สมถะ เป็นภาษาบาลี แปลว่า สงบ ในคัมภีร์มีใช้ใน 3 แบบ ดังนี้ :
สมถกรรมฐาน
สมถกรรมฐาน หมายถึง กรรมฐานอันเป็นอุบายสงบใจ ซึ่งคู่กับวิปัสสนากรรมฐานอันเป็นอุบายเรืองปัญญา สมถกรรมฐาน คือ วิธีการในอันที่จะเพิ่มพูนสมาธิ คู่กับ วิปัสสนากรรมฐาน คือวิธีการในอันที่จะเพิ่มพูนสติ
สมถกรรมฐาน อารมณ์กรรมฐานที่ทำให้บรรลุอุปจารสมาธิขึ้นไป มีอยู่ 40 อย่าง คือ
พุทธานุสสติ ธัมมานุสสติ สังฆานุสสติ สีลานุสสติ จาคานุสสติ เทวตานุสสติ มรณานุสสติ อุปสมานุสสติ จตุธาตุววัฏฐาน อาหาเรปฏิกูลสัญญา เป็นอารมณ์ให้สำเร็จอุปจารสมาธิ (หมายถึงทำได้สูงสุดที่อุปจารสมาธิ)
อสุภ 10 และกายคตาสติ เป็นอารมณ์ให้สำเร็จปฐมฌาน
เมตตา กรุณา มุทิตา เป็นอารมณ์ให้สำเร็จตติยฌาน
อุเบกขา ปฐวีกสิณ อาโปกสิณ วาโยกสิณ เตโชกสิณ โลหิตกสิณ นีลกสิณ ปีตกสิณ โอทาตกสิณ อาโลกกสิณ และอานาปานสติ เป็นอารมณ์ให้สำเร็จจตุตถฌาน
อากาสกสิณ เป็นอารมณ์ให้สำเร็จ อากาสานัญจายตนะ, วิญญาณัญจายตนะ เป็นอารมณ์ให้สำเร็จ วิญญาณัญจายตนะ, อากิญจัญญายตนะ เป็นอารมณ์ให้สำเร็จ อากิญจัญญายตนะ, เนวสัญญานาสัญญายตนะ เป็นอารมณ์ให้สำเร็จ เนวสัญญานาสัญญายตนะ
กสิณ 10 และอัปปมัญญา 4 ควรขยายอารมณ์กรรมฐาน
อรูปกรรมฐาน ก้าวล่วง รูป, เนวสัญญานาสัญญายตนะ ก้าวล่วง เวทนาและสัญญา
กสิณ 10 เป็นปัจจัยแห่งอภิญญา5 และกรรมฐานที่เหลือไม่เป็นปัจจัยแห่งอภิญญา5
เนวสัญญานาสัญญายตนะ ไม่เป็นเหตุแห่งวิปัสสนา
กสิณ 10 อสุภ 10 กายคตาสติ และอานาปานสติ มีนิมิตเป็นอารมณ์กรรมฐาน
วิญญาณัญจายตนะ เนวสัญญานาสัญญายตนะ พุทธานุสสติ ธัมมานุสสติ สังฆานุสสติ สีลานุสสติ จาคานุสสติ เทวตานุสสติ มรณานุสสติ อุปสมานุสสติ จตุธาตุววัฏฐาน อาหาเรปฏิกูลสัญญา มีสภาวธรรมเป็นอารมณ์กรรมฐาน
อัปปมัญญา 4 อากาสานัญจายตนะและอากิญจัญญายตนะ เป็นอารมณ์ที่พูดไม่ถูก ไม่มีทั้งนิมิตและสภาวธรรมเป็นอารมณ์กรรมฐาน
อสุภ 10 ปฐวีกสิณ อาโปกสิณ วาโยกสิณ เตโชกสิณ โลหิตกสิณ นีลกสิณ ปีตกสิณ โอทาตกสิณ อาโลกกสิณ กำหนดนิมิตโดยการเห็น
อานาปานสติ กำหนดนิมิตโดยการถูกกระทบ
วาโยกสิณ กำหนดนิมิตโดยการเห็นและการถูกกระทบ
พุทธานุสสติ ธัมมานุสสติ สังฆานุสสติ สีลานุสสติ จาคานุสสติ เทวตานุสสติ มรณานุสสติ อุปสมานุสสติ จตุธาตุววัฏฐาน อาหาเรปฏิกูลสัญญา เมตตา กรุณา มุทิตา กำหนดนิมิตโดยการฟังหรือคิดพิจารณา
กายคตาสติ กำหนดนิมิตโดยการเห็นและการฟังหรือคิดพิจารณา
อุเบกขาเป็นบาทฐานต่อจากตติยฌานของผู้เจริญเมตตา กรุณา มุทิตา, อากาสกสิณเป็นบาทฐานต่อจากปฐมฌานของผู้เจริญกสิณทั้ง9(เว้นอากาสกสิณ) อรูปกรรมฐานเป็นบาทฐานต่อจากจตุตถฌานของผู้เจริญอากาสกสิณ, อรูปกรรมฐานบทต่ำกว่าย่อมเป็นปัจจัยเกื้อหนุนแก่อรูปกรรมฐานบทที่สูงกว่าโดยลำดับ คือ อากาสกสิณย่อมเป็นปัจจัยเกื้อหนุนแก่อากาสานัญจายตนะ อากาสานัญจายตนะย่อมเป็นปัจจัยเกื้อหนุนแก่วิญญาณัญจายตนะ วิญญาณัญจายตนะย่อมเป็นปัจจัยเกื้อหนุนแก่อากิญจัญญายตนะ อากิญจัญญายตนะย่อมเป็นปัจจัยเกื้อหนุนแก่เนวสัญญานาสัญญายตนะ, อุเบกขา อากาสกสิณ อรูปกรรมฐาน ผู้ใหม่ไม่พึงปฏิบัติก่อนเพราะเป็นอารมณ์ที่ลึกซึ้ง,
อสุภ 10 กายคตาสติ อานาปานสติ จตุธาตุววัฏฐาน เป็นทั้งสมถกรรมฐานและวิปัสสนากรรมฐาน เพราะมีรูปนามเป็นอารมณ์ , กสิณ 10 อัปปมัญญา 4 อรูปฌาน 4 พุทธานุสสติ ธัมมานุสสติ สังฆานุสสติ สีลานุสสติ จาคานุสสติ เทวตานุสสติ มรณานุสสติ อุปสมานุสสติ อาหาเรปฏิกูลสัญญา จัดเป็นสมถกรรมฐานอย่างเดียว เพราะไม่มีรูปนามเป็นอารมณ์
กสิณ 10 | ปฏิภาคนิมิต | อุปจารสมาธิ | ปฐมฌาน | ทุติยฌาน | ตติยฌาน | จตุตถฌาน | |||||
อสุภะ 10 | ปฏิภาคนิมิต | อุปจารสมาธิ | ปฐมฌาน | ทุติยฌาน | ตติยฌาน | จตุตถฌาน | |||||
อนุสติ 8ข้อแรก | อุปจารสมาธิ | ||||||||||
กายคตาสติ | ปฏิภาคนิมิต | อุปจารสมาธิ | ปฐมฌาน | ||||||||
อานาปานสติ | ปฏิภาคนิมิต | อุปจารสมาธิ | ปฐมฌาน | ทุติยฌาน | ตติยฌาน | จตุตถฌาน | |||||
อัปปมัญญา 3ข้อแรก | อุปจารสมาธิ | ปฐมฌาน | ทุติยฌาน | ตติยฌาน | |||||||
อุเบกขาพรหมวิหาร | อุปจารสมาธิ | จตุตถฌาน | |||||||||
อาหาเรปฏิกูลสัญญา | อุปจารสมาธิ | ||||||||||
จตุธาตุววัฏฐาน | อุปจารสมาธิ | ||||||||||
อากาสานัญจายตนะ | อุปจารสมาธิ | จตุตถฌาน | อากาสานัญจายตนะ | ||||||||
วิญญาณัญจายตนะ | อุปจารสมาธิ | จตุตถฌาน | วิญญาณัญจายตนะ | ||||||||
อากิญจัญญายตนะ | อุปจารสมาธิ | จตุตถฌาน | อากิญจัญจายตนฌาน | ||||||||
เนวสัญญานาสัญญายตนะ | อุปจารสมาธิ | จตุตถฌาน | เนวสัญญานาสัญญายตนะ |
อ้างอิง
- http://www.palungjit.com/tripitaka/search.php?kword=%CD%C7%D4%CA%D2%CB%D2%C3%D0[]
- คัมภีร์วิสุทธิมรรค
- คัมภีร์วิมุตติมรรค
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
smtha epnphasabali aeplwa sngb inkhmphirmiichin 3 aebb dngni cittsmtha khwamsngbrangbcakxkuslniwrnaehngcit du smthkrrmthan xthikrnsmtha withikarsngbrangbkarthaelaamieruxngmirawkninhmusngkh mi 7 xyang eriyk sphphsngkharsmtha khwamsngbrangbsngkharthngpwng hmaythung phraniphphansmthkrrmthansmthkrrmthan hmaythung krrmthanxnepnxubaysngbic sungkhukbwipssnakrrmthanxnepnxubayeruxngpyya smthkrrmthan khux withikarinxnthicaephimphunsmathi khukb wipssnakrrmthan khuxwithikarinxnthicaephimphunsti smthkrrmthan xarmnkrrmthanthithaihbrrluxupcarsmathikhunip mixyu 40 xyang khux ksin 10 xsuph 10 xnussti 10 hruxphrhmwihar 4 4 phuththanussti thmmanussti sngkhanussti silanussti cakhanussti ethwtanussti mrnanussti xupsmanussti ctuthatuwwtthan xahaerptikulsyya epnxarmnihsaercxupcarsmathi hmaythungthaidsungsudthixupcarsmathi xsuph 10 aelakaykhtasti epnxarmnihsaercpthmchan emtta kruna muthita epnxarmnihsaercttiychan xuebkkha pthwiksin xaopksin waoyksin etochksin olhitksin nilksin pitksin oxthatksin xaolkksin aelaxanapansti epnxarmnihsaercctutthchan xakasksin epnxarmnihsaerc xakasanycaytna wiyyanycaytna epnxarmnihsaerc wiyyanycaytna xakiycyyaytna epnxarmnihsaerc xakiycyyaytna enwsyyanasyyaytna epnxarmnihsaerc enwsyyanasyyaytna ksin 10 aelaxppmyya 4 khwrkhyayxarmnkrrmthan xrupkrrmthan kawlwng rup enwsyyanasyyaytna kawlwng ewthnaaelasyya ksin 10 epnpccyaehngxphiyya5 aelakrrmthanthiehluximepnpccyaehngxphiyya5 