เจ้าคณะใหญ่

เจ้าคณะใหญ่ "มหาสังฆนายก" (คำเดิม) เป็นตำแหน่งทางปกครองของคณะสงฆ์ไทยโดยพระสังฆาธิการระดับสูง รองจากสมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก โดยแบ่งการปกครอง ดังนี้

เจ้าคณะใหญ่
จวน	วัดราษฎร์,วัดพระอารามหลวง
ผู้แต่งตั้ง	พระมหากษัตริย์ โดยพระราชดำริ สมเด็จพระสังฆราช โดยพระบัญชาแต่งตั้ง สมเด็จพระสังฆราชทรงมีพระบัญชาแต่งผู้รักษาการแทนเจ้าคณะใหญ่ มหาเถรสมาคม โดยมีมติเห็นชอบ
วาระ	ตลอดชีวิต
เงินตอบแทน	23,900บาท

การแบ่งการปกครอง

คณะสงฆ์มหานิกาย

มี 4 ตำแหน่ง ปกครองคณะสงฆ์มหานิกายทั่วประเทศ

• เจ้าคณะใหญ่หนกลาง มีเขตปกครอง 6 ภาค ได้แก่ ภาค 1, ภาค 2, ภาค 3, ภาค 13, ภาค 14 และภาค 15
• เจ้าคณะใหญ่หนเหนือ มีเขตปกครอง 4 ภาค ได้แก่ ภาค 4, ภาค 5, ภาค 6 และภาค 7
• เจ้าคณะใหญ่หนตะวันออก มีเขตปกครอง 5 ภาค ได้แก่ ภาค 8, ภาค 9, ภาค 10, ภาค 11 และภาค 12
• เจ้าคณะใหญ่หนใต้ มีเขตปกครอง 3 ภาค ได้แก่ ภาค 16, ภาค 17 และภาค 18

คณะสงฆ์ธรรมยุติกนิกาย

มีตำแหน่งเจ้าคณะใหญ่ 1 ตำแหน่ง คือ เจ้าคณะใหญ่คณะธรรมยุต ปกครองคณะสงฆ์ธรรมยุติกนิกายทั่วประเทศ

คณะสงฆ์จีนนิกาย

มีตำแหน่งเจ้าคณะใหญ่ 1 ตำแหน่ง คือ เจ้าคณะใหญ่จีนนิกาย ปกครองคณะสงฆ์จีนนิกายแห่งประเทศไทย

คณะสงฆ์อนัมนิกาย

มีตำแหน่งเจ้าคณะใหญ่ 1 ตำแหน่ง คือ เจ้าคณะใหญ่อนัมนิกาย ปกครองคณะสงฆ์อนัมนิกายแห่งประเทศไทย

คุณสมบัติ

ตามกฎมหาเถรสมาคม ผู้ดำรงตำแหน่งเจ้าคณะใหญ่ กำหนดคุณสมบัติไว้ดังนี้

(1) มีพรรษาสมควรแก่ตำแหน่ง

(2) มีความรู้สมควรแก่ตำแหน่ง

(3) มีความประพฤติเรียบร้อยตามพระธรรมวินัย

(4) เป็นผู้ฉลาดสามารถในการปกครองคณะสงฆ์

(5) ไม่เป็นผู้มีร่างกายทุพพลภาพไร้ความสามารถ หรือมีจิตฟั่นเฟือน ไม่สมประกอบ หรือเป็นโรคเรื้อน หรือเป็นวัณโรคในระยะอันตรายจนเป็นที่น่ารังเกียจ

(6) ไม่เคยต้องคำวินิจฉัยลงโทษในอธิกรณ์ที่พึงรังเกียจมาก่อน

(7) ไม่เคยถูกถอดถอนหรือถูกปลดจากตำแหน่งใด เพราะความผิดมาก่อน

คุณสมบัติโดยเฉพาะอีกส่วนหนึ่ง

• มีพรรษาพ้น 30 และ
• มีสมณศักดิ์ไม่ต่ำกว่าพระราชาคณะเจ้าคณะรอง (รองสมเด็จพระราชาคณะ)

ผู้ดำรงตำแหน่งเจ้าคณะใหญ่ในปัจจุบัน

เจ้าคณะใหญ่คณะธรรมยุต

• สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (อัมพร อมฺพโร)
  

- เจ้าอาวาสวัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร (พระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรวิหาร)

เจ้าคณะใหญ่หนเหนือ

• พระพรหมโมลี (สุชาติ ธมฺมรตโน) (ผู้รักษาการแทน)

- เจ้าอาวาสวัดปากน้ำ ภาษีเจริญ (พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ)

เจ้าคณะใหญ่หนกลาง

• สมเด็จพระมหารัชมงคลมุนี (ธงชัย ธมฺมธโช)
  

- ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดไตรมิตรวิทยารามวรวิหาร (พระอารามหลวงชั้นโท ชนิดวรวิหาร)

เจ้าคณะใหญ่หนตะวันออก

• สมเด็จพระพุฒาจารย์ (สนิท ชวนปญฺโญ)
  

- เจ้าอาวาสวัดไตรมิตรวิทยารามวรวิหาร (พระอารามหลวงชั้นโท ชนิดวรวิหาร)

เจ้าคณะใหญ่หนใต้

• สมเด็จพระมหาวชิรมังคลาจารย์ (สงัด ปญฺญาวุโธ)

- เจ้าอาวาสวัดกะพังสุรินทร์ (พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ) จังหวัดตรัง

เจ้าคณะใหญ่จีนนิกาย

• พระคณาจารย์จีนธรรมวิริยาจารย์ (เย็นอี่) (ผู้รักษาการแทน)
  

- รองเจ้าอาวาสวัดโพธิ์แมนคุณาราม

เจ้าคณะใหญ่อนัมนิกาย

• พระคณานัมธรรมเมธาจารย์ (ณรงค์ ติ่นเรียน)
  

- เจ้าอาวาสวัดสมณานัมบริหาร

อ้างอิง

1. . สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดภูเก็ต. 27 เมษายน 2555. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-06-18. สืบค้นเมื่อ 21 มีนาคม 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))