ดยุกแห่งยอร์ก

ดยุกแห่งยอร์ก (อังกฤษ: Duke of York) เป็นบรรดาศักดิ์ชั้นดยุก ที่มีมาตั้งแต่รัชสมัยพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 3 แห่งอังกฤษ โดยมักจะพระราชทานให้กับพระราชโอรสพระองค์รอง โดยมีศักดิ์เทียบเท่ากับบรรดาศักดิ์ "ดยุกแห่งอัลบานี"ในระบบบรรดาศักดิ์ของสก็อตแลนด์ ดยุกแห่งยอร์กพระองค์แรกคือเจ้าชายเอ็ดมันด์แห่งแลงลีย์ และพระองค์ปัจจุบันคือเจ้าชายแอนดรูว์ ในประวัติศาสตร์อังกฤษได้มีการพระราชทานบรรดาศักดิ์นี้ทั้งหมด 11 สมัย โดย 5 สมัยในฐานะ "ดยุกแห่งยอร์ก" ก่อนพระราชบัญญัติสหภาพ ค.ศ. 1800, 3 สมัยในฐานะ "ดยุกแห่งยอร์กและอัลบานี" ในบรรดาศักดิ์ของบริเตนใหญ่ และอีก 3 สมัยในฐานะ "ดยุกแห่งยอร์ก" ในบรรดาศักดิ์ของสหราชอาณาจักร

ดยุกแห่งยอร์ก
ตราอาร์มประจำดยุกแห่งยอร์ก
เจ้าชายแอนดรูว์ ดยุกแห่งยอร์ก ดยุกแห่งยอร์กพระองค์ปัจจุบัน
สถาปนา	ค.ศ. 1385
องค์แรก	เอ็ดมันด์แห่งแลงลีย์ ดยุกที่ 1 แห่งยอร์ก
องค์ปัจจุบัน	เจ้าชายแอนดรูว์ ดยุกแห่งยอร์ก

ตั้งแต่ปีพ.ศ. 2004 เมื่อทายาทของเอ็ดมันด์แห่งแลงลีย์ ดยุกที่ 1 แห่งยอร์กได้ขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 4 แห่งอังกฤษ ผู้ถือบรรดาศักดิ์นี้อีกสิบคนต่อมาไม่สามารถสืบทอดบรรดาศักดิ์นี้แก่ทายาทเลย โดยมักจะสิ้นพระชนม์โดยไร้ทายาทชาย หรือไม่ก็กลายเป็นพระมหากษัตริย์เสียเอง

รายพระนาม

สมัยแรก (ค.ศ. 1385–1415 และ 1425–1461)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
เอ็ดมันด์แห่งแลงลีย์ ดยุกที่ 1 แห่งยอร์ก 1385–1402 (1362)		5 มิถุนายน 1341 พระราชโอรสลำดับที่ 4 ในพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 3 กับฟีลีปาแห่งแอโน	1372 พระโอรสธิดา 3 พระองค์ ไม่มีโอรสธิดา	1 สิงหาคม 1402 พระชนมายุ 61 พรรษา
เอ็ดเวิร์ดแห่งนอริช ดยุกที่ 2 แห่งยอร์ก 1402–1415 (1397–1399), (1362–1414), (1390–1402), (c. 1396)		1373 นอริช โอรสคนโตของดยุกที่ 1 กับพระชายา	ไม่มีบุตรธิดา	25 ตุลาคม 1415 อายุ 42 ปี
ริชาร์ด แพลนแทเจเนต ดยุกที่ 3 แห่งยอร์ก 1425–1460 เจ้าผู้อารักขาแห่งอังกฤษ, เจ้าชายแห่งเวลส์ และ, ดยุกแห่งคอร์นวอลล์ (1460, ดูเพิ่ม ); (1264), (1328), (1414, คืน 1426), ลอร์ดแห่งแคลร์ (1066–1075), (1331)		21 กันยายน 1411 หลานของดยุกที่ 2 และบุตรของริชาร์ดแห่งโคนิสเบิร์ก เอิร์ลที่ 3 แห่งเคมบริดจ์ (ผู้ถูกริบบรรดาศักดิ์และต้องโทษประหารชีวิตโทษฐานกบฏเมื่อค.ศ. 1415) และ แอนน์ เดอ มอร์ติเมอร์	ซิซิลิ เนวิลล์ 1437 พระโอรสธิดา 13 พระองค์	30 ธันวาคม 1460 พระชนมายุ 49 พรรษา
เอ็ดเวิร์ด แพลนแทเจเนต ดยุกที่ 4 แห่งยอร์ก 1460–1461 also: (1264), (1328), (1414), ลอร์ดแห่งแคลร์ (1066–1075), (1331)		28 เมษายน 1442 รูอ็อง พระโอรสของดยุกที่ 3 กับพระชายา ซิซิลิ เนวิลล์; ผู้ยึดราชบัลลังก์เป็นพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 4 บรรดาศักดิ์ทั้งหลายจึงผนวกรวมเข้ากับพระมหากษัตริย์	เอลิซาเบธ วูดวิลล์ 1 พฤษภาคม 1464 พระโอรสธิดา 10 พระองค์	9 เมษายน 1483 เวสต์มินสเตอร์ พระชนมายุ 40 พรรษา

สมัยที่ 2 (ค.ศ. 1474)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
ริชาร์ดแห่งชรูว์สบรี ดยุกแห่งยอร์ก 1474–1483 ดยุกแห่งนอร์ฟอล์ก (1477), (1477), (1476), และอาจจะ (1477)		17 สิงหาคม 1473 พระราชโอรสพระองค์รองในพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 4 กับสมเด็จพระราชินีเอลิซาเบธ	15 มกราคม 1478 ไม่มีพระโอรสธิดา	หายสาปสูญในหอคอยแห่งลอนดอน พร้อมกับพระเชษฐา โดยทั้งสองพระองค์เป็นเจ้าชายในหอคอย สิ้นพระชนม์โดยไม่มีรัชทายาท จึงทำให้บรรดาศักดิ์นี้สิ้นสุดลง

สมัยที่ 3 (ค.ศ. 1494)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
เจ้าชายเฮนรี ทิวดอร์ ราชวงศ์ทิวดอร์ 1494–1509 เจ้าชายแห่งเวลส์ (1504), ดยุกแห่งคอร์นวอลล์ (1502)		28 มิถุนายน 1491 พระราชวังกรีนิช ลอนดอน พระราชโอรสในพระเจ้าเฮนรีที่ 7 กับสมเด็จพระราชินีเอลิซาเบธ	กาตาลินาแห่งอารากอน 11 มิถุนายน 1509 – 23 พฤษภาคม 1533 (หย่า) พระโอรสธิดา 2 พระองค์ แอนน์ บุลิน 25 มกราคม 1533 – 17 พฤษภาคม 1536 (หย่า) พระธิดา 2 พระองค์ เจน ซีมอร์ 30 พฤษภาคม 1536 – 24 ตุลาคม 1537 พระโอรส 1 พระองค์ แอนน์แห่งคลีฟส์ 6 มกราคม 1540 – 9 กรกฎาคม 1540 (หย่า) ไม่มีพระโอรสธิดา แคเทอริน เฮาเวิร์ด 28 กรกฎาคม 1540 – 23 พฤศจิกายน 1541 (หย่า) ไม่มีพระโอรสธิดา แคเทอริน พาร์ 12 กรกฎาคม 1543 ไม่มีพระโอรสธิดา	28 มกราคม 1547 พระราชวังไวต์ฮอล ลอนดอน พระชนมายุ 55 พรรษา
เจ้าชายเฮนรีขึ้นเสวยราชย์เป็น พระเจ้าเฮนรีที่ 8 ในปีค.ศ. 1509 ต่อจากพระราชบิดา และทำให้บรรดาศักดิ์ทั้งหลายถูกผนวกเข้ากับพระมหากษัตริย์

สมัยที่ 4 (ค.ศ. 1605)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
เจ้าชายชาลส์ ราชวงศ์สจวต 1605–1625 ดยุกแห่งออลบานี (1600); เจ้าชายแห่งเวลส์ (1616), ดยุกแห่งคอร์นวอลล์ และ ดยุกแห่งรอธซี (1612)		19 พฤศจิกายน 1600 ดันเฟิร์มลิน พระโอรสในพระเจ้าเจมส์ที่ 1 กับแอนน์แห่งเดนมาร์ก	อ็องเรียต มารีแห่งฝรั่งเศส 13 มิถุนายน 1625 พระโอรสธิดา 9 พระองค์	30 มกราคม 1649 พระราชวังไวต์ฮอล ลอนดอน พระชนมายุ 48 พรรษา
เจ้าชายชาลส์เสวยราชย์เป็นพระเจ้าชาลส์ที่ 1 ในปีค.ศ. 1625 ต่อจากการสวรรคตของพระราชบิดา บรรดาศักดิ์นี้จึงผนวกเข้ากับพระมหากษัตริย์

สมัยที่ 5 (ค.ศ. 1633/1644)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
เจ้าชายเจมส์ ราชวงศ์สจวต 1633/1644–1685 ดยุกแห่งออลบานี (1660) (1659)		14 ตุลาคม 1633 พระราชวังเซนต์เจมส์ ลอนดอน พระโอรสในพระเจ้าชาลส์ที่ 1 กับสมเด็จพระราชินีแมรี	แอนน์ ไฮด์ 3 กันยายน 1660 พระราชโอรสธิดา 8 พระองค์ แมรีแห่งโมดีนา 21 พฤศจิกายน 1673 พระราชโอรสธิดา 7 พระองค์	16 กันยายน 1701 พระราชวังแซ็ง-แฌร์แม็ง-อ็อง-แล ปารีส พระชนมายุ 67 พรรษา
เจ้าชายเจมส์ทรงถือบรรดาศักดิ์ดยุกแห่งยอร์กตั้งแต่พระราชสมภพ และได้รับพระราชทานในปีค.ศ. 1644 ซึ่งต่อมาได้เสวยราชย์เป็น พระเจ้าเจมส์ที่ 2 เมื่อค.ศ. 1685 เมื่อพระเชษฐาเสด็จสวรรคต และบรรดาศักดิ์นี้จึงผนวกเข้ากับพระมหากษัตริย์

สมัยจาโคไบต์ (ค.ศ. 1725)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
ราชวงศ์สจวต 1725-1788 พระคาร์ดินัล (1747), (1803)		6 มีนาคม 1725 โรม รัฐสันตะปาปา โอรสของ"เจมส์ที่ 3 และ 8" (ผู้อ้างสิทธิ์ในราชบัลลังก์สายจาโคไบต์) กับ	____	13 กรกฎาคม 1807 โรม อายุ 82 ปี
พระคาร์ดินัลดยุกแห่งยอร์กควรจะเป็นผู้ได้ขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าเฮนรีที่ 9 ตามสิทธิในราชบัลลังก์สายจาโคไบต์ อย่างไรก็ตามบรรดาศักดิ์นี้ไม่ได้รับการยอมรับในระบบบรรดาศักดิ์อังกฤษ เมื่อละสังขารพระคาร์ดินัลถือเป็นสมาชิกคนสุดท้ายในราชวงศ์สจวต

สมัยที่ 6 (ค.ศ. 1892)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	ตราอาร์ม	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
เจ้าชายจอร์จ ราชวงศ์ซัคเซิน-โคบวร์คและโกทา 1892–1910 เอิร์ลแห่งอินเวอร์นิส และ บารอนคิลลาร์นีย์ (1892); เจ้าชายแห่งเวลส์, ดยุกแห่งคอร์นวอลล์, และ ดยุกแห่งรอธซี (1901)			3 มิถุนายน 1865 พระตำหนักมาร์ลโบโรห์ พระราชโอรสในสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 7 และสมเด็จพระราชินีอเล็กซานดรา	เจ้าหญิงวิกตอเรีย แมรีแห่งเท็ก 6 กรกฎาคม 1893 พระโอรสธิดา 6 พระองค์	20 มกราคม 1936 ตำหนักซานดริงแฮม พระชนมายุ 70 พรรษา
เจ้าชายจอร์จได้ขึ้นเสวยราชย์เป็น สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 ในปี ค.ศ. 1910 เมื่อพระราชบิดาเสด็จสวรรคต และบรรดาศักดิ์นี้ผนวกเข้ากับพระมหากษัตริย์

สมัยที่ 7 (ค.ศ. 1920)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	ตราอาร์ม	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
เจ้าชายอัลเบิร์ต ราชวงศ์วินด์เซอร์ 1920–1936 เอิร์ลแห่งอินเวอร์นิส และ บารอนคิลลาร์นีย์ (1920)			14 ธันวาคม 1895 ตำหนักซานดริงแฮม พระราชโอรสในสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 และสมเด็จพระราชินีแมรี	เลดีเอลิซาเบธ โบวส์-ลีออน 26 เมษายน 1923 พระธิดา 2 พระองค์	6 กุมภาพันธ์ 1952 ตำหนักซานดริงแฮม พระชนมายุ 56 พรรษา
เจ้าชายอัลเบิร์ตได้ขึ้นเสวยราชย์เป็น สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 6 ในปี ค.ศ. 1936 หลังจากที่พระเชษฐาทรงสละราชสมบัติ ทำให้บรรดาศักดิ์นี้ผนวกเข้ากับพระมหากษัตริย์

สมัยที่ 8 (ค.ศ. 1986)

ดยุกแห่งยอร์ก	พระฉายาลักษณ์	ตราอาร์ม	พระราชสมภพ	อภิเษกสมรส	สวรรคต
เจ้าชายแอนดรูว์ ราชวงศ์วินด์เซอร์ 1986–ปัจจุบัน เอิร์ลแห่งอินเวอร์นิส และ บารอนคิลลีลี (1986)			19 กุมภาพันธ์ 1960 พระราชวังบักกิงแฮม พระราชโอรสในสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 และเจ้าชายฟิลิป ดยุกแห่งเอดินบะระ	ซาราห์ เฟอร์กูสัน 23 กรกฎาคม 1986 – 30 พฤษภาคม 1996 (หย่า) พระธิดา 2 พระองค์	– พระชนมายุ 64 ปี 121 วัน

อ้างอิง

1. ข่าวในพระราชสำนัก^[], สำนักข่าว กรมประชาสัมพันธ์, เผยแพร่วันที่ 29 กุมภาพันธ์ 2555, เรียกข้อมูลวันที่ 5 กรกฎาคม 2555
2. Encyclopædia Britannica Edmund of Langley First Duke of York
3. Encyclopædia Britannica Edward of Norwich Second Duke of York
4. English Monarchs
5. BBC Edward IV
6. Scarisbrick, J. J. (1997). Henry VIII (2nd ed.). Yale University Press. ISBN .
7. Gregg, Pauline (1981), King Charles I, London: Dent
8. Callow, John, The Making of King James II: The Formative Years of a King, Sutton Publishing, Ltd, Stroud, Gloucestershire, 2000. Page
9. https://www.thegazette.co.uk/London/issue/31931/supplement/6313
10. https://www.thegazette.co.uk/London/issue/50606/supplement/1

ดูเพิ่ม

• ดยุกแห่งอัลบานี