สมเด็จพระวันรัต นามเดิม ฑิต ฉายา อุทโย เป็นสมเด็จพระราชาคณะ อดีตเจ้าอาวาสวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ราชวรมหาวิหาร และอดีตเจ้าคณะใหญ่ฝ่ายใต้
สมเด็จพระวันรัต (ฑิต อุทโย) | |
---|---|
คำนำหน้าชื่อ | ท่านเจ้าประคุณ |
ส่วนบุคคล | |
เกิด | 6 สิงหาคม พ.ศ. 2380 (86 ปี 7 วัน ปี) |
มรณภาพ | 14 สิงหาคม พ.ศ. 2466 |
นิกาย | มหานิกาย |
การศึกษา | เปรียญธรรม 4 ประโยค |
ตำแหน่งชั้นสูง | |
ที่อยู่ | วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ราชวรมหาวิหาร กรุงเทพมหานคร |
พรรษา | ย่าง 66 |
ตำแหน่ง | เจ้าอาวาสวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ราชวรมหาวิหาร เจ้าคณะใหญ่ฝ่ายใต้ |
ประวัติ
ชาติดำเนิด
สมเด็จพระวันรัต มีนามเดิมว่าก๋ง เป็นชาวบ้านรั้วใหญ่ บางปอิน แขวงกรุงเก่า (อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ในปัจจุบัน) เกิดสมัยรัชกาลที่ 3 เมื่อวันอาทิตย์ที่ 6 สิงหาคม พ.ศ. 2380 ขึ้น 5 ค่ำ เดือน 9 ปีระกา โยมมารดาชื่อสิงห์ โยมมารดาชื่ออิ่ม
อุปสมบท
เมื่ออายุย่าง 14 ปี ได้บวชเป็นสามเณรที่วัดกำแพง แขวงปางปอิน แล้วย้ายไปศึกษาพระปริยัติธรรมที่วัดสามพระยา อายุย่าง 21 ปี จึงอุปสมบท ณ วัดสามพระยา เมื่อปีมะเส็ง ปี พ.ศ. 2400 (บางตำราว่า พ.ศ. 2401) โดยพระนิโรธรังสี (เรือง) เป็นพระอุปัชฌาย์ พระปลัดแฟงและพระสมุห์พูนเป็นคู่พระกรรมวาจาจารย์ ได้ฉายาว่า "อุทโย"
การศึกษา
เมื่ออุปสมบทแล้วท่านได้ศึกษาพระปริยัติธรรมในหลายสำนัก ได้แก่ สำนักอาจารย์ทอง ป.ธ. 7 ที่วัดบวรนิเวศวิหาร สำนักพระมหาแดง สีลวฑฺฒโน ป.ธ. 8 ที่วัดสุทัศนเทพวาราม สำนักพระโหราธิบดี (ชุม) ที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม พระโหราธิบดีได้ตั้งชื่อใหม่ให้ท่านว่าฑิต
ในปี พ.ศ. 2409 การสอบบาลีสนามหลวงจัดขึ้น ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ท่านเข้าสอบแปลได้เปรียญธรรม 3 ประโยค ในปีต่อ ๆ มาสอบตก จนกระทั่ง พ.ศ. 2419 ได้เข้าสอบอีกซึ่งจัดขึ้น ณ พระที่นั่งสุทไธสวรรยปราสาท ได้เพิ่มอีกประโยคหนึ่ง รวมเป็นเปรียญธรรม 4 ประโยค
เจ้าอาวาส
วันอาทิตย์ที่ 12 มีนาคม พ.ศ. 2425 (นับตามแบบเดิมตรงกับ พ.ศ. 2424 ) ขณะดำรงสมณศักดิ์ที่พระศรีสมโพธิ ได้ทรงโปรดให้อาราธนาไปครองวัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร จนกระทั่งวันอาทิตย์ที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2431 จึงโปรดให้อาราธนามาครองวัดมหาธาตุ และอยู่วัดนี้จนถึงแก่มรณภาพ
สมณศักดิ์
- พ.ศ. 2424 เป็นพระราชาคณะที่ พระศรีสมโพธิ
- พ.ศ. 2430 เป็นพระราชาคณะที่ พระเทพโมฬี ตรีปิฎกธรา มหาธรรมกถึกคณิศร บวรสังฆาราม คามวาสี
- พ.ศ. 2435 เป็นพระราชาคณะที่ พระธรรมเจดีย์ กระวีวงษ์นายก ตรีปิฎกบัณฑิตย มหาคณิศร บวรสังฆาราม คามวาสี
- พ.ศ. 2438 เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองฝ่ายเหนือที่ พระพิมลธรรม์ มหันตคุณ วิบุลปรีชาญาณนายก ตรีปิฎกคุณาลังการภูษิต อุดรทิศคณฤศร บวรสังฆาราม คามวาสี
- พ.ศ. 2443 เป็นสมเด็จพระราชาคณะเจ้าคณะใหญ่ฝ่ายใต้ที่ สมเด็จพระวันรัต ปริยัติพิพัฒพงษ์ วิสุทธิสงฆ์ปรินายก ตรีปิฎกโกศล วิมลคัมภีร์ญาณสุนทร มหาทักษิณคณฤศร บวรสังฆาราม คามวาสี อรัญวาสี
ศาสนกิจ
เมื่อแรกมาปกครองวัดมหาธาตุฯ วัดอยู่ในช่วงทรุดโทรมอย่างหนัก ท่านได้พัฒนาวัดหลายประการจนกลับมาเป็นพระอารามที่รุ่งเรืองสง่างาม และได้เป็นแม่กองตรวจชำระพระสุตตันตปิฎกในการจัดพิมพ์
เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้สร้างวัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร ได้ทูลให้สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส จัดพระธรรมยุตไปอยู่ แต่กรมพระยาวชิรญาณโรรสแสดงความขัดข้องต่าง ๆ นานา สมเด็จพระวันรัตจึงรับจัดแบ่งพระมหานิกายจากวัดมหาธาตุฯ ไปอยู่แทน ทำให้กรมพระยาวชิรญาณวโรรสกริ้วสมเด็จพระวันรัตตั้งแต่นั้นมา เมื่อพระราชพิธีบรมราชาภิเษกพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว กรมพระยาวชิรญาณวโรรสจึงไม่เลือกสมเด็จพระวันรัตให้ร่วมถวายน้ำในพิธีโดยอ้างว่า "สมเด็จพระวันรัตเป็นผู้ปฏิบัติไม่งาม ไม่เป็นที่น่าเคารพ"
เมื่อเข้าวัยชรา ท่านได้มอบหมายให้พระเทพเมธี (เฮง เขมจารี) ปกครองวัดแทน ส่วนท่านยังคงรักษาศีลาจารัตรและมีสติสัมปชัญญะสมบูรณ์ เพราะเวลาว่างท่านจะท่องจำปาติโมกข์ และมหาสติปัฏฐานสูตร อยู่เสมอ
มรณภาพ
สมเด็จพระวันรัตมรณภาพด้วยโรคชรา เมื่อวันที่ 13 (บางตำราว่าวันอังคารที่ 14) สิงหาคม พ.ศ. 2466 เวลา 07:45 น. สิริอายุได้ 86 ปี 7 วัน
เวลา 17.00 น. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าฯ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช เสด็จมาสรงน้ำศพ ได้รับพระราชทานโกศไม้สิบสอง ตั้งบนชั้น 2 ชั้น มีฉัตรแวดล้อม 7 คัน และโปรดให้มีพระสวดพระอภิธรรมและประโคมประจำศพมีกำหนด 15 วัน ได้รับพระราชทานเพลิงศพในปี พ.ศ. 2469 ณ เมรุปูน วัดสระเกศราชวรมหาวิหาร
อ้างอิง
- ธนิต อยู่โพธิ์, ตำนานสมณศักดิ์ พระวันรัต และสมเด็จพระราชาคณะผู้ทรงสมณศักดิ์สมเด็จพระวันรัตในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์, กรุงเทพฯ : ศิวพร, 2516, หน้า 39-53
- สมมอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 428 หน้า. หน้า 129-132. ISBN
- ราชกิจจานุเบกษา, ตั้งตำแหน่งพระสงฆ, เล่ม 4 ตอน 41, 28 มกราคม 2430, หน้า 326
- ราชกิจจานุเบกษา, คำประกาศตั้งตำแหน่งพระสงฆ์, เล่ม 9 ตอน 52, 26 มีนาคม 2435, หน้า 462
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศตั้งตำแหน่งพระสงฆ์, เล่ม 11 ตอน 39, 23 ธันวาคม 2437, หน้า 311
- ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศตั้งตำแหน่งพระสงฆ์, เล่ม 17, 10 มีนาคม 2443, หน้า 727-8
- ราชกิจจานุเบกษา, การสาศนูปถัมภก คือ การพิมพ์พระไตรปิฎก, เล่ม 5, หน้า 410
- ราม วชิราวุธ. ประวัติต้นรัชกาลที่ 6. พิมพ์ครั้งที่ 7, กรุงเทพฯ : มติชน, 2559. 400 หน้า. หน้า 96. ISBN
- พระไพศาล วิสาโล. ลำธาร ริมลานธรรม 2. กรุงเทพฯ : ชมรมกัลยาณธรรม, 2555. 176 หน้า. หน้า 85-89.
- ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวมรณภาพ, เล่ม 40, ตอน ง, 19 สิงหาคม 2466, หน้า 1587-8
- บัณฑิตานุสรณ์, พิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ สมเดจพระวันรัต (ฑิต) ณ เมรุปูน วัดสระเกศ, 2469, โรงพิมพ์ศรีหงส์
ก่อนหน้า | สมเด็จพระวันรัต (ฑิต อุทโย) | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
สมเด็จพระวันรัต (แดง สีลวฑฺฒโน) | เจ้าคณะใหญ่หนใต้ (ที่ สมเด็จพระวันรัต) (พ.ศ. 2443 — พ.ศ. 2466) | สมเด็จพระวันรัต (จ่าย ปุณฺณทตฺโต) | ||
หม่อมเจ้าพระพิมลธรรม์ (ทัด) | เจ้าคณะรองฝ่ายเหนือ (ที่ พระพิมลธรรม) (พ.ศ. 2438 — พ.ศ. 2443) | พระพิมลธรรม (ยัง เขมาภิรโต) |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
smedcphrawnrt namedim thit chaya xuthoy epnsmedcphrarachakhna xditecaxawaswdmhathatuyuwrachrngsvsdirachwrmhawihar aelaxditecakhnaihyfayitsmedcphrawnrt thit xuthoy khanahnachuxthanecaprakhunswnbukhkhlekid6 singhakhm ph s 2380 86 pi 7 wn pi mrnphaph14 singhakhm ph s 2466nikaymhanikaykarsuksaepriyythrrm 4 praoykhtaaehnngchnsungthixyuwdmhathatuyuwrachrngsvsdirachwrmhawihar krungethphmhankhrphrrsayang 66taaehnngecaxawaswdmhathatuyuwrachrngsvsdirachwrmhawihar ecakhnaihyfayitprawtichatidaenid smedcphrawnrt minamedimwakng epnchawbanrwihy bangpxin aekhwngkrungeka xaephxbangpaxin cnghwdphrankhrsrixyuthya inpccubn ekidsmyrchkalthi 3 emuxwnxathitythi 6 singhakhm ph s 2380 khun 5 kha eduxn 9 piraka oymmardachuxsingh oymmardachuxxim xupsmbth emuxxayuyang 14 pi idbwchepnsamenrthiwdkaaephng aekhwngpangpxin aelwyayipsuksaphrapriytithrrmthiwdsamphraya xayuyang 21 pi cungxupsmbth n wdsamphraya emuxpimaesng pi ph s 2400 bangtarawa ph s 2401 odyphraniorthrngsi eruxng epnphraxupchchay phrapldaefngaelaphrasmuhphunepnkhuphrakrrmwacacary idchayawa xuthoy karsuksa emuxxupsmbthaelwthanidsuksaphrapriytithrrminhlaysank idaek sankxacarythxng p th 7 thiwdbwrniewswihar sankphramhaaedng silwth thon p th 8 thiwdsuthsnethphwaram sankphraohrathibdi chum thiwdphrasrirtnsasdaram phraohrathibdiidtngchuxihmihthanwathit inpi ph s 2409 karsxbbalisnamhlwngcdkhun n wdphrasrirtnsasdaram thanekhasxbaeplidepriyythrrm 3 praoykh inpitx masxbtk cnkrathng ph s 2419 idekhasxbxiksungcdkhun n phrathinngsuthithswrryprasath idephimxikpraoykhhnung rwmepnepriyythrrm 4 praoykh ecaxawas wnxathitythi 12 minakhm ph s 2425 nbtamaebbedimtrngkb ph s 2424 khnadarngsmnskdithiphrasrismophthi idthrngoprdihxarathnaipkhrxngwdxrunrachwraramrachwrmhawihar cnkrathngwnxathitythi 29 emsayn ph s 2431 cungoprdihxarathnamakhrxngwdmhathatu aelaxyuwdnicnthungaekmrnphaphsmnskdiph s 2424 epnphrarachakhnathi phrasrismophthi ph s 2430 epnphrarachakhnathi phraethphomli tripidkthra mhathrrmkthukkhnisr bwrsngkharam khamwasi ph s 2435 epnphrarachakhnathi phrathrrmecdiy krawiwngsnayk tripidkbnthity mhakhnisr bwrsngkharam khamwasi ph s 2438 epnphrarachakhnaecakhnarxngfayehnuxthi phraphimlthrrm mhntkhun wibulprichayannayk tripidkkhunalngkarphusit xudrthiskhnvsr bwrsngkharam khamwasi ph s 2443 epnsmedcphrarachakhnaecakhnaihyfayitthi smedcphrawnrt priytiphiphthphngs wisuththisngkhprinayk tripidkoksl wimlkhmphiryansunthr mhathksinkhnvsr bwrsngkharam khamwasi xrywasismedcphrawnrt thit xditecaxawaswdxrunrachwraram rupthi 6sasnkicemuxaerkmapkkhrxngwdmhathatu wdxyuinchwngthrudothrmxyanghnk thanidphthnawdhlayprakarcnklbmaepnphraxaramthirungeruxngsngangam aelaidepnaemkxngtrwccharaphrasuttntpidkinkarcdphimph emuxphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwoprdihsrangwdebycmbphitrdusitwnaramrachwrwihar idthulihsmedcphramhasmneca krmphrayawchiryanworrs cdphrathrrmyutipxyu aetkrmphrayawchiryanorrsaesdngkhwamkhdkhxngtang nana smedcphrawnrtcungrbcdaebngphramhanikaycakwdmhathatu ipxyuaethn thaihkrmphrayawchiryanworrskriwsmedcphrawnrttngaetnnma emuxphrarachphithibrmrachaphieskphrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhw krmphrayawchiryanworrscungimeluxksmedcphrawnrtihrwmthwaynainphithiodyxangwa smedcphrawnrtepnphuptibtiimngam imepnthinaekharph emuxekhawychra thanidmxbhmayihphraethphemthi ehng ekhmcari pkkhrxngwdaethn swnthanyngkhngrksasilacartraelamistismpchyyasmburn ephraaewlawangthancathxngcapatiomkkh aelamhastiptthansutr xyuesmxmrnphaphsmedcphrawnrtmrnphaphdwyorkhchra emuxwnthi 13 bangtarawawnxngkharthi 14 singhakhm ph s 2466 ewla 07 45 n sirixayuid 86 pi 7 wn ewla 17 00 n smedcphraecabrmwngsethx ecafa krmphrayaphanuphnthuwngswredch esdcmasrngnasph idrbphrarachthanoksimsibsxng tngbnchn 2 chn michtraewdlxm 7 khn aelaoprdihmiphraswdphraxphithrrmaelapraokhmpracasphmikahnd 15 wn idrbphrarachthanephlingsphinpi ph s 2469 n emrupun wdsraeksrachwrmhawiharxangxingthnit xyuophthi tanansmnskdi phrawnrt aelasmedcphrarachakhnaphuthrngsmnskdismedcphrawnrtinsmykrungrtnoksinthr krungethph siwphr 2516 hna 39 53 smmxmrphnthu phraecabrmwngsethx krmphra eruxngtngphrarachakhnaphuihyinkrungrtnoksinthr elm 1 krungethph krmsilpakr 2545 428 hna hna 129 132 ISBN 974 417 530 3 rachkiccanuebksa tngtaaehnngphrasngkh elm 4 txn 41 28 mkrakhm 2430 hna 326 rachkiccanuebksa khaprakastngtaaehnngphrasngkh elm 9 txn 52 26 minakhm 2435 hna 462 rachkiccanuebksa prakastngtaaehnngphrasngkh elm 11 txn 39 23 thnwakhm 2437 hna 311 rachkiccanuebksa phrabrmrachoxngkar prakastngtaaehnngphrasngkh elm 17 10 minakhm 2443 hna 727 8 rachkiccanuebksa karsasnupthmphk khux karphimphphraitrpidk elm 5 hna 410 ram wchirawuth prawtitnrchkalthi 6 phimphkhrngthi 7 krungethph mtichn 2559 400 hna hna 96 ISBN 978 974 02 1005 4 phraiphsal wisaol lathar rimlanthrrm 2 krungethph chmrmklyanthrrm 2555 176 hna hna 85 89 rachkiccanuebksa khawmrnphaph elm 40 txn ng 19 singhakhm 2466 hna 1587 8 bnthitanusrn phimphinnganphrarachthanephlingsph smedcphrawnrt thit n emrupun wdsraeks 2469 orngphimphsrihngs kxnhna smedcphrawnrt thit xuthoy thdipsmedcphrawnrt aedng silwth thon ecakhnaihyhnit thi smedcphrawnrt ph s 2443 ph s 2466 smedcphrawnrt cay pun ntht ot hmxmecaphraphimlthrrm thd ecakhnarxngfayehnux thi phraphimlthrrm ph s 2438 ph s 2443 phraphimlthrrm yng ekhmaphirot