จักรวรรดิซิกข์

จักรวรรดิซิกข์ หรือ จักรวรรดิสิกข์ (เปอร์เซีย: سرکارِ خالصه, อักษรโรมัน: Sarkār-ē-Khālsā, แปลว่า รัฐบาลขาลสา; ปัญจาบ: ਸਿੱਖ ਖ਼ਾਲਸਾ ਰਾਜ (อักษรคุรมุขี), سکھ خالصا راج (อักษรชาห์มุขี), อักษรโรมัน: Sikkh Khālsā Rāj; สิกข์ขาลสาราช, แปลว่า การปกครองของซิกข์ขาลสา) เป็นอดีตรัฐที่มีอาณาเขตอยู่ในอนุทวีปอินเดีย ตั้งขึ้นภายใต้การนำของมหาราชารณชีต สิงห์ ผู้ก่อตั้งจักรวรรดิฆราวาสนิยมขึ้นในภูมิภาคปัญจาบ จักรวรรดิเริ่มต้นขึ้นในปี 1799 เมื่อมหาราชารณชีต สิงห์ เข้ายึดครองเมืองลาฮอร์ และสิ้นสุดในปี 1849 ระหว่างจุดรุ่งเรืองสูงสุดของจักรวรรดิในศตวรรษที่ 19 จักรวรรดิครอบคลุมพื้นที่จากทางตะวันตกไปถึงทิเบตตะวันตกในทางตะวันออก และจากในทางใต้ ไปถึงกัศมีร์ในทางเหนือ จักรวรรดิสิกข์มีประชากรราว 3.5 ล้านคนในปี 1831 (ทำให้เป็น) ด้วยประชากรที่มีความหลากหลายทางศาสนาสูง

จักรวรรดิซิกข์ سرکارِ خالصه Sarkār-ē-Khālsā ਸਿੱਖ ਖ਼ਾਲਸਾ ਰਾਜ Sikkh Khālsā Rāj
1799–1849
คำขวัญ:  "ਅਕਾਲ ਸਹਾਇ" ("พระเจ้าคือผู้ปกป้องของเรา")
เพลงชาติ:  "ਦੇਗ਼ ਤੇਗ਼ ਫ਼ਤਿਹ" ("ชัยชนะเพื่อการกุศลและอาวุธ")
จักรวรรดิซิกข์ใน ค.ศ. 1839
เมืองหลวง	ลาฮอร์
ภาษาทั่วไป	ราชสำนัก: เปอร์เซีย ภาษาพูด: ปัญจาบ (ราชวงศ์) • (ซะราอีกี, , , , โดกรี) • ปาทาน • กัศมีร์ • • • บัลติ • • วาคี • บูรุศซัสกี • โควาร์ • • ลาดัก • • • • •
ศาสนา	ซิกข์ (ประมาณร้อยละ 6-12; ราชวงศ์) อิสลาม (ประมาณร้อยละ 50-80) ฮินดู (ประมาณร้อยละ 10-40) คริสต์ (ร้อยละ ≤1) ยูดาห์ (ร้อยละ ≤1)
การปกครอง
มหาราชา
• 1801–1839	รณชีต สิงห์
• 1839
• 1839–1840
• 1841–1843
• 1843–1849	ทุลีป สิงห์
ผู้สำเร็จราชการ
• 1840–1841
• 1843–1846
• 1799–1818	Jamadar Khushal Singh
• 1818–1843
• 1843–1844	Hira Singh Dogra
• 14 พฤษภาคม 1845 – 21 กันยายน 1845
• 1845–1846
• 31 มกราคม 1846 – 9 มีนาคม 1846
ยุคประวัติศาสตร์	ยุคใหม่ตอนต้น
• รณชีต สิงห์เข้ายึดครองเมืองลาฮอร์	7 กรกฎาคม 1799
• สิ้นสุดลง	29 มีนาคม 1849
พื้นที่
• รวม	260,128 ตารางกิโลเมตร (100,436 ตารางไมล์)
ประชากร
• คริสต์ทศวรรษ 1800	12,000,000
สกุลเงิน	นานักชาฮีซิกเก (Nanak Shahi Sikke)
ก่อนหน้า ถัดไป จักรวรรดิมราฐา ชัมมูและกัศมีร์ (รัฐมหาราชา) การปกครองของบริษัทในอินเดีย
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ	ประเทศจีน ประเทศอินเดีย ประเทศปากีสถาน

การก่อตั้งของจักรวรรดิสิกข์เริ่มต้นขึ้นเมื่อมหาราชารณชีต สิงห์ เข้ายึดครองเมืองลาฮอร์จากผู้ปกครองเดิม ตามด้วยการค่อย ๆ ขับไล่ชาวอัฟกันออกจากบริเวณผ่าน และการรวมกันของมิสล์ (misls) ย่อย ๆ ของชาวซิกข์ในบริเวณ รณชีต สิงห์ แต่งตั้งตนเองเป็นมหาราชาแห่งปัญจาบในวันที่ 12 เมษายน 1801 (ตรงกับวันวิสาขี) โดยมีท่านซาฮิบสิงห์เบดี (Sahib Singh Bedi) ลูกหลานของคุรุนานัก เป็นผู้ประกอบพิธีบรมราชาภิเษก

