เมืองปั่น (พม่า: မိုင်းပန်; ไทใหญ่: မိူင်းပၼ်ႇ) หรือเอกสารไทยเรียก เมืองพาน เป็นรัฐเจ้าฟ้าแห่งหนึ่งในกลุ่มสหพันธรัฐชาน มีราชธานีคือ ตั้งอยู่กลางที่ราบอันอุดมสมบูรณ์ รอบนอกเมืองหลวงรายล้อมด้วยภูเขาสูงที่เต็มไปด้วยป่าสัก และมีเป็นภูเขาสูงที่สุด ปัจจุบันอดีตรัฐเมืองพานตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของรัฐชานในเขตประเทศพม่า
เมืองพาน မိုင်းပန်နယ် | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
รัฐเจ้าฟ้าของสหพันธรัฐชาน | |||||||||
พ.ศ. 2180 – พ.ศ. 2502 | |||||||||
รัฐเมืองพาน (สีน้ำตาล) ทางใต้ติดชายแดนไทย | |||||||||
เมืองหลวง | |||||||||
พื้นที่ | |||||||||
• พ.ศ. 2444 | 3,703 ตารางกิโลเมตร (1,430 ตารางไมล์) | ||||||||
ประชากร | |||||||||
• พ.ศ. 2444 | 16,629 คน | ||||||||
ประวัติศาสตร์ | |||||||||
• ก่อตั้ง | พ.ศ. 2180 | ||||||||
• สิ้นสุดระบอบเจ้าฟ้า | พ.ศ. 2502 | ||||||||
|
ประวัติ
ช่วงต้นและรัฐในอารักขา
รัฐเมืองปั่นก่อตั้งตั้งแต่ พ.ศ. 2180 มีราชธานีอยู่ที่ ตั้งอยู่ทางตะวันตกของแม่น้ำสาละวิน ส่วนเขตการปกครองทั้งหมดสี่เมือง ได้แก่ เมืองต่วน/โต๋น (Mongton) เมืองหาง (Monghang) เมืองจวด/จวาด/ชวาด (Mongkyawt) และเมืองทา (Monghta) ซึ่งเดิมเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรล้านนา ตั้งอยู่ทางตะวันออกของแม่น้ำสาละวิน มีเจ้าฟ้าเป็นผู้ปกครอง ใช้พระนามว่า กัมโพชมหาวังสะ สิริธรรมราชา (ကမ္ဘောဇမဟာဝံသသီရိဓမ္မရာဇာ Kambawsa Mahawuntha Thirdamaraza) ซึ่งสหราชอาณาจักรมองว่าเป็นเขตปกครองของเจ้าฟ้า แต่ทางสยามอ้างสิทธิเหนือดินแดนแถบนี้มาตลอด
พ.ศ. 2005 พระเจ้าติโลกราช กษัตริย์ล้านนา ได้ยกทัพมาตีเมืองนายและหัวเมืองไทใหญ่ ต่อมาใน พ.ศ. 2013 พระเจ้าติโลกราชกับแม่ท้าวหอมุกเสด็จมาเมืองปั่น เมืองนาย เงินป่องฟ้าเจ้าเมืองนาย ให้ลูกนำเครื่องบรรณาการมาถวาย หมื่นบุญเรือง เจ้าเมืองเชียงรายได้เสียชีวิตในระหว่างที่ตามเสด็จ ดังตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ว่า
ในปลีกดยี สกราช ๘๓๒ ตัว พระเปนเจ้ากับแม่ท้าวหอมุกไพเมืองปั่นเมืองนายเล่า เจ้าเมืองนายชื่อเงินปล่องฟ้าหื้อลูกมันมาไหว้พระเปนเจ้าแลถวายปัณณาการ หมื่นบุญเรืองผู้กินเมืองเชียงรายได้ไพตายเสียยังเมืองเยี้ยวปางนั้นแล
— ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่
พ.ศ. 2502 หมื่นจ่าบ้านล้องนำกองทัพมาตีเมืองปั่น แต่ไม่สามารถตีเมืองปั่นได้และเป็นฝ่ายพ่ายแพ้ให้กับเมืองปั่น
สกราช ๘๗๑ ตัว จ่าบ้านล้องได้เปนขุนหมื่น ทือพลไพรบเยี้ยวเมืองปั่น จักปล่นเอาเมือง บ่ได้ พ่ายแก่เยี้ยว
— ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่
พ.ศ. 2321 เจ้ากาวิละ ให้เจ้ารัตนหัวเมืองแก้ว (พระยาคำฟั่น) ทำการโจมตีเมืองปั่น ได้ตัวเจ้าฟ้าหน่อคำและกวาดต้อนผู้คนของเมืองปั่นและตองกายลงมาเมืองลำปาง เมืองป่าซาง ดังตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ว่า
เถิงสกราช ๑๑๔๘ ตัว ปลีรวายสะง้า... ...เถิงเดือน ๘ ออก ๒ ฅ่ำ วัน ๕ พระเปนเจ้าแต่งเจ้ารัตตนะหัวเมืองแก้วพระราชชะวังหลัง คุมริพล ๕๐๐ ขึ้นไปยุทธกัมม์เอาเมืองปั่น คราวทาง ๒๕ วัน เข้าครอบงำเอาได้เจ้าฟ้าหน่อฅำและลูกเมียครอบครัว แลกวาดเอาเมืองปั่นเมืองตองคายลงมาใส่บ้านเมือง
— ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่
พ.ศ. 2361 พระยาธรรมลังกา ให้เจ้าสุวรรณคำมูลยกทัพไปตีเมืองปั่น กวาดต้อนชาวเมืองปั่นลงมาเมืองเชียงใหม่ ดังตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ว่า
ในสกราช ๑๑๘๐ ตัว ปลีเปิกยี เดือน ๔ ออก ๖ ฅ่ำ วัน ๖ พระเปนเจ้าช้างเผือกแต่งเจ้าสุวัณณะฅำมูลตนเปนหลาน คุมริพลพันฅน ยกไปตีเมืองปั่น ได้อุพพยุครอบครัวมาใส่บ้านเมืองครั้งนึ่ง
— ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่
ต่อมาใน พ.ศ. 2431 รัฐบาลสยามส่งทหารมาประจำการในสี่หัวเมืองติดแม่น้ำสาละวินด้านตะวันออก และอ้างสิทธิเหนือแต่ไม่ได้ตั้งกองทหารรักษาการ
พ.ศ. 2432 มีการจัดตั้งคณะกรรมาธิการเขตแดนแองโกล-สยาม พ.ศ. 2432–2433 เพื่อแก้ปัญหาเขตแดนของ รัฐเมืองปั่น (เมืองพาน) และกลุ่มรัฐกะเหรี่ยงแดง ซึ่งเป็นรัฐในแถบลุ่มน้ำสาละวิน แต่ไม่ประสบผลสำเร็จเพราะทางสยามไม่ตกลงด้วย ด้วยเหตุนี้ทางสหราชอาณาจักรจึงรวบเขตแดนรัฐขนาดน้อยเหล่านี้เข้ากับอาณานิคมพม่าของบริติช ทางสหราชอาณาจักรจึงให้สยามถอนกองกำลังทหารออกจากแถบลุ่มน้ำสาละวิน และจัดตั้งคณะกรรมาธิการเขตแดนแองโกล-สยาม พ.ศ. 2435–2436 ขึ้นเพื่อหาข้อตกลงครั้งใหม่ร่วมกันกับสยาม
อำเภอเมืองพานของไทย
อำเภอเมืองพาน | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
อำเภอ | |||||||||
พ.ศ. 2485–2488 | |||||||||
ยุคทางประวัติศาสตร์ | สงครามโลกครั้งที่ 2 | ||||||||
• ผนวกดินแดน | 25 มกราคม พ.ศ. 2485 | ||||||||
• ยกเป็นอำเภอ | 18 ตุลาคม พ.ศ. 2486 | ||||||||
• ยุบเลิก | 22 กันยายน พ.ศ. 2488 | ||||||||
| |||||||||
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ | พม่า |
ช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง จักรวรรดิญี่ปุ่นขอให้รัฐบาลไทยสมัยจอมพล แปลก พิบูลสงคราม ยกกำลังทหารขึ้นไปยึดสหพันธรัฐชานจากทหารจีนก๊กมินตั๋งของจอมพลเจียงไคเช็ก และกองทัพอังกฤษเมื่อวันที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2485 ต่อมาพลเอก ฮิเดกิ โทโจ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น ได้พบจอมพล แปลก พิบูลสงครามเมื่อวันที่ 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2486 เพื่อมอบพื้นที่จำนวน 12 เมืองของรัฐชานแก่ไทย รัฐบาลไทยจึงผนวกดินแดนแคว้นสหรัฐไทยใหญ่และรัฐเมืองพาน (เมืองปั่น) เป็นส่วนหนึ่งของประเทศไทย ก่อนทำสนธิสัญญากับญี่ปุ่นเมื่อวันที่ 20 สิงหาคม พ.ศ. 2486 หลังการประกาศมอบดินแดนทั้งหมดให้แก่ประเทศไทยเมื่อวันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2486 ราชกิจจานุเบกษาระบุว่า "ฉะนั้น กลันตัน ตรังกานู ไซบุรี ปะลิส และบันดาเกาะที่ขึ้นหยู่ กับทั้งเชียงตุงและเมืองพาน จึงเปนอันรวมเข้าไนราชอานาจักรไทยตั้งแต่วันที่ 18 สิงหาคม พุทธสักราช 2486 เปนต้นไป"
รัฐเมืองพานได้รับการจัดตั้งเป็นอำเภอเมืองพาน ต่างหาก ไม่ขึ้นกับจังหวัดใด มีการปกครองแบบทหารเช่นเดียวกับสหรัฐไทยเดิม โดยให้หัวหน้าสถานีตำรวจปฏิบัติหน้าที่เป็นนายอำเภออยู่ในบังคับบัญชาของตำรวจสนามเชียงใหม่และทัพพายัพ ส่วนทางอรรถคดีให้ขึ้นกับศาลเมืองหางของสหรัฐไทยเดิมซึ่งอยู่ใกล้กัน หลังจากที่ไทยที่เข้าครอบครองดินแดนของพม่าตามที่ได้วางเป้าหมายไว้แล้ว ก็ได้มีการจัดตั้งโรงเรียนสอนภาษาไทยขึ้นทุกอำเภอ
ทว่าหลังสิ้นสงครามโลกครั้งที่สอง จักรวรรดิญี่ปุ่นแพ้สงคราม ไทยจำต้องส่งมอบรัฐเชียงตุงและรัฐเมืองพานคืนให้กับกองพลอินเดียที่ 7 เมื่อวันที่ 22 กันยายน พ.ศ. 2488
สิ้นสุด
รัฐเมืองพานสิ้นสุดการปกครองลงใน พ.ศ. 2502 และถูกยุบรวมขึ้นกับ และ รัฐชาน ของประเทศพม่า จนถึงปัจจุบัน
อ้างอิง
- Imperial Gazetteer of India, v. 17, p. 407
- Chisholm, Hugh, บ.ก. (1911). . สารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911. Vol. 18 (11 ed.). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. p. 722.
- Ben Cahoon (2000). "World Statesmen.org: Shan and Karenni States of Burma". สืบค้นเมื่อ 7 July 2014.
- ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับ เชียงใหม่ ๗๐๐ ปี. เชียงใหม่ : โรงพิมพ์มิ่งเมือง, ๒๕๓๘.
- ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับ เชียงใหม่ ๗๐๐ ปี. เชียงใหม่ : โรงพิมพ์มิ่งเมือง, ๒๕๓๘.
- ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับ เชียงใหม่ ๗๐๐ ปี. เชียงใหม่ : โรงพิมพ์มิ่งเมือง, ๒๕๓๘.
- รัตนาพร เศรษฐกุล, รองศาสตราจารย์ ดร. (2556). (PDF). Northern Illinois University. p. 16. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-05-03. สืบค้นเมื่อ 2021-08-06.
- ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับ เชียงใหม่ ๗๐๐ ปี. เชียงใหม่ : โรงพิมพ์มิ่งเมือง, ๒๕๓๘.
- The Pacification of Burma, by Sir Charles Haukes Todd Crosthwaite
- Imperial Gazetteer of India, v. 22, p. 254.
- สรัสวดี อ๋องสกุล. ประวัติศาสตร์ล้านนา. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ : อมรินทร์, 2552. หน้า 574
- "ประกาส รวมกลันตัน ตรังกานู ไซบุรี ปะลิส เชียงตุง และเมืองพาน เข้าไนราชอาณาจักรไทย" (PDF). ราชกิจจานุเบกสา. 60 (55ก): 1532–1533. 18 ตุลาคม พ.ศ. 2486.
{{}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=
((help)) - สรัสวดี อ๋องสกุล. ประวัติศาสตร์ล้านนา. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ : อมรินทร์, 2552. หน้า 575
- "ประกาสกองบันชาการทหานสูงสุด เรื่องการจัดการปกครองรัถเมืองพาน" (PDF). ราชกิจจานุเบกสา. 60 (55ง): 3272. 18 ตุลาคม พ.ศ. 2486.
{{}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=
((help)) - บ. บุญค้ำ. เที่ยวเมืองเชียงตุง และแคว้นสาละวิน. 2499. มปถ., หน้า 175
- บ. บุญค้ำ. เที่ยวเมืองเชียงตุงและแคว้นสาละวิน. กรุงเทพฯ : ศยาม, 2555, หน้า 27
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
emuxngpn phma မ င ပန ithihy မ င ပၼ hruxexksarithyeriyk emuxngphan epnrthecafaaehnghnunginklumshphnthrthchan mirachthanikhux tngxyuklangthirabxnxudmsmburn rxbnxkemuxnghlwngraylxmdwyphuekhasungthietmipdwypask aelamiepnphuekhasungthisud pccubnxditrthemuxngphantngxyuthangtawnxxkechiyngitkhxngrthchaninekhtpraethsphmaemuxngphan မ င ပန နယ rthecafakhxngshphnthrthchanph s 2180 ph s 2502rthemuxngphan sinatal thangittidchayaednithyemuxnghlwngphunthi ph s 24443 703 tarangkiolemtr 1 430 tarangiml prachakr ph s 244416 629 khnprawtisastr kxtngph s 2180 sinsudrabxbecafaph s 2502kxnhna thdiprthchanprawtichwngtnaelarthinxarkkha rthemuxngpnkxtngtngaet ph s 2180 mirachthanixyuthi tngxyuthangtawntkkhxngaemnasalawin swnekhtkarpkkhrxngthnghmdsiemuxng idaek emuxngtwn otn Mongton emuxnghang Monghang emuxngcwd cwad chwad Mongkyawt aelaemuxngtha Monghta sungedimepnswnhnungkhxngxanackrlanna tngxyuthangtawnxxkkhxngaemnasalawin miecafaepnphupkkhrxng ichphranamwa kmophchmhawngsa sirithrrmracha ကမ ဘ ဇမဟ ဝ သသ ရ ဓမ မရ ဇ Kambawsa Mahawuntha Thirdamaraza sungshrachxanackrmxngwaepnekhtpkkhrxngkhxngecafa aetthangsyamxangsiththiehnuxdinaednaethbnimatlxd ph s 2005 phraecatiolkrach kstriylanna idykthphmatiemuxngnayaelahwemuxngithihy txmain ph s 2013 phraecatiolkrachkbaemthawhxmukesdcmaemuxngpn emuxngnay enginpxngfaecaemuxngnay ihluknaekhruxngbrrnakarmathway hmunbuyeruxng ecaemuxngechiyngrayidesiychiwitinrahwangthitamesdc dngtananphunemuxngechiyngihmwa inplikdyi skrach 832 tw phraepnecakbaemthawhxmukiphemuxngpnemuxngnayela ecaemuxngnaychuxenginplxngfahuxlukmnmaihwphraepnecaaelthwaypnnakar hmunbuyeruxngphukinemuxngechiyngrayidiphtayesiyyngemuxngeyiywpangnnael tananphunemuxngechiyngihm ph s 2502 hmuncabanlxngnakxngthphmatiemuxngpn aetimsamarthtiemuxngpnidaelaepnfayphayaephihkbemuxngpn skrach 871 tw cabanlxngidepnkhunhmun thuxphliphrbeyiywemuxngpn ckplnexaemuxng bid phayaekeyiyw tananphunemuxngechiyngihm ph s 2321 ecakawila ihecartnhwemuxngaekw phrayakhafn thakarocmtiemuxngpn idtwecafahnxkhaaelakwadtxnphukhnkhxngemuxngpnaelatxngkaylngmaemuxnglapang emuxngpasang dngtananphunemuxngechiyngihmwa ethingskrach 1148 tw plirwaysanga ethingeduxn 8 xxk 2 Kha wn 5 phraepnecaaetngecarttnahwemuxngaekwphrarachchawnghlng khumriphl 500 khunipyuththkmmexaemuxngpn khrawthang 25 wn ekhakhrxbngaexaidecafahnxKhaaelalukemiykhrxbkhrw aelkwadexaemuxngpnemuxngtxngkhaylngmaisbanemuxng tananphunemuxngechiyngihm ph s 2361 phrayathrrmlngka ihecasuwrrnkhamulykthphiptiemuxngpn kwadtxnchawemuxngpnlngmaemuxngechiyngihm dngtananphunemuxngechiyngihmwa inskrach 1180 tw pliepikyi eduxn 4 xxk 6 Kha wn 6 phraepnecachangephuxkaetngecasuwnnaKhamultnepnhlan khumriphlphnKhn ykiptiemuxngpn idxuphphyukhrxbkhrwmaisbanemuxngkhrngnung tananphunemuxngechiyngihm txmain ph s 2431 rthbalsyamsngthharmapracakarinsihwemuxngtidaemnasalawindantawnxxk aelaxangsiththiehnuxaetimidtngkxngthharrksakar ph s 2432 mikarcdtngkhnakrrmathikarekhtaednaexngokl syam ph s 2432 2433 ephuxaekpyhaekhtaednkhxng rthemuxngpn emuxngphan aelaklumrthkaehriyngaedng sungepnrthinaethblumnasalawin aetimprasbphlsaercephraathangsyamimtklngdwy dwyehtunithangshrachxanackrcungrwbekhtaednrthkhnadnxyehlaniekhakbxananikhmphmakhxngbritich thangshrachxanackrcungihsyamthxnkxngkalngthharxxkcakaethblumnasalawin aelacdtngkhnakrrmathikarekhtaednaexngokl syam ph s 2435 2436 khunephuxhakhxtklngkhrngihmrwmknkbsyam xaephxemuxngphankhxngithy xaephxemuxngphanxaephxph s 2485 2488yukhthangprawtisastrsngkhramolkkhrngthi 2 phnwkdinaedn25 mkrakhm ph s 2485 ykepnxaephx18 tulakhm ph s 2486 yubelik22 knyayn ph s 2488kxnhna thdipphmaphayitkarpkkhrxngkhxngshrachxanackr phmaphayitkarpkkhrxngkhxngshrachxanackrpccubnepnswnhnungkhxng phma chwngsngkhramolkkhrngthisxng ckrwrrdiyipunkhxihrthbalithysmycxmphl aeplk phibulsngkhram ykkalngthharkhunipyudshphnthrthchancakthharcinkkmintngkhxngcxmphleciyngikhechk aelakxngthphxngkvsemuxwnthi 25 mkrakhm ph s 2485 txmaphlexk hiedki othoc naykrthmntriyipun idphbcxmphl aeplk phibulsngkhramemuxwnthi 4 krkdakhm ph s 2486 ephuxmxbphunthicanwn 12 emuxngkhxngrthchanaekithy rthbalithycungphnwkdinaednaekhwnshrthithyihyaelarthemuxngphan emuxngpn epnswnhnungkhxngpraethsithy kxnthasnthisyyakbyipunemuxwnthi 20 singhakhm ph s 2486 hlngkarprakasmxbdinaednthnghmdihaekpraethsithyemuxwnthi 18 singhakhm ph s 2486 rachkiccanuebksarabuwa chann klntn trngkanu isburi palis aelabndaekaathikhunhyu kbthngechiyngtungaelaemuxngphan cungepnxnrwmekhainrachxanackrithytngaetwnthi 18 singhakhm phuththskrach 2486 epntnip rthemuxngphanidrbkarcdtngepnxaephxemuxngphan tanghak imkhunkbcnghwdid mikarpkkhrxngaebbthharechnediywkbshrthithyedim odyihhwhnasthanitarwcptibtihnathiepnnayxaephxxyuinbngkhbbychakhxngtarwcsnamechiyngihmaelathphphayph swnthangxrrthkhdiihkhunkbsalemuxnghangkhxngshrthithyedimsungxyuiklkn hlngcakthiithythiekhakhrxbkhrxngdinaednkhxngphmatamthiidwangepahmayiwaelw kidmikarcdtngorngeriynsxnphasaithykhunthukxaephx thwahlngsinsngkhramolkkhrngthisxng ckrwrrdiyipunaephsngkhram ithycatxngsngmxbrthechiyngtungaelarthemuxngphankhunihkbkxngphlxinediythi 7 emuxwnthi 22 knyayn ph s 2488 sinsud rthemuxngphansinsudkarpkkhrxnglngin ph s 2502 aelathukyubrwmkhunkb aela rthchan khxngpraethsphma cnthungpccubnxangxingImperial Gazetteer of India v 17 p 407 Chisholm Hugh b k 1911 Mōng Pan saranukrmbritanika kh s 1911 Vol 18 11 ed sankphimphmhawithyalyekhmbridc p 722 Ben Cahoon 2000 World Statesmen org Shan and Karenni States of Burma subkhnemux 7 July 2014 tananphunemuxngechiyngihm chbb echiyngihm 700 pi echiyngihm orngphimphmingemuxng 2538 tananphunemuxngechiyngihm chbb echiyngihm 700 pi echiyngihm orngphimphmingemuxng 2538 tananphunemuxngechiyngihm chbb echiyngihm 700 pi echiyngihm orngphimphmingemuxng 2538 rtnaphr esrsthkul rxngsastracary dr 2556 PDF Northern Illinois University p 16 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2021 05 03 subkhnemux 2021 08 06 tananphunemuxngechiyngihm chbb echiyngihm 700 pi echiyngihm orngphimphmingemuxng 2538 The Pacification of Burma by Sir Charles Haukes Todd Crosthwaite Imperial Gazetteer of India v 22 p 254 srswdi xxngskul prawtisastrlanna phimphkhrngthi 6 krungethph xmrinthr 2552 hna 574 prakas rwmklntn trngkanu isburi palis echiyngtung aelaemuxngphan ekhainrachxanackrithy PDF rachkiccanuebksa 60 55k 1532 1533 18 tulakhm ph s 2486 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a trwcsxbkhawnthiin date help srswdi xxngskul prawtisastrlanna phimphkhrngthi 6 krungethph xmrinthr 2552 hna 575 prakaskxngbnchakarthhansungsud eruxngkarcdkarpkkhrxngrthemuxngphan PDF rachkiccanuebksa 60 55ng 3272 18 tulakhm ph s 2486 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a trwcsxbkhawnthiin date help b buykha ethiywemuxngechiyngtung aelaaekhwnsalawin 2499 mpth hna 175 b buykha ethiywemuxngechiyngtungaelaaekhwnsalawin krungethph syam 2555 hna 27