Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ (10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2355 – 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2382) เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาทรัพย์ ในรัชกาลที่ 3 เป็นพระราชชนกในสมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี เป็นพระราชอัยกาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นพระราชปัยยกาในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวและพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และเป็นต้น
| สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ | |
|---|---|
| พระองค์เจ้าชั้นเอก | |
| ประสูติ | 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2355 อาณาจักรรัตนโกสินทร์ |
| สิ้นพระชนม์ | 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2382 (26 ปี) อาณาจักรรัตนโกสินทร์ |
| หม่อม | 7 คน |
| พระบุตร |
|
| ราชสกุล | |
| ราชวงศ์ | จักรี |
| พระบิดา | พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว |
| พระมารดา | เจ้าจอมมารดาทรัพย์ ในรัชกาลที่ 3 |
| ศาสนา | เถรวาท |
| ธรรมเนียมพระยศของ สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ | |
|---|---|
| การทูล | ใต้ฝ่าพระบาท |
| การแทนตน | ข้าพระพุทธเจ้า |
| การขานรับ | พ่ะย่ะค่ะ/เพคะ |
พระประวัติ
สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ มีพระนามเมื่อแรกประสูติว่า หม่อมเจ้าศิริวงศ์ เป็นพระราชโอรสลำดับที่ 6 ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว และลำดับที่ 1 ในเจ้าจอมมารดาทรัพย์ ในรัชกาลที่ 3 พระสนมเอก ธิดาพระอักษรสมบัติ (ทับ) กับผ่อง ณ พัทลุง ประสูติเมื่อวันที่ 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2355 มีพระขนิษฐาร่วมเจ้าจอมมารดาหนึ่งพระองค์ คือ สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยิกาเธอ กรมพระยาสุดารัตน์ราชประยูร (เดิม หม่อมเจ้าละม่อม)
พระโอรสและพระธิดา
สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ มีพระโอรสพระธิดารวม 9 พระองค์ คือ
- พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามงคลเลิศ (เดิม หม่อมเจ้ามงคลเลิศ; 24 มิถุนายน พ.ศ. 2377 – 11 สิงหาคม พ.ศ. 2404) ประสูติแต่หม่อมแพ
- สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี (เดิม หม่อมเจ้ารำเพย; 17 กรกฎาคม พ.ศ. 2377 – 9 กันยายน พ.ศ. 2404) ประสูติแต่หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา
- พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชมชื่น (เดิม หม่อมเจ้าชมชื่น; พ.ศ. 2377 – 28 ตุลาคม พ.ศ. 2436) ประสูติแต่หม่อมงิ้ว
- พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพื้นพงศ์ประยุรวงศ์สนิท (เดิม หม่อมเจ้าพื้นพงศ์; พ.ศ. 2378 – 17 กรกฎาคม พ.ศ. 2435) ประสูติแต่หม่อมจาด
- หม่อมเจ้าประสงค์สรร (พ.ศ. 2380 – 30 สิงหาคม พ.ศ. 2456) ประสูติแต่หม่อมราชวงศ์แสง
- หม่อมเจ้าสารพัดเพ็ชร์ (สิ้นพระชนม์ 2 ตุลาคม พ.ศ. 2443) ประสูติแต่หม่อมน้อย ชุมสาย ณ อยุธยา
- พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพรรณราย (เดิม หม่อมเจ้าแฉ่; 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2381 – 22 มิถุนายน พ.ศ. 2457) ประสูติแต่หม่อมกิม
- พระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหมื่นนฤบาลมุขมาตย์ (เดิม หม่อมเจ้าขาว และหม่อมเจ้าฉายฉันเฉิด; สิ้นพระชนม์ 25 เมษายน พ.ศ. 2439) ประสูติแต่หม่อมเชย
- พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประเสริฐศักดิ์ (เดิม หม่อมเจ้าชายดำ; สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2424) ประสูติแต่หม่อมน้อย ชุมสาย ณ อยุธยา
สิ้นพระชนม์
สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 3 เมื่อวันเสาร์เดือน 7 ขึ้น 5 ค่ำ ปีกุน ตรงกับวันที่ 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2382 สิริพระชันษา 26 ปี พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงอาลัยเป็นอันมาก ด้วยเป็นพระราชโอรสพระองค์ใหญ่ในขณะนั้น จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดการปลูกพระเมรุพระราชทานเพลิงพระศพ ณ ท้องสนามหลวงเป็นการใหญ่ แล้วให้อัญเชิญพระอัฐิบรรจุในพระโกศทองคำ มาประดิษฐานไว้ ณ ตำหนักกรมสมเด็จพระศรีสุลาไลย ในพระบรมมหาราชวัง ครั้นภายหลังเมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติ จึงโปรดเกล้าฯ ให้ช่างทำพระโกศทองคำจำหลักลายลงยาราชาวดีเปลี่ยนถวายใหม่ และโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาพระอัฐิขึ้นเป็น สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติแด่พระราชอัยกา
สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ เป็นต้น
พระอิสริยยศ
- หม่อมเจ้าศิริวงศ์ (10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2355 - สมัยรัชกาลที่ 3)
- พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าศิริวงศ์ (สมัยรัชกาลที่ 3 - 1 สิงหาคม พ.ศ. 2381)
- พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ (1 สิงหาคม พ.ศ. 2381 - 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2382)
- พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ (ในสมัยรัชกาลที่ 4)
- สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ (สถาปนาในสมัยรัชกาลที่ 5)
พงศาวลี
| พงศาวลีในสมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
อ้างอิง
- ธำรงศักดิ์ อายุวัฒนะ. ราชสกุลจักรีวงศ์ และราชสกุลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2544. 490 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN
- พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. พระราชพิธีสิบสองเดือน. กรุงเทพฯ : พิมพ์ครั้งที่ 21, รัตนชัยการพิมพ์, 2552. 296 หน้า. หน้า 26. ISBN
- ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี หม่อมราชวงศ์, และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2549. 360 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN
- จุลลดา ภักดีภูมินทร์, 'พระสัมพันธวงศ์เธอ' 2011-07-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, สกุลไทย, ฉบับที่ 2421, ปีที่ 47, ประจำวันอังคารที่ 13 มีนาคม 2544
- จุลลดา ภักดีภูมินทร์, สถาปนาคำนำพระนาม 2011-07-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, สกุลไทย, ฉบับที่ 2448, ปีที่ 47, ประจำวันอังคารที่ 18 กันยายน 2544
- จุลลดา ภักดีภูมินทร์, เล่าเรื่องมอญ 2011-07-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, สกุลไทย, ฉบับที่ 2486, ปีที่ 48, ประจำวันอังคารที่ 11 มิถุนายน 2545
- กิตติพงษ์ วิโรจน์ธรรมากูร. ย้อนรอยราชสกุลวงศ์ "วังหลวง". กรุงเทพ : สำนักพิมพ์ดอกหญ้า, พิมพ์ครั้งที่ 4 พ.ศ. 2549. 304 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN
- เทศนากัณฑ์ที่ 1 เรื่องพระราชสันตติวงศ์
- สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. ราชสกุลวงศ์. พิมพ์ครั้งที่ 14, กรุงเทพฯ : สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร, 2554. 296 หน้า. หน้า 38. ISBN
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
