Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
สนธิสัญญาอังกฤษ–สยาม พ.ศ. 2452 (อังกฤษ: Anglo-Siamese Treaty of 1909) หรือ สัญญากรุงเทพฯ (Bangkok Treaty of 1909) เป็นสนธิสัญญาระหว่างสหราชอาณาจักรบริเตนใหญ่และไอร์แลนด์กับสยาม ซึ่งได้มีการลงนามสนธิสัญญาฉบับนี้ที่กรุงเทพมหานครเมื่อวันที่ 10 มีนาคม พ.ศ. 2452 และรัฐสภาแห่งสหราชอาณาจักรได้ให้สัตยาบันเมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2452 สนธิสัญญาฉบับนี้มีทั้งสิ้น 8 ข้อโดยมีสาระสำคัญคือ:
- สยามยกสิทธิการปกครองและบังคับบัญชาเหนือไทรบุรี กลันตัน ตรังกานู และปะลิสรวมทั้งเกาะใกล้เคียงให้แก่อังกฤษ
- หนี้สินต่าง ๆ ที่รัฐมลายูเหล่านั้นมีต่อรัฐบาลสยาม อังกฤษจะชดใช้ให้
- อังกฤษรับรองซึ่งอธิปไตยของสยามเหนือปัตตานี
- อังกฤษให้เงินกู้ให้แก่สยามจำนวน 4.63 ล้านปอนด์เพื่อสร้างทางรถไฟสายใต้
- ยกเลิก
- สยามควรปรึกษาอังกฤษ หากต้องการให้หรือจัดการสิทธิในเหมืองถ่านหิน ท่าเรือ และอู่เรือในมณฑลราชบุรีแก่ชาติอื่น ๆ
| สัญญาในระหว่างกรุงสยามกับกรุงอังกฤษฯ 10 มีนาคม ร.ศ. 127 | |
|---|---|
 สำเนาสนธิสัญญาฯ ฉบับภาษาไทย | |
| บริบท |
|
| วันลงนาม | 10 มีนาคม พ.ศ. 2452 |
| ที่ลงนาม | กรุงเทพมหานคร |
| วันมีผล | 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2452 |
| ผู้ลงนาม | |
| ภาคี | |
| ภาษา | ไทยและอังกฤษ |
 :th:สัญญาในระหว่างกรุงสยามกับกรุงอังกฤษฯ 10 มีนาคม ร.ศ. 127 ที่ วิกิซอร์ซ | |
สนธิสัญญาฉบับนี้เกิดขึ้นจากการที่เอ็ดเวิร์ด เฮนรี สโตรเบล ที่ปรึกษาชาวอเมริกันของรัฐบาลสยาม ได้ทูลถวายความเห็นต่อรัชกาลที่ 5 เมื่อเสด็จกลับจากการประพาสยุโรปในปี พ.ศ. 2450 ว่ารัฐบาลสยามไม่สามารถไว้ใจสุลต่านเมืองเหล่านี้ได้ และวันใดก็วันหนึ่งไม่ช้าหรือเร็ว อังกฤษจะต้องหาทางเอาดินแดนส่วนนี้ไปได้แน่ หากปล่อยไว้สยามอาจเสียดินแดนเหล่านี้โดยไม่ได้รับอะไรตอบแทนเลย
แม้สยามจะต้องสูญเสียดินแดนกว่า 38,000 ตารางกิโลเมตร แต่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เคยมีพระราชดำริต่อดินแดนส่วนนี้ว่า "เราไม่มีผลประโยชน์เป็นพิเศษแต่อย่างใดในบรรดาหัวเมืองเหล่านี้…หากเราต้องสูญเสียหัวเมืองเหล่านี้ให้แก่อังกฤษ เราจะขาดแต่เพียงดอกไม้เงินดอกไม้ทอง นอกเหนือไปจากเครื่องราชบรรณาการนี้แล้ว ก็ไม่มีการสูญเสียทางด้านวัตถุอื่นใดอีก..." อย่างไรก็ตาม สนธิสัญญาฉบับนี้ทำให้สุลต่านไทรบุรีโกรธเคืองมาก โดยตรัสว่า "ประเทศของฉัน ประชาชนของฉัน ถูกขายไปเหมือนกับการขายลูกวัว ฉันให้อภัยคนซื้อซึ่งไม่มีพันธะกับฉันได้ แต่ฉันให้อภัยคนขายไม่ได้"
รัฐบาลสยามไม่มีท่าทีที่แสดงความลังเลหรือต้องการเมืองประเทศราชเหล่านี้ไว้ โดยพิจารณาตามเอกสารประชุมเสนาบดีรัชกาลที่ 5 เกี่ยวกับเรื่องเขตแดนในแหลมมลายูก่อน ลงนามสนธิสัญญากับอังกฤษปี พ.ศ. 2452 “...ในเวลานี้เรายังมีของที่มีราคาอยู่ จึงควรถือเอาราคาอันนี้แลกเปลี่ยนกับสิ่งอื่น...” ตามความหมายของข้อความดังกล่าว คือ การใช้หัวเมืองมลายูเหล่านี้เป็นสิ่งแลกเปลี่ยนผลประโยชน์ที่จะได้รับจากอังกฤษ บ่งชี้ได้ว่ารัฐบาลสยามพร้อมที่จะผลักเอาพันธะของเมืองเหล่านี้ในระบบการปกครองแบบจารีตออกไป เพราะเหตุผลจากข้อความข้างต้นที่ได้ยกมาสื่อความถึงสยามจะไม่ได้ประโยชน์จากเมืองเหล่านี้ และไม่สามารถเข้าไปมีบทบาทในการพัฒนาประเทศราชได้อย่างเต็มกำลังสามารถ รวมถึงในอนาคตหัวเมืองมลายูจะเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาประเทศของสยาม เนื่องจากพื้นที่หัวเมืองมลายูโดยเฉพาะเมืองกลันตัน และตรังกานู ในประวัติศาสตร์ของสยามเมืองเหล่านี้ห่างไกลจากการรับรู้และเป็นหัวเมืองประเทศราชอย่างแท้จริง เหตุการณ์ยกเมืองไทรบุรีให้แก่อังกฤษ มีการอัญเชิญจดหมายพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงดำรงราชานุภาพในฐานะรัฐบาลสยาม แสดงความขอบใจในความภักดีของสุลต่านที่มีต่อพระมหากษัตริย์สยามตั้งแต่อดีตเรื่อยมา
หลังจากลงนามในสนธิสัญญาสยามกับอังกฤษปี พ.ศ. 2452 ผลตอบแทนที่สยามได้รับประโยชน์แบ่งได้เป็น 2 ส่วน คือ 1. ส่วนกฎหมาย เช่น การยกเลิกสิทธิสภาพนอก อาณาเขต รวมถึงยกเลิกสนธิสัญญาลับปี พ.ศ. 2440 ซึ่งสยามลงนามกับอังกฤษมีใจความ ห้ามสยามโอนหรือให้สิทธิพิเศษแก่ชาติอื่นในการพื้นที่ตั้งแต่เมืองบางตะพานลงมา เว้นแต่จะได้รับอนุญาตจากอังกฤษ 2. ส่วนความช่วยเหลือ ได้แก่ การสร้างเส้นทางรถไฟสายใต้ โดยความช่วยเหลือทางด้านการเงิน อังกฤษให้สยามกู้เงินโดยคิดดอกเบี้ยร้อยละสี่ รวมถึงความช่วยเหลือทางด้านทรัพยาการบุคคล เช่น วิศวกร นายช่าง รวมทั้งการให้ยืมข้าราชการจากอาณานิคมมาทำงานในหน่วยงานของรัฐบาลสยาม ฯลฯ
ดูเพิ่ม
- สนธิสัญญาเบอร์นี - ลงนาม ณ กรุงเทพมหานคร ในวันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2369 (ค.ศ. 1826)
- สนธิสัญญาเบาว์ริง - ลงนาม ณ กรุงเทพมหานคร ในวันที่ 18 เมษายน พ.ศ. 2398 (ค.ศ. 1855)
- - ลงนาม ณ เมืองโกลกาตา ในวันที่ 14 มกราคม พ.ศ. 2417
- - ลงนาม ณ กรุงเทพมหานคร ในวันที่ 3 กันยายน พ.ศ. 2426
- - ลงนาม ณ กรุงเทพมหานคร ในวันที่ 6 เมษายน พ.ศ. 2440 (ค.ศ. 1897)
- - ลงนาม ณ กรุงลอนดอน ในวันที่ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2468
อ้างอิง
- Siam. Treaty with Great Britain Hamilton King. 13 May 1909.
- "กรณีเจ้าแขกเจ็ดหัวเมือง : การเริ่มต้น "ความจริง" เกี่ยวกับปัตตานี ด้วยประวัติศาสตร์แห่งการลวง*". ศิลปะวัฒนธรรม. 11 มีนาคม พ.ศ. 2560.
{{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=((help)) - U.S. Department of State, Bureau of Intelligence and Research, Office of the Geographer, "International Boundary Study: Malaysia - Thailand Boundary," No. 57 16 กันยายน 2006 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, 15 November 1965.
- Great Britain, Treaty Series, No. 19 (1909)
- ชารอม อาหมัด. ความสัมพันธ์ระหว่างเคดาห์กับสยาม (๒๕๒๘). หน้า ๑๑๙-๑๒๐. อ้างถึงใน ครองชัย หัตถา. ปัตตานี. หน้า ๑๑๑.
- อ.บางนรา. ปัตตานี : อดีต-ปัจจุบัน. หน้า ๑๖๔-๑๖๕. อ้างถึงใน ทวีศักดิ์ เผือกสม. “อยุธยาในเงื้อมมือของปัตตานี : ประวัติศาสตร์นิพนธ์ของปัตตานีและบทสนทนาระหว่างศูนย์กลางกับท้องถิ่นในการเขียนประวัติศาสตร์” (เอกสารต้นฉบับ, กำลังจะตีพิมพ์), หน้า ๔๔.
- ชัยวัฒน์ ปะสุนะ. (2564). “รัฐบาลสยามกับการจัดการปกครอง 4 หัวเมืองมลายู (ไทรบุรี ปะลิส กลันตัน และตรังกานู) ระหว่าง ค.ศ. 1873-1910”. วารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ 12(2), 231.
- ชัยวัฒน์ ปะสุนะ. (2564). “รัฐบาลสยามกับการจัดการปกครอง 4 หัวเมืองมลายู (ไทรบุรี ปะลิส กลันตัน และตรังกานู) ระหว่าง ค.ศ. 1873-1910”. วารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ 12(2), 236.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
lingkkhamphasa inbthkhwamni miiwihphuxanaelaphurwmaekikhbthkhwamsuksaephimetimodysadwk enuxngcakwikiphiediyphasaithyyngimmibthkhwamdngklaw krann khwrribsrangepnbthkhwamodyerwthisud snthisyyaxngkvs syam ph s 2452 xngkvs Anglo Siamese Treaty of 1909 hrux syyakrungethph Bangkok Treaty of 1909 epnsnthisyyarahwangshrachxanackrbrietnihyaelaixraelndkbsyam sungidmikarlngnamsnthisyyachbbnithikrungethphmhankhremuxwnthi 10 minakhm ph s 2452 aelarthsphaaehngshrachxanackridihstyabnemuxwnthi 9 krkdakhm ph s 2452 snthisyyachbbnimithngsin 8 khxodymisarasakhykhux syamyksiththikarpkkhrxngaelabngkhbbychaehnuxithrburi klntn trngkanu aelapalisrwmthngekaaiklekhiyngihaekxngkvs hnisintang thirthmlayuehlannmitxrthbalsyam xngkvscachdichih xngkvsrbrxngsungxthipitykhxngsyamehnuxpttani xngkvsihenginkuihaeksyamcanwn 4 63 lanpxndephuxsrangthangrthifsayit ykelik syamkhwrpruksaxngkvs haktxngkarihhruxcdkarsiththiinehmuxngthanhin thaerux aelaxueruxinmnthlrachburiaekchatixun snthisyyaxngkvs syam ph s 2452syyainrahwangkrungsyamkbkrungxngkvs 10 minakhm r s 127saenasnthisyya chbbphasaithybribthsyamykrthklntn trngkanu ithrburi ekxdah aelapalisihkbshrachxanackrbrietnihyaelaixraelndehnux xngkvsyxmrbxthipitykhxngsyamehnuxpataniwnlngnam10 minakhm ph s 2452thilngnamkrungethphmhankhrwnmiphl9 krkdakhm ph s 2452phulngnamsmedcphraecabrmwngsethx krmphrayaethwawngsworpkarphakhisyam shrachxanackrphasaithyaelaxngkvs th syyainrahwangkrungsyamkbkrungxngkvs 10 minakhm r s 127 thi wikisxrs snthisyyachbbniekidkhuncakkarthiexdewird ehnri sotrebl thipruksachawxemriknkhxngrthbalsyam idthulthwaykhwamehntxrchkalthi 5 emuxesdcklbcakkarpraphasyuorpinpi ph s 2450 warthbalsyamimsamarthiwicsultanemuxngehlaniid aelawnidkwnhnungimchahruxerw xngkvscatxnghathangexadinaednswnniipidaen hakplxyiwsyamxacesiydinaednehlaniodyimidrbxairtxbaethnely aemsyamcatxngsuyesiydinaednkwa 38 000 tarangkiolemtr aetphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwidekhymiphrarachdaritxdinaednswnniwa eraimmiphlpraoychnepnphiessaetxyangidinbrrdahwemuxngehlani hakeratxngsuyesiyhwemuxngehlaniihaekxngkvs eracakhadaetephiyngdxkimengindxkimthxng nxkehnuxipcakekhruxngrachbrrnakarniaelw kimmikarsuyesiythangdanwtthuxunidxik xyangirktam snthisyyachbbnithaihsultanithrburiokrthekhuxngmak odytrswa praethskhxngchn prachachnkhxngchn thukkhayipehmuxnkbkarkhaylukww chnihxphykhnsuxsungimmiphnthakbchnid aetchnihxphykhnkhayimid rthbalsyamimmithathithiaesdngkhwamlngelhruxtxngkaremuxngpraethsrachehlaniiw odyphicarnatamexksarprachumesnabdirchkalthi 5 ekiywkberuxngekhtaedninaehlmmlayukxn lngnamsnthisyyakbxngkvspi ph s 2452 inewlanierayngmikhxngthimirakhaxyu cungkhwrthuxexarakhaxnniaelkepliynkbsingxun tamkhwamhmaykhxngkhxkhwamdngklaw khux karichhwemuxngmlayuehlaniepnsingaelkepliynphlpraoychnthicaidrbcakxngkvs bngchiidwarthbalsyamphrxmthicaphlkexaphnthakhxngemuxngehlaniinrabbkarpkkhrxngaebbcaritxxkip ephraaehtuphlcakkhxkhwamkhangtnthiidykmasuxkhwamthungsyamcaimidpraoychncakemuxngehlani aelaimsamarthekhaipmibthbathinkarphthnapraethsrachidxyangetmkalngsamarth rwmthunginxnakhthwemuxngmlayucaepnxupsrrkhtxkarphthnapraethskhxngsyam enuxngcakphunthihwemuxngmlayuodyechphaaemuxngklntn aelatrngkanu inprawtisastrkhxngsyamemuxngehlanihangiklcakkarrbruaelaepnhwemuxngpraethsrachxyangaethcring ehtukarnykemuxngithrburiihaekxngkvs mikarxyechiycdhmayphraecanxngyaethx krmhlwngdarngrachanuphaphinthanarthbalsyam aesdngkhwamkhxbicinkhwamphkdikhxngsultanthimitxphramhakstriysyamtngaetxditeruxyma hlngcaklngnaminsnthisyyasyamkbxngkvspi ph s 2452 phltxbaethnthisyamidrbpraoychnaebngidepn 2 swn khux 1 swnkdhmay echn karykeliksiththisphaphnxk xanaekht rwmthungykeliksnthisyyalbpi ph s 2440 sungsyamlngnamkbxngkvsmiickhwam hamsyamoxnhruxihsiththiphiessaekchatixuninkarphunthitngaetemuxngbangtaphanlngma ewnaetcaidrbxnuyatcakxngkvs 2 swnkhwamchwyehlux idaek karsrangesnthangrthifsayit odykhwamchwyehluxthangdankarengin xngkvsihsyamkuenginodykhiddxkebiyrxylasi rwmthungkhwamchwyehluxthangdanthrphyakarbukhkhl echn wiswkr naychang rwmthngkarihyumkharachkarcakxananikhmmathanganinhnwyngankhxngrthbalsyam lduephimsnthisyyaebxrni lngnam n krungethphmhankhr inwnthi 20 mithunayn ph s 2369 kh s 1826 snthisyyaebawring lngnam n krungethphmhankhr inwnthi 18 emsayn ph s 2398 kh s 1855 lngnam n emuxngoklkata inwnthi 14 mkrakhm ph s 2417 lngnam n krungethphmhankhr inwnthi 3 knyayn ph s 2426 lngnam n krungethphmhankhr inwnthi 6 emsayn ph s 2440 kh s 1897 lngnam n krunglxndxn inwnthi 14 krkdakhm ph s 2468xangxingSiam Treaty with Great Britain Hamilton King 13 May 1909 krniecaaekhkecdhwemuxng karerimtn khwamcring ekiywkbpttani dwyprawtisastraehngkarlwng silpawthnthrrm 11 minakhm ph s 2560 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite web title aemaebb Cite web cite web a trwcsxbkhawnthiin date help U S Department of State Bureau of Intelligence and Research Office of the Geographer International Boundary Study Malaysia Thailand Boundary No 57 16 knyayn 2006 thi ewyaebkaemchchin 15 November 1965 Great Britain Treaty Series No 19 1909 charxm xahmd khwamsmphnthrahwangekhdahkbsyam 2528 hna 119 120 xangthungin khrxngchy httha pttani hna 111 x bangnra pttani xdit pccubn hna 164 165 xangthungin thwiskdi ephuxksm xyuthyainenguxmmuxkhxngpttani prawtisastrniphnthkhxngpttaniaelabthsnthnarahwangsunyklangkbthxngthininkarekhiynprawtisastr exksartnchbb kalngcatiphimph hna 44 chywthn pasuna 2564 rthbalsyamkbkarcdkarpkkhrxng 4 hwemuxngmlayu ithrburi palis klntn aelatrngkanu rahwang kh s 1873 1910 warsarrthsastraelarthprasasnsastr 12 2 231 chywthn pasuna 2564 rthbalsyamkbkarcdkarpkkhrxng 4 hwemuxngmlayu ithrburi palis klntn aelatrngkanu rahwang kh s 1873 1910 warsarrthsastraelarthprasasnsastr 12 2 236