Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
บิวเทน (อังกฤษ: butane) เป็นสารประกอบอินทรีย์ที่มีสูตรเคมี C4H10 ลักษณะเป็นแก๊สไม่มีสี มีกลิ่นคล้ายแก๊สโซลีนหรือแก๊สธรรมชาติ มีความไวไฟสูง คำว่า "บิวเทน" อาจหมายความได้ถึง n-butane หรือ isobutane ซึ่งเป็นไอโซเมอร์กัน แต่ตามหลักการเรียกชื่อของสหภาพเคมีบริสุทธิ์และเคมีประยุกต์ระหว่างประเทศ (IUPAC) บิวเทนจะหมายถึง n-butane เพียงอย่างเดียว บิวเทนมีรากศัพท์มาจาก ซึ่งมาจากคำภาษาละติน butyrum แปลว่าเนย ถูกค้นพบโดยในปี ค.ศ. 1849 และเป็นคนแรกที่บรรยายถึงคุณสมบัติ
| |||
| |||
| ชื่อ | |||
|---|---|---|---|
| Butane | |||
| Tetracarbane (never recommended) | |||
| ชื่ออื่น Butyl hydride; Quartane; Refrigerant 3-11-0 | |||
| เลขทะเบียน | |||
| |||
3D model () |
| ||
| 969129 | |||
| |||
| |||
| เคมสไปเดอร์ |
| ||
| 100.003.136 | |||
| |||
| เลขอี | E943a | ||
| 1148 | |||
| |||
| MeSH | butane | ||
ผับเคม CID |
| ||
| |||
| |||
| UN number | 1011 | ||
(EPA) |
| ||
| |||
| |||
| คุณสมบัติ | |||
| C4H10 | |||
| มวลโมเลกุล | 58.124 g·mol−1 | ||
| ลักษณะทางกายภาพ | แก๊สไม่มีสี | ||
| กลิ่น | คล้ายแก๊สโซลีนหรือแก๊สธรรมชาติ | ||
| ความหนาแน่น | 2.48 kg/m3 (at 15 องศาเซลเซียส (59 องศาฟาเรนไฮต์)) | ||
| จุดหลอมเหลว | −140 to −134 °C; −220 to −209 °F; 133 to 139 K | ||
| จุดเดือด | −1 to 1 °C; 30 to 34 °F; 272 to 274 K | ||
| 61 mg L−1 (at 20 องศาเซลเซียส (68 องศาฟาเรนไฮต์)) | |||
| 2.745 | |||
| ความดันไอ | ~170 kPa at 283 K | ||
| กรด | |||
(χ) | -57.4·10−6 cm3/mol | ||
| อุณหเคมี | |||
ความจุความร้อน (C) | 98.49 J K−1 mol−1 | ||
(ΔfH⦵298) | −126.3–−124.9 kJ mol−1 | ||
(ΔcH⦵298) | −2.8781–−2.8769 MJ mol−1 | ||
| ความอันตราย | |||
| : | |||
 | |||
| อันตราย | |||
| H220 | |||
| P210 | |||
| NFPA 704 (fire diamond) | |||
| −60 องศาเซลเซียส (−76 องศาฟาเรนไฮต์; 213 เคลวิน) | |||
| 405 องศาเซลเซียส (761 องศาฟาเรนไฮต์; 678 เคลวิน) | |||
| 1.8–8.4% | |||
| (US health exposure limits): | |||
(Permissible) | none | ||
(Recommended) | TWA 800 ppm (1900 mg/m3) | ||
(Immediate danger) | N.D. | ||
| สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน | |||
alkanesที่เกี่ยวข้อง | |||
สารประกอบที่เกี่ยวข้อง | |||
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล | |||
บิวเทนเป็นสารไฮโดรคาร์บอนชนิดแอลเคนที่มีคาร์บอน 4 อะตอมเชื่อมต่อกันด้วยพันธะเดี่ยว บิวเทนมี 2 ไอโซเมอร์ได้แก่ n-butane และ isobutane ซึ่งทั้งสองมีสูตรเคมีเหมือนกันแต่ต่างกันที่โครงสร้าง โดย n-butane มีโครงสร้างแบบไม่มีกิ่ง ในขณะที่ isobutane เป็นโครงสร้างแบบมีกิ่ง โครงสร้างที่แตกต่างกันนี้ส่งผลให้สองไอโซเมอร์นี้มีจุดเดือดต่างกัน โดย n-butane มีจุดเดือดสูงกว่าอันเป็นผลมาจากการมีพื้นที่ผิวสัมผัสระหว่างโมเลกุลมากกว่า ส่งผลให้มีแรงระหว่างโมเลกุลมากเช่นกัน บิวเทนเป็นหนึ่งในสารที่พบในน้ำมันดิบและแก๊สธรรมชาติ และเป็นสารกลุ่มแรก ๆ ที่ถูกแยกออกเมื่อมีการกลั่นลำดับส่วนเนื่องจากมีจุดเดือดต่ำกว่าสารชนิดอื่น เมื่อเผาบิวเทนในที่ที่มีออกซิเจนมากจะได้ผลิตภัณฑ์เป็นคาร์บอนไดออกไซด์และไอน้ำ แต่หากมีออกซิเจนไม่เพียงพอจะได้คาร์บอนมอนอกไซด์หรือเขม่าคาร์บอน ดังสมการ
เมื่อมีออกซิเจนเพียงพอ:
- 2 C4H10 + 13 O2 → 8 CO2 + 10 H2O
เมื่อมีออกซิเจนไม่เพียงพอ:
- 2 C4H10 + 9 O2 → 8 CO + 10 H2O
บิวเทนใช้ผสมกับแก๊สโซลีนเป็นน้ำมันเชื้อเพลิงและใช้เพิ่มเลขออกเทนในน้ำมันเบนซิน เมื่อผสมกับโพรเพนและสารไฮโดรคาร์บอนอื่น ๆ จะได้แก๊สปิโตรเลียมเหลว (LPG) หรือแก๊สหุงต้ม นอกจากนี้ยังใช้เป็นเชื้อเพลิงของไฟแช็ก เครื่องพ่นไฟสำหรับทำอาหารและสำหรับกระป๋องสเปรย์ เมื่อใช้เป็นแก๊สสำหรับบรรจุภัณฑ์จะมีเลขอีคือ E943a บิวเทนบริสุทธิ์โดยเฉพาะ isobutane ใช้เป็นแทนที่ทำลายชั้นโอโซน บิวเทนเป็นสารระเหยที่เมื่อสูดดมเข้าไปจะก่อให้เกิด ง่วงซึม หัวใจเต้นผิดจังหวะ ความดันโลหิตผิดปกติ หมดสติ และอาจเสียชีวิตจากภาวะขาดอากาศหายใจและเว็นทริคูลาร์ ฟิบริลเลชัน
อ้างอิง
- NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0068". (NIOSH).
- Hofmann, August Wilhelm Von (1 January 1867). "I. On the action of trichloride of phosphorus on the salts of the aromatic monamines". Proceedings of the Royal Society of London. 15: 54–62. doi:10.1098/rspl.1866.0018. สืบค้นเมื่อ 20 September 2018 – โดยทาง rspl.royalsocietypublishing.org.
- "Front Matter". Nomenclature of Organic Chemistry : IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: . 2014. p. 4. doi:10.1039/9781849733069-FP001. ISBN .
Similarly, the retained names ‘ethane’, ‘propane’, and ‘butane’ were never replaced by systematic names ‘dicarbane’, ‘tricarbane’, and ‘tetracarbane’ as recommended for analogues of silane, ‘disilane’; phosphane, ‘triphosphane’; and sulfane, ‘tetrasulfane’.
- W. B. Kay (1940). "Pressure-Volume-Temperature Relations for n-Butane". Industrial & Engineering Chemistry. 32 (3): 358–360. doi:10.1021/ie50363a016.
- (PDF). USA: Matheson Tri-Gas Incorporated. 5 February 2011. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 1 October 2011. สืบค้นเมื่อ 11 December 2011.
- "butane". Online Etymology Dictionary. สืบค้นเมื่อ December 6, 2019.
- "Occ paper" (PDF). www.chem.qmul.ac.uk.
- Watts, H. (1868). Dictionary of Chemistry. Vol. 4. p. 385.
- "Intermolecular bonding - van der Waals forces". Chemguide. สืบค้นเมื่อ December 6, 2019.
- Hofmann, Andreas (2018). Physical Chemistry Essentials. Berlin, Germany: Springer. p. 476. ISBN .
- Shelley, Craig H.; Cole, Anthony R.; Markley, Timothy E. (2007). Industrial Firefighting for Municipal Firefighters. Tulsa, Oklahoma, US: Fire Engineering Books. p. 107–108. ISBN .
- Liu, Dongyou (2018). Handbook of Foodborne Diseases. Boca Raton, Florida, US: CRC Press. ISBN .
- "Butane". New World Encyclopedia. December 22, 2016. สืบค้นเมื่อ December 6, 2019.
 | บทความเคมีนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
biwethn xngkvs butane epnsarprakxbxinthriythimisutrekhmi C4H10 lksnaepnaeksimmisi miklinkhlayaeksoslinhruxaeksthrrmchati mikhwamiwifsung khawa biwethn xachmaykhwamidthung n butane hrux isobutane sungepnixosemxrkn aettamhlkkareriykchuxkhxngshphaphekhmibrisuththiaelaekhmiprayuktrahwangpraeths IUPAC biwethncahmaythung n butane ephiyngxyangediyw biwethnmiraksphthmacak sungmacakkhaphasalatin butyrum aeplwaeny thukkhnphbodyinpi kh s 1849 aelaepnkhnaerkthibrryaythungkhunsmbtibiwethn Skeletal formula of butane with all implicit hydrogens shown Skeletal formula of butane with all carbon and hydrogen atoms shownBall and stick model of the butane molecule Space filling model of the butane moleculechuxButaneTetracarbane never recommended chuxxun Butyl hydride Quartane Refrigerant 3 11 0elkhthaebiynelkhthaebiyn CAS 106 97 8 Y3D model rupphaphaebbottxb969129CHEBI 37808 YChEMBL134702 Yekhmsipedxr 7555 Y100 003 136203 448 7elkhxi E943a1148D03186 YMeSH butanephbekhm CID 7843EJ42000006LV4FOR43R YUN number 1011 EPA DTXSID7024665InChI 1S C4H10 c1 3 4 2 h3 4H2 1 2H3 YKey IJDNQMDRQITEOD UHFFFAOYSA N YCCCCkhunsmbtisutrekhmi C 4H 10mwlomelkul 58 124 g mol 1lksnathangkayphaph aeksimmisiklin khlayaeksoslinhruxaeksthrrmchatikhwamhnaaenn 2 48 kg m3 at 15 xngsaeslesiys 59 xngsafaerniht cudhlxmehlw 140 to 134 C 220 to 209 F 133 to 139 Kcudeduxd 1 to 1 C 30 to 34 F 272 to 274 Klalayinna 61 mg L 1 at 20 xngsaeslesiys 68 xngsafaerniht 2 745khwamdnix 170 kPa at 283 Kkrd x 57 4 10 6 cm3 molxunhekhmikhwamcukhwamrxn C 98 49 J K 1 mol 1 DfH 298 126 3 124 9 kJ mol 1 DcH 298 2 8781 2 8769 MJ mol 1khwamxntray xntrayH220P210NFPA 704 fire diamond 140SA 60 xngsaeslesiys 76 xngsafaerniht 213 ekhlwin 405 xngsaeslesiys 761 xngsafaerniht 678 ekhlwin 1 8 8 4 US health exposure limits Permissible none Recommended TWA 800 ppm 1900 mg m3 Immediate danger N D sarprakxbxunthiekiywkhxngknalkanesthiekiywkhxng Propanesarprakxbthiekiywkhxnghakmiidrabuepnxun khxmulkhangtnnikhuxkhxmulsar n phawamatrthanthi 25 C 100 kPa xangxingklxngkhxmul biwethnepnsarihodrkharbxnchnidaexlekhnthimikharbxn 4 xatxmechuxmtxkndwyphnthaediyw biwethnmi 2 ixosemxridaek n butane aela isobutane sungthngsxngmisutrekhmiehmuxnknaettangknthiokhrngsrang ody n butane miokhrngsrangaebbimmiking