ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
ภาษาซองคา (རྫོང་ཁ་สัทอักษรสากล: [dzoŋ.kʰa])เป็นภาษาประจำชาติของภูฏาน อยู่ในตระกูลจีน-ทิเบต สาขาทิเบต-พม่า ใกล้เคียงกับภาษาสิกขิมและภาษาอื่น ๆ ของชาวภูฏาน ระบบเสียงใกล้เคียงกับภาษาทิเบตสมัยใหม่ เทียบได้กับความแตกต่างระหว่างภาษาสเปนกับภาษาอิตาลี พระในทิเบตและภูฏาน เรียนภาษาทิเบตโบราณเพื่อการอ่านคัมภีร์พุทธศาสนา คำว่าซองคาหมายถึง ภาษา (คา) ที่พูดในวัดที่มีลักษณะเป็นป้อมปราการ (ซอง) ภาษานี้แพร่เข้ามาในภูฏานเมื่อราว พ.ศ. 2200 โดย ชับดรุง งาวัง นัมกเยล
ภาษาซองคา | |
---|---|
ภาษาภูฏาน | |
རྫོང་ཁ་ | |
ประเทศที่มีการพูด | ประเทศภูฏาน |
ชาติพันธุ์ | ชาวภูฏาน |
จำนวนผู้พูด | 171,080 (2013) รวม: 640,000 |
ตระกูลภาษา | จีน-ทิเบต
|
รูปแบบก่อนหน้า | ตระกูลภาษาจีน-ทิเบต
|
ภาษาถิ่น | อาดัป |
ระบบการเขียน | อักษรทิเบต |
สถานภาพทางการ | |
ภาษาทางการ | ภูฏาน |
รหัสภาษา | |
ISO 639-1 | dz |
ISO 639-2 | dzo |
ISO 639-3 | dzo – รหัสเอกเทศ: lya – ลายาluk – ลูนานาadp – อาดัป |
70-AAA-bf | |
บริเวณที่มีผู้พูดภาษาซองคาในอำเภอของประเทศภูฏานเป็นสีเหลือง | |
ภาษาซองคาและภาษาถิ่นอื่น ๆ เป็นภาษาแม่ของภูฏานตะวันตก มีผู้พูดภาษานี้ในเมืองกาลิมปงของอินเดียที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของภูฏาน แต่ปัจจุบันอยู่ในรัฐเบงกอลตะวันตก ภาษาซองคาเป็นภาษาที่ใช้ในโรงเรียน เป็นภาษากลางในภูฏานตอนใต้และตะวันออกที่ไม่ได้ใช้ภาษานี้เป็นภาษาแม่ เขียนด้วยอักษรทิเบต หนังสือพิมพ์ด้วยอักษรทิเบตแบบอูคันซึ่งเป็นแบบเดียวที่ใช้พิมพ์ภาษาทิเบต
ตัวอย่าง
นี่คือตัวอย่างประโยคในข้อที่ 1 ของปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน:
ภาษาซองคาในอักษรทิเบต
- ༄༅། །འགྲོ་བ་མི་རིགས་ག་ར་དབང་ཆ་འདྲ་མཉམ་འབད་སྒྱེཝ་ལས་ག་ར་གིས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་སྤུན་ཆའི་དམ་ཚིག་བསྟན་དགོས།
ทับศัพท์ด้วยอักษรโรมัน
- ’Gro-ba-mi-rigs-ga-ra-dbaṅ-cha-’dra-mtam-’bad-sgyew-las-ga-ra-gis-gcig-gis-gcig-lu-spun-cha’i-dam-tshig-bstan-dgo.
แปล
- มนุษย์ทั้งปวงเกิดมามีอิสระและเสมอภาคกันในศักดิ์ศรี และสิทธิ ต่างในตนมีเหตุผลและมโนธรรม และควรปฏิบัติต่อกันด้วยจิตวิญญาณแห่งภราดรภาพ
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- ภาษาซองคา ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
ลายา ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
ลูนานา ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
อาดัป ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก) - "How many people speak Dzongkha?". languagecomparison.com. สืบค้นเมื่อ 2018-03-15.
- (PDF). Government of Bhutan. 2008-07-18. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-07-06. สืบค้นเมื่อ 2011-01-01.
- "Universal Declaration of Human Rights (Article 1) in Sino-Tibetan languages". omniglot.com.
บรรณานุกรม
- Downs, Cheryl Lynn (2011). (PDF) (วิทยานิพนธ์ Master's). San Diego State University. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-07-11. สืบค้นเมื่อ 2021-02-19.
- (2009). Rigpai Lodap: An Intermediate Dzongkha-English Dictionary (འབྲིང་རིམ་རྫོང་ཁ་ཨིང་ལིཤ་ཚིག་མཛོད་རིག་པའི་ལོ་འདབ།) (PDF). Thimphu: Dzongkha Development Commission. ISBN .
- (2009). (PDF). Thimphu: Dzongkha Development Commission. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2010-11-17. สืบค้นเมื่อ 2010-06-30. ISBN .
- (1999). The New Dzongkha Grammar (rdzong kha'i brda gzhung gsar pa). Thimphu: Dzongkha Development Commission.
- (1990). Dzongkha Rabsel Lamzang (rdzong kha rab gsal lam bzang). Thimphu: Dzongkha Development Commission.
- Dzongkha Development Authority (2005). English-Dzongkha Dictionary (ཨིང་ལིཤ་རྫོང་ཁ་ཤན་སྦྱར་ཚིག་མཛོད།). Thimphu: Dzongkha Development Authority, Ministry of Education.
- (1990). Manual of Spoken Dzongkha in Roman Transcription. Thimphu: Japan Overseas Cooperation Volunteers (JOCV), Bhutan Coordinator Office.
- Lee, Seunghun J.; (2018). "The phonetic structure of Dzongkha: a preliminary study". Journal of the Phonetic Society of Japan. 22 (1): 13–20. doi:10.24467/onseikenkyu.22.1_13.
- Mazaudon, Martine. 1985. “Dzongkha Number Systems.” S. Ratanakul, D. Thomas & S. Premsirat (eds.). Southeast Asian Linguistic Studies presented to André-G. Haudricourt. Bangkok: Mahidol University. 124–57
- Mazaudon, Martine; Michailovsky, Boyd (1986), Syllabicity and suprasegmentals: the Dzongkha monosyllabic noun
- Michailovsky, Boyd; Mazaudon, Martine (1989). "Lost syllables and tone contour in Dzongkha (Bhutan)". ใน Bradley, David; Henderson, E. J. A.; Mazaudon, Martine (บ.ก.). Prosodic Analysis and Asian Linguistics: To Honour R.K. Sprigg. Canberra: Pacific Linguistics. pp. 115–136. :1885/145648.
- Michailovsky, Boyd (1989). "Notes on Dzongkha orthography". ใน Bradley, David; Henderson, E. J. A.; Mazaudon, Martine (บ.ก.). Prosodic Analysis and Asian Linguistics: To Honour R.K. Sprigg. Canberra: Pacific Linguistics. pp. 297–301. :1885/145648.
- Tournadre, Nicolas (1996). "Comparaison des systèmes médiatifs de quatre dialectes tibétains (tibétain central, ladakhi, dzongkha et amdo)". ใน Guentchéva, Z. (บ.ก.). (PDF). Bibliothèque de l’Information Grammaticale, 34 (ภาษาฝรั่งเศส). Louvain Paris: Peeters. pp. 195–214. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-10-19.
- (1991). (PDF). Thimphu, Bhutan: Dzongkha Development Commission (DDC). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-09-23.
- (1992). (PDF). Thimphu, Bhutan: RGoB, Dzongkha Development Commission (DDC). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-06-29. สืบค้นเมื่อ 2021-02-19.
- (1993). . SOAS, London. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-09-11.
- (1994). (PDF). Zentralasiatische Studien (24): 36–44. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-06-27. สืบค้นเมื่อ 2021-02-19.
- (2007). "Endangered Languages of Bhutan and Sikkim: South Bodish Languages". ใน Moseley, Christopher (บ.ก.). Encyclopedia of the World's Endangered Languages. Routledge. pp. 294–295. ISBN .
- (n.d.). The First Linguistic Survey of Bhutan. Thimphu, Bhutan: Dzongkha Development Commission (DDC).
- Watters, Stephen A. (1996). A preliminary study of prosody in Dzongkha (วิทยานิพนธ์ Masters). Arlington: UT at Arlington.
- Watters, Stephen A. (2018). A grammar of Dzongkha (dzo): phonology, words, and simple clauses (วิทยานิพนธ์ Doctor of Philosophy). Rice University. :1911/103233.
- ; Karma Tshering of Gaselô (collab) (1998). Dzongkha. Languages of the Greater Himalayan Region. Leiden: Research School CNWS, School of Asian, African, and Amerindian Studies. ISBN . - A language textbook with three audio compact disks.
- Karma Tshering; Van Driem, George (2019) [1992]. The Grammar of Dzongkha (3rd ed.). Santa Barbara: Himalayan Linguistics. doi:10.5070/H918144245. ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
- Bhutanese literatures 2021-04-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Thimphu, Bhutan
- Dzongkha Romanization for Geographical Names
- published by the
- Dzongkha Unicode 2021-07-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน – site (en – dz 2019-12-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน)
คำศัพท์
- or – site ( – dz)
- Dzongkha Computer Terms 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน(pdf)
- (pdf)
- (pdf)
- (pdf)
- (pdf)
- (pdf)
ไวยากรณ์
- A colloquial grammar of the Bhutanese language. by Byrne, St. Quintin. Allahabad: Pioneer Press, 1909 2021-07-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Dzongkha transliteration 2021-07-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน – site (en – dz 2021-07-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน)
- Dzongkha, The National Language of Bhutan – site Dzongkha Linux (en – dz)
- Romanization of Dzongkha
- Dzongkha : Origin and Description
- Dzongkha language, alphabet and pronunciation
- Dzongkha in Wikipedia: Русский, Français, 日本語, Eesti, English
- Pioneering Dzongkha Text To Speech Synthesis 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน(pdf)
- – site (en – )
- Коряков Ю.Б. Практическая транскрипция для языка дзонг-кэ
- (pdf)
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
lingkkhamphasa inbthkhwamni miiwihphuxanaelaphurwmaekikhbthkhwamsuksaephimetimodysadwk enuxngcakwikiphiediyphasaithyyngimmibthkhwamdngklaw krann khwrribsrangepnbthkhwamodyerwthisud phasasxngkha ར ང ཁ sthxksrsakl dzoŋ kʰa epnphasapracachatikhxngphutan xyuintrakulcin thiebt sakhathiebt phma iklekhiyngkbphasasikkhimaelaphasaxun khxngchawphutan rabbesiyngiklekhiyngkbphasathiebtsmyihm ethiybidkbkhwamaetktangrahwangphasasepnkbphasaxitali phrainthiebtaelaphutan eriynphasathiebtobranephuxkarxankhmphirphuththsasna khawasxngkhahmaythung phasa kha thiphudinwdthimilksnaepnpxmprakar sxng phasaniaephrekhamainphutanemuxraw ph s 2200 ody chbdrung ngawng nmkeylphasasxngkhaphasaphutanར ང ཁ praethsthimikarphudpraethsphutanchatiphnthuchawphutancanwnphuphud171 080 2013 rwm 640 000trakulphasacin thiebt thiebt kaenari obdichphasaklumthiebtDzongkha Lhokaphasasxngkharupaebbkxnhnatrakulphasacin thiebt phasasxngkhaphasathinxadprabbkarekhiynxksrthiebtsthanphaphthangkarphasathangkar phutanrhsphasaISO 639 1dzISO 639 