เทอร พ น อ งกฤษ terpin ในร ปแบบไฮเดรต terpin H2O เป นยาข บเสมหะสำหร บผ ป วยโรคหลอดลมอ กเสบ และโรคท เก ยวข อง ยาสก ดได จา

เทอร์พิน (อังกฤษ: terpin) ในรูปแบบไฮเดรต (terpin·H₂O) เป็นยาขับเสมหะสำหรับผู้ป่วยโรคหลอดลมอักเสบและโรคที่เกี่ยวข้อง ยาสกัดได้จากแหล่งต่าง ๆ เช่น น้ำมันสน ออริกาโน ไทม์ และยูคาลิปตัส ยาเคยใช้ในสหรัฐอเมริกาในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 แต่ถูกถอนออกจากตลาดในคริสต์ทศวรรษ 1990 หลังจากองค์การอาหารและยาสหรัฐพบว่าขาดหลักฐานด้านความปลอดภัยและประสิทธิผล

เทอร์พิน
ข้อมูลทางคลินิก

ชื่ออื่น	Dipenteneglycol, p-menthane-1,8-diol
รหัส ATC	None
ตัวบ่งชี้
ชื่อตามระบบ IUPAC 4-(2-Hydroxypropan-2-yl) -1-methylcyclohexan-1-ol
เลขทะเบียน CAS	565-48-0^Y
(PubChem) CID	6651
ChemSpider	6399
	MPF495B08R
	CHEMBL1651998
	100.123.310
ข้อมูลทางกายภาพและเคมี
สูตร	C₁₀H₂₀O₂
	172.268 g·mol⁻¹
แบบจำลอง 3D ()	Interactive image
CC1(CCC(CC1)C(C) (C)O)O
InChI=1S/C10H20O2/c1-9(2,11)8-4-6-10(3,12)7-5-8/h8,11-12H,4-7H2,1-3H3 Key:RBNWAMSGVWEHFP-UHFFFAOYSA-N

บทความนี้อ้างอิง ซึ่งเป็นสาระสำคัญของเนื้อหา

ทางการแพทย์

เทอร์พินไฮเดรตเป็นยาขับเสมหะ ใช้รักษาโรคหลอดลมอักเสบเฉียบพลันและเรื้อรัง โรคปอดบวม โรคหลอดลมพอง โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง และโรคแบบติดเชื้อและแบบอักเสบของทางเดินหายใจส่วนบน มักจะผสมกับยาแก้ไอ (เช่น โคดีอีน) เป็นยาผสม

ผลข้างเคียง

อาการไม่พึงประสงค์ได้แก่การกดการหายใจ ความง่วงซึม ร่างกายทำงานไม่ประสานกัน ท้องผูก และปัสสาวะค้าง

การใช้เทอร์พินไฮเดรตผสมกับโคเดอีนในระยะยาวอาจทำให้ติดโคเดอีนได้ อนึ่ง ยาผสมดังกล่าวมักจะผสมแอลกอฮอล์เพราะโคเดอีนละลายน้ำได้ไม่ดี อัตราแอลกอฮอล์ที่สูง (42%) อาจเพิ่มการกดการทำงานของระบบประสาทส่วนกลาง สร้างปัญหาการแยกสลายโคเดอีน และเพิ่มความเสี่ยงการใช้ยาผิด ๆ

กลไกการออกฤทธิ์

เทอร์พินไฮเดรตเป็นสารให้ความชุ่มชื้น (humectant) และยาขับเสมหะ ซึ่งออกฤทธิ์โดยตรงต่อเซลล์ที่หลั่งสารคัดหลั่งในหลอดลมที่ทางเดินหายใจส่วนล่าง เพื่อทำให้สารคัดหลั่งเหลวและขับออกได้ง่าย นอกจากนี้ ยังมีฤทธิ์ฆ่าเชื้อเล็กน้อยที่เซลล์พาเรงไคมาในปอด

ประวัติ

ลีปีน แพทย์ชาวฝรั่งเศส ได้ศึกษาเทอร์พินไฮเดรตทางสรีรวิทยาเป็นครั้งแรกเมื่อ ค.ศ. 1885 โดยรายงานว่ายาออกฤทธิ์ต่อเยื่อเมือกและระบบประสาทคล้ายกับน้ำมันสน

สูตรยาที่ผสมเทอร์พินไฮเดรตต่อไปนี้มีจำหน่ายในสหรัฐอเมริกาเมื่อ ค.ศ. 1907 คือ

ยาน้ำเทอร์พินไฮเดรต
ยาน้ำเทอร์พินไฮเดรตผสมโคเดอีน
ยาน้ำเทอร์พินไฮเดรตผสมเฮโรอีน

ยาขับเสมหะที่มีจำหน่ายในปัจจุบันในสหรัฐอเมริกา

ในปัจจุบัน ไกวเฟนิซิน (glyceryl guaiacolate) เป็นยาขับเสมหะเพียงชนิดเดียวที่ได้รับอนุมัติจากองค์การอาหารและยาสหรัฐ นอกจากเทอร์พินไฮเดรตแล้ว ยาขับเสมหะอื่น ๆ ที่ขาดหลักฐานด้านประสิทธิภาพได้แก่ แอมโมเนียมคลอไรด์, น้ำมันครีโอโสทจากไม้บีช, ยาที่ทำจากยางเบนโซอินจากไม้กำยาน, การบูร, น้ำมันยูคาลิปตัส, ไอโอดีน, น้ำเชื่อมอิพิแคกที่ทำจากรากไม้ Carapichea ipecacuanha, เมนทอล/น้ำมันเปปเปอร์มินต์, ยาจากน้ำมันดินของสนเขา, โพแทสเซียม ไกวอะคอลซัลโฟเนต (potassium guaiacolsulfonate), โซเดียมซิเตรต, ยาจากไม้ Drimia maritima (squill), น้ำมันโทลูและน้ำมันสน

เชิงอรรถและอ้างอิง

"21 CFR 310.545(a)(6)(iii) -- Drug products containing certain active ingredients offered over-the-counter (OTC) for certain uses (Expectorant drug products)". eCFR.gov. 2018-12-20. สืบค้นเมื่อ 2024-11-15.
Codeine with Terpin hydrate เก็บถาวร 2010-11-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
"Terpin Hydrate". Drug Store Museum. 2004. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-01-14.

[FDA-1] "21 CFR 310.545(a)(6)(iii) -- Drug products containing certain active ingredients offered over-the-counter (OTC) for certain uses (Expectorant drug products)". eCFR.gov. 2018-12-20. สืบค้นเมื่อ 2024-11-15.

[2] Codeine with Terpin hydrate เก็บถาวร 2010-11-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

[Museum-3] "Terpin Hydrate". Drug Store Museum. 2004. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-01-14.