จักรวรรดิอะคีเมนียะห์ หรือ จักรวรรดิเปอร์เชียอะคีเมนียะห์ (อังกฤษ: Achaemenid Empire หรือ Achaemenid Persian Empire, เปอร์เซียเก่า: 𐎧𐏁𐏂, อักษรโรมัน: Xšāşa, แปลตรงตัว 'จักรวรรดิ'; ประมาณ 550 – 330 ปีก่อนคริสต์ศักราช) เป็นหนึ่งในจักรวรรดิแรกของจักรวรรดิเปอร์เชียที่ปกครองอาณาบริเวณส่วนใหญ่ของที่ตามมาจาก ในยุคที่รุ่งเรืองที่สุด จักรวรรดิอะคีเมนียะห์มีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ 7.5 ล้านตารางกิโลเมตร ทำให้เป็นจักรวรรดิที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในยุคโบราณ และเป็นจักรวรรดิที่วางรากฐานของระบบการปกครองจากศูนย์กลาง
จักรวรรดิอะคีเมนียะห์ هخامنشیان Hakhamaneshiyan | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
550 ปีก่อนคริสต์ศักราช–330 ปีก่อนคริสต์ศักราช | |||||||||||||
ธงของจักรพรรดิไซรัสมหาราช | |||||||||||||
จักรวรรดิอะคีเมนียะห์ในสมัยที่รุ่งเรืองที่สุดภายใต้พระเจ้าดาไรอัสมหาราช เมื่อ 500 ปีก่อนคริสต์ศักราช | |||||||||||||
สถานะ | จักรวรรดิ | ||||||||||||
เมืองหลวง | , , เพอร์ซีโพลิส, ซูซา | ||||||||||||
ภาษาทั่วไป | ภาษาเปอร์เซียโบราณ, ภาษาแอราเมอิก, ภาษาอีลาไมต์, ภาษาแอกแคด | ||||||||||||
ศาสนา | ศาสนาโซโรอัสเตอร์ | ||||||||||||
การปกครอง | ราชาธิปไตย | ||||||||||||
กษัตริย์ | |||||||||||||
• 559–529 ปีก่อนคริสต์ศักราช | พระเจ้าไซรัสมหาราช | ||||||||||||
• 336–330 ปีก่อนคริสต์ศักราช | พระเจ้าดาไรอัสที่ 3 | ||||||||||||
ยุคประวัติศาสตร์ | ยุคโบราณ | ||||||||||||
• ก่อตั้ง | 550 ปีก่อนคริสต์ศักราช | ||||||||||||
• การก่อสร้างเพอร์ซีโพลิส | 515 ปีก่อนคริสต์ศักราช | ||||||||||||
• พิชิตอียิปต์โดย | 525 ปีก่อนคริสต์ศักราช | ||||||||||||
498–448 ปีก่อนคริสต์ศักราช | |||||||||||||
• อียิปต์ปฏิวัติและได้รับอิสรภาพ | 404 ปีก่อนคริสต์ศักราช | ||||||||||||
• พิชิตอียิปต์อีกครั้งโดย | 343 ปีก่อนคริสต์ศักราช | ||||||||||||
• พิชิตโดยอเล็กซานเดอร์มหาราช | 334–330 ปีก่อนคริสต์ศักราช | ||||||||||||
• พิชิตโดยอเล็กซานเดอร์มหาราช | 330 ปีก่อนคริสต์ศักราช | ||||||||||||
สกุลเงิน | ดาริค และ ไซโกลส | ||||||||||||
|
ก่อนยุคใหม่ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ก่อน
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
หลัง
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ยุคใหม่ สสซ = | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
จักรวรรดิอะคีเมนียะห์ที่ก่อตั้งขึ้นโดยจักรพรรดิไซรัสมหาราช ครอบคลุมอาณาบริเวณสามทวีปที่รวมทั้งดินแดนในอัฟกานิสถาน และ ปากีสถาน บางส่วนของเอเชียกลาง อานาโตเลีย เธรซ บริเวณริมฝั่งทะเลดำส่วนใหญ่ อิรัก ตอนเหนือของซาอุดีอาระเบีย จอร์แดน ปาเลสไตน์ เลบานอน ซีเรีย และอียิปต์ไปจนถึงลิเบีย จักรวรรดิอะคีเมนียะห์เป็นศัตรูของนครรัฐกรีกในสงครามกรีก-เปอร์เซีย เพราะไปปล่อยชาวยิวจากบาบิโลเนีย และในการก่อตั้งให้ภาษาแอราเมอิกเป็นภาษาราชการ และพ่ายแพ้ต่ออเล็กซานเดอร์มหาราชในปี 330 ก่อนคริสต์ศักราช
ความสำคัญทางประวัติศาสตร์โลกของจักรวรรดิอะคีเมนียะห์ที่ก่อตั้งโดยจักรพรรดิไซรัสมหาราช ก็คือการวางรากฐานที่ได้รับความสำเร็จของระบบการบริหารการปกครองจากศูนย์กลาง และของรัฐบาลที่มีปรัชญาในการสร้างประโยชน์ให้แก่มวลชน
อ้างอิง
- "Forgotten Empire: The World of Ancient Persia". Iran Heritage Foundation. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-08-12. สืบค้นเมื่อ 2009-06-03.
- Schmitt Achaemenid dynasty (i. The clan and dynasty)
ดูเพิ่ม
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
bthkhwamnixangxingkhristskrach khristthswrrs khriststwrrs sungepnsarasakhykhxngenuxha ckrwrrdixakhiemniyah hrux ckrwrrdiepxrechiyxakhiemniyah xngkvs Achaemenid Empire hrux Achaemenid Persian Empire epxresiyeka 𐎧𐏁𐏂 xksrormn Xsasa aepltrngtw ckrwrrdi praman 550 330 pikxnkhristskrach epnhnunginckrwrrdiaerkkhxngckrwrrdiepxrechiythipkkhrxngxanabriewnswnihykhxngthitammacak inyukhthirungeruxngthisud ckrwrrdixakhiemniyahmienuxthithnghmdpraman 7 5 lantarangkiolemtr thaihepnckrwrrdithimikhnadihythisudinyukhobran aelaepnckrwrrdithiwangrakthankhxngrabbkarpkkhrxngcaksunyklangckrwrrdixakhiemniyah هخامنشیان Hakhamaneshiyan550 pikxnkhristskrach 330 pikxnkhristskrachthngkhxngckrphrrdiisrsmharachckrwrrdixakhiemniyahinsmythirungeruxngthisudphayitphraecadairxsmharach emux 500 pikxnkhristskrachsthanackrwrrdiemuxnghlwng ephxrsiophlis susaphasathwipphasaepxresiyobran phasaaexraemxik phasaxilaimt phasaaexkaekhdsasnasasnaosorxsetxrkarpkkhrxngrachathipitykstriy 559 529 pikxnkhristskrachphraecaisrsmharach 336 330 pikxnkhristskrachphraecadairxsthi 3yukhprawtisastryukhobran kxtng550 pikxnkhristskrach karkxsrangephxrsiophlis515 pikxnkhristskrach phichitxiyiptody525 pikxnkhristskrach sngkhramkrik epxresiy498 448 pikxnkhristskrach xiyiptptiwtiaelaidrbxisrphaph404 pikxnkhristskrach phichitxiyiptxikkhrngody343 pikxnkhristskrach phichitodyxelksanedxrmharach334 330 pikxnkhristskrach phichitodyxelksanedxrmharach330 pikxnkhristskrachskulengindarikh aela isoklskxnhna thdiprachxanackrmasiodeniykxnyukhihmkxnkxnkhristskrach3200 2800ckrwrrdiexlaimth 2800 5502200 1700stwrrsthi 10 7728 550ckrwrrdixkhiemniyah 550 330ckrwrrdisilusid 330 150250 125ckrwrrdipharethiy 248 kh s 224hlngkhristskrachckrwrrdikusana 30 275ckrwrrdisassaniyah 224 651425 557565 670hlng637 651ckrwrrdixumyyah 661 750ckrwrrdixbbasiyah 750 1258821 873864 928ckrwrrdisffariyah 861 1003819 999928 1043934 1055ckrwrrdikasnawiyah 975 11871149 1212ckrwrrdieslcukh 1037 11941077 12311231 1389ckrwrrdikhanxil 1256 13531314 13931337 13571339 1432rachwngsetmuxr 1370 15061407 14681378 1508ckrwrrdisafawiyah 1501 1722 ckrwrrdiomkul 1526 18571722 17381736 1750 hrux 1736yukhihm sss xfkanisthan1747 1823exmiertxfkanisthan 1823 19291826 19191919 1929smypkkhrxngkhxngmuhmmdemdis 1929 1973satharnrthxfkanisthan 1973 1978satharnrthprachathipityxfkanisthan 1978 1992tngaet 1992xaesxribcan1722 18281828 19171918 1920satharnrthsngkhmniymosewiyt 1920 1991satharnrthxaesxribcan tngaet 1991turkirthsultanrum 1077 1308ckrwrrdixxtotmn 1299 1923satharnrthturki tngaet 1923xihran1750 1794rachwngskxyr 1781 1925rachwngspahlawi 1925 1979karptiwtixihran 19791979tngaet 1979xirk1632 19191920 19581958 2003satharnrthxirk tngaet 2004thacikisthanexmiertbukhara 1785 1920 xusebk 1920 19291929satharnrthsngkhmniymosewiytthacik 1929 1991satharnrththacikisthan tngaet 1991xusebkisthanexmiertbukhara 1785 1920satharnrthsngkhmniymosewiytxusebk 1924 19911991satharnrthxusebkisthan tngaet 1991 ckrwrrdixakhiemniyahthikxtngkhunodyckrphrrdiisrsmharach khrxbkhlumxanabriewnsamthwipthirwmthngdinaedninxfkanisthan aela pakisthan bangswnkhxngexechiyklang xanaoteliy ethrs briewnrimfngthaeldaswnihy xirk txnehnuxkhxngsaxudixaraebiy cxraedn paelsitn elbanxn sieriy aelaxiyiptipcnthungliebiy ckrwrrdixakhiemniyahepnstrukhxngnkhrrthkrikinsngkhramkrik epxresiy ephraaipplxychawyiwcakbabioleniy aelainkarkxtngihphasaaexraemxikepnphasarachkar aelaphayaephtxxelksanedxrmharachinpi 330 kxnkhristskrach khwamsakhythangprawtisastrolkkhxngckrwrrdixakhiemniyahthikxtngodyckrphrrdiisrsmharach kkhuxkarwangrakthanthiidrbkhwamsaerckhxngrabbkarbriharkarpkkhrxngcaksunyklang aelakhxngrthbalthimiprchyainkarsrangpraoychnihaekmwlchnxangxing Forgotten Empire The World of Ancient Persia Iran Heritage Foundation khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2007 08 12 subkhnemux 2009 06 03 Schmitt Achaemenid dynasty i The clan and dynasty duephimckrwrrdiepxrechiy bthkhwamprawtisastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk