การสังเคราะห์กรดอะมิโน

การสังเคราะห์กรดอะมิโน (อังกฤษ: Amino acid synthesis) กรดอะมิโนเป็นสารประกอบไนโตรเจนชนิดหนึ่ง พืชและสัตว์จึงต้องนำเอา NH⁺
₄ ไปสังเคราะห์เป็นกรดอะมิโนกลูตาเมทและกลูตามีน กรดอะมิโนพื้นฐานในธรรมชาติมีอยู่ 20 ตัว พืชและแบคทีเรียสามารถสังเคราะห์ได้ทั้งหมด 20 ตัว มนุษย์และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมสังเคราะห์ได้เพียงประมาณ 10 ตัวเท่านั้น

กรดอะมิโนไม่จำเป็น

กรดอะมิโนไม่จำเป็น คือ กรดอะมิโนที่ร่างกายมนุษย์สามารถสังเคราะห์เองได้ ได้แก่:

• อะลานีน
• แอสพาราจีน
• ไกลซีน
• ไทโรซีน

การสังเคราะห์กรดอะมิโน

กรดอะมิโนสังเคราะห์จาก α- ผลผลิตที่ได้คือ อะมิโนแอซิท ซึ่งส่วนใหญ่เป็น เอ็นไซม์ที่ใช้เร่งปฏิกิริยานี้คือ

α-ketoacid + glutamate ⇄ amino acid + α-ketoglutarate

กลูตาเมท สังเคราะห์มาจาก NH⁺
₄ ทำปฏิกิริยากับ α-คีโตกลูตาเรท

α-ketoglutarate + NH⁺
₄ ⇄ glutamate

เมื่อได้กลูตาเมทแล้ว เอ็นไซม์ เร่งปฏิกิริยาเติม แอมโมเนียมไอออนเข้าไป จะได้ผลผลิตเป็น กลูตามีน กลูตาเมทยังเป็นสารเริ่มต้นในการสังเคราะห์ และ อาร์จินีน

• สำหรับ ไกลซีน และ สังเคราะห์มาจาก
• อะลานีน วาลีน ลูซีน และ สังเคราะห์มาจาก
• แอสพาราจีน เมไธโอนีน ไลซีน และ สังเคราะห์มาจาก
• ไทโรซีน ทริปโตแฟน สังเคราะห์มาจาก รวมกับ
• ส่วน สังเคราะห์มาจาก

การควบคุมการสังเคราะห์

อัตราเร็วในการสังเคราะห์ ขึ้นกับปริมาณและแอคติวิตีของ เอ็นไซม์ ในวิถีการสังเคราะห์ มักเป็นจุดควบคุมที่สำคัญ รวมถึง ตัวกรดอะมิโนซึ่งเป็นผลผลิตสุดท้ายเองก็มักไปมีผลการยับยั้งการสังเคราะห์

อ้างอิง

1. หนังสือชีวเคมี 2 หน้า 255 รศ.สุนันทา ภิญญารัตน์ ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง

แหล่งข้อมูลอื่น

• NCBI Bookshelf Free Textbook Access