พระเจ้าฟีลิปที่ 5 แห่งฝรั่งเศส (อังกฤษ: Philip V of France หรือ Philip le Long; ฝรั่งเศส: Philip le Long) (ค.ศ. 1292/ค.ศ. 1293 - 3 มกราคม ค.ศ. 1322) ทรงเป็นพระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศสแห่งราชวงศ์กาเปเซียง ผู้ทรงครองราชบัลลังก์ฝรั่งเศสต่อจากพระนัดดาพระเจ้าจอห์นที่ 1 ระหว่างวันที่ 20 พฤศจิกายน ค.ศ. 1316 จนเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 3 มกราคม ค.ศ. 1322 นอกจากจะเป็นพระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศสแล้วฟีลิปก็ยังเป็นกษัตริย์แห่งนาวาร์ (ฟีลิปที่ 2) และเคานท์แห่งชองปาญตั้งแต่ปี ค.ศ. 1316 จนกระทั่งเสียชีวิต
พระเจ้าฟีลิปที่ 5 | |
---|---|
พระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศสเเละนาวาร์ | |
ครองราชย์ | 20 พฤศจิกายน ค.ศ. 1316 - 3 มกราคม ค.ศ. 1322 |
ราชาภิเษก | 9 มกราคม ค.ศ. 1317 |
รัชกาลก่อนหน้า | พระเจ้าจอห์นที่ 1 แห่งฝรั่งเศส |
รัชกาลถัดไป | พระเจ้าชาร์ลที่ 4 แห่งฝรั่งเศส |
พระราชสมภพ | ค.ศ. 1292/ค.ศ. 1293 ในประเทศฝรั่งเศส |
สวรรคต | 3 มกราคม ค.ศ. 1322 Longchamp ในประเทศฝรั่งเศส |
พระอัครมเหสี | |
พระราชบุตร | |
ราชวงศ์ | กาเปเซียง |
พระราชบิดา | พระเจ้าฟีลิปที่ 4 แห่งฝรั่งเศส |
พระราชมารดา | ฌานแห่งนาวาร์ สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส |
พระเจ้าฟีลิปเสด็จพระราชสมภพราวปี ค.ศ. 1292/ค.ศ. 1293 ที่ลียงในประเทศฝรั่งเศส พระองค์เป็นพระราชโอรสองค์ที่สองในพระเจ้าฟีลิปที่ 4 และ สมเด็จพระราชินีนาถฌานที่ 1 แห่งนาวาร์ ฟีลิปทรงมีฐานะเป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ให้แก่พระนัดดาพระเจ้าจอห์นที่ 1 (พระราชโอรสในพระเชษฐาพระเจ้าหลุยส์ที่ 10) เป็นเวลาห้าวันก่อนที่จะเสด็จสวรรคต หลังจากนั้นฟีลิปก็ทรงประกาศตนเองเป็นกษัตริย์ ซึ่งทำให้เป็นข่าวร่ำลือกันว่าพระองค์ทรงมีส่วนในการสวรรคตของพระนัดดา
ในปี ค.ศ. 1320 พระเจ้าฟีลิปทรงสามารถขยายดินแดนไปยังบริเวณฟลานเดอร์ส ในด้านกิจการภายในพระองค์ทรงพยายามปฏิรูปรัฐบาลและพยายามสร้างมารตรในการมาตราการวัดและการชั่งตวง และเช่นเดียวกับพระราชบิดาพระองค์ทรงเปลี่ยนนโยบายที่วางไว้ก่อนหน้านั้นโดยพระเชษฐาพระเจ้าหลุยส์ที่ 10 ผู้ปกครองบ้านเมืองภายใต้อิทธิพลของพระปิตุลา และทำให้สภาวะของบ้านเมืองอยู่ในสภาพที่ย่ำแย่ นอกจากนั้นก็ยังทรงช่วยกู้ฐานะของผู้ที่สนิทสนมกับพระบิดาที่ประสบปัญหาในรัชสมัยของพระเชษฐา
พระเจ้าฟีลิปเสกสมรสกับ และมีพระราชธิดาห้าพระองค์และพระราชโอรสสองพระองค์ และพระราชโอรสมิได้มีพระชนมายุยืนพอที่จะสืบราชบัลลังก์ต่อจากพระองค์ได้ พระองค์สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 3 มกราคม ค.ศ. 1322 พระร่างของพระองค์ถูกบรรจุที่มหาวิหารแซงต์เดอนีส์ พระอนุชาขึ้นครองราชย์ต่อมาเป็นพระเจ้าชาร์ลที่ 4 แห่งฝรั่งเศส
การสืบบัลลังก์
ฟีลิปเสด็จพระราชสมภพในลียง ทรงเป็นพระโอรสคนที่สองของพระเจ้าฟีลิปที่ 4 กับสมเด็จพระราชินีนาถฌานที่ 1 แห่งนาวาร์ ฟีลิปถูกตั้งเป็นเคานต์แห่งปัวตูในปี ค.ศ. 1311
เมื่อพระบิดาของพระองค์สิ้นพระชนม์ในปี ค.ศ. 1314 หลุยส์ผู้ดื้อรั้นกลายเป็นกษัตริย์คนใหม่ แต่เพียงไม่กี่เดือนหลังได้รับการสวมมงกุฎในปี ค.ศ. 1316 พระเจ้าหลุยส์ที่ 10 ก็สิ้นพระชนม์ในวันที่ 5 มิถุนายน ค.ศ. 1316 โดยมีพระโอรสธิดาเพียงคนเดียวคือฌาน พระธิดาที่ถูกสงสัยในชาติกำเนิด พระมเหสีของพระองค์กำลังตั้งครรภ์ สภานิติบัญญัติฝรั่งเศสและสภาฐานันดร ซึ่งประกอบด้วยกลุ่มบารอน, กลุ่มบิชอป และกลุ่มนักปราชญ์ ประกาศให้ฟีลิปสำเร็จราชการแผ่นดินเป็นเวลา 18 ปีจนกว่าเด็กในครรภ์จะโตเป็นผู้ใหญ่ ไม่ว่าเด็กคนนั้นจะเป็นชายหรือหญิง เคลม็องส์ให้กำเนิดพระโอรสชื่อว่าฌ็องในวันที่ 14 พฤศจิกายน ค.ศ. 1316 พระองค์มีชีวิตอยู่ได้เพียงห้าวัน สันนิษฐานกันว่าพระองค์อาจถูกวางยาพิษ
หลังเด็กน้อยสิ้นพระชนม์ ฟีลิปประกาศตนเป็นกษัตริย์และเข้ารับการสวมมงกุฎในวันที่ 9 มกราคม ค.ศ. 1317 ทรงได้รับการรับรองการเป็นกษัตริย์จากสภาฐานันดรในวันที่ 2 กุมภาพันธ์ โดยฌาน พระธิดาของอดีตกษัตริย์ไม่สามารถสืบทอดตำแหน่งได้เนื่องจากตามกฎซาลิกของฝรั่งเศสสตรีไม่มีสิทธิ์สืบทอดตำแหน่ง
การอภิเษกสมรส
ฟีลิปแต่งงานกับฌานที่ 2 เคานเตสแห่งบูร์กอญ บุตรสาวและทายาทของออทโทที่ 4 เคานต์แห่งบูร์กอญในปี ค.ศ. 1307 ทั้งคู่มีพระธิดาด้วยกันสามคน คือ
- ฌาน (ค.ศ. 1308 – ค.ศ. 1349) เคานเตสแห่งบูร์กอญตามสิทธิ์ของตนเอง สมรสกับอูเดส์ที่ 4 ดยุคแห่งบูร์กอญ การแต่งงานครั้งนี้ทำให้เคานตีและดัชชีบูร์กอญถูกรวมเข้าด้วยกัน
- มาร์เกอริต (ค.ศ. 1310 – 9 พฤษภาคม ค.ศ. 1382) สมรสกับหลุยส์ที่ 1 เคานต์แห่งแฟลนเดอส์
- อีซาแบล (ค.ศ. 1311 – เมษายน ค.ศ. 1345) สมรสกับกีย์ที่ 8 เดอ ลา ทัวร์ ดู แป็ง โดแฟ็งแห่งเวียนนัวส์
ทั้งคู่มีพระโอรสด้วยกันอีกหนึ่งคนชื่อฟีลิปหรือไม่ก็หลุยส์ซึ่งสิ้นพระชนม์ในปี ค.ศ. 1317 ทำให้ชาร์ล พระอนุชาของพระเจ้าฟีลิปกลายเป็นทายาทและสืบทอดตำแหน่งต่อจากพระองค์เป็นพระเจ้าชาร์ลที่ 4
ฌานพัวพันในคดีคบชู้ของในช่วงปี ค.ศ. 1314 มาร์เกอริตถูกกล่าวหาและถูกตัดสินว่ามีความผิดฐานคบชู้กับอัศวินสองคน โดยผู้ให้การเปิดโปงเรื่องนี้คืออีซาแบล พระขนิษฐาของพระสวามี ฌานถูกสงสัยว่าปกปิดความลับเรื่องการคบชู้ ต่อมาทรงถูกกล่าวหาว่าคบชู้ด้วยเช่นกัน ด้วยความช่วยเหลือจากฟีลิป พระองค์ถูกตัดสินว่าบริสุทธิ์และได้รับอนุญาตให้กลับมาอยู่ที่ราชสำนัก ไม่ชัดเจนว่าเหตุใดฟีลิปจึงอยู่ข้างพระองค์ ทฤษฎีหนึ่งกล่าวว่าพระองค์อาจกังวลว่าการทิ้งฌานจะทำให้พระองค์เสียบูร์กอญไป หรือไม่พระองค์ก็อาจจะรักฌานมาก
ความสำเร็จ
พระองค์ให้ความสนใจกับกิจการภายในมากกว่าพระบิดาที่สนใจการทำสงครามและการเก็บภาษีประชาชนมาจ่ายหนี้ส่วนพระองค์เป็นหลัก พระเจ้าฟีลิปพยายามปฏิรูปหน่วยงานบริหารปกครอง อาทิ ทรงตั้งทหารกองหนุนขึ้นมารักษาความสงบสุข ซึ่งประกอบด้วยพลเมืองท้องถิ่นภายใต้การควบคุมของนายทหารตราตั้งซึ่งมีหน้าที่รายงานต่อกษัตริย์ ทรงสร้างมาตรฐานให้ระบบชั่งตวงวัด ทรงทำให้เจ้าหน้าที่ท้องถิ่นใช้อำนาจในทางที่ผิดได้ยากขึ้น ทรงประกาศใช้กฎข้อบังคับเพื่อควบคุมผู้ที่อยู่ในครัวเรือนของกษัตริย์ พระองค์ยังคืนสมบัติและเกียรติภูมิให้ผู้มีฐานันดรศักดิ์และผู้ร่วมงานหลายคนของพระบิดาที่เคยถูกพระเจ้าหลุยส์ที่ 10 เนรเทศ ทรงเป็นกษัตริย์คนหนึ่งที่มีอำนาจเบ็ดเสร็จในมือเช่นเดียวกับพระบิดา และทรงพยายามปกครองโดยมีสภานิติบัญญัติคอยให้ความช่วยเหลือ ทรงเพิ่มความแข็งแกร่งให้แก่สภาฐานันดร แม้สมาชิกสภาหลายคนจะคัดค้านความพยายามที่สร้างมารตราฐานและรวมอำนาจในการผลิตเหรียญเงินของราชอาณาจักรเข้าสู่ศูนย์กลาง โดยมองว่าจะเป็นการผูกขาดรายได้ พระองค์ขูดรีดเงินมากมายมาจากชาวยิวของฝรั่งเศสเหมือนเช่นพระบิดา ในปีที่พระองค์สิ้นพระชนม์ ชาวยิวถูกขับไล่ออกจากราชอาณาจักร
พระเจ้าฟีลิปที่ 5 ทำให้ฝรั่งเศสเป็นหนึ่งเดียวกันมากขึ้น เป็นระบบระเบียบสอดคล้องกันมากขึ้น มีความมั่นคงมากขึ้น และเป็นราชอาณาจักที่สงบสุขกว่าในรัชสมัยของพระบิดา พระองค์ไม่ได้ต้องการที่จะมีอำนาจเบ็ดเสร็จเหมือนพระบิดา ทรงปกครองโดยมีสภานิติบัญญัติคอยช่วยเหลือ
ด้านวัฒนธรรม
พระองค์รักบทกวี ราชสำนักของพระองค์เต็มไปด้วยผู้ทรงปัญญา ราชสำนักของพระสันตะปาปาที่ถูกพระบิดาของพระองค์ย้ายมาอยู่ที่อาวินญงเองก็เต็มไปด้วยศิลปินและปัญญาชน หนึ่งในนั้นคือเปตรากและซีโมเน มาร์ตีนี
การสิ้นพระชนม์และทายาท
พระเจ้าฟีลิปที่ 5 สิ้นพระชนม์ที่ลงช็อมป์ในปารีสในวันที่ 3 มกราคม ค.ศ. 1322 โดยไร้ซึ่งทายาทชาย ร่างของพระองค์ถูกฝังในมหาวิหารแซ็งต์เดอนีส์ ผู้สืบทอดตำแหน่งต่อจากพระองค์คือพระเจ้าชาร์ลที่ 4 พระอนุชาของพระองค์
อ้างอิง
- Britania.com, Kings of France
- Rose, p.89.
- Wagner, p.250.
- Drees, p.398
- Brown, p.138.
- Weir, Alison, Isabella
- Philip V: New World Encyclopedia
ดูเพิ่ม
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
bthkhwamnixangxingkhristskrach khristthswrrs khriststwrrs sungepnsarasakhykhxngenuxha phraecafilipthi 5 aehngfrngess xngkvs Philip V of France hrux Philip le Long frngess Philip le Long kh s 1292 kh s 1293 3 mkrakhm kh s 1322 thrngepnphramhakstriyaehngfrngessaehngrachwngskaepesiyng phuthrngkhrxngrachbllngkfrngesstxcakphranddaphraecacxhnthi 1 rahwangwnthi 20 phvscikayn kh s 1316 cnesdcswrrkhtemuxwnthi 3 mkrakhm kh s 1322 nxkcakcaepnphramhakstriyaehngfrngessaelwfilipkyngepnkstriyaehngnawar filipthi 2 aelaekhanthaehngchxngpaytngaetpi kh s 1316 cnkrathngesiychiwitphraecafilipthi 5phramhakstriyaehngfrngesseelanawarkhrxngrachy20 phvscikayn kh s 1316 3 mkrakhm kh s 1322rachaphiesk9 mkrakhm kh s 1317rchkalkxnhnaphraecacxhnthi 1 aehngfrngessrchkalthdipphraecacharlthi 4 aehngfrngessphrarachsmphphkh s 1292 kh s 1293 inpraethsfrngessswrrkht3 mkrakhm kh s 1322 Longchamp inpraethsfrngessphraxkhrmehsiphrarachbutrrachwngskaepesiyngphrarachbidaphraecafilipthi 4 aehngfrngessphrarachmardachanaehngnawar smedcphrarachiniaehngfrngess phraecafilipesdcphrarachsmphphrawpi kh s 1292 kh s 1293 thiliynginpraethsfrngess phraxngkhepnphrarachoxrsxngkhthisxnginphraecafilipthi 4 aela smedcphrarachininathchanthi 1 aehngnawar filipthrngmithanaepnphusaercrachkaraethnphraxngkhihaekphranddaphraecacxhnthi 1 phrarachoxrsinphraechsthaphraecahluysthi 10 epnewlahawnkxnthicaesdcswrrkht hlngcaknnfilipkthrngprakastnexngepnkstriy sungthaihepnkhawraluxknwaphraxngkhthrngmiswninkarswrrkhtkhxngphrandda inpi kh s 1320 phraecafilipthrngsamarthkhyaydinaednipyngbriewnflanedxrs indankickarphayinphraxngkhthrngphyayamptiruprthbalaelaphyayamsrangmartrinkarmatrakarwdaelakarchngtwng aelaechnediywkbphrarachbidaphraxngkhthrngepliynnoybaythiwangiwkxnhnannodyphraechsthaphraecahluysthi 10 phupkkhrxngbanemuxngphayitxiththiphlkhxngphrapitula aelathaihsphawakhxngbanemuxngxyuinsphaphthiyaaey nxkcaknnkyngthrngchwykuthanakhxngphuthisnithsnmkbphrabidathiprasbpyhainrchsmykhxngphraechstha phraecafilipesksmrskb aelamiphrarachthidahaphraxngkhaelaphrarachoxrssxngphraxngkh aelaphrarachoxrsmiidmiphrachnmayuyunphxthicasubrachbllngktxcakphraxngkhid phraxngkhsinphrachnmemuxwnthi 3 mkrakhm kh s 1322 phrarangkhxngphraxngkhthukbrrcuthimhawiharaesngtedxnis phraxnuchakhunkhrxngrachytxmaepnphraecacharlthi 4 aehngfrngesskarsubbllngkfilipesdcphrarachsmphphinliyng thrngepnphraoxrskhnthisxngkhxngphraecafilipthi 4 kbsmedcphrarachininathchanthi 1 aehngnawar filipthuktngepnekhantaehngpwtuinpi kh s 1311 phaphphithirachaphieskkhxngphraecafilipthi 5 inpi kh s 1317 wadinkhriststwrrsthi 14 emuxphrabidakhxngphraxngkhsinphrachnminpi kh s 1314 hluysphuduxrnklayepnkstriykhnihm aetephiyngimkieduxnhlngidrbkarswmmngkudinpi kh s 1316 phraecahluysthi 10 ksinphrachnminwnthi 5 mithunayn kh s 1316 odymiphraoxrsthidaephiyngkhnediywkhuxchan phrathidathithuksngsyinchatikaenid phramehsikhxngphraxngkhkalngtngkhrrph sphanitibyytifrngessaelasphathanndr sungprakxbdwyklumbarxn klumbichxp aelaklumnkprachy prakasihfilipsaercrachkaraephndinepnewla 18 picnkwaedkinkhrrphcaotepnphuihy imwaedkkhnnncaepnchayhruxhying ekhlmxngsihkaenidphraoxrschuxwachxnginwnthi 14 phvscikayn kh s 1316 phraxngkhmichiwitxyuidephiynghawn snnisthanknwaphraxngkhxacthukwangyaphis hlngedknxysinphrachnm filipprakastnepnkstriyaelaekharbkarswmmngkudinwnthi 9 mkrakhm kh s 1317 thrngidrbkarrbrxngkarepnkstriycaksphathanndrinwnthi 2 kumphaphnth odychan phrathidakhxngxditkstriyimsamarthsubthxdtaaehnngidenuxngcaktamkdsalikkhxngfrngessstriimmisiththisubthxdtaaehnngkarxphiesksmrsfilipaetngngankbchanthi 2 ekhanetsaehngburkxy butrsawaelathayathkhxngxxthoththi 4 ekhantaehngburkxyinpi kh s 1307 thngkhumiphrathidadwyknsamkhn khux chan kh s 1308 kh s 1349 ekhanetsaehngburkxytamsiththikhxngtnexng smrskbxuedsthi 4 dyukhaehngburkxy karaetngngankhrngnithaihekhantiaeladchchiburkxythukrwmekhadwykn marekxrit kh s 1310 9 phvsphakhm kh s 1382 smrskbhluysthi 1 ekhantaehngaeflnedxs xisaaebl kh s 1311 emsayn kh s 1345 smrskbkiythi 8 edx la thwr du aepng odaefngaehngewiynnws thngkhumiphraoxrsdwyknxikhnungkhnchuxfiliphruximkhluyssungsinphrachnminpi kh s 1317 thaihcharl phraxnuchakhxngphraecafilipklayepnthayathaelasubthxdtaaehnngtxcakphraxngkhepnphraecacharlthi 4 chanphwphninkhdikhbchukhxnginchwngpi kh s 1314 marekxritthukklawhaaelathuktdsinwamikhwamphidthankhbchukbxswinsxngkhn odyphuihkarepidopngeruxngnikhuxxisaaebl phrakhnisthakhxngphraswami chanthuksngsywapkpidkhwamlberuxngkarkhbchu txmathrngthukklawhawakhbchudwyechnkn dwykhwamchwyehluxcakfilip phraxngkhthuktdsinwabrisuththiaelaidrbxnuyatihklbmaxyuthirachsank imchdecnwaehtuidfilipcungxyukhangphraxngkh thvsdihnungklawwaphraxngkhxackngwlwakarthingchancathaihphraxngkhesiyburkxyip hruximphraxngkhkxaccarkchanmakkhwamsaercphraxngkhihkhwamsnickbkickarphayinmakkwaphrabidathisnickarthasngkhramaelakarekbphasiprachachnmacayhniswnphraxngkhepnhlk phraecafilipphyayamptiruphnwynganbriharpkkhrxng xathi thrngtngthharkxnghnunkhunmarksakhwamsngbsukh sungprakxbdwyphlemuxngthxngthinphayitkarkhwbkhumkhxngnaythhartratngsungmihnathirayngantxkstriy thrngsrangmatrthanihrabbchngtwngwd thrngthaihecahnathithxngthinichxanacinthangthiphididyakkhun thrngprakasichkdkhxbngkhbephuxkhwbkhumphuthixyuinkhrweruxnkhxngkstriy phraxngkhyngkhunsmbtiaelaekiyrtiphumiihphumithanndrskdiaelaphurwmnganhlaykhnkhxngphrabidathiekhythukphraecahluysthi 10 enreths thrngepnkstriykhnhnungthimixanacebdesrcinmuxechnediywkbphrabida aelathrngphyayampkkhrxngodymisphanitibyytikhxyihkhwamchwyehlux thrngephimkhwamaekhngaekrngihaeksphathanndr aemsmachiksphahlaykhncakhdkhankhwamphyayamthisrangmartrathanaelarwmxanacinkarphlitehriyyenginkhxngrachxanackrekhasusunyklang odymxngwacaepnkarphukkhadrayid phraxngkhkhudridenginmakmaymacakchawyiwkhxngfrngessehmuxnechnphrabida inpithiphraxngkhsinphrachnm chawyiwthukkhbilxxkcakrachxanackr phraecafilipthi 5 thaihfrngessepnhnungediywknmakkhun epnrabbraebiybsxdkhlxngknmakkhun mikhwammnkhngmakkhun aelaepnrachxanackthisngbsukhkwainrchsmykhxngphrabida phraxngkhimidtxngkarthicamixanacebdesrcehmuxnphrabida thrngpkkhrxngodymisphanitibyytikhxychwyehluxdanwthnthrrmphraxngkhrkbthkwi rachsankkhxngphraxngkhetmipdwyphuthrngpyya rachsankkhxngphrasntapapathithukphrabidakhxngphraxngkhyaymaxyuthixawinyngexngketmipdwysilpinaelapyyachn hnunginnnkhuxeptrakaelasiomen martinikarsinphrachnmaelathayathphraecafilipthi 5 sinphrachnmthilngchxmpinparisinwnthi 3 mkrakhm kh s 1322 odyirsungthayathchay rangkhxngphraxngkhthukfnginmhawiharaesngtedxnis phusubthxdtaaehnngtxcakphraxngkhkhuxphraecacharlthi 4 phraxnuchakhxngphraxngkhxangxingBritania com Kings of France Rose p 89 Wagner p 250 Drees p 398 Brown p 138 Weir Alison Isabella Philip V New World Encyclopediaduephimrachwngskaepesiyng prawtisastrfrngess