แม่น้ำยาลฺวี่ (จีนตัวย่อ: 鸭绿江; จีนตัวเต็ม: 鴨綠江; พินอิน: Yālǜ Jiāng; อังกฤษ: Yalu River) หรือ แม่น้ำอัมนก (เกาหลี: 압록강; ฮันจา: 鴨綠江; อาร์อาร์: Amnokkang; เอ็มอาร์: Amnokgang; อังกฤษ: Amnok River) เป็นแม่น้ำที่เป็นพรมแดนธรรมชาติกั้นระหว่างจีน และเกาหลีเหนือ และมีความสำคัญต่อประวัติศาสตร์เกาหลีอย่างมาก
แม่น้ำยาลฺวี่ (อัมนก) | |
---|---|
ที่ตั้งของแม่น้ำยาลฺวี่ | |
ที่มาของชื่อ | ภาษาแมนจู: "ชายแดนระหว่างสองประเทศ" |
ที่ตั้ง | |
ประเทศ | จีน และเกาหลีเหนือ |
มณฑล/จังหวัด | จี๋หลิน, เหลียวหนิง (จีน), รยังกัง, ชากัง, พย็องอันเหนือ, (เกาหลีเหนือ) |
ลักษณะทางกายภาพ | |
ต้นน้ำ | ตอนใต้, ชายแดนจีน-เกาหลีเหนือ, ภูเขาแพ็กดู |
• พิกัด | 41°58′8″N 128°4′24″E / 41.96889°N 128.07333°E |
ปากน้ำ | |
• พิกัด | 39°52′N 124°19′E / 39.867°N 124.317°E |
ความยาว | 790 กิโลเมตร (490 ไมล์) |
แม่น้ำยาลฺวี่ | |||||||||||||||||||||
ชื่อภาษาจีน | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
อักษรจีนตัวเต็ม | 鴨綠江 | ||||||||||||||||||||
อักษรจีนตัวย่อ | 鸭绿江 | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
ชื่อภาษาเกาหลี | |||||||||||||||||||||
โชซ็อนกึล | 압록강 | ||||||||||||||||||||
ฮันจา | 鴨綠江 | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
ชื่อภาษาแมนจู | |||||||||||||||||||||
อักษรแมนจู | ᠶᠠᠯᡠ ᡠᠯᠠ | ||||||||||||||||||||
อักษรโรมัน | Yalu ula |
ภูมิศาสตร์
จุดเริ่มต้นของแม่น้ำที่ความสูง 2,500 เมตรเหนือระดับน้ำทะเลบนภูเขาแพ็กดูบนพรมแดนระหว่างจีนกับเกาหลีเหนือ แม่น้ำไหลลงใต้สู่เขตเมือง (혜산시) ก่อนจะเลี้ยวไปทางตะวันตกเฉียงเหนือเป็นระยะทาง 130 กิโลเมตร ถึงเขตเมือง (临江市) จากนั้นวกกลับลงทางใต้เป็นระยะอีก 300 กิโลเมตร เพื่อไหลลงสู่ ระหว่างเมืองตานตง (丹东市) และเมืองชินอึยจู (신의주시) โดยเป็นเส้นกั้นพรมแดนของมณฑลจี๋หลิน และมณฑลเหลียวหนิงของประเทศจีน กับจังหวัดรยังกังจังหวัดชากัง จังหวัดพย็องอันเหนือ และของประเทศเกาหลีเหนือ
แม่น้ำมีความยาว 795 กิโลเมตร (494 ไมล์) โดยลุ่มแม่น้ำมีขนาดกว่า 30,000 ตารางกิโลเมตร แควที่สำคัญที่สุดของแม่น้ำยาลฺวี่ได้แก่แม่น้ำในประเทศเกาหลีเหนือคือ แม่น้ำชางจิน (장진강; 長津江), แม่น้ำฮอชอน (허천강; 虛川江), แม่น้ำทกโร (독로강; 禿魯江) และแม่น้ำในประเทศจีนคือ แม่น้ำอ้าย (璦河) และแม่น้ำหุน (浑江) ตลอดความยาวส่วนใหญ่ของแม่น้ำไม่สามารถเดินเรือได้สะดวก โดยแม่น้ำส่วนใหญ่จะกลายเป็นน้ำแข็งในฤดูหนาวและสามารถเดินเท้าข้ามฝั่งได้
ความลึกของแม่น้ำยาลฺวี่อยู่ระหว่างส่วนที่ตื้นบางพื้นที่ทางด้านตะวันออกของเมืองฮเยซานมีความลึก 1 เมตร (3 ฟุต 3 นิ้ว) ไปจนถึงส่วนที่ลึกของแม่น้ำใกล้ทะเลเหลืองมีความลึก 2.5 เมตร (8 ฟุต 2 นิ้ว)ปากแม่น้ำเป็นที่ตั้งของพื้นที่สำคัญเพื่อการอนุรักษ์นกแม่น้ำอัมนก ซึ่งประกาศโดย (Birdlife International)
เกาะในแม่น้ำยาลฺวี่มีประมาณ 205 เกาะ ตามสนธิสัญญา ค.ศ. 1962 แบ่งอาณาเขตของเกาะตามกลุ่มชาติพันธุ์ที่อาศัยอยู่ในแต่ละเกาะ เกาหลีเหนือครอบครอง 127 เกาะและจีน 78 เกาะ เนื่องจากเกณฑ์การแบ่งทำให้เกาะบางเกาะเช่น (황금평도) เป็นของเกาหลีเหนือแม้ที่ตั้งจะอยู่ติดกับฝั่งประเทศจีน
ประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง
ในอดีตแม่น้ำแห่งนี้เป็นจุดเริ่มต้นของอาณาจักรโครยอ ได้ก่อตั้งราชธานีแคซ็อง (ปัจจุบันตั้งอยู่ในเขตชีอัน) และสร้างป้อมปราการตลอดแนวแม่น้ำ
ก่อนจะถูกรัฐประหารในเวลาต่อมาโดยขุนศึกคนสำคัญของอาณาจักรคือ อี ซ็องกเย (ภายหลังมีชื่อว่า พระเจ้าแทโจ แห่งโชชอน) และสถาปนาราชวงศ์โชซ็อนในเวลาต่อมา โดยจุดที่ อี ซ็องกเย ได้หันทัพกลับแคซ็องก่อนจะกลับไปรัฐประหารคือเกาะวีฮวากลางแม่น้ำ
แม่น้ำสายนี้เป็นยังเป็นจุดทางยุทธศาสตร์ระหว่างจีนและเกาหลี ในสงครามหลายครั้งได้แก่
ยุทธการที่แม่น้ำยาลวี่ ค.ศ. 1894 ในสงครามจีน-ญี่ปุ่นครั้งที่หนึ่ง
ยุทธการที่แม่น้ำยาลวี่ ค.ศ. 1904 ในสงครามรัสเซีย-ญี่ปุ่น
ยุทธการใกล้แม่น้ำยาลวี่ ค.ศ. 1950 สงครามเกาหลี
ยุคที่ถูกปกครองโดยญี่ปุ่น (ค.ศ. 1910–1945) ทางตอนไต้ของแม่น้ำได้ถูกเปลี่ยนเป็นเขตอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ โดยเกือบ 20% ของผลผลิตทางอุตสาหกรรมทั้งหมดของญี่ปุ่นขณะนั้น มาจากนิคมอุตสาหกรรมในเกาหลี
ในสงครามเกาหลี แม่น้ำสายนี้ยังเป็นชนวนที่จีนได้เข้าร่วมสงครามยกกองทัพขนาดใหญ่ข้ามแม่น้ำเข้ามาในสมรภูมิ หลังจากกองกำลังรักษาสันติภาพแห่งสหประชาชาติละเลยคำเตือนของจีนได้เคลื่อนพลเข้าใกล้แม่น้ำ ณ ตอนนั้นการสู้รบทำให้สะพานถูกทำลายเหลือเพียงสะพานเดียวซึ่งในปัจจุบันเป็นสะพานมิตรภาพเชื่อมระหว่างซึนอึยจู ประเทศเกาหลีเหนือ และ ตานตง ประเทศจีน
หุบเขาทางตะวันตกของแม่น้ำเป็นจุดที่มีการ (dogfight) เพื่อครองน่านฟ้าอันโด่งดังซึ่งถูกขนานนามว่า “” เพราะปรากฎเครื่องบินรบ MiG-15 ของฝ่ายจีน รัสเซีย และ เกาหลีเหนือในบริเวณดังกล่าวจำนวนมาก
แม่น้ำแห่งนี้ยังเป็นจุดที่ผู้ลี้ภัยชาวเกาหลีเหนือใช้ข้ามฝั่งไปยังจีน แต่ก็ไม่มากเท่าแม่น้ำตูเมนที่เป็นจุดที่ใช้ในการอพยพข้ามฝั่งมากที่สุด
ตามความเห็นของนักวิชาการ แม่น้ำยาลวี่ถือเป็นระหว่างจีน-เกาหลีเหนือที่ไม่เคยเปลี่ยนแปลงตลอดประวัติศาสตร์ยาวนานกว่า 1000 ปี
เศรษฐกิจ
แม่น้ำสายนี้เป็นที่ตั้งของ เขื่อนสำคัญในการสร้างพลังงานไฟฟ้าจากน้ำและเป็นหนึ่งในเขื่อนที่ใหญ่ที่สุดของเอเชียมีขนาดสูง 106 เมตร ยาว 460 เมตร โดยสร้างไว้ต้นน้ำก่อนจะถึงเมือง ประเทศเกาหลีเหนือ นอกจากนี้แม่น้ำยังเป็นเส้นทางหลักในการเดินทางโดยเฉพาะสำหรับขนส่งลำเลียงไม้ที่ตัดบริเวณป่าริมแม่น้ำ เป็นแหล่งประมงสำหรับคนท้องถิ่น ปลายน้ำต่อเขื่อนซุปพุงคือ ส่วนเขื่อนที่อยู่ต้นน้ำต่อเขื่อนซุปพุงคือ โดยทั้งหมดเป็นเขื่อนที่ผลิตไฟฟ้าได้
บริเวณปากแม่น้ำเหนือตานตงใกล้กับเมืองฮูชานเป็นชุมชนเกาหลีเหนือซึ่งมีสภาพยากจนและไม่มีไฟฟ้าใช้
อ้างอิง
- . www.eosnap.com. 25 มีนาคม 2011. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 5 มกราคม 2012. สืบค้นเมื่อ 6 กรกฎาคม 2021.
- "A trip to the North Korea-China border, in photos". NK News. 29 พฤษภาคม 2015.
- "Yalu River | river, Asia". Encyclopedia Britannica (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 6 กรกฎาคม 2021.
- "Amrok River estuary". Important Bird Areas factsheet. BirdLife International. 2013. สืบค้นเมื่อ 25 เมษายน 2013.
- World Heritage Centre. "Capital Cities and Tombs of the Ancient Koguryo Kingdom" (ภาษาอังกฤษ). UNESCO/WHC.
- "What Is Hwanggumpyong Island?". english.chosun.com (ภาษาอังกฤษ). Chosunilbo. 10 มิถุนายน 2011.
- Zhang, Shu Guang (1995). Mao's military romanticism: China and the Korean War, 1950–1953. Modern war studies. Lawrence (Kan.): University press of Kansas. ISBN .
- Asian Boss. What North Korean Defectors Think Of North Korea | STAY CURIOUS #1. ghostarchive.org.
- "Oldest border in the world". koreatimes (ภาษาอังกฤษ). 5 เมษายน 2020.
- . Visit North Korea (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). 28 พฤศจิกายน 2017. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 มีนาคม 2021.
แหล่งข้อมูลอื่น
- วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ แม่น้ำยาลฺวี่
- Yalu River. สารานุกรมบริแทนนิกา.