smedcphrabrmrachmatamhykaethx krmhmunmatyaphithks 10 phvscikayn ph s 2355 18 phvsphakhm ph s 2382 epnphrarachoxrsinphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw prasutiaetecacxmmardathrphy inrchkalthi 3 epnphrarachchnkinsmedcphraethphsirinthrabrmrachini epnphrarachxykaphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw epnphrarachpyykainphrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhwaelaphrabathsmedcphrapkeklaecaxyuhw aelaepntnrachskulsiriwngssmedcphrabrmrachmatamhykaethx krmhmunmatyaphithksphraxngkhecachnexkprasuti10 phvscikayn ph s 2355 xanackrrtnoksinthrsinphrachnm18 phvsphakhm ph s 2382 26 pi xanackrrtnoksinthrhmxm7 khnphrabutrphrasmphnthwngsethx phraxngkhecamngkhlelissmedcphraethphsirinthrabrmrachiniphrasmphnthwngsethx phraxngkhecachmchunphrasmphnthwngsethx phraxngkhecaphunphngsprayurwngssnithhmxmecaprasngkhsrrhmxmecasarphdephchrphrasmphnthwngsethx phraxngkhecaphrrnrayphrasmphnthwngsethx krmhmunnvbalmukhmatyphrasmphnthwngsethx phraxngkhecapraesrithskdirachskulsiriwngsrachwngsckriphrabidaphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhwphramardaecacxmmardathrphy inrchkalthi 3 sasnaethrwaththrrmeniymphrayskhxng smedcphrabrmrachmatamhykaethx krmhmunmatyaphithkskarthulitfaphrabathkaraethntnkhaphraphuththecakarkhanrbphayakha ephkhaphraprawtismedcphrabrmrachmatamhykaethx krmhmunmatyaphithks miphranamemuxaerkprasutiwa hmxmecasiriwngs epnphrarachoxrsladbthi 6 inphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw aelaladbthi 1 inecacxmmardathrphy inrchkalthi 3 phrasnmexk thidaphraxksrsmbti thb kbphxng n phthlung prasutiemuxwnthi 10 phvscikayn ph s 2355 miphrakhnistharwmecacxmmardahnungphraxngkh khux smedcphrabrmrachmatamhyikaethx krmphrayasudartnrachprayur edim hmxmecalamxm phraoxrsaelaphrathidasmedcphrabrmrachmatamhykaethx krmhmunmatyaphithks miphraoxrsphrathidarwm 9 phraxngkh khux phrasmphnthwngsethx phraxngkhecamngkhlelis edim hmxmecamngkhlelis 24 mithunayn ph s 2377 11 singhakhm ph s 2404 prasutiaethmxmaeph smedcphraethphsirinthrabrmrachini edim hmxmecaraephy 17 krkdakhm ph s 2377 9 knyayn ph s 2404 prasutiaethmxmnxy siriwngs n xyuthya phrasmphnthwngsethx phraxngkhecachmchun edim hmxmecachmchun ph s 2377 28 tulakhm ph s 2436 prasutiaethmxmngiw phrasmphnthwngsethx phraxngkhecaphunphngsprayurwngssnith edim hmxmecaphunphngs ph s 2378 17 krkdakhm ph s 2435 prasutiaethmxmcad hmxmecaprasngkhsrr ph s 2380 30 singhakhm ph s 2456 prasutiaethmxmrachwngsaesng hmxmecasarphdephchr sinphrachnm 2 tulakhm ph s 2443 prasutiaethmxmnxy chumsay n xyuthya phrasmphnthwngsethx phraxngkhecaphrrnray edim hmxmecaaech 9 phvsphakhm ph s 2381 22 mithunayn ph s 2457 prasutiaethmxmkim phrasmphnthwngsethx krmhmunnvbalmukhmaty edim hmxmecakhaw aelahmxmecachaychnechid sinphrachnm 25 emsayn ph s 2439 prasutiaethmxmechy phrasmphnthwngsethx phraxngkhecapraesrithskdi edim hmxmecachayda sinphrachnmemuxwnthi 17 phvscikayn ph s 2424 prasutiaethmxmnxy chumsay n xyuthyasinphrachnmsmedcphrabrmrachmatamhykaethx krmhmunmatyaphithks sinphrachnminrchkalthi 3 emuxwnesareduxn 7 khun 5 kha pikun trngkbwnthi 18 phvsphakhm ph s 2382 siriphrachnsa 26 pi phrabathsmedcphranngeklaecaxyuhwthrngxalyepnxnmak dwyepnphrarachoxrsphraxngkhihyinkhnann cungthrngphrakrunaoprdekla ihcdkarplukphraemruphrarachthanephlingphrasph n thxngsnamhlwngepnkarihy aelwihxyechiyphraxthibrrcuinphraoksthxngkha mapradisthaniw n tahnkkrmsmedcphrasrisulaily inphrabrmmharachwng khrnphayhlngemuxphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwesdcethlingthwlyrachsmbti cungoprdekla ihchangthaphraoksthxngkhacahlklaylngyarachawdiepliynthwayihm aelaoprdekla ihsthapnaphraxthikhunepn smedcphrabrmrachmatamhykaethx ephuxepnkarechlimphraekiyrtiaedphrarachxyka smedcphrabrmrachmatamhykaethx krmhmunmatyaphithks epntnrachskulsiriwngsphraxisriyyshmxmecasiriwngs 10 phvscikayn ph s 2355 smyrchkalthi 3 phraecalukyaethx phraxngkhecasiriwngs smyrchkalthi 3 1 singhakhm ph s 2381 phraecalukyaethx krmhmunmatyaphithks 1 singhakhm ph s 2381 18 phvsphakhm ph s 2382 phraecarachwrwngsethx krmhmunmatyaphithks insmyrchkalthi 4 smedcphrabrmrachmatamhykaethx krmhmunmatyaphithks sthapnainsmyrchkalthi 5 phngsawliphngsawliinsmedcphrabrmrachmatamhykaethx krmhmunmatyaphithks 16 smedcphrapthmbrmmhachnk 8 phrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharach 17 phraxkhrchaya hyk 4 phrabathsmedcphraphuththelishlanphaly 18 thxng n bangchang 9 smedcphraxmrinthrabrmrachini 19 smedcphrarupsiriosphakhymhanakhnari 2 phrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw 10 phrayannthburisrimhaxuthyan buycn 5 smedcphrasrisulaly 22 phrayarachwngsn hwng 11 khunhyingephng nnthburisrimhaxuthyan 23 thanchu rachwngsn 1 smedcphrabrmrachmatamhykaethx krmhmunmatyaphithks 6 phraxksrsmbti thb 13 thawthrngkndal thxngmxy 3 ecacxmmardathrphy inrchkalthi 3 28 phrayaphthlung khun 14 phrayaphthlung thxngkhaw 7 phxng 15 plxng xangxingtharngskdi xayuwthna rachskulckriwngs aelarachskulsmedcphraecataksinmharach krungethph sankphimphbrrnkic phimphkhrngthi 3 ph s 2544 490 hna hna hnathi ISBN 974 222 648 2 phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw phrarachphithisibsxngeduxn krungethph phimphkhrngthi 21 rtnchykarphimph 2552 296 hna hna 26 ISBN 978 974 417 594 6 suphwthy eksmsri phltri hmxmrachwngs aelarchni thrphywicitr phraxnuwngschnhmxmecainphrarachwngsckri krungethph sankphimphbrrnkic phimphkhrngthi 3 ph s 2549 360 hna hna hnathi ISBN 974 221 818 8 cullda phkdiphuminthr phrasmphnthwngsethx 2011 07 28 thi ewyaebkaemchchin skulithy chbbthi 2421 pithi 47 pracawnxngkharthi 13 minakhm 2544 cullda phkdiphuminthr sthapnakhanaphranam 2011 07 28 thi ewyaebkaemchchin skulithy chbbthi 2448 pithi 47 pracawnxngkharthi 18 knyayn 2544 cullda phkdiphuminthr elaeruxngmxy 2011 07 28 thi ewyaebkaemchchin skulithy chbbthi 2486 pithi 48 pracawnxngkharthi 11 mithunayn 2545 kittiphngs wiorcnthrrmakur yxnrxyrachskulwngs wnghlwng krungethph sankphimphdxkhya phimphkhrngthi 4 ph s 2549 304 hna hna hnathi ISBN 974 941 205 2 ethsnaknththi 1 eruxngphrarachsnttiwngs sankwrrnkrrmaelaprawtisastr krmsilpakr rachskulwngs phimphkhrngthi 14 krungethph sankwrrnkrrmaelaprawtisastr krmsilpakr 2554 296 hna hna 38 ISBN 978 974 417 594 6