inkhnathi isobutane epnokhrngsrangaebbmiking okhrngsrangthiaetktangknnisngphlihsxngixosemxrnimicudeduxdtangkn ody n butane micudeduxdsungkwaxnepnphlmacakkarmiphunthiphiwsmphsrahwangomelkulmakkwa sngphlihmiaerngrahwangomelkulmakechnkn biwethnepnhnunginsarthiphbinnamndibaelaaeksthrrmchati aelaepnsarklumaerk thithukaeykxxkemuxmikarklnladbswnenuxngcakmicudeduxdtakwasarchnidxun emuxephabiwethninthithimixxksiecnmakcaidphlitphnthepnkharbxnidxxkisdaelaixna aethakmixxksiecnimephiyngphxcaidkharbxnmxnxkisdhruxekhmakharbxn dngsmkar emuxmixxksiecnephiyngphx 2 C4H10 13 O2 8 CO2 10 H2O emuxmixxksiecnimephiyngphx 2 C4H10 9 O2 8 CO 10 H2O biwethnichphsmkbaeksoslinepnnamnechuxephlingaelaichephimelkhxxkethninnamnebnsin emuxphsmkbophrephnaelasarihodrkharbxnxun caidaekspiotreliymehlw LPG hruxaekshungtm nxkcakniyngichepnechuxephlingkhxngifaechk ekhruxngphnifsahrbthaxaharaelasahrbkrapxngsepry emuxichepnaekssahrbbrrcuphnthcamielkhxikhux E943a biwethnbrisuththiodyechphaa isobutane ichepnaethnthithalaychnoxosn biwethnepnsarraehythiemuxsuddmekhaipcakxihekid ngwngsum hwicetnphidcnghwa khwamdnolhitphidpkti hmdsti aelaxacesiychiwitcakphawakhadxakashayicaelaewnthrikhular fibrilelchn wikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb biwethnxangxingNIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards 0068 NIOSH Hofmann August Wilhelm Von 1 January 1867 I On the action of trichloride of phosphorus on the salts of the aromatic monamines Proceedings of the Royal Society of London 15 54 62 doi 10 1098 rspl 1866 0018 subkhnemux 20 September 2018 odythang rspl royalsocietypublishing org Front Matter Nomenclature of Organic Chemistry IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 Blue Book Cambridge 2014 p 4 doi 10 1039 9781849733069 FP001 ISBN 978 0 85404 182 4 Similarly the retained names ethane propane and butane were never replaced by systematic names dicarbane tricarbane and tetracarbane as recommended for analogues of silane disilane phosphane triphosphane and sulfane tetrasulfane W B Kay 1940 Pressure Volume Temperature Relations for n Butane Industrial amp Engineering Chemistry 32 3 358 360 doi 10 1021 ie50363a016 PDF USA Matheson Tri Gas Incorporated 5 February 2011 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 1 October 2011 subkhnemux 11 December 2011 butane Online Etymology Dictionary subkhnemux December 6 2019 Occ paper PDF www chem qmul ac uk Watts H 1868 Dictionary of Chemistry Vol 4 p 385 Intermolecular bonding van der Waals forces Chemguide subkhnemux December 6 2019 Hofmann Andreas 2018 Physical Chemistry Essentials Berlin Germany Springer p 476 ISBN 9783319741673 Shelley Craig H Cole Anthony R Markley Timothy E 2007 Industrial Firefighting for Municipal Firefighters Tulsa Oklahoma US Fire Engineering Books p 107 108 ISBN 9781593700812 Liu Dongyou 2018 Handbook of Foodborne Diseases Boca Raton Florida US CRC Press ISBN 9781351863483 Butane New World Encyclopedia December 22 2016 subkhnemux December 6 2019 bthkhwamekhminiyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk