ปะล ส หร อ เปอร ล ซ หร อเด มสะกดว า ปล ศ และ เปอร ล ศ มลาย Perlis ڤرليس ม ช อเต มค อ เปอร ล ซอ นเดอรากายาง น Perlis Inde

ปะลิส หรือ เปอร์ลิซ หรือเดิมสะกดว่า ปลิศ และ เปอร์ลิศ (มลายู: Perlis, ڤرليس) มีชื่อเต็มคือ เปอร์ลิซอินเดอรากายางัน (Perlis Indera Kayangan, ڤرليس ايندرا كايڠن) เป็นรัฐที่เล็กที่สุดในมาเลเซีย อยู่ทางตอนเหนือสุดของมาเลเซียตะวันตก และติดชายแดนประเทศไทย

รัฐปะลิส Negeri Perlis
รัฐ
เนอเกอรีเปอร์ลิซอินเดอรากายางัน Negeri Perlis Indera Kayangan
การถอดเสียงต่าง ๆ
• มลายู	Perlis (รูมี) ڤرليس‎ (ยาวี)
ธง ตราอาร์ม
เพลง: อามินอามินยาราบัลจาลิล
รัฐปะลิส ใน ประเทศมาเลเซีย
พิกัด: 6°30′N 100°15′E / 6.500°N 100.250°E / 6.500; 100.250
เมืองหลวง	กางาร์
เมืองเจ้าผู้ครอง
การปกครอง
• ประเภท	ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ ระบบรัฐสภา
• รายา	สมเด็จพระราชาธิบดีซัยยิด ซีรอญุดดีน
• มุขมนตรี	(BN-)
พื้นที่
• ทั้งหมด	819 ตร.กม. (316 ตร.ไมล์)
ประชากร (2019)
• ทั้งหมด	254,400 คน
• ความหนาแน่น	310 คน/ตร.กม. (800 คน/ตร.ไมล์)
ดัชนีรัฐ
• ดัชนีการพัฒนามนุษย์ (2010)	0.779 (สูง) (อันดับที่ 8)
เขตเวลา	()
รหัสไปรษณีย์	01xxx ถึง 02xxx
รหัสโทรศัพท์	04
ทะเบียนพาหนะ
เข้าร่วมสหพันธรัฐมาลายา	1 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1948
รับเอกราชเป็นส่วนหนึ่งของสหพันธรัฐมาลายา	31 สิงหาคม ค.ศ. 1957
เว็บไซต์	www.perlis.gov.my

ประชากรของรัฐมีจำนวน 198,335 คน ในปี 2543 ในจำนวนนี้เป็นชาวมลายูประมาณ 166,200 คนหรือร้อยละ 78, ชาวจีน 24,000 คนหรือร้อยละ 17, ชาวอินเดีย 3,700 คน และอื่น ๆ 5,400 คน) เมืองหลวงของรัฐปะลิสคือกางาร์ เมืองที่เป็นที่ประทับของเจ้าผู้ครองนครคือ นอกจากนี้เมืองการค้าสำคัญบริเวณชายไทย-มาเลเซียคือปาดังเบอซาร์ ส่วนเมืองท่าของรัฐซึ่งเป็นเมืองที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับสองของรัฐคือ

ประวัติ

ปะลิสเดิมเป็นส่วนหนึ่งของเมืองไทรบุรี แม้ว่าบางครั้งจะอยู่ภายใต้การปกครองของสยามหรืออาเจะฮ์ก็ตาม หลังจากสยามปราบไทรบุรีได้ในปี พ.ศ. 2364 (ค.ศ. 1821) อังกฤษก็รู้สึกว่าผลประโยชน์ของตนในเมืองเประถูกคุกคาม

ผลทำให้ในปี พ.ศ. 2369 (ค.ศ. 1826) เกิดข้อตกลงระหว่างสยามและสองรัฐมลายูในนามของเจ้าผู้ครองนคร ในสนธิสัญญาเบอร์นีได้เนรเทศสุลต่านอาห์มัด ตาจุดดิน ออกจากตำแหน่งเจ้าผู้ครองนครไทรบุรี ไม่สามารถกลับเข้ามาปกครองได้อีกจนกระทั่งปี พ.ศ. 2385 (ค.ศ. 1842) โดยยอมรับอำนาจของสยามในที่สุด

แต่อย่างไรก็ตาม จากความไม่ไว้วางใจของสยามในตัวเจ้าผู้ครองนคร ทำให้สยามแยกไทรบุรีออกเป็นสี่ส่วนขึ้นตรงต่อกรุงเทพมหานคร ได้แก่ สตูล ปะลิส ไทรบุรี และกะปังปาสู

ซัยยิด ฮุสเซน ญะมาลุลลัยล์ ผู้มีพื้นเพมาจากอำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา ซึ่งเป็นหลานของสุลต่านไทรบุรี ได้กลายเป็นรายาองค์แรกของเมืองปะลิส ผู้สืบสกุลของรายาองค์นี้ยังคงปกครองปะลิส แต่เป็นในฐานะรายา แทนที่ฐานะสุลต่าน

ต่อมา สนธิสัญญาอังกฤษ–สยาม พ.ศ. 2452 บังคับให้สยามต้องสละเมืองปะลิสให้กับอังกฤษ พร้อม ๆ กับเมืองไทรบุรี เมืองกลันตัน และเมืองตรังกานู โดยอังกฤษได้แต่งตั้งผู้แทนของอังกฤษขึ้นในเมือง

เศรษฐกิจ

เศรษฐกิจของรัฐส่วนใหญ่เป็นด้านเกษตรกรรม เช่น ข้าว น้ำตาล และการประมงเป็นสำคัญ ส่วนด้านอุตสาหรรมส่วนใหญ่เป็นอุตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดเล็ก

ศาสนา

ชาวรัฐปะลิสนับถือศาสนาตามลำดับดังต่อไปนี้ อิสลามร้อยละ 87.9, พุทธร้อยละ 10, ฮินดูร้อยละ 0.8, คริสต์ร้อยละ 0.6, ร้อยละ 0.2 และไม่มีศาสนาร้อยละ 0.2

สถิติจำนวนผู้นับถือศาสนาต่าง ๆ ของรัฐปะลิสใน ค.ศ. 2010
ศาสนา			อัตราส่วน
อิสลาม			87.9%
พุทธ			10.0%
ฮินดู			0.8%
คริสต์			0.6%
			0.2%
อื่น ๆ			0.3%
ไม่มีศาสนา			0.2%

อ้างอิง

. Jabatan Perangkaan Malaysia. p. 27. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 27 December 2010. สืบค้นเมื่อ 24 January 2011.
. Department of Statistics, Malaysia. 2018. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 February 2016. สืบค้นเมื่อ 25 May 2015.
"ประกาศสำนักงานราชบัณฑิตยสภา เรื่อง กำหนดชื่อประเทศ ดินแดน เขตการปกครอง และเมืองหลวง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 139 (พิเศษ 205 ง). 1 กันยายน 2565.
"ระยะทางเสด็จพระราชดำเนิน ประพาสประเทศยุโรป ครั้งที่ 2 รัตนโกสินทร์ศก 125-126 ตอนที่ 3 (1) เรือพระที่นั่งสักสัน (2) ระยะทางจากสิงคโปร์ถึงปีนัง (3) ที่เมืองปีนัง (4) ระยะทางจากเมืองปีนังถึงโกลัมโบ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 24 (6): 132. 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2450. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= ((help))
"ประกาศกระแสพระบรมราชโองการให้ใช้สัญญาว่าด้วยการเดินรถไฟ ระหว่างพระราชอาณาจักร์สยาม กับ กลันตัน, ไทรบุรี, เปอร์ลิศ และสหรัฐมลายู" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 41 (0ก): 274. 29 ธันวาคม พ.ศ. 2467. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= ((help))
(PDF). Department of Statistics, Malaysia. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2014-05-22. สืบค้นเมื่อ 17 June 2012. p. 13

แหล่งข้อมูลอื่น

Official Perlis State Government web site 2018-07-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Web site of His Majesty, the Raja of Perlis 2009-04-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Articles on Perlis 2006-09-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Perlis caves and tin mines 2009-01-31 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Virtual Perlis Web information 2006-08-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

[statistics-1] . Jabatan Perangkaan Malaysia. p. 27. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 27 December 2010. สืบค้นเมื่อ 24 January 2011.

[2018_population-2] . Department of Statistics, Malaysia. 2018. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 February 2016. สืบค้นเมื่อ 25 May 2015.

[royin-3] "ประกาศสำนักงานราชบัณฑิตยสภา เรื่อง กำหนดชื่อประเทศ ดินแดน เขตการปกครอง และเมืองหลวง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 139 (พิเศษ 205 ง). 1 กันยายน 2565.

[4] "ระยะทางเสด็จพระราชดำเนิน ประพาสประเทศยุโรป ครั้งที่ 2 รัตนโกสินทร์ศก 125-126 ตอนที่ 3 (1) เรือพระที่นั่งสักสัน (2) ระยะทางจากสิงคโปร์ถึงปีนัง (3) ที่เมืองปีนัง (4) ระยะทางจากเมืองปีนังถึงโกลัมโบ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 24 (6): 132. 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2450. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= ((help))

[5] "ประกาศกระแสพระบรมราชโองการให้ใช้สัญญาว่าด้วยการเดินรถไฟ ระหว่างพระราชอาณาจักร์สยาม กับ กลันตัน, ไทรบุรี, เปอร์ลิศ และสหรัฐมลายู" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 41 (0ก): 274. 29 ธันวาคม พ.ศ. 2467. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= ((help))

[6] (PDF). Department of Statistics, Malaysia. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2014-05-22. สืบค้นเมื่อ 17 June 2012. p. 13