เมืองโกเบ

นครโคเบะ (ญี่ปุ่น: 神戸市; โรมาจิ: Kōbe-shi; อังกฤษ: Kobe City) เป็นเมืองหลวงของจังหวัดเฮียวโงะ ประเทศญี่ปุ่น เป็นเมืองขนาดใหญ่อันดับที่ 5 และเป็นเมืองท่าที่สำคัญของญี่ปุ่น ตั้งอยู่ทางฝั่งใต้ของเกาะฮนชู ห่างจากโอซากะไปทางตะวันตกประมาณ 30 กิโลเมตร มีประชากรประมาณ 1.5 ล้านคนและเป็นส่วนหนึ่งของมหานครเคฮันชิง

นครโคเบะ 神戸市
นครใหญ่ที่รัฐกำหนด
จากบนซ้าย: , สะพานอากาชิไคเกียว, , , ทิวทัศน์ยามค่ำมองจากบน,
ธง ตรา
ที่ตั้งของโคเบะในจังหวัดเฮียวโงะ
นครโคเบะ ที่ตั้งในประเทศญี่ปุ่น
พิกัด: (1545410)_region:JP-28 34°41′24″N 135°11′44″E / 34.69000°N 135.19556°E / 34.69000; 135.19556
ประเทศ	ญี่ปุ่น
ภูมิภาค	คันไซ
จังหวัด	จังหวัดเฮียวโงะ
บันทึกทางการครั้งแรก	201 ก่อนคริสตกาล
สถานะนคร	1 เมษายน 1889
การปกครอง
• นายกเทศมนตรี
พื้นที่
• นคร	557.02 ตร.กม. (215.07 ตร.ไมล์)
ประชากร  (1 มิถุนายน 2021)
• นคร	1,522,188 คน
• อันดับ	ที่ 7
• ความหนาแน่น	2,700 คน/ตร.กม. (7,100 คน/ตร.ไมล์)
• รวมปริมณฑล (2015)	2,419,973 (ที่ 6) คน
เขตเวลา	(เวลามาตรฐานญี่ปุ่น)
สัญลักษณ์
• ต้นไม้	แต้ฮั้งฮวย ()
• ดอกไม้	ไฮเดรนเยีย
โทรศัพท์	078-331-8181
ที่อยู่	6-5-1 Kano-chō, Chūō-ku, Kōbe-shi, Hyōgo-ken 650-8570
เว็บไซต์	www.city.kobe.lg.jp/foreign/english/index.html

โคเบะ
"โคเบะ" ในคันจิแบบใหม่ (ชินจิไต)
ชื่อภาษาญี่ปุ่น
ชินจิไต	神戸
	神戶
ฮิรางานะ	こうべ
คาตากานะ	コーベ
การถอดเสียง โรมาจิ Kōbe

โคเบะปรากฏในหลักฐานลายลักษณ์อักษรเป็นครั้งแรกในพงศาวดารนิฮงโชกิที่กล่าวถึงการก่อตั้งศาลเจ้าอิกูตะโดยพระจักรพรรดิจิงกูเมื่อ ค.ศ. 201 โคเบะไม่มีประวัติศาสตร์ที่สำคัญมากนัก แม้แต่เมื่อครั้งที่ท่าเรือโคเบะอยู่ภายใต้การควบคุมของรัฐบาลโชกุนโทกูงาวะในสมัยเอโดะ จนกระทั่งมีการก่อตั้งเมืองขึ้นในปี ค.ศ. 1889 ในชื่อเมือง "คัมเบะ" (神戸) เพื่อระลึกถึงผู้บริจาคในการสร้างศาลเจ้าอิกูตะ จากนั้น ใน ค.ศ. 1956 รัฐบาลญี่ปุ่นได้จัดตั้งให้โคเบะมีฐานะเป็นนครใหญ่ที่รัฐกำหนด

โคเบะเป็นเมืองท่าที่สำคัญของญี่ปุ่นที่มีการค้าขายกับทางประเทศตะวันตกนับตั้งแต่การยกเลิกนโยบายปิดประเทศ ในปี ค.ศ. 1995 เกิดเหตุการณ์แผ่นดินไหวครั้งใหญ่ทำให้เมืองโคเบะได้รับความเสียหายอย่างหนัก แต่ก็สามารถซ่อมแซมบูรณะจนกลายมาเป็นเมืองท่าที่สำคัญอีกครั้งหนึ่งได้ บริษัทหลาย ๆ แห่งได้ตั้งสำนักงานใหญ่ที่โคเบะ และเมืองนี้ยังขึ้นชื่อในเรื่องของอีกด้วย

ประวัติศาสตร์

ยุคแรกเริ่มจนถึงยุคเมจิ

มีการขุดพบการใช้เครื่องมือของมนุษย์ในยุคโจมงทางตะวันตกของโคเบะ ด้วยความเหมาะสมทางภูมิศาสตร์ของโคเบะทำให้มีการพัฒนาท่าเรือขึ้นที่บริเวณแห่งนี้ หลักฐานลายลักษณ์อักษรของโคเบะปรากฏครั้งแรกในพงศาวดารนิฮงโชกิ ที่กล่าวถึงการตั้งศาลเจ้าอิกูตะโดยพระจักรพรรดิจิงกูเมื่อ ค.ศ. 201

ในยุคนาระและยุคเฮอันนั้น ท่าเรือในบริเวณนี้ก็เป็นที่รู้จักในชื่อท่าจอดเรือแห่งโอวาดะ (โอวาดะ โนะ โทมาริ) เป็นจุดที่เริ่มต้นของการเดินทางเจริญสัมพันธไมตรีกับจีน เมืองโคเบะเคยเป็นเมืองหลวงของญี่ปุ่นเป็นช่วงเวลาสั้น ๆ เมื่อปี ค.ศ. 1180 เมื่อซามูไรไทระ โนะ คิโยโมริสั่งให้พระจักรพรรดิอันโตกุย้ายไปอยู่ที่เขตฟูกูฮาระในเขตเมืองโคเบะ แต่หลังจากนั้น 5 เดือน พระจักรพรรดิก็ย้ายกลับไปเคียวโตะอีกครั้ง ในช่วงปลายของยุคเฮอัง โคเบะเป็นสมรภูมิของสงครามเก็มเป อันเป็นเป็นเส้นแบ่งระหว่างยุคเฮอังและยุคคามากูระ

หลังจากยุคคามากูระ โคเบะกลายเป็นศูนย์กลางการค้าขายกับจีนและต่างประเทศ และในคริสต์ศตวรรษที่ 13 โคเบะเริ่มเป็นที่รู้จักในชื่อ ท่าเรือเฮียวโงะ (兵庫津 เฮียวงตสึ) เป็นท่าเรือสำคัญเคียงคู่กับท่าเรือของเมืองโอซากะ

หลังจากนั้น เมื่อเข้าสู่ยุคเอโดะ พื้นที่ทางตะวันออกของโคเบะอยู่ภายใต้การปกครองของมณฑลอะมะงะซะกิและพื้นที่ทางตะวันออกอยู่ภายใต้การปกครองของมณฑลอะกะชิ ส่วนพื้นที่ตอนกลางของเมืองถูกปกครองโดยรัฐบาลโชกุนโทกูงาวะ จนกระทั่งมีการยกเลิกไปเมื่อมีการยกเลิกระบบศักดินาในปี ค.ศ. 1871 เมื่อล่วงเข้าสู่ยุคเมจิ และมีการใช้ระบบการปกครองแบบจังหวัด ดังเช่นที่ใช้กันในทุกวันนี้

รัฐบาลบากูฟุเปิดท่าเรือโคเบะให้ค้าข่ายกับต่างประเทศได้พร้อมท่าเรือโอซากะเมื่อวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 1868 ก่อนที่จะเกิดสงครามโบชิงและการปฏิรูปเมจิขึ้น จากนั้นพื้นที่ของโคเบะจึงเริ่มเป็นที่รู้จักมากขึ้น และมีชาวตะวันตกเริ่มเข้ามาตั้งถิ่นฐานในบริเวณคิตาโนะทางตอนเหนือของโคเบะในปัจจุบัน

• ท่าเรือโคเบะในศตวรรษที่ 19
• The Bund
• ย่านคิตาโนะ สร้างขึ้นในช่วงทศวรรษ 1880 - 1910
• สำนักงานจังหวัดเฮียวโงะเดิม สร้างขึ้นในปี ค.ศ. 1902

สมัยใหม่

เมืองโคเบะ ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม ค.ศ. 1889 และเนื่องจากเมืองมีความเกี่ยวข้องทางประวัติศาสตร์กับศาลเจ้าอิกูตะ จึงได้ตั้งชื่อเมืองว่า "โคเบะ" ซึ่งมาจากคำว่า "คันเบะ" (神戸) ที่เป็นคำโบราณที่หมายถึงผู้ที่บริจาคในการสร้างศาลเจ้าแห่งนี้

ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 โคเบะถูกโจมตีทางอากาศอย่างหนัก และเหตุการณ์ที่สำคัญที่สุดคือการทิ้งระเบิด B-29 เมื่อวันที่ 17 มีนาคม ค.ศ. 1945 จนเป็นเหตุให้มีพลเรือนเสียชีวิต 8,841 ราย พื้นที่เมืองโคเบะลดลงไปกว่าร้อยละ 21 เป็นเหตุการณ์ที่ทำให้เกิดแรงบันดาลใจในการสร้างภาพยนตร์เรื่องสุสานหิ่งห้อยโดยสตูดิโอจิบลิ

เมื่อวันที่ 18 มีนาคม ค.ศ. 1975 เทศมนตรีเมืองโคเบะผ่านบัญญัติว่าด้วยการห้ามมิให้ยานพาหนะใดที่บรรทุกอาวุธนิวเคลียร์เข้ามาเทียบท่าที่ท่าเรือโคเบะโดยเด็ดขาดหลังจากที่ได้รับการกดดันจากพลเรือนมาโดยตลอด

เมื่อวันที่ 17 มกราคม ค.ศ. 1995 เกิดเหตุการณ์แผ่นดินไหวครั้งใหญ่ฮันชิงวัดขนาดได้ที่แมกนิจูด 7.2 เมื่อเวลา 5:46 นาฬิกา คร่าชีวิตชาวเมืองไป 6,434 ราย และประชาชนไร้ที่อยู่อาศัย 212,443 คน ท่าเรือและหลายส่วนของเมืองได้รับความเสียหาย หลังจากได้มีการบูรณะเมืองจนเข้าสู่สภาพปกติเรียบร้อยแล้ว เมืองโคเบะได้จัดแสดงแสงสี (Luminari) เพื่อเป็นที่ระลึกถึงโศกนาฏกรรมในครั้งนั้นเป็นประจำทุกปี

ท่าเรือโคเบะเคยเป็นท่าเรือที่มีเรือเข้าออกมากที่สุดของญี่ปุ่นและติดอันดับท่าเรือชั้นนำของเอเชีย จนกระทั่งเมื่อเกิดเหตุการณ์แผ่นดินไหวครั้งใหญ่ฮันชิง ปัจจุบัน โคเบะเป็นท่าเรืออันดับที่ 4 ของญี่ปุ่นและเป็นท่าเรือที่มีเรือเข้าออกมากที่สุดเป็นอันดับ 49 ของโลก (จากการจัดอันดับเมื่อปี 2012)

ภูมิศาสตร์

โคเบะตั้งอยู่ระหว่างชายฝั่งและภูเขา เป็นเมืองที่ยาวและแคบ ทางตะวันออกติดกับนคร ทางตะวันตกติดกับนครอากาชิ และมีเมืองอื่น ๆ ที่สำคัญตั้งอยู่รอบ ๆ เช่น ทาการาซูกะ นิชิโนมิยะ และมิกิ

จุดสังเกตที่สำคัญของพื้นที่บริเวณท่าเรือโคเบะคือหอคอยท่าเรือ อันเป็นหอคอยเหล็กกล้าสีแดง และชิงช้าสวรรค์ยักษ์ในย่านฮาร์เบอร์แลนด์ นอกจกนี้ยังมีการถมทะเลเพื่อสร้างเป็นเกาะพอร์ทและเกาะร็อกโกเพื่อขยายพื้นที่ของเมืองอีกด้วย

สำหรับย่านไกลจากทะเลนั้น มีย่าน ซันโนมิยะ และไชน่าทาวน์ เป็นย่านที่สำคัญของเมือง มีทางรถไฟหลายสายให้บริการรับส่งผู้โดยสารจากฝั่งตะวันออกไปถึงฝั่งตะวันตกของเมือง โดยมีศูนย์กลางรถไฟหลักอยู่ที่สถานีซันโนมิยะ สถานีโคเบะ และสถานรถไฟชิงกันเซ็งชินโคเบะ

จุดชมวิวที่สำคัญของเมืองอยู่บนภูเขารกโก สูงจากระดับน้ำทะเล 931 เมตร สามารถมองเห็นทิวทัศน์ได้ทั้งเมือง และจะมีความสวยงามเป็นพิเศษในช่วงฤดูใบไม้ร่วง

• หอคอยท่าเรือโคเบะ
• ฮาร์เบอร์แลนด์
• ไชน่าทาวน์ โคเบะ
• แพนด้ายักษ์คูคู ที่สวนสัตว์โอจิ

เขตปกครอง

เทศบาลนครโคเบะแบ่งการปกครองออกเป็น 9 เขต ได้แก่

แผนที่เขตของนครโคเบะ

ชื่อเขต	คันจิ	พื้นที่ (ตร.กม)	หมายเลข
	北区	241.84	2
เขตชูโอ	中央区	28.37	7
	須磨区	30	4
เขตทารูมิ	垂水区	26.89	3
เขตนางาตะ	長田区	11.46	5
เขตนาดะ	灘区	31.4	8
	西区	137.86	1
เขตฮิงาชินาดะ	東灘区	30.36	9
	兵庫区	14.54	6

ภูมิอากาศ

โคเบะ เป็นเมืองที่ตั้งอยู่ในเขตภูมิอากาศแบบอบอุ่นชื้น (CFA ตามระบบการแบ่งภูมิอากาศของเคิปเปน) มีฤดูร้อนที่ร้อนและฤดูหนาวที่อากาศเย็น ความชื้นในช่วงฤดูร้อนจะสูงกว่าฤดูหนาว แม้ว่าเป็นค่าที่ค่อนข้างต่ำกว่าบริเวณอื่น ๆ ในเกาะฮนชู และเป็นเมืองที่ไม่ค่อยจะมีหิมะตก

ข้อมูลภูมิอากาศของKobe
เดือน	ม.ค.	ก.พ.	มี.ค.	เม.ย.	พ.ค.	มิ.ย.	ก.ค.	ส.ค.	ก.ย.	ต.ค.	พ.ย.	ธ.ค.	ทั้งปี
อุณหภูมิสูงสุดเฉลี่ย °C (°F)	8.4 (47.1)	8.8 (47.8)	12.3 (54.1)	18.5 (65.3)	22.9 (73.2)	26.0 (78.8)	29.8 (85.6)	31.6 (88.9)	27.6 (81.7)	22.0 (71.6)	16.6 (61.9)	11.3 (52.3)	19.65 (67.37)
อุณหภูมิเฉลี่ยแต่ละวัน °C (°F)	4.7 (40.5)	5.0 (41)	8.0 (46.4)	14.0 (57.2)	18.4 (65.1)	22.0 (71.6)	25.9 (78.6)	27.3 (81.1)	23.6 (74.5)	17.7 (63.9)	12.5 (54.5)	7.5 (45.5)	15.55 (59.99)
อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ย °C (°F)	1.4 (34.5)	1.5 (34.7)	4.0 (39.2)	9.8 (49.6)	14.4 (57.9)	18.8 (65.8)	23.1 (73.6)	24.3 (75.7)	20.4 (68.7)	14.1 (57.4)	8.8 (47.8)	4.1 (39.4)	12.06 (53.71)
ปริมาณฝน มม (นิ้ว)	43.4 (1.709)	54.4 (2.142)	92.6 (3.646)	136.4 (5.37)	144.2 (5.677)	218.0 (8.583)	156.8 (6.173)	91.7 (3.61)	170.8 (6.724)	103.1 (4.059)	66.2 (2.606)	38.0 (1.496)	1,315.6 (51.795)
ปริมาณหิมะ ซม (นิ้ว)	1 (0.4)	1 (0.4)	1 (0.4)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	3 (1.2)
ความชื้นร้อยละ	61	63	62	64	67	74	77	73	71	67	66	63	67.3
จำนวนชั่วโมงที่มีแดด	144.7	127.9	161.1	170.1	195.9	146.7	174.5	201.6	145.8	159.3	143.1	146.9	1,917.6
แหล่งที่มา: NOAA (1961-1990)

ประชากร

เมื่อเดือนกันยายน ค.ศ. 2007 โคเบะมีประชากร 1,530,295 คน คิดเป็น 658,876 หลังคาเรือน เพิ่มขึ้นร้อยละ 0.1 จากปีที่แล้ว ความหนาแน่นของประชากรอยู่ที่ 2,768 คนต่อตารางกิโลเมตร มีอัตราส่วนของผู้ชาย 90.2 คนต่อผู้หญิง 100 คน มีอัตราส่วนของประชากรอายุระหว่าง 0-14 ปีอยู่ที่ร้อยละ 13 อายุระหว่าง 15-64 ปีอยู่ที่ร้อยละ 67 และอายุเกิน 65 ปีอยู่ที่ร้อยละ 20

มีชาวต่างชาติที่ลงทะเบียนอาศัยอยู่ในโคเบะประมาณ 44,000 คน ส่วนใหญ่เป็นชาวเกาหลี (22,237 คน) ชาวจีน (12,516 คน) ชาวเวียดนาม (1,301 คน) และชาวสหรัฐอเมริกา (1,280 คน)

เศรษฐกิจ

ท่าเรือโคเบะเป็นท่าที่มีเรือเข้าออกมากที่สุดในแถบคันไซ

ท่าเรือโคเบะ เป็นท่าเรือที่สำคัญและเป็นศูนย์กลางการผลิตของเขตอุตสาหกรรมฮันชิง โคเบะเป็นเป็นท่าเรือขนส่งสินค้าที่มีเรือเข้าออกมากที่สุดในภูมิภาค มากกว่าท่าเรือโอซากะ และสูงเป็นอันดับ 4 ของญี่ปุ่น

ในปี ค.ศ. 2004 โคเบะมีผลิตภัณฑ์มวลรวมอยู่ที่ 6.3 ล้านล้านเยน คิดเป็นร้อยละ 34 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมของจังหวัดเฮียวโงะและคิดเป็นร้อยละ 8 ของแถบคันไซ รายได้ต่อหัวของประชากรอยู่ที่ 2.7 ล้านเยนต่อปี แบ่งเป็นประเภทหนึ่ง (เกษตรกรรม ประมง และเหมืองแร่) ร้อยละ 1 ประเภทที่สอง (การผลิตและอุตสาหกรรม) ร้อยละ 21 และประเภทบริการ ร้อยละ 78

มูลค่าของสินค้าที่ผลิตได้ในปี 2004 ของโคเบะคือ 2.5 ล้านล้านเยน โดยส่วนใหญ่เป็นเครื่องใช้ไฟฟ้าขนาดเล็ก อาหาร อุปกรณ์การขนส่ง และอุปกรณ์การสื่อสาร

การคมนาคม

สะพานอากาชิไคเกียว เชื่อมต่อโคเบะกับเกาะอาวาจิ

การขนส่งทางราง

สถานีซันโนมิยะ เป็นศูนย์กลางการคมนาคมของโคเบะ โดยมีรถไฟเจอาร์สายโคเบะเชื่อมต่อโคเบะกับโอซากะและฮิเมจิ ส่วนรถไฟฮันกีวสายโคเบะและรถไฟฮันชิงสายโคเบะก็เชื่อมต่อโคเบะกับสถานีอูเมดะในโอซากะ นอกจากนี้ รถไฟใต้ดินโคเบะก็เชื่อมต่อกับรถไฟซันโย ชิงกันเซ็งที่สถานีชินโคเบะ และรถไฟฟ้าซันโยก็ให้บริการรถไฟเชื่อมต่อกับฮิเมจิด้วยรถไฟด่วนโคเบะ

นอกจากนี้ ยังมีรถไฟเชื่อมเมืองโคเบะกับส่วนอื่น ๆ ในจังหวัดเฮียวโงะอีก เช่น รถไฟฟ้าโคเบะ รถไฟโฮกุชิงเกียวกุ และรถไฟโคเบะนิวทรานซิท

การคมนาคมทางถนนและทางอากาศ

โคเบะเป็นศูนย์กลางของทางด่วน โดยเฉพาะทางด่วนเมชิง (นาโงยะ–โคเบะ) และทางด่วนฮันชิง (โอซากะ–โคเบะ) มีทางด่วนโคเบะ–อาวาจิ–นารูโตะที่เชื่อมโคเบะกับนารูโตะผ่านเกาะอาวาจิทางสะพานอากาชิไคเกียวที่มีชื่อเสียงในฐานะสะพานแขวนที่ยาวที่สุดในโลก

สำหรับการคมนาคมทางการอากาศ มีท่าอากาศยานนานาชาติโอซากะและท่าอากาศยานโคเบะที่อยู่ใกล้กับเมือง ขณะที่ศูนย์กลางการคมนาคมทางอากาศของภูมิภาคคันไซจะอยู่ที่ท่าอากาศยานนานาชาติคันไซ

การศึกษา

เมืองโคเบะมีโรงเรียนระดับประถมศึกษา 169 แห่ง มีโรงเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น 81 แห่ง มีนักเรียนประมาณ 80,200 และ 36,000 คนตามลำดับ สำนักงานเขตโคเบะให้บริการการศึกษาระดับมัธยมปลาย 7 แห่ง และสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาจังหวัดเฮียวโงะรับผิดชอบโรงเรียนมัธยมปลายอีก 18 แห่ง มีนักเรียนทั้งสิ้น 43,400 คน

โคเบะยังมีมหาวิทยาลัยรัฐและเอกชนตั้งอยู่มากมาย โดยมีมหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียงคือ

ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ

เมืองฝาแฝดและเมืองพี่น้อง

• ซีแอตเทิล, สหรัฐอเมริกา (1957)
• มาร์แซย์, ฝรั่งเศส (1961)
• รีโอเดจาเนโร, บราซิล (1969)
• ไฟซาลาบาด, ปากีสถาน (2000)
• รีกา, ลัตเวีย (1974)
• บริสเบน, ออสเตรเลีย (1985)
• บาร์เซโลนา, สเปน (1993)
• ไฮฟา, อิสราเอล (2004)
• อินชอน, เกาหลีใต้ (2010)

ท่าเรือพี่น้อง

• รอตเทอร์ดาม, เนเธอร์แลนด์ (1967)
• ซีแอตเทิล, สหรัฐอเมริกา (1967)

ความร่วมมือทางธุรกิจ

• เทียนจิน, จีน (เมืองพันธมิตร) (1973)
• ฟิลาเดเฟีย, สหรัฐอเมริกา (เมืองพันธมิตรและเมืองความร่วมมือทางธุรกิจ) (1986)
• แตร์นี, อิตาลี (เมืองพันธมิตรและเมืองความร่วมมือทางธุรกิจ) (1993)
• แทกู, เกาหลีใต้ (เมืองความร่วมมือทางธุรกิจ) (2010)

คลังภาพ

• วัดไทซัน สถานที่เก็บสมบัติประจำชาติญี่ปุ่น
• สุสานอันโยอิน
• ภาพวาดนิชิกิเอะ แสดงเรือกลไฟของชาวต่างชาติกำลังเทียบท่าเรือเฮียวโงะในช่วงเปิดประเทศสู่โลกตะวันตกในช่วงปลายศตวรรษที่ 19
• โคเบะจากมุมมองบนเครื่องบิน
• สะพานอากาชิไคเกียว
• ย่านใจกลางเมือง
• ทัศนียภาพยามค่ำคืนจากคิกูเซได
• ทัศนียภาพยามค่ำคืน
• ทัศนียภาพยามค่ำคืนเมื่อมองจากสวนสมุนไพรนูโนบิกิ
• อนุสรณ์สถานแผ่นดินไหวโคเบะ

อ้างอิง

1. "UEA Code Tables". Center for Spatial Information Science, University of Tokyo. สืบค้นเมื่อ January 26, 2019.
2. . City.kobe.lg.jp. 2013-02-18. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-09-22. สืบค้นเมื่อ 2013-03-31.
3. Ikuta Shrine official website 2008-04-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - "ประวัติของศาลเจ้าอิกุตะ" (ภาษาญี่ปุ่น)
4. Nagasaki University 2007-05-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - "Ikuta Shrine". Retrieved February 3, 2007.
5. City of Kobe 2007-09-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - "ประวัติศาสตร์ของโคเบะ" (ภาษาญี่ปุ่น). เข้าถึงข้อมูลเมื่อ 22 ตุลาคม พ.ศ. 2550.
6. Kobe City Info 2008-06-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - "History". เข้าถึงข้อมูลเมื่อ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2550.
7. City of Kobe 2008-04-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - "โคเบะเมืองเก่า" (ภาษาญี่ปุ่น). เรียกดูข้อมูล 16 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2550.
8. City of Ashiya 2008-06-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - "An Outline History of Ashiya". เรียกดูข้อมูล 16 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2550.
9. The Great Hanshin-Awaji Earthquake Statistics and Restoration Progress 2008-05-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (Jan. 2008). เรียกดูข้อมูล 14 เมษายน พ.ศ. 2551.
10. Maruhon Business News 2001-03-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - Port Conditions in Japan. เรียกดูข้อมูล 23 มกราคม พ.ศ. 2550.
11. "Kobe Climate Normals 1961-1990". National Oceanic and Atmospheric Administration. สืบค้นเมื่อ January 6, 2013.
12. City of Kobe 2007-08-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - "Statistical Summary of Kobe". Retrieved July 25, 2007.
13. American Association of Port Authorities 2007-09-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - "World Port Rankings 2005". เรียกดูข้อมูล 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2550.
14. Hyogo Industrial Advancement Center 2007-07-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - "Industry Tendencies in Various Areas of Hyogo Prefecture" (ภาษาญี่ปุ่น). เรียกดูข้อมูล 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2550.
15. Cabinet Office, Government of Japan 2007-07-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - "2004 Prefectural Economy Survey" (Japanese). เรียกดูข้อมูล 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2550.
16. City of Kobe 2007-09-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - "Number of municipal schools and students" (ภาษาญี่ปุ่น). เรียกดูข้อมูล 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2550.
17. "Kobe's Sister Cities". Kobe Trade Information Office. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-04-21. สืบค้นเมื่อ 2013-08-11.
18. . . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-12-04. สืบค้นเมื่อ 2009-07-27.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ โคเบะ

• (อังกฤษ) เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของโคเบะ 2019-01-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• (ญี่ปุ่น) Channel ของโคเบะในเว็บไซต์ YouTube
• คู่มือการท่องเที่ยว Kobe จากวิกิท่องเที่ยว (ในภาษาอังกฤษ)