ยาส 39 กริพเพน (สวีเดน: JAS 39 Gripen) (อ่านในภาษาสวีเดนว่า "ยอซ แทร็กตี้นิโยะ กรีเผ่น") เป็นเครื่องบินขับไล่หลากบทบาทที่ผลิตโดยบริษัทซ้าบของประเทศสวีเดน โดยมีกริพเพน อินเตอร์เนชั่นแนล (Gripen International) ทำหน้าที่เป็นองค์กรหลักในการทำสัญญาซึ่งจะรับผิดชอบต่อการตลาด การขาย และการสนับสนุนเครื่องบินขับไล่กริพเพนทั่วโลก
บทบาท | เครื่องบินขับไล่หลากบทบาท |
---|---|
บริษัทผู้ผลิต | ซ้าบ |
บินครั้งแรก | 9 ธันวาคม พ.ศ. 2531 |
เริ่มใช้ | 9 มิถุนายน พ.ศ. 2539 |
สถานะ | ประจำการ |
ผู้ใช้งานหลัก | กองทัพอากาศไทย |
ช่วงการผลิต | พ.ศ. 2530 – ปัจจุบัน |
จำนวนที่ผลิต | 213 ลำเมื่อเดือนธันวาคม พ.ศ. 2551 |
มูลค่า | 40-61 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (เมื่อรวมค่าภาษีส่งออก) |
ปัจจุบันมันอยู่ในประจำการของ และ และยังถูกสั่งซื้อโดยกองทัพอากาศไทยอีกด้วย มีกริพเพนทั้งหมด 236 ลำที่ถูกสั่งซื้อในปี พ.ศ. 2551
วันที่ 17 ตุลาคม พ.ศ. 2550 กองทัพอากาศไทยแถลงผลการดำเนินโครงการจัดหาเครื่องบินขับไล่อเนกประสงค์ ทดแทนเครื่องบินขับไล่แบบที่ 18 ก/ข (เอฟ-5บี/อี) ระยะที่ 1 จำนวน 6 เครื่อง และระยะที่ 2 อีก 6 เครื่อง ได้ตัดสินใจซื้อเครื่อง ยาส 39 กริพเพน ในวงเงินกว่า 19,000 ล้านบาท ผูกพันงบประมาณ 5 ปี ตั้งแต่ปี 2551-2555 โดยเครื่องบินฝูงใหม่จะประจำการที่กองบิน 7 จังหวัดสุราษฎร์ธานี
การพัฒนา
เมื่อปลายทศวรรษที่ 2513 สวีเดนเริ่มต้องการหาเครื่องบินเข้ามาแทนที่ซ้าบ 35 ดราเคนและซ้าบ 37 วิกเกน เครื่องบินขับไล่รุ่นใหม่เกิดขึ้นในปีพ.ศ. 2523 ด้วยการศึกษาแบบที่เริ่มขึ้นในปีต่อมา การพัฒนากริพเพนเริ่มขึ้นในปีพ.ศ. 2525 โดยได้รับการอนุมัติจากรัฐสภา
กริพเพนถูกออกแบบมาเพื่อการทำงานที่ดี ความยืดหยุ่น ความมีประสิทธิภาพ และความอยู่รอดใน คำว่า JAS ย่อมาจาก Jakt (อากาศสู่อากาศ) Attack (อากาศสู่พื้น) และ Spaning (การลาดตระเวน) ซึ่งแปลว่ากริพเพนนั้นเป็นซึ่งสามารถทำภารกิจที่แตกต่างกันไปได้ ยาส 39 ได้รับชื่อว่ากริพเพน (Gripen หรือ Griffin ในภาษาอังกฤษ) จากการส่งชื่อเข้าแข่งขันในปีพ.ศ. 2525 กริฟฟินเป็นสัญลักษณ์บนโลโก้ของซ้าบและมันเหมาะกับเอกลักษณ์ของเครื่องบินหลากบทบาท นอกจากนี้กริฟฟินยังเป็นสัตว์ที่เป็นสัญลักษณ์ของเมืองซึ่งเป็นสถานที่ตั้งสำนักงานใหญ่ของซ้าบ
สวีเดนได้เลือกที่จะพัฒนากริพเพนมากกว่าที่จะซื้อเอฟ-16 (เอฟ/เอ-18เอ/บี) หรือเอฟ-5เอสที่เป็นรุ่นหนึ่งของเอฟ-20 ไทเกอร์ชาร์คของ กริพเพนลำแรกเปิดตัวในวันที่ 26 เมษายน พ.ศ. 2530 ซึ่งครบรอบ 50 ปีของบริษัทซ้าบพอดี ต้นแบบแรกทำการบินครั้งแรกเมื่อวันที่ 9 ธันวาคม พ.ศ. 2531
ในวันที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2551 เครื่องบินลำสุดท้ายของ 64 ลำถูกส่งให้กับหน่วยงานของสวีเดนที่จะรายงานให้กับกระทรวงกลาโหมสวีเดน นั่นเป็นความสำเร็จที่ตำกว่าราคาตกลง 10% สำหรับกองบินทั้งหมด มันทำให้ราคาของกริพเพน 39ซี บานปลายเป็น 30 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
ข้อตกลงเรื่องทีมการสร้าง
ในปี พ.ศ. 2538 ซ้าบและ (ปัจจุบันคือ) ได้ตั้งบริษัทร่วมขึ้นมาเพื่อทำการสร้างและสนับสนุนกริพเพนระหว่างประเทศ ข้อตกลงมีเพื่อใช้ข้อได้เปรียบเรื่องประสบการณ์การตลาดทั่วโลกของบริติช แอโรสเปซ บริติช แอโรสเปซเองก็มองว่ากริพเพนเป็นผลผลิตที่จะเติมเต็มเครื่องบินของตน เป็นการเติมช่องว่างระหว่าง ทอร์นาโด และยูโรไฟท์เตอร์ ไทฟูน การร่วมมือกันครั้งนี้ขยายออกในปีพ.ศ. 2544 โดยมีการก่อตั้งกริพเพน อินเตอร์เนชั่นแนล (Gripen International) ขึ้นมาเพื่อจุดประสงค์เดิม ในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2547 ซ้าบและบีเออี ซิสเทมส์ได้ตกลงว่าตั้งแต่เดือนมกราคม พ.ศ. 2548 ซ้าบจะเป็นผู้รับผิดชอบการตลาดของกริพเพนทั้งหมด เพื่อเพิ่มยอดขายส่งออก
ในวันที่ 26 เมษายน พ.ศ. 2550 นอร์เวย์ได้ทำสัญญาตกลงในโครงการพัฒนาร่วมกันเพื่อให้มีการพัฒนาเครื่องบินต่อไปในอนาคตสำหรับรุ่นที่จะตามมา สัญญาดังกล่าวมีมูลค่า 150 ล้านโครน ตลอดสองปี
ในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2550 ธาเลส นอร์เวย์ (หรือThales Group) และซ้าบได้ทำสัญญาการพัฒนาระบบสื่อสารของกริพเพน มันเป็นการทำให้บริษัทของนอร์เวย์ได้รับรางวัลแรกจากการทำข้อตกลงที่ทำโดยและกริพเพน อินเตอร์เนชั่นแนลในเดือนเมษายน พ.ศ. 2550
ด้วยการเป็นส่วนหนึ่งในการตลาดของกริพเพน อินเตอร์เนชั่นแนลในเดนมาร์ก ข้อตกลงจึงทำขึ้นในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2550 โดยมีผู้สนับสนุนเทคโนโลยีของเดนมาร์กคือเทอร์มา เอ/เอส (Terma A/S) ซึ่งทำให้พวกเขาเข้าร่วมในโครงการอุตสาหกรรมร่วมตลอด 10-15 ปี มูลค่าทั้งสิ้นของโครงการคือประมาณ 1 หมื่นล้านเดนมาร์กโครน และบางส่วนขึ้นอยู่กับการเลือกกริพเพนของเดนมาร์ก
กริพเพน เอ็นจี Gripen NG
เป็นการพัฒนาเพื่อก้าวไปสู้ เครื่องบินรบยุคที่ 5 และมีการสร้างเครื่องแบบสองที่นั่งสำหรับทดสอบเทคโนโลยีใหม่ถูกสร้างขึ้นมาและถูกนำมาแสดงในวันที่ 23 เมษายน พ.ศ. 2551 มันมีความจุเชื้อเพลิงมากขึ้น ขุมกำลังที่ทรงพลังยิ่งกว่า น้ำหนักบรรทุกเพิ่มขึ้น ระบบอิเลคทรอนิกที่ได้รับการพัฒนา และการพัฒนาอื่นๆ อีกมาก เครื่องบินใหม่นี้ยังมีชื่อเรียกอีกชื่อว่า"กริพเพน เดโม" (Gripen Demo)
กริพเพน เอ็นจี (NG ย่อมาจาก Next Generation) จะมีชิ้นส่วนใหม่มากมายและมีขุมกำลังเป็นเครื่องยนต์ที่พัฒนามาจากเครื่องยนต์ของ(เอฟ/เอ-18อี/เอฟ ซูเปอร์ฮอร์เน็ท) เครื่องยนต์จะให้กำลังมากขึ้นอีก 20% เป็น 22,000 ปอนด์ ทำให้มันสามารถใช้ขีปนาวุธอากาศสู่อากาศที่ความเร็วซูเปอร์ครูซ 1.1 มัคได้
เมื่อเทียบกับกริพเพน ดี น้ำหนักสูงสุดของกริพเพน เอ็นจีนั้นเพิ่มขึ้นจาก 14,000 กิโลกรัมเป็น 16,000 กิโลกรัม โดยมีน้ำหนักเปล่าเพิ่มขึ้นอีก 200 กิโลกรัม เนื่องมาจากการเปลี่ยนตำแหน่งของล้อลงจอด ความจุเชื้อเพลิงภายในจึงเพิ่มขึ้น 40% ซึ่งจะเป็นการเพิ่มระยะในการขนส่งเป็น 4,070 กิโลเมตร รูปแบบใต้ท้องใหม่ยังทำให้มันสามารถเพิ่มจุดติดตั้งอาวุธได้อีกสองจุด เรดาร์ได้เพิ่มเสาอากาศเออีเอสเอเข้าไปเพื่อการบินทดสอบที่จะเกิดขึ้นกลางปีพ.ศ. 2552
การบินครั้งแรกของกริพเพน เดโมเกิดขึ้นในวันที่ 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 การบินทดสอบกินเวลา 30 นาทีและทำความสูงสุดที่ 21,000 ฟุต ในวันที่ 21 มกราคม พ.ศ. 2552 กริพเพน เดโมได้บินด้วยความเร็ว 1.2 มัคโดยไม่มีการทำให้เครื่องร้อนใหม่เพื่อทดสอบความสามารถในการทำซูเปอร์ครูซของมัน
การออกแบบ
ในการออกแบบเครื่องบินมีการศึกษาโครงสร้างมากมาย ในที่สุดซ้าบก็เลือกแบบที่มีปีกหน้าซึ่งไม่เสถียร ปีกหน้าหรือคานาร์ด (Canard) ทำให้มันมีอัตราการไต่ระดับที่มากขึ้นและลดแรงฉุด ทำให้เครื่องบินเร็วขึ้น พิสัยไกลขึ้น และบรรทุกได้มากขึ้น
การผสมผสานกันของปีกทรงสามเหลี่ยมและปีกหน้าทำให้กริพเพนมีการบินขึ้น-ลงที่มีประสิทธิภาพและการบินที่ไม่เหมือนใคร ระบบอิเลคทรอนิกอากาศทั้งหมดทำให้มันเป็นเครื่องบินที่สามารถถูกโปรแกรมได้ มันยังมีหน่วยระบบภายในอีกด้วย ทำใหม้นสามารถเพิ่มระเบิดเข้าไปได้โดยที่ไม่สูญเสียความสามารถในการป้องกันตนเอง มันยังมีระบบ 300-ลิงก์ ที่ใช้เพื่อแบ่งข้อมูลให้กับเครื่องบินอีกลำอีกด้วย
กริพเพนนั้นมีความยืดหยุ่นมากกว่าเครื่องบินรบรุ่นก่อนๆ ที่สวีเดนใช้ และค่าใช้จ่ายในการปฏิบัติการของมันเท่ากับ 2 ใน 3 ของซ้าบ 37 วิกเกนเท่านั้น
ในมีความต้องการเครื่องบินที่สามารถใช้ทางวิ่งยาว 800 เมตรได้ ในตอนต้นโครงการการบินทั้งหมดจากโรงงานซ้าบใช้ทางวิ่งขนาด 9x800 เมตรเท่านั้น ระยะหยุดถูกลดลงด้วยการเพิ่มขนาดใหญ่เข้าไป ด้วยการใช้ผิวหน้าควบคุมเพื่อดันเครื่องบินลง การเพิ่มแรงเบรกที่ล้อให้มากขึ้นและลดปีกปลอมลงจะทำให้พวกมันกลายเป็นเบรกอากาศขนาดใหญ่และดันตัวเครื่องบินลง
เรดาร์
กริพเพนใช้เรดาร์สมัยใหม่เป็นเรดาร์พัลส์-ดอปเปลอร์ พีเอส-05/เอ มันถูกสร้างขึ้นโดยและ โดยมีพื้นฐานมาจากเรดาร์บลูวิกเซน (Blue Vixen) ของซีแฮร์ริเออร์ (ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจมาจากเรดาร์ยูโรไฟท์เตอร์ของอีกที)
เรดาร์นี้สามารถตรวจจับ ระบุตำแหน่ง ระบุเป้าหมาย และติดตามเป้าหมายได้หลายเป้าหมายโดยอัตโนมัติ ทั้งบนพื้น ทะเล หรืออากาศ และในทุกสภาพอากาศ มันสามารถถูกใช้เพื่อนำทางขีปนาวุธอากาศสู่อากาศได้ 4 ลูก (อย่างเอไอเอ็ม-120 แอมแรมและ) ในเวลาเดียวกันเข้าสู่เป้าหมายทั้งสี่[]
ในวันที่ 27 มีนาคม พ.ศ. 2552 ซ้าบและซีเล็กซ์ กาลิเลโอได้ทำสัญญาข้อตกลงสำหรับการพัฒนาร่วมกันของเรดาร์วิกเซนเออีเอสเอราเวน (Raven) และพีเอส-05/เอ เรดาร์นี้จะสามารถสแกนได้ 200 องศาจากข้างหลังไปทางซ้ายและขวา
ในวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2552 กริพเพน อินเตอร์เนชั่นแนลได้เสนอซอร์ซโค้ดของเรดาร์เออีเอสเอของพวกเขาโดยเป็นส่วนหนึ่งของการแข่งขันการขายในอินเดีย
ห้องนักบิน
ในห้องนักบินมีจอแสดงแบบเฮดดาวน์สีสมบูรณ์ 3 จอและจอแสดงอุปกรณ์ฉุกเฉินของเครื่องบินแบบดิจิตอล โครงสร้างของห้องนักบินทำให้นักบินมีความสะดวกสบายในการทำงานและยังเพิ่มความระวังต่อสถานการณ์อีกด้วย แต่มันก็ยังสามารถพัฒนาได้อีกในอนาคต นักบินจะควบคุมเครื่องบินด้วยการใช้คันบังคับที่อยู่ตรงกลางและที่อยู่ทางซ้ายมือ
ห้องนักบินให้พื้นที่การมองมากกว่าเครื่องบินขับไล่ส่วนมาก 30% และจอแสดงผลที่กินพื้นที่น้อยจนเหลือพื้นที่เพิ่มขึ้น 75%
มันมีจอแอคทีฟ-เมทริกซ์ขนาดใหญ่ (15.7x21 ซ.ม.) 3 จอ จอหรือจอแอลซี จอแสดงผลมัลติ-ฟังก์ชัน และจอ จอแสดงผลเหล่านี้จะมีไฟเพื่อช่วยในการให้ความสว่างและความคมชัด
ความสามารถด้านความพร้อม
ความน่าสนใจหนึ่งของกริพเพนคือการที่มันสามารถบินขึ้น-ลงได้บนถนนสาธารณะ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในยุทธศาสตร์ของสวีเดน เครื่องบินนั้นถูกออกแบบมาให้สามารถปฏิบัติการได้แม้ว่าทัพอากาศจะสูญเสียความได้เปรียบทางอากาศไป
ในสงครามเย็น กองทัพอากาศสวีเดนได้เตรียมตัวเพื่อเผชิญกับการรุกรานจากสหภาพโซเวียตที่อาจเกิดขึ้นได้ แม้ว่ายุทธศาสตร์การป้องกันนั้นจะเน้นให้สวีเดนต้องยึดที่มั่นในเขตแดนของตน นักวางแผนทางทหารของสวีเดนก็ทำการคำนวณแล้วว่าพวกเขาจะพ่ายแพ้ในที่สุด ด้วยเหตุนี้เองสวีเดนจึงทำการกระจายยุทโธปกรณ์ของตนออกไปทั่วประเทศ เพื่อที่ว่าพวกเขายังคงความสามารถในการสร้างความเสียหายให้กับศัตรูได้แม้ว่าจะต้องศูนย์เสียค่ายทหารไป
ดังนั้นในหมู่ยุทโธปกรณ์ของกองทัพอากาศสวีเดน กริพเพนจะต้องสามารถลงจอดบนถนนสาธารณะที่ใกล้กับค่ายทหารได้เพื่อการบำรุงรักษาที่รวดเร็วและขึ้นบินอีกครั้ง ผลที่ได้คือกริพเพนเป็นเครื่องบินขับไล่ที่สามารถเติมเชื้อเพลิงและอาวุธได้ใน 10 นาทีโดยใช้คนไม่กี่คนและทำการบินอีกครั้ง
หลังยุคสงครามเย็น ความสามารถในปฏิบัติการกระจายกำลังได้พิสูจน์ว่ามีค่ามากในจุดประสงค์ที่แตกต่างกันไป ระบบของกริพเพนนั้นเป็นความพร้อมโดยธรรมชาติ และดังนั้นมันจึงเหมาะสำหรับภารกิจรักษาความสงบทั่วโลก ซึ่งได้กลายมาเป็นงานหลักของกองทัพอากาศสวีเดน
ประวัติการใช้งาน
ประเทศผู้ใช้งานในปัจจุบัน
กริพเพนเข้าประจำการอยู่ในซึ่งได้สั่งซื้อเอาไว้ 204 ลำ (รวมทั้งแบบสองที่นั่ง 28 ลำ)
และก็ใช้กริพเพนเช่นกัน โดยใช้เครื่องบินของสวีเดนประเทศละ 14 ลำ โดยในที่สุดพวกเขาก็จะเป็นเจ้าของพวกมัน ทั้งสองประเทศเป็นผู้ใช้รายแรกในกลุ่มนาโต้
เริ่มได้รับเครื่องบินทั้ง 26 ลำ (รวมทั้งแบบสองที่นั่ง) ในเดือนเมษายน พ.ศ. 2551และกำลังส่งมอบอยู่ เมื่อเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2552 มีการส่งมอบแบบสองที่นั่ง 9 ลำ
กริพเพนยังได้รับการสั่งซื้อจากกองทัพอากาศไทย จำนวน 6 ลำ โดยสี่ลำเป็นแบบสองที่นั่ง และได้รับมอบเมื่อวันที่ 22/02/2554 และได้รับการจัดซื้อชุดที่ 2 เป็นแบบ C จำนวน 6 เครื่อง กำหนดส่งมอบในปี 2556
โรงเรียนฝึกนักบินรบ ของ ทอ.อังกฤษ ก็ใช้กริพเพน รุ่น 2 ที่นั่ง ในการฝึกนักบินจากทั่วโลกเช่นกัน (บริษัท BAE กับ Saab ร่วมกันพัฒนาเครื่องกริเฟน)
ประเทศที่จะเป็นและอาจเป็นผู้ใช้ในอนาคต
- บราซิล
ในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2551 มีรายงานว่าได้ลือกผู้เข้าชิงสามรายสุดท้ายในโครงการเอฟ-เอ็กซ์2 ของพวกเขา โดยมีดัซโซลท์ ราฟาเอล (เอฟ/เอ-18อี/เอฟ ซูเปอร์ฮอร์เน็ท) และกริพเพน เอ็นจี จำนวนที่สั่งซื้อคือประมาณ 36 ลำและอาจเพิ่มขึ้นเป็น 120 ลำในเวลาต่อมา การตัดสินใจเกิดขึ้นในวันที่ 2 ตุลาคม พ.ศ. 2552 ในวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2552 ซ้าบได้ยอมรับความต้องการกริพเพน เอ็นจีทั้ง 36 ลำของกองทัพอากาศบราซิล
- โครเอเชีย
ได้ประกาศแผนในการแทนที่มิก-21 ของพวกเขาด้วยยาส 39 กริพเพนหรือเอฟ-16 ไฟท์ติ้งฟอลคอน โครงการสุดท้ายนั้นต้องการเครื่องบิน 12-18 ลำ ในวันที่ 27 มีนาคม พ.ศ. 2551 คณะบริหารกองกำลังป้องกันสวีเดนและซ้าบได้ตอบกลับความต้องการของโครเอเชียเพื่อขอข้อมูลในการจัดหาเครื่องบินทั้ง 12 ลำ เนื่องมาจากเหตุผลทางเศรษฐกิจและการเมือง กองทัพอากาศโครเอเชียจะยังไม่ทำการตัดสินใจจนกว่าจะถึงปีพ.ศ. 2553
- เดนมาร์ก
เดนมาร์กได้ทำสัญญาระหว่างรัฐมนตรีกลาโหมของตนกับของสวีเดนเพื่อทำการพัฒนากริพเพน โดยเดนมาร์กต้องการมันไปแทนที่เอฟ-16 จำนวน 48 ลำของพวกเขา เดนมาร์กยังได้ร้องขอกริพเพนรุ่นใหม่เพื่อการพัฒนาเพิ่มเติมอีกด้วย มันจะรวมทั้งชุดระบบอิเลคทรอนิกอากาศแบบใหม่ เครื่องยนต์ที่ทรงพลังและใหญ่ขึ้น น้ำหนักบรรทุกที่มากขึ้น และพิสัยไกลยิ่งขึ้น การร้องขอนี้เป็นจุดเริ่มต้นของกริพเพน เอ็นจี ซึ่งมีความต้องการของเดนมาร์กครบทุกอย่าง อย่างเครื่องยนต์เอฟ414จีที่ทรงพลังมากกว่าเดิม
- อินเดีย
กริพเพนได้เข้าร่วมแข่งขันในอินเดียน เอ็มอาร์ซีเอ คอมเพทิชั่นที่ต้องการเครื่องบินขับไล่หลากบทบาทจำนวน 126 ลำ กริพเพน อินเตอร์เนชั่นแนลได้ยื่นข้อเสนอให้กับอินเดียในวันที่ 28 เมษายน พ.ศ. 2551 บริษัทกำลังเสนอกริพเพน ไอเอ็นและเอ็นจีให้กับอินเดียและได้ทำการเปิดที่ทำงานในกรุงนิวเดลีเพื่อที่ให้กับสนับสนุนในตลาดของอินเดีย ในวันที่ 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2552 มีการประกาศว่าซ้าบได้เข้าเป็นหุ้นส่วนกับเพื่อพัฒนากริพเพนรุ่นใหม่เพื่อให้ตรงกับความต้องการของอินเดีย
- เนเธอแลนด์
ในวันที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2551 ดาเจนส์ อินดัสทรี (Dagens Industri) ได้รายงานว่าเนเธอร์แลนด์ได้ประกาศว่าพวกเขาจะทำการประเมินยาส 39 กริพเพน เอ็นจีพร้อมกับเครื่องบินอีกสี่ลำที่ร่วมแข่งขันและได้ประกาศผลเมื่อสิ้นปีพ.ศ. 2551 ซ้าบตอบกลับเมื่อวันที่ 25 สิงหาคม พ.ศ. 251 เพื่อร่วมในโครงการหาเครื่องบินทดแทนของกระทรวงกลาโหมเนเธอร์แลนด์ ด้วยการเสนอเครื่องบิน 85 ลำให้กับ เนเธอร์แลนด์ยังทำการประเมินระหว่างกริพเพน เอ็นจีกับเอฟ-35 อีกด้วย ในวันที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2551 สื่อได้รายงานว่าเนเธอร์แลนด์ได้ทำการประเทินเอฟ-35 ว่าเหนือกว่ากริพเพน โดยกล่าวว่าเอฟ-35 นั้นมีการทำงานที่ดีและราคาที่ถูกกว่า ในวันที่ 13 มกราคม พ.ศ. 2552 เอ็นอาร์ซี แฮนเดลส์บลาด (NRC Handelsblad) อ้างว่าซ้าบได้ทำข้อเสนอให้กับเนเธอร์แลนด์ด้วยการส่งมองกริพเพน 85 ลำในราคา 4,800 ล้านยูโร ซึ่งถูกกว่าเอฟ-35 1 พันล้านยูโร ราคานี้ยังรวมทั้งค่าฝึกนักบินและการบำรุงรักษาไปอีก 30 ปี
- สวิตเซอร์แลนด์
ในวันที่ 17 มการาคม พ.ศ. 2551 คณะบริหารการป้องกันของสวิตเซอร์แลนด์ได้เชิญกริพเพน อินเตอร์เนชั่นแนลเพื่อหาเครื่องบินมาทดแทนเอฟ-5 ซ้าบได้ตอบรับด้วยการยื่นข้อเสนอในวันที่ 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2551 โดยจำนวนที่แท้จริงของเครื่องบินยังเป็นความลับอยู่
- ประเทศอื่นๆ
บัลแกเรียได้ประกาศว่าพวกเขาต้องการแทนที่มิโคยัน มิก-21 ของพวกเขาด้วยยาส 39ซี/ดี 16 ลำหรือใช้เอฟ-16 16 ลำแทน
ได้ประกาศว่าพวกเขาจะแทนที่มิก-21 แลนเซอร์ของพวกเขาในปี พ.ศ. 2551 โดยอาจเป็นยาส 39 กริพเพน เอฟ-16 ไฟท์ติ้งฟอลคอน หรือยูโรไฟท์เตอร์ ไทฟูน
ทางการเซอร์เบียเองก็ได้หารือเรื่องเครื่องบินที่จะเข้ามาแทนที่มิก-21 ของพวกเขาใน พ.ศ. 2553 พวกเขาต้องการเครื่องบิน 24 ลำและกริพเพนก็อยู่ในทางเลือกของพวกเขา
ประเทศอื่นๆ ที่แสดงความสนใจในกริพเพนยังรวมทั้งสโลวาเกียอีกด้วย
ประเทศที่จัดซื้อเข้าประจำการและกำลังพิจารณา
ในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2538 ซ้าบและบริติช แอโรสเปซ (British Aerospace) (BAE Systems) ตกลงร่วมมือกันในด้านการตลาดของกริพเพนในชื่อกริพเพน อินเตอร์เนชั่นแนล (Gripen International) และต่อมาได้ยุติความร่วมมือลง หลังจากมีผลประโยชน์ขัดกันในกรณีการเสนอกริพเพนและยูโรไฟเตอร์ ไต้ฝุ่นเข้าแข่งขันพร้อมกันในออสเตรีย ทำให้ ซ้าบ กลับมาถือหุ้นทั้งหมดในกริพเพน อินเตอร์เนชั่นแนล
- ณ ปัจจุบัน มีผู้ใช้ Gripen อันประกอบไปด้วย
- สวีเดน
- สั่งซื้อเข้าประจำการจำนวนกว่า 200 ลำ ทั้งรุ่น เอ/บี และ ซี/ดี แต่เนื่องจากภาวะวิกฤตเศรษฐกิจ ทำให้มีการลดจำนวนการประจำการลงเหลือ 100 ลำ โดยจะปรับปรุงรุ่น เอ/บี จำนวน 31 ลำให้เป็นมาตรฐาน ซี/ดี และขายเครื่องที่เหลือให้กับลูกค้าต่างประเทศที่สนใจ
- เช็กเกีย
- เช่า 14 ลำในปี พ.ศ. 2547 และเช็กกำลังตัดสินใจว่าจะซื้อเครื่องเป็นกรรมสิทธิหลังจากหมดสัญญาเช่าในเวลา 10 ปีหรือไม่
- สหราชอาณาจักร
- Empire's Test Pilot School ทำการฝึกนักบินทดสอบจากทั่วโลกในกริเพน
- ไทย
- กองทัพอากาศไทยประจำการด้วย JAS 39 C/D ทั้งสิ้น 12 ลำ ที่กองบิน 7
- ประเทศที่ได้อนุมัติการสั่งซื้อ
- บราซิล
- ได้สั่งซื้อกริพเพน รุ่น E จำนวน 28 ลำ และรุ่น F จำนวน 8 ลำ
- สำหรับประเทศอื่น ๆ ที่สนใจนั้นมีดังนี้
- บัลแกเรีย สนใจที่จะจัดหาจำนวน 20 เครื่องทดแทน MiG-29
- อินเดีย มีโครงการจัดหาเครื่องบินรบ 126 ลำ แต่คาดว่ากริพเพนไม่น่าจะได้รับการคัดเลือก
- กลุ่มประเทศบอลติก สนใจจะเช่าใช้งานจำนวน 12 เครื่อง
- บราซิล เริ่มต้นโครงการ F-X ใหม่อีกครั้ง และคาดว่ากริพเพนจะเข้าร่วมแข่งขันด้วย
- โครเอเซีย ต้องการเครื่องบิน 12 เครื่องตามโครงการปรับปรุงกองทัพ โดยจะประกาศเลือกแบบใน พ.ศ. 2551 ซึ่งกริพเพนต้องแข่งขันกับ เอฟ-16 มือสองจากสหรัฐ
- กรีซ กำลังศึกษาความเป็นไปได้ในการจัดซื้อเครื่องบินรบอีก 30 - 40 เครื่อง
- โรมาเนีย ต้องการเครื่องบินขับไล่ 40 เครื่อง โดยจะประกาศเลือกแบบใน พ.ศ. 2551 ซึ่งกริพเพนต้องแข่งกันกับ ยูโรไฟเตอร์ ไต้ฝุ่น ของยุโรป
- สโลวาเกีย ต้องการเครื่องบิน 14 เครื่องเพื่อทดแทน MiG-29 แต่ยังไม่มีการประกาศโครงการออกมาอย่างเป็นทางการ
- สวิสเซอร์แลนด์ ต้องการเครื่องบินทดแทน F-5 จำนวน 20 - 33 เครื่อง โดยสวิสเซอร์แลนด์ได้ร้องขอให้ผู้ผลิตที่ส่งแบบแผนเครื่องบินเข้าแข่นขันทั้ง 4 รายอันประกอบไปด้วย เอฟ/เอ-18อี/เอฟ, ราฟาล, ยูโรไฟเตอร์ ไต้ฝุ่น, และ กริเพน ส่งข้อเสนอในเบื้องต้นแล้ว และคาดว่าจะทำการตัดสินใจได้ในปี 2552
- นอร์เวย์ ต้องการเครื่องบินทดแทน เอฟ-16 เอ็มเอลยูจำนวน 48 ลำ โดยได้ร้องขอให้ผู้ผลิตที่ส่งแบบแผนเครื่องบินเข้าแข่งขันทั้ง 3 รายอันประกอบไปด้วย เอฟ-35, ยูโรไฟเตอร์ ไต้ฝุ่น, และ กริเพน ส่งข้อเสนอในเบื้องต้นแล้ว และคาดว่าจะทำการตัดสินใจได้ในปี 2552
- เดนมาร์ก ต้องการเครื่องบินทดแทน เอฟ-16 เอ็มเอลยูจำนวน 48 ลำ
รุ่นต่าง ๆ
- ยาส 39เอ
- เป็นแบบเครื่องบินขับไล่ที่เข้าประจำการในเมื่อปีพ.ศ. 2539 โครงการดัดแปลงได้เริ่มขึ้นและมี 31 ลำที่ถูกพัฒนาเป็นรุ่นซีและดี
- ยาส 39บี
- เป็นรุ่นที่มีสองที่นั่ง มันยาวกว่ารุ่นปกติ 2 ฟุต 2 นิ้ว
- ยาส 39ซี
- เป็นรุ่นตามมาตรฐานนาโต้ที่มีความสามารถด้านอาวุธ อิเลคทรอนิก และอื่นๆ ที่เพิ่มมากขึ้น รุ่นนี้สามารถทำการเติมเชื้อเพลิงทางอากาศได้
- ยาส 39ดี
- เป็นรุ่นสองที่นั่งของรุ่นซี
- กริพเพน เดโม
- เป็นรุ่นทดสอบเทคโนโลยีสองที่นั่งสำหรับการพัฒนาเป็นกริพเพน เอ็นจี
- กริพเพน เอ็นจี/ไอเอ็น
- รุ่นเอ็นจี (NG, Next Generation) เป็นรุ่นข้อเสนอสำหรับเครื่องยนต์ใหม่เพื่อเพิ่มความจุเชื้อเพลิง น้ำหนักบรรทุก ระบบอิเลคทรอนิกอากาศ และการพัฒนาอื่นๆ รุ่นไอเอ็น (IN) เป็นรุ่นที่คาดว่าจะส่งเข้าแข่งกันในอินเดียที่หาเครื่องบินทดแทน
ประเทศผู้ใช้งาน
ผู้ใช้ในปัจจุบัน
- บราซิล
- เช็กเกีย
- มีกริพเพนอย่างน้อย 14 ลำ รวมทั้งแบบสองที่นั่ง 2 ลำ
- ฮังการี
- มีกริพเพน 14 ลำ รวมทั้งแบบสองที่นั่ง 2 ลำ (รุ่นซีและดี) เครื่องบินสามลำสุดท้ายถูกส่งมอบในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2550
- แอฟริกาใต้
- กองทัพแอฟริกาใต้ ได้สั่งซื้อเครื่องบิน 26 ลำ (ลดลงจาก 28 ลำ) โดยมีรุ่นซีหนึ่งที่นั่ง 17 ลำและรุ่นดีสองที่นั่ง 9 ลำ การส่งมอบครั้งแรกของแบบสองที่นั่งเกิดขึ้นในวันที่ 30 เมษายน พ.ศ. 2551
- สวีเดน
- เดิมทีสั่งซื้อเครื่องบินไว้ทั้งหมด 204 ลำ รวมทั้งแบบสองที่นั่ง 28 ลำ (138 ลำในประจำการ) สวีเดนให้เช็กและฮังการีเช่าเครื่องบินรวมกัน 28 ลำ ในปีพ.ศ. 2550 รัฐบาลสวีเดนได้ตัดสินใจว่าในอนาคตจะไม่มีการใช้ยาส 39ซี/ดี กริพเพนเกิน 100 ลำอีกต่อไป โครงการพัฒนาเครื่องบิน 31 ลำจากรุ่นเอและบีเป็นซีและดีก็เริ่มขึ้น
- สหราชอาณาจักร
- มีครูฝึกและนักเรียนที่ฝึกการจำลองการบินกับกองทัพอากาศสวีเดน และกำลังจะใช้กริพเพนแบบสองที่นั่งที่สำนักงานใหญ่ของซ้าบ โดยมีสองโครงการต่อปี ข้อตกลงถูกเปลี่ยนแปลงในปีพ.ศ. 2551
- ไทย
- กองทัพอากาศไทย ได้สั่งซื้อเครื่องบิน 6 ลำ โดย 4 ลำเป็นแบบสองที่นั่ง โดยจะทำการส่งมอบในปีพ.ศ. 2554 โดยมีอีก 6 ลำที่จะถูกส่งให้ทีหลัง กริเพนจะเข้ามาทำหน้าที่แทนเอฟ-5อี/เอฟ ที่ฐานทัพอากาศสุราษฎร์ธานี ในวันที่ 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2552 รัฐมนตรีกระทรวงกลาโหมของไทยได้อนุมัติเครื่องบินอีกหกลำ
รายละเอียด
- ลูกเรือ 1 นาย (2นายสำหรับรุ่นบีและดี)
- ความยาว 14.1 เมตร (14.8 เมตรสำหรับสองที่นั่ง)
- ระยะระหว่างปลายปีกทั้งสอง 8.4 เมตร
- ความสูง 4.5 เมตร
- พื้นที่ปีก 30 ตารางเมตร
- น้ำหนักเปล่า 5,700 กิโลกรัม
- น้ำหนักพร้อมอาวุธ 8,500 กิโลกรัม
- น้ำหนักวิ่งขึ้นสูงสุด 14,000 กิโลกรัม
- ขุมกำลัง พร้อมสันดาปท้าย
- แรงขับปกติ 12,100 ปอนด์
- แรงขับเมื่อใช้สันดาปท้าย 18,100 ปอนด์
- ความเร็วสูงสุด 2 มัค (2,130 กิโลเมตรต่อชั่วโมง) ในทุกระดับความสูง
- พิสัยการรบ 800 กิโลเมตร
- ระยะสำหรับการขนส่ง 3,200 กิโลเมตรพร้อมถังเชื้อเพลิงที่ปลดได้
- เพดานบินทำการ 50,000 ฟุต
- น้ำหนักบรรทุกที่ปีก 336 กิโลกรัมต่อตารางเมตร
- อัตราแรงขับต่อน้ำหนัก 0.97
- อาวุธ
- ปืนกลอากาศ ขนาด 1×27 ม.ม.พร้อมกระสุน 120 นัด หนึ่งกระบอก
- อาร์บี.74 (เอไอเอ็ม-9)หรืออาร์บี 98 หกลูก
- อาร์บี.99 (เอไอเอ็ม-120)หรือ 4 ลูก
- หรือ 4 ลูก
- อาร์บี.75 4 ลูก
- 2 ลูก
- ระเบิดนำวิถีด้วยเลเซอร์ 4 ลูก
- กระเปาะจรวดขนาด 13.5 ซ.ม. 4 กระเปาะ
- ขีปนาวุธต่อต้านเรืออาร์บีเอส.15เอฟ 2 ลูก
- 2 ลูก
- 8 ลูก
- กระเปาะอีซีเอ็มรุ่นเอแอลคิว-ทีแอลเอส 1 กระเปาะ
ไทยและสวีเดนลงนามในข้อตกลงการจัดซื้อยาส 39
ในวันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2551 ผู้อำนวยการ นายพลกุนนาร์ โฮล์มเกรน (อังกฤษ: Gunnar Holmgren) แห่งศูนย์อำนวยการยุทโธปกรณ์ทางทหารแห่งสวีเดน (FMV) และพลอากาศเอกชลิต พุกผาสุก ผู้บัญชาการทหารอากาศ ได้ลงนามข้อตกลงในการจัดซื้อ เครื่องบินขับไล่อเนกประสงค์กริเพนรุ่นล่าสุดจำนวน 6 ลำและระบบเรด้าร์อิรี่อาย
ในข้อตกลงนี้ กองทัพอากาศไทยจะสามารถจัดหาเครื่องบินได้ทันการปลดประจำการเครื่องบินเอฟ-5 ได้ในต้นปี พ.ศ. 2554 กองทัพอากาศไทยจะได้รับเครื่องบินขับไล่อเนกประสงค์กริพเพนรุ่นซีและดีซึ่งเป็นรุ่นใหม่ล่าสุด จำนวน 6 ลำ (ยาส 39 กริพเพน ดีแบบสองที่นั่งจำนวน 4 ลำ และยาส 39 กริพเพน ซีแบบ 1 ที่นั่ง จำนวน 2 ลำ) และเครื่องบินควบคุมและแจ้งเตือนซ้าบ 340 อีรี่อายจำนวน 1 ลำ พร้อมทั้งเครื่องบินซ้าบ 340 อีก 1 ลำสำหรับการฝึกและขนส่ง
ดูเพิ่ม
- อากาศยานที่เทียบเท่า
อ้างอิง
- "Stark milstolpe av Gripenprojektet" (Strong milestone by the Gripen project) 2009-01-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (สวีเดน) FMV (), 27 November 2008.
- "Fifth Gripen advanced fighter delivered to South Africa." Gripen International, 1 December 2008.
- "Sticker Shock: Estimating the Real Cost of Modern Fighter Aircraft" 2009-05-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, defense-aerospace.com, 2006, p. 2.
- Tran, Pierre. "Buy Now, Save a Bundle on the F-35"[]. , 15 July 2008.
- "The Gripen Fighter Aircraft", Gripen International.
- http://www.manager.co.th/Politics/ViewNews.aspx?NewsID=9500000123231[]
- Frawley 2002, p. 147.
- Spick 2000
- "Gripen − The Story So Far." Gripen International.
- "Gripen − Milestones" 2007-10-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, FMV ().
- Winchester 2004, p. 216.
- Williams 2003, p. 73.
- "Gripen agreement in Norway." Gripen International, 26 April 2007.
- "Saab offers Danish industry great opportunities." Gripen International, 4 December 2007.
- "Gripen Demo − Trail-blazing the future", Gripen International, 19 June 2007.
- Hoyle, Craig. "Saab reveals Gripen Demo aircraft." Flightglobal.com, 23 April 2008.
- "Gripen Demonstrator – The Future has Arrived!" Gripen International, 23 April 2008.
- Hoyle, Craig. "Saab's Demo aircraft to highlight Gripen NG capabilities." Flightglobal.com, 25 April 2008.
- "Gripen Demo makes its maiden flight." Gripen International, 27 May 2007.
- "Gripen Supercruises." Gripen International, 21 January 2009.
- Hoyle, Craig."Saab celebrates 'supercruise' test success for Gripen Demo." , 22 January 2009.
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2009-10-13. สืบค้นเมื่อ 2009-10-20.
- Lake 2008, p. 2.
- "The SAAB JAS 39 Gripen." vectorsite.net, 1 October 2007.
- "Gripen NG to carry new Finmeccanica-Selex radar." upi.com, 16 April 2009.
- Gripen hardsells new AESA radar, low cost for MMRCA
- Sweden's SAAB offers advanced radar with Gripen combat jet
- "Tailor-made for the modern defense budget." Gripen International.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-06-06. สืบค้นเมื่อ 2009-10-22.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-09-30. สืบค้นเมื่อ 2009-10-22.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-05-02. สืบค้นเมื่อ 2009-10-22.
- Hoyle, Craig. "South Africa fields first Gripen fighter." Flightglobal.com, 8 May 2008.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-12-27. สืบค้นเมื่อ 2009-10-22.
- "Gripen NG shortlisted in Brazil." Gripen International, 2 October 2008.
- Trimble, Stephen. "Brazil names three finalists for F-X2 contract, rejects three others." , 6 October 2008.
- "Gripen NG tender for Brazil." Gripen International, 2 February 2009.
- "Agreement signed between Ministry of Defence of Kingdom of Sweden and Croatian MOD." 2009-01-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Croatian Ministry of Defence On-line, 1 February 2007.
- "Gripen answer to Croatian request." Gripen International, 9 April 2008.
- Kucic, Dino. "Saab details Gripen proposal to Croatia." Flightglobal.com, 17 April 2008.
- "'Financijska kriza odgađa kupovinu borbenih zrakoplova' (Financial crisis postpones purchase of fighter aircraft)" 2009-02-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Militarium, 18 November 2008.
- "Gripen team responds to Denmark's requirements." Gripen International, 29 November 2007.
- "Gripen next generation fighter for India - The Independent Choice." Gripen International, 28 April 2008.
- "Saab opens office in India." Gripen International, 28 January 2009.
- "Saab leverages India for Gripen Next Generation development." Gripen International, 10 February 2009.
- "Saab ties up with Tata to develop fighter jet." 2009-03-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน DefenceTalk.com, 10 February 2009.
- " 'Holland utvärderar Gripen' (Holland evaluates Gripen)." 2009-01-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน , 7 July 2008.
- "The Netherlands shows interest in Gripen", Gripen International, 25 August 2008.
- Trimble, Stephen. "Saab proposes 85 Gripen NGs for Netherlands." , 1 August 2008.
- Trimble, Stephen. "Dutch military report ranks F-35 superior to rivals." , 19 December 2008.
- " 'Även Nederländerna nobbar Gripen' (Netherlands too snubs Gripen)" , 18 December 2008.
- "De Vries: JSF is beter dan Gripen" (De Vries: JSF is better than Gripen)" 2009-01-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน , 18 December 2008.
- "'Saab verrast met prijs opvolger F-16' (Saab surprises with price for F-16 successor) (ดัตช์)." , 13 January 2009.
- "'Saab doet aantrekkelijk aanbod' (Saab makes an attractive offer)" 2009-02-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน , 13 January 2009.
- "Switzerland invites Gripen team to bid for F-5 Tiger replacement." Gripen International, 17 January 2008.
- "Saab offers Gripen to Switzerland." Gripen International, 2 July 2008.
- Vatahov, Ivan. "Bulgaria receives multi-role offer from Gripen." 2009-01-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน TheSofiaEcho, 4 September 2006.
- " 'SUA şi UE se intrec să ne doboare MiG-urile' (Replacement of the MiG-21) (โรมาเนีย)." , January 2007.
- [https://web.archive.org/web/20070717215758/http://www.antena3.ro/Romania-vrea-sa-schimbe-MIG-ul-din-dotare_bss_32634.html เก็บถาวร 2007-07-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "Romania replaces the MiG-21 (โรมาเนีย)."] 2007-07-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน , 16 May 2007.
- "The JAS-39 Gripen: Sweden's 4+ Generation Wild Card", Defense Industry Daily.
- "Brazil Embarking Upon F-X2 Fighter Program?" Defense Industry Daily.
- Gripen.com Sweden commits to Gripen’s future
- " 'Klart för nya Super-Gripen' (Ready for the new Super-Gripen) (สวีเดน)." E24, 17 April 2007.
- "Sweden delivers final 3 Gripen fighter aircraft to Hungary." Gripen International, 13 December 2007.
- "Gripen team on target in South Africa", Gripen International, 13 November 2007.
- "First Gripen for South Africa Delivered." Gripen International, 8 May 2008.
- Hoyle, Craig. "Gripen enhancements escape Swedish cutbacks." Flightglobal.com, 7 September 2007.
- "Sweden commits to Gripen’s future." Gripen International, 17 October 2007.
- "Saab signs new agreement with UK’s test pilots’ school." Gripen International, 15 February 2008.
- "Government approves Thailand deal", Gripen International, 25 January 2008.
- "Thailand to buy six Swedish Gripen fighters." Reuters, 17 October 2007.
- "Thailand selects Gripen and Erieye", Gripen International, 17 October 2007.
- "Gripen agreement between Sweden and Thailand signed." Gripen International, 11 February 2008.
- Hoyle, Craig. "Thailand signs contract for six Saab Gripen fighters." Flightglobal.com, 15 February 2008.
- "Press Release on Gripen program." 2010-08-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Royal Thai Air Force.
- "Thai Air Force gets okay for six more Grippen fighters." เก็บถาวร 2012-05-24 ที่ DPA, 12 February 2009.
- "Gripen Technical Summary." Gripen International.
- "'Gripen para o Brasil' (Gripen for Brazil) (โปรตุเกส)" Gripen International, p. 6.
- Williams 2003, p. 90.
- JAS-39 Gripen Supersonic Aircraft, Czech Republic.
- "Gripen weapons." Gripen International.
- Spick 2000, p. 431.
- "Combat radius on p. 39, B1." 2009-03-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Defence University, SwAF Air Tactical Command.
- Gripen International Gripen agreement between Sweden and Thailand signed.
บรรณานุกรม
- Frawley, Gerard. The International Directory of Military Aircraft, 2002-2003. London: Aerospace Publications Pty Ltd, 2002. .
- Griffiths, Dave. "AFM Evaluates the Gripen." , No. 144, March 2000.
- Lake, Jon. "Gripen C/D" (Supplement). . London: Key Publishing Ltd., July 2008.
- Lindqvist, Gunnar and Bo Widfeldt. Rikets flygplanköp - JAS 39 Gripen (สวีเดน). Nässjö, Sweden: Air Historic Research AB, 2003. .
- Spick, Mike. "Saab JAS 39 Gripen". The Great Book of Modern Warplanes. St. Paul, Minnesota: MBI Publishing Company, 2000. .
- Williams, Mel (ed.). Superfighters, The Next Generation of Combat Aircraft. London: AIRtime, 2003. .
- Winchester, Jim (ed.). "Saab JAS 39 Gripen." Modern Military Aircraft (Aviation Factfile). Rochester, Kent, UK: Grange Books plc, 2004. .
แหล่งข้อมูลอื่น
- หน้าหลักของกริพเพน (มีภาษาไทยให้เลือก)
- คณะบริหารการป้องกันของสวีเดน - เว็บไซต์ทางการ 2008-05-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ยาส 39 กริพเพน
- ยาส 39 กริพเพนใน dmoz.org 2008-04-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ซ้าบ กริพเพนใน Air Vectors
- กริพเพนในเว็บไซต์กองทัพสวีเดน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
yas 39 kriphephn swiedn JAS 39 Gripen xaninphasaswiednwa yxs aethrktinioya kriephn epnekhruxngbinkhbilhlakbthbaththiphlitodybristhsabkhxngpraethsswiedn odymikriphephn xinetxrenchnaenl Gripen International thahnathiepnxngkhkrhlkinkarthasyyasungcarbphidchxbtxkartlad karkhay aelakarsnbsnunekhruxngbinkhbilkriphephnthwolkyas 39bthbathekhruxngbinkhbilhlakbthbathbristhphuphlitsabbinkhrngaerk9 thnwakhm ph s 2531erimich9 mithunayn ph s 2539sthanapracakarphuichnganhlkkxngthphxakasithychwngkarphlitph s 2530 pccubncanwnthiphlit213 laemuxeduxnthnwakhm ph s 2551mulkha40 61 landxllarshrth emuxrwmkhaphasisngxxk pccubnmnxyuinpracakarkhxng aela aelayngthuksngsuxodykxngthphxakasithyxikdwy mikriphephnthnghmd 236 lathithuksngsuxinpi ph s 2551 wnthi 17 tulakhm ph s 2550 kxngthphxakasithyaethlngphlkardaeninokhrngkarcdhaekhruxngbinkhbilxenkprasngkh thdaethnekhruxngbinkhbilaebbthi 18 k kh exf 5bi xi rayathi 1 canwn 6 ekhruxng aelarayathi 2 xik 6 ekhruxng idtdsinicsuxekhruxng yas 39 kriphephn inwngenginkwa 19 000 lanbath phukphnngbpraman 5 pi tngaetpi 2551 2555 odyekhruxngbinfungihmcapracakarthikxngbin 7 cnghwdsurasdrthanikarphthnaemuxplaythswrrsthi 2513 swiednerimtxngkarhaekhruxngbinekhamaaethnthisab 35 draekhnaelasab 37 wikekn ekhruxngbinkhbilrunihmekidkhuninpiph s 2523 dwykarsuksaaebbthierimkhuninpitxma karphthnakriphephnerimkhuninpiph s 2525 odyidrbkarxnumticakrthspha kriphephnthukxxkaebbmaephuxkarthanganthidi khwamyudhyun khwammiprasiththiphaph aelakhwamxyurxdin khawa JAS yxmacak Jakt xakassuxakas Attack xakassuphun aela Spaning karladtraewn sungaeplwakriphephnnnepnsungsamarththapharkicthiaetktangknipid yas 39 idrbchuxwakriphephn Gripen hrux Griffin inphasaxngkvs cakkarsngchuxekhaaekhngkhninpiph s 2525 kriffinepnsylksnbnolokkhxngsabaelamnehmaakbexklksnkhxngekhruxngbinhlakbthbath nxkcaknikriffinyngepnstwthiepnsylksnkhxngemuxngsungepnsthanthitngsanknganihykhxngsab yas 39bi kriphephncakorngeriynhlngcaklngcxdthinganaesdngemuxpiph s 2551 swiednideluxkthicaphthnakriphephnmakkwathicasuxexf 16 exf ex 18ex bi hruxexf 5exsthiepnrunhnungkhxngexf 20 ithekxrcharkhkhxng kriphephnlaaerkepidtwinwnthi 26 emsayn ph s 2530 sungkhrbrxb 50 pikhxngbristhsabphxdi tnaebbaerkthakarbinkhrngaerkemuxwnthi 9 thnwakhm ph s 2531 inwnthi 26 phvscikayn ph s 2551 ekhruxngbinlasudthaykhxng 64 lathuksngihkbhnwyngankhxngswiednthicaraynganihkbkrathrwngklaohmswiedn nnepnkhwamsaercthitakwarakhatklng 10 sahrbkxngbinthnghmd mnthaihrakhakhxngkriphephn 39si banplayepn 30 landxllarshrth khxtklngeruxngthimkarsrang inpi ph s 2538 sabaela pccubnkhux idtngbristhrwmkhunmaephuxthakarsrangaelasnbsnunkriphephnrahwangpraeths khxtklngmiephuxichkhxidepriyberuxngprasbkarnkartladthwolkkhxngbritich aexorseps britich aexorsepsexngkmxngwakriphephnepnphlphlitthicaetimetmekhruxngbinkhxngtn epnkaretimchxngwangrahwang thxrnaod aelayuorifthetxr ithfun karrwmmuxknkhrngnikhyayxxkinpiph s 2544 odymikarkxtngkriphephn xinetxrenchnaenl Gripen International khunmaephuxcudprasngkhedim ineduxnthnwakhm ph s 2547 sabaelabiexxi sisethmsidtklngwatngaeteduxnmkrakhm ph s 2548 sabcaepnphurbphidchxbkartladkhxngkriphephnthnghmd ephuxephimyxdkhaysngxxk inwnthi 26 emsayn ph s 2550 nxrewyidthasyyatklnginokhrngkarphthnarwmknephuxihmikarphthnaekhruxngbintxipinxnakhtsahrbrunthicatamma syyadngklawmimulkha 150 lanokhrn tlxdsxngpi ineduxnmithunayn ph s 2550 thaels nxrewy hruxThales Group aelasabidthasyyakarphthnarabbsuxsarkhxngkriphephn mnepnkarthaihbristhkhxngnxrewyidrbrangwlaerkcakkarthakhxtklngthithaodyaelakriphephn xinetxrenchnaenlineduxnemsayn ph s 2550 dwykarepnswnhnunginkartladkhxngkriphephn xinetxrenchnaenlinednmark khxtklngcungthakhunineduxnthnwakhm ph s 2550 odymiphusnbsnunethkhonolyikhxngednmarkkhuxethxrma ex exs Terma A S sungthaihphwkekhaekharwminokhrngkarxutsahkrrmrwmtlxd 10 15 pi mulkhathngsinkhxngokhrngkarkhuxpraman 1 hmunlanednmarkokhrn aelabangswnkhunxyukbkareluxkkriphephnkhxngednmark kriphephn exnci Gripen NG epnkarphthnaephuxkawipsu ekhruxngbinrbyukhthi 5 aelamikarsrangekhruxngaebbsxngthinngsahrbthdsxbethkhonolyiihmthuksrangkhunmaaelathuknamaaesdnginwnthi 23 emsayn ph s 2551 mnmikhwamcuechuxephlingmakkhun khumkalngthithrngphlngyingkwa nahnkbrrthukephimkhun rabbxielkhthrxnikthiidrbkarphthna aelakarphthnaxun xikmak ekhruxngbinihmniyngmichuxeriykxikchuxwa kriphephn edom Gripen Demo kriphephn exnci NG yxmacak Next Generation camichinswnihmmakmayaelamikhumkalngepnekhruxngyntthiphthnamacakekhruxngyntkhxngexf ex 18xi exf suepxrhxrenth ekhruxngyntcaihkalngmakkhunxik 20 epn 22 000 pxnd thaihmnsamarthichkhipnawuthxakassuxakasthikhwamerwsuepxrkhrus 1 1 mkhid emuxethiybkbkriphephn di nahnksungsudkhxngkriphephn exncinnephimkhuncak 14 000 kiolkrmepn 16 000 kiolkrm odyminahnkeplaephimkhunxik 200 kiolkrm enuxngmacakkarepliyntaaehnngkhxnglxlngcxd khwamcuechuxephlingphayincungephimkhun 40 sungcaepnkarephimrayainkarkhnsngepn 4 070 kiolemtr rupaebbitthxngihmyngthaihmnsamarthephimcudtidtngxawuthidxiksxngcud erdaridephimesaxakasexxiexsexekhaipephuxkarbinthdsxbthicaekidkhunklangpiph s 2552 karbinkhrngaerkkhxngkriphephn edomekidkhuninwnthi 27 phvsphakhm ph s 2551 karbinthdsxbkinewla 30 nathiaelathakhwamsungsudthi 21 000 fut inwnthi 21 mkrakhm ph s 2552 kriphephn edomidbindwykhwamerw 1 2 mkhodyimmikarthaihekhruxngrxnihmephuxthdsxbkhwamsamarthinkarthasuepxrkhruskhxngmnkarxxkaebbkriphephninkaraesdngthangxakasthifarnoboremuxpiph s 2549 inkarxxkaebbekhruxngbinmikarsuksaokhrngsrangmakmay inthisudsabkeluxkaebbthimipikhnasungimesthiyr pikhnahruxkhanard Canard thaihmnmixtrakaritradbthimakkhunaelaldaerngchud thaihekhruxngbinerwkhun phisyiklkhun aelabrrthukidmakkhun karphsmphsanknkhxngpikthrngsamehliymaelapikhnathaihkriphephnmikarbinkhun lngthimiprasiththiphaphaelakarbinthiimehmuxnikhr rabbxielkhthrxnikxakasthnghmdthaihmnepnekhruxngbinthisamarththukopraekrmid mnyngmihnwyrabbphayinxikdwy thaihmnsamarthephimraebidekhaipidodythiimsuyesiykhwamsamarthinkarpxngkntnexng mnyngmirabb 300 lingk thiichephuxaebngkhxmulihkbekhruxngbinxiklaxikdwy kriphephnnnmikhwamyudhyunmakkwaekhruxngbinrbrunkxn thiswiednich aelakhaichcayinkarptibtikarkhxngmnethakb 2 in 3 khxngsab 37 wikeknethann inmikhwamtxngkarekhruxngbinthisamarthichthangwingyaw 800 emtrid intxntnokhrngkarkarbinthnghmdcakorngngansabichthangwingkhnad 9x800 emtrethann rayahyudthukldlngdwykarephimkhnadihyekhaip dwykarichphiwhnakhwbkhumephuxdnekhruxngbinlng karephimaerngebrkthilxihmakkhunaelaldpikplxmlngcathaihphwkmnklayepnebrkxakaskhnadihyaeladntwekhruxngbinlng erdar kriphephnicherdarsmyihmepnerdarphls dxpeplxr phiexs 05 ex mnthuksrangkhunodyaela odymiphunthanmacakerdarbluwikesn Blue Vixen khxngsiaehrriexxr sungidrbaerngbndalicmacakerdaryuorifthetxrkhxngxikthi erdarnisamarthtrwccb rabutaaehnng rabuepahmay aelatidtamepahmayidhlayepahmayodyxtonmti thngbnphun thael hruxxakas aelainthuksphaphxakas mnsamarththukichephuxnathangkhipnawuthxakassuxakasid 4 luk xyangexixexm 120 aexmaermaela inewlaediywknekhasuepahmaythngsi txngkartrwcsxbkhwamthuktxng inwnthi 27 minakhm ph s 2552 sabaelasielks kalieloxidthasyyakhxtklngsahrbkarphthnarwmknkhxngerdarwikesnexxiexsexraewn Raven aelaphiexs 05 ex erdarnicasamarthsaeknid 200 xngsacakkhanghlngipthangsayaelakhwa inwnthi 9 knyayn ph s 2552 kriphephn xinetxrenchnaenlidesnxsxrsokhdkhxngerdarexxiexsexkhxngphwkekhaodyepnswnhnungkhxngkaraekhngkhnkarkhayinxinediy hxngnkbin inhxngnkbinmicxaesdngaebbehddawnsismburn 3 cxaelacxaesdngxupkrnchukechinkhxngekhruxngbinaebbdicitxl okhrngsrangkhxnghxngnkbinthaihnkbinmikhwamsadwksbayinkarthanganaelayngephimkhwamrawngtxsthankarnxikdwy aetmnkyngsamarthphthnaidxikinxnakht nkbincakhwbkhumekhruxngbindwykarichkhnbngkhbthixyutrngklangaelathixyuthangsaymux hxngnkbinihphunthikarmxngmakkwaekhruxngbinkhbilswnmak 30 aelacxaesdngphlthikinphunthinxycnehluxphunthiephimkhun 75 mnmicxaexkhthif emthrikskhnadihy 15 7x21 s m 3 cx cxhruxcxaexlsi cxaesdngphlmlti fngkchn aelacx cxaesdngphlehlanicamiifephuxchwyinkarihkhwamswangaelakhwamkhmchd khwamsamarthdankhwamphrxm khwamnasnichnungkhxngkriphephnkhuxkarthimnsamarthbinkhun lngidbnthnnsatharna sungepnswnhnunginyuththsastrkhxngswiedn ekhruxngbinnnthukxxkaebbmaihsamarthptibtikaridaemwathphxakascasuyesiykhwamidepriybthangxakasip insngkhrameyn kxngthphxakasswiednidetriymtwephuxephchiykbkarrukrancakshphaphosewiytthixacekidkhunid aemwayuththsastrkarpxngknnncaennihswiedntxngyudthimninekhtaednkhxngtn nkwangaephnthangthharkhxngswiednkthakarkhanwnaelwwaphwkekhacaphayaephinthisud dwyehtuniexngswiedncungthakarkracayyuthothpkrnkhxngtnxxkipthwpraeths ephuxthiwaphwkekhayngkhngkhwamsamarthinkarsrangkhwamesiyhayihkbstruidaemwacatxngsunyesiykhaythharip dngnninhmuyuthothpkrnkhxngkxngthphxakasswiedn kriphephncatxngsamarthlngcxdbnthnnsatharnathiiklkbkhaythharidephuxkarbarungrksathirwderwaelakhunbinxikkhrng phlthiidkhuxkriphephnepnekhruxngbinkhbilthisamarthetimechuxephlingaelaxawuthidin 10 nathiodyichkhnimkikhnaelathakarbinxikkhrng hlngyukhsngkhrameyn khwamsamarthinptibtikarkracaykalngidphisucnwamikhamakincudprasngkhthiaetktangknip rabbkhxngkriphephnnnepnkhwamphrxmodythrrmchati aeladngnnmncungehmaasahrbpharkicrksakhwamsngbthwolk sungidklaymaepnnganhlkkhxngkxngthphxakasswiednprawtikarichnganpraethsphuichnganinpccubn kriphephnthikalngbinkhuncakthangwingsab 39 kriphephnkhxngkxngthphxakasechkyas 39 dikhxngkxngthphxakashngkari kriphephnekhapracakarxyuinsungidsngsuxexaiw 204 la rwmthngaebbsxngthinng 28 la aelakichkriphephnechnkn odyichekhruxngbinkhxngswiednpraethsla 14 la odyinthisudphwkekhakcaepnecakhxngphwkmn thngsxngpraethsepnphuichrayaerkinklumnaot erimidrbekhruxngbinthng 26 la rwmthngaebbsxngthinng ineduxnemsayn ph s 2551aelakalngsngmxbxyu emuxeduxnsinghakhm ph s 2552 mikarsngmxbaebbsxngthinng 9 la kriphephnyngidrbkarsngsuxcakkxngthphxakasithy canwn 6 la odysilaepnaebbsxngthinng aelaidrbmxbemuxwnthi 22 02 2554 aelaidrbkarcdsuxchudthi 2 epnaebb C canwn 6 ekhruxng kahndsngmxbinpi 2556 orngeriynfuknkbinrb khxng thx xngkvs kichkriphephn run 2 thinng inkarfuknkbincakthwolkechnkn bristh BAE kb Saab rwmknphthnaekhruxngkriefn praethsthicaepnaelaxacepnphuichinxnakht brasil ineduxntulakhm ph s 2551 miraynganwaidluxkphuekhachingsamraysudthayinokhrngkarexf exks2 khxngphwkekha odymidsoslth rafaexl exf ex 18xi exf suepxrhxrenth aelakriphephn exnci canwnthisngsuxkhuxpraman 36 laaelaxacephimkhunepn 120 lainewlatxma kartdsinicekidkhuninwnthi 2 tulakhm ph s 2552 inwnthi 2 kumphaphnth ph s 2552 sabidyxmrbkhwamtxngkarkriphephn exncithng 36 lakhxngkxngthphxakasbrasil okhrexechiy idprakasaephninkaraethnthimik 21 khxngphwkekhadwyyas 39 kriphephnhruxexf 16 ifthtingfxlkhxn okhrngkarsudthaynntxngkarekhruxngbin 12 18 la inwnthi 27 minakhm ph s 2551 khnabriharkxngkalngpxngknswiednaelasabidtxbklbkhwamtxngkarkhxngokhrexechiyephuxkhxkhxmulinkarcdhaekhruxngbinthng 12 la enuxngmacakehtuphlthangesrsthkicaelakaremuxng kxngthphxakasokhrexechiycayngimthakartdsiniccnkwacathungpiph s 2553 ednmark ednmarkidthasyyarahwangrthmntriklaohmkhxngtnkbkhxngswiednephuxthakarphthnakriphephn odyednmarktxngkarmnipaethnthiexf 16 canwn 48 lakhxngphwkekha ednmarkyngidrxngkhxkriphephnrunihmephuxkarphthnaephimetimxikdwy mncarwmthngchudrabbxielkhthrxnikxakasaebbihm ekhruxngyntthithrngphlngaelaihykhun nahnkbrrthukthimakkhun aelaphisyiklyingkhun karrxngkhxniepncuderimtnkhxngkriphephn exnci sungmikhwamtxngkarkhxngednmarkkhrbthukxyang xyangekhruxngyntexf414cithithrngphlngmakkwaedim xinediy kriphephnidekharwmaekhngkhninxinediyn exmxarsiex khxmephthichnthitxngkarekhruxngbinkhbilhlakbthbathcanwn 126 la kriphephn xinetxrenchnaenlidyunkhxesnxihkbxinediyinwnthi 28 emsayn ph s 2551 bristhkalngesnxkriphephn ixexnaelaexnciihkbxinediyaelaidthakarepidthithanganinkrungniwedliephuxthiihkbsnbsnunintladkhxngxinediy inwnthi 4 kumphaphnth ph s 2552 mikarprakaswasabidekhaepnhunswnkbephuxphthnakriphephnrunihmephuxihtrngkbkhwamtxngkarkhxngxinediy enethxaelnd inwnthi 7 krkdakhm ph s 2551 daecns xindsthri Dagens Industri idraynganwaenethxraelndidprakaswaphwkekhacathakarpraeminyas 39 kriphephn exnciphrxmkbekhruxngbinxiksilathirwmaekhngkhnaelaidprakasphlemuxsinpiph s 2551 sabtxbklbemuxwnthi 25 singhakhm ph s 251 ephuxrwminokhrngkarhaekhruxngbinthdaethnkhxngkrathrwngklaohmenethxraelnd dwykaresnxekhruxngbin 85 laihkb enethxraelndyngthakarpraeminrahwangkriphephn exncikbexf 35 xikdwy inwnthi 18 thnwakhm ph s 2551 suxidraynganwaenethxraelndidthakarpraethinexf 35 waehnuxkwakriphephn odyklawwaexf 35 nnmikarthanganthidiaelarakhathithukkwa inwnthi 13 mkrakhm ph s 2552 exnxarsi aehnedlsblad NRC Handelsblad xangwasabidthakhxesnxihkbenethxraelnddwykarsngmxngkriphephn 85 lainrakha 4 800 lanyuor sungthukkwaexf 35 1 phnlanyuor rakhaniyngrwmthngkhafuknkbinaelakarbarungrksaipxik 30 pi switesxraelnd inwnthi 17 mkarakhm ph s 2551 khnabriharkarpxngknkhxngswitesxraelndidechiykriphephn xinetxrenchnaenlephuxhaekhruxngbinmathdaethnexf 5 sabidtxbrbdwykaryunkhxesnxinwnthi 2 krkdakhm ph s 2551 odycanwnthiaethcringkhxngekhruxngbinyngepnkhwamlbxyu praethsxun blaekeriyidprakaswaphwkekhatxngkaraethnthimiokhyn mik 21 khxngphwkekhadwyyas 39si di 16 lahruxichexf 16 16 laaethn idprakaswaphwkekhacaaethnthimik 21 aelnesxrkhxngphwkekhainpi ph s 2551 odyxacepnyas 39 kriphephn exf 16 ifthtingfxlkhxn hruxyuorifthetxr ithfun thangkaresxrebiyexngkidharuxeruxngekhruxngbinthicaekhamaaethnthimik 21 khxngphwkekhain ph s 2553 phwkekhatxngkarekhruxngbin 24 laaelakriphephnkxyuinthangeluxkkhxngphwkekha praethsxun thiaesdngkhwamsnicinkriphephnyngrwmthngsolwaekiyxikdwypraethsthicdsuxekhapracakaraelakalngphicarnaineduxnmithunayn ph s 2538 sabaelabritich aexorseps British Aerospace BAE Systems tklngrwmmuxknindankartladkhxngkriphephninchuxkriphephn xinetxrenchnaenl Gripen International aelatxmaidyutikhwamrwmmuxlng hlngcakmiphlpraoychnkhdkninkrnikaresnxkriphephnaelayuorifetxr itfunekhaaekhngkhnphrxmkninxxsetriy thaih sab klbmathuxhunthnghmdinkriphephn xinetxrenchnaenl n pccubn miphuich Gripen xnprakxbipdwy swiedn sngsuxekhapracakarcanwnkwa 200 la thngrun ex bi aela si di aetenuxngcakphawawikvtesrsthkic thaihmikarldcanwnkarpracakarlngehlux 100 la odycaprbprungrun ex bi canwn 31 laihepnmatrthan si di aelakhayekhruxngthiehluxihkblukkhatangpraethsthisnic aexfrikait sngsuxekhapracakarcanwn 28 lainpi ph s 2542 odyaexfrikaitrwmthakarwicyaelaphthnaekhruxngrwmkbswiedn aelacaerimrbekhruxnginpi ph s 2551 ni hngkari echasuxcanwn 14 lainpi ph s 2544 odyemuxhmdsyyaecha 10 piaelw ekhruxngbincaepnkrrmsiththikhxnghngkariodythawr echkekiy echa 14 lainpi ph s 2547 aelaechkkalngtdsinicwacasuxekhruxngepnkrrmsiththihlngcakhmdsyyaechainewla 10 pihruxim shrachxanackr Empire s Test Pilot School thakarfuknkbinthdsxbcakthwolkinkriephnyas39 khxngkxngthphxakasithy ithy kxngthphxakasithypracakardwy JAS 39 C D thngsin 12 la thikxngbin 7praethsthiidxnumtikarsngsux brasil idsngsuxkriphephn run E canwn 28 la aelarun F canwn 8 lasahrbpraethsxun thisnicnnmidngniblaekeriy snicthicacdhacanwn 20 ekhruxngthdaethn MiG 29 xinediy miokhrngkarcdhaekhruxngbinrb 126 la aetkhadwakriphephnimnacaidrbkarkhdeluxk klumpraethsbxltik sniccaechaichngancanwn 12 ekhruxng brasil erimtnokhrngkar F X ihmxikkhrng aelakhadwakriphephncaekharwmaekhngkhndwy okhrexesiy txngkarekhruxngbin 12 ekhruxngtamokhrngkarprbprungkxngthph odycaprakaseluxkaebbin ph s 2551 sungkriphephntxngaekhngkhnkb exf 16 muxsxngcakshrth kris kalngsuksakhwamepnipidinkarcdsuxekhruxngbinrbxik 30 40 ekhruxng ormaeniy txngkarekhruxngbinkhbil 40 ekhruxng odycaprakaseluxkaebbin ph s 2551 sungkriphephntxngaekhngknkb yuorifetxr itfun khxngyuorp solwaekiy txngkarekhruxngbin 14 ekhruxngephuxthdaethn MiG 29 aetyngimmikarprakasokhrngkarxxkmaxyangepnthangkar swisesxraelnd txngkarekhruxngbinthdaethn F 5 canwn 20 33 ekhruxng odyswisesxraelndidrxngkhxihphuphlitthisngaebbaephnekhruxngbinekhaaekhnkhnthng 4 rayxnprakxbipdwy exf ex 18xi exf rafal yuorifetxr itfun aela kriephn sngkhxesnxinebuxngtnaelw aelakhadwacathakartdsinicidinpi 2552 nxrewy txngkarekhruxngbinthdaethn exf 16 exmexlyucanwn 48 la odyidrxngkhxihphuphlitthisngaebbaephnekhruxngbinekhaaekhngkhnthng 3 rayxnprakxbipdwy exf 35 yuorifetxr itfun aela kriephn sngkhxesnxinebuxngtnaelw aelakhadwacathakartdsinicidinpi 2552 ednmark txngkarekhruxngbinthdaethn exf 16 exmexlyucanwn 48 laruntang yas 39 kriphephnkalngekhluxntwhlngcakthakaraesdnginnganfarnoborhemuxpiph s 2549yas 39ex epnaebbekhruxngbinkhbilthiekhapracakarinemuxpiph s 2539 okhrngkarddaeplngiderimkhunaelami 31 lathithukphthnaepnrunsiaeladi yas 39bi epnrunthimisxngthinng mnyawkwarunpkti 2 fut 2 niw yas 39si epnruntammatrthannaotthimikhwamsamarthdanxawuth xielkhthrxnik aelaxun thiephimmakkhun runnisamarththakaretimechuxephlingthangxakasid yas 39di epnrunsxngthinngkhxngrunsi kriphephn edom epnrunthdsxbethkhonolyisxngthinngsahrbkarphthnaepnkriphephn exnci kriphephn exnci ixexn runexnci NG Next Generation epnrunkhxesnxsahrbekhruxngyntihmephuxephimkhwamcuechuxephling nahnkbrrthuk rabbxielkhthrxnikxakas aelakarphthnaxun runixexn IN epnrunthikhadwacasngekhaaekhngkninxinediythihaekhruxngbinthdaethnpraethsphuichnganpraethsphuichnganyas 39phuichinpccubn brasil echkekiy mikriphephnxyangnxy 14 la rwmthngaebbsxngthinng 2 la hngkari mikriphephn 14 la rwmthngaebbsxngthinng 2 la runsiaeladi ekhruxngbinsamlasudthaythuksngmxbineduxnthnwakhm ph s 2550 aexfrikait kxngthphaexfrikait idsngsuxekhruxngbin 26 la ldlngcak 28 la odymirunsihnungthinng 17 laaelarundisxngthinng 9 la karsngmxbkhrngaerkkhxngaebbsxngthinngekidkhuninwnthi 30 emsayn ph s 2551 swiedn edimthisngsuxekhruxngbiniwthnghmd 204 la rwmthngaebbsxngthinng 28 la 138 lainpracakar swiednihechkaelahngkariechaekhruxngbinrwmkn 28 la inpiph s 2550 rthbalswiednidtdsinicwainxnakhtcaimmikarichyas 39si di kriphephnekin 100 laxiktxip okhrngkarphthnaekhruxngbin 31 lacakrunexaelabiepnsiaeladikerimkhun shrachxanackr mikhrufukaelankeriynthifukkarcalxngkarbinkbkxngthphxakasswiedn aelakalngcaichkriphephnaebbsxngthinngthisanknganihykhxngsab odymisxngokhrngkartxpi khxtklngthukepliynaeplnginpiph s 2551 ithy kxngthphxakasithy idsngsuxekhruxngbin 6 la ody 4 laepnaebbsxngthinng odycathakarsngmxbinpiph s 2554 odymixik 6 lathicathuksngihthihlng kriephncaekhamathahnathiaethnexf 5xi exf thithanthphxakassurasdrthani inwnthi 12 kumphaphnth ph s 2552 rthmntrikrathrwngklaohmkhxngithyidxnumtiekhruxngbinxikhklaraylaexiydsndapthaykhxngkriphephnlukerux 1 nay 2naysahrbrunbiaeladi khwamyaw 14 1 emtr 14 8 emtrsahrbsxngthinng rayarahwangplaypikthngsxng 8 4 emtr khwamsung 4 5 emtr phunthipik 30 tarangemtr nahnkepla 5 700 kiolkrm nahnkphrxmxawuth 8 500 kiolkrm nahnkwingkhunsungsud 14 000 kiolkrm khumkalng phrxmsndapthay aerngkhbpkti 12 100 pxnd aerngkhbemuxichsndapthay 18 100 pxnd khwamerwsungsud 2 mkh 2 130 kiolemtrtxchwomng inthukradbkhwamsung phisykarrb 800 kiolemtr rayasahrbkarkhnsng 3 200 kiolemtrphrxmthngechuxephlingthipldid ephdanbinthakar 50 000 fut nahnkbrrthukthipik 336 kiolkrmtxtarangemtr xtraaerngkhbtxnahnk 0 97 xawuth punklxakas khnad 1 27 m m phrxmkrasun 120 nd hnungkrabxk xarbi 74 exixexm 9 hruxxarbi 98 hkluk xarbi 99 exixexm 120 hrux 4 luk hrux 4 luk xarbi 75 4 luk 2 luk raebidnawithidwyelesxr 4 luk kraepaacrwdkhnad 13 5 s m 4 kraepaa khipnawuthtxtaneruxxarbiexs 15exf 2 luk 2 luk 8 luk kraepaaxisiexmrunexaexlkhiw thiaexlexs 1 kraepaaithyaelaswiednlngnaminkhxtklngkarcdsuxyas 39inwnthi 11 kumphaphnth 2551 phuxanwykar nayphlkunnar ohlmekrn xngkvs Gunnar Holmgren aehngsunyxanwykaryuthothpkrnthangthharaehngswiedn FMV aelaphlxakasexkchlit phukphasuk phubychakarthharxakas idlngnamkhxtklnginkarcdsux ekhruxngbinkhbilxenkprasngkhkriephnrunlasudcanwn 6 laaelarabberdarxirixay inkhxtklngni kxngthphxakasithycasamarthcdhaekhruxngbinidthnkarpldpracakarekhruxngbinexf 5 idintnpi ph s 2554 kxngthphxakasithycaidrbekhruxngbinkhbilxenkprasngkhkriphephnrunsiaeladisungepnrunihmlasud canwn 6 la yas 39 kriphephn diaebbsxngthinngcanwn 4 la aelayas 39 kriphephn siaebb 1 thinng canwn 2 la aelaekhruxngbinkhwbkhumaelaaecngetuxnsab 340 xirixaycanwn 1 la phrxmthngekhruxngbinsab 340 xik 1 lasahrbkarfukaelakhnsngduephimxakasyanthiethiybethaechingtu ec 10 dsoslth rafaexl yuorifthetxr ithfun exf 16xi exf ifthtingfxlkhxn blxk 60 mitsubichi exf 2xangxing Stark milstolpe av Gripenprojektet Strong milestone by the Gripen project 2009 01 03 thi ewyaebkaemchchin swiedn FMV 27 November 2008 Fifth Gripen advanced fighter delivered to South Africa Gripen International 1 December 2008 Sticker Shock Estimating the Real Cost of Modern Fighter Aircraft 2009 05 21 thi ewyaebkaemchchin defense aerospace com 2006 p 2 Tran Pierre Buy Now Save a Bundle on the F 35 lingkesiy 15 July 2008 The Gripen Fighter Aircraft Gripen International http www manager co th Politics ViewNews aspx NewsID 9500000123231 lingkesiy Frawley 2002 p 147 Spick 2000 Gripen The Story So Far Gripen International Gripen Milestones 2007 10 28 thi ewyaebkaemchchin FMV Winchester 2004 p 216 Williams 2003 p 73 Gripen agreement in Norway Gripen International 26 April 2007 Saab offers Danish industry great opportunities Gripen International 4 December 2007 Gripen Demo Trail blazing the future Gripen International 19 June 2007 Hoyle Craig Saab reveals Gripen Demo aircraft Flightglobal com 23 April 2008 Gripen Demonstrator The Future has Arrived Gripen International 23 April 2008 Hoyle Craig Saab s Demo aircraft to highlight Gripen NG capabilities Flightglobal com 25 April 2008 Gripen Demo makes its maiden flight Gripen International 27 May 2007 Gripen Supercruises Gripen International 21 January 2009 Hoyle Craig Saab celebrates supercruise test success for Gripen Demo 22 January 2009 PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2009 10 13 subkhnemux 2009 10 20 Lake 2008 p 2 The SAAB JAS 39 Gripen vectorsite net 1 October 2007 Gripen NG to carry new Finmeccanica Selex radar upi com 16 April 2009 Gripen hardsells new AESA radar low cost for MMRCA Sweden s SAAB offers advanced radar with Gripen combat jet Tailor made for the modern defense budget Gripen International khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2011 06 06 subkhnemux 2009 10 22 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2013 09 30 subkhnemux 2009 10 22 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2009 05 02 subkhnemux 2009 10 22 Hoyle Craig South Africa fields first Gripen fighter Flightglobal com 8 May 2008 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2008 12 27 subkhnemux 2009 10 22 Gripen NG shortlisted in Brazil Gripen International 2 October 2008 Trimble Stephen Brazil names three finalists for F X2 contract rejects three others 6 October 2008 Gripen NG tender for Brazil Gripen International 2 February 2009 Agreement signed between Ministry of Defence of Kingdom of Sweden and Croatian MOD 2009 01 12 thi ewyaebkaemchchin Croatian Ministry of Defence On line 1 February 2007 Gripen answer to Croatian request Gripen International 9 April 2008 Kucic Dino Saab details Gripen proposal to Croatia Flightglobal com 17 April 2008 Financijska kriza odgađa kupovinu borbenih zrakoplova Financial crisis postpones purchase of fighter aircraft 2009 02 12 thi ewyaebkaemchchin Militarium 18 November 2008 Gripen team responds to Denmark s requirements Gripen International 29 November 2007 Gripen next generation fighter for India The Independent Choice Gripen International 28 April 2008 Saab opens office in India Gripen International 28 January 2009 Saab leverages India for Gripen Next Generation development Gripen International 10 February 2009 Saab ties up with Tata to develop fighter jet 2009 03 19 thi ewyaebkaemchchin DefenceTalk com 10 February 2009 Holland utvarderar Gripen Holland evaluates Gripen 2009 01 11 thi ewyaebkaemchchin 7 July 2008 The Netherlands shows interest in Gripen Gripen International 25 August 2008 Trimble Stephen Saab proposes 85 Gripen NGs for Netherlands 1 August 2008 Trimble Stephen Dutch military report ranks F 35 superior to rivals 19 December 2008 Aven Nederlanderna nobbar Gripen Netherlands too snubs Gripen 18 December 2008 De Vries JSF is beter dan Gripen De Vries JSF is better than Gripen 2009 01 22 thi ewyaebkaemchchin 18 December 2008 Saab verrast met prijs opvolger F 16 Saab surprises with price for F 16 successor dtch 13 January 2009 Saab doet aantrekkelijk aanbod Saab makes an attractive offer 2009 02 16 thi ewyaebkaemchchin 13 January 2009 Switzerland invites Gripen team to bid for F 5 Tiger replacement Gripen International 17 January 2008 Saab offers Gripen to Switzerland Gripen International 2 July 2008 Vatahov Ivan Bulgaria receives multi role offer from Gripen 2009 01 12 thi ewyaebkaemchchin TheSofiaEcho 4 September 2006 SUA si UE se intrec să ne doboare MiG urile Replacement of the MiG 21 ormaeniy January 2007 https web archive org web 20070717215758 http www antena3 ro Romania vrea sa schimbe MIG ul din dotare bss 32634 html ekbthawr 2007 07 17 thi ewyaebkaemchchin Romania replaces the MiG 21 ormaeniy 2007 07 17 thi ewyaebkaemchchin 16 May 2007 The JAS 39 Gripen Sweden s 4 Generation Wild Card Defense Industry Daily Brazil Embarking Upon F X2 Fighter Program Defense Industry Daily Gripen com Sweden commits to Gripen s future Klart for nya Super Gripen Ready for the new Super Gripen swiedn E24 17 April 2007 Sweden delivers final 3 Gripen fighter aircraft to Hungary Gripen International 13 December 2007 Gripen team on target in South Africa Gripen International 13 November 2007 First Gripen for South Africa Delivered Gripen International 8 May 2008 Hoyle Craig Gripen enhancements escape Swedish cutbacks Flightglobal com 7 September 2007 Sweden commits to Gripen s future Gripen International 17 October 2007 Saab signs new agreement with UK s test pilots school Gripen International 15 February 2008 Government approves Thailand deal Gripen International 25 January 2008 Thailand to buy six Swedish Gripen fighters Reuters 17 October 2007 Thailand selects Gripen and Erieye Gripen International 17 October 2007 Gripen agreement between Sweden and Thailand signed Gripen International 11 February 2008 Hoyle Craig Thailand signs contract for six Saab Gripen fighters Flightglobal com 15 February 2008 Press Release on Gripen program 2010 08 15 thi ewyaebkaemchchin Royal Thai Air Force Thai Air Force gets okay for six more Grippen fighters ekbthawr 2012 05 24 thi DPA 12 February 2009 Gripen Technical Summary Gripen International Gripen para o Brasil Gripen for Brazil oprtueks Gripen International p 6 Williams 2003 p 90 JAS 39 Gripen Supersonic Aircraft Czech Republic Gripen weapons Gripen International Spick 2000 p 431 Combat radius on p 39 B1 2009 03 27 thi ewyaebkaemchchin Defence University SwAF Air Tactical Command Gripen International Gripen agreement between Sweden and Thailand signed brrnanukrm Frawley Gerard The International Directory of Military Aircraft 2002 2003 London Aerospace Publications Pty Ltd 2002 ISBN 1 875671 55 2 Griffiths Dave AFM Evaluates the Gripen No 144 March 2000 Lake Jon Gripen C D Supplement London Key Publishing Ltd July 2008 Lindqvist Gunnar and Bo Widfeldt Rikets flygplankop JAS 39 Gripen swiedn Nassjo Sweden Air Historic Research AB 2003 ISBN 91 973892 5 0 Spick Mike Saab JAS 39 Gripen The Great Book of Modern Warplanes St Paul Minnesota MBI Publishing Company 2000 ISBN 0 7603 0893 4 Williams Mel ed Superfighters The Next Generation of Combat Aircraft London AIRtime 2003 ISBN 1 880588 53 6 Winchester Jim ed Saab JAS 39 Gripen Modern Military Aircraft Aviation Factfile Rochester Kent UK Grange Books plc 2004 ISBN 1 84013 640 5 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb yas 39 hnahlkkhxngkriphephn miphasaithyiheluxk khnabriharkarpxngknkhxngswiedn ewbistthangkar 2008 05 12 thi ewyaebkaemchchin yas 39 kriphephn yas 39 kriphephnin dmoz org 2008 04 01 thi ewyaebkaemchchin sab kriphephnin Air Vectors kriphephninewbistkxngthphswiedn