Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ไมยราบ (อ่านว่า "ไม-ยะ-ราบ") ชื่อวิทยาศาสตร์: Mimosa pudica (มาจากภาษาละติน: pudica แปลว่า "อาย ชมดชม้อย เหนียมอาย หรือหดลง") ภาษาอังกฤษ: sensitive plant, sleepy plant หรือ the touch-me-not ก็เรียก เป็นพืชล้มลุก ต้นสีน้ำตาลแดง แผ่ไปตามพื้น ชูยอดขึ้นข้างบน ต้นมีหนามขนาดสั้น ใบประกอบ ดอกเป็นช่อกลมสีชมพู ก้านดอกยาว ฝักยาวเรียวแบน มีขนเหนียวติดมือ เมล็ดสีน้ำตาลอ่อน
| ไมยราบ | |
|---|---|
 | |
| ดอกและใบ | |
| สถานะการอนุรักษ์ | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| โดเมน: | ยูแคริโอต |
| อาณาจักร: | พืช |
| เคลด: | พืชมีท่อลำเลียง |
| เคลด: | พืชดอก |
| เคลด: | พืชใบเลี้ยงคู่แท้ |
| เคลด: | โรสิด |
| อันดับ: | ถั่ว |
| วงศ์: | ถั่ว |
| วงศ์ย่อย: | วงศ์ย่อยราชพฤกษ์ |
| เคลด: | Mimosoid clade |
| สกุล: | L. |
| สปีชีส์: | Mimosa pudica |
| ชื่อทวินาม | |
| Mimosa pudica L. | |
ไมยราบมักถูกปลูกขึ้นตามความอยากรู้อยากเห็นของผู้ปลูก โดยที่ใบประกอบสามารถพับเข้าหากันด้านใน หรือหุบได้ เมื่อถูกสัมผัส หรือเขย่า เพื่อป้องกันตนเองจากภัยคุกคามต่าง ๆ และจะบานออกอีกครั้งเมื่อผ่านไปราวหนึ่งนาที พืชในตระกูลใกล้เคียงกันและมีคุณสมบัติเช่นเดียวกันได้แก่ ผักกระเฉด
ในทางสมุนไพร ไมยราบมีรสจืดเฝื่อน มีฤทธิ์ขับปัสสาวะ ระดูขาว แก้ไตพิการ ต้นแห้งต้มกับน้ำกินแก้อ่อนเพลีย ตานขโมย โรคกระเพาะอาหาร ใช้ทาแก้ผื่นคันและหัด ใบสดตำผสมกับเกลือและพิมเสน ใช้พอกแผลพุพอง รากแห้ง ต้มน้ำแก้ปวดประจำเดือน ปวดศีรษะ
คำบรรยาย
ไมยราบเป็นพืชที่มีลำต้นผอมเรียว แตกกิ่งก้านสาขามาก มีหนามตามลำต้นประปรายจนถึงหนาแน่น ลำต้นอาจยาวได้ถึง 1.5 เมตร (5 ฟุต) ลำต้นของไมยราบจะตั้งตรงเมื่อยังเล็ก แต่จะเริ่มเลื้อย และชอนไช ไปตามพื้นผิวต่าง ๆ โดยจะเกาะอยู่ตามที่ต่ำ ตามพื้น และเกาะอยู่อย่างหลวม ๆ ใบของต้นไมยราบเป็นใบประกอบขึ้นอยู่ตามต้น
ใบของต้นไมยราบเป็น โดยมีใบประกอบอยู่หนึ่งถึงสองชุด แต่ละชุดประกอบด้วยใบเดี่ยว 10–26 ใบ ก้านใบสามารถมีหนามขึ้นอยู่ได้เช่นเดียวกับลำต้น ไมยราบมีดอกเป็นลักษณะเป็นช่อสีชมพูอ่อน หรือม่วงบนก้านช่อดอกที่งอกออกมาจากข้อระหว่างลำต้นและก้านใบในช่วงกลางฤดูร้อน จำนวนดอกจะขึ้นอยู่กับอายุของต้นพืช