นวยาน (เทวนาครี: नवयान, Navayāna) แปลว่า "ยาน (พาหนะ) ใหม่" เป็นนิกายหนึ่งในศาสนาพุทธในประเทศอินเดีย ที่เกิดขึ้นจากการตีความศาสนาขึ้นใหม่ของภีมราว รามชี อามเพฑกร (Bhimrao Ramji Ambedkar) ผู้มีชาติกำเนิดมาจากชนชั้นทลิต (Dalit, "มิควรข้องแวะ") ในยุคที่อินเดียตกเป็นอาณานิคม เขาได้รับการศึกษาจากต่างประเทศ กระทั่งในปี พ.ศ. 2478 เขามีความประสงค์เปลี่ยนศาสนาจากฮินดูไปนับถือศาสนาพุทธ อามเพฑกรได้ศึกษาคติและหลักธรรมคำสอนทางศาสนาเช่นจตุราริยสัจและอนัตตา ซึ่งเขาปฏิเสธความเชื่อเรื่องดังกล่าว แต่ได้นำคำสอนทางศาสนาไปตีความใหม่เรียกว่า นวยาน หรือ "ยานใหม่" แห่งพุทธศาสนา บางแห่งก็เรียกนิกายนี้ว่า ภีมยาน (Bhimayāna) ตามชื่อต้นของอามเพฑกรคือ "ภีมราว" ต่อมาเมื่อวันที่ 13 ตุลาคม พ.ศ. 2499 อามเพฑกรได้ประกาศละจากนิกายหีนยานและมหายาน รวมทั้งศาสนาฮินดู ทว่าเขาก็เสียชีวิตลงหลังการเปลี่ยนศาสนาจากฮินดูไปนับถือนวยานได้เพียงหกสัปดาห์
ด้าน (Dalit Buddhist movement) ของประเทศอินเดีย ได้ประกาศให้นวยานเป็นนิกายใหม่ ที่มีหลักธรรมต่างออกไปจากหีนยาน, มหายาน และวัชรยาน โดยนิกายนวยานไม่ต้องบำเพ็ญตนหรือรักษาศีล ปฏิเสธสมณเพศ ไม่เชื่อเรื่องกรรม, สังสารวัฏ, วิปัสสนา, นิพพาน และอริยสัจ ซึ่งล้วนเป็นพื้นฐานของพุทธศาสนานิกายอื่น ๆ ถือเป็นการตีความศาสนาพุทธใหม่ แต่จะนำหลักธรรมของพระพุทธเจ้ามาต่อสู้กับปัญหาเรื่องชนชั้นวรรณะและความเสมอภาคในสังคม
อามเพฑกรเรียกนิกายนวยานว่า ศาสนาพุทธใหม่ (Neo-Buddhism) และหนังสือ พระพุทธเจ้าและธรรมะของพระองค์ (The Buddha and His Dhamma) ซึ่งเขียนโดยอามเพฑกร ถือเป็นหนังสือศักดิ์สิทธิ์ของชาวนวยาน
จากการสำรวจสำมะโนครัวประชากรอินเดีย พ.ศ. 2554 พบว่ามีพุทธศาสนิกชนชาวอินเดียจำนวน 8.4 ล้านคน ในจำนวนนี้นับถือนิกายนวยานจำนวน 7.3 ล้านคน หรือคิดเป็นร้อยละ 87 ของจำนวนพุทธศาสนิกชนทั้งหมดในประเทศ และส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในรัฐมหาราษฏระจำนวน 6.5 ล้านคน หรือคิดเป็นร้อยละ 90 จากจำนวนผู้นับถือนิกายนวยานทั้งหมดในประเทศ พุทธศาสนิกชนนิกายนวยานส่วนใหญ่มีทั้งชาวทลิตและคนที่ร่ำรวย มีอัตราการรู้หนังสือร้อยละ 81.29 ซึ่งสูงกว่าค่าเฉลี่ยระดับประเทศคือร้อยละ 72.98
อ้างอิง
- Gary Tartakov (2003). Rowena Robinson (บ.ก.). Religious Conversion in India: Modes, Motivations, and Meanings. Oxford University Press. pp. 192–213. ISBN .
- Christopher Queen (2015). Steven M. Emmanuel (บ.ก.). A Companion to Buddhist Philosophy. John Wiley & Sons. pp. 524–525. ISBN .
- Nicholas B. Dirks (2011). Castes of Mind: Colonialism and the Making of Modern India. Princeton University Press. pp. 267–274. ISBN .
- Eleanor Zelliot (2015). Knut A. Jacobsen (บ.ก.). Routledge Handbook of Contemporary India. Taylor & Francis. pp. 13, 361–370. ISBN .
- Christopher Queen (2015). Steven M. Emmanuel (บ.ก.). A Companion to Buddhist Philosophy. John Wiley & Sons. pp. 524–529. ISBN .
- Skaria, A (2015). "Ambedkar, Marx and the Buddhist Question". Journal of South Asian Studies. Taylor & Francis. 38 (3): 450–452. doi:10.1080/00856401.2015.1049726., Quote: "Here [Navayana Buddhism] there is not only a criticism of religion (most of all, Hinduism, but also prior traditions of Buddhism), but also of secularism, and that criticism is articulated moreover as a religion."
- Omvedt, Gail. Buddhism in India : Challenging Brahmanism and Caste. 3rd ed. London/New Delhi/Thousand Oaks: Sage, 2003. pages: 2, 3–7, 8, 14–15, 19, 240, 266, 271
- Damien Keown; Charles S. Prebish (2013). Encyclopedia of Buddhism. Routledge. p. 25. ISBN ., Quote: "(...)The Buddhism upon which he settled and about which he wrote in The Buddha and His Dhamma was, in many respects, unlike any form of Buddhism that had hitherto arisen within the tradition. Gone, for instance, were the doctrines of karma and rebirth, the traditional emphasis on renunciation of the world, the practice of meditation, and the experience of enlightenment. Gone too were any teachings that implied the existence of a trans-empirical realm (...). Most jarring, perhaps, especially among more traditional Buddhists, was the absence of the Four Noble Truths, which Ambedkar regarded as the invention of wrong-headed monks".
- Bruce Rich (2008). To Uphold the World. Penguin Books. p. 204. ISBN ., Quote: Ambedkar's interpretation of Buddhism was a radical one; it took a revisionist approach to a number of widely accepted traditional Buddhist teachings".
- Damien Keown; Charles S. Prebish (2013). Encyclopedia of Buddhism. Routledge. pp. 24–26. ISBN .
- Anne M. Blackburn (1993), Religion, Kinship and Buddhism: Ambedkar's Vision of a Moral Community, The Journal of the International Association of Buddhist Studies 16 (1), 1–22
- Christopher S. Queen (2000). Engaged Buddhism in the West. Wisdom Publications. p. 23. ISBN .
- Christopher Queen (2015). Steven M. Emmanuel (บ.ก.). A Companion to Buddhist Philosophy. John Wiley & Sons. pp. 524–531. ISBN .
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-07-29. สืบค้นเมื่อ 2018-10-10.
แหล่งข้อมูลอื่น
- วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ นวยาน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
nwyan ethwnakhri नवय न Navayana aeplwa yan phahna ihm epnnikayhnunginsasnaphuththinpraethsxinediy thiekidkhuncakkartikhwamsasnakhunihmkhxngphimraw ramchi xamephthkr Bhimrao Ramji Ambedkar phumichatikaenidmacakchnchnthlit Dalit mikhwrkhxngaewa inyukhthixinediytkepnxananikhm ekhaidrbkarsuksacaktangpraeths krathnginpi ph s 2478 ekhamikhwamprasngkhepliynsasnacakhinduipnbthuxsasnaphuthth xamephthkridsuksakhtiaelahlkthrrmkhasxnthangsasnaechncturariyscaelaxntta sungekhaptiesthkhwamechuxeruxngdngklaw aetidnakhasxnthangsasnaiptikhwamihmeriykwa nwyan hrux yanihm aehngphuththsasna bangaehngkeriyknikayniwa phimyan Bhimayana tamchuxtnkhxngxamephthkrkhux phimraw txmaemuxwnthi 13 tulakhm ph s 2499 xamephthkridprakaslacaknikayhinyanaelamhayan rwmthngsasnahindu thwaekhakesiychiwitlnghlngkarepliynsasnacakhinduipnbthuxnwyanidephiynghkspdahphraphuththrupaelarupekharphkhxngphimraw ramchi xamephthkr n ictiyphumisthup emuxngmumib rthmharastra praethsxinediy dan Dalit Buddhist movement khxngpraethsxinediy idprakasihnwyanepnnikayihm thimihlkthrrmtangxxkipcakhinyan mhayan aelawchryan odynikaynwyanimtxngbaephytnhruxrksasil ptiesthsmnephs imechuxeruxngkrrm sngsarwt wipssna niphphan aelaxriysc sunglwnepnphunthankhxngphuththsasnanikayxun thuxepnkartikhwamsasnaphuththihm aetcanahlkthrrmkhxngphraphuththecamatxsukbpyhaeruxngchnchnwrrnaaelakhwamesmxphakhinsngkhm xamephthkreriyknikaynwyanwa sasnaphuththihm Neo Buddhism aelahnngsux phraphuththecaaelathrrmakhxngphraxngkh The Buddha and His Dhamma sungekhiynodyxamephthkr thuxepnhnngsuxskdisiththikhxngchawnwyan cakkarsarwcsamaonkhrwprachakrxinediy ph s 2554 phbwamiphuththsasnikchnchawxinediycanwn 8 4 lankhn incanwnninbthuxnikaynwyancanwn 7 3 lankhn hruxkhidepnrxyla 87 khxngcanwnphuththsasnikchnthnghmdinpraeths aelaswnihyxasyxyuinrthmharastracanwn 6 5 lankhn hruxkhidepnrxyla 90 cakcanwnphunbthuxnikaynwyanthnghmdinpraeths phuththsasnikchnnikaynwyanswnihymithngchawthlitaelakhnthirarwy mixtrakarruhnngsuxrxyla 81 29 sungsungkwakhaechliyradbpraethskhuxrxyla 72 98xangxingGary Tartakov 2003 Rowena Robinson b k Religious Conversion in India Modes Motivations and Meanings Oxford University Press pp 192 213 ISBN 978 0 19 566329 7 Christopher Queen 2015 Steven M Emmanuel b k A Companion to Buddhist Philosophy John Wiley amp Sons pp 524 525 ISBN 978 1 119 14466 3 Nicholas B Dirks 2011 Castes of Mind Colonialism and the Making of Modern India Princeton University Press pp 267 274 ISBN 1 4008 4094 5 Eleanor Zelliot 2015 Knut A Jacobsen b k Routledge Handbook of Contemporary India Taylor amp Francis pp 13 361 370 ISBN 978 1 317 40357 9 Christopher Queen 2015 Steven M Emmanuel b k A Companion to Buddhist Philosophy John Wiley amp Sons pp 524 529 ISBN 978 1 119 14466 3 Skaria A 2015 Ambedkar Marx and the Buddhist Question Journal of South Asian Studies Taylor amp Francis 38 3 450 452 doi 10 1080 00856401 2015 1049726 Quote Here Navayana Buddhism there is not only a criticism of religion most of all Hinduism but also prior traditions of Buddhism but also of secularism and that criticism is articulated moreover as a religion Omvedt Gail Buddhism in India Challenging Brahmanism and Caste 3rd ed London New Delhi Thousand Oaks Sage 2003 pages 2 3 7 8 14 15 19 240 266 271 Damien Keown Charles S Prebish 2013 Encyclopedia of Buddhism Routledge p 25 ISBN 978 1 136 98588 1 Quote The Buddhism upon which he settled and about which he wrote in The Buddha and His Dhamma was in many respects unlike any form of Buddhism that had hitherto arisen within the tradition Gone for instance were the doctrines of karma and rebirth the traditional emphasis on renunciation of the world the practice of meditation and the experience of enlightenment Gone too were any teachings that implied the existence of a trans empirical realm Most jarring perhaps especially among more traditional Buddhists was the absence of the Four Noble Truths which Ambedkar regarded as the invention of wrong headed monks Bruce Rich 2008 To Uphold the World Penguin Books p 204 ISBN 978 0 670 99946 0 Quote Ambedkar s interpretation of Buddhism was a radical one it took a revisionist approach to a number of widely accepted traditional Buddhist teachings Damien Keown Charles S Prebish 2013 Encyclopedia of Buddhism Routledge pp 24 26 ISBN 978 1 136 98588 1 Anne M Blackburn 1993 Religion Kinship and Buddhism Ambedkar s Vision of a Moral Community The Journal of the International Association of Buddhist Studies 16 1 1 22 Christopher S Queen 2000 Engaged Buddhism in the West Wisdom Publications p 23 ISBN 978 0 86171 159 8 Christopher Queen 2015 Steven M Emmanuel b k A Companion to Buddhist Philosophy John Wiley amp Sons pp 524 531 ISBN 978 1 119 14466 3 Moudgil Manu www indiaspend com khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2020 09 15 subkhnemux 2018 10 10 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2017 07 29 subkhnemux 2018 10 10 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb nwyanbthkhwamsasnaphuththniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldk