บทความน ย งต องการเพ มแหล งอ างอ งเพ อพ ส จน ความถ กต องค ณสามารถพ ฒนาบทความน ได โดยเพ มแหล งอ างอ งตามสมควร เน อหาท ขาด

วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร หรือที่เรียกสั้น ๆ ว่า วัดอรุณ เป็นวัดโบราณ สร้างในสมัยอยุธยา ที่ชื่อวัดแจ้ง เพราะ พระเจ้าตากฯ ทำศึกเสร็จ แล้วยกทัพกลับมาเป็นเวลาเช้าพอดี ว่ากันว่าเดิมเรียกว่า วัดมะกอก และกลายเป็นวัดมะกอกนอกในเวลาต่อมา เพราะได้มีการสร้างวัดขึ้นอีกวัดหนึ่งในตำบลเดียวกัน แต่อยู่ในคลองบางกอกใหญ่ ชาวบ้านเรียกวัดที่สร้างใหม่ว่า วัดมะกอกใน (วัดนวลนรดิศ) แล้วจึงเรียกวัดมะกอกซึ่งอยู่ปากคลองบางกอกใหญ่ว่า วัดมะกอกนอก ส่วนเหตุที่มีการเปลี่ยนชื่อเป็นวัดแจ้งนั้น เชื่อกันว่า เมื่อสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีทรงตั้งราชธานีที่กรุงธนบุรีใน พ.ศ. 2310 ได้เสด็จมาถึงหน้าวัดนี้ตอนรุ่งแจ้ง จึงพระราชทานชื่อใหม่ว่าวัดแจ้ง

วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร
พระปรางค์วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร

ชื่อสามัญ	วัดอรุณ, วัดแจ้ง
ที่ตั้ง	เลขที่ 34 ถนนวังเดิม แขวงวัดอรุณ เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร 10600
ประเภท	พระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรมหาวิหาร
นิกาย	เถรวาท มหานิกาย
พระประธาน
พระพุทธรูปสำคัญ	พระพุทธชัมพูนุช พระแจ้ง พระพุทธนฤมิตร
เจ้าอาวาส	พระพรหมวัชรเมธี (สมเกียรติ โกวิโท)
ความพิเศษ	วัดประจำรัชกาลที่ 2
จุดสนใจ	พระพุทธชัมพูนุช พระจุฬามณี
กิจกรรม	9 วันหลังออกพรรษา ประเพณีทอดผ้าพระกฐิน พระราชทาน
เว็บไซต์	https://www.watarun1.com
หมายเหตุ

โบราณสถานที่ขึ้นทะเบียนโดยกรมศิลปากร
ชื่อที่ขึ้นทะเบียน	วัดอรุณราชวราราม
ขึ้นเมื่อ	22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2492
เป็นส่วนหนึ่งของ	โบราณสถานในเขตกรุงเทพมหานคร
เลขอ้างอิง	0000140



ส่วนหนึ่งของ

เมื่อสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชวังที่ประทับนั้น ทรงเอาป้อมวิชัยประสิทธิ์ข้างฝั่งตะวันตกเป็นที่ตั้งตัวพระราชวัง แล้วขยายเขตพระราชฐานจนวัดแจ้งเป็นวัดภายในพระราชวัง เช่นเดียวกับวัดพระศรีสรรเพชญ์สมัยอยุธยา และเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากรที่อัญเชิญมาจากเวียงจันทน์ใน พ.ศ. 2321 ก่อนที่จะย้ายมาประดิษฐานที่วัดพระศรีรัตนศาสดารามในปี พ.ศ. 2327

ในสมัยรัตนโกสินทร์ รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร ได้เสด็จมาประทับที่พระราชวังเดิม และได้ทรงปฏิสังขรณ์วัดแจ้งใหม่ทั้งวัด แต่ยังไม่ทันสำเร็จก็สิ้นรัชกาลที่ 1 สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทรได้เสด็จขึ้นครองราชสมบัติเป็นพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระองค์ได้ทรงบูรณปฏิสังขรณ์วัดแจ้งต่อมา และพระราชทานนามใหม่ว่า “วัดอรุณราชธาราม” ต่อมามีพระราชดำริที่จะเสริมสร้างพระปรางค์หน้าวัดให้สูงขึ้น แต่สิ้นรัชกาลเสียก่อน จนถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้เสริมพระปรางค์ขึ้นและให้ยืมมงกุฎที่หล่อสำหรับพระพุทธรูปทรงเครื่องที่จะเป็นพระประธานวัดนางนองมาติดต่อบนยอดนภศูล ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้บูรณปฏิสังขรณ์วัดอรุณราชธารามหลายรายการ และให้อัญเชิญพระบรมอัฐิของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยมาบรรจุไว้ที่พระพุทธอาสน์ของพระประธานในพระอุโบสถด้วย เมื่อการปฏิสังขรณ์เสร็จสิ้นลง พระราชทานนามวัดใหม่ว่า “วัดอรุณราชวราราม”

ลำดับเจ้าอาวาส

นับแต่สถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ วัดอรุณราชวรารามมีเจ้าอาวาสสืบลำดับมา ดังนี้

ลำดับที่	รายนาม	เริ่มวาระ	สิ้นสุดวาระ
1	พระโพธิวงศาจารย์	?	?
2	พระธรรมไตรโลกาจารย์	?	?
3		พ.ศ. 2362	?
4		?	พ.ศ. 2419
5		พ.ศ. 2419	พ.ศ. 2424
6	พระเทพโมลี (ฑิต อุทโย)	พ.ศ. 2424	พ.ศ. 2431
7		พ.ศ. 2438	พ.ศ. 2441
8	สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ฤทธิ์ ธมฺมสิริ)	พ.ศ. 2444	พ.ศ. 2456
9		พ.ศ. 2456	พ.ศ. 2467
10	พระพิมลธรรม (นาค สุมนนาโค)	พ.ศ. 2468	พ.ศ. 2488
11	สมเด็จพระพุฒาจารย์ (วน ฐิติญาโณ)	พ.ศ. 2489	พ.ศ. 2520
12		พ.ศ. 2520	พ.ศ. 2524
13	พระธรรมสิริชัย (บุญเลิศ โฆสโก)	พ.ศ. 2525	พ.ศ. 2551
14	พระธรรมมงคลเจดีย์ (เฉลียว ฐิตปุญฺโญ)	พ.ศ. 2552	31 กรกฎาคม พ.ศ. 2560
15		20 มิถุนายน พ.ศ. 2561	ปัจจุบัน

ระเบียงภาพ

ประติมากรรมยักษ์ทศกัณฐ์ (สีเขียว) และยักษ์สหัสเดชะ (สีขาว) กำลังเฝ้าซุ้มประตูทางเข้าพระอุโบสถด้านทิศตะวันออก
พระพุทธรูปในระเบียงคดรอบพระอุโบสถ
มณฑปพระพุทธบาท
พระปรางค์วัดอรุณฯ
มุมมองจากปรางค์ประธาน
พระอุโบสถ วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร
พระพุทธธรรมมิศราชโลกธาตุดิลก พระประธานในพระอุโบสถวัดอรุณฯ
พระในวัดอรุณ
มงกุฎจากพระประธานของวัดนางนองที่รัชกาลที่ 3 โปรดเกล้าฯ ให้นำไปไว้บนยอดพระปรางค์
พระพุทธนฤมิตร ประดิษฐานอยู่หน้าพระอุโบสถ
พระพุทธชัมพูนุช มหาบุรุษลักขณาอสีตยานุบพิตร พระประธานในพระวิหาร
พระพุทธมงคล พระประธานในโบสถ์น้อย

อ้างอิง

ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงธรรมการ แผนกกรมสังฆการี เรื่อง จัดระเบียบพระอารามหลวง, เล่ม 32, ตอน 0 ก, 3 ตุลาคม พ.ศ. 2458, หน้า 289

แหล่งข้อมูลอื่น

เว็บไซต์วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร^[]
แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์

13°44′37″N 100°29′20″E / 13.743710°N 100.488966°E / 13.743710; 100.488966

ภาพยนตร์ที่มีภาพพระปรางค์วัดอรุณ แปดสิบวันรอบโลก
สัญลักษณ์ของบริษัทภาพยนตร์เสียงศรีกรุง

[1] ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงธรรมการ แผนกกรมสังฆการี เรื่อง จัดระเบียบพระอารามหลวง, เล่ม 32, ตอน 0 ก, 3 ตุลาคม พ.ศ. 2458, หน้า 289