาส เดิมมีฐานะเป็นเพียงเมืองหนึ่งในอาณาจักรลังกาสุกะซึ่งพบหลักฐานโบราณคดีค่อนข้างน้อยเช่น ซากเจดีย์ 3 องค์บริเวณวัดเขากง อายุ 1,300 ปี (ต่อมาถูกรื้อถอนแล้วสร้างพระพุทธทักษิณมิ่งมงคลแทน) พระพุทธรูปและพระโพธิสัตว์นิกายมนตยานบริเวณวัดเขากงเช่นกัน ต่อมาก็กลายเป็นอำเภอหนึ่ง เรียกว่า อำเภอบางนรา ขึ้นกับเมืองสายบุรี ซึ่งเป็นหนึ่งในเจ็ดหัวเมืองภาคใต้ ต่อมาได้โอนไปขึ้นกับเมืองระแงะ ซึ่งเป็นหนึ่งในเจ็ดหัวเมืองเช่นกัน โดยประวัติความเป็นมาของนราธิวาสนั้น มีความเชื่อมโยงกับเรื่องราวของเมืองปัตตานี เมืองสายบุรี และเมืองระแงะ
ในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ได้มีรับสั่งให้กรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท ยกทัพหลวงลงมาปักษ์ใต้เพื่อปราบปรามข้าศึกที่เข้ามาทางปักษ์ใต้ เมื่อข้าศึกแตกพ่ายหนีไปหมดแล้ว จึงเสด็จประทับ ณ เมืองสงขลา และได้มีรับสั่งออกไปถึงหัวเมืองมลายูทั้งหลาย ที่เคยขึ้นกับอยุธยามาก่อน ให้มาอ่อนน้อมดังเดิม โดยพระยาไทรบุรี และพระยาตรังกานูยอมอ่อนน้อมแต่โดยดี แต่พระยาปัตตานีแข็งเมืองไม่ยอมอ่อนน้อม จึงรับสั่งให้ยกทัพไปเมืองปัตตานีเมื่อ พ.ศ. 2332 เมื่อได้เมืองปัตตานีแล้ว ได้โปรดเกล้าฯ ให้พระราชทานตราตั้งให้แก่ เป็นพระยาปัตตานี และให้อยู่ในความกำกับดูแลของเมืองสงขลาต่อไป และตั้งในเป็นเมืองมนตรีขึ้นอยู่กับกรุงรัตนโกสินทร์โดยตรง ในระหว่างที่พระยาปัตตานี (ขวัญซ้าย) ว่าราชการเมืองปัตตานีอยู่นั้น บ้านเมืองสงบเรียบร้อยปกติสุขตลอดมา ครั้นเมื่อพระยาปัตตานีถึงแก่กรรม โปรดเกล้าฯ ให้นายพ่าย น้องชายพระยาหลวงสวัสดิภักดีผู้ช่วยราชการเมืองปัตตานี และได้ย้ายที่ว่าการเมืองปัตตานีจากบ้านมะนา (อ่าวนาเกลือ) ไปตั้งอยู่ที่บ้านยามู
ในระหว่างนั้นพวกของซาเห็ดรัตนวงศ์ฯ และพวกโมเซฟได้เริ่มก่อกวนความสงบสุขของบ้านเมือง โดยคบคิดกับปล้นบ้านพระยาปัตตานี และบ้านหลวงสวัสดิภักดี แต่ก็ได้ถูกตีถอยหนีไปหลบซ่อนตัวอยู่ที่บ้านกะลาพอ แขวงเมืองสายบุรี นอกจากนั้นเมืองปัตตานีซึ่งมีอาณาเขตกว้างขวาง และมีโจรผู้ร้ายชุกชุม เที่ยวปล้นบ้านเรือนราษฎรจนเหลือกำลังที่พระยาปัตตานีจะปราบให้ราบคาบได้ จึงแจ้งราชการไปยังเมืองสงขลา ออกมาปราบปราม และจัดนโยบายแบ่งแยกเมืองปัตตานีออกเป็น 7 เมือง ได้แก่ เมืองปัตตานี เมืองหนองจิก เมืองยะลา เมืองรามันห์ เมืองระแงะ เมืองสายบุรี และเมืองยะหริ่ง ต่อมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 ได้มีพระยาปัตตานี (ต่วนสุหลง) พระยาหนองจิก (ต่วนกะจิ) พระยายะลา (ต่วนบางกอก) และพระยาระแงะ (หนิเดะ) โดยเจ้าเมืองทั้ง 4 ได้สมคบคิดกันเป็นกบฏขึ้น จึงโปรดเกล้าให้พระยาเพชรบุรี และ ลงมาปราบ และพิจารณาเห็นว่า หนิบอสูชาวบ้านบางปูซึ่งพระยายะหริ่งแต่งตั้งให้เป็นกรมการเมืองยะหริ่งได้เป็นกำลังสำคัญ และได้ทำการต่อสู้ด้วยความกล้าหาญยิ่ง ด้วยคุณงามความดีนี้จึงได้แต่งตั้งให้เป็นผู้รักษาราชการเมืองระแงะ สืบต่อจากพระยาระแงะ (หนิเดะ) ที่หนีไป และได้ย้ายที่ว่าราชการจากบ้านระแงะมาตั้งใหม่ที่
ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงให้ยกเลิกการปกครองแบบเก่า เพราะการแบ่งเขตแขวงการปกครอง และตำแหน่งหน้าที่ราชการในหัวเมืองทั้ง 7 ที่ยังทับซ้อนกันอยู่หลายแห่ง จึงได้วางระเบียบแผนการปกครองและตำแหน่งหน้าที่ราชการให้เป็นระเบียบตามสมควรแก่กาลสมัย เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2444
ต่อมาเมื่อวันที่ 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2449 มีประกาศพระบรมราชโองการให้แยกบริเวณ 7 หัวเมืองออกมาจากมณฑลเทศาภิบาล เรียกว่า มณฑลปัตตานี เพื่อสะดวกแก่ราชการ และทำนุบำรุงบ้านเมืองให้เจริญขึ้นกว่าแต่ก่อน ในปี พ.ศ. 2458 ได้ย้ายที่ว่าราชการจากเมืองระแงะ ตำบลตันหยงมัส มาตั้งที่บ้านมะนาลอ (บางมะนาวในปัจจุบัน) อำเภอบางนรา ส่วนท้องที่เมืองระแงะ และได้ยกฐานะอำเภอบางนราขึ้นเป็นเมืองบางนรา มีอำเภอในการปกครองได้แก่ อำเภอบางนรา อำเภอตันหยงมัส กิ่งอำเภอยะบะ อำเภอสุไหงปาดี และกิ่งอำเภอโต๊ะโมะ
ครั้นต่อมาสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ได้เสด็จประพาสมณฑลปักษ์ใต้ เมื่อพระองค์เสด็จถึงเมืองบางนรา ทรงพระราชทานพระแสงศาสตราแก่เมืองบางนรา และทรงดำริว่าบางนรานั้นเป็นชื่อตำบลบ้าน และควรที่จะมีชื่อเมืองไว้เป็นหลักฐานสืบไป จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนชื่อเป็น "เมืองนราธิวาส" ซึ่งหมายถึงที่อยู่ของคนดี เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2458
ในปีพ.ศ. 2476 ได้มีการปรับปรุงระเบียบบริหารราชการส่วนภูมิภาคครั้งยิ่งใหญ่ และให้เปลี่ยนชื่อเมืองเป็นจังหวัด เมืองนราธิวาสจึงเป็นเปลี่ยนเป็น "จังหวัดนราธิวาส" จากนั้นเป็นต้นมา
รายชื่อผู้ว่าราชการจังหวัด
รายชื่อผู้ว่าราชการจังหวัดนราธิวาส | ||
---|---|---|
ลำดับ | ชื่อ | ระยะเวลาการดำรงตำแหน่ง |
1 | พระนราภิบาล | 2458 |
2 | พระภิศัยสุนทรการ | ไม่ทราบแน่ชัด |
3 | หลวงปริวรรตวรวิจิตร | ไม่ทราบแน่ชัด |
4 | พระยานราศัยสุนทร | 2462 |
5 | พระยาสุรพลพิพิธ | 2465-2469 |
6 | พระยาศรีสุทัศน์ | 2469-2472 |
7 | พระเพชราภิบาลนฤเบศร | 2472-2475 |
8 | พระศรีสุทัศน์ | 2475-2480 |
9 | พระพิชิตบัญชาการ | 2480-2481 |
10 | หม่อมทวีวงศ์วัลย์ศักดิ์ | 2481-2484 |
11 | หลวงภูวนารถนฤบาล | 2484-2484 |
12 | พระพินิจเสนาการ | 2484-2485 |
13 | หลวงจรูญบูรกิจ | 2485-2487 |
14 | นายอิน ตุงคะผลิน | 2487-2490 |
15 | นายยุทธ จรัญยานนท์ | 2490-2491 |
16 | หลวงจรูญบูรกิจ | 2491-2492 |
17 | นายสง่า สุขรัตน์ | 2492-2494 |
18 | นายพุก ฤกษ์เกษม | 2494-2496 |
19 | นายวิทุร จักกะพาก | 2496-2497 |
20 | พ.ต.อ.จำรัส โรจนจันทร์ | 2497-2497 |
21 | นายผาด นาคพิน | 2497-2499 |
22 | ขุนวรคุตคณารักษ์ | 2499-2501 |
23 | นายอ้วน สุรกุล | 2501-2501 |
24 | นายเทียน อัชกุล | 2501-2504 |
25 | นายพันธุ สายตระกูล | 2504-2512 |
26 | นายวรวิทย์ รังสิโยทัย | 2512-2514 |
27 | นายจรูญ โลกะกะลิน | 2514-2517 |
28 | นายวัชระ สิงคิวิบูลย์ | 2517-2520 |
29 | นายชัด รัตนราช | 2520-2523 |
30 | นายชิต นิลพานิช | 2523-2526 |
31 | นายธวัชชัย สมสมาน | 2526-2528 |
32 | นายประจวบ พัฒกุล | 2528-2532 |
33 | นายผัน จันทรปาน | 2532-2534 |
34 | ร้อยเอกเคียงศักดิ์ ธรรมราชรักษ์ | 2534-2536 |
35 | นายสวัสดิ์ กฤตรัชตนันต์ | 2536-2540 |
36 | นายชูชาติ พูลศิริ | 2540-2541 |
37 | นายพงศ์โพยม วาศภูติ | 2541-2543 |
38 | นายปริญญา อุดมทรัพย์ | 2543-2545 |
39 | นายธีระ โรจนพรพันธุ์ | 2545-2546 |
40 | นายวิชม ทองสงค์ | 2546-2547 |
41 | นายประชา เตรัตน์ | 2547-2549 |
42 | นายการัณย์ ศุภกิจวิเลขการ | 2549-2551 |
43 | นายวินัย ครุวรรณพัฒน์ | 2551-2552 |
44 | นายธนน เกชกรกานนท์ | 2552-2554 |
45 | นายอภินันท์ ซื่อธานุวงศ์ | 2554-2556 |
46 | นายณัฐพงศ์ ศิริชนะ | 2556-2558 |
47 | นายสิทธิชัย ศักดา | 2558-2560 |
48 | นายสุรพร พร้อมมูล | 2560-2561 |
49 | นายเอกรัฐ หลีเส็น | 2561-2563 |
50 | นายเจษฎา จิตรัตน์ | 2563-2564 |
51 | นายสนั่น พงษ์อักษร | 2564-2566 |
52 | ว่าที่ร้อยตรี ตระกูล โทธรรม | 2566-ปัจจุบัน |
การเมืองการปกครอง
อำเภอ
การปกครองแบ่งออกเป็น 13 อำเภอ 77 ตำบล 589 หมู่บ้าน
เทศบาล
อำเภอเมืองนราธิวาส อำเภอตากใบ อำเภอบาเจาะ อำเภอยี่งอ | อำเภอระแงะ อำเภอรือเสาะ อำเภอศรีสาคร | อำเภอแว้ง อำเภอสุคิริน อำเภอสุไหงโก-ลก | อำเภอสุไหงปาดี |
สัญลักษณ์ประจำจังหวัด
ดอกไม้ประจำจังหวัด
ตราประจำจังหวัด
รูปเรือใบแล่นกางใบ ตรงกลางใบมีรูปช้างเผือกประดับเครื่องคชาภรณ์ อยู่ในวงกลม มีความหมายดังนี้ รูปเรือใบแล่นกางใบ หมายถึง ที่ตั้งอยู่ริมทะเล มีการค้าขาย การประมง และการ ติดต่อกับประเทศเพื่อนบ้านใกล้เคียง ในเรือมีรูปช้างเผือกประดับเครื่องคชาภรณ์อยู่ในวงกลม หมายถึง ช้างสำคัญคู่บุญของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ชื่อว่า “พระศรีนรารัฐราชกิริณี”
ต้นไม้ประจำจังหวัด
ตะเคียนชันตาแมว (Neobalanocarpus heimii)
ทักษิณราชตำหนัก ชนรักศาสนา นราทัศน์เพลินตา ปาโจตรึงใจ แหล่งใหญ่แร่ทอง ลองกองหอมหวาน
— คำขวัญประจำจังหวัดนราธิวาส
ชาวจังหวัดนราธิวาสส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม เช่น การทำนา การเพาะปลูกพืชทางเศรษฐกิจ คือ ยางพารา ลองกอง เงาะ ทุเรียน เป็นต้น พืชที่สร้างชื่อเสียงของนราธิวาสคือ ลองกองบ้านซีโปตันหยงมัส มีรสชาติหวานนุ่มหอมอร่อยสามารถขายได้ราคาดี นอกจากการเกษตรแล้วบางส่วนก็ทำธุรกิจค้าขาย และทำงานในประเทศเพื่อนบ้าน เช่น มาเลเซีย สิงคโปร์ บรูไน เป็นต้น
เศรษฐกิจ
ผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัด GPP p1 (ปี 2548) 35,135 ล้านบาท
- เกษตรกรรม 48.66 %
- อุตสาหกรรม 4.97 %
- โรงแรม/ภัตตาคาร 0.63 %
- ค้าปลีก-ค้าส่ง 13.69 %
- ก่อสร้าง 2.68 %
- อื่นๆ 29.37 %
ภาวะราคาสินค้า
- รายได้เฉลี่ยต่อหัว (ปี 2548 p1) 44,553 บาท
- อัตราการว่างงาน (เม.ย.–มิ.ย.49) 2.11 %
- ค่าแรงขั้นต่ำ 300 บาท/วัน
- อัตราเงินเฟ้อ (เม.ย.–ส.ค. 49/เม.ย.–ส.ค. 48) 5.4 %
การจำหน่ายสินค้า OTOP (ม.ค.–สค. 49)
- ยอดจำหน่ายสินค้า OTOP19.73 ล้านบาท
มูลค่าการค้าชายแดน (ม.ค.–ส.ค.49)
- การค้ารวม 3,329.69 ล้านบาท
- การส่งออก 1,248.96 ล้านบาท
- การนำเข้า 2,080.73 ล้านบาท
- ดุลการค้า -831.77 ล้านบาท
สังคมและวัฒนธรรม
- เชื้อชาติ ส่วนมากเป็นชาวไทยเชื้อสายมลายูดั้งเดิม ชาวไทย ชาวไทยเชื้อสายจีน และจากมาเลเซีย
- ศาสนา นับถือศาสนาอิสลาม ร้อยละ 89.05 นับถือศาสนาพุทธ ร้อยละ 10.74 นับถือศาสนาคริสต์และอื่น ๆ ร้อยละ 0.20
- ภาษา ส่วนใหญ่ 80.4% ใช้ภาษามลายูปัตตานี นอกจากนี้ยังมีการใช้ภาษาไทยถิ่นใต้ ภาษาไทยตากใบ และภาษาจีน
- การศึกษา
ปัจจุบันมีสถานศึกษารวมทั้งหมด 488 แห่ง (ไม่รวมแหล่งวิชาการนอกระบบ) สังกัด สปช. 255 แห่ง สังกัด สศ. 18 แห่ง สังกัด สช. 82 แห่ง สังกัด กศป. 15 แห่ง สังกัดเทศบาล 10 แห่ง สถาบันศึกษาปอเนาะที่จดทะเบียน 76 สถาบัน จำนวนนักศึกษาก่อนประถมศึกษา 31,200 คน ระดับประถมศึกษา 88,200 คน ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น 17,300 คน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายและหรือ ปวช. 9,400 คน ระดับอุดมศึกษา (ปวส.) 900 คน ระดับอุดมศึกษา (วิทยาลัยพยาบาล) 800 คน รวม 147,700 ค
การศึกษา
โรงเรียน
ระดับอุดมศึกษา
การขนส่ง
ระยะทางจากตัวจังหวัดไปอำเภอต่างๆ
- อำเภอยี่งอ 14 กิโลเมตร
- อำเภอระแงะ 19 กิโลเมตร
- อำเภอบาเจาะ 27 กิโลเมตร
- อำเภอเจาะไอร้อง 29 กิโลเมตร
- อำเภอตากใบ 33 กิโลเมตร
- อำเภอรือเสาะ 43 กิโลเมตร
- อำเภอจะแนะ 45 กิโลเมตร
- อำเภอสุไหงปาดี 48 กิโลเมตร
- อำเภอศรีสาคร 56 กิโลเมตร
- อำเภอสุไหงโก-ลก 64 กิโลเมตร
- อำเภอแว้ง 68 กิโลเมตร
- อำเภอสุคิริน 68 กิโลเมตร
แหล่งท่องเที่ยว
- พระตำหนักทักษิณราชนิเวศน์
- อุทยานแห่งชาติอ่าวมะนาว-เขาตันหยง
- อุทยานแห่งชาติน้ำตกซีโป
- อุทยานแห่งชาติบูโด-สุไหงปาดี
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา-บาลา
- ป่าพรุโต๊ะแดง
- พระบรมราชานุสาวรีย์ รัชกาลที่ ๕
- วัดชลธาราสิงเห (วัดพิทักษ์แผ่นดินไทย)
- มัสยิดตะโละมาเนาะ (มัสยิดวาดีลฮูเซ็นหรือมัสยิด 300 ปี)
- น้ำตกสิรินธร
- น้ำตกฉัตรวาริน
- หาดนราทัศน์
- วัดเขากง
- ตลาดน้ำยะกัง
การคมนาคม
ทางบก
ระยะทาง 1,149 กิโลเมตร จากกรุงเทพฯ ตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 ผ่านจังหวัดประจวบคีรีขันธ์–จังหวัดชุมพร และทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 41 ผ่านจังหวัดสุราษฎร์ธานี–จังหวัดนครศรีธรรมราช–จังหวัดพัทลุง–อำเภอหาดใหญ่ และต่อด้วยทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 42 เข้าสู่จังหวัดปัตตานี–จังหวัดนราธิวาส มีรถโดยสารประจำทางกรุงเทพฯ–นราธิวาส–สุไหงโก-ลก บริการทุกวัน
ทางรถไฟ
การรถไฟแห่งประเทศไทย เปิดบริการเดินรถไฟระหว่างกรุงเทพ–สุไหงโก-ลก ยะลา–สุไหงโก-ลก นครศรีธรรมราช–สุไหงโก-ลก สุราษฎ์ธานี–สุไหงโก-ลก ชุมทางหาดใหญ่–สุไหงโก-ลก พัทลุง–สุไหงโก-ลก ทุกวันทั้งรถด่วน รถเร็ว รถท้องถิ่น โดยผู้ที่ต้องการเดินทางมายังอำเภอเมืองนราธิวาสจะต้องลงที่สถานีรถไฟตันหยงมัส อำเภอระแงะ จังหวัดนราธิวาส เพื่อต่อรถเข้าสู่อำเภอเมืองนราธิวาส
สามารถเดินทางได้กับขบวนรถ ดังนี้
รถด่วนพิเศษที่ 37/38 กรุงเทพ–สุไหงโก-ลก-กรุงเทพ
รถเร็วที่ 171/172 กรุงเทพ–สุไหงโก-ลก-กรุงเทพ
รถเร็วที่ 175/176 ชุมทางหาดใหญ่–สุไหงโก-ลก-ชุมทางหาดใหญ่
รถท้องถิ่นที่ 451/452 นครศรีธรรมราช–สุไหงโก-ลก-นครศรีธรรมราช
รถท้องถิ่นที่ 463/464 พัทลุง-สุไหงโกลก-พัทลุง
รถท้องถิ่นที่ 447/448 สุราษฎร์ธานี–สุไหงโก-ลก-สุราษฎร์ธานี
รถท้องถิ่นที่ 453/454 ยะลา-สุไหงโก-ลก-ยะลา
ทางอากาศ
ท่าอากาศยานนราธิวาส ห่างจากตัวเมืองไปทางทิศเหนือ ระยะทาง 13 กิโลเมตร ปัจจุบันมีสายการบินเปิดให้บริการ ดังนี้
- เที่ยวไป
- เดินทางจากดอนเมือง FD3130 เวลา 10:30 น. ถึง นราธิวาส เวลา 12:05 น. [ทุกวัน]
- เดินทางจากดอนเมือง FD3133 เวลา 14:25 น. ถึง นราธิวาส เวลา 15:50 น. [อังคาร พฤหัสบดี เสาร์]
- เที่ยวกลับ
- เดินทางจากนราธิวาส FD3131 เวลา 12:30 น. ถึง ดอนเมือง เวลา 14:00 น. [ทุกวัน]
- เดินทางจากนราธิวาส FD3134 เวลา 14:20 น.ถึง ดอนเมือง เวลา 17:45 น. [อังคาร พฤหัสบดี เสาร์]
- เที่ยวไป
- เดินทางจากสุวรรณภูมิ WE293 เวลา 08:05น. ถึง นราธิวาส เวลา 09:35 น. [ทุกวัน]
- เดินทางจากสุวรรณภูมิ WE291 เวลา 13:05 น. ถึง นราธิวาส เวลา 14:35 น. [ทุกวัน]
- เที่ยวกลับ
- เดินทางจากนราธิวาส WE294เวลา 10:05 น. ถึง สุวรรณภูมิ เวลา 11:45 น. [ทุกวัน]
- เดินทางจากนราธิวาส WE292เวลา 15:05 น. ถึง สุวรรณภูมิ เวลา 16:45 น. [ทุกวัน]
- (ข้อมูล ณ วันที่ 28 สิงหาคม 2563)
ชาวนราธิวาสที่มีชื่อเสียง
- อรรถชัย อนันตเมฆ - เป็นนักแสดง พิธีกร นักการเมือง และ นักเคลื่อนไหวทางการเมืองชาวไทย อดีตข้าราชการการเมืองตำแหน่งประจำสำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี
- พิมพ์ปฏิภาณ พึ่งธรรมจิตต์ - นักดนตรี ศิลปินแห่งชาติ ปี 2560
- เมธี อรุณ - นักร้องนำวงลาบานูน
- พสธร ทรงถาวรทวี - นักแสดงและนักร้อง
- - นักจัดรายการโทรทัศน์
- - ยูทูบเบอร์
- อิรฟาน ดอเลาะ - นักฟุตบอล
- อับดุลฮาฟิส บือราเฮง - นักฟุตบอล
- เอเลียส ดอเลาะ - นักฟุตบอล (ลูกครึ่งไทย-สวีเดน)
- นราพร จันทร์โอชา - เป็นอาจารย์ชาวไทย เคยทำงานในสถาบันภาษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และภริยาของพลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา องคมนตรี อดีตนายกรัฐมนตรีไทยคนที่ 29 หัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ
อ้างอิง
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือนสามัญ ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 140 ตอน 318 ง หน้า 14 วันที่ 19 ธันวาคม 2566
- ศูนย์สารสนเทศเพื่อการบริหารและงานปกครอง. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ข้อมูลการปกครอง." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.dopa.go.th/padmic/jungwad76/jungwad76.htm 2016-03-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน [ม.ป.ป.]. สืบค้น 18 เมษายน 2553.
- กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2565." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: [1] 2565. สืบค้น 25 มกราคม 2566.
- https://ratchakitcha.soc.go.th/pdfdownload/?id=140D016S0000000002100
- ประพนธ์ เรืองณรงค์. "บทผนวกเกียรติยศ". ใน รัฐปัตตานี ใน ศรีวิชัย เก่าแก่กว่ารัฐสุโขทัยในประวัติศาสตร์. สุจิตต์ วงษ์เทศ (บรรณาธิการ). พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ:มติชน. 2547, หน้า 350
- (PDF). Royal Gazette. 32 (0 ก): 145. August 8, 1915. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2013-02-20.
- "เอกสารข้อมูลทั่วไป ประจำปี พ.ศ. 2555 จังหวัดนราธิวาส" (PDF). จังหวัดนราธิวาส. สืบค้นเมื่อ 30 July 2019.
- (PDF). กระทรวงสาธารณสุข. 2014. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-07-29. สืบค้นเมื่อ 30 July 2019.
ดูเพิ่ม
- ท่าอากาศยานนราธิวาส
- ความไม่สงบในชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย
- สโมสรฟุตบอลนราธิวาส
- สโมสรฟุตบอลนรา ยูไนเต็ด
- รายชื่อโรงเรียนในจังหวัดนราธิวาส
- (รายชื่อห้างสรรพสินค้าในจังหวัดนราธิวาส)
แหล่งข้อมูลอื่น
- เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของจังหวัด
- สภาพอากาศจังหวัดนราธิวาส
- แผนที่ท่องเที่ยวจังหวัดนราธิวาส 2016-03-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
6°26′N 101°49′E / 6.43°N 101.82°E
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ จังหวัดนราธิวาส
- แผนที่ จาก มัลติแมป โกลบอลไกด์ หรือ กูเกิลแผนที่
- ภาพถ่ายทางอากาศ จาก เทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
- ภาพถ่ายดาวเทียม จาก วิกิแมเปีย
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
bthkhwamniyngtxngkarephimaehlngxangxingephuxphisucnkhwamthuktxngkhunsamarthphthnabthkhwamniidodyephimaehlngxangxingtamsmkhwr enuxhathikhadaehlngxangxingxacthuklbxxk haaehlngkhxmul cnghwdnrathiwas khaw hnngsuxphimph hnngsux skxlar JSTOR eriynruwacanasaraemaebbnixxkidxyangiraelaemuxir nrathiwas mlayupttani منارا muxnara muxnarx epncnghwdhnunginphakhitkhxngpraethsithy epnhnungincnghwdchayaednitsudkhxngpraethsithy mixanaekhttidtxkbpraethsmaelesiy tngxyubnchayfngthaeltawnxxkkhxngaehlmmlayu hangcakkrungethphmhankhr thangrthyntpraman 1 149 kiolemtr odymienuxthipraman 4 475 43 tarangkiolemtr hrux 2 797 143 75 ir thisehnuxtidtxkbcnghwdpttaniinekhtxaephxkaphx xaephxsayburi xaephximaekn aelaxawithy thistawnxxktidtxkbxawithyaelarthklntn praethsmaelesiy thisittidtxkbrthklntn praethsmaelesiy thistawntktidtxkbcnghwdyalainekhtxaephxebtng xaephxtharot xaephxbnnngsta aelaxaephxramn phunthiswnihyepnpaimaelaphuekha 2 in 3 khxngphunthithnghmd mipaphrupraman 361 860 ir thangaethbthistawntkechiyngitcrdthiwekhasnkalakhirisungepnaenwknphrmaednithy maelesiy lksnaphunthicamikhwamladexiyngcakthistawntkipsuthistawnxxk phunthirabswnihyxyubriewntidkbxawithyaelathirablumbriewnaemna 4 say khux aemnabangnra aemnasayburi aemnatakib aelaaemnaok lk tamhlkthankarthaebiynrastrkhxngkrathrwngmhadithy pi ph s 2565 cnghwdnrathiwas miprachakrcanwn 812 924 khn aeykepnchay 402 020 khn hying 410 905 khn odycnghwdnrathiwasmisunyklangthangesrsthkic karkha karlngthuncnghwdnrathiwascnghwdkarthxdesiyngxksrormn xksrormnChangwat Narathiwatcaksayipkhwa bnlnglang msyidtaolamaenaa sthanirthifsuihngok lk hmubanchawpramnginnrathiwas ekhtrksaphnthustwpahala balathngtrakhakhwy thksinrachtahnk chnrksasna nrathsnephlinta paoctrungic aehlngihyaerthxng lxngkxnghxmhwanaephnthipraethsithy cnghwdnrathiwasennsiaedngaephnthipraethsithy cnghwdnrathiwasennsiaedngpraeths ithykarpkkhrxng phuwarachkar wathirxytri trakul oththrrm tngaet ph s 2566 phunthi thnghmd4 475 430 tr km 1 727 973 tr iml xndbphunthixndbthi 49prachakr ph s 2566 thnghmd819 162 khn xndbxndbthi 30 khwamhnaaenn183 03 khn tr km 474 0 khn tr iml xndbkhwamhnaaennxndbthi 18rhs ISO 3166TH 96chuxithyxun bangnra nrasylksnpracacnghwd tnimtaekhiynchntaaemw dxkimbanburi stwnaplasiwkhangkhwanihysalaklangcnghwd thitnghmuthi 8 thnnsuny rachkar tabllaphu xaephxemuxngnrathiwas cnghwdnrathiwas 96000ewbisthttp www narathiwat go th swnhnungkhxngsaranukrmpraethsithythimakhxngchux nrathiwas epnchuxthitngkhunmaihmin ph s 2458 chuxedimkhxngphunthinikhux emxnara hrux emxnarx mlayu Menara منارا sungmikhwamhmaywa hxkhxy thiklaymacakkhawa kwlaemxnara mlayu Kuala Menara thimikhwamhmaywa kraocmif hrux hxkhxythipakna swnchawithythinbthuxsasnaphuththcaeriykwa bangnra hrux bangnakh txmain ph s 2458 phrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhw thrngphrakrunaoprdekla ihepliynchuxemuxngkhunihmwa nrathiwas xnmikhwamhmaywa thixyuxnyingihykhxngprachachn prawticnghwdnrathiwas edimmithanaepnephiyngemuxnghnunginxanackrlngkasukasungphbhlkthanobrankhdikhxnkhangnxyechn sakecdiy 3 xngkhbriewnwdekhakng xayu 1 300 pi txmathukruxthxnaelwsrangphraphuthththksinmingmngkhlaethn phraphuththrupaelaphraophthistwnikaymntyanbriewnwdekhakngechnkn txmakklayepnxaephxhnung eriykwa xaephxbangnra khunkbemuxngsayburi sungepnhnunginecdhwemuxngphakhit txmaidoxnipkhunkbemuxngraaenga sungepnhnunginecdhwemuxngechnkn odyprawtikhwamepnmakhxngnrathiwasnn mikhwamechuxmoyngkberuxngrawkhxngemuxngpttani emuxngsayburi aelaemuxngraaenga insmyphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharach rchkalthi 1 aehngkrungrtnoksinthr idmirbsngihkrmphrarachwngbwrmhasursinghnath ykthphhlwnglngmapksitephuxprabpramkhasukthiekhamathangpksit emuxkhasukaetkphayhniiphmdaelw cungesdcprathb n emuxngsngkhla aelaidmirbsngxxkipthunghwemuxngmlayuthnghlay thiekhykhunkbxyuthyamakxn ihmaxxnnxmdngedim odyphrayaithrburi aelaphrayatrngkanuyxmxxnnxmaetodydi aetphrayapttaniaekhngemuxngimyxmxxnnxm cungrbsngihykthphipemuxngpttaniemux ph s 2332 emuxidemuxngpttaniaelw idoprdekla ihphrarachthantratngihaek epnphrayapttani aelaihxyuinkhwamkakbduaelkhxngemuxngsngkhlatxip aelatnginepnemuxngmntrikhunxyukbkrungrtnoksinthrodytrng inrahwangthiphrayapttani khwysay warachkaremuxngpttanixyunn banemuxngsngberiybrxypktisukhtlxdma khrnemuxphrayapttanithungaekkrrm oprdekla ihnayphay nxngchayphrayahlwngswsdiphkdiphuchwyrachkaremuxngpttani aelaidyaythiwakaremuxngpttanicakbanmana xawnaeklux iptngxyuthibanyamu inrahwangnnphwkkhxngsaehdrtnwngs aelaphwkomesfiderimkxkwnkhwamsngbsukhkhxngbanemuxng odykhbkhidkbplnbanphrayapttani aelabanhlwngswsdiphkdi aetkidthuktithxyhniiphlbsxntwxyuthibankalaphx aekhwngemuxngsayburi nxkcaknnemuxngpttanisungmixanaekhtkwangkhwang aelamiocrphuraychukchum ethiywplnbaneruxnrasdrcnehluxkalngthiphrayapttanicaprabihrabkhabid cungaecngrachkaripyngemuxngsngkhla xxkmaprabpram aelacdnoybayaebngaeykemuxngpttanixxkepn 7 emuxng idaek emuxngpttani emuxnghnxngcik emuxngyala emuxngramnh emuxngraaenga emuxngsayburi aelaemuxngyahring txmainsmyphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw rchkalthi 3 idmiphrayapttani twnsuhlng phrayahnxngcik twnkaci phrayayala twnbangkxk aelaphrayaraaenga hnieda odyecaemuxngthng 4 idsmkhbkhidknepnkbtkhun cungoprdeklaihphrayaephchrburi aela lngmaprab aelaphicarnaehnwa hnibxsuchawbanbangpusungphrayayahringaetngtngihepnkrmkaremuxngyahringidepnkalngsakhy aelaidthakartxsudwykhwamklahayying dwykhunngamkhwamdinicungidaetngtngihepnphurksarachkaremuxngraaenga subtxcakphrayaraaenga hnieda thihniip aelaidyaythiwarachkarcakbanraaengamatngihmthi insmyphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw rchkalthi 5 thrngihykelikkarpkkhrxngaebbeka ephraakaraebngekhtaekhwngkarpkkhrxng aelataaehnnghnathirachkarinhwemuxngthng 7 thiyngthbsxnknxyuhlayaehng cungidwangraebiybaephnkarpkkhrxngaelataaehnnghnathirachkarihepnraebiybtamsmkhwraekkalsmy emuxwnthi 10 thnwakhm ph s 2444 txmaemuxwnthi 27 krkdakhm ph s 2449 miprakasphrabrmrachoxngkarihaeykbriewn 7 hwemuxngxxkmacakmnthlethsaphibal eriykwa mnthlpttani ephuxsadwkaekrachkar aelathanubarungbanemuxngihecriykhunkwaaetkxn inpi ph s 2458 idyaythiwarachkarcakemuxngraaenga tabltnhyngms matngthibanmanalx bangmanawinpccubn xaephxbangnra swnthxngthiemuxngraaenga aelaidykthanaxaephxbangnrakhunepnemuxngbangnra mixaephxinkarpkkhrxngidaek xaephxbangnra xaephxtnhyngms kingxaephxyaba xaephxsuihngpadi aelakingxaephxotaoma khrntxmasmyphrabathsmedcphramngkuteklaecaxyuhw rchkalthi 6 idesdcpraphasmnthlpksit emuxphraxngkhesdcthungemuxngbangnra thrngphrarachthanphraaesngsastraaekemuxngbangnra aelathrngdariwabangnrannepnchuxtablban aelakhwrthicamichuxemuxngiwepnhlkthansubip cungthrngphrakrunaoprdekla ihepliynchuxepn emuxngnrathiwas sunghmaythungthixyukhxngkhndi emuxwnthi 10 mithunayn ph s 2458 inpiph s 2476 idmikarprbprungraebiybbriharrachkarswnphumiphakhkhrngyingihy aelaihepliynchuxemuxngepncnghwd emuxngnrathiwascungepnepliynepn cnghwdnrathiwas caknnepntnmaraychuxphuwarachkarcnghwdraychuxphuwarachkarcnghwdnrathiwasladb chux rayaewlakardarngtaaehnng1 phranraphibal 24582 phraphisysunthrkar imthrabaenchd3 hlwngpriwrrtwrwicitr imthrabaenchd4 phrayanrasysunthr 24625 phrayasurphlphiphith 2465 24696 phrayasrisuthsn 2469 24727 phraephchraphibalnvebsr 2472 24758 phrasrisuthsn 2475 24809 phraphichitbychakar 2480 248110 hmxmthwiwngswlyskdi 2481 248411 hlwngphuwnarthnvbal 2484 248412 phraphinicesnakar 2484 248513 hlwngcruyburkic 2485 248714 nayxin tungkhaphlin 2487 249015 nayyuthth cryyannth 2490 249116 hlwngcruyburkic 2491 249217 naysnga sukhrtn 2492 249418 nayphuk vkseksm 2494 249619 naywithur ckkaphak 2496 249720 ph t x cars orcncnthr 2497 249721 nayphad nakhphin 2497 249922 khunwrkhutkhnarks 2499 250123 nayxwn surkul 2501 250124 nayethiyn xchkul 2501 250425 nayphnthu saytrakul 2504 251226 naywrwithy rngsioythy 2512 251427 naycruy olkakalin 2514 251728 naywchra singkhiwibuly 2517 252029 naychd rtnrach 2520 252330 naychit nilphanich 2523 252631 naythwchchy smsman 2526 252832 naypracwb phthkul 2528 253233 nayphn cnthrpan 2532 253434 rxyexkekhiyngskdi thrrmrachrks 2534 253635 nayswsdi kvtrchtnnt 2536 254036 naychuchati phulsiri 2540 254137 nayphngsophym