2dzoISO 639 3dzo rhsexkeths a href https iso639 3 sil org code lya class extiw title iso639 3 lya lya a laya a href https iso639 3 sil org code luk class extiw title iso639 3 luk luk a lunana a href https iso639 3 sil org code adp class extiw title iso639 3 adp adp a xadp70 AAA bfbriewnthimiphuphudphasasxngkhainxaephxkhxngpraethsphutanepnsiehluxngbthkhwamnimisylksnsthxksrsakl hakrabbkhxngkhunimrxngrbkaraesdngphlthithuktxng khunxacehnprsni klxng hruxsylksnxyangxunaethnthixkkhrayuniokhdbthkhwamnimiTibetan script hakxupkrnkhxngkhunimsamarthxksrniid khunxacehnvery small fonts misplaced vowels or missing conjuncts aethnthiTibetan characters phasasxngkhaaelaphasathinxun epnphasaaemkhxngphutantawntk miphuphudphasaniinemuxngkalimpngkhxngxinediythiekhyepnswnhnungkhxngphutan aetpccubnxyuinrthebngkxltawntk phasasxngkhaepnphasathiichinorngeriyn epnphasaklanginphutantxnitaelatawnxxkthiimidichphasaniepnphasaaem ekhiyndwyxksrthiebt hnngsuxphimphdwyxksrthiebtaebbxukhnsungepnaebbediywthiichphimphphasathiebttwxyangnikhuxtwxyangpraoykhinkhxthi 1 khxngptiyyasaklwadwysiththimnusychn phasasxngkhainxksrthiebt འག བ མ ར གས ག ར དབང ཆ འད མཉམ འབད ས ཝ ལས ག ར ག ས གཅ ག ག ས གཅ ག ལ ས ན ཆའ དམ ཚ ག བས ན དག ས thbsphthdwyxksrormn Gro ba mi rigs ga ra dbaṅ cha dra mtam bad sgyew las ga ra gis gcig gis gcig lu spun cha i dam tshig bstan dgo aepl mnusythngpwngekidmamixisraaelaesmxphakhkninskdisri aelasiththi tangintnmiehtuphlaelamonthrrm aelakhwrptibtitxkndwycitwiyyanaehngphradrphaphduephimxangxingphasasxngkha thi Ethnologue 18th ed 2015 txngsmkhrsmachik laya thi Ethnologue 18th ed 2015 txngsmkhrsmachik lunana thi Ethnologue 18th ed 2015 txngsmkhrsmachik xadp thi Ethnologue 18th ed 2015 txngsmkhrsmachik How many people speak Dzongkha languagecomparison com subkhnemux 2018 03 15 PDF Government of Bhutan 2008 07 18 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2011 07 06 subkhnemux 2011 01 01 Universal Declaration of Human Rights Article 1 in Sino Tibetan languages omniglot com brrnanukrmDowns Cheryl Lynn 2011 PDF withyaniphnth Master s San Diego State University khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2019 07 11 subkhnemux 2021 02 19 2009 Rigpai Lodap An Intermediate Dzongkha English Dictionary འབ ང ར མ ར ང ཁ ཨ ང ལ ཤ ཚ ག མཛ ད ར ག པའ ལ འདབ PDF Thimphu Dzongkha Development Commission ISBN 978 99936 765 3 9 2009 PDF Thimphu Dzongkha Development Commission khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2010 11 17 subkhnemux 2010 06 30 ISBN 99936 663 13 6 1999 The New Dzongkha Grammar rdzong kha i brda gzhung gsar pa Thimphu Dzongkha Development Commission 1990 Dzongkha Rabsel Lamzang rdzong kha rab gsal lam bzang Thimphu Dzongkha Development Commission Dzongkha Development Authority 2005 English Dzongkha Dictionary ཨ ང ལ ཤ ར ང ཁ ཤན ས ར ཚ ག མཛ ད Thimphu Dzongkha Development Authority Ministry of Education 1990 Manual of Spoken Dzongkha in Roman Transcription Thimphu Japan Overseas Cooperation Volunteers JOCV Bhutan Coordinator Office Lee Seunghun J 2018 The phonetic structure of Dzongkha a preliminary study Journal of the Phonetic Society of Japan 22 1 13 20 doi 10 24467 onseikenkyu 22 1 13 Mazaudon Martine 1985 Dzongkha Number Systems S Ratanakul D Thomas amp S Premsirat eds Southeast Asian Linguistic Studies presented to Andre G Haudricourt Bangkok Mahidol University 124 57 Mazaudon Martine Michailovsky Boyd 1986 Syllabicity and suprasegmentals the Dzongkha monosyllabic noun Michailovsky Boyd Mazaudon Martine 1989 Lost syllables and tone contour in Dzongkha Bhutan in Bradley David Henderson E J A Mazaudon Martine b k Prosodic Analysis and Asian Linguistics To Honour R K Sprigg Canberra Pacific Linguistics pp 115 136 1885 145648 Michailovsky Boyd 1989 Notes on Dzongkha orthography in Bradley David Henderson E J A Mazaudon Martine b k Prosodic Analysis and Asian Linguistics To Honour R K Sprigg Canberra Pacific Linguistics pp 297 301 1885 145648 Tournadre Nicolas 1996 Comparaison des systemes mediatifs de quatre dialectes tibetains tibetain central ladakhi dzongkha et amdo in Guentcheva Z b k PDF Bibliotheque de l Information Grammaticale 34 phasafrngess Louvain Paris Peeters pp 195 214 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2020 10 19 1991 PDF Thimphu Bhutan Dzongkha Development Commission DDC khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2015 09 23 1992 PDF Thimphu Bhutan RGoB Dzongkha Development Commission DDC khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2021 06 29 subkhnemux 2021 02 19 1993 SOAS London khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2018 09 11 1994 PDF Zentralasiatische Studien 24 36 44 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2021 06 27 subkhnemux 2021 02 19 2007 Endangered Languages of Bhutan and Sikkim South Bodish Languages in Moseley Christopher b k Encyclopedia of the World s Endangered Languages Routledge pp 294 295 ISBN 978 0 7007 1197 0 n d The First Linguistic Survey of Bhutan Thimphu Bhutan Dzongkha Development Commission DDC Watters Stephen A 1996 A preliminary study of prosody in Dzongkha withyaniphnth Masters Arlington UT at Arlington Watters Stephen A 2018 A grammar of Dzongkha dzo phonology words and simple clauses withyaniphnth Doctor of Philosophy Rice University 1911 103233 Karma Tshering of Gaselo collab 1998 Dzongkha Languages of the Greater Himalayan Region Leiden Research School CNWS School of Asian African and Amerindian Studies ISBN 90 5789 002 X A language textbook with three audio compact disks Karma Tshering Van Driem George 2019 1992 The Grammar of Dzongkha 3rd ed Santa Barbara Himalayan Linguistics doi 10 5070 H918144245 ISBN 978 0 578 50750 7 aehlngkhxmulxunwikiphiediy saranukrmesri inphasasxngkha wikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb phasasxngkha Bhutanese literatures 2021 04 03 thi ewyaebkaemchchin Thimphu Bhutan Dzongkha Romanization for Geographical Names published by the Dzongkha Unicode 2021 07 12 thi ewyaebkaemchchin site en dz 2019 12 01 thi ewyaebkaemchchin khasphth or site dz Dzongkha Computer Terms 2016 03 04 thi ewyaebkaemchchin pdf pdf pdf pdf pdf pdf iwyakrn A colloquial grammar of the Bhutanese language by Byrne St Quintin Allahabad Pioneer Press 1909 2021 07 12 thi ewyaebkaemchchin Dzongkha transliteration 2021 07 11 thi ewyaebkaemchchin site en dz 2021 07 11 thi ewyaebkaemchchin Dzongkha The National Language of Bhutan site Dzongkha Linux en dz Romanization of Dzongkha Dzongkha Origin and Description Dzongkha language alphabet and pronunciation Dzongkha in Wikipedia Russkij Francais 日本語 Eesti English Pioneering Dzongkha Text To Speech Synthesis 2016 03 04 thi ewyaebkaemchchin pdf site en Koryakov Yu B Prakticheskaya transkripciya dlya yazyka dzong ke pdf