เคาะวาริจญ์ (อาหรับ: الخوارج, อักษรโรมัน: al-Khawārij, เอกพจน์ อาหรับ: خارجي, อักษรโรมัน: khāriji, แปลว่า "ผู้ที่ออกไป") หรือ อัชชุรอต (อาหรับ: الشراة, อักษรโรมัน: al-Shurāt, แปลว่า "ผู้แลกเปลี่ยน") เป็นกลุ่มคนที่ปรากฏครั้งแรกในฟิตนะฮ์ครั้งที่หนึ่ง (ค.ศ. 656–661) เดิมเคาะวาริจญ์เป็นผู้สนับสนุนอะลี อิบน์ อะบี ฏอลิบแต่ก่อขบถหลังอะลียอมรับอนุญาโตตุลาการเพื่อยุติความขัดแย้งกับมุอาวิยะฮ์ที่ 1 ในยุทธการที่ศิฟฟีนในค.ศ. 657 เคาะวาริจญ์ยืนกรานว่า "การตัดสินเป็นของพระเป็นเจ้าเท่านั้น" และกบฏอย่างมุอาวิยะฮ์สมควรถูกปราบตามคำสั่งห้ามในอัลกุรอาน อะลีเอาชนะเคาะวาริจญ์ในใน ค.ศ. 658 แต่การกบฏยังดำเนินต่อไป อะลีถูกลอบสังหารใน ค.ศ. 661 โดยอับดุรเราะฮ์มาน อิบน์ มุลญัม เคาะวาริจญ์ผู้ต้องการแก้แค้นความพ่ายแพ้ที่นะฮ์เราะวาน
หลังมุอะวิยะฮ์ตั้งรัฐเคาะลีฟะฮ์อุมัยยะฮ์ใน ค.ศ. 661 ข้าหลวงของมุอะวิยะฮ์ยังคงควบคุมเคาะวาริจญ์ไว้ได้ แต่สุญญากาศทางอำนาจจาก (ค.ศ. 680–692) เอื้อให้เคาะวาริจญ์ก่อกบฏอีกครั้งและ สองกลุ่มแยกของเคาะวาริจญ์ครองพื้นที่จำนวนมากในเปอร์เซียและอาระเบีย อย่างไรก็ตามปัญหาและความแตกแยกภายในบั่นทอนกำลังเคาะวาริจญ์ก่อนจะพ่ายแพ้ให้กับกองทัพอุมัยยะฮ์ช่วง ค.ศ. 696–699 ต่อมาในคริสต์ทศวรรษ 740 เคาะวาริจญ์ก่อกบฏครั้งใหญ่ทั่วรัฐเคาะลีฟะฮ์ แต่ถูกปราบปรามจนสิ้น กระนั้นกบฏเคาะวาริจญ์ยังดำเนินต่อไปจนถึงสมัยอับบาซียะฮ์ (ค.ศ. 750–1258) ก่อนเคาะวาริจญ์หัวรุนแรงจะค่อย ๆ เสื่อมลงและแทนที่ด้วยสายกลางอย่างอิบาฎียะฮ์ที่สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน ด้านกลุ่มอิบาฎียะฮ์ปฏิเสธความเกี่ยวข้องกับเคาะวาริจญ์ ทั้งยังประณามเคาะวาริจญ์ว่าเป็นพวกสุดโต่ง
เคาะวาริจญ์เชื่อว่ามุสลิมไม่ว่าจะเชื้อสายหรือชาติพันธุ์ใด หากผ่านการรับรองความเชื่อความศรัทธาย่อมมีคุณสมบัติเป็นเคาะลีฟะฮ์ จุดยืนนี้แตกต่างจากซุนนีย์ที่ยอมรับผู้นำจากเผ่ากุเรช ขณะที่ชีอะฮ์ยืนยันว่าตำแหน่งผู้นำเป็นของอะลีและทายาท อัลอะซาริเกาะฮ์และนัจญ์ดาตเชื่อว่าเป็นหน้าที่ของมุสลิมในการขับไล่เคาะลีฟะฮ์ที่ผิดบาป เคาะวาริจญ์สุดโต่งอย่างอะซาริกาถือว่าการฆ่า (ผู้ไม่ยอมรับ) ไม่ใช่เรื่องผิด และการแต่งงานระหว่างเคาะวาริจญ์กับกาฟิรเป็นเรื่องต้องห้าม ขณะที่นัจญดัตอนุญาตการแต่งงานกับผู้ไม่ใช่เคาะวาริจญ์ เคาะวาริจญ์หลายคนเป็นนักพูดและกวีที่มีความสามารถ หัวข้อบทกวีของพวกเขามักเป็นเรื่องศรัทธา ความกล้าหาญและ เคาะวาริจญ์สมัยคริสต์ศตวรรษที่ 8 และ 9 มีส่วนในการถกเถียงทางเทววิทยาซึ่งมีส่วนพัฒนาต่อมาเป็นเทววิทยาอิสลามกระแสหลัก
ประวัติศาสตร์และความเชื่อของเคาะวาริจญ์มาจากนักเขียนสมัยคริสต์ศตวรรษที่ 9 และ 10 ที่เป็นปฏิปักษ์กับเคาะวาริจญ์ การขาดหลักฐานจากทางเคาะวาริจญ์ทำให้ยากต่อการค้นหาเจตนาที่แท้จริงของพวกเขา มุสลิมดั้งเดิมมองเคาะวาริจญ์ว่าเป็นกลุ่มสุดโต่งที่โหดร้าย ขณะที่มุสลิมสมัยใหม่เปรียบเทียบรัฐอิสลามอิรักและลิแวนต์ อัลกออิดะฮ์ ภราดรภาพมุสลิมและกับเคาะวาริจญ์ในแง่อุดมการณ์เชิงมูลวิวัติและการใช้กำลัง อย่างไรก็ตามนักประวัติศาสตร์อาหรับบางคนเน้นด้านสมภาคนิยมและแนวโน้มก่อนประชาธิปไตยของเคาะวาริจญ์ ปัจจุบันมุมมองของนักประวัติศาสตร์ต่อมูลเหตุเคาะวาริจญ์แบ่งเป็นจุดประสงค์ทางศาสนา ปัจจัยทางสังคมเศรษฐกิจ หรือการตอบสนองของเบดูอินต่อการจัดตั้งรัฐที่เป็นแบบแผน
อ้างอิง
- Francesca 2006, p. 84.
- Della Vida 1978, p. 1075.
- Gaiser 2016, pp. 1–2.
- "Kharijite". Encyclopedia Britannica. สืบค้นเมื่อ May 5, 2022.
- Della Vida 1978, p. 1074.
- Watt 1973, p. 14.
- Madelung 1997, p. 308.
- Gaiser, Adam R. (2010). Muslims, Scholars, Soldiers: The Origin and Elaboration of the Ibadi Imamate Traditions. Oxford, United Kingdom: Oxford University Press. p. 34. ISBN .
- Campo, Juan Eduardo (2009). Encyclopedia of Islam. New York City, United States: Infobase Publishing. p. 432. ISBN .
- Demichelis 2015, p. 108.
- "Sunni". Encyclopedia Britannica. สืบค้นเมื่อ May 5, 2022.
- Della Vida 1978, p. 1076.
- Wellhausen 1901, pp. 13–14.
- Kenney 2006, pp. 34–35.
- Hoffman 2012, p. 28.
- Lewinstein 2008.
- Gaiser 2020.
- Donner 1997, pp. 15–16.
- Hagemann 2021, p. 87.
- Badawi 1980, p. 6.
- Wellhausen 1901, p. 17.
- Gaiser 2013.
- Kenney 2006, pp. 28–29.
- Hagemann 2021, pp. 64–65.
- Gaiser 2016, p. 2.
- Hagemann & Verkinderen 2020, p. 489.
- Timani 2008, p. 78.
- Bunzel 2016, p. 23.
- Kenney 2006, pp. 90–91.
- Akram 2014, p. 596.
- Kennedy 2016, p. 68.
- Timani 2008, pp. 26ff, 77ff.
- Brünnow 1884, pp. 15–17.
- Hagemann 2021, pp. 10–11.
- Watt 1973, pp. 11, 20.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
ekhaawaricy xahrb الخوارج xksrormn al Khawarij exkphcn xahrb خارجي xksrormn khariji aeplwa phuthixxkip hrux xchchurxt xahrb الشراة xksrormn al Shurat aeplwa phuaelkepliyn epnklumkhnthipraktkhrngaerkinfitnahkhrngthihnung kh s 656 661 edimekhaawaricyepnphusnbsnunxali xibn xabi txlibaetkxkhbthhlngxaliyxmrbxnuyaottulakarephuxyutikhwamkhdaeyngkbmuxawiyahthi 1 inyuththkarthisiffininkh s 657 ekhaawaricyyunkranwa kartdsinepnkhxngphraepnecaethann aelakbtxyangmuxawiyahsmkhwrthukprabtamkhasnghaminxlkurxan xaliexachnaekhaawaricyinin kh s 658 aetkarkbtyngdaenintxip xalithuklxbsngharin kh s 661 odyxbdureraahman xibn mulym ekhaawaricyphutxngkaraekaekhnkhwamphayaephthinaheraawan hlngmuxawiyahtngrthekhaalifahxumyyahin kh s 661 khahlwngkhxngmuxawiyahyngkhngkhwbkhumekhaawaricyiwid aetsuyyakasthangxanaccak kh s 680 692 exuxihekhaawaricykxkbtxikkhrngaela sxngklumaeykkhxngekhaawaricykhrxngphunthicanwnmakinepxresiyaelaxaraebiy xyangirktampyhaaelakhwamaetkaeykphayinbnthxnkalngekhaawaricykxncaphayaephihkbkxngthphxumyyahchwng kh s 696 699 txmainkhristthswrrs 740 ekhaawaricykxkbtkhrngihythwrthekhaalifah aetthukprabpramcnsin krannkbtekhaawaricyyngdaenintxipcnthungsmyxbbasiyah kh s 750 1258 kxnekhaawaricyhwrunaerngcakhxy esuxmlngaelaaethnthidwysayklangxyangxibadiyahthisubthxdmacnthungpccubn danklumxibadiyahptiesthkhwamekiywkhxngkbekhaawaricy thngyngpranamekhaawaricywaepnphwksudotng ekhaawaricyechuxwamuslimimwacaechuxsayhruxchatiphnthuid hakphankarrbrxngkhwamechuxkhwamsrththayxmmikhunsmbtiepnekhaalifah cudyunniaetktangcaksunniythiyxmrbphunacakephakuerch khnathichixahyunynwataaehnngphunaepnkhxngxaliaelathayath xlxasariekaahaelancydatechuxwaepnhnathikhxngmusliminkarkhbilekhaalifahthiphidbap ekhaawaricysudotngxyangxasarikathuxwakarkha phuimyxmrb imicheruxngphid aelakaraetngnganrahwangekhaawaricykbkafirepneruxngtxngham khnathincydtxnuyatkaraetngngankbphuimichekhaawaricy ekhaawaricyhlaykhnepnnkphudaelakwithimikhwamsamarth hwkhxbthkwikhxngphwkekhamkepneruxngsrththa khwamklahayaela ekhaawaricysmykhriststwrrsthi 8 aela 9 miswninkarthkethiyngthangethwwithyasungmiswnphthnatxmaepnethwwithyaxislamkraaeshlk prawtisastraelakhwamechuxkhxngekhaawaricymacaknkekhiynsmykhriststwrrsthi 9 aela 10 thiepnptipkskbekhaawaricy karkhadhlkthancakthangekhaawaricythaihyaktxkarkhnhaectnathiaethcringkhxngphwkekha muslimdngedimmxngekhaawaricywaepnklumsudotngthiohdray khnathimuslimsmyihmepriybethiybrthxislamxirkaelaliaewnt xlkxxidah phradrphaphmuslimaelakbekhaawaricyinaengxudmkarnechingmulwiwtiaelakarichkalng xyangirktamnkprawtisastrxahrbbangkhnenndansmphakhniymaelaaenwonmkxnprachathipitykhxngekhaawaricy pccubnmummxngkhxngnkprawtisastrtxmulehtuekhaawaricyaebngepncudprasngkhthangsasna pccythangsngkhmesrsthkic hruxkartxbsnxngkhxngebduxintxkarcdtngrththiepnaebbaephnxangxingFrancesca 2006 p 84 sfn error no target CITEREFFrancesca2006 Della Vida 1978 p 1075 sfn error no target CITEREFDella Vida1978 Gaiser 2016 pp 1 2 sfn error no target CITEREFGaiser2016 Kharijite Encyclopedia Britannica subkhnemux May 5 2022 Della Vida 1978 p 1074 sfn error no target CITEREFDella Vida1978 Watt 1973 p 14 sfn error no target CITEREFWatt1973 Madelung 1997 p 308 sfn error no target CITEREFMadelung1997 Gaiser Adam R 2010 Muslims Scholars Soldiers The Origin and Elaboration of the Ibadi Imamate Traditions Oxford United Kingdom Oxford University Press p 34 ISBN 978 0 19 973893 9 Campo Juan Eduardo 2009 Encyclopedia of Islam New York City United States Infobase Publishing p 432 ISBN 978 1 43 812696 8 Demichelis 2015 p 108 sfn error no target CITEREFDemichelis2015 Sunni Encyclopedia Britannica subkhnemux May 5 2022 Della Vida 1978 p 1076 sfn error no target CITEREFDella Vida1978 Wellhausen 1901 pp 13 14 sfn error no target CITEREFWellhausen1901 Kenney 2006 pp 34 35 sfn error no target CITEREFKenney2006 Hoffman 2012 p 28 sfn error no target CITEREFHoffman2012 Lewinstein 2008 sfn error no target CITEREFLewinstein2008 Gaiser 2020 sfn error no target CITEREFGaiser2020 Donner 1997 pp 15 16 sfn error no target CITEREFDonner1997 Hagemann 2021 p 87 sfn error no target CITEREFHagemann2021 Badawi 1980 p 6 sfn error no target CITEREFBadawi1980 Wellhausen 1901 p 17 sfn error no target CITEREFWellhausen1901 Gaiser 2013 sfn error no target CITEREFGaiser2013 Kenney 2006 pp 28 29 sfn error no target CITEREFKenney2006 Hagemann 2021 pp 64 65 sfn error no target CITEREFHagemann2021 Gaiser 2016 p 2 sfn error no target CITEREFGaiser2016 Hagemann amp Verkinderen 2020 p 489 sfn error no target CITEREFHagemannVerkinderen2020 Timani 2008 p 78 sfn error no target CITEREFTimani2008 Bunzel 2016 p 23 sfn error no target CITEREFBunzel2016 Kenney 2006 pp 90 91 sfn error no target CITEREFKenney2006 Akram 2014 p 596 sfn error no target CITEREFAkram2014 Kennedy 2016 p 68 sfn error no target CITEREFKennedy2016 Timani 2008 pp 26ff 77ff sfn error no target CITEREFTimani2008 Brunnow 1884 pp 15 17 sfn error no target CITEREFBrunnow1884 Hagemann 2021 pp 10 11 sfn error no target CITEREFHagemann2021 Watt 1973 pp 11 20 sfn error no target CITEREFWatt1973 bthkhwamkhwamechuxniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldk bthkhwamprawtisastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk