อิบาฎียะฮ์

ขบวนการอิบาฎี หรือ อิบาฎียะฮ์ (อาหรับ: الإباضية, อักษรโรมัน: al-ʾIbāḍiyya, เสียงอ่านภาษาอาหรับ: [alʔibaːˈdˤijja]) เป็นนิกายในศาสนาอิสลาม บางส่วนเรียกเป็นนิกายที่สามของศาสนาอิสลาม ร่วมกับนิกายซุนนีและชีอะฮ์

อิบาฎียะฮ์ปรากฏขึ้นประมาณ 60 ปีหลังศาสดามุฮัมมัดเสียชีวิตใน ค.ศ. 632 ในฐานะสำนักสายกลางของขบวนการเคาะวาริจญ์^[] แม้ว่าผู้นับถือนิกายนี้ร่วมสมัยจะคัดค้านอย่างมากต่อการถูกจัดเป็นพวกเคาะวาริจญ์ก็ตาม ผู้นับถืออิบาฎีมองตนเองว่าเป็นนิกายที่เก่าแก่และแท้จริงที่สุดของศาสนาอิสลาม

ปัจจุบันอิบาฎียะฮ์เป็นนิกายที่มีผู้นับถือมากเป็นอันดับ 2 ในประเทศโอมานที่มีผู้นับถือถึงมากกว่าหนึ่งในสามของประชากรทั้งหมด แต่มีผู้นับขนาดเล็กในแอลจีเรีย () ตูนิเซีย (เกาะญิรบะฮ์) ลิเบีย () และแทนซาเนีย (แซนซิบาร์) ตลอดทั้งประวัติศาสตร์อิสลาม ผู้นับถืออิบาฎียะฮ์ยังคงเผชิญในโลกมุสลิม โดยเฉพาะในสมัยอุมัยยะฮ์กับ และยังคงดำเนินอยู่จนถึงปัจจุบัน

ประวัติ

ภูมิหลัง

อิบาฎียะฮ์ก่อตัวขึ้นในฐานะสำนักสายกลางของเคาะวาริจญ์ นิกายที่มีต้นกำเนิดจาก (محكمة) และอัลฮะรูรียะฮ์ (الحرورية) ทั้งคู่เคยเป็นผู้สนับสนุนอะลีในฟิตนะฮ์ครั้งที่หนึ่งที่ละทิ้งหลังปฏิเสธการอนุญาโตตุลาการระหว่างอะลีกับมุอาวิยะฮ์ที่ 1 ในยุทธการที่ศิฟฟีนเมื่อ ค.ศ. 657

หลังยุทธการที่ศิฟฟีน ฝ่ายเคาะวาริจญ์มีส่วนเกี่ยวข้องในความขัดแย้งทั้งกับฝ่ายอะลีและอุมัยยะฮ์เกือบทุกครั้ง ฝ่ายเคาะวาริจญ์จัดตั้งขึ้นภายในชุมชนมุสลิมที่สำคัญ ๆ ซึ่งมักจะเกี่ยวข้องกับการกบฏท้องถิ่นต่อเจ้าหน้าที่อุมัยยะฮ์ หลังเกิดขึ้นใน ค.ศ. 680 ฝ่ายเคาะวาริจญ์จึงแตกออกเป็น 4 กลุ่มหลัก (อุศูลุลเคาะวาริจญ์) ที่มีระดับความเป็นกลางและความหัวรุนแรงที่แตกต่างกัน สำนักอิบาฎีก่อตั้งขึ้นในฐานะกลุ่มสายกลางที่บัสรา โดยอิงหลักคำสอนของแห่ง ผู้ที่ได้รับการยอมรับ (อาจได้รับการยอมรับหลังเสียชีวิต) จากผู้ติดตามเป็น

อ้างอิง

1. Vallely, Paul (19 February 2014). "Schism between Sunni and Shia has been poisoning Islam for 1,400 years – and it's getting worse". The Independent.
2. Library, International and Area Studies. "LibGuides: Ibadi Islam: History". guides.library.illinois.edu (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2021-08-03.
3. John L. Esposito, บ.ก. (2014). . The Oxford Dictionary of Islam. Oxford: Oxford University Press. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 20, 2017. Ibadis [:] subsect of Khariji Islam founded in the eighth century. Has its strongest presence in Oman, but is also found in North Africa and various communities on the .
4. Lewicki, T. (1971). "al-Ibāḍiyya". ใน ; ; & (บ.ก.). . Volume III: H–Iram. Leiden: E. J. Brill. pp. 648–660. OCLC 495469525.
5. Hoffman 2012.
6. Hoffman 2012, p. 3.
7. Ghazal, Amal N. (8 April 2010). Islamic Reform and Arab Nationalism: Expanding the Crescent from the ... - Amal N. Ghazal - Google Books. Routledge. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2022-10-01.
8. Thompson, Andrew David (2019-10-31). Christianity in Oman: Ibadism, Religious Freedom, and the Church - Andrew David Thompson - Google Books. Springer. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2022-10-01.
9. Islam In Plain and Simple English: BookCaps Study Guide - BookCaps Study Guides Staff - Google Books. BookCaps Study Guides. 2012. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2022-10-01.
10. Walker, Bethany; Fenwick, Corisande; Insoll, Timothy (3 September 2020). The Oxford Handbook of Islamic Archaeology - Google Books. Oxford University Press. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2022-10-01.
11. Diana Darke, Oman: The Bradt Travel Guide, pg. 27. Guilford: Brandt Travel Guides, 2010. ISBN 
12. Donald Hawley, Oman, p. 200.
13. Gaiser 2021.
14. Hoffman 2012, p. 11.
15. Uzi Rabi, The Emergence of States in a Tribal Society: Oman Under Saʻid Bin Taymur, 1932-1970, pg. 5. : , 2006. ISBN 

ข้อมูล

• Gaiser, Adam B. (2010). Muslims, Scholars, and Soldiers: The Origin and Elaboration of the Ibadi Imamate Traditions. Oxford University Press. ISBN .
• Gaiser, Adam (2021). "Ibāḍiyya". ใน Fleet, Kate; ; Matringe, Denis; Nawas, John; (บ.ก.). Encyclopaedia of Islam (3rd ed.). Brill Online. doi:10.1163/1573-3912_ei3_COM_30614. ISSN 1873-9830.
• Hoffman, Valerie Jon (2012). The Essentials of Ibadi Islam. Syracuse: . ISBN .
• (1901). Die religiös-politischen Oppositionsparteien im alten Islam (ภาษาเยอรมัน). Berlin: Weidmannsche buchhandlung. OCLC 453206240.

อ่านเพิ่ม

• Pessah Shinar, Modern Islam in the Maghrib, Jerusalem: The Max Schloessinger Memorial Foundation, 2004. A collection of papers (some previously unpublished) dealing with Islam in the Maghreb, practices, and beliefs.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Ibadi Islam: an introduction 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• A Concise History of al-Ibadiyyah
• Ibn-Ibad and the Ibadi School of Islamic Law