136199 เอร ส Eris ส ญล กษณ หร อ 2003 UB313 เป นดาวเคราะห แคระหน งในว ตถ พ นดาวเนปจ น Trans Neptunian Object TNO เป นดาวเ

136199 เอริส (Eris, สัญลักษณ์: ) หรือ 2003 UB₃₁₃ เป็นดาวเคราะห์แคระหนึ่งในวัตถุพ้นดาวเนปจูน (Trans-Neptunian Object - TNO) เป็นดาวเคราะห์แคระดวงใหญ่ เป็นลำดับที่ 2 ในระบบสุริยะที่ถูกค้นพบในปัจจุบัน มีขนาดเล็กกว่าดาวพลูโตเล็กน้อย มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1445 กิโลเมตร(ขนาดดาวพลูโต 1473 กิโลเมตร) มีดวงจันทร์บริวาร 1 ดวง ชื่อ ดิสโนเมีย (Dysnomia)

**เอริส**
การค้นพบ
เอริส(กลาง) และดิสโนเมีย(ซ้าย)
ค้นพบโดย:	และคณะ
ค้นพบเมื่อ:	21 ตุลาคม พ.ศ. 2546
ชื่ออื่น ๆ:	2003 UB₃₁₃
ชนิดของดาวเคราะห์น้อย:	ดาวเคราะห์แคระ วัตถุพ้นดาวเนปจูน
ลักษณะของวงโคจร
ต้นยุคอ้างอิง 6 มีนาคม พ.ศ. 2549 (JD 2453800.5)
ระยะจุดไกล ดวงอาทิตย์ที่สุด:	97.56 หน่วยดาราศาสตร์ (14.60 เทระเมตร)
ระยะจุดใกล้ ดวงอาทิตย์ที่สุด:	37.77 หน่วยดาราศาสตร์ (5.65 เทระเมตร)
กึ่งแกนเอก:	67.6681 หน่วยดาราศาสตร์ (10.12 เทระเมตร)
ความเยื้องศูนย์กลาง:	0.44177
คาบดาราคติ:	203,500 วัน (557 ปี)
อัตราเร็วเฉลี่ย ในวงโคจร:	3.436 กม./วินาที
อัตราเร็วสูงสุด ในวงโคจร:	4.126 กม./วินาที
อัตราเร็วต่ำสุด ในวงโคจร:	2.567 กม./วินาที
มุมกวาดเฉลี่ย:	197.63427°
ความเอียง:	44.187°
ลองจิจูด ของจุดโหนดขึ้น:	35.8696°
มุมของจุด ใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุด:	151.4305°
จำนวนดาวบริวาร:	1 ชื่อ ดิสนอเมีย
ลักษณะทางกายภาพ
เส้นผ่านศูนย์กลาง ตามแนวศูนย์สูตร:	1200 กม. ± 50 กม. (19% ของโลก)
มวล:	1.6×10²²กก.
คาบการหมุน รอบตัวเอง:	>8 ชม.?
อัตราส่วนสะท้อน:	0.86 ± 0.07
อุณหภูมิ:	ประมาณ 30 K

เอริสถูกค้นพบโดย และคณะ เมื่อวันที่ 5 มกราคม ค.ศ. 2005 จากภาพที่ถ่ายไว้เมื่อวันที่ 21 ตุลาคม ค.ศ. 2003 ด้วยกล้องโทรทรรศน์ของ รัฐแคลิฟอร์เนีย คณะผู้ค้นพบได้เสนอให้ตั้งชื่อดาวที่พบใหม่นี้ว่า ซีนา (Xena) ตามชื่อของละครโทรทัศน์ Xena: Warrior Princess โดยตัวอักษร X หมายถึง ดาวเคราะห์ X ที่เปอร์ซิวัล โลเวลล์ เคยเสนอไว้ และให้ดวงจันทร์บริวารของมันใช้ชื่อว่า แกเบรียลล์ (Gabrielle) แต่ไม่ได้มีการประกาศใช้ชื่อนี้อย่างเป็นทางการ

ภายหลังการค้นพบ คณะผู้ค้นพบและนาซาได้ประกาศว่าเอริสเป็น ดาวเคราะห์ดวงที่ 10 แต่จากการประชุมสหพันธ์ดาราศาสตร์สากล ที่กรุงปราก สาธารณรัฐเช็ก เมื่อวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2549 ได้ข้อสรุปว่าเอริสไม่จัดเป็นดาวเคราะห์ แต่เป็นดาวเคราะห์แคระ

ชื่อเอริส มาจากชื่อของเทพเจ้าแห่งความวุ่นวาย ผู้วางอุบายโดยใช้แอปเปิลทองคำ เพื่อทำให้เฮรา อาเทนา และอะโฟรไดต์ ซึ่งเป็นสามเทวีพรหมจรรย์ในบรรดาเทพแห่งโอลิมปัสแตกคอกัน เพราะว่าไม่ได้เชิญนางมางานเลี้ยงของเทพ ส่วน ดิสโนเมีย คือชื่อธิดาของเอริส

ภาพถ่าย 3 ภาพในระยะเวลา 3 ชั่วโมงที่ ไมเคิล อี. บราวน์ ค้นพบเอริส ซึ่งเคลื่อนที่อยู่ทางซ้ายของภาพ
ภาพแสดงวัตถุพ้นดาวเนปจูน
วงโคจรของเอริส (สีน้ำเงิน) และดาวเสาร์ ยูเรนัส เนปจูน และพลูโต
ภาพแสดงระยะห่างของเอริสจากดวงอาทิตย์
เอริส(กลาง) และดิสโนเมีย(ซ้าย)
ภาพจินตนาการของเอริส(ใหญ่สุด) ดิสโนเมีย(ข้างบนเอริส) ดวงอาทิตย์(ดาวที่จ้าที่สุดในภาพ) แอนทาเรส(ดาวสีส้มๆ อยู่ด้านซ้ายของภาพ และอาร์คตุรุส(ดาวที่จ้าที่สุดด้านซ้าย)
ภาพวาดจินตนาการของเอริส และดิสโนเมีย

แหล่งข้อมูลอื่น

Michael Brown's webpage about Eris

บทความดาราศาสตร์นี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

JPL/NASA (2015-04-22). "What is a Dwarf Planet?". Jet Propulsion Laboratory. สืบค้นเมื่อ 2022-01-19.

[1] JPL/NASA (2015-04-22). "What is a Dwarf Planet?". Jet Propulsion Laboratory. สืบค้นเมื่อ 2022-01-19.