สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ นามเดิม แสง ฉายา ปญฺญาทีโป เป็นสมเด็จพระราชาคณะฝ่ายมหานิกาย ได้ดำรงตำแหน่งสำคัญ เช่น เจ้าอาวาสวัดราชบุรณราชวรวิหารและเจ้าคณะใหญ่หนเหนือ
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (แสง ปญฺญาทีโป) | |
---|---|
ส่วนบุคคล | |
เกิด | 21 มิถุนายน พ.ศ. 2375 (71 ปี 168 วัน ปี) |
มรณภาพ | 6 ธันวาคม 2446 |
นิกาย | มหานิกาย |
การศึกษา | เปรียญธรรม 7 ประโยค |
ตำแหน่งชั้นสูง | |
ที่อยู่ | วัดราชบุรณราชวรวิหาร กรุงเทพมหานคร |
อุปสมบท | พ.ศ. 2395 |
ตำแหน่ง | เจ้าคณะใหญ่หนเหนือ |
ประวัติ
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ มีนามเดิมว่า แสง เกิดเมื่อวันพฤหัสบดีที่ 21 มิถุนายน พ.ศ. 2375 ตรงกับวันแรม 8 ค่ำเดือน 7 ปีมะโรง ต่อมาได้บรรพชาเป็นสามเณรอยู่วัดจักรวรรดิราชาวาสวรมหาวิหาร จนอายุได้ 15 ปีจึงย้ายมาอยู่วัดราชบุรณราชวรวิหาร ศึกษาพระปริยัติธรรมจนอายุได้ 18 ปีจึงเข้าสอบที่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร ได้เป็นสามเณรเปรียญธรรม 3 ประโยคในครั้งนั้น
ปีชวด พ.ศ. 2395 ได้อุปสมบทในรามัญนิกาย โดยมีพระคุณวงศ์ (จุลนาค) วัดบวรมงคลราชวรวิหาร เป็นพระอุปัชฌาย์ ถึงปีมะเส็ง พ.ศ. 2400 เข้าสอบอีก ณ พระที่นั่งสุทไธสวรรยปราสาท ได้เพิ่มอีก 2 ประโยค เป็นเปรียญธรรม 5 ประโยค ต่อมาปีระกา พ.ศ. 2404 เข้าแปลที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ได้อีก 2 ประโยค เป็นเปรียญธรรม 7 ประโยค
ศาสนกิจ
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์เป็นผู้ปฏิบัติพระวินัยได้บริบูรณ์ ฉลาดในการเทศนา ประพันธ์คาถา โศลก และฉันท์ได้ชำนาญและไพเราะ เป็นที่เคารพนับถือของพุทธศาสนิกชนทั้งหลาย ในด้านการปกครอง ท่านได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาส เจ้าคณะรอง และเจ้าคณะใหญ่ตามลำดับ นอกจากนี้ยังได้รับแต่งตั้งเป็นแม่กองตรวจชำระพระอภิธรรมปิฎกในการจัดพิมพ์
สมณศักดิ์
- เป็นพระปลัด ฐานานุกรมของพระปิฎกโกศล (อ่วม)
- 13 พฤศจิกายน พ.ศ. 2411 เป็นพระราชาคณะที่ พระราชมุนี
- 23/24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2420 เป็นพระราชาคณะผู้ใหญ่ที่ พระโพธิวงศาจารย์ ญาณนายก ตรีปิฎกธรา มหาคณฤศร บวรสังฆาราม คามวาสี
- พ.ศ. 2428 เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมไตรยโลกาจาริย ญาณวิสาระทะนายก ตรีปิฎกธรา มหาคณฤศร บวรสังฆารามคามวาสี
- 20 มีนาคม ร.ศ. 110 เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองฝ่ายใต้ที่ พระธรรมวโรดม บรมญาณอดุล สุนทรนายก ตรีปิฎกคุณาลังการภูสิต ทักษิณทิศคณฤศร บวรสังฆารามคามวาสี
- 11 พฤศจิกายน ร.ศ. 113 เลื่อนเป็น พระธรรมวโรดม ที่สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ และได้รับตาลปัตรแฉกพื้นขาวปักดิ้นเลื่อม
- 20 ธันวาคม ร.ศ. 113 สถาปนาเป็นสมเด็จพระราชาคณะเจ้าคณะใหญ่ผู้ช่วยฝ่ายเหนือที่ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ญาณอดุลสุนทรนายก ตรีปิฎกวิทยาคุณ วิบุลยคัมภีรญาณสุนทร มหาอุดรคณฤศร บวรสังฆาราม คามวาสีอรัญวาสี
- 27 กุมภาพันธ์ ร.ศ. 119 สถาปนาเป็นเจ้าคณะใหญ่ฝ่ายเหนือที่ สมเด็จพระพุทธโฆาจารย์ ญาณอดุลย์สุนทรนายก ตรีปิฎกวิทธยาคุณ วิบุลย์คัมภีรญาณสุนทร มหาอุดรคณฤศร บวรสังฆารามคามวาสี อรัญวาสี
มรณภาพ
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ อาพาธเป็นลมแน่นหน้าอกตั้งแต่วันที่ 5 ธันวาคม ร.ศ. 122 พระภิกษุในวัดจัดยาถวายแต่อาการไม่ทุเลา ถึงแก่มรณภาพในวันรุ่งขึ้นเวลา 3 โมงเข้าเศษ สิริอายุได้ 71 ปี 168 วัน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ ไปพระราชทานน้ำสรงศพ พระราชทานโกศไม้สิบสอง ชั้นแว่นฟ้า 2 ชั้น มีพระพิธีธรรมสวดพระอภิธรรมวันละ 8 รูป รับพระราชทานฉันเช้าเพลมีกำหนด 3 เดือน
วันที่ 13 กุมภาพันธ์ ร.ศ. 124 เจ้าพนักงานตั้งกระบวนเคลื่อนศพสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์จากวัดราชบุรณฯ มาบรรจบกับกระบวนเคลื่อนศพ จากวัดพระเชตุพนฯ เป็นกระบวนเดียว ปยังเมรุ ณ สุสานวัดเทพศิรินทราวาส เวลาย่ำค่ำวันต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ มาทอดผ้าบังสุกุลและพระราชทานเพลิงศพ และวันที่ 15 กุมภาพันธ์ เจ้าพนักงานเก็บอัฐิ นำขึ้นเสลี่ยงแล้วอัญเชิญกลับยังพระอารามเดิม
อ้างอิง
- เชิงอรรถ
- เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑, หน้า 111
- ราชกิจจานุเบกษา, การศาสนูปถัมภก คือ การพิมพ์พระไตรปิฎก, เล่ม 5, ตอน 47, 8 เมษายน ร.ศ. 112, หน้า 410
- ราชกิจจานุเบกษา, สำเนาสัญญาบัตรพระสงฆ์ ปีรกาสัปตศก, เล่ม 7, ตอน 39, 1 กุมภาพันธ์ 2429, หน้า 328
- ราชกิจจานุเบกษา, ตั้งตำแหน่งพระสงฆ์, เล่ม 8, ตอน 52, 27 มีนาคม ร.ศ. 110, หน้า 466
- ราชกิจจานุเบกษา, พระธรรมวโรดม ดำรงที่สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์, เล่ม 11, ตอน 34, 18 พฤศจิกายน ร.ศ. 113, หน้า 265
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศตั้งตำแหน่งพระสงฆ์, เล่ม 11, ตอน 39, 23 ธันวาคม ร.ศ. 113, หน้า 310
- ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งพระสงฆ์, เล่ม , ตอน , , หน้า
- ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ถึงมรณภาพ, เล่ม 20, ตอน 37, 13 ธันวาคม ร.ศ. 122, หน้า 653
- ราชกิจจานุเบกษา, การศพสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ และพระอุบาฬีคุณูปมาจารย์, เล่ม 22, ตอน 48, 25 กุมภาพันธ์ ร.ศ. 124, หน้า 1,097-1,098
- บรรณานุกรม
- สมมอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 428 หน้า. หน้า 218-222. ISBN
ก่อนหน้า | สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (แสง ปญฺญาทีโป) | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (สา ปุสฺสเทโว) | เจ้าคณะใหญ่หนเหนือ (พ.ศ. 2443 – พ.ศ. 2446) | สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ฤทธิ์ ธมฺมสิริ) |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
smedcphraphuththokhsacary namedim aesng chaya py yathiop epnsmedcphrarachakhnafaymhanikay iddarngtaaehnngsakhy echn ecaxawaswdrachburnrachwrwiharaelaecakhnaihyhnehnuxsmedcphraphuththokhsacary aesng py yathiop swnbukhkhlekid21 mithunayn ph s 2375 71 pi 168 wn pi mrnphaph6 thnwakhm 2446nikaymhanikaykarsuksaepriyythrrm 7 praoykhtaaehnngchnsungthixyuwdrachburnrachwrwihar krungethphmhankhrxupsmbthph s 2395taaehnngecakhnaihyhnehnuxprawtismedcphraphuththokhsacary minamedimwa aesng ekidemuxwnphvhsbdithi 21 mithunayn ph s 2375 trngkbwnaerm 8 khaeduxn 7 pimaorng txmaidbrrphchaepnsamenrxyuwdckrwrrdirachawaswrmhawihar cnxayuid 15 picungyaymaxyuwdrachburnrachwrwihar suksaphrapriytithrrmcnxayuid 18 picungekhasxbthiwdphraechtuphnwimlmngkhlaramrachwrmhawihar idepnsamenrepriyythrrm 3 praoykhinkhrngnn pichwd ph s 2395 idxupsmbthinramynikay odymiphrakhunwngs culnakh wdbwrmngkhlrachwrwihar epnphraxupchchay thungpimaesng ph s 2400 ekhasxbxik n phrathinngsuthithswrryprasath idephimxik 2 praoykh epnepriyythrrm 5 praoykh txmapiraka ph s 2404 ekhaaeplthiwdphrasrirtnsasdaram idxik 2 praoykh epnepriyythrrm 7 praoykhsasnkicsmedcphraphuththokhsacaryepnphuptibtiphrawinyidbriburn chladinkarethsna praphnthkhatha oslk aelachnthidchanayaelaipheraa epnthiekharphnbthuxkhxngphuththsasnikchnthnghlay indankarpkkhrxng thanidrbaetngtngepnecaxawas ecakhnarxng aelaecakhnaihytamladb nxkcakniyngidrbaetngtngepnaemkxngtrwccharaphraxphithrrmpidkinkarcdphimphsmnskdiepnphrapld thananukrmkhxngphrapidkoksl xwm 13 phvscikayn ph s 2411 epnphrarachakhnathi phrarachmuni 23 24 phvscikayn ph s 2420 epnphrarachakhnaphuihythi phraophthiwngsacary yannayk tripidkthra mhakhnvsr bwrsngkharam khamwasi ph s 2428 epnphrarachakhnachnthrrmthi phrathrrmitryolkacariy yanwisarathanayk tripidkthra mhakhnvsr bwrsngkharamkhamwasi 20 minakhm r s 110 epnphrarachakhnaecakhnarxngfayitthi phrathrrmwordm brmyanxdul sunthrnayk tripidkkhunalngkarphusit thksinthiskhnvsr bwrsngkharamkhamwasi 11 phvscikayn r s 113 eluxnepn phrathrrmwordm thismedcphraphuththokhsacary aelaidrbtalptraechkphunkhawpkdineluxm 20 thnwakhm r s 113 sthapnaepnsmedcphrarachakhnaecakhnaihyphuchwyfayehnuxthi smedcphraphuththokhsacary yanxdulsunthrnayk tripidkwithyakhun wibulykhmphiryansunthr mhaxudrkhnvsr bwrsngkharam khamwasixrywasi 27 kumphaphnth r s 119 sthapnaepnecakhnaihyfayehnuxthi smedcphraphuththokhacary yanxdulysunthrnayk tripidkwiththyakhun wibulykhmphiryansunthr mhaxudrkhnvsr bwrsngkharamkhamwasi xrywasimrnphaphsmedcphraphuththokhsacary xaphathepnlmaennhnaxktngaetwnthi 5 thnwakhm r s 122 phraphiksuinwdcdyathwayaetxakarimthuela thungaekmrnphaphinwnrungkhunewla 3 omngekhaess sirixayuid 71 pi 168 wn phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwesdc ipphrarachthannasrngsph phrarachthanoksimsibsxng chnaewnfa 2 chn miphraphithithrrmswdphraxphithrrmwnla 8 rup rbphrarachthanchnechaephlmikahnd 3 eduxn wnthi 13 kumphaphnth r s 124 ecaphnkngantngkrabwnekhluxnsphsmedcphraphuththokhsacarycakwdrachburn mabrrcbkbkrabwnekhluxnsph cakwdphraechtuphn epnkrabwnediyw pyngemru n susanwdethphsirinthrawas ewlayakhawntxmaphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwesdc mathxdphabngsukulaelaphrarachthanephlingsph aelawnthi 15 kumphaphnth ecaphnknganekbxthi nakhunesliyngaelwxyechiyklbyngphraxaramedimxangxingechingxrrtheruxngtngphrarachakhnaphuihyinkrungrtnoksinthr elm 1 hna 111 rachkiccanuebksa karsasnupthmphk khux karphimphphraitrpidk elm 5 txn 47 8 emsayn r s 112 hna 410 rachkiccanuebksa saenasyyabtrphrasngkh pirkasptsk elm 7 txn 39 1 kumphaphnth 2429 hna 328 rachkiccanuebksa tngtaaehnngphrasngkh elm 8 txn 52 27 minakhm r s 110 hna 466 rachkiccanuebksa phrathrrmwordm darngthismedcphraphuththokhsacary elm 11 txn 34 18 phvscikayn r s 113 hna 265 rachkiccanuebksa prakastngtaaehnngphrasngkh elm 11 txn 39 23 thnwakhm r s 113 hna 310 rachkiccanuebksa phrabrmrachoxngkar prakas tngphrasngkh elm txn hna rachkiccanuebksa khawsmedcphraphuththokhsacarythungmrnphaph elm 20 txn 37 13 thnwakhm r s 122 hna 653 rachkiccanuebksa karsphsmedcphraphuththokhsacary aelaphraxubalikhunupmacary elm 22 txn 48 25 kumphaphnth r s 124 hna 1 097 1 098 brrnanukrmsmmxmrphnthu phraecabrmwngsethx krmphra eruxngtngphrarachakhnaphuihyinkrungrtnoksinthr elm 1 krungethph krmsilpakr 2545 428 hna hna 218 222 ISBN 974 417 530 3 kxnhna smedcphraphuththokhsacary aesng py yathiop thdipsmedcphraphuththokhsacary sa pus sethow ecakhnaihyhnehnux ph s 2443 ph s 2446 smedcphraphuththokhsacary vththi thm msiri