เบอร์ลิน หรือ แบร์ลีน (เยอรมัน: Berlin, ออกเสียง: [bɛʁˈliːn] ( ฟังเสียง)) เป็นเมืองหลวงและรัฐหนึ่งในสิบหกรัฐสหพันธ์ของประเทศเยอรมนี มีประชากร 3.4 ล้านคนในเขตเมือง มากที่สุดในเยอรมนี และมากเป็นอันดับสองในสหภาพยุโรป เป็นศูนย์กลางของเขตนครหลวงเบอร์ลิน-บรันเดินบวร์ค ทางตะวันออกเฉียงเหนือของเยอรมนี มีประชากรในเขตนครหลวงรวม 5 ล้านคนจาก 180 ชาติ มากเป็นอันดับเก้าในสหภาพยุโรป
เบอร์ลิน | |
---|---|
แบร์ลีน Berlin | |
จากบนลงล่าง จากซ้ายไปขวา: เส้นขอบฟ้า; ประตูบรันเดินบวร์ค; อาสนวิหารเบอร์ลิน; พระราชวังชาร์ล็อทเทินบวร์ค; เกาะพิพิธภัณฑ์และหอกระจายภาพเบอร์ลิน; เสาแห่งชัยชนะ; จัตุรัสพ็อทซ์ดัม และอาคารไรชส์ทาค | |
ธง ตราอาร์ม | |
เบอร์ลิน ตำแหน่งของเบอร์ลินในประเทศเยอรมนี เบอร์ลิน เบอร์ลิน (ยุโรป) | |
พิกัด: 52°31′12″N 13°24′18″E / 52.52000°N 13.40500°E | |
ประเทศ | เยอรมนี |
รัฐ | |
การปกครอง | |
• องค์กร | |
• | (SPD) |
พื้นที่ | |
• นคร/รัฐ | 891.3 ตร.กม. (344.1 ตร.ไมล์) |
• เขตเมือง | 3,743 ตร.กม. (1,445 ตร.ไมล์) |
• รวมปริมณฑล | 30,546 ตร.กม. (11,794 ตร.ไมล์) |
ความสูง | 34 เมตร (112 ฟุต) |
ประชากร (ค.ศ. 2021) | |
• นคร/รัฐ | 3,850,809 คน |
• เขตเมือง | 4,890,363 คน |
• รวมปริมณฑล | 6,144,600 คน |
เดมะนิม | ชาวเบอร์ลิน |
เขตเวลา | (เวลายุโรปกลาง) |
• ฤดูร้อน (เวลาออมแสง) | (เวลาออมแสงยุโรปกลาง) |
รหัสพื้นที่ | |
รหัสภูมิศาสตร์ | : DE3 |
รหัส ISO 3166 | DE-BE |
ทะเบียนพาหนะ | B |
155 พันล้านยูโร (2020) | |
จีอาร์พี (ต่อหัว) | 41,000 ยูโร (2020) |
เฮชดีไอ (2018) | 0.964 very high · |
เว็บไซต์ | www |
เบอร์ลินเป็นหนึ่งในศูนย์กลางที่มีอิทธิพลที่สุดของยุโรป ในด้านการเมือง วัฒนธรรม สื่อสารมวลชน และวิทยาการ เป็นศูนย์กลางที่สำคัญของการคมนาคมทางอากาศและทางรางของทวีป พื้นฐานเศรษฐกิจของเมืองคือธุรกิจบริการอันหลากหลาย ซึ่งประกอบไปด้วย อุตสาหกรรมการสร้างสรรค์ บริษัทด้านสื่อ การบริการสิ่งแวดล้อม ศูนย์การประชุมและแสดงสินค้า เบอร์ลินเป็นเมืองที่มีนักท่องเที่ยวมากเป็นอันดับสามของยุโรป อุตสาหกรรมอื่น ๆ รวมถึง วิศวกรรมจราจร ออปโตอิเล็กทรอนิกส์ ไอที อุตสาหกรรมยานยนต์ สุขภาพ วิศวกรรมชีวการแพทย์ และเทคโนโลยีชีวภาพ
มหานครแห่งนี้เป็นบ้านของมหาวิทยาลัย สถาบันวิจัย การแข่งขันกีฬา ออร์เคสตรา พิพิธภัณฑ์ และบุคคลที่มีชื่อเสียงระดับโลกจำนวนมาก ภูมิทัศน์นครและมรดกทางประวัติศาสตร์ของเบอร์ลินทำให้มันนิยมถูกใช้เป็นฉากสำหรับการถ่ายทำภาพยนตร์ นครแห่งนี้มีชื่อเสียงในเรื่องเทศกาล สถาปัตยกรรมที่หลากหลาย ศิลปะร่วมสมัย ศิลปะแนวทดลอง (อาวองการ์ด) ชีวิตกลางคืน และคุณภาพชีวิต ในระหว่างทศวรรษที่ผ่านมาเบอร์ลินได้วิวัฒน์ไปสู่จุดรวมของปัจเจกชนและศิลปินหนุ่มสาวมากมายหลากหลายชาติจากทั่วโลก ที่ถูกดึงดูดด้วยวิถีชีวิตแบบเสรีและจิตวิญญาณแห่งกาลเวลาสมัยใหม่ (modern zeitgeist)
ประวัติ
เบอร์ลินตั้งอยู่บนแม่น้ำชเปรและฮาเฟิลทางตะวันออกเฉียงเหนือของเยอรมนี ห้อมล้อมด้วยรัฐบรันเดินบวร์ค มีพื้นที่ 891.75 ตารางกิโลเมตร ในสมัยก่อน เบอร์ลินเคยเป็นส่วนหนึ่งของรัฐบรันเดินบวร์คก่อนจะแยกการปกครองออกเป็นนครรัฐต่างหากรัฐหนึ่ง
ชื่อ Berlin ซึ่งออกเสียงในภาษาอังกฤษว่า เบอร์ลิน และในภาษาเยอรมันว่า แบร์ลีน นั้นไม่ทราบแหล่งที่มา แต่อาจเกี่ยวข้องกับหน่วยคำภาษาโปลาเบียนเก่า berl-/birl- ซึ่งหมายถึง "หนองน้ำ"
เบอร์ลินได้รับการบันทึกในประวัติศาสตร์ครั้งแรกเมื่อคริสต์ศตวรรษที่ 13 โดยได้เป็นเมืองหลวงของราชอาณาจักรปรัสเซีย (ตั้งแต่ ค.ศ. 1701), จักรวรรดิเยอรมัน (ค.ศ. 1871-1918), สาธารณรัฐไวมาร์ (ค.ศ. 1919-1932) และไรช์ที่สาม (ค.ศ. 1933-1945)
คริสต์ศตวรรษที่ 17 และ 19
สงครามสามสิบปีระหว่าง ค.ศ. 1618 และ 1648 ทำให้เบอร์ลินได้รับความเสียหายอย่างใหญ่หลวง บ้านเรือนหนึ่งในสามเสียหาย และประชากรลดเหลือครึ่งเดียวฟรีดริช วิลเฮ็ล์ม "เจ้าชายผู้ยิ่งใหญ่" ซึ่งสืบอำนาจเป็นผู้ปกครองต่อจาก ผู้บิดาในค.ศ. 1640 ได้ริเริ่มนโยบายส่งเสริมและ ด้วยกฤษฎีกาแห่งพ็อทซ์ดัม (Edikt von Potsdam) ใน ค.ศ. 1685 ฟรีดริชได้เสนอที่ลี้ภัยให้กับพวกอูว์เกอโน ซึ่งเป็นพวกโปรเตสแตนท์ชาวฝรั่งเศส อูว์เกอโนกว่า 20,000 คนได้มายังบรันเดินบวร์ค-ปรัสเซีย ในจำนวนนั้น 6,000 คนตั้งถิ่นฐานในเบอร์ลิน ในค.ศ. 1700 ประมาณร้อยละยี่สิบของผู้อยู่อาศัยในเบอร์ลินเป็นชาวฝรั่งเศส และอิทธิพลทางวัฒนธรรมของพวกเขาแก่เมืองนั้นมีมหาศาล ผู้อพยพอื่น ๆ จำนวนมากมาจากโบฮีเมีย โปแลนด์ และซัลทซ์บวร์ค
คริสต์ศตวรรษที่ 20
หลังจากสงครามโลกครั้งที่สอง เมืองเบอร์ลินถูกแยกเป็นสองส่วน ระหว่างปีค.ศ. 1949-1990 คือ เบอร์ลินตะวันออก และ เบอร์ลินตะวันตก ฝั่งตะวันออกปกครองโดยสหภาพโซเวียต ส่วนฝั่งตะวันตกปกครองโดย สหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักร และฝรั่งเศส โดยในช่วงแรก การแบ่งเขตเป็นไปอย่างไม่เคร่งเครียดนัก ประชาชนของทั้งสองฝั่งสามารถไปมาหาสู่กันได้ จนกระทั่งสงครามเย็นถึงจุดตึงเครียด รัฐบาลเบอร์ลินตะวันออกได้สร้างกำแพงเบอร์ลินขึ้นเมื่อ 13 สิงหาคม ค.ศ. 1961 ล้อมรอบเบอร์ลินตะวันตก ตัดขาดสองฝั่งของเมืองออกจากกันอย่างสิ้นเชิง
ช่วงที่เยอรมนียังถูกแบ่งออกเป็นสองประเทศ ประเทศเยอรมนีตะวันออกถือเอาเบอร์ลินตะวันออกเป็นเมืองหลวงของตน (แต่ไม่ได้รับการยอมรับจากชาติพันธมิตรตะวันตก) ส่วนเมืองหลวงของประเทศเยอรมนีตะวันตกคือบอนน์ (และโดยฐานะอย่างเป็นทางการแล้ว เบอร์ลินตะวันตกก็ไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของประเทศเยอรมนีตะวันตก) หลังจากการรวมประเทศเมื่อ 3 ตุลาคม พ.ศ. 1990 เบอร์ลินก็กลับมาเป็นเมืองหลวงของประเทศเยอรมนีอีกครั้งหนึ่ง
ภูมิศาสตร์
เบอร์ลินตั้งอยู่ในภาคตะวันออกของเยอรมนี ประมาณ 70 กม. (44 ไมล์) ทางตะวันตกของพรมแดนโปแลนด์ ภูมิประเทศของเบอร์ลินนั้นถูกกัดเซาะให้เป็นอย่างปัจจุบันโดยธารน้ำแข็งระหว่างยุคน้ำแข็งครั้งล่าสุด ใจกลางเมืองทอดตัวตามแนวแม่น้ำชเปร ในหุบเขาธารน้ำแข็งโบราณเบอร์ลิน-วอร์ซอ (Berlin-Warsaw Urstromtal) ซึ่งก่อตัวโดยน้ำที่ไหลละลายจากธารน้ำแข็งในตอนสิ้นสุดยุคน้ำแข็งครั้งล่าสุด
หุบเขาธารน้ำแข็งโบราณดังกล่าวทอดตัวระหว่างที่ราบสูงบาร์นิมตอนล่าง (low Barnim) ไปทางเหนือ และที่ราบสูงเทลโทว์ (Teltow) ไปทางใต้ แม่น้ำชเปรบรรจบกับแม่น้ำฮาเฟิล ที่เขต ทางตะวันตกสุดของเบอร์ลิน โดยไหลจากทางตอนเหนือไปทางตอนใต้ผ่านเบอร์ลินตะวันตก เส้นทางของแม่น้ำฮาเฟิลนั้นเหมือนกับทะเลสาบที่เชื่อมกัน โดยแห่งที่ใหญ่ที่สุดคือ ทะเลสาบเทเกเลอร์เซ (Tegeler See) และ โกรซเซอร์วานเซ (Großer Wannsee) มีชุดทะเลสาบจำนวนหนึ่งไหลสู่แม่น้ำชเปรตอนบนเช่นกัน โดยไหลผ่านทะเลสาบโกรซเซอร์มึงเกิลเซ (Großer Müggelsee) ในเบอร์ลินตะวันออก
ภูมิทัศน์
หน้าตาของนครเบอร์ลินในปัจจุบันนี้ส่วนใหญ่ได้รับอิทธิพลจากบทบาทนำของมันในประวัติศาสตร์เยอรมนีในคริสต์ศตวรรษที่ 20 รัฐบาลแห่งชาติแต่ละชุดล้วนตั้งอยู่ในเมืองแห่งนี้ — จักรวรรดิเยอรมัน ค.ศ. 1871, สาธารณรัฐไวมาร์, นาซีเยอรมนี, เยอรมนีตะวันออก และเยอรมนีในปัจจุบันที่รวมกันเป็นหนึ่งอีกครั้ง — ได้ริเริ่มโครงการก่อสร้างอันทะเยอทะยานมากมาย แต่ละโครงการล้วนมีคุณลักษณะโดดเด่นในตัวเอง เบอร์ลินถูกทำลายอย่างหนักจากการทิ้งระเบิดหลายครั้งระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง อาคารเก่าหลายหลังที่รอดพ้นจากการทิ้งระเบิดดังกล่าวได้ถูกรื้อถอนในคริสต์ทศวรรษที่ 1950 และ 1960 ทั้งในฝั่งตะวันตกและฝั่งตะวันออก การรื้อถอนดังกล่าวจำนวนมากริเริ่มโดยโครงการสถาปัตยกรรมระดับเทศบาล เพื่อสร้างย่านที่พักอาศัยหรือย่านธุรกิจและถนนสายหลัก ประวัติศาสตร์ที่ไม่มีใครเหมือนของเบอร์ลินได้ก่อร่างสถาปัตยกรรมและภูมิทัศน์ของเมืองแห่งนี้
ในฝั่งตะวันออก จะพบอาคาร "พลาทเทนเบา" (Plattenbau เป็นอาคารที่ส่วนต่าง ๆ ถูกสร้างสำเร็จจากที่อื่นและถูกขนมาประกอบ ณ ที่ก่อสร้าง) จำนวนมาก ซึ่งทำให้นึกถึงความทะเยอทะยานของโลกตะวันออก (Eastern Bloc) ที่จะสร้างบริเวณที่พักอาศัยที่สมบูรณ์แบบ ด้วยสัดส่วนคงที่ของร้านค้า สถานเลี้ยงเด็ก และโรงเรียน
ความแตกต่างเล็กน้อยระหว่างฝั่งตะวันออกเดิมและฝั่งตะวันตกเดิมอีกอย่างก็คือการออกแบบตัวคนสีเขียวสีแดงในไฟจราจรที่ทางข้ามถนน (อัมเพิลแมนเชน Ampelmännchen ในภาษาเยอรมัน) แบบของฝั่งตะวันออกนั้นถูกคงเอาไว้ไม่เปลี่ยนแปลง ในระหว่างการเปลี่ยนสัญญาณจราจรทั่วเยอรมนีให้เป็นแบบเดียวกันหมดภายหลังการรวมประเทศ อัมเพิลแมนเชนแบบตะวันออกนั้นในปัจจุบันถูกใช้ในฝั่งตะวันตกของเมืองเช่นกัน
ภูมิอากาศ
กรุงเบอร์ลินมีภูมิอากาศแบบอบอุ่นชื้นภาคพื้นสมุทร อุณหภูมิเฉลี่ยตลอดปีของเบอร์ลินอยู่ที่ 9.4 °C และมีระดับน้ำฝนเฉลี่ยทั้งปีที่ 578 มม. เดือนที่อุ่นที่สุดคือมิถุนายน กรกฎาคม และสิงหาคม โดยมีอุณหภูมิระหว่าง 16.7 ถึง 17.9 °C และหนาวที่สุดในเดือนธันวาคม มกราคม และกุมภาพันธ์ ระหว่าง −0.4 ถึง 1.2 °C พื้นที่สิ่งปลูกสร้างของเบอร์ลินนั้นสร้างสภาพอากาศประจำถิ่น (ไมโครไคลเมต) ความร้อนจะถูกกักเก็บไว้ในอาคารต่าง ๆ อุณหภูมิในเมืองอาจสูงกว่าบริเวณรอบ ๆ อยู่ 4 °C
ข้อมูลภูมิอากาศของกรุงเบอร์ลิน (วัดค่า ณ เท็มเพิลโฮฟ) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
เดือน | ม.ค. | ก.พ. | มี.ค. | เม.ย. | พ.ค. | มิ.ย. | ก.ค. | ส.ค. | ก.ย. | ต.ค. | พ.ย. | ธ.ค. | ทั้งปี |
อุณหภูมิสูงสุดที่เคยบันทึก °C (°F) | 15.5 (59.9) | 18.7 (65.7) | 24.8 (76.6) | 31.3 (88.3) | 35.5 (95.9) | 37.5 (99.5) | 38.1 (100.6) | 38.0 (100.4) | 34.2 (93.6) | 28.1 (82.6) | 20.5 (68.9) | 16.0 (60.8) | 38.1 (100.6) |
อุณหภูมิสูงสุดเฉลี่ย °C (°F) | 3.3 (37.9) | 5.0 (41) | 9.0 (48.2) | 15.0 (59) | 19.6 (67.3) | 22.3 (72.1) | 25.0 (77) | 24.5 (76.1) | 19.3 (66.7) | 13.9 (57) | 7.7 (45.9) | 3.7 (38.7) | 14.03 (57.25) |
อุณหภูมิเฉลี่ยแต่ละวัน °C (°F) | 0.6 (33.1) | 1.4 (34.5) | 4.8 (40.6) | 8.9 (48) | 14.3 (57.7) | 17.1 (62.8) | 19.2 (66.6) | 18.9 (66) | 14.5 (58.1) | 9.7 (49.5) | 4.7 (40.5) | 2.0 (35.6) | 9.68 (49.42) |
อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ย °C (°F) | −1.9 (28.6) | −1.5 (29.3) | 1.3 (34.3) | 4.2 (39.6) | 9.0 (48.2) | 12.3 (54.1) | 14.3 (57.7) | 14.1 (57.4) | 10.6 (51.1) | 6.4 (43.5) | 2.2 (36) | -0.4 (31.3) | 5.88 (42.59) |
อุณหภูมิต่ำสุดที่เคยบันทึก °C (°F) | -23.1 (-9.6) | -26.0 (-14.8) | -16.5 (2.3) | -8.1 (17.4) | -4.0 (24.8) | 1.5 (34.7) | 6.1 (43) | 3.5 (38.3) | -1.5 (29.3) | -9.6 (14.7) | -16.0 (3.2) | -20.5 (-4.9) | −26 (−14.8) |
หยาดน้ำฟ้า มม (นิ้ว) | 42.3 (1.665) | 33.3 (1.311) | 40.5 (1.594) | 37.1 (1.461) | 53.8 (2.118) | 68.7 (2.705) | 55.5 (2.185) | 58.2 (2.291) | 45.1 (1.776) | 37.3 (1.469) | 43.6 (1.717) | 55.3 (2.177) | 570.7 (22.469) |
วันที่มีหยาดน้ำฟ้าโดยเฉลี่ย (≥ 1.0 mm) | 10.0 | 8.0 | 9.1 | 7.8 | 8.9 | 7.0 | 7.0 | 7.0 | 7.8 | 7.6 | 9.6 | 11.4 | 101.2 |
แหล่งที่มา 1: | |||||||||||||
แหล่งที่มา 2: |
สถาปัตยกรรม
หอกระจายภาพเบอร์ลิน (Fernsehturm) ที่อเล็คซันเดอร์พลัทซ์ ในเขตมิทเทอ สูง 368 เมตร เป็นอาคารที่สูงเป็นอันดับสองในสหภาพยุโรป สร้างในปีค.ศ. 1969 สามารถมองเห็นหอนี้ได้จากเกือบทุกเขตศูนย์กลางของเมือง ในหอที่ระดับความสูง 204 เมตร มีชั้นสังเกตการณ์มุมสูงซึ่งสามารถชมทิวทัศน์ของเมืองได้ จากตรงนี้เป็นจุดเริ่มต้นของถนน คาร์ล มาร์กซ์ อัลลี (Karl-Marx-Allee) ซึ่งทอดตัวไปทางทิศตะวันออก ตามแนวถนนนี้เป็นอาคารที่อยู่อาศัยที่เตือนให้ระลึกอดีต อาคารเหล่านี้ออกแบบในแนวคลาสสิกสังคมนิยม (Socialist Classicism Style) ของยุคสตาลิน ติดกับพื้นที่หอกระจายภาพนั้นคืออาคารที่ว่าการเมือง มีชื่อว่า Rotes Rathaus (ที่ว่าการเมืองสีแดง) ซึ่งโดดเด่นด้วยสถาปัตยกรรมอิฐแดงของมัน ด้านหน้าของที่ว่าการเมืองมีน้ำพุเนปจูน (Neptunbrunnen) ซึ่งเป็นน้ำพุที่ประดับด้วยฉากจากตำนานเทพปกรณัม
อีสท์ไซด์แกลลอรี (East Side Gallery) เป็นนิทรรศการกลางแจ้งของงานศิลปะที่วาดลงไปโดยตรงบนส่วนสุดท้ายที่ยังเหลืออยู่ของกำแพงเบอร์ลิน มันเป็นหลักฐานของการแบ่งแยกเมืองในสมัยก่อนที่ยังหลงเหลืออยู่ชิ้นใหญ่ที่สุด มันเพิ่งจะบูรณะเสร็จเมื่อไม่นานมานี้
เมื่อวันที่ 7 กรกฎาคม ค.ศ. 2008 ยูเนสโกได้ประกาศให้โครงการที่พักอาศัยแนวสมัยใหม่นิยมในเบอร์ลินหกแห่งเป็นแหล่งมรดกโลก กลุ่มอาคารที่พักอาศัยดังกล่าวสร้างขึ้นในช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 ช่วงปีค.ศ. 1913 – 1934 ในสมัยสาธารณรัฐไวมาร์ กลุ่มอาคารซึ่งออกแบบโดยสถาปนิกอาวองการ์ด บรูโน เทาต์ วอลเตอร์ โกรเปียส และ เหล่านี้ ได้กลายเป็นตัวแบบของที่พักเพื่อสังคม ซึ่งได้พัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้พักอาศัยชนชั้นกรรมาชีพที่มีรายได้น้อย และเปลี่ยนความคิดด้านการออกแบบ สถาปัตยกรรม และการผังเมือง อาคารเหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของอพาร์ตเมนต์สมัยใหม่รุ่นแรกของโลก ที่มีครัว ห้องน้ำ ระเบียง และหน้าต่างที่ใหญ่เพียงพอ จากมรดกโลกจำนวนทั้งหมด 850 แห่ง อาคารเหล่านี้เป็นหนึ่งในเพียง 21 แห่งจากยุคสมัยใหม่
การปกครอง
เบอร์ลินเป็นเมืองหลวงของสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี และเป็นที่อยู่ของประธานาธิบดีแห่งเยอรมนี ซึ่งมีที่อาศัยอย่างเป็นทางการที่วัง Schloss Bellevue ตั้งแต่การรวมประเทศเยอรมนีเมื่อ 3 ตุลาคม ค.ศ. 1990 เบอร์ลินก็กลายเป็นหนึ่งในสามนครรัฐ เคียงคู่กับ ฮัมบวร์ค และเบรเมิน, ในทั้งหมด 16 รัฐของเยอรมนี คณะมนตรีสหพันธ์ (Bundesrat) เป็นตัวแทนของรัฐสหพันธ์ (Bundesländer) ทั้งหลายของเยอรมนี และมีที่ตั้งที่อยู่ที่ทำเนียบแฮร์เริน (Herrenhaus) ซึ่งเคยเป็นสภาขุนนางปรัสเซียในอดีต แม้กระทรวงส่วนใหญ่จะตั้งอยู่ในเบอร์ลิน แต่บางส่วน รวมถึงกรมเล็ก ๆ ก็ตั้งอยู่ที่บอนน์ เมืองหลวงเก่าของเยอรมนีตะวันตก สหภาพยุโรปลงทุนในหลายโครงการภายในเมืองเบอร์ลิน โดยส่วนใหญ่แล้วแผนงานด้านสาธารณูปโภค การศึกษา และสังคม จะได้ทุนสนับสนุนร่วมจากงบประมาณจากกองทุนเพื่อความเชื่อมแน่นของอียู (EU Cohesion Fund)
งบประมาณรัฐประจำปีของเบอร์ลินในค.ศ. 2006 นั้นเกิน 20.5 พันล้านยูโร โดยมีงบขาดดุล 1.8 พันล้านยูโร สาเหตุใหญ่มาจากค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับการรวมเมือง เบอร์ลินในฐานะรัฐเยอรมันมีหนี้สะสมมากกว่าเมืองใด ๆ ในเยอรมนี โดยมียอดประมาณการปัจจุบันอยู่ที่ 63 พันล้านยูโร ในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2549
เขตการปกครอง
ก่อนหน้าที่จะมีการปฏิรูปการปกครองของเบอร์ลินในค.ศ. 2001 เบอร์ลินเคยมี 23 เขต (Bezirke) แต่ปัจจุบันควบรวมเหลือ 12 เขต แต่ละเขตแบ่งเป็นแขวง (Ortsteil) ต่างๆตามย่านท้องถิ่นดั้งเดิม ในปัจจุบันเบอร์ลินมีแขวงทั้งหมด 95 แห่ง แต่ละแขวงประกอบด้วย "ชุมชน" (Kiez) จำนวนหนึ่งซึ่งเป็นย่านอยู่อาศัยเล็ก ๆ
แต่ละเขตจะดูแลโดยสภาเขต (Bezirksamt) ซึ่งประกอบด้วยสมาชิกสภาเขต (Bezirksstadträte) จำนวนห้าคน และผู้อำนวยการเขต (Bezirksbürgermeister) หนึ่งคน สมาชิกสภาเขตได้รับแต่งตั้งโดยสมัชชาเขต (Bezirksverordnetenversammlung)
เขตที่ | ชื่อเขต | ประชากร สิ้นปี 2022 | พื้นที่ (ตร.กม.) | หนาแน่น (คน/ตร.กม.) | แผนที่ |
---|---|---|---|---|---|
01 | มิทเทอ | 395,599 | 39.47 | 10023 | |
02 | ฟรีดริชส์ไฮน์-คร็อยทซ์แบร์ค | 293,231 | 20.34 | 14416 | |
03 | พังโค | 420,768 | 103.07 | 4082 | |
04 | ชาร์ล็อทเทินบวร์ค-วิลเมิร์สดอร์ฟ | 341,155 | 64.72 | 5271 | |
05 | ชปันเดา | 254,175 | 91.87 | 2767 | |
06 | ชเตคลิทซ์-เซเลินดอร์ฟ | 311,040 | 102.56 | 3033 | |
07 | เท็มเพิลโฮฟ-เชอเนอแบร์ค | 353,913 | 53.10 | 6665 | |
08 | น็อยเคิลน์ | 329,476 | 44.93 | 7333 | |
09 | เทรพโท-เคอเพอนิค | 289,180 | 168.42 | 1717 | |
10 | มาร์ทซาน-เฮ็ลเลิร์สดอร์ฟ | 285,678 | 61.78 | 4624 | |
11 | ลิชเทินแบร์ค | 308,286 | 52.12 | 5915 | |
12 | ไรนิคเคินดอร์ฟ | 268,308 | 89.31 | 3004 | |
กรุงเบอร์ลิน | 3,755,251 | 891.68 | 4211 |
เมืองพี่น้อง
เบอร์ลินรักษาความเป็นพันธมิตรอย่างเป็นทางการกับ 17 นคร การจับคู่เป็นเมืองแฝดกับเมืองอื่น ๆ นั้นเริ่มกับลอสแอนเจลิส ในค.ศ. 1967 พันธมิตรของเบอร์ลินตะวันออกนั้นถูกยกเลิกไปเมื่อครั้งรวมประเทศเยอรมนี และได้ถูกรื้อฟื้นขึ้นบางส่วนในภายหลัง
ส่วนพันธมิตรของเบอร์ลินตะวันตกนั้นตั้งแด่เดิมถูกจำกัดให้อยู่ในระดับเทศบาล ระหว่างยุคสงครามเย็น พันธมิตรดังกล่าวได้สะท้อนถึงกลุ่มขั้วอำนาจ โดยเบอร์ลินตะวันตกจับมือกับเมืองหลวงในประเทศตะวันตก และเกือบจะทั้งหมดของเมืองเบอร์ลินตะวันออกจับคู่ด้วยจะเป็นเมืองจากกลุ่มสนธิสัญญาวอร์ซอและพันธมิตร
เบอร์ลินมีแผนงานร่วมร่วมกับนครต่าง ๆ จำนวนมาก เช่น โคเปนเฮเกน เฮลซิงกิ โยฮันเนสเบิร์ก เซี่ยงไฮ้ โซล โซเฟีย ซิดนีย์ และเวียนนา เบอร์ลินเข้าร่วมในสมาคมนครนานาชาติต่าง ๆ เช่น สหพันธ์เมืองหลวงของสหภาพยุโรป (Union of the Capitals of the European Union) ยูโรซิตีส์ (Eurocities) เครือข่ายนครวัฒนธรรมยุโรป (Network of European Cities of Culture) เมโทรโพลิส (Metropolis), Summit Conference of the World's Major Cities, Conference of the World's Capital Cities.
- - ลอสแอนเจลิส, สหรัฐอเมริกา (ค.ศ. 1967)
- - เบลเกรด, เซอร์เบีย (1978)
- - ปารีส, ฝรั่งเศส (1987)
- - มาดริด, สเปน (1988)
- - อิสตันบูล, ตุรกี (1989)
- - มอสโก, รัสเซีย (1990)
- - วอร์ซอ, โปแลนด์ (1991)
- - บูดาเปสต์, ฮังการี (1991)
- - บรัสเซลส์, เบลเยียม (1992)
- - จาการ์ตา, อินโดนีเซีย (1993)
- - ทาชเคนต์, อุซเบกิสถาน (1993)
- - เม็กซิโกซิตี, เม็กซิโก (1993)
- - ปักกิ่ง, สาธารณรัฐประชาชนจีน (1994)
- - โตเกียว, ญี่ปุ่น (1994)
- - บัวโนสไอเรส, อาร์เจนตินา (1994)
- - ปราก, สาธารณรัฐเช็ก (1995)
- - วินด์ฮุก, นามิเบีย (2000)
- - ลอนดอน, สหราชอาณาจักร (2000)
- - มุมไบ, อินเดีย (2000)
สถิติประชากร
ณ กันยายน ค.ศ. 2006 เบอร์ลินมีผู้อยู่อาศัยที่ขึ้นทะเบียนจำนวน 3,402,312 คน ในพื้นที่ 891.82 ตร.กม. เขตพื้นที่มหานครเบอร์ลิน-บรันเดินบวร์คมีประชากรประมาณ 4.3 ล้านคน ในพื้นที่ 5,370 ตร.กม.
จากจำนวนผู้อยู่อาศัย 3.4 ล้านคน มี 463,723 คน (13.9%) ที่เป็นชาวต่างชาติ จาก 183 ประเทศ โดยกลุ่มที่ใหญ่ที่สุดมาจากประเทศตุรกี (116,665), โปแลนด์ (42,889), เซอร์เบียและมอนเตเนโกร (24,337), รัสเซีย (14,065), อิตาลี (14,026), สหรัฐอเมริกา (12,735), ฝรั่งเศส (11,776), โครเอเชีย (11,378), เวียดนาม (11,513), บอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา (10,463), กรีซ (10,102), สหราชอาณาจักร (9,396), ยูเครน (8,667), ออสเตรีย (8,409), สเปน (5,962), ไทย (5,876), จีน (5,620)
กลุ่มศาสนาที่ใหญ่ที่สุดคือ กลุ่มที่ไม่นับถือศาสนา 60%, โปรเตสแตนต์ (ส่วนใหญ่เป็นเยอรมันอีแวนเจลิก) 23% (757,000), โรมันคาทอลิก 9% (312,000), อิสลาม 6% (213,000), ยิว 0.4% (12,000)
เศรษฐกิจ
ใน พ.ศ. 2550, จีดีพีในรูปตัวเงินของนครรัฐเบอร์ลินมีอัตราเติบโต 1.8% (ขณะที่ทั้งประเทศเติบโต 2.5%) และมีมูลค่าทั้งหมด 81.7 ($114) พันล้านยูโร ระหว่างทศวรรษหลังสุดนี้เบอร์ลินมีการเปลี่ยนแปลงอย่างสำคัญไปสู่เศรษฐกิจการบริการ ก่อนการรวมเยอรมนีและเบอร์ลินในค.ศ. 1990 นั้น เบอร์ลินตะวันตกได้รับเงินอุดหนุนก้อนใหญ่จากทางการเยอรมนีตะวันตก เพื่อชดเชยการที่ถูกตัดขาดทางภูมิศาสตร์ออกจากเยอรมนีตะวันตก เงินอุดหนุนเหล่านั้นจำนวนมากได้ถูกยกเลิกไปหลังค.ศ. 1990 ฐานอุตสาหกรรมของอดีตเบอร์ลินตะวันออกได้ลดลงอย่างมีนัยยะสำคัญในช่วงทศวรรษเดียว ทำให้นำไปสู่การเติบโตของจีดีพีที่หยุดนิ่ง และอัตราการว่างงานที่สูงจนกระทั่ง ค.ศ. 2005 หลังจากนั้นอัตราการว่างงานได้ค่อย ๆ ลดลงอย่างมั่นคง และถึงจุดที่ต่ำที่สุดในรอบ 13 ปี ที่ 13.6% ในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2551 แต่ก็ยังคงสูงกว่าอัตราเฉลี่ยของประเทศเยอรมนีอยู่ (7.5% มิ.ย. 2551)
ในบรรดาบริษัทในรายการ Forbes Global 2000 และดัชนีตลาดหลักทรัพย์ DAX ของเยอรมนีนั้น, มีเพียง ซีเมนส์ (Siemens AG) และ (Deutsche Bahn) เท่านั้นที่มีสำนักงานใหญ่อยู่ในเบอร์ลิน อย่างไรก็ตามบริษัทเยอรมันและนานาชาติจำนวนมากได้ตั้งแผนกหรือสำนักงานบริการระดับรองลงมาในเมืองดังกล่าว ในบรรดานายจ้าง 20 รายใหญ่สุด มีบริษัทรถไฟดอยท์เชอบาห์น (Deutsche Bahn AG), โรงพยาบาลชาริเต้ (Charité), ซีเมนส์, บริษัทขนส่งมวลชนท้องถิ่น (BVG), บริษัทผู้ให้บริการ Dussmann และกลุ่ม Piepenbrock Group. เดมเลอร์ (เจ้าของเมอร์เซเดส-เบนซ์) ผลิตรถยนต์ และบีเอ็มดับเบิลยูผลิตรถจักรยานยนต์ในเบอร์ลิน ไบเออร์เชริ่ง ฟาร์มา และ Berlin Chemie เป็นบริษัทเภสัชกรรมสำคัญที่มีสำนักงานใหญ่ในเบอร์ลิน
อุทยานวิทยาศาสตร์และธุรกิจใน Berlin-Adlershof เป็นหนึ่งใน 15 อุทยานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่ใหญ่ที่สุดในโลก การวิจัยและพัฒนาได้นัยยะสำคัญทางเศรษฐกิจ และเบอร์ลินติดอันดับหนึ่งในสามเขตนวัตกรรมที่ก้าวหน้าที่สุดในสหภาพยุโรป
ภาคที่โตอย่างรวดเร็วคือ คมนาคม, วิทยาศาสตร์สุขภาพ, การเคลื่อนย้ายและบริการที่มีเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร, สื่อและดนตรี, โฆษณาและออกแบบ, บริการสิ่งแวดล้อมและเทคโนโลยีชีวภาพ, การขนส่ง, และวิศวกรรมการแพทย์ เบอร์ลินเป็นหนึ่งในนครการประชุมและแสดงสินค้าของโลก และเป็นบ้านของศูนย์ประชุมที่ใหญ่ที่สุดในยุโรป นั่นคือ Internationales Congress Centrum (ICC). นี่ช่วยเสริมภาคการท่องเที่ยวซึ่งมีโรงแรม 592 แห่ง 90,700 เตียง จำนวนเข้าพัก 17.3 ล้านคืน และแขกโรงแรม 7.5 ล้านคนในปี พ.ศ. 2550 เบอร์ลินได้สถาปนาตัวเองกลายเป็นเมืองที่มีผู้ไปท่องเที่ยวมากเป็นอันดับสามในสหภาพยุโรป.
2005 EUROSTAT | พื้นที่ | ประชากร | จีดีพี/ในรูปตัวเงิน พันล้าน | จีดีพี/ในรูปตัวเงิน ต่อหัว | |
---|---|---|---|---|---|
เบอร์ลิน | 892 km2 | 344 sq mi | 3,400,000 | € 79 / ~$111 | € 23,292 / ~$32,609 |
รัฐบรันเดินบวร์ค | 29,478 km2 | 11,382 sq mi | 2,550,000 | € 48 / ~$67 | € 18,781 / ~$26,294 |
เยอรมนี | 357,050 km2 | 137,858 sq mi | 82,000,000 | € 2,245 / ~$3,143 | € 27,219 / ~$38,107 |
EU27 | 4,325,675 km2 | 1,670,152 sq mi | 494,000,000 | € 11,019 / ~$15,426 | € 22,400 / ~$31,360 |
สื่อ
เบอร์ลินเป็นบ้านของสถานีวิทยุโทรทัศน์จำนวนมาก ทั้งระดับนานาชาติ ระดับชาติ และระดับท้องถิ่น สำนักงานใหญ่ขององค์กรกระจายเสียงสาธารณะ RBB (Rundfunk Berlin-Brandenburg) ตั้งอยู่ที่นี่ เช่นเดียวกับสำนักงานใหญ่ของบริษัทกระจายเสียงเชิงพาณิชย์ , VIVA, TVB, FAB, N24 และ Sat.1. องค์กรกระจายเสียงสาธารณะนานาชาติของเยอรมนี Deutsche Welle มีหน่วยผลิตรายการโทรทัศน์ในเบอร์ลิน นอกจากนี้ผู้กระจายเสียงระดับชาติเกือบทั้งหมดก็มีสตูดิโออยู่ในเมืองนี้
เบอร์ลินมีจำนวนหนังสือพิมพ์รายวันมากที่สุดในเยอรมนี โดยมีหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นขนาดบรอดชีตที่มียอดขายจำนวนมาก (Berliner Zeitung, Der Tagesspiegel), และแท็บลอยด์รายใหญ่สามหัว รวมถึงหนังสือพิมพ์รายวันระดับชาติในขนาดต่าง ๆ ซึ่งแต่ละหัวก็มีความสัมพันธ์ทางการเมืองที่แตกต่างกัน เช่น Die Welt, Junge Welt, Neues Deutschland และ Die Tageszeitung
นอกจากนั้น หนังสือพิมพ์รายสัปดาห์จำนวนหนึ่งก็ตีพิมพ์ที่นี่ (Junge Freiheit) และเบอร์ลินยังมีหนังสือพิมพ์รายสัปดาห์ทางเลือกอีกสามหัวที่เน้นเรื่องวัฒนธรรมและการบันเทิง นิตยสารรายเดือน Exberliner เป็นวารสารภาษาอังกฤษฉบับเดียวของเบอร์ลิน เบอร์ลินยังเป็นที่ตั้งสำนักงานใหญ่ของสำนักพิมพ์ภาษาเยอรมันรายใหญ่สองรายคือ Walter de Gruyter และ Springer ซึ่งแต่ละรายนั้นตีพิมพ์หนังสือ วารสาร และผลิตภัณฑ์มัลติมีเดีย
เบอร์ลินเป็นศูนย์กลางที่สำคัญของอุตสาหกรรมภาพยนตร์เยอรมันและยุโรป มันเป็นบ้านของบริษัทผลิตรายการโทรทัศน์และภาพยนตร์มากกว่าหนึ่งพันบริษัท, โรงภาพยนตร์ 270 โรง, และมีภาพยนตร์ที่ผลิตระดับชาติและร่วมผลิตระดับนานาชาติ 300 เรื่องถ่ายทำในบริเวณเบอร์ลินทุกปี กลุ่มสตูดิโอบาเบลสแบร์คและบริษัทสร้างภาพยนตร์ Universum Film AG นั้นตั้งอยู่ในเมืองพ็อทซ์ดัมติดกับเบอร์ลิน เบอร์ลินยังเป็นที่ตั้งของและเยอรมันฟิล์มอะคาเดมี และเป็นเจ้าภาพงานเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติเบอร์ลินประจำปี
การศึกษา
เขตเมืองหลวงเบอร์ลิน-บรันเดินบวร์คเป็นหนึ่งในศูนย์กลางอุดมศึกษาและการวิจัยที่โดดเด่นที่สุดของสหภาพยุโรป เบอร์ลินมีมหาวิทยาลัยสี่แห่ง และวิทยาลัยเอกชน วิทยาลัยอาชีพ และวิทยาลัยเทคนิค (Fachhochschule) อีกเป็นจำนวนมาก ซึ่งเสนอสาขาวิชาที่หลากหลายให้กับนักศึกษา นักศึกษาประมาณ 130,000 คนเข้าศึกษาในมหาวิทยาลัย และวิทยาลัยอาชีพหรือวิทยาลัยเทคนิค มหาวิทยาลัยที่ใหญ่ที่สุดสามแห่ง มีจำนวนนักศึกษารวมประมาณ 100,000 คน มหาวิทยาลัยเหล่านี้ได้แก่ มหาวิทยาลัยเสรีแห่งเบอร์ลิน (Freie Universität Berlin) (35,000 คน) มหาวิทยาลัยฮุมโบลด์ทแห่งเบอร์ลิน (35,000) และ มหาวิทยาลัยเทคนิคแห่งเบอร์ลิน (30,000) ส่วนมหาวิทยาลัยศิลปะเบอร์ลิน มีนักศึกษาราว 4,300 คน
เบอร์ลินมีจำนวนสถาบันวิจัยหนาแน่น เช่นสถาบันวิจัยในเครือ สมาคมเฟราน์โฮเฟอร์ และ สมาคมมัคส์พลังค์ ซึ่งเป็นอิสระจากมหาวิทยาลัยที่สังกัด หรือเพียงเชื่อมกันอย่างหลวม ๆ เท่านั้น ในเมืองมีนักวิทยาศาสตร์จำนวนทั้งหมด 62,000 คน ทำงานในด้านวิจัยและพัฒนา
นอกจากห้องสมุดของมหาวิทยาลัยต่าง ๆ แล้ว เบอร์ลินยังมีหอสมุดรัฐ (Staatsbibliothek zu Berlin) ซึ่งเป็นห้องสมุดวิจัยที่สำคัญ หอสมุดนี้มีที่ตั้งหลักสองแห่ง: หนึ่งแห่งใกล้กับพ็อทซ์ดาเมอร์พลัทซ์ บนถนนพ็อทซ์ดาเมอร์ชตรัสเซอร์ และอีกแห่งบนถนน ในเมืองมีห้องสมุดสาธารณะทั้งหมด 108 แห่ง
เบอร์ลินมีโรงเรียน 878 แห่ง สอนนักเรียน 340,658 คน ใน 13,727 ชั้นเรียน และมี 56,787 ผู้รับการฝึกงานในภาคธุรกิจและภาคอื่น ๆ เมืองมีแผนการศึกษาขั้นพื้นฐานหกปี หลังจากจบการศึกษาขั้นพื้นฐานแล้ว นักเรียนจะเข้าศึกษาต่อในโรงเรียนมัธยมหนึ่งในสี่ประเภทต่ออีกหกปี ประเภทของโรงเรียนเหล่านี้ได้แก่ ฮัปชูเลอ (Hauptschule), เรอาลชูเลอ (Realschule), กึมนาซิอุม (Gymnasium), หรือ เกซามชูเลอ (Gesamtschule) เบอร์ลินมีแผนการศึกษาสองภาษาที่ไม่เหมือนใครบรรจุอยู่ในโรงเรียน "ออยโรปาชูเลอ" (Europaschule) ในโรงเรียนเหล่านี้นักเรียนจะเรียนในหลักสูตรที่สอนเป็นภาษาเยอรมันและภาษาต่างชาติ ซึ่งสามารถเลือกได้จาก 9 ภาษาหลักของยุโรป ในโรงเรียน 29 แห่งซึ่งกระจายอยู่ในเกือบทุกเขตเทศบาล
วัฒนธรรม
เบอร์ลินมีชื่อเสียงเรื่องสถาบันด้านวัฒนธรรมที่มีเป็นจำนวนมากมาย ซึ่งหลายแห่งมีชื่อเสียงระดับนานาชาติ เบอร์ลินมีสภาพแวดล้อมศิลปะที่หลากหลายมาก มีหอศิลป์หลายร้อยแห่ง ทุกปีจะมีการจัดงาน Art Forum งานแสดงศิลปะนานาชาติ ซึ่งเน้นที่ศิลปะร่วมสมัย ศิลปินเยอรมันและนานาชาติรุ่นใหม่ยังคงย้ายเข้ามาอาศัยในเมืองนี้ และเบอร์ลินก็ได้เป็นที่ยอมรับว่าเป็นศูนย์กลางของวัฒนธรรมป๊อปและ youth cutlure ของยุโรป สัญญาณหลายอย่างของการขยายตัวนี้มาจากการประกาศใน พ.ศ. 2546 ว่างาน Popkomm งานชุมนุมที่ใหญ่ที่สุดในยุโรปจะย้ายไปจัดที่เบอร์ลิน, หลังจากจัดที่โคโลญมาเป็นเวลา 15 ปี หลังจากนั้นไม่นาน ยูนิเวอร์แซลมิวสิกกรุ๊ป และ MTV ก็ตัดสินใจย้ายสำนักงานใหญ่ประจำยุโรปและสตูดิโอหลักของตนมายังริมฝั่งแม่น้ำชเปรในย่านฟรีดริชชายน์ ตั้งแต่ พ.ศ. 2548 เบอร์ลินได้ขึ้นบัญชีเมืองแห่งการออกแบบ (City of Design) ของยูเนสโก
ชีวิตกลางคืนและเทศกาล
เบอร์ลินมีชีวิตกลางคืนที่หลากหลายและมีสีสันมากที่สุดแห่งหนึ่งในยุโรป หลังจากกำแพงเบอร์ลินล่มสลายลงในค.ศ. 1989 อาคารจำนวนมากในเขตมิทเทอ (Mitte) อดีตใจกลางเมืองของเบอร์ลินตะวันออก ได้ถูกซ่อมแซมใหม่ อาคารจำนวนมากไม่เคยถูกรื้อสร้างใหม่เลยนับตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่สอง อาคารเหล่านี้ถูกจับจองอย่างผิดกฎหมายโดยกลุ่มคนหนุ่มสาว และกลายเป็นแหล่งชุมนุมบ่มเพาะและวัฒนธรรมต่อต้าน (counter-culture) สารพัดรูปแบบ ย่านมิทเท่อเป็นที่ตั้งของไนท์คลับจำนวนมาก รวมถึงคุนสท์เฮาส์ทาเชเลส (Kunst Haus Tacheles), คลับอย่าง Tresor, WMF, Ufo, E-Werk, และที่มีชื่อเสียงในทางไม่ดีคือ กับ Berghain คลับ Linientreu ใกล้กับโบสถ์ไกเซอร์-วิลเฮล์ม (Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche หรือที่ชาวไทยในเบอร์ลินนิยมเรียกว่า "โบสถ์หัก"[]) นั้นโด่งดังในเรื่องดนตรีเทคโนมาตั้งแต่คริสต์ทศวรรษ 1990 ดิสโกเธค LaBelle ในฟริเดเนา (Friedenau) ที่ครั้งหนึ่งเป็นที่ที่ทหารอเมริกันชอบไปเที่ยว มีชื่อเสียงโด่งดังจากเหตุการณ์วางระเบิดก่อการร้ายในค.ศ. 1986
ร้าน SO36 ในครอยซ์แบร์ค (Kreuzberg) ที่เดิมเน้นดนตรีพังก์เป็นส่วนใหญ่ ก็ได้กลายมาเป็นสถานที่ยอดนิยมสำหรับการเต้นรำและสังสรรค์ทุกรูปแบบ ร้าน SOUND ที่เคยตั้งอยู่ที่เทียร์การ์เทนช่วง ค.ศ. 1971 - 1988 และปัจจุบันอยู่ที่ (Charlottenburg) ได้รับชื่อเสียงในทางไม่ดีในช่วงปลายคริสต์ทศวรรษ 1970 ด้วยมันเป็นที่นิยมในหมู่ผู้ใช้เฮโรอีนและยาเสพติดชนิดอื่น ๆ ดังที่กล่าวไว้ในหนังสือ Wir Kinder vom Bahnhof Zoo ของ Christiane F.
งานเฉลิมฉลอง (Karneval der Kulturen - งานเฉลิมฉลองวัฒนธรรม) - ขบวนแห่บนถนนของนานาชาติพันธุ์ จัดขึ้นทุกปี ในช่วงสุดสัปดาห์เทศกาล (50 วันหลังวันอาทิตย์อีสเตอร์) และ - ไพรด์พาเรดของเกย์-เลสเบี้ยนที่ใหญ่ที่สุดในยุโรปตอนกลาง ได้รับการสนับสนุนอย่างเปิดเผยจากรัฐบาลเมือง เบอร์ลินยังเป็นที่รู้จักกันดีสำหรับงานเฉลิมฉลองดนตรีเทคโน เลิฟพาเหรด (Love Parade) และเทศกาลทางวัฒนธรรม (Berliner Festspiele) ซึ่งมีเทศกาลแจ๊ส (JazzFest Berlin) เป็นส่วนหนึ่ง
ละคร
- Staatsoper
- Deutsches Theater
- Admiralspalast
- Berliner Ensemble
- Friedrichstadt-Palast
- Maxim-Gorki-Theater
- Theater des Westens
- Theater und Komödie am Kurfürstendamm
- Deutsche Oper
- Komische Oper
- Renaissance Theater
พิพิธภัณฑ์และหอศิลป์
เบอร์ลินเป็นที่ตั้งของพิพิธภัณฑ์ 153 แห่ง กลุ่มพิพิธภัณฑ์บนเกาะพิพิธภัณฑ์นั้น เป็นแหล่งมรดกโลกของยูเนสโก ตั้งอยู่ทางส่วนเหนือของเกาะชเปร ระหว่างแม่น้ำชเปรและ Kupfergraben ตั้งแต่ ค.ศ. 1841 อย่างเร็วที่สุด มันถูกกำหนดให้เป็น "เขตที่อุทิศให้กับศิลปะและวัตถุโบราณ" โดยพระราชกฤษฎีกา
ในเขต มีพิพิธภัณฑ์อยู่จำนวนหนึ่งที่เกี่ยวกับศิลปวัฒนธรรมโลก เช่น พิพิธภัณฑ์ศิลปะอินเดีย พิพิธภัณฑ์ศิลปะเอเชียตะวันออก พิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์วิทยา พิพิธภัณฑ์วัฒนธรรมยุโรป รวมถึง พิพิธภัณฑ์ฝ่ายพันธมิตร (พิพิธภัณฑ์เกี่ยวกับสงครามเย็น) และ พิพิธภัณฑ์บรึคเคอ (Brücke Museum) ซึ่งเป็นพิพิธภัณฑ์ศิลปะ ใน ซึ่งเป็นที่มั่นของกระทรวงความมั่นคงแห่งรัฐของอดีตเยอรมนีตะวันออก หรือ (Stasi) นั้น ก็มีพิพิธภัณฑ์สตาซี่ จุดตรวจยังคงตั้งอยู่ที่เดิม และมีพิพิธภัณฑ์เกี่ยวกับหนึ่งในจุดข้ามแดนหลายแห่งในกำแพงเบอร์ลิน โดยพิพิธภัณฑ์นี้ดำเนินงานโดยเอกชน แสดงวัตถุที่เกี่ยวกับผู้คนที่พยายามวางแผนต่าง ๆ เพื่อหลบหนีออกจากฝั่งตะวันออก ส่วน Beate Uhse Erotic Museum อยู่ใกล้สถานีรถไฟสวนสัตว์เบอร์ลิน ซึ่งอ้างว่าเป็นพิพิธภัณฑ์อีโรติกที่ใหญ่ที่สุดในโลก
กีฬา
เบอร์ลินเป็นเจ้าภาพโอลิมปิกฤดูร้อน 1936 และเป็นเมืองเจ้าภาพฟุตบอลโลก 2006 นัดชิงชนะเลิศ โดยแข่งที่สนามโอลึมพีอาชตาดีอ็อน (เบอร์ลิน)
เมืองมีสโมสรฟุตบอลหลายสโมสร สโมสรที่ใหญ่ที่สุดคือ แฮร์ธา เบอร์ลิน ซึ่งปัจจุบัน (ฤดูกาล 2006-7) เล่นใน
สาธารณูปโภค
เบอร์ลินได้พัฒนาระบบคมนาคมและระบบจ่ายพลังงานที่ซับซ้อนตั้งแต่ก่อนสงครามโลกครั้งที่สอง หลังจากสงคราม เบอร์ลินตะวันตกถูกตัดขาดออกจากดินแดนโดยรอบ และจำเป็นต้องพัฒนาระบบสาธารณูปโภคของตนเอง ในระหว่างนั้นเอง รัฐบาลของเยอรมนีตะวันออกก็ได้ก่อสร้างทางรถไฟและทางหลวงเพื่อให้การจราจรอ้อมเบอร์ลินตะวันตกไปได้ การกลับมารวมกันของเบอร์ลินตะวันออกและตะวันตก ได้นำไปสู่การรวมกันของระบบคมนาคมและระบบจ่ายพลังงานของเบอร์ลินเข้ากับระบบของเขตรอบ ๆ อีกครั้ง เบอร์ลินมีสะพาน 979 แห่ง มีถนนยาวรวมกันทั้งหมด 5,334 กม. ในจำนวนนี้เป็นทางหลวง 66 กม. ในค.ศ. 2004 มียานพาหนะจดทะเบียนในเมืองจำนวน 1.428 ล้านคัน ซึ่งรวมถึงแท็กซี่ 6,800 คน สายรถไฟระยะไกลเชื่อมเบอร์ลินกับเมืองใหญ่ทุกเมืองในเยอรมนีและกับหลายเมืองในประเทศเพื่อนบ้าน สายรถไฟท้องถิ่นเชื่อมเมืองกับบริเวณบรันเดินบวร์คและเยอรมนีตะวันออก
การคมนาคม
ระบบขนส่งมวลชนภายในเบอร์ลิน ประกอบด้วย เอส-บาห์น (S-Bahn รถไฟเขตเมือง) ซึ่งดำเนินการโดย บริษัทเอส-บาห์น เบอร์ลิน (S-Bahn Berlin GmbH) และ รถไฟใต้ดิน (U-Bahn), รถราง (Straßenbahn), รถเมล์, และ ซึ่งดำเนินการโดย บริษัทระบบขนส่งเบอร์ลิน หรือ เบเฟาเก (Berliner Verkehrsbetriebe - BVG) เอส-บาห์นนั้นโดยส่วนใหญ่วิ่งอยู่เหนือดิน ส่วนอู-บาห์นส่วนใหญ่จะอยู่ใต้ดิน สตาสเซ่นบาห์น หรือ รถราง นั้นเกือบทั้งหมดจะวิ่งอยู่ในเขตตะวันออกของเมือง รถเมล์ให้บริการเชื่อมเขตรอบนอกเข้ากับใจกลางเมือง และเชื่อมกับเอส-บาห์นและอู-บาห์น ขนส่งมวลชนแทบทุกชนิด ยกเว้นเรือข้ามฟากบางสาย ใช้ตั๋วโดยสารร่วมกันได้ โดยปกติแล้วผู้โดยสารไม่จำเป็นต้องแสดงหรือตอกตั๋ว ยกเว้นบนรถเมล์ - อย่างไรก็ตาม จะมีพนักงานนอกเครื่องแบบคอยสุ่มตรวจเป็นประจำ โดยจะขึ้นมาในห้องโดยสารแล้วเรียกขอดูตั๋วจากผู้โดยสารทุกคน ใครก็ตามที่ไม่มีตั๋วที่ถูกต้อง จะถูกปรับเป็นเงิน 40 ยูโร
แต่เดิม เบอร์ลินมีท่าอากาศยานที่รองรับการสัญจรทางอากาศทั้งสิ้นสามแห่ง ได้แก่: ท่าอากาศยานเบอร์ลินเท็มเพิลโฮฟ (Tempelhof) – ตั้งอยู่ในเขตตัวเมืองทางใต้, ท่าอากาศยานเบอร์ลินเทเกิล (Tegel) – ตั้งอยู่ชานเมืองทางตะวันตกเฉียง และท่าอากาศยานเบอร์ลินเชอเนอเฟ็ลท์ (Schönefeld) – ตั้งอยู่นอกเมืองทางใต้ อย่างไรก็ตามหลังการเปิดบริการของท่าอากาศยานเบอร์ลินบรันเดินบวร์ค ท่าอากาศยานทั้งสามแห่งได้เลิกให้บริการเชิงพาณิชย์แล้วในปัจจุบัน
หมายเหตุ
- Prefixes for vehicle registration were introduced in 1906, but often changed due to the political changes after 1945. Vehicles were registered under the following prefixes: "I A" (1906 – April 1945; devalidated on 11 August 1945); no prefix, only digits (from July to August 1945), "БГ" (=BG; 1945–46, for cars, trucks and busses), "ГФ" (=GF; 1945–46, for cars, trucks and busses), "БM" (=BM; 1945–47, for motor bikes), "ГM" (=GM; 1945–47, for motor bikes), "KB" (i.e.: of Berlin; for all of Berlin 1947–48, continued for West Berlin until 1956), "GB" (i.e.: Greater Berlin, for East Berlin 1948–53), "I" (for East Berlin, 1953–90), "B" (for West Berlin from 1 July 1956, continued for all of Berlin since 1990).
อ้างอิง
- . (ภาษาเยอรมัน). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 8 March 2021. สืบค้นเมื่อ 2 May 2019.
- "Amt für Statistik Berlin Brandenburg – Bevölkerung". (ภาษาเยอรมัน). จากแหล่งเดิมเมื่อ 18 November 2022. สืบค้นเมื่อ 18 November 2022.
- citypopulation.de quoting Federal Statistics Office. "Germany: Urban Areas". จากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-06-03. สืบค้นเมื่อ 2021-01-28.
- (PDF). statistik-berlin-brandenburg.de. Amt für Statistik Berlin-Brandenburg. 8 February 2019. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 27 August 2021. สืบค้นเมื่อ 24 November 2019.
- "Bruttoinlandsprodukt – in jeweiligen Preisen – 1991 bis 2020". www.statistikportal.de. จากแหล่งเดิมเมื่อ 1 April 2021. สืบค้นเมื่อ 1 April 2021.
- "Sub-national HDI – Area Database – Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (ภาษาอังกฤษ). จากแหล่งเดิมเมื่อ 23 September 2018. สืบค้นเมื่อ 13 September 2018.
- "ประกาศสำนักงานราชบัณฑิตยสภา เรื่อง กำหนดชื่อประเทศ ดินแดน เขตการปกครอง และเมืองหลวง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 139 (พิเศษ 205 ง). 1 กันยายน 2565.
- INSEE. "Population des villes et unités urbaines de plus de 1 million d'habitants de l'Union européenne". สืบค้นเมื่อ 2007-10-22.
- Indicators for larger urban zones 1999 - 2003 2007-02-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ), Eurostat. เรียกข้อมูลวันที่ 9 มีนาคม พ.ศ. 2550
- Culturally, Berlin Is Ascending, if Slowly (อังกฤษ), New York Times, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2549
- Berlin, the big canvas (อังกฤษ), International Herald Tribune, เรียกข้อมูลวันที่ 22 มิถุนายน พ.ศ. 2551
- Innovationsindex für die Länder der EU 2007-06-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (เยอรมัน), Baden-Württemberg Stat Office, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2549
- Sites and situations of leading cities in cultural globalisations/Media (อังกฤษ), GaWC Research Bulletin 146, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2549
- ICCA publishes top 20 country and city rankings 2007 (อังกฤษ), ICCA, เรียกข้อมูลวันที่ 17 เมษายน พ.ศ. 2551
- Berlin City of Design Press Release (อังกฤษ), ยูเนสโก, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2549
- Berlin Germany's most popular Destination (อังกฤษ), Tourismus Marketing GmbH, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2549
- World Heritage Site Museumsinsel (อังกฤษ), ยูเนสโก, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2549
- Wall-to-wall culture (อังกฤษ), The Age, เรียกข้อมูลวันที่ 30 พฤศจิกายน พ.ศ. 2550
- The Club Scene, on the Edge (อังกฤษ), New York Times, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2549
- Ranking of best cities in the world (อังกฤษ), City mayors, เรียกข้อมูลวันที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2551
- The Monocle Quality Of Life Survey 2011-07-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ), www.denmark.dk, เรียกข้อมูลวันที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2551
- For Young Artists, All Roads Now Lead to a Happening Berlin (อังกฤษ), New York Times, เรียกข้อมูลวันที่ 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- That's creativity with a capital B 2006-11-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ), International Herald Tribune, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2006
- Poor But Sexy (อังกฤษ), Newsweek, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2549
- Berger, Dieter. Geographische Namen in Deutschland (เยอรมัน), Bibliographisches Institut, 1999.
- Brandenburg during the 30 Years War (อังกฤษ), WHKMLA, เรียกข้อมูลวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2551
- Berlin Wall (อังกฤษ), สารานุกรมบริเตนนิกา, เรียกข้อมูลวันที่ 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- 13.38000&spn=0.060339, 0.085316&t=k&hl=en Satellite Image Berlin, Google Maps, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2549
- Climate figures (อังกฤษ), World Weather Information Service, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2549
- "World Weather Information Service – Berlin". Worldweather.wmo.int. 5 ตุลาคม 2006. สืบค้นเมื่อ 7 เมษายน 2012. 25 เมษายน 2013, at the Wayback Machine
- "Indices Data - Berlin/Tempelhof 2759". . สืบค้นเมื่อ 13 พฤษภาคม 2019.
- ข่าวสดรายวัน, "อพาร์ตเมนต์เบอร์ลิน"ติด"มรดกโลก", 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2551 ปีที่ 18 ฉบับที่ 6432
- Deutsche Welle, ,3467726, 00.html?maca=en-bonn-691-rdf Six Berlin Housing Projects Declared World Heritage Sites[](อังกฤษ), 8 กรกฎาคม พ.ศ. 2551
- Bundespräsident Horst Köhler 2006-06-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ), www.bundespraesident.de, เรียกข้อมูลวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- URBAN regeneration, an European Commission initiative 2009-01-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ), ErasmusPC, เรียกข้อมูลวันที่ 12 มีนาคม พ.ศ. 2550
- Berlin annual statement of accounts 2006 2007-06-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Senatsverwaltung Finanzen, เรียกข้อมูลวันที่ 4 มกราคม พ.ศ. 2550 (เยอรมัน)
- 00.html Debt-Laden Berlin Goes to Court For Federal Aid[](อังกฤษ), Deutsche Welle, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2549
- . Der Regierende Bürgermeister von Berlin, Referat IV B. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-10-11. สืบค้นเมื่อ 2007-11-09.
- Sister cities of Berlin 2008-06-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, www.berlin.de, เรียกข้อมูลวันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- Berlin statistical figures (เยอรมัน), Statistisches Landesamt Berlin, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2549
- Foreign residents of Berlin 2010-08-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (เยอรมัน), Statistisches Landesamt Berlin, เรียกข้อมูลวันที่ 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- Berlin fact sheet 2008-08-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ) [PDF] 99.1 KiB, www.berlin.de, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2549
- Gross domestic product Berlin (อังกฤษ), Statistik-Berlin-Brandenburg., เรียกข้อมูลวันที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2550
- Bundesagentur spart zwei Milliarden Euro(เยอรมัน), FAZ, เรียกข้อมูลวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2551
- Eurozone jobless marks record low (อังกฤษ), BBC, เรียกข้อมูลวันที่ 2 ตุลาคาม พ.ศ. 2550
- ECONOMY, SCIENCE, AND RESEARCH of Berlin 2007-02-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Metropolis 2005, เรียกข้อมูลวันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- News analysis: innovation index November 2006 (เยอรมัน)
- Poor but sexy (อังกฤษ), The Economist, เรียกข้อมูลวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- Jedes Jahr ein neuer Rekord (เยอรมัน), Der Tagesspiegel, เรียกข้อมูลวันที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551
- Land Berlin stützt Tourismuswerbung 2007-10-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (เยอรมัน), www.rbb-online.de, เรียกข้อมูลวันที่ 10 มกราคม พ.ศ. 2550
- Regional GDP per inhabitant in the EU 27 (PDF) (อังกฤษ), Eurostat, เรียกข้อมูลวันที่ 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551
- Media Companies in Berlin and Potsdam 2008-06-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, www.medienboard.de, เรียกข้อมูลวันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- European Film Academy, www.europeanfilmacademy.org, เรียกข้อมูลวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2549
- Berlin Film Festival, www.berlinale.de, เรียกข้อมูลวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- Metropolis of Sciences 2008-04-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ), Berlin Partner GmbH, เรียกข้อมูลวันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- Jahrgangsstufe Null (เยอรมัน), Der Tagesspiegel, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคาม พ.ศ. 2549
- World Heritage Site Palaces and Parks of Potsdam and Berlin (อังกฤษ), ยูเนสโก, เรียกข้อมูลวันที่ 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- A New Williamsburg! Berlin’s Expats Go Bezirk 2006-10-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ), New York Observer, เรียกข้อมูลวันที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2006
- Die Kunstszene 2007-12-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (เยอรมัน), Deutschland Online, เรียกข้อมูลวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- CULTURE of Berlin 2007-09-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ), Metropolis 2005, เรียกข้อมูลวันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- Saucy Berlin transforms itself into a 'music city' (อังกฤษ), Taipei Times, เรียกข้อมูลวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- Berlin's music business booms 2006-11-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ), Expatica.com, เรียกข้อมูลวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- Losing your mind in Berlin (อังกฤษ), metrotimes, เรียกข้อมูลวันที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- Compensating Victims of the La Belle Attack 2007-09-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ), German Embassy, Washington D.C., เรียกข้อมูลวันที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- Christiane F.-Page[](เยอรมัน), christianef, เรียกข้อมูลวันที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- Berlin for Gays and Lesbians 2005-02-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ), Berlin Tourismus Marketing GmbH, เรียกข้อมูลวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2549
- BERLIN 1936 Games of the XI Olympiad, www.olympic.org, เรียกข้อมูลวันที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- 2006 FIFA World Cup Final in Berlin 2006-01-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของ FIFA Worldcup เรียกข้อมูลวันที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
- Schwarzfahren wegen Wechselgeld (เยอรมัน), 123recht.net, เรียกข้อมูลวันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549
แหล่งข้อมูลอื่น
- Berlin.de (หลายภาษา) เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของเมือง
- digital Berlin (อังกฤษ) แนะนำเบอร์ลิน
- EXBERLINER (อังกฤษ) นิตยสารเบอร์ลินภาษาอังกฤษ มีคู่มือนำเที่ยว
- กรุงเบอร์ลิน ประเทศเยอรมนี 2005-05-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, สาระน่ารู้ก่อนเดินทาง โดยกระทรวงการต่างประเทศ ประเทศไทย
- สถานเอกอัครราชทูตไทย ประจำกรุงเบอร์ลิน
- นักเรียนไทยในเบอร์ลิน-บรันเดินบวร์ค 2008-07-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
ebxrlin hrux aebrlin eyxrmn Berlin xxkesiyng bɛʁˈliːn fngesiyng epnemuxnghlwngaelarthhnunginsibhkrthshphnthkhxngpraethseyxrmni miprachakr 3 4 lankhninekhtemuxng makthisudineyxrmni aelamakepnxndbsxnginshphaphyuorp epnsunyklangkhxngekhtnkhrhlwngebxrlin brnedinbwrkh thangtawnxxkechiyngehnuxkhxngeyxrmni miprachakrinekhtnkhrhlwngrwm 5 lankhncak 180 chati makepnxndbekainshphaphyuorpebxrlinemuxnghlwng rth aelaaebrlin Berlincakbnlnglang caksayipkhwa esnkhxbfa pratubrnedinbwrkh xasnwiharebxrlin phrarachwngcharlxthethinbwrkh ekaaphiphithphnthaelahxkracayphaphebxrlin esaaehngchychna ctursphxthsdm aelaxakharirchsthakhthngtraxarmebxrlintaaehnngkhxngebxrlininpraethseyxrmniaesdngaephnthieyxrmniebxrlinebxrlin yuorp aesdngaephnthiyuorpphikd 52 31 12 N 13 24 18 E 52 52000 N 13 40500 E 52 52000 13 40500praethseyxrmnirthkarpkkhrxng xngkhkr SPD phunthi nkhr rth891 3 tr km 344 1 tr iml ekhtemuxng3 743 tr km 1 445 tr iml rwmprimnthl30 546 tr km 11 794 tr iml khwamsung34 emtr 112 fut prachakr kh s 2021 nkhr rth3 850 809 khn ekhtemuxng4 890 363 khn rwmprimnthl6 144 600 khnedmanimchawebxrlinekhtewlaUTC 01 00 ewlayuorpklang vdurxn ewlaxxmaesng UTC 02 00 ewlaxxmaesngyuorpklang rhsphunthirhsphumisastr DE3rhs ISO 3166DE BEthaebiynphahnaB155 phnlanyuor 2020 cixarphi txhw 41 000 yuor 2020 ehchdiix 2018 0 964 very high ewbistwww wbr berlin wbr de wbr en wbr ebxrlinepnhnunginsunyklangthimixiththiphlthisudkhxngyuorp indankaremuxng wthnthrrm suxsarmwlchn aelawithyakar epnsunyklangthisakhykhxngkarkhmnakhmthangxakasaelathangrangkhxngthwip phunthanesrsthkickhxngemuxngkhuxthurkicbrikarxnhlakhlay sungprakxbipdwy xutsahkrrmkarsrangsrrkh bristhdansux karbrikarsingaewdlxm sunykarprachumaelaaesdngsinkha ebxrlinepnemuxngthiminkthxngethiywmakepnxndbsamkhxngyuorp xutsahkrrmxun rwmthung wiswkrrmcracr xxpotxielkthrxniks ixthi xutsahkrrmyanynt sukhphaph wiswkrrmchiwkaraephthy aelaethkhonolyichiwphaph mhankhraehngniepnbankhxngmhawithyaly sthabnwicy karaekhngkhnkila xxrekhstra phiphithphnth aelabukhkhlthimichuxesiyngradbolkcanwnmak phumithsnnkhraelamrdkthangprawtisastrkhxngebxrlinthaihmnniymthukichepnchaksahrbkarthaythaphaphyntr nkhraehngnimichuxesiyngineruxngethskal sthaptykrrmthihlakhlay silparwmsmy silpaaenwthdlxng xawxngkard chiwitklangkhun aelakhunphaphchiwit inrahwangthswrrsthiphanmaebxrlinidwiwthnipsucudrwmkhxngpceckchnaelasilpinhnumsawmakmayhlakhlaychaticakthwolk thithukdungduddwywithichiwitaebbesriaelacitwiyyanaehngkalewlasmyihm modern zeitgeist prawtipratubrnedinbwrkh sylksnkhxngkrungebxrlin ebxrlintngxyubnaemnachepraelahaefilthangtawnxxkechiyngehnuxkhxngeyxrmni hxmlxmdwyrthbrnedinbwrkh miphunthi 891 75 tarangkiolemtr insmykxn ebxrlinekhyepnswnhnungkhxngrthbrnedinbwrkhkxncaaeykkarpkkhrxngxxkepnnkhrrthtanghakrthhnung chux Berlin sungxxkesiynginphasaxngkvswa ebxrlin aelainphasaeyxrmnwa aebrlin nnimthrabaehlngthima aetxacekiywkhxngkbhnwykhaphasaoplaebiyneka berl birl sunghmaythung hnxngna ebxrlinidrbkarbnthukinprawtisastrkhrngaerkemuxkhriststwrrsthi 13 odyidepnemuxnghlwngkhxngrachxanackrprsesiy tngaet kh s 1701 ckrwrrdieyxrmn kh s 1871 1918 satharnrthiwmar kh s 1919 1932 aelairchthisam kh s 1933 1945 khriststwrrsthi 17 aela 19 inkh s 1871 ebxrlinklayepnemuxnghlwngkhxngckrwrrdieyxrmn hlngprakassthapnackrwrrdithiphrarachwngaewrsay sngkhramsamsibpirahwang kh s 1618 aela 1648 thaihebxrlinidrbkhwamesiyhayxyangihyhlwng baneruxnhnunginsamesiyhay aelaprachakrldehluxkhrungediywfridrich wilehlm ecachayphuyingihy sungsubxanacepnphupkkhrxngtxcak phubidainkh s 1640 idrierimnoybaysngesrimaela dwykvsdikaaehngphxthsdm Edikt von Potsdam in kh s 1685 fridrichidesnxthiliphyihkbphwkxuwekxon sungepnphwkopretsaetnthchawfrngess xuwekxonkwa 20 000 khnidmayngbrnedinbwrkh prsesiy incanwnnn 6 000 khntngthinthaninebxrlin inkh s 1700 pramanrxylayisibkhxngphuxyuxasyinebxrlinepnchawfrngess aelaxiththiphlthangwthnthrrmkhxngphwkekhaaekemuxngnnmimhasal phuxphyphxun canwnmakmacakobhiemiy opaelnd aelaslthsbwrkh khriststwrrsthi 20 hlngcaksngkhramolkkhrngthisxng emuxngebxrlinthukaeykepnsxngswn rahwangpikh s 1949 1990 khux ebxrlintawnxxk aela ebxrlintawntk fngtawnxxkpkkhrxngodyshphaphosewiyt swnfngtawntkpkkhrxngody shrthxemrika shrachxanackr aelafrngess odyinchwngaerk karaebngekhtepnipxyangimekhrngekhriydnk prachachnkhxngthngsxngfngsamarthipmahasuknid cnkrathngsngkhrameynthungcudtungekhriyd rthbalebxrlintawnxxkidsrangkaaephngebxrlinkhunemux 13 singhakhm kh s 1961 lxmrxbebxrlintawntk tdkhadsxngfngkhxngemuxngxxkcakknxyangsineching chwngthieyxrmniyngthukaebngxxkepnsxngpraeths praethseyxrmnitawnxxkthuxexaebxrlintawnxxkepnemuxnghlwngkhxngtn aetimidrbkaryxmrbcakchatiphnthmitrtawntk swnemuxnghlwngkhxngpraethseyxrmnitawntkkhuxbxnn aelaodythanaxyangepnthangkaraelw ebxrlintawntkkimidepnswnhnungkhxngpraethseyxrmnitawntk hlngcakkarrwmpraethsemux 3 tulakhm ph s 1990 ebxrlinkklbmaepnemuxnghlwngkhxngpraethseyxrmnixikkhrnghnungphumisastrebxrlintngxyuinphakhtawnxxkkhxngeyxrmni praman 70 km 44 iml thangtawntkkhxngphrmaednopaelnd phumipraethskhxngebxrlinnnthukkdesaaihepnxyangpccubnodytharnaaekhngrahwangyukhnaaekhngkhrnglasud icklangemuxngthxdtwtamaenwaemnachepr inhubekhatharnaaekhngobranebxrlin wxrsx Berlin Warsaw Urstromtal sungkxtwodynathiihllalaycaktharnaaekhngintxnsinsudyukhnaaekhngkhrnglasud hubekhatharnaaekhngobrandngklawthxdtwrahwangthirabsungbarnimtxnlang low Barnim ipthangehnux aelathirabsungethlothw Teltow ipthangit aemnacheprbrrcbkbaemnahaefil thiekht thangtawntksudkhxngebxrlin odyihlcakthangtxnehnuxipthangtxnitphanebxrlintawntk esnthangkhxngaemnahaefilnnehmuxnkbthaelsabthiechuxmkn odyaehngthiihythisudkhux thaelsabethekelxres Tegeler See aela okrsesxrwanes Grosser Wannsee michudthaelsabcanwnhnungihlsuaemnacheprtxnbnechnkn odyihlphanthaelsabokrsesxrmungekiles Grosser Muggelsee inebxrlintawnxxk phumithsn ebxrlinbnaemnachepraelahxkracayphaphintxnklangkhun hnatakhxngnkhrebxrlininpccubnniswnihyidrbxiththiphlcakbthbathnakhxngmninprawtisastreyxrmniinkhriststwrrsthi 20 rthbalaehngchatiaetlachudlwntngxyuinemuxngaehngni ckrwrrdieyxrmn kh s 1871 satharnrthiwmar nasieyxrmni eyxrmnitawnxxk aelaeyxrmniinpccubnthirwmknepnhnungxikkhrng idrierimokhrngkarkxsrangxnthaeyxthayanmakmay aetlaokhrngkarlwnmikhunlksnaoddednintwexng ebxrlinthukthalayxyanghnkcakkarthingraebidhlaykhrngrahwangsngkhramolkkhrngthisxng xakharekahlayhlngthirxdphncakkarthingraebiddngklawidthukruxthxninkhristthswrrsthi 1950 aela 1960 thnginfngtawntkaelafngtawnxxk karruxthxndngklawcanwnmakrierimodyokhrngkarsthaptykrrmradbethsbal ephuxsrangyanthiphkxasyhruxyanthurkicaelathnnsayhlk prawtisastrthiimmiikhrehmuxnkhxngebxrlinidkxrangsthaptykrrmaelaphumithsnkhxngemuxngaehngni infngtawnxxk caphbxakhar phlathethneba Plattenbau epnxakharthiswntang thuksrangsaerccakthixunaelathukkhnmaprakxb n thikxsrang canwnmak sungthaihnukthungkhwamthaeyxthayankhxngolktawnxxk Eastern Bloc thicasrangbriewnthiphkxasythismburnaebb dwysdswnkhngthikhxngrankha sthaneliyngedk aelaorngeriyn khwamaetktangelknxyrahwangfngtawnxxkedimaelafngtawntkedimxikxyangkkhuxkarxxkaebbtwkhnsiekhiywsiaednginifcracrthithangkhamthnn xmephilaemnechn Ampelmannchen inphasaeyxrmn aebbkhxngfngtawnxxknnthukkhngexaiwimepliynaeplng inrahwangkarepliynsyyancracrthweyxrmniihepnaebbediywknhmdphayhlngkarrwmpraeths xmephilaemnechnaebbtawnxxknninpccubnthukichinfngtawntkkhxngemuxngechnkn phumixakas ekhtnxktwemuxngkhxngebxrlinnnpkkhlumipdwypaimaelathaelsab aemnahaefil canwnmak krungebxrlinmiphumixakasaebbxbxunchunphakhphunsmuthr xunhphumiechliytlxdpikhxngebxrlinxyuthi 9 4 C aelamiradbnafnechliythngpithi 578 mm eduxnthixunthisudkhuxmithunayn krkdakhm aelasinghakhm odymixunhphumirahwang 16 7 thung 17 9 C aelahnawthisudineduxnthnwakhm mkrakhm aelakumphaphnth rahwang 0 4 thung 1 2 C phunthisingpluksrangkhxngebxrlinnnsrangsphaphxakaspracathin imokhrikhlemt khwamrxncathukkkekbiwinxakhartang xunhphumiinemuxngxacsungkwabriewnrxb xyu 4 C khxmulphumixakaskhxngkrungebxrlin wdkha n ethmephilohf eduxn m kh k ph mi kh em y ph kh mi y k kh s kh k y t kh ph y th kh thngpixunhphumisungsudthiekhybnthuk C F 15 5 59 9 18 7 65 7 24 8 76 6 31 3 88 3 35 5 95 9 37 5 99 5 38 1 100 6 38 0 100 4 34 2 93 6 28 1 82 6 20 5 68 9 16 0 60 8 38 1 100 6 xunhphumisungsudechliy C F 3 3 37 9 5 0 41 9 0 48 2 15 0 59 19 6 67 3 22 3 72 1 25 0 77 24 5 76 1 19 3 66 7 13 9 57 7 7 45 9 3 7 38 7 14 03 57 25 xunhphumiechliyaetlawn C F 0 6 33 1 1 4 34 5 4 8 40 6 8 9 48 14 3 57 7 17 1 62 8 19 2 66 6 18 9 66 14 5 58 1 9 7 49 5 4 7 40 5 2 0 35 6 9 68 49 42 xunhphumitasudechliy C F 1 9 28 6 1 5 29 3 1 3 34 3 4 2 39 6 9 0 48 2 12 3 54 1 14 3 57 7 14 1 57 4 10 6 51 1 6 4 43 5 2 2 36 0 4 31 3 5 88 42 59 xunhphumitasudthiekhybnthuk C F 23 1 9 6 26 0 14 8 16 5 2 3 8 1 17 4 4 0 24 8 1 5 34 7 6 1 43 3 5 38 3 1 5 29 3 9 6 14 7 16 0 3 2 20 5 4 9 26 14 8 hyadnafa mm niw 42 3 1 665 33 3 1 311 40 5 1 594 37 1 1 461 53 8 2 118 68 7 2 705 55 5 2 185 58 2 2 291 45 1 1 776 37 3 1 469 43 6 1 717 55 3 2 177 570 7 22 469 wnthimihyadnafaodyechliy 1 0 mm 10 0 8 0 9 1 7 8 8 9 7 0 7 0 7 0 7 8 7 6 9 6 11 4 101 2aehlngthima 1 aehlngthima 2 sthaptykrrm xakharsankngan Haus des Lehrers aelahxprachumthixelkhsnedxrphlths hxkracayphaphebxrlin Fernsehturm thixelkhsnedxrphlths inekhtmithethx sung 368 emtr epnxakharthisungepnxndbsxnginshphaphyuorp sranginpikh s 1969 samarthmxngehnhxniidcakekuxbthukekhtsunyklangkhxngemuxng inhxthiradbkhwamsung 204 emtr michnsngektkarnmumsungsungsamarthchmthiwthsnkhxngemuxngid caktrngniepncuderimtnkhxngthnn kharl marks xlli Karl Marx Allee sungthxdtwipthangthistawnxxk tamaenwthnnniepnxakharthixyuxasythietuxnihralukxdit xakharehlanixxkaebbinaenwkhlassiksngkhmniym Socialist Classicism Style khxngyukhstalin tidkbphunthihxkracayphaphnnkhuxxakharthiwakaremuxng michuxwa Rotes Rathaus thiwakaremuxngsiaedng sungoddedndwysthaptykrrmxithaedngkhxngmn danhnakhxngthiwakaremuxngminaphuenpcun Neptunbrunnen sungepnnaphuthipradbdwychakcaktananethphpkrnm xisthisdaekllxri East Side Gallery epnnithrrskarklangaecngkhxngngansilpathiwadlngipodytrngbnswnsudthaythiyngehluxxyukhxngkaaephngebxrlin mnepnhlkthankhxngkaraebngaeykemuxnginsmykxnthiynghlngehluxxyuchinihythisud mnephingcaburnaesrcemuximnanmani emuxwnthi 7 krkdakhm kh s 2008 yuensokidprakasihokhrngkarthiphkxasyaenwsmyihmniyminebxrlinhkaehngepnaehlngmrdkolk klumxakharthiphkxasydngklawsrangkhuninchwngtnkhriststwrrsthi 20 chwngpikh s 1913 1934 insmysatharnrthiwmar klumxakharsungxxkaebbodysthapnikxawxngkard bruon ethat wxletxr okrepiys aela ehlani idklayepntwaebbkhxngthiphkephuxsngkhm sungidphthnakhunphaphchiwitkhxngphuphkxasychnchnkrrmachiphthimirayidnxy aelaepliynkhwamkhiddankarxxkaebb sthaptykrrm aelakarphngemuxng xakharehlaniepnswnhnungkhxngxphartemntsmyihmrunaerkkhxngolk thimikhrw hxngna raebiyng aelahnatangthiihyephiyngphx cakmrdkolkcanwnthnghmd 850 aehng xakharehlaniepnhnunginephiyng 21 aehngcakyukhsmyihmkarpkkhrxngebxrlinepnemuxnghlwngkhxngshphnthsatharnrtheyxrmni aelaepnthixyukhxngprathanathibdiaehngeyxrmni sungmithixasyxyangepnthangkarthiwng Schloss Bellevue tngaetkarrwmpraethseyxrmniemux 3 tulakhm kh s 1990 ebxrlinkklayepnhnunginsamnkhrrth ekhiyngkhukb hmbwrkh aelaebremin inthnghmd 16 rthkhxngeyxrmni khnamntrishphnth Bundesrat epntwaethnkhxngrthshphnth Bundeslander thnghlaykhxngeyxrmni aelamithitngthixyuthithaeniybaehrerin Herrenhaus sungekhyepnsphakhunnangprsesiyinxdit aemkrathrwngswnihycatngxyuinebxrlin aetbangswn rwmthungkrmelk ktngxyuthibxnn emuxnghlwngekakhxngeyxrmnitawntk shphaphyuorplngthuninhlayokhrngkarphayinemuxngebxrlin odyswnihyaelwaephnngandansatharnupophkh karsuksa aelasngkhm caidthunsnbsnunrwmcakngbpramancakkxngthunephuxkhwamechuxmaennkhxngxiyu EU Cohesion Fund ngbpramanrthpracapikhxngebxrlininkh s 2006 nnekin 20 5 phnlanyuor odymingbkhaddul 1 8 phnlanyuor saehtuihymacakkhaichcaythiekiywkhxngkbkarrwmemuxng ebxrlininthanartheyxrmnmihnisasmmakkwaemuxngid ineyxrmni odymiyxdpramankarpccubnxyuthi 63 phnlanyuor ineduxnthnwakhm ph s 2549 ekhtkarpkkhrxng kxnhnathicamikarptirupkarpkkhrxngkhxngebxrlininkh s 2001 ebxrlinekhymi 23 ekht Bezirke aetpccubnkhwbrwmehlux 12 ekht aetlaekhtaebngepnaekhwng Ortsteil tangtamyanthxngthindngedim inpccubnebxrlinmiaekhwngthnghmd 95 aehng aetlaaekhwngprakxbdwy chumchn Kiez canwnhnungsungepnyanxyuxasyelk aetlaekhtcaduaelodysphaekht Bezirksamt sungprakxbdwysmachiksphaekht Bezirksstadtrate canwnhakhn aelaphuxanwykarekht Bezirksburgermeister hnungkhn smachiksphaekhtidrbaetngtngodysmchchaekht Bezirksverordnetenversammlung ekhtthi chuxekht prachakr sinpi 2022 phunthi tr km hnaaenn khn tr km aephnthi01 mithethx 395 599 39 47 1002302 fridrichsihn khrxythsaebrkh 293 231 20 34 1441603 phngokh 420 768 103 07 408204 charlxthethinbwrkh wilemirsdxrf 341 155 64 72 527105 chpneda 254 175 91 87 276706 chetkhliths eselindxrf 311 040 102 56 303307 ethmephilohf echxenxaebrkh 353 913 53 10 666508 nxyekhiln 329 476 44 93 733309 ethrphoth ekhxephxnikh 289 180 168 42 171710 marthsan ehlelirsdxrf 285 678 61 78 462411 lichethinaebrkh 308 286 52 12 591512 irnikhekhindxrf 268 308 89 31 3004krungebxrlin 3 755 251 891 68 4211 emuxngphinxng ebxrlinrksakhwamepnphnthmitrxyangepnthangkarkb 17 nkhr karcbkhuepnemuxngaefdkbemuxngxun nnerimkblxsaexneclis inkh s 1967 phnthmitrkhxngebxrlintawnxxknnthukykelikipemuxkhrngrwmpraethseyxrmni aelaidthukruxfunkhunbangswninphayhlng swnphnthmitrkhxngebxrlintawntknntngaededimthukcakdihxyuinradbethsbal rahwangyukhsngkhrameyn phnthmitrdngklawidsathxnthungklumkhwxanac odyebxrlintawntkcbmuxkbemuxnghlwnginpraethstawntk aelaekuxbcathnghmdkhxngemuxngebxrlintawnxxkcbkhudwycaepnemuxngcakklumsnthisyyawxrsxaelaphnthmitr ebxrlinmiaephnnganrwmrwmkbnkhrtang canwnmak echn okhepnehekn ehlsingki oyhnensebirk esiyngih osl osefiy sidniy aelaewiynna ebxrlinekharwminsmakhmnkhrnanachatitang echn shphnthemuxnghlwngkhxngshphaphyuorp Union of the Capitals of the European Union yuorsitis Eurocities ekhruxkhaynkhrwthnthrrmyuorp Network of European Cities of Culture emothrophlis Metropolis Summit Conference of the World s Major Cities Conference of the World s Capital Cities lxsaexneclis shrthxemrika kh s 1967 eblekrd esxrebiy 1978 paris frngess 1987 madrid sepn 1988 xistnbul turki 1989 mxsok rsesiy 1990 wxrsx opaelnd 1991 budaepst hngkari 1991 brsesls ebleyiym 1992 cakarta xinodniesiy 1993 thachekhnt xusebkisthan 1993 emksioksiti emksiok 1993 pkking satharnrthprachachncin 1994 otekiyw yipun 1994 bwonsixers xarecntina 1994 prak satharnrthechk 1995 windhuk namiebiy 2000 lxndxn shrachxanackr 2000 mumib xinediy 2000 sthitiprachakrn knyayn kh s 2006 ebxrlinmiphuxyuxasythikhunthaebiyncanwn 3 402 312 khn inphunthi 891 82 tr km ekhtphunthimhankhrebxrlin brnedinbwrkhmiprachakrpraman 4 3 lankhn inphunthi 5 370 tr km cakcanwnphuxyuxasy 3 4 lankhn mi 463 723 khn 13 9 thiepnchawtangchati cak 183 praeths odyklumthiihythisudmacakpraethsturki 116 665 opaelnd 42 889 esxrebiyaelamxnetenokr 24 337 rsesiy 14 065 xitali 14 026 shrthxemrika 12 735 frngess 11 776 okhrexechiy 11 378 ewiydnam 11 513 bxseniyaelaehxresokwina 10 463 kris 10 102 shrachxanackr 9 396 yuekhrn 8 667 xxsetriy 8 409 sepn 5 962 ithy 5 876 cin 5 620 klumsasnathiihythisudkhux klumthiimnbthuxsasna 60 opretsaetnt swnihyepneyxrmnxiaewneclik 23 757 000 ormnkhathxlik 9 312 000 xislam 6 213 000 yiw 0 4 12 000 esrsthkicin ph s 2550 cidiphiinruptwenginkhxngnkhrrthebxrlinmixtraetibot 1 8 khnathithngpraethsetibot 2 5 aelamimulkhathnghmd 81 7 114 phnlanyuor rahwangthswrrshlngsudniebxrlinmikarepliynaeplngxyangsakhyipsuesrsthkickarbrikar kxnkarrwmeyxrmniaelaebxrlininkh s 1990 nn ebxrlintawntkidrbenginxudhnunkxnihycakthangkareyxrmnitawntk ephuxchdechykarthithuktdkhadthangphumisastrxxkcakeyxrmnitawntk enginxudhnunehlanncanwnmakidthukykelikiphlngkh s 1990 thanxutsahkrrmkhxngxditebxrlintawnxxkidldlngxyangminyyasakhyinchwngthswrrsediyw thaihnaipsukaretibotkhxngcidiphithihyudning aelaxtrakarwangnganthisungcnkrathng kh s 2005 hlngcaknnxtrakarwangnganidkhxy ldlngxyangmnkhng aelathungcudthitathisudinrxb 13 pi thi 13 6 ineduxnmithunayn ph s 2551 aetkyngkhngsungkwaxtraechliykhxngpraethseyxrmnixyu 7 5 mi y 2551 inbrrdabristhinraykar Forbes Global 2000 aeladchnitladhlkthrphy DAX khxngeyxrmninn miephiyng siemns Siemens AG aela Deutsche Bahn ethannthimisanknganihyxyuinebxrlin xyangirktambristheyxrmnaelananachaticanwnmakidtngaephnkhruxsanknganbrikarradbrxnglngmainemuxngdngklaw inbrrdanaycang 20 rayihysud mibristhrthifdxythechxbahn Deutsche Bahn AG orngphyabalchariet Charite siemns bristhkhnsngmwlchnthxngthin BVG bristhphuihbrikar Dussmann aelaklum Piepenbrock Group edmelxr ecakhxngemxreseds ebns phlitrthynt aelabiexmdbebilyuphlitrthckryanyntinebxrlin ibexxrechring farma aela Berlin Chemie epnbristhephschkrrmsakhythimisanknganihyinebxrlin xuthyanwithyasastraelathurkicin Berlin Adlershof epnhnungin 15 xuthyanwithyasastraelaethkhonolyithiihythisudinolk karwicyaelaphthnaidnyyasakhythangesrsthkic aelaebxrlintidxndbhnunginsamekhtnwtkrrmthikawhnathisudinshphaphyuorp phakhthiotxyangrwderwkhux khmnakhm withyasastrsukhphaph karekhluxnyayaelabrikarthimiethkhonolyisarsnethsaelakarsuxsar suxaeladntri okhsnaaelaxxkaebb brikarsingaewdlxmaelaethkhonolyichiwphaph karkhnsng aelawiswkrrmkaraephthy ebxrlinepnhnunginnkhrkarprachumaelaaesdngsinkhakhxngolk aelaepnbankhxngsunyprachumthiihythisudinyuorp nnkhux Internationales Congress Centrum ICC nichwyesrimphakhkarthxngethiywsungmiorngaerm 592 aehng 90 700 etiyng canwnekhaphk 17 3 lankhun aelaaekhkorngaerm 7 5 lankhninpi ph s 2550 ebxrlinidsthapnatwexngklayepnemuxngthimiphuipthxngethiywmakepnxndbsaminshphaphyuorp 2005 EUROSTAT phunthi prachakr cidiphi inruptwengin phnlan cidiphi inruptwengin txhw ebxrlin 892 km2 344 sq mi 3 400 000 79 111 23 292 32 609 rthbrnedinbwrkh 29 478 km2 11 382 sq mi 2 550 000 48 67 18 781 26 294 eyxrmni 357 050 km2 137 858 sq mi 82 000 000 2 245 3 143 27 219 38 107 EU27 4 325 675 km2 1 670 152 sq mi 494 000 000 11 019 15 426 22 400 31 360sux ebxrlinepnbankhxngsthaniwithyuothrthsncanwnmak thngradbnanachati radbchati aelaradbthxngthin sanknganihykhxngxngkhkrkracayesiyngsatharna RBB Rundfunk Berlin Brandenburg tngxyuthini echnediywkbsanknganihykhxngbristhkracayesiyngechingphanichy VIVA TVB FAB N24 aela Sat 1 xngkhkrkracayesiyngsatharnananachatikhxngeyxrmni Deutsche Welle mihnwyphlitraykarothrthsninebxrlin nxkcakniphukracayesiyngradbchatiekuxbthnghmdkmistudioxxyuinemuxngni ebxrlinmicanwnhnngsuxphimphraywnmakthisudineyxrmni odymihnngsuxphimphthxngthinkhnadbrxdchitthimiyxdkhaycanwnmak Berliner Zeitung Der Tagesspiegel aelaaethblxydrayihysamhw rwmthunghnngsuxphimphraywnradbchatiinkhnadtang sungaetlahwkmikhwamsmphnththangkaremuxngthiaetktangkn echn Die Welt Junge Welt Neues Deutschland aela Die Tageszeitung nxkcaknn hnngsuxphimphrayspdahcanwnhnungktiphimphthini Junge Freiheit aelaebxrlinyngmihnngsuxphimphrayspdahthangeluxkxiksamhwthienneruxngwthnthrrmaelakarbnething nitysarrayeduxn Exberliner epnwarsarphasaxngkvschbbediywkhxngebxrlin ebxrlinyngepnthitngsanknganihykhxngsankphimphphasaeyxrmnrayihysxngraykhux Walter de Gruyter aela Springer sungaetlaraynntiphimphhnngsux warsar aelaphlitphnthmltimiediy ebxrlinepnsunyklangthisakhykhxngxutsahkrrmphaphyntreyxrmnaelayuorp mnepnbankhxngbristhphlitraykarothrthsnaelaphaphyntrmakkwahnungphnbristh orngphaphyntr 270 orng aelamiphaphyntrthiphlitradbchatiaelarwmphlitradbnanachati 300 eruxngthaythainbriewnebxrlinthukpi klumstudioxbaeblsaebrkhaelabristhsrangphaphyntr Universum Film AG nntngxyuinemuxngphxthsdmtidkbebxrlin ebxrlinyngepnthitngkhxngaelaeyxrmnfilmxakhaedmi aelaepnecaphaphnganethskalphaphyntrnanachatiebxrlinpracapikarsuksaruppnxelkhsnedxr fxn humbxlthdannxkmhawithyalyhumbxlthaehngebxrlin ekhtemuxnghlwngebxrlin brnedinbwrkhepnhnunginsunyklangxudmsuksaaelakarwicythioddednthisudkhxngshphaphyuorp ebxrlinmimhawithyalysiaehng aelawithyalyexkchn withyalyxachiph aelawithyalyethkhnikh Fachhochschule xikepncanwnmak sungesnxsakhawichathihlakhlayihkbnksuksa nksuksapraman 130 000 khnekhasuksainmhawithyaly aelawithyalyxachiphhruxwithyalyethkhnikh mhawithyalythiihythisudsamaehng micanwnnksuksarwmpraman 100 000 khn mhawithyalyehlaniidaek mhawithyalyesriaehngebxrlin Freie Universitat Berlin 35 000 khn mhawithyalyhumobldthaehngebxrlin 35 000 aela mhawithyalyethkhnikhaehngebxrlin 30 000 swnmhawithyalysilpaebxrlin minksuksaraw 4 300 khn ebxrlinmicanwnsthabnwicyhnaaenn echnsthabnwicyinekhrux smakhmefranohefxr aela smakhmmkhsphlngkh sungepnxisracakmhawithyalythisngkd hruxephiyngechuxmknxyanghlwm ethann inemuxngminkwithyasastrcanwnthnghmd 62 000 khn thanganindanwicyaelaphthna nxkcakhxngsmudkhxngmhawithyalytang aelw ebxrlinyngmihxsmudrth Staatsbibliothek zu Berlin sungepnhxngsmudwicythisakhy hxsmudnimithitnghlksxngaehng hnungaehngiklkbphxthsdaemxrphlths bnthnnphxthsdaemxrchtrsesxr aelaxikaehngbnthnn inemuxngmihxngsmudsatharnathnghmd 108 aehng ebxrlinmiorngeriyn 878 aehng sxnnkeriyn 340 658 khn in 13 727 chneriyn aelami 56 787 phurbkarfuknganinphakhthurkicaelaphakhxun emuxngmiaephnkarsuksakhnphunthanhkpi hlngcakcbkarsuksakhnphunthanaelw nkeriyncaekhasuksatxinorngeriynmthymhnunginsipraephthtxxikhkpi praephthkhxngorngeriynehlaniidaek hpchuelx Hauptschule erxalchuelx Realschule kumnasixum Gymnasium hrux eksamchuelx Gesamtschule ebxrlinmiaephnkarsuksasxngphasathiimehmuxnikhrbrrcuxyuinorngeriyn xxyorpachuelx Europaschule inorngeriynehlaninkeriyncaeriyninhlksutrthisxnepnphasaeyxrmnaelaphasatangchati sungsamartheluxkidcak 9 phasahlkkhxngyuorp inorngeriyn 29 aehngsungkracayxyuinekuxbthukekhtethsbalwthnthrrmAlte Nationalgalerie hxsilpaehngchatiaehngeka epnswnhnungkhxng ekaaphiphithphnth aela aehlngmrdkolk ebxrlinmichuxesiyngeruxngsthabndanwthnthrrmthimiepncanwnmakmay sunghlayaehngmichuxesiyngradbnanachati ebxrlinmisphaphaewdlxmsilpathihlakhlaymak mihxsilphlayrxyaehng thukpicamikarcdngan Art Forum nganaesdngsilpananachati sungennthisilparwmsmy silpineyxrmnaelananachatirunihmyngkhngyayekhamaxasyinemuxngni aelaebxrlinkidepnthiyxmrbwaepnsunyklangkhxngwthnthrrmpxpaela youth cutlure khxngyuorp syyanhlayxyangkhxngkarkhyaytwnimacakkarprakasin ph s 2546 wangan Popkomm nganchumnumthiihythisudinyuorpcayayipcdthiebxrlin hlngcakcdthiokholymaepnewla 15 pi hlngcaknnimnan yuniewxraeslmiwsikkrup aela MTV ktdsinicyaysanknganihypracayuorpaelastudioxhlkkhxngtnmayngrimfngaemnacheprinyanfridrichchayn tngaet ph s 2548 ebxrlinidkhunbychiemuxngaehngkarxxkaebb City of Design khxngyuensok chiwitklangkhunaelaethskal ebxrlinmichiwitklangkhunthihlakhlayaelamisisnmakthisudaehnghnunginyuorp hlngcakkaaephngebxrlinlmslaylnginkh s 1989 xakharcanwnmakinekhtmithethx Mitte xditicklangemuxngkhxngebxrlintawnxxk idthuksxmaesmihm xakharcanwnmakimekhythukruxsrangihmelynbtngaetsngkhramolkkhrngthisxng xakharehlanithukcbcxngxyangphidkdhmayodyklumkhnhnumsaw aelaklayepnaehlngchumnumbmephaaaelawthnthrrmtxtan counter culture sarphdrupaebb yanmithethxepnthitngkhxnginthkhlbcanwnmak rwmthungkhunsthehasthaechels Kunst Haus Tacheles khlbxyang Tresor WMF Ufo E Werk aelathimichuxesiynginthangimdikhux kb Berghain khlb Linientreu iklkbobsthikesxr wilehlm Kaiser Wilhelm Gedachtniskirche hruxthichawithyinebxrlinniymeriykwa obsthhk txngkarxangxing nnodngdngineruxngdntriethkhonmatngaetkhristthswrrs 1990 disokethkh LaBelle infriedena Friedenau thikhrnghnungepnthithithharxemriknchxbipethiyw michuxesiyngodngdngcakehtukarnwangraebidkxkarrayinkh s 1986 nganechlimchlxngpracapi Karneval der Kulturen kharniwalaedrkhulthwern ran SO36 inkhrxysaebrkh Kreuzberg thiedimenndntriphngkepnswnihy kidklaymaepnsthanthiyxdniymsahrbkaretnraaelasngsrrkhthukrupaebb ran SOUND thiekhytngxyuthiethiyrkarethnchwng kh s 1971 1988 aelapccubnxyuthi Charlottenburg idrbchuxesiynginthangimdiinchwngplaykhristthswrrs 1970 dwymnepnthiniyminhmuphuichehorxinaelayaesphtidchnidxun dngthiklawiwinhnngsux Wir Kinder vom Bahnhof Zoo khxng Christiane F nganechlimchlxng Karneval der Kulturen nganechlimchlxngwthnthrrm khbwnaehbnthnnkhxngnanachatiphnthu cdkhunthukpi inchwngsudspdahethskal 50 wnhlngwnxathityxisetxr aela iphrdphaerdkhxngeky elsebiynthiihythisudinyuorptxnklang idrbkarsnbsnunxyangepidephycakrthbalemuxng ebxrlinyngepnthiruckkndisahrbnganechlimchlxngdntriethkhon elifphaehrd Love Parade aelaethskalthangwthnthrrm Berliner Festspiele sungmiethskalaecs JazzFest Berlin epnswnhnung lakhr Staatsoper Deutsches Theater Admiralspalast Berliner Ensemble Friedrichstadt Palast Maxim Gorki Theater Theater des Westens Theater und Komodie am Kurfurstendamm Deutsche Oper Komische Oper Renaissance Theaterphiphithphnthaelahxsilp pratuxichtaraehngbabilxn thiphiphithphnthephxrkamxn ebxrlinepnthitngkhxngphiphithphnth 153 aehng klumphiphithphnthbnekaaphiphithphnthnn epnaehlngmrdkolkkhxngyuensok tngxyuthangswnehnuxkhxngekaachepr rahwangaemnachepraela Kupfergraben tngaet kh s 1841 xyangerwthisud mnthukkahndihepn ekhtthixuthisihkbsilpaaelawtthuobran odyphrarachkvsdika inekht miphiphithphnthxyucanwnhnungthiekiywkbsilpwthnthrrmolk echn phiphithphnthsilpaxinediy phiphithphnthsilpaexechiytawnxxk phiphithphnthchatiphnthuwithya phiphithphnthwthnthrrmyuorp rwmthung phiphithphnthfayphnthmitr phiphithphnthekiywkbsngkhrameyn aela phiphithphnthbrukhekhx Brucke Museum sungepnphiphithphnthsilpa in sungepnthimnkhxngkrathrwngkhwammnkhngaehngrthkhxngxditeyxrmnitawnxxk hrux Stasi nn kmiphiphithphnthstasi cudtrwcyngkhngtngxyuthiedim aelamiphiphithphnthekiywkbhnungincudkhamaednhlayaehnginkaaephngebxrlin odyphiphithphnthnidaeninnganodyexkchn aesdngwtthuthiekiywkbphukhnthiphyayamwangaephntang ephuxhlbhnixxkcakfngtawnxxk swn Beate Uhse Erotic Museum xyuiklsthanirthifswnstwebxrlin sungxangwaepnphiphithphnthxiortikthiihythisudinolk kila snamkilaoxlimpik ekhyepnsthanthicdkaraekhngkhnfutbxlolk 2006 ndchingchnaelis ebxrlinepnecaphaphoxlimpikvdurxn 1936 aelaepnemuxngecaphaphfutbxlolk 2006 ndchingchnaelis odyaekhngthisnamoxlumphixachtadixxn ebxrlin emuxngmisomsrfutbxlhlaysomsr somsrthiihythisudkhux aehrtha ebxrlin sungpccubn vdukal 2006 7 elninsatharnupophkhsthaniklangebxrlin ebxrlinidphthnarabbkhmnakhmaelarabbcayphlngnganthisbsxntngaetkxnsngkhramolkkhrngthisxng hlngcaksngkhram ebxrlintawntkthuktdkhadxxkcakdinaednodyrxb aelacaepntxngphthnarabbsatharnupophkhkhxngtnexng inrahwangnnexng rthbalkhxngeyxrmnitawnxxkkidkxsrangthangrthifaelathanghlwngephuxihkarcracrxxmebxrlintawntkipid karklbmarwmknkhxngebxrlintawnxxkaelatawntk idnaipsukarrwmknkhxngrabbkhmnakhmaelarabbcayphlngngankhxngebxrlinekhakbrabbkhxngekhtrxb xikkhrng ebxrlinmisaphan 979 aehng mithnnyawrwmknthnghmd 5 334 km incanwnniepnthanghlwng 66 km inkh s 2004 miyanphahnacdthaebiyninemuxngcanwn 1 428 lankhn sungrwmthungaethksi 6 800 khn sayrthifrayaiklechuxmebxrlinkbemuxngihythukemuxngineyxrmniaelakbhlayemuxnginpraethsephuxnban sayrthifthxngthinechuxmemuxngkbbriewnbrnedinbwrkhaelaeyxrmnitawnxxk karkhmnakhm U Bahn kalngekhluxnthi rabbkhnsngmwlchnphayinebxrlin prakxbdwy exs bahn S Bahn rthifekhtemuxng sungdaeninkarody bristhexs bahn ebxrlin S Bahn Berlin GmbH aela rthifitdin U Bahn rthrang Strassenbahn rtheml aela sungdaeninkarody bristhrabbkhnsngebxrlin hrux ebefaek Berliner Verkehrsbetriebe BVG exs bahnnnodyswnihywingxyuehnuxdin swnxu bahnswnihycaxyuitdin stasesnbahn hrux rthrang nnekuxbthnghmdcawingxyuinekhttawnxxkkhxngemuxng rthemlihbrikarechuxmekhtrxbnxkekhakbicklangemuxng aelaechuxmkbexs bahnaelaxu bahn khnsngmwlchnaethbthukchnid ykewneruxkhamfakbangsay ichtwodysarrwmknid odypktiaelwphuodysarimcaepntxngaesdnghruxtxktw ykewnbnrtheml xyangirktam camiphnkngannxkekhruxngaebbkhxysumtrwcepnpraca odycakhunmainhxngodysaraelweriykkhxdutwcakphuodysarthukkhn ikhrktamthiimmitwthithuktxng cathukprbepnengin 40 yuor thaxakasyanebxrlinbrnedinbwrkh aetedim ebxrlinmithaxakasyanthirxngrbkarsycrthangxakasthngsinsamaehng idaek thaxakasyanebxrlinethmephilohf Tempelhof tngxyuinekhttwemuxngthangit thaxakasyanebxrlinethekil Tegel tngxyuchanemuxngthangtawntkechiyng aelathaxakasyanebxrlinechxenxeflth Schonefeld tngxyunxkemuxngthangit xyangirktamhlngkarepidbrikarkhxngthaxakasyanebxrlinbrnedinbwrkh thaxakasyanthngsamaehngidelikihbrikarechingphanichyaelwinpccubnhmayehtuPrefixes for vehicle registration were introduced in 1906 but often changed due to the political changes after 1945 Vehicles were registered under the following prefixes I A 1906 April 1945 devalidated on 11 August 1945 no prefix only digits from July to August 1945 BG BG 1945 46 for cars trucks and busses GF GF 1945 46 for cars trucks and busses BM BM 1945 47 for motor bikes GM GM 1945 47 for motor bikes KB i e of Berlin for all of Berlin 1947 48 continued for West Berlin until 1956 GB i e Greater Berlin for East Berlin 1948 53 I for East Berlin 1953 90 B for West Berlin from 1 July 1956 continued for all of Berlin since 1990 xangxing phasaeyxrmn khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 8 March 2021 subkhnemux 2 May 2019 Amt fur Statistik Berlin Brandenburg Bevolkerung phasaeyxrmn cakaehlngedimemux 18 November 2022 subkhnemux 18 November 2022 citypopulation de quoting Federal Statistics Office Germany Urban Areas cakaehlngedimemux 2020 06 03 subkhnemux 2021 01 28 PDF statistik berlin brandenburg de Amt fur Statistik Berlin Brandenburg 8 February 2019 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 27 August 2021 subkhnemux 24 November 2019 Bruttoinlandsprodukt in jeweiligen Preisen 1991 bis 2020 www statistikportal de cakaehlngedimemux 1 April 2021 subkhnemux 1 April 2021 Sub national HDI Area Database Global Data Lab hdi globaldatalab org phasaxngkvs cakaehlngedimemux 23 September 2018 subkhnemux 13 September 2018 prakassanknganrachbnthityspha eruxng kahndchuxpraeths dinaedn ekhtkarpkkhrxng aelaemuxnghlwng PDF rachkiccanuebksa 139 phiess 205 ng 1 knyayn 2565 INSEE Population des villes et unites urbaines de plus de 1 million d habitants de l Union europeenne subkhnemux 2007 10 22 Indicators for larger urban zones 1999 2003 2007 02 16 thi ewyaebkaemchchin xngkvs Eurostat eriykkhxmulwnthi 9 minakhm ph s 2550 Culturally Berlin Is Ascending if Slowly xngkvs New York Times eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2549 Berlin the big canvas xngkvs International Herald Tribune eriykkhxmulwnthi 22 mithunayn ph s 2551 Innovationsindex fur die Lander der EU 2007 06 07 thi ewyaebkaemchchin eyxrmn Baden Wurttemberg Stat Office eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2549 Sites and situations of leading cities in cultural globalisations Media xngkvs GaWC Research Bulletin 146 eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2549 ICCA publishes top 20 country and city rankings 2007 xngkvs ICCA eriykkhxmulwnthi 17 emsayn ph s 2551 Berlin City of Design Press Release xngkvs yuensok eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2549 Berlin Germany s most popular Destination xngkvs Tourismus Marketing GmbH eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2549 World Heritage Site Museumsinsel xngkvs yuensok eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2549 Wall to wall culture xngkvs The Age eriykkhxmulwnthi 30 phvscikayn ph s 2550 The Club Scene on the Edge xngkvs New York Times eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2549 Ranking of best cities in the world xngkvs City mayors eriykkhxmulwnthi 10 krkdakhm ph s 2551 The Monocle Quality Of Life Survey 2011 07 28 thi ewyaebkaemchchin xngkvs www denmark dk eriykkhxmulwnthi 10 krkdakhm ph s 2551 For Young Artists All Roads Now Lead to a Happening Berlin xngkvs New York Times eriykkhxmulwnthi 5 phvscikayn ph s 2549 That s creativity with a capital B 2006 11 27 thi ewyaebkaemchchin xngkvs International Herald Tribune eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2006 Poor But Sexy xngkvs Newsweek eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2549 Berger Dieter Geographische Namen in Deutschland eyxrmn Bibliographisches Institut 1999 ISBN 3 411 06252 5 Brandenburg during the 30 Years War xngkvs WHKMLA eriykkhxmulwnthi 1 krkdakhm ph s 2551 Berlin Wall xngkvs saranukrmbrietnnika eriykkhxmulwnthi 5 phvscikayn ph s 2549 13 38000 amp spn 0 060339 0 085316 amp t k amp hl en Satellite Image Berlin Google Maps eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2549 Climate figures xngkvs World Weather Information Service eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2549 World Weather Information Service Berlin Worldweather wmo int 5 tulakhm 2006 subkhnemux 7 emsayn 2012 25 emsayn 2013 at the Wayback Machine Indices Data Berlin Tempelhof 2759 subkhnemux 13 phvsphakhm 2019 khawsdraywn xphartemntebxrlin tid mrdkolk 9 krkdakhm ph s 2551 pithi 18 chbbthi 6432 Deutsche Welle 3467726 00 html maca en bonn 691 rdf Six Berlin Housing Projects Declared World Heritage Sites lingkesiy xngkvs 8 krkdakhm ph s 2551 Bundesprasident Horst Kohler 2006 06 29 thi ewyaebkaemchchin xngkvs www bundespraesident de eriykkhxmulwnthi 12 phvscikayn ph s 2549 URBAN regeneration an European Commission initiative 2009 01 14 thi ewyaebkaemchchin xngkvs ErasmusPC eriykkhxmulwnthi 12 minakhm ph s 2550 Berlin annual statement of accounts 2006 2007 06 05 thi ewyaebkaemchchin Senatsverwaltung Finanzen eriykkhxmulwnthi 4 mkrakhm ph s 2550 eyxrmn 00 html Debt Laden Berlin Goes to Court For Federal Aid lingkesiy xngkvs Deutsche Welle eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2549 Der Regierende Burgermeister von Berlin Referat IV B khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2007 10 11 subkhnemux 2007 11 09 Sister cities of Berlin 2008 06 09 thi ewyaebkaemchchin www berlin de eriykkhxmulwnthi 7 phvscikayn ph s 2549 Berlin statistical figures eyxrmn Statistisches Landesamt Berlin eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2549 Foreign residents of Berlin 2010 08 11 thi ewyaebkaemchchin eyxrmn Statistisches Landesamt Berlin eriykkhxmulwnthi 5 phvscikayn ph s 2549 Berlin fact sheet 2008 08 19 thi ewyaebkaemchchin xngkvs PDF 99 1 KiB www berlin de eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2549 Gross domestic product Berlin xngkvs Statistik Berlin Brandenburg eriykkhxmulwnthi 6 kumphaphnth ph s 2550 Bundesagentur spart zwei Milliarden Euro eyxrmn FAZ eriykkhxmulwnthi 1 krkdakhm ph s 2551 Eurozone jobless marks record low xngkvs BBC eriykkhxmulwnthi 2 tulakham ph s 2550 ECONOMY SCIENCE AND RESEARCH of Berlin 2007 02 21 thi ewyaebkaemchchin Metropolis 2005 eriykkhxmulwnthi 7 phvscikayn ph s 2549 News analysis innovation index November 2006 eyxrmn Poor but sexy xngkvs The Economist eriykkhxmulwnthi 12 phvscikayn ph s 2549 Jedes Jahr ein neuer Rekord eyxrmn Der Tagesspiegel eriykkhxmulwnthi 6 kumphaphnth ph s 2551 Land Berlin stutzt Tourismuswerbung 2007 10 07 thi ewyaebkaemchchin eyxrmn www rbb online de eriykkhxmulwnthi 10 mkrakhm ph s 2550 Regional GDP per inhabitant in the EU 27 PDF xngkvs Eurostat eriykkhxmulwnthi 12 kumphaphnth ph s 2551 Media Companies in Berlin and Potsdam 2008 06 24 thi ewyaebkaemchchin www medienboard de eriykkhxmulwnthi 7 phvscikayn ph s 2549 European Film Academy www europeanfilmacademy org eriykkhxmulwnthi 19 thnwakhm ph s 2549 Berlin Film Festival www berlinale de eriykkhxmulwnthi 12 phvscikayn ph s 2549 Metropolis of Sciences 2008 04 24 thi ewyaebkaemchchin xngkvs Berlin Partner GmbH eriykkhxmulwnthi 7 phvscikayn ph s 2549 Jahrgangsstufe Null eyxrmn Der Tagesspiegel eriykkhxmulwnthi 20 tulakham ph s 2549 World Heritage Site Palaces and Parks of Potsdam and Berlin xngkvs yuensok eriykkhxmulwnthi 6 phvscikayn ph s 2549 A New Williamsburg Berlin s Expats Go Bezirk 2006 10 22 thi ewyaebkaemchchin xngkvs New York Observer eriykkhxmulwnthi 18 phvscikayn ph s 2006 Die Kunstszene 2007 12 11 thi ewyaebkaemchchin eyxrmn Deutschland Online eriykkhxmulwnthi 12 phvscikayn ph s 2549 CULTURE of Berlin 2007 09 28 thi ewyaebkaemchchin xngkvs Metropolis 2005 eriykkhxmulwnthi 7 phvscikayn ph s 2549 Saucy Berlin transforms itself into a music city xngkvs Taipei Times eriykkhxmulwnthi 12 phvscikayn ph s 2549 Berlin s music business booms 2006 11 21 thi ewyaebkaemchchin xngkvs Expatica com eriykkhxmulwnthi 12 phvscikayn ph s 2549 Losing your mind in Berlin xngkvs metrotimes eriykkhxmulwnthi 18 phvscikayn ph s 2549 Compensating Victims of the La Belle Attack 2007 09 27 thi ewyaebkaemchchin xngkvs German Embassy Washington D C eriykkhxmulwnthi 18 phvscikayn ph s 2549 Christiane F Page lingkesiy eyxrmn christianef eriykkhxmulwnthi 18 phvscikayn ph s 2549 Berlin for Gays and Lesbians 2005 02 04 thi ewyaebkaemchchin xngkvs Berlin Tourismus Marketing GmbH eriykkhxmulwnthi 20 tulakhm ph s 2549 BERLIN 1936 Games of the XI Olympiad www olympic org eriykkhxmulwnthi 18 phvscikayn ph s 2549 2006 FIFA World Cup Final in Berlin 2006 01 10 thi ewyaebkaemchchin ewbistxyangepnthangkarkhxng FIFA Worldcup eriykkhxmulwnthi 18 phvscikayn ph s 2549 Schwarzfahren wegen Wechselgeld eyxrmn 123recht net eriykkhxmulwnthi 7 phvscikayn ph s 2549aehlngkhxmulxunBerlin de hlayphasa ewbistxyangepnthangkarkhxngemuxng digital Berlin xngkvs aenanaebxrlin EXBERLINER xngkvs nitysarebxrlinphasaxngkvs mikhumuxnaethiyw krungebxrlin praethseyxrmni 2005 05 06 thi ewyaebkaemchchin saranarukxnedinthang odykrathrwngkartangpraeths praethsithy sthanexkxkhrrachthutithy pracakrungebxrlin nkeriynithyinebxrlin brnedinbwrkh 2008 07 12 thi ewyaebkaemchchin