wasphuti 2541 254338 naypriyya xudmthrphy 2543 254539 naythira orcnphrphnthu 2545 254640 naywichm thxngsngkh 2546 254741 naypracha etrtn 2547 254942 naykarny suphkicwielkhkar 2549 255143 naywiny khruwrrnphthn 2551 255244 naythnn ekchkrkannth 2552 255445 nayxphinnth suxthanuwngs 2554 255646 naynthphngs sirichna 2556 255847 naysiththichy skda 2558 256048 naysurphr phrxmmul 2560 256149 nayexkrth hliesn 2561 256350 nayecsda citrtn 2563 256451 naysnn phngsxksr 2564 256652 wathirxytri trakul oththrrm 2566 pccubnkaremuxngkarpkkhrxngxaephx karpkkhrxngaebngxxkepn 13 xaephx 77 tabl 589 hmuban xaephxemuxngnrathiwas xaephxtakib xaephxbaecaa xaephxyingx xaephxraaenga xaephxruxesaa xaephxsrisakhr xaephxaewng xaephxsukhirin xaephxsuihngok lk xaephxsuihngpadi xaephxcaaena xaephxecaaixrxng ethsbal xaephxemuxngnrathiwas ethsbalemuxngnrathiwas xaephxtakib ethsbalemuxngtakib xaephxbaecaa ethsbaltabltnithr xaephxyingx xaephxraaenga xaephxruxesaa xaephxsrisakhr ethsbaltablsrisakhr xaephxaewng ethsbaltablbuekata xaephxsukhirin ethsbaltablsukhirin xaephxsuihngok lk ethsbalemuxngsuihngok lk xaephxsuihngpadi ethsbaltablpalurusylksnpracacnghwddxkimpracacnghwd dxkbanburiehluxng trapracacnghwd ruperuxibaelnkangib trngklangibmirupchangephuxkpradbekhruxngkhchaphrn xyuinwngklm mikhwamhmaydngni ruperuxibaelnkangib hmaythung thitngxyurimthael mikarkhakhay karpramng aelakar tidtxkbpraethsephuxnbaniklekhiyng ineruxmirupchangephuxkpradbekhruxngkhchaphrnxyuinwngklm hmaythung changsakhykhubuykhxngphrabathsmedcphraecaxyuhw chuxwa phrasrinrarthrachkirini tnimpracacnghwd taekhiynchntaaemw Neobalanocarpus heimii khakhwypracacnghwd thksinrachtahnk chnrksasna nrathsnephlinta paoctrungic aehlngihyaerthxng lxngkxnghxmhwan khakhwypracacnghwdnrathiwas chawcnghwdnrathiwasswnihyprakxbxachiphekstrkrrm echn karthana karephaaplukphuchthangesrsthkic khux yangphara lxngkxng engaa thueriyn epntn phuchthisrangchuxesiyngkhxngnrathiwaskhux lxngkxngbansioptnhyngms mirschatihwannumhxmxrxysamarthkhayidrakhadi nxkcakkarekstraelwbangswnkthathurkickhakhay aelathanganinpraethsephuxnban echn maelesiy singkhopr bruin epntnesrsthkicphlitphnthmwlrwmcnghwd GPP p1 pi 2548 35 135 lanbath ekstrkrrm 48 66 xutsahkrrm 4 97 orngaerm phttakhar 0 63 khaplik khasng 13 69 kxsrang 2 68 xun 29 37 phawarakhasinkha rayidechliytxhw pi 2548 p1 44 553 bath xtrakarwangngan em y mi y 49 2 11 khaaerngkhnta 300 bath wn xtraenginefx em y s kh 49 em y s kh 48 5 4 karcahnaysinkha OTOP m kh skh 49 yxdcahnaysinkha OTOP19 73 lanbathmulkhakarkhachayaedn m kh s kh 49 karkharwm 3 329 69 lanbath karsngxxk 1 248 96 lanbath karnaekha 2 080 73 lanbath dulkarkha 831 77 lanbathsngkhmaelawthnthrrmsasnaincnghwdnrathiwas ph s 2555 57 sasna rxylaxislam 89 05 phuthth 10 74 xun 0 20 echuxchati swnmakepnchawithyechuxsaymlayudngedim chawithy chawithyechuxsaycin aelacakmaelesiy sasna nbthuxsasnaxislam rxyla 89 05 nbthuxsasnaphuthth rxyla 10 74 nbthuxsasnakhristaelaxun rxyla 0 20 phasa swnihy 80 4 ichphasamlayupttani nxkcakniyngmikarichphasaithythinit phasaithytakib aelaphasacin karsuksa pccubnmisthansuksarwmthnghmd 488 aehng imrwmaehlngwichakarnxkrabb sngkd spch 255 aehng sngkd ss 18 aehng sngkd sch 82 aehng sngkd ksp 15 aehng sngkdethsbal 10 aehng sthabnsuksapxenaathicdthaebiyn 76 sthabn canwnnksuksakxnprathmsuksa 31 200 khn radbprathmsuksa 88 200 khn radbmthymsuksatxntn 17 300 khn radbmthymsuksatxnplayaelahrux pwch 9 400 khn radbxudmsuksa pws 900 khn radbxudmsuksa withyalyphyabal 800 khn rwm 147 700 kh silpaelawthnthrrm liekhulu diekhulu maoyngkarsuksaorngeriyn duthi raychuxorngeriynincnghwdnrathiwasradbxudmsuksa mhawithyalynrathiwasrachnkhrinthrkarkhnsngrayathangcaktwcnghwdipxaephxtang xaephxyingx 14 kiolemtr xaephxraaenga 19 kiolemtr xaephxbaecaa 27 kiolemtr xaephxecaaixrxng 29 kiolemtr xaephxtakib 33 kiolemtr xaephxruxesaa 43 kiolemtr xaephxcaaena 45 kiolemtr xaephxsuihngpadi 48 kiolemtr xaephxsrisakhr 56 kiolemtr xaephxsuihngok lk 64 kiolemtr xaephxaewng 68 kiolemtr xaephxsukhirin 68 kiolemtraehlngthxngethiywphratahnkthksinrachniewsn xuthyanaehngchatixawmanaw ekhatnhyng xuthyanaehngchatinatksiop xuthyanaehngchatibuod suihngpadi ekhtrksaphnthustwpahala bala paphruotaaedng phrabrmrachanusawriy rchkalthi 5 wdchltharasingeh wdphithksaephndinithy msyidtaolamaenaa msyidwadilhuesnhruxmsyid 300 pi natksirinthr natkchtrwarin hadnrathsn wdekhakng tladnayakngkarkhmnakhmthangbk rayathang 1 149 kiolemtr cakkrungethph tamthanghlwngaephndinhmayelkh 4 phancnghwdpracwbkhirikhnth cnghwdchumphr aelathanghlwngaephndinhmayelkh 41 phancnghwdsurasdrthani cnghwdnkhrsrithrrmrach cnghwdphthlung xaephxhadihy aelatxdwythanghlwngaephndinhmayelkh 42 ekhasucnghwdpttani cnghwdnrathiwas mirthodysarpracathangkrungethph nrathiwas suihngok lk brikarthukwn thangrthif karrthifaehngpraethsithy epidbrikaredinrthifrahwangkrungethph suihngok lk yala suihngok lk nkhrsrithrrmrach suihngok lk surasdthani suihngok lk chumthanghadihy suihngok lk phthlung suihngok lk thukwnthngrthdwn rtherw rththxngthin odyphuthitxngkaredinthangmayngxaephxemuxngnrathiwascatxnglngthisthanirthiftnhyngms xaephxraaenga cnghwdnrathiwas ephuxtxrthekhasuxaephxemuxngnrathiwas samarthedinthangidkbkhbwnrth dngni rthdwnphiessthi 37 38 krungethph suihngok lk krungethph rtherwthi 171 172 krungethph suihngok lk krungethph rtherwthi 175 176 chumthanghadihy suihngok lk chumthanghadihy rththxngthinthi 451 452 nkhrsrithrrmrach suihngok lk nkhrsrithrrmrach rththxngthinthi 463 464 phthlung suihngoklk phthlung rththxngthinthi 447 448 surasdrthani suihngok lk surasdrthani rththxngthinthi 453 454 yala suihngok lk yala thangxakas thaxakasyannrathiwas hangcaktwemuxngipthangthisehnux rayathang 13 kiolemtr pccubnmisaykarbinepidihbrikar dngni saykarbinaexrexesiy ethiywip edinthangcakdxnemuxng FD3130 ewla 10 30 n thung nrathiwas ewla 12 05 n thukwn edinthangcakdxnemuxng FD3133 ewla 14 25 n thung nrathiwas ewla 15 50 n xngkhar phvhsbdi esar ethiywklb edinthangcaknrathiwas FD3131 ewla 12 30 n thung dxnemuxng ewla 14 00 n thukwn edinthangcaknrathiwas FD3134 ewla 14 20 n thung dxnemuxng ewla 17 45 n xngkhar phvhsbdi esar saykarbinithysmayl ethiywip edinthangcaksuwrrnphumi WE293 ewla 08 05n thung nrathiwas ewla 09 35 n thukwn edinthangcaksuwrrnphumi WE291 ewla 13 05 n thung nrathiwas ewla 14 35 n thukwn ethiywklb edinthangcaknrathiwas WE294ewla 10 05 n thung suwrrnphumi ewla 11 45 n thukwn edinthangcaknrathiwas WE292ewla 15 05 n thung suwrrnphumi ewla 16 45 n thukwn khxmul n wnthi 28 singhakhm 2563 chawnrathiwasthimichuxesiyngxrrthchy xnntemkh epnnkaesdng phithikr nkkaremuxng aela nkekhluxnihwthangkaremuxngchawithy xditkharachkarkaremuxngtaaehnngpracasankelkhathikarnaykrthmntri phimphptiphan phungthrrmcitt nkdntri silpinaehngchati pi 2560 emthi xrun nkrxngnawnglabanun phsthr thrngthawrthwi nkaesdngaelankrxng nkcdraykarothrthsn yuthubebxr xirfan dxelaa nkfutbxl xbdulhafis buxraehng nkfutbxl exeliys dxelaa nkfutbxl lukkhrungithy swiedn nraphr cnthroxcha epnxacarychawithy ekhythanganinsthabnphasa culalngkrnmhawithyaly aelaphriyakhxngphlexk prayuthth cnthroxcha xngkhmntri xditnaykrthmntriithykhnthi 29 hwhnakhnarksakhwamsngbaehngchatixangxingprakassanknaykrthmntri eruxng aetngtngkharachkarphleruxnsamy rachkiccanuebksa elm 140 txn 318 ng hna 14 wnthi 19 thnwakhm 2566 sunysarsnethsephuxkarbriharaelanganpkkhrxng krmkarpkkhrxng krathrwngmhadithy khxmulkarpkkhrxng xxniln ekhathungidcak http www dopa go th padmic jungwad76 jungwad76 htm 2016 03 10 thi ewyaebkaemchchin m p p subkhn 18 emsayn 2553 krmkarpkkhrxng krathrwngmhadithy prakassankthaebiynklang krmkarpkkhrxng eruxng canwnrasdrthwrachxanackr aeykepnkrungethphmhankhraelacnghwdtang tamhlkthankarthaebiynrasdr n wnthi 31 thnwakhm 2565 xxniln ekhathungidcak 1 2565 subkhn 25 mkrakhm 2566 https ratchakitcha soc go th pdfdownload id 140D016S0000000002100 praphnth eruxngnrngkh bthphnwkekiyrtiys in rthpttani in sriwichy ekaaekkwarthsuokhthyinprawtisastr sucitt wngseths brrnathikar phimphkhrngthi 2 krungethph mtichn 2547 hna 350 PDF Royal Gazette 32 0 k 145 August 8 1915 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2008 04 09 subkhnemux 2013 02 20 exksarkhxmulthwip pracapi ph s 2555 cnghwdnrathiwas PDF cnghwdnrathiwas subkhnemux 30 July 2019 PDF krathrwngsatharnsukh 2014 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2019 07 29 subkhnemux 30 July 2019 duephimthaxakasyannrathiwas khwamimsngbinchayaednphakhitkhxngpraethsithy somsrfutbxlnrathiwas somsrfutbxlnra yuinetd raychuxorngeriynincnghwdnrathiwas raychuxhangsrrphsinkhaincnghwdnrathiwasaehlngkhxmulxunewbistxyangepnthangkarkhxngcnghwd sphaphxakascnghwdnrathiwas aephnthithxngethiywcnghwdnrathiwas 2016 03 27 thi ewyaebkaemchchin 6 26 N 101 49 E 6 43 N 101 82 E 6 43 101 82 aephnthiaelaphaphthaythangxakaskhxng cnghwdnrathiwas aephnthi cak mltiaemp oklbxlikd hrux kuekilaephnthi phaphthaythangxakas cak ethxrraesirfewxr phaphthaydawethiym cak wikiaemepiy