ปัญจเทพบดีแห่งวรรณกรรมจีน

อู่เหวินชาง (จีน: 五文昌; พินอิน: Wǔ wénchāng) หรือ อู่เหวินชางฟูจื่อ (五文昌夫子) หรือ อู่เหวินชางตี้กุน (五文昌帝君) เป็นคณะเทวบุรุษทั้งห้าพระองค์ในศาสนาเต๋าและศาสนาชาวบ้านจีนได้แก่ เจ้าพ่อบุ่นเชียง จ้าวพ่อขุยซิงแชกุน เจ้าพ่อเหวินเหิงตี้กุน เจ้าพ่อเหวินนี่ตี้กุน」 และเป็นเทพเจ้าจีนตามคติโหราศาสตร์จีนอันเป็นผู้เทพเจ้าอุปถัมป์รักษาการเรียน บัณฑิต จอหงวน และความรู้ สติปัญญา พระองค์ได้รับการสักการะบูชาและเป็นตัวอย่างในคุณธรรม จริยธรรมการประพฤติตนของเหล่าบรรดาบัณฑิต จอหงวนและนักเรียน นักศึกษาของศาสนาเต๋าและศาสนาชาวบ้านจีนในบางท้องที่ท้องถิ่นอาจจะมียกย่องหรือให้ความคำคัญควบคู่ในการบูชาร่วมกับเจ้าพ่อจือเซิงเซียนซือ เจ้าพ่อฉางเจี๋ยเซียนซือ (倉頡 , 倉頡先師) เจ้าพ่อจือซ่ง (詛誦) ไท่ไป๋เซียนซือร่วมด้วย

เจ้าพ่อแห่งการศึกษาทั้งห้า ()
จิตรกรรมเทพบดีแห่งการศึกษาทั้งห้า ณ ไถหนันไห่อันกง (臺南海安宮) เขตตะวันตกกลาง นครไถหนาน ไต้หวัน จากซ้ายไปขวาประกอบด้วย จูซีแชกุน,เจ้าพ่อซีถงเซียนจุน,เจ้าพ่อเปากง,เจ้าพ่อฟานจิน (范进),จ้าวพ่อขุยซิง ศิลปะแบบประเพณีจีนนิยมในปัจจุบัน
ภาษาจีน	五文昌
ความหมายตามตัวอักษร	อู่เหวินชาง เจ้าพ่อแห่งการศึกษาทั้งห้า
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน Wǔ wénchāng

เทพบดีแห่งการศึกษาทั้งห้า

• เจ้าพ่อบุ่นเชียงตี้กุน หรือ เหวินชางจื่อถงตี้กุน (文昌梓潼帝君) หรือ จื่อถงตี้กุน (梓潼帝君) เหวินชาง (文昌君) กล่าวกันว่าคือแม่ทัพ (武将) นาม จาง หยู (张育) ผู้พลีชีพแห่งราชวงศ์จิ้น ซึ่งเดิมเป็นเทพเจ้าท้องถิ่นในมณฑลซีถง (梓潼县 ) ทางตะวันออกเฉียงเหนือของมณฑลเสฉวน ซึ่งได้รับการยกย่องในฐานะเทพบรรพชนผู้อุปถัมป์วรรณกรรมและการสอบ มีคำกล่าวในจีนว่า "ขงจื๊อทางเหนือ เหวินชางทางใต้ " (“北孔子、南文昌”) ซึ่งแสดงถึงความแพร่หลายของความเชื่อในเจ้าพ่อบุ่นเชียงตี้กุนทางตอนใต้อย่างยิ่งของจีน

• จ้าวพ่อเหวินขุยตี้กุน หรือ ต้าข่วยฟูจื่อ (大魁夫子) หรือ ต้าข๊วยแช้กุ้น (大魁星君) หรือ ข๊วยต้าวแช้กุ้น (魁斗星君) เป็นต้น ในคติของลัทธิเต๋า จ้าวพ่อขุยซิงเป็นเทพเจ้าที่อุปถัมป์วรรณกรรมเพราะมีรูปลักษณ์เทพลักษณะดัง "โค้งและดูเหมือนตัวอักษรหนังสือ"(“屈曲相钧，似文字之书”) โดยทรงได้รับการสักการะบูชาอย่างยิ่งในการสอบแข่งขัน หรือ การศึกษาของบรรดาชาวจีนโบราณ "เทพบดีขุยซิง" เทวปฏิมาของพระองค์พระบาทขวาทรงวางบนศีรษะ สัตว์วิเศษนามว่า อ๋าว (เต่ามังกร) พระบาทซ้ายเตะดาวและหัตถ์ทรงปากกา พระวรกายนั้นเต็มไปด้วยการเคลื่อนไหวคล่องแคล่ว

• ：หรือ จูอีฟูจือ (朱衣夫子) หรือ จูอีเสินจุน (朱衣神君) ตามตำนานเทพปกรณัมเล่าว่าเทพบุรุษองค์นี้ทรงเทพอาภรณ์สีแดงและสามารถแยกแยะข้อดีและข้อเสียของบทความได้

• เจ้าพ่อเหวินเหอตี้กุน：หรือ กวนเซิ่งตี้กุน (关圣帝君) หรือ เหวินเหิงเซิ่งตี้ (文衡聖帝) แม่ทัพยุคสามก๊กทรงโปรดปรานและเชี่ยวชาญในตำราและคัมภีร์ทั้งได้หลาย และสำนักขงจื๊อก็เชื่อในความภักดีและความชอบธรรมของท่าน ตามศาสนาชาวบ้านจีนเจ้าพ่อกวนอูเป็นเทพเจ้าที่เชี่ยวชาญด้านวรรณกรรมด้วยเหตุนี้จึงได้รับการยกย่องบูชาในคณะเทพทั้งห้านี้

• เจ้าพ่อเหวินนี่ตี้กุน：หรือ (純陽帝君) หรือ (孚佑帝君) เป็นนักพรตเต๋าและเซียนทรงโปรดปรานและเชี่ยวชาญในตำราและคัมภีร์ วรรณกรรมทั้งหลายเช่นกัน รวมถึงทรงประทานพรด้านการสอบขุนนาง ในบางท้องที่พระอาจารย์ลื่อตงปินได้รับการยกย่องและสักการะบูชาในฐานะตรีเทพพร้อมด้วย ขงหยง และ หลัว ปินหวัง โดยขนานนามว่า "ตรีบรรพจารย์"(三恩师)

เทพ/เซียนองค์ที่เกี่ยวข้อง

ได้รับการยกย่องและบูชาแตกต่างกันตามพื้นท้องถิ่น

• พระมัญชุศรีโพธิสัตว์เป็นพระโพธิสัตว์เป็นสัญลักษณ์ของปัญญาในศาสนาพุทธมหายาน เป็นที่สักการะตามความเชื่อพื้นบ้านว่าเป็นเทพเจ้าที่ประทานพรปัญญาและชื่อเสียง
• พระสุรัสวดีจากคติศาสนาพุทธมหายาน ในคณะเทพธรรมบาล 24 พระองค์
• เจ้าพ่อฟานจิน (范进)
• เจ้าพ่อจือซ่ง (詛誦)
• เจ้าพ่อจือเซิงเซียนซือ
• เม่งจื๊อ
• ไท่ไป๋เซียนซือ
• จูซีแชกุน
• ฮั่นหยู (韩愈)
• เจ้าพ่อเปากง

ดูเพิ่ม

• รายพระนามเทวดาจีน
• รายพระนามเทวดาที่ได้รับการสถาปนาในห้องสิน
• เทพเจ้าในห้องสิน
• เจ้าแม่พระจันทร์
• พระแม่หนี่วา
• พระมณีเมขลาจีน
• หลุยจินจู้ (รามสูรจีน)
• เทพเจ้าและผู้เศษของจีน
• พระพิรุณเทวี

อ้างอิง

1. 孔子與五文昌 เก็บถาวร 2016-12-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน . 教育大市集 . [2016-03-20] （中文（台灣））.
2. 林欣儀 (2016-02-07). "五文昌點燈夯 考生祈包中" (ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวัน). 奇摩新聞. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-06-09. สืบค้นเมื่อ 2016-03-20.
3. 文昌梓潼帝君 เก็บถาวร 2015-05-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน . 自立廟宇網 . [2016-03-20] （中文（台灣））.
4. 賴廷恆 (2016-02-25). "兩岸文昌文化交流 梓潼登場". 中時電子報 (ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวัน). 台北. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-06-08. สืบค้นเมื่อ 2016-03-20.
5. 文昌信仰 เก็บถาวร 2020-08-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน . 美寶百科 . [2016-03-20] （中文（台灣））.
6. 認識文昌-考得廟 เก็บถาวร 2020-08-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน . 育達教育網 . [2016-03-20] （中文（台灣））.
7. "高雄三鳳宮-文殊菩薩". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-11-01. สืบค้นเมื่อ 2020-08-24.

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ อู่เหวินชาง