บรมยุคเฮเดียน (อังกฤษ: Hadean eon) เป็นบรมยุคทางธรณีวิทยาของประวัติศาสตร์โลกที่อยู่ก่อนหน้าบรมยุคอาร์เคียน เริ่มต้นขึ้นพร้อม(การกำเนิดโลก)เมื่อประมาณ 4.6 พันล้านปีก่อนและสิ้นสุดลงตามคำนิยามของ (ICS) เมื่อ 4 พันล้านปีก่อน เมื่อปี 2559 คณะกรรมมาธิการการลำดับชั้นหินสากลอธิบายสถานะของบรมยุคนี้ว่า "ไม่เป็นทางการ" ชื่อนี้ถูกตั้งตามเฮดีสซึ่งเป็นเทพผู้ครองใต้พิภพของปรัมปรากรีก โดย นักธรณีวิทยาชาวอเมริกันเป็นผู้บัญญัติชื่อนี้ขึ้น ซึ่งเดิมใช้ในการระบุยุคก่อนหินที่รู้จักกันต้นสุดบนโลก ภายหลัง ก็ได้บัญญัติชื่อที่เกือบจะมีความหมายเหมือนกันว่า ยุคพริสโกอัน (Priscoan Period) ซึ่งมาจากคำว่า priscus ในภาษาละติน หมายถึง 'โบราณ' โดยในตำราที่เก่ากว่าจะอ้างอิงถึงบรมยุคนี้ว่า พรีอาร์เคียน (Pre-Archean)
บรมยุคเฮเดียน | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
~4600 – 4000 ล้านปีก่อน | ||||||
ภาพจินตนาการภูมิลักษณ์ของบรมยุคเฮเดียนของศิลปิน | ||||||
วิทยาการลำดับเวลา | ||||||
| ||||||
การเสนอการแบ่งย่อย | ดูที่ ข้อความ | |||||
นิรุกติศาสตร์ | ||||||
ชื่อพ้อง | ยุคพริสโกอัน และคณะ, 2532 | |||||
ข้อมูลการใช้ | ||||||
เทห์วัตถุ | ||||||
การใช้ระดับภาค | ทั่วโลก () | |||||
การนิยาม | ||||||
หน่วยวิทยาการลำดับเวลา | (บรมยุค) | |||||
หน่วยลำดับชั้นหิน | ||||||
เสนอครั้งแรกโดย | , 2515 | |||||
คำนิยามขอบล่าง | การก่อกำเนิดโลก | |||||
ขอบล่าง GSSP | N/A | |||||
การอนุมัติ GSSP | N/A | |||||
คำนิยามขอบบน | กำหนดตามลำดับเวลา | |||||
ขอบบน GSSP | N/A | |||||
การอนุมัติ GSSP | N/A | |||||
ข้อมูลชั้นบรรยากาศและภูมิอากาศ | ||||||
ปริมาณ O 2 เฉลี่ยในชั้นบรรยากาศ | ประมาณ 0 % โดยปริมาตร (0 % ของปัจจุบัน) | |||||
ปริมาณ CO 2 เฉลี่ยในชั้นบรรยากาศ | ประมาณ 15000 ppm (54 เท่าของยุคก่อนอุตสาหกรรม) | |||||
อุณหภูมิพื้นผิวเฉลี่ย | ประมาณ 75 °C (สูงกว่าปัจจุบัน 61 °C) |
นิรุกติศาสตร์
"เฮเดียน" (มาจาก เฮดีส เทพผู้ครองใต้พิภพของกรีกและผู้เป็นใต้พิภพ) อธิบายถึงภาพดั่งนรกทั่วไปบนโลก โดยเมื่อครั้งโลกเพิ่งก่อตัวขึ้นและยังคงร้อนมากจากการพอกพูนมวลขณะนั้น อุดมไปด้วยธาตุกัมมันตรังสีคาบสั้น และมีการชนกันบ่อยครั้งกับวัตถุในระบบสุริยะอื่น
การแบ่งย่อย
เนื่องจากร่องรอยทางธรณีวิทยาของบรมยุคนี้ที่หลงเหลืออยู่เพียงเล็กน้อยบนโลก จึงไม่มีการแบ่งย่อยอย่างเป็นทางการ อย่างไรก็ตาม มีการแบ่งหลัก ๆ ที่เกี่ยวข้องและสามารถนำมาใช้กับบรมยุคเฮเดียนได้ ดังนั้นจึงได้มีการนำมาใช้ในลักษณะที่ไม่เป็นทางการเพื่ออ้างอิงถึงช่วงเวลาเดียวกันบนโลกในบางครั้ง
โดยการแบ่งทางธรณีวิทยาของดวงจันทร์ ได้แก่
- เริ่มต้นตั้งแต่การกำเนิดเปลือกดวงของดวงจันทร์ (4,533 ล้านปีก่อน) จนถึง 3,920 ล้านปีก่อน
- มีช่วงอยู่ระหว่าง 3,920 ล้านปีก่อนถึง 3,850 ล้านปีก่อน ในช่วงเวลาที่มีการระดมชนหนักครั้งหลังตามทฤษฎี
ในปี 2553 มีการนำเสนอชื่อเรียกกาลทางเลือก โดยเพิ่ม (Chaotian era) และบรมยุคเพรเนเฟลีน (Prenephelean eons) มาก่อนบรมยุคเฮเดียน และแบ่งบรมยุคเฮเดียนออกเป็นสามมหายุคกับอีกสองยุคของแต่ละมหายุค ได้แก่ มหายุคพาลีโอเฮเดียน (Paleohadean) ประกอบด้วย ยุคเฮฟาเอสเดียน (Hephaestean) 4.5–4.4 พันล้านปีก่อน และยุคจาโคเบียน (Jacobian) 4.4–4.3 พันล้านปีก่อน มหายุคมีโซเฮเดียน (Mesohadean) ประกอบด้วย ยุคแคเนเดียน (Canadian) 4.3–4.2 พันล้านปีก่อน และยุคโพรคัสเตียน (Procrustean) 4.2–4.1 พันล้านปีก่อน และมหายุคนีโอเฮเดียน (Neohadean) ประกอบด้วย ยุคอาคัสตัน (Acastan) 4.1–4.0 พันล้านปีก่อน และยุคโพรมีเทียน (Promethean) 4.0–3.9 พันล้านปีก่อน โดย ณ เดือนพฤษภาคม 2564 การแบ่งนี้ไม่ถูกยอมรับโดย
หินบรมยุคเฮเดียน
ในช่วงปลายศตวรรษที่ 20 นักธรณีวิทยาสามารถระบุหินในบรมยุคเฮเดียนได้สองถึงสามก้อนจากภาคตะวันตกของกรีนแลนด์ ภาคตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศแคนาดา และรัฐเวสเทิร์นออสเตรเลีย ในปี 2558 มีการพบร่องรอยของแร่คาร์บอนซึ่งสามารถตีความได้ว่าเป็น "ร่องรอยของสิ่งมีชีวิต" ซึ่งพบในหินอายุ 4.1 พันล้านปีในรัฐเวสเทิร์นออสเตรเลีย
ผลึกเพทายอายุเก่าแก่ที่สุด นั้นถูกพบอยู่ล้อมรอบด้วยหินกรวดมนทรายแปรสภาพในเทือกเขาของของรัฐเวสเทิร์นออสเตรเลีย อายุประมาณ 4.404 ± 0.008 พันล้านปีก่อน โดยเพทายนี้มีค่าผิดปกติเล็กน้อย โดยเพทายที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดที่สอดคล้องจะตกลงมาใกล้กับ 4.35 พันล้านปีก่อน หรือประมาณ 200 ล้านปีหลังสมมติฐานกำเนิดโลก
ในหลายพื้นที่ (หรือซากพืชหรือสัตว์) ที่ถูกล้อมรอบด้วยหินที่เก่ากว่านั้น บ่งชี้ว่าหินที่มีอายุน้อยกว่านั้นได้ก่อตัวขึ้นบนภูมิประเทศนั้น และรวมเอาวัสดุบางอย่างที่เก่าแก่กว่าบางส่วนเอาไว้ ตัวอย่างหนึ่งซึ่งเกิดขึ้นในจากการก่อกำเนิดอีโวกรามาของภาคใต้ของประเทศกายอานา ซึ่งแกนเพทายนั้นมีอายุ 4.22 พันล้านปี
ชั้นบรรยากาศและมหาสมุทร
ปริมาณน้ำที่มากพอจะอยู่ในวัสดุที่จะก่อตัวเป็นโลก โดยโมเลกุลของน้ำจะหลบหนีออกจากแรงโน้มถ่วงของโลกได้ง่ายขึ้นเนื่องจากมวลที่มีน้อยในระหว่างการก่อตัว โดยไฮโดรเจนและฮีเลียมคาดว่าจะมีการหลบหนีออกไปอย่างต่อเนื่อง (แม้กระทั่งปัจจุบัน) เนื่องจาก
ส่วนหนี่งของเรื่องดาวเคราะห์โบราณมีทฤษฎีว่า ชั้นบรรยากาศนั้นถูกรบกวนโดย ซึ่งน่าจะทำให้เกิดการละลายของพื้นที่ขนาดใหญ่หนึ่งหรือสองแห่งบนโลก องค์ประกอบปัจจุบันของโลกนั้นแสดงให้เห็นได้ว่าโลกไม่ได้ถูกหลอมใหม่ทั้งหมด เนื่องจากการละลายจนหมดและผสมมวลหินขนาดใหญ่เข้าด้วยกันเป็นเรื่องยาก อย่างไรก็ตาม วัสดุบางส่วนควรถูกทำให้ระเหยด้วยผลกระทบนี้ ทำให้เกิดชั้นบรรยากาศฟองเกิดจากไอน้ำมัน (rock vapor atmosphere) รอบดาวเคราะห์อายุน้อย ซึ่งฟองเกิดจากไอน้ำมันจะควบแน่นภายในระยะเวลาสองพันปี และทิ้งสารระเหยร้อนซึ่งอาจทำให้เกิดคาร์บอนไดออกไซด์หนักในชั้นบรรยากาศพร้อมด้วยไฮโดรเจนและไอน้ำ น้ำซึ่งเป็นของเหลวในมหาสมุทรจะยังคงปรากฏอยู่ แม้ว่าอุณหภูมิพื้นผิวจะสูงถึง 230 องศาเซลเซียสก็ตาม เนื่องจากความกดอากาศของชั้นยรรยากาศที่สูงกว่า 27 atm ซึ่งเกิดจากคาร์บอนไดออกไซด์หนักในชั้นบรรยากาศ น้ำจึงยังเป็นของเหลวอยู่ ในขณะที่การเย็นตัวลงของโลกจะยังคงเกิดขึ้นต่อไป การตกตะกอนและการละลายในน้ำในมหาสมุทรจะกำจัดคาร์บอนไดออกไซด์ส่วนใหญ่ออกจากชั้นบรรยากาศ แต่จะเกิดระดับความแปรปรวนอย่างรุนแรงขึ้นเมื่อพื้นผิวใหม่และวัฏจักรเนื้อโลกปรากฏขึ้น
การศึกษาเพทายพบว่าน้ำที่เป็นของเหลวนั้นจะต้องมีอยู่มานานแล้วกว่า 4.4 พันล้านปีก่อน ไม่นานหลังจากการก่อตัวขึ้นของโลก ซึ่งลักษณะนี้จำเป็นต้องมีชั้นบรรยากาศอย่างในปัจจุบัน โดยทฤษฎีการเย็นตัวของโลกช่วงต้นครอบคลุมช่วงตั้งแต่ 4.4 ถึงประมาณ 4.1 พันล้านปีก่อน
การศึกษาเพทายในเดือนกันยายน 2551 พบว่า หินในบรมยุคเฮเดียนจากประเทศออสเตรเลียนั้นมีแร่ซึ่งชี้ให้เห็นถึงการมีอยู่ของการแปรสัณฐานธรณีเมื่อ 4 พันล้านปีก่อน (ประมาณ 600 ล้านปีหลังจากการก่อตัวของโลก) หากข้อมูลนี้เป็นจริง เมื่อโลกก่อตัวขึ้นเสร็จ การเปลี่ยนผ่านจากพื้นผิวหลอมเหลวร้อนและบรรยากาศที่เต็มไปด้วยคาร์บอนไดออกไซด์ มาเป็นแบบอย่างในทุกวันนี้ อาจมีอายุประมาณ 4.0 พันล้านปีก่อน การกระทำของการแปรสัณฐานธรณีและมหาสมุทรนั้นจะดักคาร์บอนไดออกไซด์ไว้เป็นจำนวนมหาศาล ซึ่งช่วยลดปรากฏการณ์เรือนกระจกลงและทำให้อุณหภูมิพื้นผิวเย็นลงและมีการก่อตัวของหินแข็งขึ้น และอาจถึงขนาดทำให้เกิดสิ่งมีชีวิตขึ้น
อ้างอิง
- "International Chronostratigraphic Chart". International Commission on Stratigraphy. สืบค้นเมื่อ 22 July 2020.
- Ogg, J. G.; Ogg, G.; Gradstein, F. M. (2016). A Concise Geologic Time Scale: 2016. Elsevier. p. 20. ISBN .
- Cloud, Preston (1972). "A working model of the primitive Earth". American Journal of Science. 272 (6): 537–548. Bibcode:1972AmJS..272..537C. doi:10.2475/ajs.272.6.537.
- Bleeker, W. (2004). "10. Toward a "natural" Precambrian time scale". ใน Gradstein, Felix M.; Ogg, James G.; Smith, Alan G. (บ.ก.). A Geologic Time Scale 2004. Cambridge, England, UK: Cambridge University Press. p. 145. ISBN .
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-11-29. สืบค้นเมื่อ 2021-11-01.
- Shaw, D.M. (1975). "Early History of the Earth". Proceedings of the NATO Advanced Study Institute. Leicester: John Wiley (London): 33–53.
- Jarvis, Gary T.; Campbell, Ian H. (December 1983). "Archean komatiites and geotherms: Solution to an apparent contradiction". Geophysical Research Letters. 10 (12): 1133–1136. Bibcode:1983GeoRL..10.1133J. doi:10.1029/GL010i012p01133.
- "The eons of Chaos and Hades" (PDF). Solid Earth. 26 January 2010.
- "Chart". . May 2021. สืบค้นเมื่อ 14 June 2021.
- Borenstein, Seth (19 October 2015). "Hints of life on what was thought to be desolate early Earth". . Yonkers, NY: . Associated Press. สืบค้นเมื่อ 2015-10-20.
- Bell, Elizabeth A.; Boehnike, Patrick; Harrison, T. Mark; และคณะ (19 October 2015). (PDF). Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. Washington, D.C.: . 112 (47): 14518–21. Bibcode:2015PNAS..11214518B. doi:10.1073/pnas.1517557112. ISSN 1091-6490. PMC 4664351. PMID 26483481. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-11-06. สืบค้นเมื่อ 2015-10-20.
- Wilde, Simon A.; Valley, John W.; Peck, William H.; Graham, Colin M. (2001). "Evidence from detrital zircons for the existence of continental crust and oceans on the Earth 4.4 Gyr ago". Nature. 409 (6817): 175–178. Bibcode:2001Natur.409..175W. doi:10.1038/35051550. PMID 11196637. S2CID 4319774.
- Nadeau, Serge; Chen, Wei; Reece, Jimmy; Lachhman, Deokumar; Ault, Randy; Faraco, Maria; Fraga, Leda; Reis, Nelson; Betiollo, Leandro (2013-12-01). "Guyana: the Lost Hadean crust of South America?". Brazilian Journal of Geology. 43 (4): 601–606. doi:10.5327/Z2317-48892013000400002.
- Drake, Michael J. (2005), "Origin of water in the terrestrial planets", Meteoritics & Planetary Science, 40 (4): 515–656, Bibcode:2005M&PS...40..515J, doi:10.1111/j.1945-5100.2005.tb00958.x.
- Taylor, G. Jeffrey. . Solar System Exploration. NASA. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ March 8, 2015.
- Sleep, N. H.; Zahnle, K.; Neuhoff, P. S. (2001), "Initiation of clement surface conditions on the earliest Earth", , 98 (7): 3666–3672, Bibcode:2001PNAS...98.3666S, doi:10.1073/pnas.071045698, PMC 31109, PMID 11259665.
- "Hell's milder side". Research School of Earth Sciences. Australian National University. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-06-21.
. Media Release: Marketing & Communications. Australian National University. 18 November 2005. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 8 February 2006.
Valley, John W.; Peck, William H.; King, Elizabeth M.; Wilde, Simon A. (April 2002). . Geology. 30 (4): 351–354. Bibcode:2002Geo....30..351V. doi:10.1130/0091-7613(2002)030<0351:ACEE>2.0.CO;2. PMID 16196254. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-06-16. สืบค้นเมื่อ 2021-11-01. - Chang, Kenneth (December 2, 2008). "A New Picture of the Early Earth". The New York Times.
- Abramov, Oleg; Mojzsis, Stephen J. (December 2008). "Thermal State of the Lithosphere During Late Heavy Bombardment: Implications for Early Life". AGU Fall Meeting Abstracts. Fall Meeting 2008: . 1 (2008 Fall Meeting): V11E–08. Bibcode:2008AGUFM.V11E..08A.
{{}}
: CS1 maint: location ()
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
brmyukhehediyn xngkvs Hadean eon epnbrmyukhthangthrniwithyakhxngprawtisastrolkthixyukxnhnabrmyukhxarekhiyn erimtnkhunphrxmkarkaenidolkemuxpraman 4 6 phnlanpikxnaelasinsudlngtamkhaniyamkhxng ICS emux 4 phnlanpikxn emuxpi 2559 khnakrrmmathikarkarladbchnhinsaklxthibaysthanakhxngbrmyukhniwa imepnthangkar chuxnithuktngtamehdissungepnethphphukhrxngitphiphphkhxngprmprakrik ody nkthrniwithyachawxemriknepnphubyytichuxnikhun sungedimichinkarrabuyukhkxnhinthiruckkntnsudbnolk phayhlng kidbyytichuxthiekuxbcamikhwamhmayehmuxnknwa yukhphrisokxn Priscoan Period sungmacakkhawa priscus inphasalatin hmaythung obran odyintarathiekakwacaxangxingthungbrmyukhniwa phrixarekhiyn Pre Archean brmyukhehediyn 4600 4000 lanpikxn fa ophrethxorosxik xarekhiyn ehd phaphcintnakarphumilksnkhxngbrmyukhehediynkhxngsilpinwithyakarladbewla 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 ph ri ae kh m e b ri y nehediynx a r e khi y no ph r e th x o r o s xi kf a e n xxioxphalioxmiosnioxaephlioxmiosnioxphalioxosxikmiososxiksionosxik matra lanpikaresnxkaraebngyxyduthi khxkhwamniruktisastrchuxphxngyukhphrisokxn aelakhna 2532khxmulkarichethhwtthukarichradbphakhthwolk karniyamhnwywithyakarladbewlabrmyukhhnwyladbchnhinesnxkhrngaerkody 2515khaniyamkhxblangkarkxkaenidolkkhxblang GSSPN Akarxnumti GSSPN Akhaniyamkhxbbnkahndtamladbewlakhxbbn GSSPN Akarxnumti GSSPN Akhxmulchnbrryakasaelaphumixakaspriman O2 echliyinchnbrryakaspraman 0 odyprimatr 0 khxngpccubn priman CO2 echliyinchnbrryakaspraman 15000 ppm 54 ethakhxngyukhkxnxutsahkrrm xunhphumiphunphiwechliypraman 75 C sungkwapccubn 61 C niruktisastrphaphimokhrkrafxielktrxnaebbaebkhsaekhtetxrkhxngephthayedtrithlcakbrmyukhehediyn 4 404 0 008 Ga khxng rthewsethirnxxsetreliyphaphtamcintnakarkhxngsilpinkhxngolkaeladwngcnthrinchwngsinsudbrmyukhehediyn emuxemkhcakixnaaerkaelamhasmuthrpraktkhunbnolk ehediyn macak ehdis ethphphukhrxngitphiphphkhxngkrikaelaphuepnitphiphph xthibaythungphaphdngnrkthwipbnolk odyemuxkhrngolkephingkxtwkhunaelayngkhngrxnmakcakkarphxkphunmwlkhnann xudmipdwythatukmmntrngsikhabsn aelamikarchnknbxykhrngkbwtthuinrabbsuriyaxunkaraebngyxyenuxngcakrxngrxythangthrniwithyakhxngbrmyukhnithihlngehluxxyuephiyngelknxybnolk cungimmikaraebngyxyxyangepnthangkar xyangirktam mikaraebnghlk thiekiywkhxngaelasamarthnamaichkbbrmyukhehediynid dngnncungidmikarnamaichinlksnathiimepnthangkarephuxxangxingthungchwngewlaediywknbnolkinbangkhrng odykaraebngthangthrniwithyakhxngdwngcnthr idaek erimtntngaetkarkaenidepluxkdwngkhxngdwngcnthr 4 533 lanpikxn cnthung 3 920 lanpikxn michwngxyurahwang 3 920 lanpikxnthung 3 850 lanpikxn inchwngewlathimikarradmchnhnkkhrnghlngtamthvsdi inpi 2553 mikarnaesnxchuxeriykkalthangeluxk odyephim Chaotian era aelabrmyukhephreneflin Prenephelean eons makxnbrmyukhehediyn aelaaebngbrmyukhehediynxxkepnsammhayukhkbxiksxngyukhkhxngaetlamhayukh idaek mhayukhphalioxehediyn Paleohadean prakxbdwy yukhehfaexsediyn Hephaestean 4 5 4 4 phnlanpikxn aelayukhcaokhebiyn Jacobian 4 4 4 3 phnlanpikxn mhayukhmiosehediyn Mesohadean prakxbdwy yukhaekhenediyn Canadian 4 3 4 2 phnlanpikxn aelayukhophrkhsetiyn Procrustean 4 2 4 1 phnlanpikxn aelamhayukhnioxehediyn Neohadean prakxbdwy yukhxakhstn Acastan 4 1 4 0 phnlanpikxn aelayukhophrmiethiyn Promethean 4 0 3 9 phnlanpikxn ody n eduxnphvsphakhm 2564 karaebngniimthukyxmrbodyhinbrmyukhehediyninchwngplaystwrrsthi 20 nkthrniwithyasamarthrabuhininbrmyukhehediynidsxngthungsamkxncakphakhtawntkkhxngkrinaelnd phakhtawntkechiyngehnuxkhxngpraethsaekhnada aelarthewsethirnxxsetreliy inpi 2558 mikarphbrxngrxykhxngaerkharbxnsungsamarthtikhwamidwaepn rxngrxykhxngsingmichiwit sungphbinhinxayu 4 1 phnlanpiinrthewsethirnxxsetreliy phlukephthayxayuekaaekthisud nnthukphbxyulxmrxbdwyhinkrwdmnthrayaeprsphaphinethuxkekhakhxngkhxngrthewsethirnxxsetreliy xayupraman 4 404 0 008 phnlanpikxn odyephthaynimikhaphidpktielknxy odyephthaythimixayuekaaekthisudthisxdkhlxngcatklngmaiklkb 4 35 phnlanpikxn hruxpraman 200 lanpihlngsmmtithankaenidolk inhlayphunthi hruxsakphuchhruxstw thithuklxmrxbdwyhinthiekakwann bngchiwahinthimixayunxykwannidkxtwkhunbnphumipraethsnn aelarwmexawsdubangxyangthiekaaekkwabangswnexaiw twxyanghnungsungekidkhunincakkarkxkaenidxiowkramakhxngphakhitkhxngpraethskayxana sungaeknephthaynnmixayu 4 22 phnlanpichnbrryakasaelamhasmuthrprimannathimakphxcaxyuinwsduthicakxtwepnolk odyomelkulkhxngnacahlbhnixxkcakaerngonmthwngkhxngolkidngaykhunenuxngcakmwlthiminxyinrahwangkarkxtw odyihodrecnaelahieliymkhadwacamikarhlbhnixxkipxyangtxenuxng aemkrathngpccubn enuxngcak swnhningkhxngeruxngdawekhraahobranmithvsdiwa chnbrryakasnnthukrbkwnody sungnacathaihekidkarlalaykhxngphunthikhnadihyhnunghruxsxngaehngbnolk xngkhprakxbpccubnkhxngolknnaesdngihehnidwaolkimidthukhlxmihmthnghmd enuxngcakkarlalaycnhmdaelaphsmmwlhinkhnadihyekhadwyknepneruxngyak xyangirktam wsdubangswnkhwrthukthaihraehydwyphlkrathbni thaihekidchnbrryakasfxngekidcakixnamn rock vapor atmosphere rxbdawekhraahxayunxy sungfxngekidcakixnamncakhwbaennphayinrayaewlasxngphnpi aelathingsarraehyrxnsungxacthaihekidkharbxnidxxkisdhnkinchnbrryakasphrxmdwyihodrecnaelaixna nasungepnkhxngehlwinmhasmuthrcayngkhngpraktxyu aemwaxunhphumiphunphiwcasungthung 230 xngsaeslesiysktam enuxngcakkhwamkdxakaskhxngchnyrryakasthisungkwa 27 atm sungekidcakkharbxnidxxkisdhnkinchnbrryakas nacungyngepnkhxngehlwxyu inkhnathikareyntwlngkhxngolkcayngkhngekidkhuntxip kartktakxnaelakarlalayinnainmhasmuthrcakacdkharbxnidxxkisdswnihyxxkcakchnbrryakas aetcaekidradbkhwamaeprprwnxyangrunaerngkhunemuxphunphiwihmaelawtckrenuxolkpraktkhun karsuksaephthayphbwanathiepnkhxngehlwnncatxngmixyumananaelwkwa 4 4 phnlanpikxn imnanhlngcakkarkxtwkhunkhxngolk sunglksnanicaepntxngmichnbrryakasxyanginpccubn odythvsdikareyntwkhxngolkchwngtnkhrxbkhlumchwngtngaet 4 4 thungpraman 4 1 phnlanpikxn karsuksaephthayineduxnknyayn 2551 phbwa hininbrmyukhehediyncakpraethsxxsetreliynnmiaersungchiihehnthungkarmixyukhxngkaraeprsnthanthrniemux 4 phnlanpikxn praman 600 lanpihlngcakkarkxtwkhxngolk hakkhxmulniepncring emuxolkkxtwkhunesrc karepliynphancakphunphiwhlxmehlwrxnaelabrryakasthietmipdwykharbxnidxxkisd maepnaebbxyanginthukwnni xacmixayupraman 4 0 phnlanpikxn karkrathakhxngkaraeprsnthanthrniaelamhasmuthrnncadkkharbxnidxxkisdiwepncanwnmhasal sungchwyldpraktkarneruxnkracklngaelathaihxunhphumiphunphiweynlngaelamikarkxtwkhxnghinaekhngkhun aelaxacthungkhnadthaihekidsingmichiwitkhunxangxing International Chronostratigraphic Chart International Commission on Stratigraphy subkhnemux 22 July 2020 Ogg J G Ogg G Gradstein F M 2016 A Concise Geologic Time Scale 2016 Elsevier p 20 ISBN 978 0 444 63771 0 Cloud Preston 1972 A working model of the primitive Earth American Journal of Science 272 6 537 548 Bibcode 1972AmJS 272 537C doi 10 2475 ajs 272 6 537 Bleeker W 2004 10 Toward a natural Precambrian time scale in Gradstein Felix M Ogg James G Smith Alan G b k A Geologic Time Scale 2004 Cambridge England UK Cambridge University Press p 145 ISBN 9780521786737 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2018 11 29 subkhnemux 2021 11 01 Shaw D M 1975 Early History of the Earth Proceedings of the NATO Advanced Study Institute Leicester John Wiley London 33 53 Jarvis Gary T Campbell Ian H December 1983 Archean komatiites and geotherms Solution to an apparent contradiction Geophysical Research Letters 10 12 1133 1136 Bibcode 1983GeoRL 10 1133J doi 10 1029 GL010i012p01133 The eons of Chaos and Hades PDF Solid Earth 26 January 2010 Chart May 2021 subkhnemux 14 June 2021 Borenstein Seth 19 October 2015 Hints of life on what was thought to be desolate early Earth Yonkers NY Associated Press subkhnemux 2015 10 20 Bell Elizabeth A Boehnike Patrick Harrison T Mark aelakhna 19 October 2015 PDF Proc Natl Acad Sci U S A Washington D C 112 47 14518 21 Bibcode 2015PNAS 11214518B doi 10 1073 pnas 1517557112 ISSN 1091 6490 PMC 4664351 PMID 26483481 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2015 11 06 subkhnemux 2015 10 20 Wilde Simon A Valley John W Peck William H Graham Colin M 2001 Evidence from detrital zircons for the existence of continental crust and oceans on the Earth 4 4 Gyr ago Nature 409 6817 175 178 Bibcode 2001Natur 409 175W doi 10 1038 35051550 PMID 11196637 S2CID 4319774 Nadeau Serge Chen Wei Reece Jimmy Lachhman Deokumar Ault Randy Faraco Maria Fraga Leda Reis Nelson Betiollo Leandro 2013 12 01 Guyana the Lost Hadean crust of South America Brazilian Journal of Geology 43 4 601 606 doi 10 5327 Z2317 48892013000400002 Drake Michael J 2005 Origin of water in the terrestrial planets Meteoritics amp Planetary Science 40 4 515 656 Bibcode 2005M amp PS 40 515J doi 10 1111 j 1945 5100 2005 tb00958 x Taylor G Jeffrey Solar System Exploration NASA khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux March 8 2015 Sleep N H Zahnle K Neuhoff P S 2001 Initiation of clement surface conditions on the earliest Earth 98 7 3666 3672 Bibcode 2001PNAS 98 3666S doi 10 1073 pnas 071045698 PMC 31109 PMID 11259665 Hell s milder side Research School of Earth Sciences Australian National University khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2006 06 21 Media Release Marketing amp Communications Australian National University 18 November 2005 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 8 February 2006 Valley John W Peck William H King Elizabeth M Wilde Simon A April 2002 Geology 30 4 351 354 Bibcode 2002Geo 30 351V doi 10 1130 0091 7613 2002 030 lt 0351 ACEE gt 2 0 CO 2 PMID 16196254 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2013 06 16 subkhnemux 2021 11 01 Chang Kenneth December 2 2008 A New Picture of the Early Earth The New York Times Abramov Oleg Mojzsis Stephen J December 2008 Thermal State of the Lithosphere During Late Heavy Bombardment Implications for Early Life AGU Fall Meeting Abstracts Fall Meeting 2008 1 2008 Fall Meeting V11E 08 Bibcode 2008AGUFM V11E 08A a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a CS1 maint location