- . . 1905.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
aemnayal wi cintwyx 鸭绿江 cintwetm 鴨綠江 phinxin Yalǜ Jiang xngkvs Yalu River hrux aemnaxmnk ekahli 압록강 hnca 鴨綠江 xarxar Amnokkang exmxar Amnokgang xngkvs Amnok River epnaemnathiepnphrmaednthrrmchatiknrahwangcin aelaekahliehnux aelamikhwamsakhytxprawtisastrekahlixyangmakaemnayal wi xmnk thitngkhxngaemnayal withimakhxngchuxphasaaemncu chayaednrahwangsxngpraeths thitngpraethscin aelaekahliehnuxmnthl cnghwdcihlin ehliywhning cin ryngkng chakng phyxngxnehnux ekahliehnux lksnathangkayphaphtnnatxnit chayaedncin ekahliehnux phuekhaaephkdu phikd41 58 8 N 128 4 24 E 41 96889 N 128 07333 E 41 96889 128 07333pakna phikd39 52 N 124 19 E 39 867 N 124 317 E 39 867 124 317khwamyaw790 kiolemtr 490 iml aemnayal wichuxphasacinxksrcintwetm鴨綠江xksrcintwyx鸭绿江karthxdesiyngphasacinklangmatrthanhny hwiphinxinYalu Jiangewd iclsYa1 lu4 Chiang1IPA ja lu tɕja ŋ phasaxuxksrormnAh平 loe去 kaon平phasakwangtungmatrthanIPA ʔaːplʊ kkɔ ːŋ y hwidephngAap3 luk6 gong1chuxphasaekahliochsxnkul압록강hnca鴨綠江karthxdesiyngxarxarAmrokgangexmxarAmrokkangchuxphasaaemncuxksraemncuᠶᠠᠯᡠ ᡠᠯᠠxksrormnYalu ulaphumisastrcuderimtnkhxngaemnathikhwamsung 2 500 emtrehnuxradbnathaelbnphuekhaaephkdubnphrmaednrahwangcinkbekahliehnux aemnaihllngitsuekhtemuxng 혜산시 kxncaeliywipthangtawntkechiyngehnuxepnrayathang 130 kiolemtr thungekhtemuxng 临江市 caknnwkklblngthangitepnrayaxik 300 kiolemtr ephuxihllngsu rahwangemuxngtantng 丹东市 aelaemuxngchinxuycu 신의주시 odyepnesnknphrmaednkhxngmnthlcihlin aelamnthlehliywhningkhxngpraethscin kbcnghwdryngkngcnghwdchakng cnghwdphyxngxnehnux aelakhxngpraethsekahliehnux aemnamikhwamyaw 795 kiolemtr 494 iml odylumaemnamikhnadkwa 30 000 tarangkiolemtr aekhwthisakhythisudkhxngaemnayal wiidaekaemnainpraethsekahliehnuxkhux aemnachangcin 장진강 長津江 aemnahxchxn 허천강 虛川江 aemnathkor 독로강 禿魯江 aelaaemnainpraethscinkhux aemnaxay 璦河 aelaaemnahun 浑江 tlxdkhwamyawswnihykhxngaemnaimsamarthedineruxidsadwk odyaemnaswnihycaklayepnnaaekhnginvduhnawaelasamarthedinethakhamfngid khwamlukkhxngaemnayal wixyurahwangswnthitunbangphunthithangdantawnxxkkhxngemuxngheysanmikhwamluk 1 emtr 3 fut 3 niw ipcnthungswnthilukkhxngaemnaiklthaelehluxngmikhwamluk 2 5 emtr 8 fut 2 niw pakaemnaepnthitngkhxngphunthisakhyephuxkarxnurksnkaemnaxmnk sungprakasody Birdlife International ekaainaemnayal wimipraman 205 ekaa tamsnthisyya kh s 1962 aebngxanaekhtkhxngekaatamklumchatiphnthuthixasyxyuinaetlaekaa ekahliehnuxkhrxbkhrxng 127 ekaaaelacin 78 ekaa enuxngcakeknthkaraebngthaihekaabangekaaechn 황금평도 epnkhxngekahliehnuxaemthitngcaxyutidkbfngpraethscinprawtisastrthiekiywkhxnginxditaemnaaehngniepncuderimtnkhxngxanackrokhryx idkxtngrachthaniaekhsxng pccubntngxyuinekhtchixn aelasrangpxmprakartlxdaenwaemna kxncathukrthpraharinewlatxmaodykhunsukkhnsakhykhxngxanackrkhux xi sxngkey phayhlngmichuxwa phraecaaethoc aehngochchxn aelasthapnarachwngsochsxninewlatxma odycudthi xi sxngkey idhnthphklbaekhsxngkxncaklbiprthpraharkhuxekaawihwaklangaemna aemnasayniepnyngepncudthangyuththsastrrahwangcinaelaekahli insngkhramhlaykhrngidaek yuththkarthiaemnayalwi kh s 1894 insngkhramcin yipunkhrngthihnung yuththkarthiaemnayalwi kh s 1904 insngkhramrsesiy yipun yuththkariklaemnayalwi kh s 1950 sngkhramekahli yukhthithukpkkhrxngodyyipun kh s 1910 1945 thangtxnitkhxngaemnaidthukepliynepnekhtxutsahkrrmkhnadihy odyekuxb 20 khxngphlphlitthangxutsahkrrmthnghmdkhxngyipunkhnann macaknikhmxutsahkrrminekahli insngkhramekahli aemnasayniyngepnchnwnthicinidekharwmsngkhramykkxngthphkhnadihykhamaemnaekhamainsmrphumi hlngcakkxngkalngrksasntiphaphaehngshprachachatilaelykhaetuxnkhxngcinidekhluxnphlekhaiklaemna n txnnnkarsurbthaihsaphanthukthalayehluxephiyngsaphanediywsunginpccubnepnsaphanmitrphaphechuxmrahwangsunxuycu praethsekahliehnux aela tantng praethscin hubekhathangtawntkkhxngaemnaepncudthimikar dogfight ephuxkhrxngnanfaxnodngdngsungthukkhnannamwa ephraaprakdekhruxngbinrb MiG 15 khxngfaycin rsesiy aela ekahliehnuxinbriewndngklawcanwnmak aemnaaehngniyngepncudthiphuliphychawekahliehnuxichkhamfngipyngcin aetkimmakethaaemnatuemnthiepncudthiichinkarxphyphkhamfngmakthisud tamkhwamehnkhxngnkwichakar aemnayalwithuxepnrahwangcin ekahliehnuxthiimekhyepliynaeplngtlxdprawtisastryawnankwa 1000 piesrsthkicaemnasayniepnthitngkhxng ekhuxnsakhyinkarsrangphlngnganiffacaknaaelaepnhnunginekhuxnthiihythisudkhxngexechiymikhnadsung 106 emtr yaw 460 emtr odysrangiwtnnakxncathungemuxng praethsekahliehnux nxkcakniaemnayngepnesnthanghlkinkaredinthangodyechphaasahrbkhnsnglaeliyngimthitdbriewnparimaemna epnaehlngpramngsahrbkhnthxngthin playnatxekhuxnsupphungkhux swnekhuxnthixyutnnatxekhuxnsupphungkhux odythnghmdepnekhuxnthiphlitiffaid briewnpakaemnaehnuxtantngiklkbemuxnghuchanepnchumchnekahliehnuxsungmisphaphyakcnaelaimmiiffaichxangxing www eosnap com 25 minakhm 2011 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 5 mkrakhm 2012 subkhnemux 6 krkdakhm 2021 A trip to the North Korea China border in photos NK News 29 phvsphakhm 2015 Yalu River river Asia Encyclopedia Britannica phasaxngkvs subkhnemux 6 krkdakhm 2021 Amrok River estuary Important Bird Areas factsheet BirdLife International 2013 subkhnemux 25 emsayn 2013 World Heritage Centre Capital Cities and Tombs of the Ancient Koguryo Kingdom phasaxngkvs UNESCO WHC What Is Hwanggumpyong Island english chosun com phasaxngkvs Chosunilbo 10 mithunayn 2011 Zhang Shu Guang 1995 Mao s military romanticism China and the Korean War 1950 1953 Modern war studies Lawrence Kan University press of Kansas ISBN 978 0 7006 0723 5 Asian Boss What North Korean Defectors Think Of North Korea STAY CURIOUS 1 ghostarchive org Oldest border in the world koreatimes phasaxngkvs 5 emsayn 2020 Visit North Korea phasaxngkvsaebbxemrikn 28 phvscikayn 2017 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 19 minakhm 2021 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb aemnayal wi Yalu River saranukrmbriaethnnika Ya lu kiang 1905 bthkhwamekiywkbphumisastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk