ยูซุ | |
---|---|
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Plantae |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Angiosperms |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Eudicots |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Rosids |
อันดับ: | Sapindales |
วงศ์: | Rutaceae |
สกุล: | Citrus |
สปีชีส์: | C. junos |
ชื่อทวินาม | |
Citrus x junos Siebold ex Tanaka |
ยูซุ (ญี่ปุ่น: ユズ; โรมาจิ: yuzu) เป็นผลของพืชชนิด Citrus x junos ซึ่งอยู่ในวงศ์ส้ม (Rutaceae) เอเชียตะวันออกอย่างญี่ปุ่นและเกาหลีเป็นแหล่งปลูกยูซุที่สำคัญ แต่ในปัจจุบันมีการปลูกยูซุในประเทศออสเตรเลีย สเปน อิตาลี และฝรั่งเศส
เชื่อว่ายูซุมีต้นกำเนิดทางตอนกลางของจีน และเป็นพันธุ์ผสมข้ามของส้มแมนดารินกับมะส้าน (Citrus cavaleriei)ภาษาเกาหลีเรียกยูซุว่า ยูจา (유자) โดยทั้งคำว่า ยูซุ และ ยูจา มาจากคำว่า โย่วจึ (柚子) ในภาษาจีนที่ปัจจุบันหมายถึงส้มโอ
ลักษณะ
ยูซุมีลักษณะคล้ายผลเกรปฟรูตขนาดเล็ก ผิวขรุขระ มีสีเหลืองถึงเขียวตามระดับความสุก มีกลิ่นหอม ผลยูซุมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 5.5–7.5 เซนติเมตร และอาจมีขนาดเท่าผลเกรปฟรูตทั่วไป (10 เซนติเมตรหรือมากกว่า)
ยูซุออกผลตามกิ่งก้านที่มีหนามแหลม ใบยูซุมีขนาดใหญ่และมีก้านใบลักษณะคล้ายใบเหมือนใบมะกรูด และมีกลิ่นหอม
ยูซุมีความคล้ายคลึงกับ (Citrus sudachi) อย่างมาก ซูดาจิเป็นพืชสกุลส้มที่มีถิ่นกำเนิดในจังหวัดโทกูชิมะ และเป็นพันธุ์ผสมข้ามระหว่างยูซุกับส้มแมนดาริน แต่แตกต่างที่รสชาติของผล และยูซุจะมีสีเหลืองเมื่อสุก
แหล่งกำเนิดและการกระจายตัว
ยูซุมีต้นกำเนิดบริเวณตอนบนของแม่น้ำแยงซีในประเทศจีน จากนั้นจึงกระจายตัวเข้าไปในประเทศเกาหลีใต้และญี่ปุ่น ในช่วงราชวงศ์ถัง (ค.ศ.618-907) และช่วงต้นยุคอะสุกะ (ค.ศ.593-710) นอกจากนี้ในปีค.ศ.1980 มีการแลกเปลี่ยนความรู้เกี่ยวกับทำอาหารระหว่างเชฟระดับแนวหน้าของฝรั่งเศสและเชฟอาหารไคเซกิในโตเกียว ทำให้ ยูซุถูกนำไปใช้ประกอบการทำอาหารฝรั่งเศสตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
โครงสร้างทางเคมีที่สำคัญ
เนื่องจากยูซุเป็นพืชในวงศ์ส้ม (Rutaceae) โครงสร้างทางเคมีจึงคล้ายกัน โดยสารเคมีสำคัญที่พบในยูซุมีดังนี้
1.Nomilin
2.Obacunone
3.Ichangin glucoside
4.Limonin
5.Limonine glucoside
6.deacetylnomilin
ซึ่งสารเหล่านี้ล้วนเป็นสารให้ความขมซึ่งพบได้ทั่วไปในพืชวงศ์ส้ม นอกจากนี้ยูซุยังมีปริมาณวิตามินบี วิตามินอี ธาตุเหล็ก แมกนีเซียมแคลเซียม และสังกะสี ไม่ต่างจากส้มชนิดอื่นๆ
ประวัติศาสตร์การใช้งาน
ในยุคเอโดะ(1603-1868) มีการกล่าวถึงการนำยูซุมาลอยในอ่างน้ำร้อน เพื่อแช่ตัวในวันเหมายันของชาวญี่ปุ่น เพราะ เชื่อว่าจะช่วยให้เลือดไหลเวียนสะดวกและให้ความชุ่มชื้นกับผิว นอกจากนี้ยังเคยมีบันทึกว่ามีการนำยูซุมาเป็นส่วนผสมของยา
ประเทศที่ปลูกมากที่สุดในปัจจุบัน
ปัจจุบันประเทศญี่ปุ่นเป็นผู้นำของตลาดยูซุทั้งในบทบาทของผู้ผลิตรายใหญ่ที่สุดและผู้บริโภครายใหญ่ที่สุด โดยยูซุส่วนใหญ่ปลูกในจังหวัดโคจิ เอฮิเมะ โทคุชิมะ และเกาะเล็กๆอย่างชิโกกุ
การเก็บเกี่ยว
ยูซุเป็นผลไม้ที่ใช้เวลาปลูกนานถึง 20 ปี จึงจะสามารถเก็บเกี่ยวได้ ซึ่งยูซุจะออกผลมาให้เก็บเกี่ยวได้แค่ปีละ 1 ครั้งเท่านั้น โดยเมื่อถึงปีที่ยูซุพร้อมเก็บเกี่ยวให้สังเกตตามกิ่งจะเห็นดอกสีขาวขนาดเล็ก และยูซุจะพร้อมให้เก็บเกี่ยวในช่วงเดือนตุลาคม-ธันวาคม ในการเลือกผลยูซุที่จะเก็บให้เลือกเก็บผลที่ผิวเปลี่ยนเป็นสีเหลืองสดใสก่อน
การสกัด
การสกัดสารในยูซุมักนิยมใช้ส่วนของเมล็ดมาทำการสกัดโดยเมล็ดของยูซุจะแบ่งออกเป็น 3 ชั้น คือ Husk Shell Meal โดยที่แต่ละส่วนจะให้สารสกัดออกมาเป็นชื่อเดียวกันเพียงแต่มีตัวเลขต่อท้ายชื่อสารที่ต่างกัน ซึ่งการสกัดมีขั้นตอนต่างๆดังนี้
1.ใช้ส่วน Husk Shell หรือ Meal อย่างใดอย่างนึง 200 กรัม
2.นำมาแช่ใน 100% EtOH ปริมาณ 2 ลิตร เป็นเวลา 24 ชั่วโมง จากนั้นทำการปั่นเหวี่ยง 100 rpm 3 ครั้ง
3.จะได้สารที่ชื่อว่า Limonoid aglycone
4.หากนำกากที่เหลือไปทำการแช่ใน 100% Water ปริมาณ 2 ลิตร ที่อุณหภูมิ 100 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 2 ชั่วโมง จากนั้นทำการปั่นเหวี่ยง 400 rpm 3 ครั้ง
5.จะได้สารที่ชื่อว่า Limonoid glucoside
การใช้ประโยชน์ในปัจจุบัน
มีการผลิตยูซุภายในประเทศญี่ปุ่นประมาณ 27,000 ตัน (ค.ศ. 2016) ยูซุเป็นส่วนประกอบทั่วไปในอาหารญี่ปุ่น และเป็นส่วนประกอบสำคัญในพนซุและน้ำส้มสายชูยูซุ นอกจากนี้ยังใช้ทำยูซุโคโช ชายูซุ สุรา และของหวาน
ยูซุใช้ในอาหารเกาหลีหลายประเภท เช่น ยูจา-ช็อง (유자청), , พันช์ (유자화채) และเป็นส่วนประกอบในสลัด
กระทรวงเกษตรสหรัฐสั่งห้ามนำเข้ายูซุ ทั้งต้นและผลจากต่างประเทศ
อ้างอิง
- Japan External Trade Organization (日本貿易振興機構 JETRO ジェトロ) 2021-01-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.
- Wu, Guohong Albert; Sugimoto, Chikatoshi; Kinjo, Hideyasu; Asama, Chika; Mitsube, Fumimasa; Talon, Manuel; Gmitter, Grederick G, Jr; Rokhsar, Daniel S (2021). "Diversification of mandarin citrus by hybrid speciation and apomixis". Nature Communications. 12: 4377. doi:10.1038/s41467-021-24653-0. and Supplement
- Choi, M. H., Yang, S. H., Kim, N. D., & Shin, H. J. (2022). Nomilin from Yuzu Seed Has in vitro antioxidant activity and downregulates melanogenesis in B16F10 melanoma cells through the PKA/CREB signaling pathway. Antioxidants, 11(9), 1636.
- 福留奈美, & フクトメナミ. (2020). Yuzu in Japan and South Korea: A comparative study of usage. 紀要, 1-17.
- Minamisawa, M., Yoshida, S., & Uzawa, A. (2014). The functional evaluation of waste yuzu (Citrus junos) seeds. Food & function, 5(2), 330-336.
- Japan External Trade Organization (日本貿易振興機構 JETRO ジェトロ) 2021-01-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Ministry of Agriculture, Forestry and Fisheries (農林水産省) 2016 Survey
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-11-15.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-09-28.
- "Bureau of Taste: Korean All-Purpose Yuzu Salad Dressing". Sous Chef. 12 September 2014. จากแหล่งเดิมเมื่อ 5 January 2017. สืบค้นเมื่อ 5 January 2017.
- (February 27, 2020). "Nothing Compares to Yuzu". The New Yorker. จากแหล่งเดิมเมื่อ June 4, 2020. สืบค้นเมื่อ February 27, 2020.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
yusukarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Plantaeimidcdladb Angiospermsimidcdladb Eudicotsimidcdladb Rosidsxndb Sapindaleswngs Rutaceaeskul Citrusspichis C junoschuxthwinamCitrus x junos Siebold ex Tanaka yusu yipun ユズ ormaci yuzu epnphlkhxngphuchchnid Citrus x junos sungxyuinwngssm Rutaceae exechiytawnxxkxyangyipunaelaekahliepnaehlngplukyusuthisakhy aetinpccubnmikarplukyusuinpraethsxxsetreliy sepn xitali aelafrngess echuxwayusumitnkaenidthangtxnklangkhxngcin aelaepnphnthuphsmkhamkhxngsmaemndarinkbmasan Citrus cavaleriei phasaekahlieriykyusuwa yuca 유자 odythngkhawa yusu aela yuca macakkhawa oywcu 柚子 inphasacinthipccubnhmaythungsmoxlksnayusumilksnakhlayphlekrpfrutkhnadelk phiwkhrukhra misiehluxngthungekhiywtamradbkhwamsuk miklinhxm phlyusumiesnphansunyklangpraman 5 5 7 5 esntiemtr aelaxacmikhnadethaphlekrpfrutthwip 10 esntiemtrhruxmakkwa yusuxxkphltamkingkanthimihnamaehlm ibyusumikhnadihyaelamikaniblksnakhlayibehmuxnibmakrud aelamiklinhxm yusumikhwamkhlaykhlungkb Citrus sudachi xyangmak sudaciepnphuchskulsmthimithinkaenidincnghwdothkuchima aelaepnphnthuphsmkhamrahwangyusukbsmaemndarin aetaetktangthirschatikhxngphl aelayusucamisiehluxngemuxsukaehlngkaenidaelakarkracaytwyusumitnkaenidbriewntxnbnkhxngaemnaaeyngsiinpraethscin caknncungkracaytwekhaipinpraethsekahliitaelayipun inchwngrachwngsthng kh s 618 907 aelachwngtnyukhxasuka kh s 593 710 nxkcakniinpikh s 1980 mikaraelkepliynkhwamruekiywkbthaxaharrahwangechfradbaenwhnakhxngfrngessaelaechfxaharikheskiinotekiyw thaih yusuthuknaipichprakxbkarthaxaharfrngesstngaetnnepntnmaokhrngsrangthangekhmithisakhyenuxngcakyusuepnphuchinwngssm Rutaceae okhrngsrangthangekhmicungkhlaykn odysarekhmisakhythiphbinyusumidngni 1 Nomilin 2 Obacunone 3 Ichangin glucoside 4 Limonin 5 Limonine glucoside 6 deacetylnomilin sungsarehlanilwnepnsarihkhwamkhmsungphbidthwipinphuchwngssm nxkcakniyusuyngmiprimanwitaminbi witaminxi thatuehlk aemkniesiymaekhlesiym aelasngkasi imtangcaksmchnidxunprawtisastrkarichnganinyukhexoda 1603 1868 mikarklawthungkarnayusumalxyinxangnarxn ephuxaechtwinwnehmaynkhxngchawyipun ephraa echuxwacachwyiheluxdihlewiynsadwkaelaihkhwamchumchunkbphiw nxkcakniyngekhymibnthukwamikarnayusumaepnswnphsmkhxngyapraethsthiplukmakthisudinpccubnpccubnpraethsyipunepnphunakhxngtladyusuthnginbthbathkhxngphuphlitrayihythisudaelaphubriophkhrayihythisud odyyususwnihyplukincnghwdokhci exhiema othkhuchima aelaekaaelkxyangchiokkukarekbekiywyusuepnphlimthiichewlapluknanthung 20 pi cungcasamarthekbekiywid sungyusucaxxkphlmaihekbekiywidaekhpila 1 khrngethann odyemuxthungpithiyusuphrxmekbekiywihsngekttamkingcaehndxksikhawkhnadelk aelayusucaphrxmihekbekiywinchwngeduxntulakhm thnwakhm inkareluxkphlyusuthicaekbiheluxkekbphlthiphiwepliynepnsiehluxngsdiskxnkarskdkarskdsarinyusumkniymichswnkhxngemldmathakarskdodyemldkhxngyusucaaebngxxkepn 3 chn khux Husk Shell Meal odythiaetlaswncaihsarskdxxkmaepnchuxediywknephiyngaetmitwelkhtxthaychuxsarthitangkn sungkarskdmikhntxntangdngni 1 ichswn Husk Shell hrux Meal xyangidxyangnung 200 krm 2 namaaechin 100 EtOH priman 2 litr epnewla 24 chwomng caknnthakarpnehwiyng 100 rpm 3 khrng 3 caidsarthichuxwa Limonoid aglycone 4 haknakakthiehluxipthakaraechin 100 Water priman 2 litr thixunhphumi 100 xngsaeslesiys epnewla 2 chwomng caknnthakarpnehwiyng 400 rpm 3 khrng 5 caidsarthichuxwa Limonoid glucosidekarichpraoychninpccubnmikarphlityusuphayinpraethsyipunpraman 27 000 tn kh s 2016 yusuepnswnprakxbthwipinxaharyipun aelaepnswnprakxbsakhyinphnsuaelanasmsaychuyusu nxkcakniyngichthayusuokhoch chayusu sura aelakhxnghwan yusuichinxaharekahlihlaypraephth echn yuca chxng 유자청 phnch 유자화채 aelaepnswnprakxbinsld krathrwngekstrshrthsnghamnaekhayusu thngtnaelaphlcaktangpraethsxangxingwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb yusu wikispichismikhxmulphasaxngkvsekiywkb Citrus junosJapan External Trade Organization 日本貿易振興機構 JETRO ジェトロ 2021 01 08 thi ewyaebkaemchchin Wu Guohong Albert Sugimoto Chikatoshi Kinjo Hideyasu Asama Chika Mitsube Fumimasa Talon Manuel Gmitter Grederick G Jr Rokhsar Daniel S 2021 Diversification of mandarin citrus by hybrid speciation and apomixis Nature Communications 12 4377 doi 10 1038 s41467 021 24653 0 and Supplement Choi M H Yang S H Kim N D amp Shin H J 2022 Nomilin from Yuzu Seed Has in vitro antioxidant activity and downregulates melanogenesis in B16F10 melanoma cells through the PKA CREB signaling pathway Antioxidants 11 9 1636 福留奈美 amp フクトメナミ 2020 Yuzu in Japan and South Korea A comparative study of usage 紀要 1 17 Minamisawa M Yoshida S amp Uzawa A 2014 The functional evaluation of waste yuzu Citrus junos seeds Food amp function 5 2 330 336 Japan External Trade Organization 日本貿易振興機構 JETRO ジェトロ 2021 01 08 thi ewyaebkaemchchin Ministry of Agriculture Forestry and Fisheries 農林水産省 2016 Survey khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2006 11 15 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2007 09 28 Bureau of Taste Korean All Purpose Yuzu Salad Dressing Sous Chef 12 September 2014 cakaehlngedimemux 5 January 2017 subkhnemux 5 January 2017 February 27 2020 Nothing Compares to Yuzu The New Yorker cakaehlngedimemux June 4 2020 subkhnemux February 27 2020 bthkhwamphichniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk