ฟรีดริช วิลเฮ็ล์ม ไฮน์ริช อเล็คซันเดอร์ ฟ็อน ฮุมบ็อลท์ (เยอรมัน: Friedrich Wilhelm Heinrich Alexander von Humboldt) เป็นชาวปรัสเซียเชื้อชาติเยอรมันผู้เป็นทั้งนักภูมิศาสตร์, นักธรรมชาติวิทยา, นักสำรวจ และผู้เสนอปรัชญาในยุคโรแมนติกที่ทรงอิทธิพล เขาเป็นบุคคลสำคัญผู้วางรากฐานวิชาชีวภูมิศาสตร์ และยังผลักดันการวัดทางกายภาพภูมิประเทศอย่างเป็นระบบในระยะยาวซึ่งเป็นกลายรากฐานของการเฝ้าสังเกตสภาพอากาศและสนามแม่เหล็กภูมิศาสตร์สมัยใหม่
อเล็คซันเดอร์ ฟ็อน ฮุมบ็อลท์ Alexander von Humboldt | |
---|---|
ฮุมบ็อลท์ใน ค.ศ. 1843 | |
เกิด | 14 กันยายน ค.ศ. 1769 เบอร์ลิน, ราชอาณาจักรปรัสเซีย |
เสียชีวิต | 6 พฤษภาคม ค.ศ. 1859 เบอร์ลิน, ราชอาณาจักรปรัสเซีย สมาพันธรัฐเยอรมัน | (89 ปี)
สุสาน | |
สัญชาติ | เยอรมัน |
มีชื่อเสียงจาก | ชีวภูมิศาสตร์, (ค.ศ. 1845–1862), , , |
รางวัล | (ค.ศ. 1852) |
อาชีพทางวิทยาศาสตร์ | |
สาขา | ภูมิศาสตร์ |
ได้รับอิทธิพลจาก | ชาลส์ ดาร์วิน, อัลเฟรด วอลเลซ, เฮนรี ทอโร, , ราล์ฟ เอเมอร์สัน, , |
ลายมือชื่อ | |
ระหว่าง ค.ศ. 1799–1804 เขาเดินทางไปทั่วทั้งภูมิภาคลาตินอเมริกาเพื่อทำการสำรวจและจัดทำงานบรรยายภูมิภาคนี้อย่างละเอียดด้วยวิธีการและมุมมองสมัยใหม่ งานบรรยายของเขาตลอดช่วงการเดินทางนี้ได้ถูกเผยแพร่ต่อสาธารณะและได้รับการตีพิมพ์หลายครั้งตลอด 21 ปี ฮุมบ็อลท์ถือเป็นหนึ่งในกลุ่มคนแรก ๆ ที่เสนอทฤษฎีว่าผืนแผ่นดินรอบ ๆ มหาสมุทรแอตแลนติกเคยเชื่อมต่อกันในยุคดึกดำบรรพ์ เขายังเป็นบุคคลแรกที่อธิบายปรากฏการณ์และสาเหตุของสภาพอากาศที่จะเปลี่ยนแปลงจากน้ำมือมนุษย์ โดยจัดทำข้ออธิบายไว้สองครั้งใน ค.ศ. 1800 และ ค.ศ. 1831 โดยอาศัยข้อมูลที่เขารวบรวมไว้จากการเฝ้าสังเกตตลอดการเดินทาง
อเล็คซันเดอร์ ฟ็อน ฮุมบ็อลท์ เกิดในกรุงเบอร์ลิน ราชอาณาจักรปรัสเซีย ในครอบครัวคริสต์นิกายลูเทอแรน เขาเป็นบุตรของอเล็คซันเดอร์ เกออร์ค ฟ็อน ฮุมบ็อลท์ (Alexander Georg) ตระกูลฮุมบ็อลท์ถือเป็นตระกูลชั้นนำของพอเมอเรเนียที่มีความใกล้ชิดกับดยุกแห่งเบราน์ชไวค์ บิดาของเขาร่ำรวยอย่างมากจากการที่ได้รับสัญญาสัมปทานการออกสลากกินแบ่งของรัฐและสัญญาอนุญาตให้จำหน่ายยาสูบ บิดาของเขาสมรสสองครั้ง ครั้งแรกกับลูกสาวของนายพลชาวปรัสเซีย และครั้งที่สองใน ค.ศ. 1766 กับมารี-เอลีซาแบ็ต กอลง (Marie-Elisabeth Colomb) ภริยาหม้ายของบารอนฮ็อลเวอเดอ (Hollwede) ซึ่งเธอมีบุตรชายที่เกิดกับบารอนโฮลล์เวเดอติดมาด้วย
การถึงแก่กรรมของบิดาใน ค.ศ. 1779 ได้ทิ้งสองพี่น้องฮุมบ็อลท์ให้อยู่ในความดูแลของมารดา กอลงเป็นสตรีที่ได้รับการอบรมมาดีและมีความเฉลียวฉลาด เธอตั้งความหวังในอนาคตของเด็กทั้งสองไว้สูงมาก เธอได้จ้างครูสอนพิเศษระดับนักคิดในยุคเรืองปัญญาอย่างนายแพทย์มาร์คุส แฮทซ์ (Marcus Herz) และนักพฤกษศาสตร์คาร์ล ลูทวิช วิลเดอโน (Karl Ludwig Willdenow) มาเป็นครูของสองพี่น้อง เธออยากจะให้ลูกทั้งสองโตขึ้นเพื่อรับราชการในปรัสเซีย
อ้างอิง
- Helmut Thielicke, Modern Faith and Thought, William B. Eerdmans Publishing, 1990, p. 174.
- Malcolm Nicolson, "Alexander von Humboldt and the Geography of Vegetation," in: A. Cunningham and N. Jardine (eds.), Romanticism and the Sciences, Cambridge University Press, 1990, pp. 169–188; Michael Dettelbach, "Romanticism and Resistance: Humboldt and "German" Natural Philosophy in Natural Philosophy in Napoleonic France," in: Robert M. Brain, Robert S. Cohen, Ole Knudsen (eds.), Hans Christian Ørsted and the Romantic Legacy in Science: Ideas, Disciplines, Practices, Springer, 2007; Maurizio Esposito, Romantic Biology, 1890–1945, Routledge, 2015, p. 31.
- Love, J.J. (2008). (PDF). Physics Today. February: 31–37. doi:10.1063/1.2883907. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-07-28. สืบค้นเมื่อ 29 June 2015.
- Thomson, A. (2009), "Von Humboldt and the establishment of geomagnetic observatories", IAEA-INIS
- Paul,, Hawken,. Drawdown : the most comprehensive plan ever proposed to reverse global warming. p. 24. ISBN . OCLC 973159818.
{{}}
: CS1 maint: extra punctuation () - De Terra 1955, p. 5.
- Nicolson 1995, p. xvi.
- Wulf 2015, pp. 13, 17.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
fridrich wilehlm ihnrich xelkhsnedxr fxn humbxlth eyxrmn Friedrich Wilhelm Heinrich Alexander von Humboldt epnchawprsesiyechuxchatieyxrmnphuepnthngnkphumisastr nkthrrmchatiwithya nksarwc aelaphuesnxprchyainyukhoraemntikthithrngxiththiphl ekhaepnbukhkhlsakhyphuwangrakthanwichachiwphumisastr aelayngphlkdnkarwdthangkayphaphphumipraethsxyangepnrabbinrayayawsungepnklayrakthankhxngkarefasngektsphaphxakasaelasnamaemehlkphumisastrsmyihmxelkhsnedxr fxn humbxlth Alexander von Humboldthumbxlthin kh s 1843ekid14 knyayn kh s 1769 ebxrlin rachxanackrprsesiyesiychiwit6 phvsphakhm kh s 1859 1859 05 06 89 pi ebxrlin rachxanackrprsesiy smaphnthrtheyxrmnsusansychatieyxrmnmichuxesiyngcakchiwphumisastr kh s 1845 1862 rangwl kh s 1852 xachiphthangwithyasastrsakhaphumisastridrbxiththiphlcakchals darwin xlefrd wxlels ehnri thxor ralf exemxrsn laymuxchux rahwang kh s 1799 1804 ekhaedinthangipthwthngphumiphakhlatinxemrikaephuxthakarsarwcaelacdthanganbrryayphumiphakhnixyanglaexiyddwywithikaraelamummxngsmyihm nganbrryaykhxngekhatlxdchwngkaredinthangniidthukephyaephrtxsatharnaaelaidrbkartiphimphhlaykhrngtlxd 21 pi humbxlththuxepnhnunginklumkhnaerk thiesnxthvsdiwaphunaephndinrxb mhasmuthraextaelntikekhyechuxmtxkninyukhdukdabrrph ekhayngepnbukhkhlaerkthixthibaypraktkarnaelasaehtukhxngsphaphxakasthicaepliynaeplngcaknamuxmnusy odycdthakhxxthibayiwsxngkhrngin kh s 1800 aela kh s 1831 odyxasykhxmulthiekharwbrwmiwcakkarefasngekttlxdkaredinthang xelkhsnedxr fxn humbxlth ekidinkrungebxrlin rachxanackrprsesiy inkhrxbkhrwkhristnikayluethxaern ekhaepnbutrkhxngxelkhsnedxr ekxxrkh fxn humbxlth Alexander Georg trakulhumbxlththuxepntrakulchnnakhxngphxemxereniythimikhwamiklchidkbdyukaehngebranchiwkh bidakhxngekhararwyxyangmakcakkarthiidrbsyyasmpthankarxxkslakkinaebngkhxngrthaelasyyaxnuyatihcahnayyasub bidakhxngekhasmrssxngkhrng khrngaerkkbluksawkhxngnayphlchawprsesiy aelakhrngthisxngin kh s 1766 kbmari exlisaaebt kxlng Marie Elisabeth Colomb phriyahmaykhxngbarxnhxlewxedx Hollwede sungethxmibutrchaythiekidkbbarxnohllewedxtidmadwy karthungaekkrrmkhxngbidain kh s 1779 idthingsxngphinxnghumbxlthihxyuinkhwamduaelkhxngmarda kxlngepnstrithiidrbkarxbrmmadiaelamikhwamechliywchlad ethxtngkhwamhwnginxnakhtkhxngedkthngsxngiwsungmak ethxidcangkhrusxnphiessradbnkkhidinyukheruxngpyyaxyangnayaephthymarkhus aehths Marcus Herz aelankphvkssastrkharl luthwich wiledxon Karl Ludwig Willdenow maepnkhrukhxngsxngphinxng ethxxyakcaihlukthngsxngotkhunephuxrbrachkarinprsesiyxangxingHelmut Thielicke Modern Faith and Thought William B Eerdmans Publishing 1990 p 174 Malcolm Nicolson Alexander von Humboldt and the Geography of Vegetation in A Cunningham and N Jardine eds Romanticism and the Sciences Cambridge University Press 1990 pp 169 188 Michael Dettelbach Romanticism and Resistance Humboldt and German Natural Philosophy in Natural Philosophy in Napoleonic France in Robert M Brain Robert S Cohen Ole Knudsen eds Hans Christian Orsted and the Romantic Legacy in Science Ideas Disciplines Practices Springer 2007 Maurizio Esposito Romantic Biology 1890 1945 Routledge 2015 p 31 Love J J 2008 PDF Physics Today February 31 37 doi 10 1063 1 2883907 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2019 07 28 subkhnemux 29 June 2015 Thomson A 2009 Von Humboldt and the establishment of geomagnetic observatories IAEA INIS Paul Hawken Drawdown the most comprehensive plan ever proposed to reverse global warming p 24 ISBN 9781524704650 OCLC 973159818 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a CS1 maint extra punctuation De Terra 1955 p 5 sfn error no target CITEREFDe Terra1955 Nicolson 1995 p xvi sfn error no target CITEREFNicolson1995 Wulf 2015 pp 13 17 sfn error no target CITEREFWulf2015