เทศกาลล่าปา

เทศกาลล่าปา (จีน: 臘八節) เป็นวันหยุดตามประเพณีของจีนที่จัดขึ้นในวันที่ 8 ของเดือนล่า (หรือล่าเยฺว่ 臘月) คือเดือน 12 ตามปฏิทินจีน ถือเป็นการเริ่มต้นของช่วงเทศกาลตรุษจีน ในวันเทศกาลนี้มีประเพณีรับประทานโจ๊กล่าปา

เทศกาลล่าปา
ชามโจ๊กล่าปา
ชื่อทางการ	ล่าปาเจี๋ย (臘八節, 腊八节; Làbā Jié)
จัดขึ้นโดย	ชาวจีน
ความสำคัญ	การเฉลิมฉลองส่งท้ายปี, การเฉลิมฉลองการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า
การถือปฏิบัติ	รับประทานโจ๊กล่าปา ฯลฯ
วันที่	วันที่ 8 เดือน 12 ตามปฏิทินจันทรคติ
วันที่ในปี 2023	18 มกราคม
วันที่ในปี 2024	18 มกราคม
วันที่ในปี 2025	7 มกราคม
ส่วนเกี่ยวข้อง	โรฮัตสึ (ในประเทศญี่ปุ่น) เทศกาลอื่นที่เกี่ยวข้อง วันวิสาขบูชา (ในประเทศศรีลังกา พม่า ไทย กัมพูชา ลาว)

เทศกาลล่าปา
อักษรจีนตัวเต็ม	臘八
อักษรจีนตัวย่อ	腊八
ความหมายตามตัวอักษร	"แปดแห่งล่า"
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน Làbā IPA [lâ.pá] ภาษากวางตุ้งมาตรฐาน อักษรโรมันแบบเยล Laahp-baat IPA [làːp̚ pāːt̚] ยฺหวิดเพ็ง Laap^6-baat^3

เทศกาลล่าปาไม่ได้มีการกำหนดวันแน่นอนจนกระทั่งในยุคราชวงศ์เหนือ-ใต้เมื่อได้รับอิทธิพลจากศาสนาพุทธ จึงมีการกำหนดให้วันที่ 8 ของเดือน 12 เป็นวันเทศกาล ซึ่งถือเป็นวันตรัสรู้ของพระพุทธเจ้าด้วย ดังนั้นธรรมเนียมประเพณีหลายอย่างของเทศกาลล่าปาจึงมีความเกี่ยวข้องกับศาสนาพุทธ เทศกาลนี้เทียบได้โดยตรงกับเทศกาลโรฮัตสึของญี่ปุ่นและของเอเชียใต้

ประวัติ

ชื่อของเทศกาลล่าปาบ่งบอกถึงวันที่บนปฏิทินจีน ล่าเป็นชื่อของเดือน 12 และเดือนสุดท้าย ส่วนปามีความหมายว่า "แปด" ในจีนยุคโบราณ เลข "แปด" สื่อถึงการบวงสรวงถึงเทพเจ้า 8 องค์ในช่วงท้ายปี

เทศกาลในรูปแบบดั้งเดิมมีการเฉลิมฉลองโดยการบวงสรวงแก่เทพเจ้าและบรรพบุรุษเพื่อขอพรให้มีโชคลาภ สุขภาพ ความปลอดภัย และการเก็บเกี่ยวได้ผลดีในปีใหม่ คำว่าล่าเดิมหมายถึงการบวงสรวงเหล่านี้

หลังจากศาสนาพุทธแพร่หลายในจีนในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 1 เทศกาลล่าปาได้ถูกใช้เพื่อเป็นที่รำลึกถึงการตรัสรู้ของพระโคตมพุทธเจ้า และมีการกำหนดวันที่ที่แน่นอน (วันที่ 8 ของเดือน 12) ในยุคราชวงศ์เหนือ-ใต้

ในยุคราชวงศ์ชิง พิธีกรรมของเทศกาลล่าปาจัดขึ้นในวัดยงเหอในกรุงปักกิ่ง

ประเพณี

เทศกาลล่าปาถือเป็นการเป็นเริ่มต้นของเทศกาลตรุษจีนซึ่งจะอยู่ในช่วงอีกประมาณ 3 สัปดาห์ให้หลัง

ประเพณีเก่าแก่คือการตีกลองเพื่อขับไล่โรคภัยไข้เจ็บ การปฏิบัติเช่นนี้มีต้นกำเนิดมาจากประเพณีโบราณของการใช้เวทมนตร์ และยังคงมีการปฏิบัติในสถานที่ต่าง ๆ เช่นใน มณฑลหูหนาน

โจ๊กล่าปา

ตามธรรมเนียมแล้ว การรับประทานโจ๊กล่าปาเป็นองค์ประกอบสำคัญของเทศกาลนี้ มีเรื่องเล่าในตำนานจำนวนมากที่เล่าถึงต้นกำเนิดของโจ๊กล่าปา เรื่องเล่าหนึ่งกล่าวว่าโจ๊กล่าป่ามีต้นกำเนิดในยุคราชวงศ์ซ่ง โดยมีอารามพุทธที่แจกจ่ายโจ๊กให้กับผู้คนเพื่อเป็นเกียรติแก่เรื่องราวที่ศากยมุนี (พระโคตมพุทธเจ้า) ตรัสรู้ในวันที่ 8 เดือน 12 หลังพระองค์เสวยปายาส

โจ๊กล่าปาหรือล่าปาโจว (臘八粥; Làbāzhōu) เป็นที่นิยมอย่างมากในหลายสถานที่ในประเทศจีน ใช้ข้าว ถั่ว ผลเปลือกแข็งเมล็ดเดียว และผลไม้แห้งหลายชนิดเป็นส่วนผสมหลัก ผู้คนเชื่อว่าโจ๊กล่าปาดีต่อสุขภาพในฤดูหนาว

โจ๊กล่าป่ายังเป็นที่รู้จักในอีกชื่อว่า "โจ๊กแปดสมบัติ" หรือ "ปาเป่าโจว" (八宝粥; Bā bǎo zhōu) และมักทำด้วยส่วนผสมตั้งแต่ 8 อย่างขึ้นไปที่สื่อถึงโชคดี แปดเป็นเลขมงคลในประเทศจีน และคำว่าปาในล่าปาก็มีความหมายถึงเลขแปด

โจ๊กล่าปามีหลากหลายรูปแบบในภูมิภาคต่าง ๆ ของจีน ส่วนผสมมีตั้งแต่ธัญพืชผสม เช่น ข้าว และข้าวบาร์เลย์, ถั่วและผลเปลือกแข็งเมล็ดเดียว เช่น ถั่วเขียว ถั่วอาซูกิ ถั่วลิสง วอลนัต และเกาลัด, ผลไม้แห้ง เช่น พุทราจีน ลำไย ลูกเกด และเก๋ากี้, ส่วนผสมอื่น ๆ เช่น ผักและเนื้อสัตว์

กระเทียมล่าปา

กระเทียมล่าปา

อาหารในเทศกาลล่าป่าอีกอย่างหนึ่งคือซึ่งเป็นที่นิยมอย่างมากในภาคเหนือของจีน คำว่ากระเทียมในภาษาจีนคือซฺว่าน (蒜; suàn) ซึ่งพ้องเสียงคำว่าซฺว่าน (算; suàn) ที่มีความหมายว่า "คำนวณ" และกล่าวกันว่าในเทศกาลล่าปา ธุรกิจต่าง ๆ ควรจัดทำงบดุลและคำนวนรายรับรายจ่ายของปีนั้น ๆ กระเทียมล่าปาทำโดยการแช่กระเทียมในน้ำส้มสายชู กระเทียมล่าปาจะแช่ในน้ำส้มสายชูตั้งแต่เทศกาลล่าปาจนถึงเทศกาลตรุษจีน จากนั้นกระเทียมและน้ำส้มสายชูก็จะถูกใช้ร่วมกับเกี๊ยวเจี่ยวจึ (餃子) ในช่วงเทศกาลตรุษจีน

ในวัฒนธรรมประชานิยม

เทศกาลล่ามีความเกี่ยวข้องกับเนื้อเรื่องนวนิยายเรื่องมังกรทลายฟ้าของกิมย้ง

ในปี ค.ศ. 2011 กูเกิลเผยแพร่กูเกิล ดูเดิลเพื่อเฉลิมฉลองเทศกาลล่าป่า

อ้างอิง

1. "'Eight treasure congee' shines during Laba Festival". www.chinadaily.com.cn. สืบค้นเมื่อ 22 November 2022.
2. Guang, Xing (November 2013). "Buddhist Impact on Chinese Culture". Asian Philosophy. 23 (4): 305–322. doi:10.1080/09552367.2013.831606. S2CID 145072418. สืบค้นเมื่อ 22 November 2022.
3. "The Laba Festival". www.magzter.com (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 22 November 2022.
4. "新年纳余庆 嘉节启新芳——古诗词里的春节习俗". guoqing.china.com.cn. สืบค้นเมื่อ 22 November 2022.
5. Gong, Wen (2007). Lifestyle in China (ภาษาอังกฤษ). 五洲传播出版社. p. 14. ISBN . สืบค้นเมื่อ 23 November 2022.
6. "腊八节的传说和习俗(图)". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-01-14.
7. Stepanchuk, Carol (1991). Mooncakes and Hungry Ghosts: Festivals of China. San Francisco: China Books & Periodicals. pp. 3–6. ISBN .
8. "农历腊八节:有悠久传统和历史 喝腊八粥腌腊八蒜". 中新网. สืบค้นเมื่อ 22 November 2022.
9. Hoon Ang, Swee (1 January 1997). "Chinese consumers' perception of alpha-numeric brand names". Journal of Consumer Marketing. 14 (3): 220–233. doi:10.1108/07363769710166800. ISSN 0736-3761. สืบค้นเมื่อ 22 November 2022.
10. "7 Chinese dishes that are completely plant-based". South China Morning Post (ภาษาอังกฤษ). 5 April 2019. สืบค้นเมื่อ 22 November 2022.
11. Block, E. (2010). Garlic and Other Alliums: The Lore and the Science. Royal Society of Chemistry. ISBN .
12. "Laba Rice Porridge Festival 2011". สืบค้นเมื่อ 11 January 2015.

แหล่งข้อมูลอื่น

• "腊八节". Netor网同纪念 (ภาษาจีน). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-01-08.
• "沖縄エコツアー-沖縄の風習編". のんびりゆっくり沖縄自然体験エコツアー (ภาษาญี่ปุ่น). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-12-14.