สภาร่างรัฐธรรมนูญไทย พ.ศ. 2539

สภาร่างรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2539 (ส.ส.ร.) เป็นสภาที่มีหน้าที่ร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 เกิดขึ้นในสมัยรัฐบาลพลเอกชวลิต ยงใจยุทธ เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม พ.ศ. 2539

สภาร่างรัฐธรรมนูญไทย พ.ศ. 2539
← (พ.ศ. 2502) พ.ศ. 2550 →
อาคารรัฐสภาไทย
ภาพรวม
เขตอำนาจ	ประเทศไทย
ที่ประชุม	อาคารรัฐสภาไทย
วาระ	7 มกราคม พ.ศ. 2540 – 15 สิงหาคม พ.ศ. 2540
การเลือกตั้ง
รัฐบาล	คณะรัฐมนตรีชวลิต
สภาร่างรัฐธรรมนูญ
สมาชิก	99
ประธานสภา	อุทัย พิมพ์ใจชน
รองประธานสภาคนที่ 1	กระมล ทองธรรมชาติ
รองประธานสภาคนที่ 2	ยุพา อุดมศักดิ์
นายกรัฐมนตรี	พลเอก ชวลิต ยงใจยุทธ
สมัยประชุม
ที่ 1 7 มกราคม พ.ศ. 2540 – 10 ตุลาคม พ.ศ. 2540

ที่มา

สภาร่างรัฐธรรมนูญชุดนี้ ที่ประชุมรัฐสภาสรุปให้ประกอบด้วยสมาชิกจำนวน 99 คน โดยมีที่มาจากตัวแทนที่มาจากการเลือกตั้งประชาชนทางอ้อมทั้งหมด 76 จังหวัด และตัวแทนนักวิชาการ เสนอรายชื่อโดยสถาบันการศึกษา จำนวน 23 คน

ส่วนสมาชิกที่เป็นของตัวแทนประชาชนมีที่มา 3 ขั้นตอนดังนี้

1. จากการเลือกตั้งของประชาชนในจังหวัดนั้น ๆ
2. ให้ผู้สมัครคัดเลือกกันเองให้เหลือจังหวัดละ 10 คน รวมเป็น 760 คน
3. จากนั้นจึงส่งรายชื่อทั้ง 760 คน ให้สมาชิกรัฐสภาซึ่งประกอบด้วยสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและสมาชิกวุฒิสภา คัดเลือกขั้นสุดท้ายให้เหลือจังหวัดละ 1 คน รวม 76 คน

โดยสมาชิกที่กล่าวถึงทั้งที่มาจากการเลือกตั้งและตัวแทนนักวิชาการก็คือสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ หรือ สสร.

รายนามสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ

รายนามสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2539 จำนวน 99 คน

สสร.จากการเลือกตั้งทางอ้อม

จังหวัด รายชื่อ สสร. กระบี่ กรุงเทพมหานคร เสรี สุวรรณภานนท์ กาญจนบุรี กาฬสินธุ์ นายแพทย์ กำแพงเพชร อนันต์ ผลอำนวย ขอนแก่น แคล้ว นรปติ จันทบุรี ฉะเชิงเทรา วุฒิพงศ์ ฉายแสง ชลบุรี คณิน บุญสุวรรณ ชัยนาท ชัยภูมิ ชุมพร เชียงราย สามารถ แก้วมีชัย เชียงใหม่ พลตำรวจเอก สวัสดิ์ อมรวิวัฒน์ ตรัง ตราด พลตำรวจเอก ตาก นครนายก นครปฐม นครพนม นครราชสีมา พลเอก ปัญญา สิงห์ศักดา นครศรีธรรมราช นครสวรรค์ ประเทือง คำประกอบ นนทบุรี นราธิวาส นัจมุดดีน อูมา น่าน บุรีรัมย์ ปทุมธานี ประดิษฐ์ เจริญไทยทวี ประจวบคีรีขันธ์ ร้อยตรี ปราจีนบุรี ปัตตานี พระนครศรีอยุธยา พะเยา พวงเล็ก บุญเชียง พังงา พัทลุง พิจิตร ยุพา อุดมศักดิ์ พิษณุโลก เพชรบุรี

จังหวัด รายชื่อ สสร. เพชรบูรณ์ แพร่ ภูเก็ต มหาสารคาม มุกดาหาร พันตรี แม่ฮ่องสอน ยโสธร ยะลา ร้อยเอ็ด พันเอก (พิเศษ) ระนอง ระยอง ราชบุรี ทวิช กลิ่นประทุม ลพบุรี ลำปาง ลำพูน สงวน พงษ์มณี เลย ร้อยตรี ศรีสะเกษ สกลนคร สงขลา สตูล สมุทรปราการ สมรรค ศิริจันทร์ สมุทรสงคราม สมุทรสาคร พงศ์เทพ เทพกาญจนา สระแก้ว สระบุรี สิงห์บุรี สุโขทัย สุพรรณบุรี สมเกียรติ อ่อนวิมล สุราษฎร์ธานี เดโช สวนานนท์ สุรินทร์ หนองคาย หนองบัวลำภู อ่างทอง อำนาจเจริญ อุดรธานี พันเอก สมคิด ศรีสังคม อุตรดิตถ์ นาวาโท อุทัยธานี อุบลราชธานี

สสร.ประเภทผู้เชี่ยวชาญ

ผู้เชี่ยวชาญ	รายชื่อ สสร.		หมายเหตุ
สาขากฎหมายมหาชน		เกษม ศิริสัมพันธ์
		แก้วสรร อติโพธิ์
		คณิต ณ นคร
		ทองใบ ทองเปาด์	ลาออก 26 มีนาคม พ.ศ. 2540
		ธงทอง จันทรางศุ
		บวรศักดิ์ อุวรรณโณ
		สมคิด เลิศไพฑูรย์
			เริ่มปฏิบัติหน้าที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2540
ผู้มีประสบการณ์ด้านการเมือง การบริหารราชการแผ่นดิน หรือการร่างรัฐธรรมนูญ		เกริกเกียรติ พิพัฒนเสรีธรรม
		พลตำรวจเอก ประมาณ อดิเรกสาร
		สวัสดิ์ คำประกอบ
		อานันท์ ปันยารชุน
		อุกฤษ มงคลนาวิน	ลาออก 6 มกราคม พ.ศ. 2540 (ก่อนเปิดประชุมสภาเพียง 1 วัน)
		อุทัย พิมพ์ใจชน
		นาวาอากาศตรี ประสงค์ สุ่นศิริ	เริ่มปฏิบัติหน้าที่ 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2540
สาขารัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์		กระมล ทองธรรมชาติ
		เฉลิม พรหมเลิศ
		ลิขิต ธีรเวคิน
		สุจิต บุญบงการ
		เอนก สิทธิประศาสน์

คณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ

ลำดับ	รายชื่อ สสร.	ตำแหน่ง
1	อานันท์ ปันยารชุน	ประธานคณะกรรมาธิการ
2	เกษม ศิริสัมพันธ์	รองประธานคณะกรรมาธิการคนที่หนึ่ง
3	คณิต ณ นคร	รองประธานคณะกรรมาธิการคนที่สอง
4	บวรศักดิ์ อุวรรณโณ	เลขานุการคณะกรรมาธิการ
5	พงศ์เทพ เทพกาญจนา	ผู้ช่วยเลขานุการคณะกรรมาธิการคนที่หนึ่ง
6	สมคิด เลิศไพฑูรย์	ผู้ช่วยเลขานุการคณะกรรมาธิการคนที่สอง
7	คณิน บุญสุวรรณ	โฆษกคณะกรรมาธิการ
8		ผู้ช่วยโฆษกคณะกรรมาธิการ
9		คณะกรรมาธิการ
10	ทองใบ ทองเปาด์
11	พลตำรวจเอก ประมาณ อดิเรกสาร
12
13	พันเอก สมคิด ศรีสังคม
14	สวัสดิ์ คำประกอบ
15	สุจิต บุญบงการ
16	เสรี สุวรรณภานนท์
17	เอนก สิทธิประศาสน์
18	กระมล ทองธรรมชาติ	ประธานคณะกรรมาธิการวิชาการข้อมูล และศึกษาแนวทางการร่างกฎหมาย ประกอบรัฐธรรมนูญ
19	เดโช สวนานนท์	ประธานคณะกรรมาธิการจดหมายเหตุ ตรวจรายงานการประชุมและกิจการสภา
20	สมเกียรติ อ่อนวิมล	ประธานคณะกรรมาธิการประชาสัมพันธ์
21		ประธานคณะกรรมาธิการรับฟัง ความคิดเห็นและประชาพิจารณ์

ผู้ดำรงตำแหน่ง

• ประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญ : อุทัย พิมพ์ใจชน
• รองประธานประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญคนที่หนึ่ง : กระมล ทองธรรมชาติ
• รองประธานประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญคนที่สอง : ยุพา อุดมศักดิ์

โดยก่อนที่จะมีการลงมตินั้น เหลื่อม พันธ์ฤกษ์ ทำหน้าที่ประธานสภาชั่วคราว ในฐานะที่เป็นสมาชิกที่อาวุโสสูงสุด

การลงมติเลือกผู้ดำรงตำแหน่ง

ลงมติเลือกประธานสภาฯ

มีการเสนอชื่อผู้ที่จะดำรงตำแหน่งประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญดังต่อไปนี้

• พวงเล็ก บุญเชียง เสนอชื่อ พลตำรวจเอก ประมาณ อดิเรกสาร
• คณิน บุญสุวรรณ เสนอชื่อ อุทัย พิมพ์ใจชน
• เสนอชื่อ อานันท์ ปันยารชุน
• เสนอชื่อ กระมล ทองธรรมชาติ
• ประเทือง คำประกอบ เสนอชื่อ สวัสดิ์ คำประกอบ

ตำแหน่ง	ชื่อ	คะแนนเสียง
ประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญ	อุทัย พิมพ์ใจชน	44
	อานันท์ ปันยารชุน	27
	พลตำรวจเอก ประมาณ อดิเรกสาร	18
	กระมล ทองธรรมชาติ	4
	สวัสดิ์ คำประกอบ	2
งดออกเสียง		2
บัตรเสีย		1
รวม		98

เนื่องจากคะแนนเสียงไม่ถึงกึ่งหนึ่ง จำเป็นต้องมีการลงมติอีกครั้ง

ตำแหน่ง	ชื่อ	คะแนนเสียง
ประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญ	อุทัย พิมพ์ใจชน	65
	อานันท์ ปันยารชุน	30
งดออกเสียง		2
บัตรเสีย		1
รวม		98

ลงมติเลือกรองประธานสภาฯ คนที่ 1

มีการเสนอชื่อผู้ที่จะดำรงตำแหน่งรองประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญคนที่หนึ่ง ดังต่อไปนี้

• เสนอชื่อ เดโช สวนานนท์
• สมคิด เลิศไพฑูรย์ เสนอชื่อ ยุพา อุดมศักดิ์
• เสนอชื่อ นายแพทย์ ประดิษฐ์ เจริญไทยทวี
• ลิขิต ธีรเวคิน เสนอชื่อ กระมล ทองธรรมชาติ

ตำแหน่ง	ชื่อ	คะแนนเสียง
รองประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญคนที่ 1	ยุพา อุดมศักดิ์	36
	กระมล ทองธรรมชาติ	35
	เดโช สวนานนท์	14
	ประดิษฐ์ เจริญไทยทวี	11
รวม		96

เนื่องจากคะแนนเสียงไม่ถึงกึ่งหนึ่ง จำเป็นต้องมีการลงมติอีกครั้ง

ตำแหน่ง	ชื่อ	คะแนนเสียง
รองประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญคนที่ 1	กระมล ทองธรรมชาติ	52
	ยุพา อุดมศักดิ์	44
งดออกเสียง		1
บัตรเสีย		1
รวม		98

ลงมติเลือกรองประธานสภาฯ คนที่ 2

มีการเสนอชื่อผู้ที่จะดำรงตำแหน่งรองประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญคนที่สอง ดังต่อไปนี้

• พวงเล็ก บุญเชียง เสนอชื่อ ยุพา อุดมศักดิ์
• เสนอชื่อ
• เสนอชื่อ เสรี สุวรรณภานนท์
• เสนอชื่อ ทวิช กลิ่นประทุม
• สมรรค ศิริจันทร์ เสนอชื่อ

ตำแหน่ง	ชื่อ	คะแนนเสียง
รองประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญคนที่ 2	ยุพา อุดมศักดิ์	62
		23
	เสรี สุวรรณภานนท์	5
	ทวิช กลิ่นประทุม	3
		2
งดออกเสียง		2
รวม		97

อ้างอิง

1. https://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2540/D/002/13.PDF
2. http://wiki.kpi.ac.th/index.php?title=17_%E0%B8%9E%E0%B8%A4%E0%B8%A8%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%99_%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2539^[]
3. "สภาร่างรัฐธรรมนูญไทย" (PDF). library.parliament.go.th.
4. รายงานการประชุมสภาร่างรัฐธรรมนูญ ครั้งที่ ๙ วันอังคารที่ ๑ เมษายน พ.ศ. ๒๕๔๐
5. รายงานการประชุมสภาร่างรัฐธรรมนูญ ครั้งที่ ๕ วันอังคารที่ ๔ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๔๐
6. Admin, iLaw (2015-09-15). "ใครร่างนั้นสำคัญไฉน?: เปรียบเทียบคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญสามชุดในรอบ 20 ปี". iLaw.
7. รายงานการประชุมสภาร่างรัฐธรรมนูญ ครั้งที่ ๑ วันอังคารที่ ๗ มกราคม พ.ศ. ๒๕๔๐

ดูเพิ่ม

• สภาร่างรัฐธรรมนูญ (ประเทศไทย)
• รายงานการประชุมสภาร่างรัฐธรรมนูญ 2540
• "ทำเนียบสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ พุทธศักราช 2540". dl.parliament.go.th.