รัฐประศาสนศาสตร์

การบริหารรัฐกิจ หรือ รัฐประศาสนศาสตร์ (อังกฤษ: public administration) หรือ นโยบายสาธารณะและการบริหารงานสาธารณะ (public policy and administration) เป็นสาขาวิชาที่ศึกษาเกี่ยวกับกระบวนการกำหนดและดำเนินนโยบายสาธารณะ นอกจากนี้ยังเป็นสาขาย่อยของวิชารัฐศาสตร์ที่ศึกษาเกี่ยวกับกระบวนการทางนโยบาย โครงสร้าง หน้าที่ และพฤติกรรมของสถาบันภาครัฐ รวมถึงความสัมพันธ์กับสังคมในภาพกว้าง การศึกษาและการประยุกต์ใช้การบริหารรัฐกิจยึดหลักการที่ว่าการทำงานอย่างมีประสิทธิภาพขององค์การหรือสถาบันหนึ่ง ๆ นั้นขึ้นอยู่กับการบริหารจัดการที่ดี

การบริหารรัฐกิจเป็นทั้งสาขาทางวิชาการและสาขาทางการปฏิบัติ ตัวอย่างการปฏิบัติคือการประชุมของเจ้าหน้าที่รัฐบาลกลางสหรัฐดังในภาพ

มีผู้พรรณนาการบริหารรัฐกิจว่าเป็น "การจัดการโครงการสาธารณะ" "การนำนโยบายไปสู่การปฏิบัติจริงที่พลเมืองสัมผัสได้ในชีวิตประจำวัน" "การศึกษาวิธีการวินิจฉัยสั่งการของรัฐบาล" "การวิเคราะห์นโยบายและปัจจัยต่าง ๆ ที่ส่งผลต่อการกำหนดนโยบายนั้น รวมถึงปัจจัยที่จำเป็นสำหรับการกำหนดนโยบายทางเลือก"

ทฤษฎีระบบราชการของมัคส์ เวเบอร์ นักสังคมวิทยาชาวเยอรมัน ได้รับความนิยมในช่วงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 20 นำไปสู่ความสนใจแง่มุมทางทฤษฎีของการบริหารรัฐกิจอย่างกว้างขวาง ซึ่งจัดขึ้นใน พ.ศ. 2511 ที่มหาวิทยาลัยซีราคิวส์ภายใต้การนำของ เป็นจุดกำเนิดของแนวคิด (New Public Administration) ซึ่งเป็นขบวนการสำคัญภายในสาขาวิชานี้ในถึงปัจจุบัน

อ้างอิง

1. Robert and Janet Denhardt. Public Administration: An Action Orientation. 6th Ed. 2009: Thomson Wadsworth, Belmont CA.
2. Kettl, Donald and James Fessler. 2009. The Politics of the Administrative Process. Washington D.C.: CQ Press.
3. Jerome B. McKinney and Lawrence C. Howard. Public Administration: Balancing Power and Accountability. 2nd Ed. 1998: Praeger Publishing, Westport, CT. p. 62
4. O'Leary, Rosemary (2011). "Minnowbrook: Tradition, Idea, Spirit, Event, Challenge". Journal of Public Administration Research and Theory. 21 (1): i1–i6. doi:10.1093/jopart/muq066. สืบค้นเมื่อ 2024-02-17.

ดูเพิ่ม

• นโยบายสาธารณะ
• องค์การกับการจัดบริการสาธารณะ
• การบริหารทรัพยากรมนุษย์
• ธรรมาภิบาล
• การปกครองท้องถิ่น