enwsyyanasyyaytna imepnehtuaehngwipssna ksin 10 xsuph 10 kaykhtasti aelaxanapansti minimitepnxarmnkrrmthan wiyyanycaytna enwsyyanasyyaytna phuththanussti thmmanussti sngkhanussti silanussti cakhanussti ethwtanussti mrnanussti xupsmanussti ctuthatuwwtthan xahaerptikulsyya misphawthrrmepnxarmnkrrmthan xppmyya 4 xakasanycaytnaaelaxakiycyyaytna epnxarmnthiphudimthuk immithngnimitaelasphawthrrmepnxarmnkrrmthan xsuph 10 pthwiksin xaopksin waoyksin etochksin olhitksin nilksin pitksin oxthatksin xaolkksin kahndnimitodykarehn xanapansti kahndnimitodykarthukkrathb waoyksin kahndnimitodykarehnaelakarthukkrathb phuththanussti thmmanussti sngkhanussti silanussti cakhanussti ethwtanussti mrnanussti xupsmanussti ctuthatuwwtthan xahaerptikulsyya emtta kruna muthita kahndnimitodykarfnghruxkhidphicarna kaykhtasti kahndnimitodykarehnaelakarfnghruxkhidphicarna xuebkkhaepnbaththantxcakttiychankhxngphuecriyemtta kruna muthita xakasksinepnbaththantxcakpthmchankhxngphuecriyksinthng9 ewnxakasksin xrupkrrmthanepnbaththantxcakctutthchankhxngphuecriyxakasksin xrupkrrmthanbthtakwayxmepnpccyekuxhnunaekxrupkrrmthanbththisungkwaodyladb khux xakasksinyxmepnpccyekuxhnunaekxakasanycaytna xakasanycaytnayxmepnpccyekuxhnunaekwiyyanycaytna wiyyanycaytnayxmepnpccyekuxhnunaekxakiycyyaytna xakiycyyaytnayxmepnpccyekuxhnunaekenwsyyanasyyaytna xuebkkha xakasksin xrupkrrmthan phuihmimphungptibtikxnephraaepnxarmnthiluksung xsuph 10 kaykhtasti xanapansti ctuthatuwwtthan epnthngsmthkrrmthanaelawipssnakrrmthan ephraamirupnamepnxarmn ksin 10 xppmyya 4 xrupchan 4 phuththanussti thmmanussti sngkhanussti silanussti cakhanussti ethwtanussti mrnanussti xupsmanussti xahaerptikulsyya cdepnsmthkrrmthanxyangediyw ephraaimmirupnamepnxarmn khidkhnkhwamsaerckhxngkrrmthanaetlapraephth ksin 10 ptiphakhnimit xupcarsmathi pthmchan thutiychan ttiychan ctutthchanxsupha 10 ptiphakhnimit xupcarsmathi pthmchan thutiychan ttiychan ctutthchanxnusti 8khxaerk xupcarsmathikaykhtasti ptiphakhnimit xupcarsmathi pthmchanxanapansti ptiphakhnimit xupcarsmathi pthmchan thutiychan ttiychan ctutthchanxppmyya 3khxaerk xupcarsmathi pthmchan thutiychan ttiychanxuebkkhaphrhmwihar xupcarsmathi ctutthchanxahaerptikulsyya xupcarsmathictuthatuwwtthan xupcarsmathixakasanycaytna xupcarsmathi ctutthchan xakasanycaytnawiyyanycaytna xupcarsmathi ctutthchan wiyyanycaytnaxakiycyyaytna xupcarsmathi ctutthchan xakiycycaytnchanenwsyyanasyyaytna xupcarsmathi ctutthchan enwsyyanasyyaytnaxangxinghttp www palungjit com tripitaka search php kword CD C7 D4 CA D2 CB D2 C3 D0 lingkesiy khmphirwisuththimrrkh khmphirwimuttimrrkh bthkhwamsasnaphuththniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldk