บทความนี้ยังต้องการเพิ่มเพื่อ |
สงครามพม่า-สยาม (พ.ศ. 2137-2148) (พม่า: ယိုးဒယား-မြန်မာစစ် (၁၅၄၈); อังกฤษ: Burmese-Siamese War (1594-1605)) สงครามการต่อสู้ระหว่าง ราชวงศ์ตองอู ของพม่าและ อาณาจักรอยุธยา ของ สยาม ผลของสงครามครั้งนี้สยามได้รับชัยชนะด้วยการเข้ายึดเมือง ทวาย และ ตะนาวศรี
สงครามพม่า-สยาม | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ส่วนหนึ่งของ สงครามพม่า-สยาม | |||||||||
แผนที่แสดงให้เห็นถึงการเดินทัพของสยามในพม่า: : แดง: การบุกของสยามในปี ค.ศ. 1594 น้ำตาล: การบุกของสยามและการถอยทัพในปี ค.ศ. 1595-1596 เหลือง: การบุกรุกของสยามในปี ค.ศ. 1599-1602 | |||||||||
| |||||||||
คู่สงคราม | |||||||||
ราชวงศ์ตองอู | อาณาจักรอยุธยา | ||||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||||
พระเจ้านันทบุเรง † มังรายกะยอชวาที่ 2 † (พระเจ้าอังวะ) พระเจ้านยองยาน เมงเยสีหตู (พระเจ้าตองอู) ตะโดธรรมราชาที่ 3 (พระเจ้าแปร) นะฉิ่นเหน่าง์ นรธาเมงสอ สมิงอุบากอง สมิงพระตะบะ | สมเด็จพระนเรศวรมหาราช สมเด็จพระเอกาทศรถ พระยาจักรี พระยาพระคลัง พระยาศรีไสยณรงค์ พระยาเทพอรชุน พระยารามคำแหง พระยาศรีไสล | ||||||||
หน่วยที่เกี่ยวข้อง | |||||||||
กองทัพอาณาจักรพม่า รวมทั้ง: | กองทัพหลวงสยาม รวมทั้ง:
| ||||||||
กำลัง | |||||||||
300,000 | 250,000 |
เบื้องหลัง
10 ปีของสงครามตั้งรับนับแต่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชประกาศอิสรภาพเมื่อ ค.ศ. 1584 หรือ พ.ศ. 2127 สยามได้รับอิสรภาพโดยสมบูรณ์พร้อมกับการสิ้นพระชนม์ของ มังกะยอชวา พระมหาอุปราช ด้วยพระหัตถ์ของสมเด็จพระนเรศวร ระหว่างกระทำ ยุทธหัตถี ในสงครามยุทธหัตถี เมื่อ ค.ศ. 1592 หรือ พ.ศ. 2135 สมเด็จพระนเรศวรได้เดินหน้าบุกเข้ายึด ทวาย และ ตะนาวศรี พร้อมกับช่วย ชาวมอญ ก่อกบฏต่อพม่าใน ค.ศ. 1595 หรือ พ.ศ. 2138: 148–149
การรบในรัฐมอญ
การรบที่ทวายและตะนาวศรี (พ.ศ. 2135)
ใน ค.ศ. 1592 หรือ พ.ศ. 2135 สมเด็จพระนเรศวรได้ส่งกองทัพไปตีเมืองทวายและตะนาวศรี โดยทัพแรกภายใต้การบังคับบัญชาของพระยาจักรีคุมทหาร 50,000 นายเข้าตีเมืองตะนาวศรี ส่วนทัพที่ 2 ภายใต้การบังคับบัญชาของพระยาพระคลังนำทหาร 50,000 นายเข้ายึดเมืองทวาย ซึ่งทวายและตะนาวศรีเคยเป็นเมืองขึ้นของสยามในยุคสุโขทัยแต่ได้เสียให้กับพม่า ในระหว่างนั้นเจ้าเมืองตะนาวศรีล่วงรู้ถึงแผนของสยามจึงได้ส่งข่าวไปยังพระเจ้านันทบุเรง เพื่อให้มีพระบัญชาส่งทหารลงมาช่วยโจมตีสยาม: 139–140
ตะนาวศรีต่อต้านการล้อมอยู่ 15 วัน ส่วนทวายต่อต้านการล้อมอยู่ 20 วัน ก่อนที่สยามจะประสบความสำเร็จในการยึดเมืองทั้งสองแห่ง ทั้งสองเมืองยินยอมอยู่ภายใต้การปกครองของอยุธยาเช่นเดียวกับในอดีต: 140
หลังจากพระยาจักรีได้เข้ายึดเมืองตะนาวศรีก็เดินทางไปยึดเมือง มะริด พร้อมกับเรือที่ท่าเรืออาทิ เรือสลุป 3 ลำและเรืออื่น ๆ อีก 150 ลำ เขาได้ส่งพระยาเทพอรชุนไปยังทวายโดยทางเรือเพื่อไปช่วยพระยาพระคลังหากพม่าเคลื่อนทัพมา ส่วนพระยาจักรีเคลื่อนพล 30,000 นายไปยังทวายโดยทางบก และทิ้งทหารรักษาการณ์ไว้ 10,000 คนที่เมืองตะนาวศรีภายใต้การนำของพระยาศรีไสยณรงค์ ขณะเดียวกันพระยาพระคลังได้ส่งเรือรบ 100 ลำและทหาร 5,000 นายภายใต้การนำของพระยาพิชัยสงครามและพระยารามคำแหงไปช่วยพระยาจักรี: 141
พม่าได้ส่งเรือรบ 200 ลำและทหารอีก 10,000 นายภายใต้การบัญชาของ สมิงอุบากอง และ สมิงพระตะบะ ลงมาช่วยแต่กองเรือของพม่ากลับถูกล้อมอยู่ท่ามกลางกองเรือของสยามที่เคลื่อนมาจากทางเหนือและทางใต้ เรือพม่าหลายลำจมลง เรือบางลำแล่นหนีไป สมิงอุบากอง ถูกสังหารและทหาร 500 นายถูกจับกุม: 141–142
ยึดเมาะตะมะ (พ.ศ. 2137)
ใน ค.ศ. 1594 เจ้าเมือง เมาะตะมะ พระยาลาว สังเกตเห็นเจ้าเมือง เมาะลำเลิง พระยาพะโรกำลังมาเข้ากับทางฝ่ายสยามซึ่งในเวลานั้นผู้นำชาวมอญอาศัยอยู่ที่กรุงศรีอยุธยา พระยาพะโรเกิดมีเรื่องทะเลาะวิวาทกับพระยาลาว จึงได้ส่งข่าวมายังสมเด็จพระนเรศวรเพื่อขอความช่วยเหลือ ทำให้สมเด็จพระนเรศวรได้ส่งทหารไป 3,000 นายภายใต้การนำของพระยาศรีไสล กองทหารพม่าที่เมาะตะมะถอยทัพออกไป พระเจ้านันทบุเรงจึงรับสั่งให้พระเจ้าตองอูยกกองทัพลงมาปราบปรามจราจล แต่กองทัพดังกล่าวก็พ่ายแพ้ต่อกองทัพสยามและมอญ หัวเมืองมอญทั้งหลายจึงเข้ามาอยู่ในการควบคุมของสยาม: 145–147
การรุกรานภาคกลางของพม่า (พ.ศ. 2137-2145)
การล้อมหงสาวดีครั้งที่ 1 (พ.ศ. 2137-2139)
ในเดือนธันวาคม ค.ศ. 1594 สมเด็จพระนเรศวรได้ยกทัพจำนวน 12,000 นายมุ่งหน้าไปยัง หงสาวดี ตามคำแนะนำของมอญที่ เมาะตะมะ สมเด็จพระนเรศวรปิดล้อมหงสาวดีอยู่ 3 เดือนก่อนจะได้รับข่าวว่า พระเจ้าตองอู, พระเจ้าอังวะ และพระเจ้าแปร ได้ยกทัพมาช่วยหงสาวดีทำให้พระองค์ต้องล่าถอยไปพร้อมกับเชลยศึกอีกหลายคน: 148–150
การล้อมหงสาวดีครั้งที่ 2 (พ.ศ. 2142-2143)
ใน ค.ศ. 1599 สมเด็จพระนเรศวรได้ตัดสินพระทัยที่จะบุกหงสาวดีอีกครั้งพร้อมทหาร 100,000 นาย แต่คราวนี้พระองค์เป็นพันธมิตรกับพระเจ้ายะไข่ และพระเจ้าตองอู อย่างไรก็ตามพระเจ้าตองอู เกิดกลัวขึ้นมาว่าถ้าสมเด็จพระนเรศวรยึดหงสาวดีได้แล้วอาณาจักรของพระองค์คงจะต้องเป็นเมืองขึ้นต่อไป ดังนั้นพระเจ้าตองอูกับพระเจ้ายะไข่จึงวางแผนยึดหงสาวดีก่อนที่ทัพของสมเด็จพระนเรศวรจะยกมาถึง ผลที่ตามมาคือพระเจ้าตองอูรวบรวมทรัพย์สินที่มีค่าทั้งหมดในหงสาวดี รวมทั้งพระเจ้านันทบุเรงส่งไปยังเมืองตองอู กองทัพของยะไข่ปล้นและเผาสิ่งที่เหลืออยู่ เมื่อสมเด็จพระนเรศวรยกทัพมาถึงก็พบว่าเมืองร้างและถูกไฟไหม้หมดแล้ว: 151–162
การล้อมเมืองตองอู (พ.ศ. 2143)
เมื่อเมงเยสีหตูซึ่งเป็นพระเจ้าตองอู ปฏิเสธที่จะส่งพระเจ้านันทบุเรงกษัตริย์ผู้พ่ายแพ้แห่งหงสาวดีมาถวายแก่สมเด็จพระนเรศวร สมเด็จพระนเรศวรจึงตัดสินพระทัยโจมตีเมืองตองอู สมเด็จพระนเรศวรปิดล้อมเมืองและขุดคลองเพื่อระบายน้ำในคูเมือง หลังจากพยายามหลายครั้งสมเด็จพระนเรศวรก็ไม่สามารถตีเมืองได้ ผ่านมาสองเดือนพระองค์จึงตัดสินพระทัยถอนทัพเนื่องจากขาดแคลนเสบียงที่จะล้อมเมืองต่อไปได้: 162–166
บทสรุป
นะฉิ่นเหน่าง์ ปลงพระชนม์ พระเจ้านันทบุเรง และ มังรายกะยอชวา ขณะที่ทั้งสองพระองค์กำลังถูกคุมขังในเมืองตองอู เจ้าชายนยองยานปราบดาภิเษกพระองค์เป็นพระเจ้าอังวะเพื่อตอบโต้พระเจ้าตองอูและพระเจ้าแปร สยามกลายเป็นภัยคุกคามของพม่าเป็นเวลาสี่ปี จนกระทั่งพระเจ้าอังวะปรารถนาทำศึกเพื่อพิชิตรัฐชานและกำลังยกทัพไปเมืองแสนหวี สมเด็จพระนเรศวรจึงยกกองทัพ 200,000 นายไปเพื่อตอบโต้ เมื่อพระองค์ยกทัพมาถึงบริเวณ อำเภอฝาง ของ จังหวัดเชียงใหม่ ในปัจจุบัน พระองค์ได้ประชวรและสวรรคตหลังจากนั้นสามวัน พระอนุชาของพระองค์ได้ขึ้นเป็นกษัตริย์นามว่า สมเด็จพระเอกาทศรถ: 173–180
อาณาจักรสยามสมัยนี้มีขอบเขตกว้างใหญ่และเจริญรุ่งเรืองมากที่สุดสมัยหนึ่ง: 178
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- Rajanubhab, D., 2001, Our Wars With the Burmese, Bangkok: White Lotus Co. Ltd., ISBN
- Fernquest, SOAS, pp. 51–52
- สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ, Page 118-121
- พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับหมอบรัดเล, Page 147
- Maha Yazawin Vol. 3 2006: 95–96
บรรณานุกรม
- Dupuy, R. Ernest; Dupuy, Trevor N. (1993). The Harper Encyclopedia of Military History (4th ed.). New York: HarperCollins Publishers. ISBN .
- Fernquest, Jon (Spring 2005). "The Flight of Lao War Captives from Burma Back to Laos in 1596: A Comparison of Historical Sources". SOAS Bulletin of Burma Research. SOAS, University of London. 3 (1). ISSN 1479-8484.
- Kala, U (1720). Maha Yazawin Gyi (ภาษาพม่า). Vol. 3 (2006, 4th printing ed.). Yangon: Ya-Pyei Publishing.
- Kohn, George Childs (1999). Dictionary of Wars. London: Routledge.
- Rajanubhab, Damrong (2001). Our Wars With the Burmese. Bangkok,Thailand: White Lotus. ISBN .
- Royal Chronicles of Ayutthaya (Phongsawadan Krung Si Ayutthaya) Doctor or Two-Volume Version (1864) – formerly called Krom Phra Chinorot Version.
- Wood, W.A.R. (1924). A History of Siam. London: T. Fisher Unwin Ltd. สืบค้นเมื่อ 18 December 2019.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
bthkhwamniyngtxngkarephimaehlngxangxingephuxphisucnkhwamthuktxngkhunsamarthphthnabthkhwamniidodyephimaehlngxangxingtamsmkhwr enuxhathikhadaehlngxangxingxacthuklbxxk haaehlngkhxmul sngkhramphma syam ph s 2137 2148 khaw hnngsuxphimph hnngsux skxlar JSTOR eriynruwacanasaraemaebbnixxkidxyangiraelaemuxir sngkhramphma syam ph s 2137 2148 phma ယ ဒယ မ န မ စစ ၁၅၄၈ xngkvs Burmese Siamese War 1594 1605 sngkhramkartxsurahwang rachwngstxngxu khxngphmaaela xanackrxyuthya khxng syam phlkhxngsngkhramkhrngnisyamidrbchychnadwykarekhayudemuxng thway aela tanawsrisngkhramphma syamswnhnungkhxng sngkhramphma syamaephnthiaesdngihehnthungkaredinthphkhxngsyaminphma aedng karbukkhxngsyaminpi kh s 1594 natal karbukkhxngsyamaelakarthxythphinpi kh s 1595 1596 ehluxng karbukrukkhxngsyaminpi kh s 1599 1602wnthipraman minakhm kh s 1594 phvscikayn kh s 1605sthanthitxnitaelatxnklangkhxngphmaphlsyamidrbchychnadinaedn epliynaeplngsyamkhwbkhumchayfngtanawsri syamekhakhrxbkhrxnglanna inpi kh s 1602 1614 145 179 khusngkhramrachwngstxngxuxanackrxyuthyaphubngkhbbychaaelaphunaphraecannthbuerng mngraykayxchwathi 2 phraecaxngwa phraecanyxngyan emngeysihtu phraecatxngxu taodthrrmrachathi 3 phraecaaepr nachinehnang nrthaemngsx smingxubakxng smingphratabasmedcphranerswrmharach smedcphraexkathsrth phrayackri phrayaphrakhlng phrayasriisynrngkh phrayaethphxrchun phrayaramkhaaehng phrayasriislhnwythiekiywkhxngkxngthphxanackrphma rwmthng kxngthphtxngxu kxngthphaepr kxngthphxngwa kxngthharthway kxngthhartanawsri kxngthphlannakxngthphhlwngsyam rwmthng thharxasachawmxykalng300 000250 000bthkhwamnimixksrphma hakxupkrnkhxngkhunimsamarthernedxrxksrniid khunxacehnekhruxnghmaykhatham xksrphiess klxng hruxsylksnxun aethnthixksrphmaebuxnghlng10 pikhxngsngkhramtngrbnbaetsmedcphranerswrmharachprakasxisrphaphemux kh s 1584 hrux ph s 2127 syamidrbxisrphaphodysmburnphrxmkbkarsinphrachnmkhxng mngkayxchwa phramhaxuprach dwyphrahtthkhxngsmedcphranerswr rahwangkratha yuththhtthi insngkhramyuththhtthi emux kh s 1592 hrux ph s 2135 smedcphranerswridedinhnabukekhayud thway aela tanawsri phrxmkbchwy chawmxy kxkbttxphmain kh s 1595 hrux ph s 2138 148 149 karrbinrthmxykarrbthithwayaelatanawsri ph s 2135 in kh s 1592 hrux ph s 2135 smedcphranerswridsngkxngthphiptiemuxngthwayaelatanawsri odythphaerkphayitkarbngkhbbychakhxngphrayackrikhumthhar 50 000 nayekhatiemuxngtanawsri swnthphthi 2 phayitkarbngkhbbychakhxngphrayaphrakhlngnathhar 50 000 nayekhayudemuxngthway sungthwayaelatanawsriekhyepnemuxngkhunkhxngsyaminyukhsuokhthyaetidesiyihkbphma inrahwangnnecaemuxngtanawsrilwngruthungaephnkhxngsyamcungidsngkhawipyngphraecannthbuerng ephuxihmiphrabychasngthharlngmachwyocmtisyam 139 140 tanawsritxtankarlxmxyu 15 wn swnthwaytxtankarlxmxyu 20 wn kxnthisyamcaprasbkhwamsaercinkaryudemuxngthngsxngaehng thngsxngemuxngyinyxmxyuphayitkarpkkhrxngkhxngxyuthyaechnediywkbinxdit 140 hlngcakphrayackriidekhayudemuxngtanawsrikedinthangipyudemuxng marid phrxmkberuxthithaeruxxathi eruxslup 3 laaelaeruxxun xik 150 la ekhaidsngphrayaethphxrchunipyngthwayodythangeruxephuxipchwyphrayaphrakhlnghakphmaekhluxnthphma swnphrayackriekhluxnphl 30 000 nayipyngthwayodythangbk aelathingthharrksakarniw 10 000 khnthiemuxngtanawsriphayitkarnakhxngphrayasriisynrngkh khnaediywknphrayaphrakhlngidsngeruxrb 100 laaelathhar 5 000 nayphayitkarnakhxngphrayaphichysngkhramaelaphrayaramkhaaehngipchwyphrayackri 141 phmaidsngeruxrb 200 laaelathharxik 10 000 nayphayitkarbychakhxng smingxubakxng aela smingphrataba lngmachwyaetkxngeruxkhxngphmaklbthuklxmxyuthamklangkxngeruxkhxngsyamthiekhluxnmacakthangehnuxaelathangit eruxphmahlaylacmlng eruxbanglaaelnhniip smingxubakxng thuksngharaelathhar 500 naythukcbkum 141 142 yudemaatama ph s 2137 in kh s 1594 ecaemuxng emaatama phrayalaw sngektehnecaemuxng emaalaeling phrayaphaorkalngmaekhakbthangfaysyamsunginewlannphunachawmxyxasyxyuthikrungsrixyuthya phrayaphaorekidmieruxngthaelaawiwathkbphrayalaw cungidsngkhawmayngsmedcphranerswrephuxkhxkhwamchwyehlux thaihsmedcphranerswridsngthharip 3 000 nayphayitkarnakhxngphrayasriisl kxngthharphmathiemaatamathxythphxxkip phraecannthbuerngcungrbsngihphraecatxngxuykkxngthphlngmaprabpramcracl aetkxngthphdngklawkphayaephtxkxngthphsyamaelamxy hwemuxngmxythnghlaycungekhamaxyuinkarkhwbkhumkhxngsyam 145 147 karrukranphakhklangkhxngphma ph s 2137 2145 kxngthphkhxngsmedcphranerswrmharachekhasukrunghngsawdiin ph s 2142 citrkrrmfaphnng wdsuwrrndararam cnghwdphrankhrsrixyuthyakarlxmhngsawdikhrngthi 1 ph s 2137 2139 ineduxnthnwakhm kh s 1594 smedcphranerswridykthphcanwn 12 000 naymunghnaipyng hngsawdi tamkhaaenanakhxngmxythi emaatama smedcphranerswrpidlxmhngsawdixyu 3 eduxnkxncaidrbkhawwa phraecatxngxu phraecaxngwa aelaphraecaaepr idykthphmachwyhngsawdithaihphraxngkhtxnglathxyipphrxmkbechlysukxikhlaykhn 148 150 karlxmhngsawdikhrngthi 2 ph s 2142 2143 in kh s 1599 smedcphranerswridtdsinphrathythicabukhngsawdixikkhrngphrxmthhar 100 000 nay aetkhrawniphraxngkhepnphnthmitrkbphraecayaikh aelaphraecatxngxu xyangirktamphraecatxngxu ekidklwkhunmawathasmedcphranerswryudhngsawdiidaelwxanackrkhxngphraxngkhkhngcatxngepnemuxngkhuntxip dngnnphraecatxngxukbphraecayaikhcungwangaephnyudhngsawdikxnthithphkhxngsmedcphranerswrcaykmathung phlthitammakhuxphraecatxngxurwbrwmthrphysinthimikhathnghmdinhngsawdi rwmthngphraecannthbuerngsngipyngemuxngtxngxu kxngthphkhxngyaikhplnaelaephasingthiehluxxyu emuxsmedcphranerswrykthphmathungkphbwaemuxngrangaelathukifihmhmdaelw 151 162 karlxmemuxngtxngxu ph s 2143 emuxemngeysihtusungepnphraecatxngxu ptiesththicasngphraecannthbuerngkstriyphuphayaephaehnghngsawdimathwayaeksmedcphranerswr smedcphranerswrcungtdsinphrathyocmtiemuxngtxngxu smedcphranerswrpidlxmemuxngaelakhudkhlxngephuxrabaynainkhuemuxng hlngcakphyayamhlaykhrngsmedcphranerswrkimsamarthtiemuxngid phanmasxngeduxnphraxngkhcungtdsinphrathythxnthphenuxngcakkhadaekhlnesbiyngthicalxmemuxngtxipid 162 166 bthsrupnachinehnang plngphrachnm phraecannthbuerng aela mngraykayxchwa khnathithngsxngphraxngkhkalngthukkhumkhnginemuxngtxngxu ecachaynyxngyanprabdaphieskphraxngkhepnphraecaxngwaephuxtxbotphraecatxngxuaelaphraecaaepr syamklayepnphykhukkhamkhxngphmaepnewlasipi cnkrathngphraecaxngwaprarthnathasukephuxphichitrthchanaelakalngykthphipemuxngaesnhwi smedcphranerswrcungykkxngthph 200 000 nayipephuxtxbot emuxphraxngkhykthphmathungbriewn xaephxfang khxng cnghwdechiyngihm inpccubn phraxngkhidprachwraelaswrrkhthlngcaknnsamwn phraxnuchakhxngphraxngkhidkhunepnkstriynamwa smedcphraexkathsrth 173 180 xanackrsyamsmynimikhxbekhtkwangihyaelaecriyrungeruxngmakthisudsmyhnung 178 duephimsngkhramphma syam khwamsmphnthphma ithyxangxingRajanubhab D 2001 Our Wars With the Burmese Bangkok White Lotus Co Ltd ISBN 9747534584 Fernquest SOAS pp 51 52 smedc krmphrayadarngrachanuphaph Page 118 121 phrarachphngsawdarkrungsrixyuthya chbbhmxbrdel Page 147 Maha Yazawin Vol 3 2006 95 96brrnanukrmDupuy R Ernest Dupuy Trevor N 1993 The Harper Encyclopedia of Military History 4th ed New York HarperCollins Publishers ISBN 0 06 270056 1 Fernquest Jon Spring 2005 The Flight of Lao War Captives from Burma Back to Laos in 1596 A Comparison of Historical Sources SOAS Bulletin of Burma Research SOAS University of London 3 1 ISSN 1479 8484 Kala U 1720 Maha Yazawin Gyi phasaphma Vol 3 2006 4th printing ed Yangon Ya Pyei Publishing Kohn George Childs 1999 Dictionary of Wars London Routledge Rajanubhab Damrong 2001 Our Wars With the Burmese Bangkok Thailand White Lotus ISBN 9747534584 Royal Chronicles of Ayutthaya Phongsawadan Krung Si Ayutthaya Doctor or Two Volume Version 1864 formerly called Krom Phra Chinorot Version Wood W A R 1924 A History of Siam London T Fisher Unwin Ltd subkhnemux 18 December 2019