พระพิมลธรรม (นาค สุมนนาโค)

พระพิมลธรรม นามเดิม นาค ฉายา สุมนนาโค เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองหนเหนือ เจ้าคณะมณฑลชุมพร เจ้าอาวาสวัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร นอกจากนี้ท่านยังเป็นพระเกจิอาจารย์ผู้มีชื่อเสียงจากการทำตะกรุดหนังหน้าผากเสือ

หลวงปู่นาค วัดอรุณราชวราราม เมื่อครั้งยังดำรงสมณศักดิ์ที่ พระพิมลธรรม เมื่อปี พ.ศ. 2482

รูปถ่ายติดกระจกข้าวหลามตัด พระพิมลธรรม(นาค) วัดอรุณราชวราราม ปี พ.ศ. 2475

ประวัติ

พระพิมลธรรม มีนามเดิมว่า นาค เป็นชาวบ้านบางพูน จังหวัดปทุมธานี เกิดเมื่อวันศุกร์ ขึ้น 5 ค่ำ เดือนยี่ ปีวอก จ.ศ. 1234 ตรงกับวันที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2415 (นับแบบปัจจุบันเป็น พ.ศ. 2416) เมื่ออายุ 12 ปี ได้บรรพชาเป็นสามเณรอยู่กับเจ้าอธิการหว่าง วัดสารพัดช่าง (ภายหลังเป็นพระครูธรรมานุสารี วัดเทียนถวาย) ได้เข้าสอบครั้งแรกในปีขาล พ.ศ. 2433 ได้เปรียญธรรม 4 ประโยค เมื่ออายุครบอุปสมบท อาจารย์จึงนำมาฝากกับพระธรรมวโรดม (แดง สีลวฑฺฒโน) วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร

พ.ศ. 2435 ปีมะโรง ได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ โดยมีสมเด็จพระวันรัต (แดง สีลวฑฺฒโน) เป็นพระอุปัชฌาย์ จากนั้นอยู่ศึกษาพระปริยัติธรรมกับสมเด็จพระอุปัชฌาย์บ้าง กับพระยาธรรมปรีชา (ทิม) บ้าง แล้วเข้าสอบเป็นครั้งที่สองในปีมะเมีย พ.ศ. 2437 ได้อีก 2 ประโยคเป็นเปรียญธรรม 6 ประโยค และเข้าสอบครั้งสุดท้ายในปีจอ พ.ศ. 2441 เป็นเปรียญธรรม 7 ประโยค

วันที่ 22 มิถุนายน พ.ศ. 2453 ได้รับพระราชทานสัญญาบัตรสถาปนาเป็นเจ้าคณะมณฑลชุมพร

สมณศักดิ์

• 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2442 เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญที่ พระศรีสมโพธิ มีนิตยภัตราคาเดือนละ 4 ตำลึง
• 30 ธันวาคม พ.ศ. 2461 เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชเวที ตรีปิฎกภูษิต ธรรมบัณฑิตยติคณิศร บวรสังฆาราม คามวาสี
• 24 กันยายน พ.ศ. 2464 เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพสุธี ธรรมปรีชาประยุต สุทธปริยัติธร ยติคณิศร บวรสังฆาราม คามวาสี
• 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2469 เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ ศากยบุตติยนายก ตรีปิฎกบัณฑิต ยติคณิศร บวรสังฆาราม คามวาสี
• 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2476 เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองฝ่ายอรัณยวาสี (ชั้นธรรมพิเศษ) ที่ พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ ญาณวิสุทธิจริยาปริณายก ตรีปิฎกคุณาลังการ นานาสถานราชคมนีย์ สาธุการีธรรมากร สุนทรศีลาทิขันธ์
• 19 กันยายน พ.ศ. 2482 เป็นพระราชาคณะรองเจ้าคณะหนเหนือที่ พระพิมลธรรม มหันตคุณ วิบุลยปรีชาญาณนายก ตรีปิฎกคุณาลังการภูษิต อุดรทิศคณฤศร บวรสังฆาราม คามวาสี

มรณภาพ

พระพิมลธรรม ถึงแก่มรณภาพเมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2488 สิริอายุได้ 72 ปี 193 วัน

พระพิมลธรรม(นาค สุมนนาโค) อดีตเจ้าอาวาสวัดอรุณราชวราราม รูปที่ 10

พระพิมลธรรม(หลวงปู่นาค วัดแจ้ง) วัดอรุณราชวราราม

อ้างอิง

เชิงอรรถ

1. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑, 250
2. "พระราชทานสัญญาบัตรเจ้าคณะมณฑล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 27 (0 ง): 568. 3 กรกฎาคม ร.ศ. 129. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= ((help))
3. "พระบรมราชโองการ ประกาศตั้งตำแหน่งพระสงฆ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 16 (34): 487. 19 พฤศจิกายน ร.ศ. 118. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= ((help))
4. "พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 35 (0 ง): 1, 831. 5 มกราคม 2461. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
5. "ประกาศสถาปนาสมเด็จพระราชาคณะและพระราชาคณะ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 38 (0 ง): 1, 831. 2 ตุลาคม 2464. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
6. "แก้คำผิด ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๔๓ พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ หน้า ๓๐๔๖" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 43 (0 ง): 3, 241. 5 ธันวาคม 2469. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
7. "พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 43 (0 ง): 3, 046. 26 พฤศจิกายน 2469. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
8. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๒, หน้า 196
9. "แจ้งความ พระราชทานสมณศักดิ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 50 (0 ง): 2, 397. 26 พฤศจิกายน 2476. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
10. "พระบรมราชโองการ ประกาศ สถาปนาสมณศักดิ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 56 (0 ง): 1, 786–1, 787. 25 กันยายน 2482. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
11. ประวัติวัดอรุณราชวราราม, หน้า 85

บรรณานุกรม

• กรมศิลปากร. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๒. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 450 หน้า. หน้า 195-196. ISBN 
• วัดอรุณราชวราราม. ประวัติวัดอรุณราชวราราม. กรุงเทพฯ : 21 เซ็นจูรี่, 2552. 260 หน้า. หน้า 84-85. [จัดพิมพ์ในงานออกเมรุพระราชทานเพลิงศพ (พระธรรมสิริชัย (บุญเลิศ โฆสโก)]
• สมมอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 428 หน้า. หน้า 250. ISBN 

ก่อนหน้า		พระพิมลธรรม (นาค สุมนนาโค)		ถัดไป
พระพิมลธรรม (เฮง เขมจารี)		เจ้าคณะรองหนเหนือ ที่พระพิมลธรรม (พ.ศ. 2482 - พ.ศ. 2485)		พระพิมลธรรม (ช้อย ฐานทตฺโต)
พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (จันทร์ สิริจนฺโท)		เจ้าคณะรองฝ่ายอรัญวาสี ที่พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (พ.ศ. 2446 - พ.ศ. 2482)		พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (เผื่อน ติสฺสทตฺโต)