อ้างอิง

1.  Chisholm, Hugh, บ.ก. (1911). "Ranjit Singh" . สารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911. Vol. 22 (11 ed.). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. p. 892.
2. Grewal, J. S. (1990). The Sikhs of the Punjab, Chapter 6: The Sikh empire (1799–1849). The New Cambridge History of India. Cambridge University Press. p. 112. ISBN . The continuance of Persian as the language of administration.
3. Fenech, Louis E. (2013). The Sikh Zafar-namah of Guru Gobind Singh: A Discursive Blade in the Heart of the Mughal Empire. Oxford University Press (USA). p. 239. ISBN . We see such acquaintance clearly within the Sikh court of Maharaja Ranjit Singh, for example, the principal language of which was Persian.
4. Grewal, J.S. (1990). The Sikhs of the Punjab. Cambridge University Press. p. 107. ISBN . สืบค้นเมื่อ 15 April 2014.
5. Satinder Singh, Raja Gulab Singh's Role 1971, pp. 46–50. sfn error: no target: CITEREFSatinder_Singh,_Raja_Gulab_Singh's_Role1971 ()
6. Singh, Pashaura (2016). "Sikh Empire". The Encyclopedia of Empire. pp. 1–6. doi:10.1002/9781118455074.wbeoe314. ISBN .
7. Singh, Rishi (April 23, 2015). State Formation and the Establishment of Non-Muslim Hegemony Post-Mughal 19th-century Punjab. SAGE Publications. ISBN . Ranjit Singh's state covered approximately an area of 100,436 square miles
8. Herrli, Hans (May 7, 2008). The Coins of Sikhs. Indian Coin Society. p. 20.
9. Singh, Pashaura (2016). "Sikh Empire". The Encyclopedia of Empire. pp. 1–6. doi:10.1002/9781118455074.wbeoe314. ISBN .
10. Waheeduddin 1981, p. 15.
11. "Ranjit Singh: A Secular Sikh Sovereign by K.S. Duggal. (Date:1989. ISBN 8170172446)". Exoticindiaart.com. 3 September 2015. สืบค้นเมื่อ 2009-08-09.
12. Grewal, J. S. (1990). The Sikhs of the Punjab, Chapter 6: The Sikh empire (1799–1849). The New Cambridge History of India. Cambridge University Press. ISBN .
13. 's The Last Sunset: The Rise and Fall of the Lahore Durbar
14. The Encyclopaedia of Sikhism 8 พฤษภาคม 2014 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, section Sāhib Siṅgh Bedī, Bābā (1756–1834).

ข้อมูล

• Heath, Ian (2005), The Sikh Army 1799–1849, Osprey Publishing (UK), ISBN 
• Kalsi, Sewa Singh (2005), Sikhism, Religions of the World, Chelsea House Publications, ISBN 
• Markovits, Claude (2004), A history of modern India, 1480-1950, London, England: Anthem Press, ISBN 
• Jestice, Phyllis G. (2004), Holy people of the world: a cross-cultural encyclopedia, Volume 3, ABC-CLIO, ISBN 
• Johar, Surinder Singh (1975), Guru Tegh Bahadur, University of Wisconsin—Madison Center for South Asian Studies, ISBN 
• Singh, Pritam (2008), Federalism, Nationalism and Development: India and the Punjab Economy, , pp. 25–26, ISBN 
• Nesbitt, Eleanor (2005), Sikhism: A Very Short Introduction, Oxford University Press, USA, p. 61, ISBN 
• Waheeduddin, Fakir Syed (1981). The Real Ranjit Singh (1st ed.). Patiala, Punjab, India: Punjabi University. ISBN . สืบค้นเมื่อ 14 May 2019.
• (1998). The Sikhs of the Punjab (The New Cambridge History of India II.3) (Revised ed.). Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. pp. 82–127. ISBN . สืบค้นเมื่อ 16 April 2020.

อ่านเพิ่ม

• Volume 2: Evolution of Sikh Confederacies (1708–1769), By Hari Ram Gupta. (Munshiram Manoharlal Publishers. Date: 1999, ISBN , 383 pages, illustrated).
• The Sikh Army (1799–1849) (Men-at-arms), By Ian Heath. (Date: 2005, ISBN ).
• The Heritage of the Sikhs By Harbans Singh. (Date: 1994, ISBN ).
• Sikh Domination of the Mughal Empire. (Date: 2000, Second Edition. ISBN ).
• The Sikh Commonwealth or Rise and Fall of Sikh Misls. (Date: 2001, revised edition. ISBN ).
• Maharaja Ranjit Singh, Lord of the Five Rivers, By Jean-Marie Lafont. (Oxford University Press. Date: 2002, ISBN ).
• History of Panjab, By Dr L. M. Joshi and Dr Fauja Singh.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ จักรวรรดิซิกข์

• Sikh Confederacy 1 สิงหาคม 2018 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน