ราชวงศ์วินด์เซอร์

ราชวงศ์วินด์เซอร์ (อังกฤษ: House of Windsor) เป็นราชวงศ์ที่เป็นสาขาของราชวงศ์ซัคเซิน-โคบวร์คและโกทา ซึ่งสืบเชื้อสายมาจากราชวงศ์เว็ททีนของเยอรมัน วินด์เซอร์เป็นราชวงศ์ปัจจุบันที่ปกครอง สหราชอาณาจักรบริเตนใหญ่และไอร์แลนด์เหนือและเครือจักรภพ ต่อมาในระหว่างสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ความรู้สึกต่อต้านเยอรมันของชาวสหราชอาณาจักรทำให้ราชสำนักอังกฤษได้ดำเนินการเปลี่ยนแปลงพระนามของพระราชวงศ์ รวมทั้งพระอิสสริยยศแห่งสมาชิกราชวงศ์ จากภาษาเยอรมันให้เป็นภาษาอังกฤษ

ราชวงศ์วินด์เซอร์
House of Windsor

พระราชอิสริยยศ	พระมหากษัตริย์สหราชอาณาจักรและเครือจักรภพแห่งชาติ
ปกครอง	สหราชอาณาจักร และเครือจักรภพ แอนติกาและบาร์บูดา ออสเตรเลีย บาฮามาส เบลีซ แคนาดา เกรนาดา จาเมกา นิวซีแลนด์ ปาปัวนิวกินี เซนต์คิตส์และเนวิส เซนต์ลูเชีย เซนต์วินเซนต์และเกรนาดีนส์ หมู่เกาะโซโลมอน ตูวาลู
บรรพบุรุษ	ราชวงศ์ซัคเซิน-โคบวร์คและโกทา, สายรองแห่งราชวงศ์เว็ททีน
ประมุขพระองค์แรก	สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5
ผู้นำสกุลองค์ปัจจุบัน	สมเด็จพระเจ้าชาลส์ที่ 3
สถาปนา	17 กรกฎาคม 1917

ประวัติ

พระนามของพระราชวงศ์เป็นภาษาเยอรมันเนื่องมาจาก สมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย ทรงอภิเษกสมรสกับเจ้าชายอัลแบร์ทแห่งซัคเซิน-โคบวร์คและโกทา ซึ่งเป็นโอรสของดยุกแอนสท์ที่ 1 ดยุกแห่งซัคเซิน-โคบวร์คและโกทา เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1840

อย่างไรก็ตาม ซัคเซิน-โคบวร์คและโกทา (Sachsen-Coburg und Gotha) ไม่ใช่นามสกุลของเจ้าชายพระราชสวามี แต่เป็นชื่อของดินแดนที่ตระกูลของพระองค์ปกครอง ชื่อพระราชวงศ์ของพระองค์ซึ่งน่าจะเป็นนามสกุลของพระองค์จึงน่าจะเป็น เว็ททีน (Wettin) ดังนั้นชื่อเว็ททีนจึงถูกแทนที่ด้วย วินด์เซอร์ กลายมาเป็นชื่อของพระราชวงศ์เนื่องจากพระราชโองการที่ประกาศโดย พระเจ้าจอร์จที่ 5

อย่างไรก็ตาม พระราชโองการดังกล่าวหมายถึงเฉพาะรัชทายาทในสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรียที่เป็นสืบเชื้อสายมาจากบุรุษ ต่อมาในเดือนเมษายน ค.ศ. 1952 หลังจาก สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 ขึ้นครองราชย์ พระองค์ได้แก้ไขข้อขัดแย้งของชื่อราชวงศ์ เมื่อพระองค์ได้ประกาศต่อคณะองคมนตรีว่าพระนางมีความปรารถนาที่จะให้พระองค์เอง พระราชโอรส และพระราชธิดาใช้ชื่อราชวงศ์วินด์เซอร์ รวมทั้งรัชทายาทของพระองค์เมื่ออภิเษกสมรส และรัชทายาทลำดับถัดไปใช้ชื่อของราชวงศ์วินด์เซอร์ ซึ่งข้อความดังกล่าวขัดแย้งกับกฎหมายของราชวงศ์เยอรมัน ที่กล่าวว่าพระราชโอรสและพระราชธิดาทั้งหมดเป็นสมาชิกของราชวงศ์ชเลสวิช-ฮ็อลชไตน์-เซอเนอร์ปอร์-กลึคส์บวร์ค ตามเจ้าชายฟิลิป ดยุกแห่งเอดินบะระ พระบิดา

หลังจากนั้น เมื่อวันที่ 8 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1960 สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 ทรงประกาศพระราชโองการเพื่อยืนยันว่าพระองค์และพระราชโอรสและธิดาทั้งสี่เป็นสมาชิกของราชวงศ์วินด์เซอร์ ส่วนรัชทายาทที่สืบเชื้อสายมาจากชายอื่น ๆ (ยกเว้นผู้ที่เป็น HRH, เจ้าชาย และเจ้าหญิง) จะใช้นามสกุล เมานต์แบ็ตเทน-วินด์เซอร์ (Mountbatten-Windsor)

พระมหากษัตริย์ของสหราชอาณาจักรองค์ถัดไปอาจเปลี่ยนชื่อพระราชวงศ์ได้หากพระองค์มีความประสงค์จะทำเช่นนั้น โดยการประกาศพระราชโองการใหม่ เช่นหาก เจ้าชายแห่งเวลส์ เสด็จขึ้นครองราชย์ พระองค์สามารถเปลี่ยนชื่อพระราชวงศ์เป็น เมานต์แบ็ตเทน (Mountbatten) เพื่อเทิดพระเกียรติพระบิดา (ดยุกแห่งเอดินบะระ) หรือพระอัยกา (หลุยส์ เมานต์แบ็ตเทน เอิร์ลเมานต์แบ็ตเทนแห่งพม่า) คำว่าเมานต์แบ็ตเทนเป็นคำภาษาอังกฤษ แปลมาจากคำภาษาเยอรมันว่า บัทเทินแบร์ค (Battenberg)

รัชสมัยของพระเจ้าจอร์จที่ 5 เริ่มขึ้นในปี 1910 ภายใต้ราชวงศ์ซัคเซิน-โคบวร์คและโกทา และสิ้นสุดในปี 1939 แม้ว่ารัฐอิสระไอร์แลนด์ (Irish Free State) จะแยกตัวออกจากสหราชอาณาจักรในปี 1922 แต่ชื่อของราชอาณาจักรยังคงเดิมจนกระทั่งปี 1927 เมื่อพระองค์ทรงเป็นกษัตริย์แห่งรัฐอิสระไอร์แลนด์ด้วย ในทศวรรษหลังจากปี 1927 พระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขของเครือจักรภพ รวมถึงแคนาดา, ออสเตรเลีย, รัฐอิสระไอร์แลนด์, นิวซีแลนด์, สาธารณรัฐแอฟริกาใต้ ฯลฯ ในสมัยก่อนพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขของรัฐเหล่านั้นจากการใช้ราชบัลลังก์ร่วมกันกับจักรวรรดิอังกฤษ แต่หลังจากปี 1927 เครือจักรภพต่าง ๆ ได้มีพระมหากษัตริย์ร่วมกันจากการที่ทรงครองหลายราชบัลลังก์ จนกระทั่งปี 1947 พระมหากษัตริย์อังกฤษทรงเป็นจักรพรรดิแห่งอินเดียด้วย

พระบรมวงศานุวงศ์

• สมเด็จพระราชาธิบดีและสมเด็จพระราชินี
  • เจ้าชายและเจ้าหญิงแห่งเวลส์ (พระราชโอรสพระองค์ใหญ่และพระชายา)
    • เจ้าชายจอร์จแห่งเวลส์ (พระราชนัดดา)
    • เจ้าหญิงชาร์ลอตต์แห่งเวลส์ (พระราชนัดดา)
    • เจ้าชายหลุยส์แห่งเวลส์ (พระราชนัดดา)
  • ดยุกและดัชเชสแห่งซัสเซกซ์ (พระราชโอรสพระองค์เล็กและพระชายา)
    • เจ้าชายอาร์ชีแห่งซัสเซกซ์ (พระราชนัดดา)
    • เจ้าหญิงลิลีเบ็ตแห่งซัสเซกซ์ (พระราชนัดดา)

พระราชสันตติวงศ์ในสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2

• เจ้าหญิงพระราชกุมารีและเซอร์ทิโมธี ลอว์เรนซ์ (พระโสทรกนิษฐภคินีและพระภัสดา)
• ดยุกแห่งยอร์ก (พระโสทรกนิษฐภาดา)
  • เจ้าหญิงเบียทริซและเอโดอาร์โด มาเปลลี มอซซี (พระภาติยะและพระภัสดา)
  • เจ้าหญิงยูเชนีและแจ็ก บรุกส์แบงก์ (พระภาติยะและพระภัสดา)
• ดยุกและดัชเชสแห่งเอดินบะระ (พระโสทรกนิษฐภาดาและพระชายา)

พระราชสันตติวงศ์ในสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5

• ดยุกและดัชเชสแห่งกลอสเตอร์ (พระญาติชั้นพระมาตุลาและพระชายา)
• ดยุกและดัชเชสแห่งเคนต์ (พระญาติชั้นพระมาตุลาและพระชายา)
• เจ้าหญิงอเล็กซานดรา เลดีโอกิลวี (พระญาติชั้นพระมาตุจฉา)
• เจ้าชายและเจ้าหญิงไมเคิลแห่งเคนต์ (พระญาติชั้นพระมาตุลาและพระชายา)

เครือญาติและผู้เกี่ยวข้อง

• ทอม พาร์กเกอร์-โบลส์ (พระราชโอรสเลี้ยง)
  • โลลา พาร์กเกอร์-โบลส์ (พระราชนัดดาเลี้ยง)
  • เฟรเดอริก พาร์กเกอร์-โบลส์ (พระราชนัดดาเลี้ยง)
• ลอราและแฮร์รี โลปส์ (พระราชธิดาเลี้ยงและสามี)
  • เอลีซา โลปส์ (พระราชนัดดาเลี้ยง)
  • หลุยส์ โลปส์ (พระราชนัดดาเลี้ยง)
  • กัส โลปส์ (พระราชนัดดาเลี้ยง)

พระราชสันตติวงศ์ในสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2

• ร้อยเอกมาร์ก ฟิลลิปส์ (อดีตพระกนิษฐภรรดา)
  • ปีเตอร์ ฟิลลิปส์ (พระภาคิไนย)
  • ซาราและไมค์ ทินดัลล์ (พระภาคิไนยและสามี)
• ซาราห์ ดัชเชสแห่งยอร์ก (อดีตพระกนิษฐนี)
• เลดีลูอีส เมานต์แบ็ตเทน-วินด์เซอร์ (พระภาติยะ)
• เอิร์ลแห่งเวสเซกซ์ (พระภาติยะ)

พระราชสันตติวงศ์ในสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 6

• เอิร์ลแห่งสโนว์ดอน (พระภาดา)
• เลดีซาราห์และดาเนียล แชตโท (พระภคินีและสามี)

เกร็ดข้อมูล

• จักรพรรดิวิลเฮ็ล์มที่ 2 แห่งเยอรมนี ทรงเตรียมการที่จะไปชมละครของเชกสเปียร์ เรื่อง The Merry Wives of Windsor แต่เมื่อทรงทราบว่าพระเจ้าจอร์จที่ 5 ซึ่งทรงเป็นลูกพี่ลูกน้องได้เปลี่ยนชื่อพระราชวงศ์อังกฤษไปเป็นวินด์เซอร์ พระองค์ได้กล่าวล้อเลียนว่าพระองค์ทรงเตรียมที่จะไปชมละครเรื่อง The Merry Wives of Saxe-Coburg-Gotha ไม่ใช่ The Merry Wives of Windsor

อ้างอิง

• Longford, Elizabeth Harman (Countess of Longford). The Royal House of Windsor. Revised ed. Crown, 1984. (อังกฤษ)
• Roberts, Andrew. The House of Windsor. University of California Press, 2000. (อังกฤษ)

ดูเพิ่ม

• รายพระนามกษัตริย์แห่งหมู่เกาะอังกฤษ
• รายพระนามพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษ
• รายพระนามสมาชิกในราชวงศ์อังกฤษ
• เจ้าชายแห่งเวลส์
• เจ้าหญิงแห่งเวลส์

แหล่งข้อมูลอื่น

• ภาพวงศ์วานของราชวงศ์วินด์เซอร์ (อังกฤษ)