ทรงพาราโบลา หร อ พาราโบลอยด paraboloid ค อผ วกำล งสองท แสดงด วยสมการทรงพาราโบลาของการหม นรอบทรงพาราโบลาเช งไฮเพอร โบลาพ

ทรงพาราโบลา หรือ พาราโบลอยด์ (paraboloid) คือผิวกำลังสองที่แสดงด้วยสมการ

z={\frac {x^{2}}{a^{2}}}\pm {\frac {y^{2}}{b^{2}}}

ภาพตัดขวางของทรงพาราโบลาที่แสดงโดยสมการนี้เทียบกับระนาบแนวตั้ง (ตั้งฉากกับแกน z) จะเป็นพาราโบลา

โดยเครื่องหมาย $\pm$ แสดงว่าอาจเป็นบวกหรือลบ อาจแบ่งเป็น

z={\frac {x^{2}}{a^{2}}}+{\frac {y^{2}}{b^{2}}}

เรียกว่า ทรงพาราโบลาเชิงวงรี (elliptical paraboloid) ซึ่งภาพตัดขวางตามระนาบแนวนอนเป็นรูปวงรี และ

z={\frac {x^{2}}{a^{2}}}-{\frac {y^{2}}{b^{2}}}

เรียกว่า ทรงพาราโบลาเชิงไฮเพอร์โบลา (hyperbolic paraboloid) ซึ่งภาพตัดขวางตามระนาบแนวนอนจะเป็นรูปไฮเพอร์โบลา

สำหรับทรงพาราโบลาเชิงวงรีที่ a = b นั่นคือ

z={\frac {x^{2}}{a^{2}}}+{\frac {y^{2}}{a^{2}}}

จะเรียกว่าเป็น ทรงพาราโบลาของการหมุนรอบ (paraboloid of revolution) ภาพตัดขวางตามระนาบแนวนอนจะเป็นรูปวงกลม

การใช้ในงานวิศวกรรม

คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (แสง) และเสียงที่แผ่เข้ามาขนานกับทรงพาราโบลาของการหมุนรอบจะมารวมกันที่จุดเดียวคือที่จุดโฟกัสของทรงพาราโบลา หลักการนี้ถูกใช้ในอุปกรณ์ต่าง ๆ อย่างกว้างขวาง เช่น

กล้องโทรทรรศน์สะท้อนแสง
ไมโครโฟนพาราโบลา
ไมโครโฟนที่ใช้ตัวสะท้อนพาราโบลาเพื่อเพิ่มพลังงานของเสียงเป้าหมาย
โทรศัพท์พาราโบลา (เครื่องอัดเสียงพาราโบลา)
อุปกรณ์ทดลองซึ่งออกแบบโดยให้พาราโบลาสองอันหันเข้าหากัน เพื่อให้ได้ยินเสียงเบา ๆ ที่จุดโฟกัสฝั่งตรงข้าม

อ้างอิง

スポーツ中継向け「ターゲットマイク技術」を開発 2020-11-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน、NTT、2019年10月8日閲覧。
展示物・実験アイテム、学研科学創造研究所、2019年10月8日閲覧。
パラボラ、名古屋市科学館、2019年10月8日閲覧。

[1] スポーツ中継向け「ターゲットマイク技術」を開発 2020-11-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน、NTT、2019年10月8日閲覧。

[2] 展示物・実験アイテム、学研科学創造研究所、2019年10月8日閲覧。

[3] パラボラ、名古屋市科学館、2019年10月8日閲覧。