โดยที่ต้นแก่จะมีดอกมากกว่าต้นที่มีอายุน้อยกว่า ช่อดอกมีลักษณะกลมถึงวงรี ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางราว 8–10 มม. (ไม่รวมเกสรตัวผู้ที่ยื่นออกมา). กลีบดอกจริงมีสีแดง และก้านดอกจริงมีสีชมพูถึงม่วง เมื่อมองใกล้ ๆ ดอกอาศัยลมและแมลงในการผสมเกสร มีผลเป็นกลุ่ม แต่ละกลุ่มประกอบด้วยฝักเมล็ด 2–8 ฝัก แต่ละฝักยาว 1–2 ซม. มีเส้นใยงอกมาจากขอบฝักเป็นฝอย ๆ เมื่อถึงเวลาที่สมควร ฝักเมล็ดจะแยกออกเป็น 2–5 ส่วนซึ่งมีเมล็ดสีน้ำตาล บางเมล็ดยาว 2.5 มม. เมล็ดมีเปลือกหุ้มช่วยควบคุมการงอกเมื่อสภาวะแวดล้อมเหมาะสม
การหุบของใบ
ไมยราบเป็นที่รู้จักในด้านความสามารถพิเศษของมันในด้าน เช่นเดียวกับพืชอักหลากหลายสายพันธ์ มันได้รับความสามารถในการตอบสนองต่อแสงโดยการเปลี่ยนแปลงลักษณะใบหรือ "หุบ" ใบ โดยสามารถหุบใบในตอนกลางคืน และบานในตอนกลางวัน ความสามารถของพืชประเภทนี้ได้รับการศึกษาเป็นครั้งแรกโดย .
นอกจากนี้ใบของไมยราบยังสามารถหุบเพื่อตอบสนองต่อสิ่งเร้าประเภทต่างๆ เช่น การสัมผัส การเป่า หรือการเขย่า การตอบสนองเช่นนี้ถูกเรียกว่า การเคลื่อนไหวเพื่อ การเคลื่อนไหวเกิดขึ้น เมื่อบริเวณใด บริเวณหนึ่งของเซลล์พืช สูญเสียแรงดันของเหลวซึ่งเป็นแรงที่ถูกกระทำลงบนผนังเซลล์โดยน้ำภายในแวคิวโอลของเซลล์ และส่วนประกอบอื่น ๆ ของเซลล์ เมื่อต้นพืชถูกรบกวน บริเวณบางบริเวณบนก้านใบจะถูกกระตุ้นให้ปล่อยสารเคมี อาทิ โปแตสเซียม ไอออน ซึ่งนำน้ำออกจากแวคิวโอล และแพร่ออกมาจากเซลล์ในที่สุดซึ่งทำให้เซลล์สูญเสียความดันภายในเซลล์ไป และเซลล์ก็ยุบตัวลง ความแตกต่างของความดันในบริเวณที่แตกต่างกันของเซลล์เป็นผลให้ใบเดี่ยวแต่ละใบหุบเข้าหากัน และใบประกอบทั้งใบก็ยุบตัวลง ปฏิกิริยานี้สามารถส่งผ่านไปยังใบใกล้เคียงได้ คุณลักษณะนี้มีอยู่ทั่วไป สำหรับพืชในวงศ์ย่อยสีเสียด ในวงศ์ถั่ว ยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัดว่าทำไมไมยราบจึงวิวัฒนาการคุณลักษณะเช่นนี้ขึ้นมา แต่นักวิทยาศาสตร์หลายท่านคิดว่าพืชสามารถใช้ความสามารถเช่นนี้เพื่อย่อส่วนลงเพื่อเป็นการป้องกันตนเองจากสัตว์กินพืช โดยสัตว์ต่าง ๆ อาจจะกลัวพืชที่สามารถเคลื่อนไหวได้อย่างรวดเร็ว และจะเลือกกินพืชที่มีปฏิกิริยาตอบสนองน้อยกว่า คำอธิบายหนึ่งที่น่าจะเป็นไปได้คือการเคลื่อนไหวอย่างรวดเร็วสามารถขับไล่แมลงศัตรูพืชต่าง ๆ ไปได้[]
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ และการให้ชื่อทวินาม
Mimosa pudica เป็นชื่อทวินามที่ถูกบรรยายขึ้นเป็นครั้งแรกอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ. 2296 โดย คาโรลัส ลินเนียส โดยถูกตีพิมพ์ในหนังสือของเขาที่ชื่อ โดยชื่อเฉพาะ หรือชื่อทวินามของสปีชี่ส์นี้ Pudica ในภาษาละติน แปลว่า "เหนียมอาย" หรือ "หดตัว" ตามการตอบสนองด้วยการหดตัวของมันเมื่อถูกสัมผัส
ชื่อทั่วไป
สายพันธุ์นี้เป็นที่รู้จักกันทั่วไปตามชื่อทั่วไปที่ไม่เป็นทางการหลากหลายชื่อ อาทิ sensitive plant, humble plant, shameful plant และ touch-me-not ในภาษาอังกฤษ ทั้งนี้ยังรวมไปถึง chuimui ด้วย สำหรับภาษาไทย เป็นที่รู้จักกันทั่วไปในชื่อ "ไมยราบ"
การกระจายตัวของสายพันธุ์
ไมยราบมีถิ่นกำเนิดอยู่ในทวีปอเมริกาใต้ และทวีปอเมริกากลาง และภายหลังถูกมนุษย์นำออกไปยังบริเวณต่าง ๆ ของโลก และมักถูกจัดว่าเป็นสายพันธุ์รุกราน อาทิเช่น แทนซาเนีย เอเชียใต้ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ไมยราบถูกจัดว่าเป็นสายพันธุ์รุกรานใน ออสเตรเลีย และถูกจัดว่าเป็นวัชพืชในดินแดนตอนเหนือ และรัฐเวสเทิร์นออสเตรเลีย แม้ว่าจะไม่ได้มีถิ่นกำเนิดที่นั่น นอกจากนี้ไมยราบยังเป็นพืชควบคุมใน รัฐควีนส์แลนด์ อีกด้วย ไมยราบถูกนำเข้าไปใน กาน่า ไนจีเรีย เซเชลส์, มอริเชียส เอเชียตะวันออก อีกด้วย แต่ไม่ถูกพิจราณาว่าเป็นสายพันธุ์รุกรานในพื้นที่เหล่านั้น ใน สหรัฐอเมริกา, พืชชนิดนี้ขึ้นในรัฐฟลอริดา เกาะฮาวาย รัฐเวอร์จิเนีย เกาะของรัฐแมริแลนด์ เครือรัฐเปอร์โตริโก รัฐเท็กซัส และในเกาะของรัฐเวอร์จิเนีย
อ้างอิง
- Groom, A. (2012). "Mimosa pudica". IUCN Red List of Threatened Species. 2012: e.T175208A20112058. doi:10.2305/IUCN.UK.2012.RLTS.T175208A20112058.en. สืบค้นเมื่อ 19 November 2021.
- "Mimosa pudica". (GRIN). (ARS), United States Department of Agriculture (USDA). สืบค้นเมื่อ 2008-03-27. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>ไม่สมเหตุสมผล มีนิยามชื่อ "GRIN" หลายครั้งด้วยเนื้อหาต่างกัน - สุนทร ปุณโณทก. ยากลางบ้าน. กทม. โรงพิมพ์สุวิทย์ ยี แอด. 2526
- ภูมิพิชญ์ สุชาวรรณ. พืชสมุนไพรใช้เป็นยา. กทม. มปท. 2536
- "Mimosa pudica L." (PDF). US Forest Service. สืบค้นเมื่อ 2008-03-25.
- Chauhan, Bhagirath S. Johnson; Davi, E. (2009). "Germination, emergence, and dormancy of Mimosa pudica". Weed Biology and Management. 9 (1): 38–45. doi:10.1111/j.1445-6664.2008.00316.x.
- ; Evert, Ray F.; Eichhorn, Susan E. (January 2005). "Section 6. Physiology of Seed Plants: 29. Plant Nutrition and Soils". Biology of Plants (7th ed.). New York: . p. 639. ISBN . LCCN 2004053303. OCLC 56051064.
- "Mimosa pudica". (Australian Plant Name Index, APNI), ฐานข้อมูล IBIS. ศูนย์วิจัยความหลากทางชีวภาพทางพืช รัฐบาลประเทศออสเตรเลีย.
- . Usambara Invasive Plants. Tropical Biology Association. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-09-19. สืบค้นเมื่อ 2008-03-25.
- "Declared Weeds in the NT – Natural Resources, Environment and The Arts". จากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-02-26. สืบค้นเมื่อ 2008-03-25.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-04-13. สืบค้นเมื่อ 2008-03-25.
- "Common Sensitive Plant" (PDF). Invasive plants and animals. Biosecurity Queensland. (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-04-19. สืบค้นเมื่อ 2008-03-25.
- Distribution of Mimosa pudica in the United States of America Natural Resources Conservation Service, United States Department of Agriculture.
แหล่งข้อมูลอื่น
- View occurrences of Mimosa pudica in the Biodiversity Heritage Library
- by John Hewitson
- 1 and 2
- . Ethnoplants.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-09-13. สืบค้นเมื่อ 2009-10-12.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
imyrab xanwa im ya rab chuxwithyasastr Mimosa pudica macakphasalatin pudica aeplwa xay chmdchmxy ehniymxay hruxhdlng phasaxngkvs sensitive plant sleepy plant hrux the touch me not keriyk epnphuchlmluk tnsinatalaedng aephiptamphun chuyxdkhunkhangbn tnmihnamkhnadsn ibprakxb dxkepnchxklmsichmphu kandxkyaw fkyaweriywaebn mikhnehniywtidmux emldsinatalxxnimyrabdxkaelaibsthanakarxnurkskhwamesiyngta IUCN 3 1 karcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxtxanackr phuchekhld phuchmithxlaeliyngekhld phuchdxkekhld phuchibeliyngkhuaethekhld orsidxndb thwwngs thwwngsyxy wngsyxyrachphvksekhld Mimosoid cladeskul L spichis Mimosa pudicachuxthwinamMimosa pudica L fkaelaemldkhxngimyrab imyrabmkthukplukkhuntamkhwamxyakruxyakehnkhxngphupluk odythiibprakxbsamarthphbekhahakndanin hruxhubid emuxthuksmphs hruxekhya ephuxpxngkntnexngcakphykhukkhamtang aelacabanxxkxikkhrngemuxphaniprawhnungnathi phuchintrakuliklekhiyngknaelamikhunsmbtiechnediywknidaek phkkraechd inthangsmuniphr imyrabmirscudefuxn mivththikhbpssawa radukhaw aekitphikar tnaehngtmkbnakinaekxxnephliy tankhomy orkhkraephaaxahar ichthaaekphunkhnaelahd ibsdtaphsmkbekluxaelaphimesn ichphxkaephlphuphxng rakaehng tmnaaekpwdpracaeduxn pwdsirsakhabrryaydxkimyrabibimyrabkalnghubekhahaknhlngcakthuksmphsfkimyrabaekcdbntn hruxethatnimyrabthngtn prakxbipdwy latnthietmipdwyhnam kingkansakhatang chxdxk dxkaehng fkemld aelaibprakxbthihub aelathiimhub imyrabepnphuchthimilatnphxmeriyw aetkkingkansakhamak mihnamtamlatnprapraycnthunghnaaenn latnxacyawidthung 1 5 emtr 5 fut latnkhxngimyrabcatngtrngemuxyngelk aetcaerimeluxy aelachxnich iptamphunphiwtang odycaekaaxyutamthita tamphun aelaekaaxyuxyanghlwm ibkhxngtnimyrabepnibprakxbkhunxyutamtn ibkhxngtnimyrabepn odymiibprakxbxyuhnungthungsxngchud aetlachudprakxbdwyibediyw 10 26 ib kanibsamarthmihnamkhunxyuidechnediywkblatn imyrabmidxkepnlksnaepnchxsichmphuxxn hruxmwngbnkanchxdxkthingxkxxkmacakkhxrahwanglatnaelakanibinchwngklangvdurxn canwndxkcakhunxyukbxayukhxngtnphuch odythitnaekcamidxkmakkwatnthimixayunxykwa chxdxkmilksnaklmthungwngri khnadesnphansunyklangraw 8 10 mm imrwmeksrtwphuthiyunxxkma klibdxkcringmisiaedng aelakandxkcringmisichmphuthungmwng emuxmxngikl dxkxasylmaelaaemlnginkarphsmeksr miphlepnklum aetlaklumprakxbdwyfkemld 2 8 fk aetlafkyaw 1 2 sm miesniyngxkmacakkhxbfkepnfxy emuxthungewlathismkhwr fkemldcaaeykxxkepn 2 5 swnsungmiemldsinatal bangemldyaw 2 5 mm emldmiepluxkhumchwykhwbkhumkarngxkemuxsphawaaewdlxmehmaasm karhubkhxngib source source source source source widioxaesdngkarhubkhxngibimyrabhlngcakidrbkarsmphs imyrabepnthiruckindankhwamsamarthphiesskhxngmnindan echnediywkbphuchxkhlakhlaysayphnth mnidrbkhwamsamarthinkartxbsnxngtxaesngodykarepliynaeplnglksnaibhrux hub ib odysamarthhubibintxnklangkhun aelabanintxnklangwn khwamsamarthkhxngphuchpraephthniidrbkarsuksaepnkhrngaerkody nxkcakniibkhxngimyrabyngsamarthhubephuxtxbsnxngtxsingerapraephthtang echn karsmphs karepa hruxkarekhya kartxbsnxngechnnithukeriykwa karekhluxnihwephux karekhluxnihwekidkhun emuxbriewnid briewnhnungkhxngesllphuch suyesiyaerngdnkhxngehlwsungepnaerngthithukkrathalngbnphnngesllodynaphayinaewkhiwoxlkhxngesll aelaswnprakxbxun khxngesll emuxtnphuchthukrbkwn briewnbangbriewnbnkanibcathukkratunihplxysarekhmi xathi opaetsesiym ixxxn sungnanaxxkcakaewkhiwoxl aelaaephrxxkmacakesllinthisudsungthaihesllsuyesiykhwamdnphayinesllip aelaesllkyubtwlng khwamaetktangkhxngkhwamdninbriewnthiaetktangknkhxngesllepnphlihibediywaetlaibhubekhahakn aelaibprakxbthngibkyubtwlng ptikiriyanisamarthsngphanipyngibiklekhiyngid khunlksnanimixyuthwip sahrbphuchinwngsyxysiesiyd inwngsthw yngimepnthithrabaenchdwathaimimyrabcungwiwthnakarkhunlksnaechnnikhunma aetnkwithyasastrhlaythankhidwaphuchsamarthichkhwamsamarthechnniephuxyxswnlngephuxepnkarpxngkntnexngcakstwkinphuch odystwtang xaccaklwphuchthisamarthekhluxnihwidxyangrwderw aelacaeluxkkinphuchthimiptikiriyatxbsnxngnxykwa khaxthibayhnungthinacaepnipidkhuxkarekhluxnihwxyangrwderwsamarthkhbilaemlngstruphuchtang ipid txngkarxangxing karcaaenkchnthangwithyasastr aelakarihchuxthwinamMimosa pudica epnchuxthwinamthithukbrryaykhunepnkhrngaerkxyangepnthangkarinpi ph s 2296 ody khaorls lineniys odythuktiphimphinhnngsuxkhxngekhathichux odychuxechphaa hruxchuxthwinamkhxngspichisni Pudica inphasalatin aeplwa ehniymxay hrux hdtw tamkartxbsnxngdwykarhdtwkhxngmnemuxthuksmphs chuxthwip sayphnthuniepnthiruckknthwiptamchuxthwipthiimepnthangkarhlakhlaychux xathi sensitive plant humble plant shameful plant aela touch me not inphasaxngkvs thngniyngrwmipthung chuimui dwy sahrbphasaithy epnthiruckknthwipinchux imyrab karkracaytwkhxngsayphnthuimyrabmithinkaenidxyuinthwipxemrikait aelathwipxemrikaklang aelaphayhlngthukmnusynaxxkipyngbriewntang khxngolk aelamkthukcdwaepnsayphnthurukran xathiechn aethnsaeniy exechiyit exechiytawnxxkechiyngit imyrabthukcdwaepnsayphnthurukranin xxsetreliy aelathukcdwaepnwchphuchindinaedntxnehnux aelarthewsethirnxxsetreliy aemwacaimidmithinkaenidthinn nxkcakniimyrabyngepnphuchkhwbkhumin rthkhwinsaelnd xikdwy imyrabthuknaekhaipin kana incieriy esechls mxriechiys exechiytawnxxk xikdwy aetimthukphicranawaepnsayphnthurukraninphunthiehlann in shrthxemrika phuchchnidnikhuninrthflxrida ekaahaway rthewxrcieniy ekaakhxngrthaemriaelnd ekhruxrthepxrotriok rthethkss aelainekaakhxngrthewxrcieniyxangxingGroom A 2012 Mimosa pudica IUCN Red List of Threatened Species 2012 e T175208A20112058 doi 10 2305 IUCN UK 2012 RLTS T175208A20112058 en subkhnemux 19 November 2021 Mimosa pudica GRIN ARS United States Department of Agriculture USDA subkhnemux 2008 03 27 xangxingphidphlad payrabu lt ref gt imsmehtusmphl miniyamchux GRIN hlaykhrngdwyenuxhatangkn sunthr punonthk yaklangban kthm orngphimphsuwithy yi aexd 2526 phumiphichy suchawrrn phuchsmuniphrichepnya kthm mpth 2536 Mimosa pudica L PDF US Forest Service subkhnemux 2008 03 25 Chauhan Bhagirath S Johnson Davi E 2009 Germination emergence and dormancy of Mimosa pudica Weed Biology and Management 9 1 38 45 doi 10 1111 j 1445 6664 2008 00316 x Evert Ray F Eichhorn Susan E January 2005 Section 6 Physiology of Seed Plants 29 Plant Nutrition and Soils Biology of Plants 7th ed New York p 639 ISBN 978 0 7167 1007 3 LCCN 2004053303 OCLC 56051064 Mimosa pudica Australian Plant Name Index APNI thankhxmul IBIS sunywicykhwamhlakthangchiwphaphthangphuch rthbalpraethsxxsetreliy Usambara Invasive Plants Tropical Biology Association khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2008 09 19 subkhnemux 2008 03 25 Declared Weeds in the NT Natural Resources Environment and The Arts cakaehlngedimemux 2008 02 26 subkhnemux 2008 03 25 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2008 04 13 subkhnemux 2008 03 25 Common Sensitive Plant PDF Invasive plants and animals Biosecurity Queensland PDF cakaehlngedimemux 2009 04 19 subkhnemux 2008 03 25 Distribution of Mimosa pudica in the United States of America Natural Resources Conservation Service United States Department of Agriculture aehlngkhxmulxunView occurrences of Mimosa pudica in the Biodiversity Heritage Library by John Hewitson 1 and 2 Ethnoplants com khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2009 09 13 subkhnemux 2009 10 12