การ์ตูนไทย ในยุคเริ่มต้น(ช่วงก่อนเข้าสู่ปีพุทธศักราช 2500ต้นๆ)เกิดจากการนำนิทานแนวพื้นบ้าน ผี และเรื่องแนวจักรๆ วงศ์ๆ มาวาดเป็นนิยายภาพในราคาเล่มละหนึ่งสตางค์ก่อนจะมีการนำนวนิยาย เรื่องอ่านเล่นในยุคนั้นๆที่ได้รับความนิยมมาเขียนเป็นการ์ตูนและมีการสร้างตัวละครออริจินอล รึ นิยายภาพเรื่องยาวที่ได้รับความนิยม โดยมีนักเขียนการ์ตูนที่มีชื่อเสียงสมัยนั้นหลายๆท่าน เช่น จุก เบี้ยวสกุลเป็นหัวแถว ผลงานของเหล่านักวาดในยุคนี้(ที่หลายๆคนเรียกว่าเป็นยุคทองของการ์ตูนไทย)จะได้อิทธิพลมาจากทางตะวันตก
ต่อมาหนังสือการ์ตูนแนวตลกสั้น ๆ ในลักษณะของการ์ตูนแก๊กขำขัน เริ่มได้รับความนิยมขึ้นมาจนครองตลาด เช่น ,, ขายหัวเราะ และ มหาสนุก
ก่อนที่การ์ตูนจากญี่ปุ่น หรือ Manga จะเข้ามาในประเทศไทย ทำให้การ์ตูนไทยรุ่นใหม่ๆได้รับอิทธิพลจากมังงะมาจนปัจจุบัน เริ่มในช่วงต้นๆของยุค'90 โดยนิตยสารการ์ตูนไทยในแนวมังงะยุคบุกเบิกได้แก่ () ของสำนักพิมพ์วิบูลย์กิจ และ ()จาก ธีรดา หรือ งานการ์ตูนไทยจากแผนก cartoon thai studio ของ สยามอินเตอร์คอมมิคในปัจจุบันสื่อโซเชียลมีเดียไปจนถึงตลาดหนังสืออีบุ้คได้เข้ามามีบทบาทเป็นตัวกลางเผยแพร่ผลงานการ์ตูนไทยอย่างหลากหลาย
ประวัติ
ยุคแรก
ประวัติศาสตร์การ์ตูนไทยมีรากเหง้าจากการเข้ามาของวิทยาการเขียนภาพแบบตะวันตก ซึ่งขรัวอินโข่ง จิตรกรในสมัยรัชกาลที่ 3 - รัชกาลที่ 4 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ได้นำมาใช้เป็นคนแรกในการเขียนภาพจิตรกรรมฝาผนังลักษณะเหมือนจริงแต่ยังจัดอยู่ในหมวดหมู่ศิลปะกรรมไม่นับว่าเป็นการ์ตูน กระทั่งต่อมาในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 มีการผลิตนิตยสาร , วารสาร และ หนังสือพิมพ์ตามอย่างชาวตะวันตกและยังได้ทรงแปลคำว่า "การ์ตูน" เป็นภาษาไทยว่า "ภาพล้อ" จนมีการเขียนภาพล้อหรือการ์ตูนการเมืองในไทยอย่างนิยมแพร่หลายมากขึ้น โดยเฉพาะแนวการ์ตูนล้อการเมือง ยุคนี้ได้มีนักเขียนการ์ตูนล้อการเมืองคนแรกเกิดขึ้น คือ ขุนปฏิภาคพิมพ์ลิขิต (เปล่ง ไตรปิ่น) รัชกาลที่ 6 ทรงโปรดการ์ตูนลักษณะนี้มาก ดังปรากฏหลักฐานว่า มีภาพวาดฝีพระหัตถ์ล้อเหล่าเสนาบดีและข้าราชบริพารในพระองค์อยู่เสมอๆ ตีพิมพ์ลงในหนังสือพิมพ์ดุสิตสมัย
ถึงสมัยรัชกาลที่ 7 วงการการ์ตูนซบเซาลงเนื่องจากพิษเศรษฐกิจจนกระทั่งถึงปี พ.ศ. 2475 ประเทศไทยมีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง ทำให้นักเขียนการ์ตูนมีเสรีภาพในการเสนอความคิดเห็นมากขึ้น จึงมีนักเขียนการ์ตูนดังๆ เกิดขึ้นในยุคนี้หลายคน อาทิ ผู้นำเรื่องสังข์ทองมาวาดเป็นการ์ตูนเรื่องยาวเรื่องแรกของประเทศไทย ลงในหนังสือพิมพ์สยามราษฎร์ และเจ้าของตัวการ์ตูน "ขุนหมื่น" ซึ่งดัดแปลงมาจากตัวการ์ตูนตะวันตก เช่นป๊อบอาย โดยเป็นตัวตลกแทรกอยู่ในการ์ตูนจักรๆ วงศ์ๆ เรื่องต่างๆที่ท่านเขียน ต่อมานักเขียนการ์ตูนคนอื่นๆ จึงสร้างการ์ตูนตัวเด่นๆของตัวเองขึ้นมาบ้าง นอกจากนี้ยังมีนักเขียนการ์ตูนแนวเดียวกับ สวัสดิ์ จุฑะรพ คนอื่นๆ เช่น , หรือ ผู้บุกเบิกการ์ตูนสำหรับเด็กเป็นคนแรกของประเทศไทย
ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 การ์ตูนไทยซบเซาลงจากภัยสงครามร่วมกับวงการหนังสือในช่วงยุคนั้น เมื่อสิ้นสงครามแล้ว วงการการ์ตูนไทยจึงฟื้นตัวอีกครั้ง ในยุคนี้ปรากฏนักเขียนการ์ตูนที่มีชื่อเสียงหลายคน เช่น ประยูร จรรยาวงษ์ นักเขียนการ์ตูนเจ้าของฉายา "ราชาการ์ตูนไทย" ซึ่งวาดทั้งการ์ตูนตลกและการ์ตูนการเมือง ในยุคเดียวกันนี้ก็มีนักวาดภาพประกอบผู้โด่งดังซึ่งเป็นที่รู้จักกันทั่วไปคือ เหม เวชกรที่เริ่มต้นวาดนิยายภาพ ราชาธิราช ลงในหนังสือพิมพ์
พ.ศ. 2495 ได้มีการ์ตูนสำหรับเด็กเกิดขึ้นเป็นเล่มแรก คือ หนังสือการ์ตูน "ตุ๊กตา" อันเป็นผลงานของ มีตัวการ์ตูนอย่าง หนูไก่, หนูนิด, หนูหน่อย และหนูแจ๋ว และประสบความสำเร็จอย่างมาก (เลิกออกประมาณ พ.ศ. 2530 เนื่องจากพิมล กาฬสีห์ เสียชีวิต) หลังจากนั้นจึงมีการ์ตูนสำหรับเด็กออกมาอีกหลายเล่ม เช่น การ์ตูน "" ของ จุ๋มจิ๋ม () ซึ่งเริ่มวางแผงเล่มแรกเมื่อเดือนมกราคม พ.ศ. 2500 และที่ได้รับความนิยมตามมาอีกเล่มก็คือการ์ตูน "" ของ ซึ่งเริ่มวางแผงฉบับแรกเมื่อ พ.ศ. 2504 ที่โด่งดังจนมีการนำตัวละครในหนังสือชุดนี้ไปผลิตเป็นหนังโฆษณา หนังสือทั้งสองเล่มนี้อยู่ในเครือสำนักพิมพ์บรรลือสาส์น ที่จะตีพิมพ์ต่อเนื่องมาอีกกว่า 50 ปี เป็นต้นแบบให้กับการ์ตูนยอดนิยมอีกสองหัวเช่น ขายหัวเราะ,มหาสนุก ในเวลาต่อมา
นักเขียนอีกท่านที่มีชื่อเสียงร่วมสมัยได้แก่ (หรือ เจ้าของผลงานเรื่อง และศรีธนญชัย), ราช เลอสรวงผู้วาด และ จุก เบี้ยวสกุลวาด ฯลฯ ซึ่งในยุคนี้ส่วนมากจะนิยมวาดการ์ตูนเรื่องยาวกันเป็นสิบๆเล่ม นับว่าเป็นยุคทองของการ์ตูนไทยอีกช่วงหนึ่ง หลังจากนั้นอีกหลายปีจึงเกิดหนังสือการ์ตูนสำหรับเด็กที่แฝงสาระและยืนยงบนแผงอีกเล่มหนึ่งก็คือ ซึ่งมี ทาร์ซานกับเจ้าจุ่น เป็นตัวการ์ตูนชูโรง ผู้วาดและจัดทำ ก็คือ รงค์ หรือ ส่วนนักเขียนการ์ตูนนิยายภาพที่สร้างชื่อเสียงในชัยพฤกษ์การ์ตูน ก็เช่น เตรียม ชาชุมพร ที่เขียนเรื่อง "เพื่อน" โอม รัชเวทย์, สมชาย ปานประชา, พล พิทยาสกุล, เฉลิม อัคภู หรือแม้แต่ อุดม แต้พานิช ศิลปินชื่อดังก็เคยวาดการ์ตูนหารายได้กับทางนิตยสารหัวนี้
มาในยุคต่อจาก ชัยพฤกษ์การ์ตูน กลุ่มนักวาดการ์ตูนระดับแนวหน้า 5 ท่าน มารวมกลุ่มกันใหม่ชื่อว่า เปิดเป็นสำนักงานเล็กๆแถวสี่แยกเสือป่า ถนนเจริญกรุง โดยมี เตรียม ชาชุมพร, โอม รัชเวทย์, , , เฉลิม อัคภู ทำหนังสือการ์ตูนรายเดือนขึ้นมาชื่อว่า "" อยู่ในตลาดได้พักใหญ่ก็ปิดตัวลง ในเวลาไล่เลี่ยกันนั้น ก็มีกลุ่มทำงานเล็กๆกลุ่มหนึ่ง รุ่นไล่เลี่ยกันกับ ซึ่งปัจจุบันกลายเป็นสำนักพิมพ์คุณภาพผลิตมากมายนั่นคือ โดย ศิวโรจน์ คุณเล็ก เป็นกำลังสำคัญตั้งแต่ยุคต้นๆ
ก่อนที่ตลาดการ์ตูนเมืองไทยจะถูกการ์ตูนแปลจากญี่ปุ่นในยุคที่ยังไม่มีการขอลิขสิทธิ์อย่างถูกต้อง จากหลายๆเจ้ารุกตลาดอย่างหนัก ทำให้งานการ์ตูนฝีมือชาวไทยค่อยๆหายไปจากแผงอย่างเงียบๆ นักวาดฝีมือดีค่อยๆอำลาวงการไปทำงานในสายอื่น หลายๆสำนักพิมพ์เริ่มหันมาจัดทำการ์ตูนแปลจากญี่ปุ่นเพราะต้นทุนค่าใช้จ่ายค่อนข้างน้อย ไม่ต้องมีการขอลิขสิทธ์ ลงทุนแต่ค่าแปลกับค่าพิมพ์เท่านั้น ทำให้การ์ตูนญี่ปุ่นยึดแผงในไทยนานอยู่หลายปี
หลังจากนั้น การ์ตูนไทยได้ปรับตัวเองไปเป็นความบันเทิงราคาไม่แพงที่พอให้ผู้มีรายได้น้อยหาซื้ออ่านได้โดยพิมพ์ลงบนกระดาษบรูฟราคาถูก จนเข้าสู่ยุคของ "" แนวเรื่องของการ์ตูนเล่มละบาท ส่วนใหญ่จะเน้นไปทางเรื่องชีวิต, เรื่องผี, เรื่องตลก, นิทาน, เพศ โดยเฉพาะเรื่องแนว "ผี" เป็นเรื่องที่ผู้บริโภคนิยมอ่านอย่างมาก เป็นความตื่นเต้นแบบง่ายๆที่ใกล้ชิดชาวบ้านมาโดยตลอด มีหลายสำนักพิมพ์ที่ตีพิมพ์งานแนวนี้ เช่น สำนักพิมพ์สากล,สุภา,บางกอกสาส์น, สำนักพิมพ์สามดาว ฯลฯ นับว่าเป็นช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อไปยังวงการการ์ตูนในยุคต่อมา นักเขียนการ์ตูนยุคนั้นเช่น นักรบ รุ่งแก้ว, รุ่ง เจ้าเก่า, ชายชล ชีวิน, แมวเหมียว, ราตรี, น้อย ดาวพระศุกร์, ดาวเหนือ, เพลิน, เทพบุตร, มารุต เสกสิทธิ์, นอม เป็นต้น
โดยบางครั้งก็ได้นักเขียนการ์ตูนที่มีชื่อเสียงในยุคก่อนหน้านั้น เช่น จุก เบี้ยวสกุล ช่วยเขียนปกให้ เพื่อช่วยดึงดูดนักอ่านอีกทาง การ์ตูนเเนวนี้ได้รับความนิยมจากผู้คนเป็นอย่างมากในยุคหนึ่ง จนทำให้คำว่า"" เป็นชื่อเฉพาะและเป็นเอกลักษณ์ที่เรียกกันมาจนถึงทุกวันนี้ เป็นสไตล์การ์ตูนที่มีความเฉพาะตัว การ์ตูนแนวเล่มละบาทยังนับเป็นที่ฝึกฝนฝีมือของนักเขียนการ์ตูนหน้าใหม่ที่อยากจะเข้าวงการ ,นักเรียนศิลปะที่ต้องการหารายได้ในระหว่างเรียนหนังสือ มีหลายๆท่านกลายเป็นนักเขียนการ์ตูนคุณภาพระดับแนวหน้าของเมืองไทยในเวลาต่อมาอย่าง ชัยยันต์ สุยะเวช (ตาโปน)หรือ แม้แต่ วินทร์ เลียววาริณ นักเขียนรางวัลซีไรต์ก็เคยเขียนเล่มละบาทขายในช่วงวัยรุ่นทว่าด้วยความมักง่ายของสำนักพิมพ์ รึ นักวาดบางส่วน ที่จับแพะชนแกะรับซื้อผลงานที่เขียนลงบนกระดาษไขเพื่อประหยัดต้นทุนการทำเพลทในยุคนั้น ทำให้มีการลอกต้นฉบับส่งขาย บางส่วนก็ไม่พิถีพิถันในการแต่งเรื่อง รึ การวาด หมายจะเอาเงินอย่างเดียวไม่แคร์ว่าคนอ่านจะสนุกไปด้วยรึไม่ ส่งผลให้ผู้บริโภคลดจำนวนลงอย่างรวดเร็วเมื่อต้องเจอกับงานสุกเอาเผากินที่ไม่มีคุณภาพบ่อยๆ จนยอดจำหน่ายของเล่มละบาทค่อยๆหดตัวลงตามกาลเวลา
ยุคปัจจุบัน
วงการนักวาดการ์ตูนในเมืองไทยเริ่มพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง หลังจากถูกการ์ตูนญี่ปุ่นในรูปแบบไม่มีลิขสิทธ์เข้ามาครองตลาดการ์ตูนไทยอยู่หลายปี นักวาดการ์ตูนรุ่นใหม่ได้ซึมซับการ์ตูนแนวมังงะจนเกิดการ์ตูนแนวนี้ขึ้นมาอย่างแพร่หลายในตลาด มีหลายสำนักพิมพ์ที่เป็นหัวหอกสำคัญ สร้างสรรค์หนังสือการ์ตูนไทยในแนวมังงะ เช่น นิตยสาร (Thai Comics) ของสำนักพิมพ์วิบูลย์กิจ ที่บุกเบิกสร้างสรรค์งานการ์ตูนไทยแบบสากลในช่วงต้นๆยุค'90 จนต่อเนื่องมาเป็นเวลากว่า21ปี มีนักเขียนที่สร้างชื่อกับหนังสือการ์ตูนหัวนี้หลายท่าน ไม่ว่าจะเป็น เอกสิทธิ์ ไทยรัตน์,จักรพันธ์ ห้วยเพชร,,,,, ฯลฯ
หรือ นิตยสารยุคไล่เลี่ยกันเช่น จาก ส.น.พ.ธีรดา ที่มีผลงานของ ,,ฯลฯ
การถือกำเนิดของนิตยสารการ์ตูนไทยร่วมสมัยหลายๆเล่ม ส่งผลให้เหล่านักวาดรึคนรุ่นใหม่ที่มีใจอยากจะเข้าวงการได้มีสถานที่กับเวทีแสดงผลงานมากขึ้น ต่างกับในยุคก่อนที่การ์ตูนไทยจะจำกัดวงอยู่แค่ในฝั่งของการ์ตูนเล่มละบาท รึ การ์ตูนตลกขำขัน การตอบรับของผู้อ่านก็เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว เมื่อวงการการ์ตูนในไทยเริ่มปรับตัวสู่รูปแบบลิขสิทธ์เต็มตัวในช่วงต้นๆุของยุค 1990
ส่วนการ์ตูนไทยที่ถือได้ว่าแพร่หลายในตลาดวงกว้างและได้รับความนิยมมากที่สุดในประเทศก็คือ ขายหัวเราะ-มหาสนุก ในเครือสำนักพิมพ์บรรลือสาส์น ซึ่งแนวทางการ์ตูนจะเป็นการ์ตูนประเภทและจบในตอนเป็นส่วนใหญ่ เช่น ปังปอนด์ ของ ภักดี แสนทวีสุข,หนูหิ่น อินเตอร์ ของ ผดุง ไกรศรี ขณะเดียวกันก็เริ่มมีการพัฒนาการ์ตูนไทยรูปแบบคอมมิคและนักเขียนรุ่นใหม่ๆขึ้นมาโดยสำนักพิมพ์หลายๆเจ้าที่สนับสนุนงานสไตล์นี้ เช่น Cartoon Thai Studio จากสำนักพิมพ์สยามอินเตอร์คอมิกส์ ไปจนถึง ตลาดของการ์ตูนกลุ่มนี้ส่วนใหญ่จะเน้นไปที่กลุ่มวัยรุ่นและคนรุ่นใหม่และมักนิยมแทรกงานลงในนิตยสารการ์ตูนที่ได้รับลิขสิทธ์มาจากทางญี่ปุ่น เช่น BOOM หรือ C-Kids และมีการ์ตูนที่ได้รับความนิยมเช่น มีดที่ 13,อภัยมณี ซาก้า,Executionalในส่วนของการ์ตูนนิยายภาพไทยแบบดั้งเดิมยังคงมีผู้จัดพิมพ์ออกมาอยู่เรื่อยๆ ซึ่งส่วนใหญ่จะอิงกับตลาดระดับล่าง เช่นการ์ตูนเล่มละบาท ซึ่งปรับตัวมาขายในราคาเล่มละห้าบาท
ค่าย ในเครือเบเกอรี่มิวสิค(โดโจ ซิตี้) ที่ลงมาบุกเบิกวงการหนังสือและอนิเมชั่นด้วยนิตยสาร เช่น รึ มีการ์ตูนในเครืออย่าง ,ฮีชีอิท เป็นต้น ในระหว่างช่วงยุค '90-'2000 กว่าๆ จะมีนิตยสารการ์ตูนไทย จากหลายๆสำนักพิมพ์หลายๆค่ายออกมาวางแผงกันอย่างต่อเนื่อง แม้หลายๆหัวจะวางตลาดกันได้ไม่ยาวนานนักแต่ก็สร้างความคึกคักและความเคลื่อนไหวให้วงการได้เสมอ และก็ได้มีนักวาดรุ่นใหม่บางส่วนที่วาดการ์ตูนขายเองในรูปแบบหนังสือการ์ตูนทำมือ หรือ โดจินชิ ตามแบบญี่ปุ่นโดยวางขายรึจำหน่ายตามงานการ์ตูน บางส่วนก็ส่งผลงานแจ้งเกิดกับสำนักพิมพ์ที่เปิดรับงานการ์ตูนของคนไทย เช่น NED ,สยามอินเตอร์คอมิกส์ ,,, วิบูลย์กิจ,บูรพัฒน์,ฯลฯ สื่ออินเทอร์เน็ตเองก็เข้ามามีบทบาทสำคัญในการพัฒนาฝีมือโดยอาศัยแลกภาพกันติชมวิจารณ์ผ่านเว็บบอร์ด หรือสร้างเว็บไซต์แสดงผลงานรวมกันเป็นคอมมุนิตี้ จนมีศิลปิน CG artist ผุดขึ้นมามากมายในวงการ
ต่อมาจึงเกิดการ์ตูนความรู้ในรูปแบบคอมมิคสี่สีขึ้น เช่น บริษัท ที่เน้นกลุ่มเป้าหมายไปยังเยาวชน และประสบความสำเร็จด้วยการ์ตูนชุด ลา ฟลอร่า โรงเรียนป่วนก๊วนเจ้าหญิงจนมีส.น.พ.ที่ผลิตหนังสือในแนวทางนี้ออกมามากมายในท้องตลาดเป็นผลดีต่อวงการ ทำให้มีงานรองรับบรรดานักวาดการ์ตูน-นักเขียนหน้าใหม่เพิ่มมากขึ้น ไปจนถึงสำนักพิมพ์เช่น ที่เน้นแนวทางไปยังการ์ตูนแนวเขย่าขวัญผสมแฟนตาซี อย่าง การิน ปริศนาคดีอาถรรพ์
อีกช่วงของการเปลี่ยนแปลงที่เห็นได้ชัดของการ์ตูนไทย คือการ์ตูนที่ไม่เป็นแนวตลาดซึ่งพัฒนาแยกมาออกจากการ์ตูนแนวมังงะอีกที มีลักษณะของการเน้นแนวความคิดมากขึ้น แนวเรื่องก็ซับซ้อนขึ้น ที่เรียกกันเล่นๆว่า "การ์ตูนแนว" จนมีความนิยมของคนอ่านในแนวทางนี้ขึ้นเรื่อยๆ เช่น นิตยสาร ในเครือของสตาร์พิกส์ และอีกหลายๆเล่มในท้องตลาด มีนักเขียนหลายคนที่มีชื่อเสียงในแนวทางนี้ เช่น วีระชัย ดวงพลา,วิศุทธิ์ พรนิมิตร,ฯลฯ
ปัจจุบันการเข้ามาของ Platform การ์ตูนแบบonline เช่น Line Web Toon,Comico ไปจนถึง Wecomics มีส่วนช่วยให้บรรดานักเขียนทั้งหน้าเก่าหน้าใหม่มีเวทีสร้างสรรค์ผลงานได้หลากหลายมากขึ้นกว่าในอดีต นอกจากนี้มีการเปิดโรงเรียนสอนวาดรูปการ์ตูนสไตล์ร่วมสมัยกันมากขึ้น หรือการวางขายหนังสือทำมือและผลงานตามงานการ์ตูนในปัจจุบันที่มีจัดกันอย่างสม่ำเสมอในกรุงเทพและตามต่างจังหวัด เช่น เชียงใหม่, ขอนแก่น ไปจนถึงโลกโซเชียลแบบ Facebook หรือตลาดการ์ตูนออนไลน์แบบ อีบุ้ค เช่น Meb ก็ทำให้เหล่านักวาด-นักเขียนชาวไทยหลากหลายรุ่นหลากหลายแนว สามารถส่งผลงานเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้โดยตรง
ภาพยนตร์การ์ตูนไทย
สุดสาคร ถือได้ว่าเป็น ภาพยนตร์การ์ตูนไทยเรื่องแรกที่มีการผลิตเพื่อฉายในโรงด้วยฝีมือของ ปยุต เงากระจ่าง ก่อนที่จะเว้นช่วงไปนานเป็นสิบๆปี จนมี ก้านกล้วย ภาพยนตร์อนิเมชั่นสามมิติจาก บ.กันตนา และงานแนวสองมิติเช่น ประวัติพระพุทธเจ้าจาก มีเดียสแตนดาร์ด และ นาค จากทาง B.Boyd.CG ตามมาด้วย ยักษ์ (ภาพยนตร์),เอคโค่ จิ๋วก้องโลก,คุณทองแดง ดิ อินสไปเรชั่นส์,อนันตา แอนิเมชั่น,9 ศาสตรา,,นักรบมนตรา ตำนานแปดดวงจันทร์ ด้านฟากฝั่งโทรทัศน์ก็มีอนิเมชั่นฉายลงทีวีอย่างต่อเนื่อง เช่น ปังปอนด์,,รามเกียรติ์ มินิแอนิเมชั่น ฯลฯ
อย่างไรก็ตาม พงศ์สุข หิรัญพฤกษ์ อินฟลูเอนเซอร์ชื่อดังได้ติงถึงแอนิเมชันของไทยว่า ยังไม่ได้รับการแก้ไขในเรื่องของการเคลื่อนไหวที่ค่อนข้างเร็วเกินไปในฉากแอ็คชั่น
การตอบรับ
ในปัจจุบัน การ์ตูนไทยนับเป็นสื่อที่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวาง รวมทั้ง มีนักเขียนการ์ตูนไทยหลายราย และ หนังสือการ์ตูนหลายเล่มที่ประสบความสำเร็จสามารถสร้างชื่อเสียงได้ในต่างแดน อาทิเช่น การ์ตูนชุด มหากาพย์กู้แผ่นดิน ,สตรีทบอลสะท้านฟ้า,,แว่วกริ่งกังสดาล,,ฯลฯ ที่ได้รับรางวัล International Manga Award จากทางญี่ปุ่น,การิน ปริศนาคดีอาถรรพ์ จากทาง ที่ประสบความสำเร็จในตลาดหนังสือของมาเลเซีย หนังสือการ์ตูนที่ประสบความสำเร็จอย่าง ปังปอนด์ และ หนูหิ่น อินเตอร์ ถูกนำมาสร้างเป็น อนิเมชั่นและหนังคนแสดง ไปจนถึง 13 เกมสยอง ภาพยนตร์ที่ดัดแปลงมาจากการ์ตูนเรื่องสั้น 13 Quiz Show ใน รวมเรื่องสั้นจิตหลุด ที่ต่อมาได้รีเมคเป็นหนังฮอลลีวูดชื่อ 13 Sins,อภัยมณี ซาก้าที่ได้รับการซื้อไปแปลใน ฝรั่งเศส
นักวาดและศิลปินเช่น วิศุทธิ์ พรนิมิตรเจ้าของผลงานชุด มะม่วง ที่ไปสร้างชื่อในญี่ปุ่น, CGอารต์ติสมือฉมังที่ได้ร่วมงานกับ Stan Lee วาดนิยายภาพ Romeo&Juliet: The War ในสหรัฐอเมริกา เป็นต้น
ซึ่งเป็นนักวาดการ์ตูนไทยเจ้าของนามปากกา ปีกนกบูรพา ได้ให้สัมภาษณ์กับทางมติชนว่า ปัจจุบัน ภาพลักษณ์ของวงการการ์ตูนไทยดีกว่าที่มีอยู่เดิมเป็นอย่างมาก โดยเริ่มได้รับความนิยมตั้งแต่ช่วง พ.ศ. 2553 - 2554 ซึ่งมีการจ้างงานและจัดจำหน่ายเพิ่มขึ้น ซึ่งแตกต่างจากสมัยก่อนที่ภาพพจน์ของนักเขียนการ์ตูนไม่ค่อยดีเท่าไหร่นัก ก่อนที่กลุ่มนักเขียนการ์ตูนได้ร่วมกันช่วยยกระดับให้ดีขึ้นในเวลาต่อมา
ด้านนักพากย์การ์ตูนดัง นิรันดร์ บุญยรัตพันธุ์ หรือที่รู้จักกันดีในฉายาน้าต๋อย เซมเบ้ ได้แสดงข้อคิดเห็นว่านักวาดการ์ตูนไทยต่างมีฝีมือระดับนานาชาติ หากแต่ยังคงมีอุปสรรคในเรื่องของเงินทุน และช่องทางในการเผยแพร่ กระทั่งในเวลาต่อมา การ์ตูนไทยเป็นที่โดดเด่นสำหรับนานาประเทศมากขึ้น โดยมีการ์ตูนไทยหลายเรื่องที่ได้รับรางวัลการ์ตูนระดับนานาชาติที่ประเทศญี่ปุ่นแทบทุกปี
อ้างอิง
- จุลศักดิ์ อมรเวช,ตำนานการ์ตูน สำนักพิมพ์แสงดาว (2544)
- นิรวาณ คุระทอง. (2553). ประวัติย่อการ์ตูนไทย. สำนักพิมพ์ LET'S Comic.
- PAT STUDIO ,1970 Heroes Never Die สำนักพิมพ์ Animate Group.
- น.พ.ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์ ,100ปีการ์ตูนไทย จากสยามคลาสสิกสู่ไทยโมเดริน์.มติชน กุมภาพันธ์ 2556..
- วินทร์ เลียววาริณ ,โลกใบที่สองของโม นวนิยายภาพรีไซเคิล.อมรินทร์บุ๊คเซนเตอร์ 2549
- วินทร์ เลียววาริณ ,เดินไปให้สุดฝัน รวมบทความศิลปะกึ่งอัตชีวประวัติ.อมรินทร์บุ๊คเซนเตอร์ 2551
- นิตยสาร โลกหนังสือ ปีที่ 6 ฉบับที่ 7 พ.ศ.2526
- นิตยสารสารคดี ฉบับที่ 66 ปีที่ 6 สิงหาคม 2533
- นิตยสารสารคดี no.376 June 2016
- นิตยสาร a day ฉบับที่ 98 ตุลาคม 2008
- วินทร์ เลียววาริณ เขียนถึง จุก เบี้ยวสกุล น.250-265,โลกใบที่สองของโม นวนิยายภาพรีไซเคิล.อมรินทร์บุ๊คเซนเตอร์ 2549
- จุลศักดิ์ อมรเวช,ตำนานการ์ตูน สำนักพิมพ์แสงดาว 2544 .น.583-619
- นิรวาณ คุระทอง,คอลัมน์ Lets List:9ปีย้อนดู9นิตยสารการ์ตูนไทยร่วมสมัย, Let'S Comic ฉบับครบรอบ 9 ปี ก้าวไปด้วยกัน,กันยายน 2559 หน้า 172-179
- นิรวาณ คุระทอง. (2553). ประวัติย่อการ์ตูนไทย. สำนักพิมพ์ LET'S Comic. .น.81-120
- พาชม 'นิทรรศการหนังสือ การ์ตูนไทย ไฉไล กว่าที่คิด'
- หนังสือ ต่อคิดสานฝัน"ศรีบูรพา",มีนาคม 2548 น.182
- 2460
- เปล่งไตรปิ่น
- สงครามโลก:2
- 2495-2499
- 2500-2506
- Fact เกร็ดชีวิต "โน้ต อุดม แต้พานิช", ต้นฉบับจากเว็บ udomteam พ.ศ.2543, เผยแพร่:2 กุมภาพันธ์ 2558
- 2513
- จุลศักดิ์ อมรเวช ,ตำนานการ์ตูน สำนักพิมพ์แสงดาว 2544 .น.553-559
- Comic Quest.Issue.14 Sep/2002,"บันทึกปูมหลังของการเข้ามาของฉบับลิขสิทธ์" น.29-34
- PAT STUDIO ,1970 Heroes Never Die สำนักพิมพ์ Animate GroupISBN 974-93214-7-2.น.75-80
- 2521-2525
- "2527-2530 บ้านการ์ตูนไทยหอสมุดวังท่าพระ".
- "สารคดีการ์ตูนผีเล่มละบาท".
- วินทร์ เลียววาริณ ,เดินไปให้สุดฝัน รวมบทความศิลปะกึ่งอัตชีวประวัติ หน้า 61-123.อมรินทร์บุ๊คเซนเตอร์ 2551
- จุลศักดิ์ อมรเวช ,ตำนานการ์ตูน สำนักพิมพ์แสงดาว 2544 .น.607-619
- นิรวาณ คุระทอง. (2553). ประวัติย่อการ์ตูนไทย. สำนักพิมพ์ LET'S Comic. น.122-168
- ตัวอย่างไทยคอมิค ฉบับที่ 1 ตุลาคม พ.ศ.2535
- เพจบ้านการ์ตูนไทย 2535
- นิรวาณ คุระทอง. (2553). ประวัติย่อการ์ตูนไทย. สำนักพิมพ์ LET'S Comic. น.170-182
- ยุคลิขสิทธ์
- นิรวาณ คุระทอง. (2553). ประวัติย่อการ์ตูนไทย. สำนักพิมพ์ LET'S Comic. น.236-266
- คุยกับCartoon Thai Studio
- ข้อมูลค่าย B.Boyd
- บ้านการ์ตูนไทย2552
- ข่าวอีคิวพลัส
- [หนังสือพิมพ์มติชนรายวัน. ปีที่ 34 ฉบับที่ 12026. วันเสาร์ที่ 12 กุมภาพันธ์ 2554. ISSN 1686-8188. หน้า 24]
- นิรวาณ คุระทอง. (2553). ประวัติย่อการ์ตูนไทย. สำนักพิมพ์ LET'S Comic. .น.368-378
- 2561-2562 บ้านการ์ตูนไทย
- ‘บรรลือสาส์น’ ผนึกกำลัง ‘เมพ’ (MEB) ขยายฐานการ์ตูนไทย ส่งสามซีรี่ส์ดัง สาวดอกไม้ฯ,ไอ้แมงสาบ,กระบี่หยามยุทธภพสู่อีบุ๊ค
- พงศ์สุข หิรัญพฤกษ์. รู้แล้ว! แอนิเมชันไทย...ปัญหาใหญ่อยู่ที่การเคลื่อนไหว?. คมชัดลึก. ปีที่ 11 ฉบับที่ 4007. วันอังคารที่ 9 ตุลาคม พ.ศ. 2555. ISSN 16851390. หน้า 20
- นิตยสารสารคดี no.376 June 2016."การินจอมเวทย์การ์ตูนไทย" น.108-111
- Onlinestation
- กฤตยา เชื่อมวราศาสตร์. หนังสือพิมพ์มติชนรายวัน. ปีที่ 34 ฉบับที่ 12335. วันอาทิตย์ที่ 18 ธันวาคม 2554. หน้า 14
- การ์ตูนไทยไปถึงไหนแล้ว? EP.2 เจาะลึกถึงแก่น...เหตุใดการ์ตูนไทยไม่บูม! - ไทยรัฐ
- นิรวาณ คุระทอง,Let's List :รวมงานก่อนจะดังของนักเขียนไทย,Let's Comic No.25 พฤษภาคม 2556
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2023-03-02. สืบค้นเมื่อ 2023-04-07.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2015-06-04.
- นักเขียนการ์ตูนไทย ผู้เนรมิตพระพุทธเจ้ามุมมองใหม่ คว้ารางวัลระดับโลก
ดูเพิ่ม
แหล่งข้อมูลอื่น
- เพจบ้านการ์ตูนไทยหอสมุดวังท่าพระ พ.ศ.2460-2562 Time Line ของวงการ 1917 - 2019
- ฝันให้ไกล (การ์ตูนไทย) และไปให้ถึง (การ์ตูนโลก) กับ B.BOYd Characters จากนิตยสารอัปเดต
- ตำนานการ์ตูนไทย 2007-04-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ตัดตอนจากหนังสือ ตำนานการ์ตูน ของ จุลศักดิ์ อมรเวช
- เรลกันคุงรีวิวการ์ตูนไทย
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
kartunithy inyukherimtn chwngkxnekhasupiphuththskrach 2500tn ekidcakkarnanithanaenwphunban phi aelaeruxngaenwckr wngs mawadepnniyayphaphinrakhaelmlahnungstangkhkxncamikarnanwniyay eruxngxanelninyukhnnthiidrbkhwamniymmaekhiynepnkartunaelamikarsrangtwlakhrxxricinxl ru niyayphapheruxngyawthiidrbkhwamniym odyminkekhiynkartunthimichuxesiyngsmynnhlaythan echn cuk ebiywskulepnhwaethw phlngankhxngehlankwadinyukhni thihlaykhneriykwaepnyukhthxngkhxngkartunithy caidxiththiphlmacakthangtawntk txmahnngsuxkartunaenwtlksn inlksnakhxngkartunaekkkhakhn erimidrbkhwamniymkhunmacnkhrxngtlad echn khayhweraa aela mhasnuk kxnthikartuncakyipun hrux Manga caekhamainpraethsithy thaihkartunithyrunihmidrbxiththiphlcakmngngamacnpccubn eriminchwngtnkhxngyukh 90 odynitysarkartunithyinaenwmngngayukhbukebikidaek khxngsankphimphwibulykic aela cak thirda hrux ngankartunithycakaephnk cartoon thai studio khxng syamxinetxrkhxmmikhinpccubnsuxosechiylmiediyipcnthungtladhnngsuxxibukhidekhamamibthbathepntwklangephyaephrphlngankartunithyxyanghlakhlayprawtiyukhaerk phaphlxfimuxkhunptiphakhphimphlikhit eplng itrpin nkekhiynkartunlxkaremuxngkhnaerkkhxngithy prawtisastrkartunithymirakehngacakkarekhamakhxngwithyakarekhiynphaphaebbtawntk sungkhrwxinokhng citrkrinsmyrchkalthi 3 rchkalthi 4 aehngkrungrtnoksinthr idnamaichepnkhnaerkinkarekhiynphaphcitrkrrmfaphnnglksnaehmuxncringaetyngcdxyuinhmwdhmusilpakrrmimnbwaepnkartun krathngtxmainrchsmykhxngphrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhw rchkalthi 6 mikarphlitnitysar warsar aela hnngsuxphimphtamxyangchawtawntkaelayngidthrngaeplkhawa kartun epnphasaithywa phaphlx cnmikarekhiynphaphlxhruxkartunkaremuxnginithyxyangniymaephrhlaymakkhun odyechphaaaenwkartunlxkaremuxng yukhniidminkekhiynkartunlxkaremuxngkhnaerkekidkhun khux khunptiphakhphimphlikhit eplng itrpin rchkalthi 6 thrngoprdkartunlksnanimak dngprakthlkthanwa miphaphwadfiphrahtthlxehlaesnabdiaelakharachbripharinphraxngkhxyuesmx tiphimphlnginhnngsuxphimphdusitsmy thungsmyrchkalthi 7 wngkarkartunsbesalngenuxngcakphisesrsthkiccnkrathngthungpi ph s 2475 praethsithymikarepliynaeplngkarpkkhrxng thaihnkekhiynkartunmiesriphaphinkaresnxkhwamkhidehnmakkhun cungminkekhiynkartundng ekidkhuninyukhnihlaykhn xathi phunaeruxngsngkhthxngmawadepnkartuneruxngyaweruxngaerkkhxngpraethsithy lnginhnngsuxphimphsyamrasdr aelaecakhxngtwkartun khunhmun sungddaeplngmacaktwkartuntawntk echnpxbxay odyepntwtlkaethrkxyuinkartunckr wngs eruxngtangthithanekhiyn txmankekhiynkartunkhnxun cungsrangkartuntwednkhxngtwexngkhunmabang nxkcakniyngminkekhiynkartunaenwediywkb swsdi cutharph khnxun echn hrux phubukebikkartunsahrbedkepnkhnaerkkhxngpraethsithy inchwngsngkhramolkkhrngthi 2 kartunithysbesalngcakphysngkhramrwmkbwngkarhnngsuxinchwngyukhnn emuxsinsngkhramaelw wngkarkartunithycungfuntwxikkhrng inyukhnipraktnkekhiynkartunthimichuxesiynghlaykhn echn prayur crryawngs nkekhiynkartunecakhxngchaya rachakartunithy sungwadthngkartuntlkaelakartunkaremuxng inyukhediywknnikminkwadphaphprakxbphuodngdngsungepnthiruckknthwipkhux ehm ewchkrthierimtnwadniyayphaph rachathirach lnginhnngsuxphimph ph s 2495 idmikartunsahrbedkekidkhunepnelmaerk khux hnngsuxkartun tukta xnepnphlngankhxng mitwkartunxyang hnuik hnunid hnuhnxy aelahnuaecw aelaprasbkhwamsaercxyangmak elikxxkpraman ph s 2530 enuxngcakphiml kalsih esiychiwit hlngcaknncungmikartunsahrbedkxxkmaxikhlayelm echn kartun khxng cumcim sungerimwangaephngelmaerkemuxeduxnmkrakhm ph s 2500 aelathiidrbkhwamniymtammaxikelmkkhuxkartun khxng sungerimwangaephngchbbaerkemux ph s 2504 thiodngdngcnmikarnatwlakhrinhnngsuxchudniipphlitepnhnngokhsna hnngsuxthngsxngelmnixyuinekhruxsankphimphbrrluxsasn thicatiphimphtxenuxngmaxikkwa 50 pi epntnaebbihkbkartunyxdniymxiksxnghwechn khayhweraa mhasnuk inewlatxma nkekhiynxikthanthimichuxesiyngrwmsmyidaek hrux ecakhxngphlnganeruxng aelasrithnychy rach elxsrwngphuwad aela cuk ebiywskulwad l sunginyukhniswnmakcaniymwadkartuneruxngyawknepnsibelm nbwaepnyukhthxngkhxngkartunithyxikchwnghnung hlngcaknnxikhlaypicungekidhnngsuxkartunsahrbedkthiaefngsaraaelayunyngbnaephngxikelmhnungkkhux sungmi tharsankbecacun epntwkartunchuorng phuwadaelacdtha kkhux rngkh hrux swnnkekhiynkartunniyayphaphthisrangchuxesiynginchyphvkskartun kechn etriym chachumphr thiekhiyneruxng ephuxn oxm rchewthy smchay panpracha phl phithyaskul echlim xkhphu hruxaemaet xudm aetphanich silpinchuxdngkekhywadkartunharayidkbthangnitysarhwni mainyukhtxcak chyphvkskartun klumnkwadkartunradbaenwhna 5 than marwmklumknihmchuxwa epidepnsanknganelkaethwsiaeykesuxpa thnnecriykrung odymi etriym chachumphr oxm rchewthy echlim xkhphu thahnngsuxkartunrayeduxnkhunmachuxwa xyuintladidphkihykpidtwlng inewlaileliyknnn kmiklumthanganelkklumhnung runileliyknkb sungpccubnklayepnsankphimphkhunphaphphlitmakmaynnkhux ody siworcn khunelk epnkalngsakhytngaetyukhtn kxnthitladkartunemuxngithycathukkartunaeplcakyipuninyukhthiyngimmikarkhxlikhsiththixyangthuktxng cakhlayecaruktladxyanghnk thaihngankartunfimuxchawithykhxyhayipcakaephngxyangengiyb nkwadfimuxdikhxyxalawngkaripthanganinsayxun hlaysankphimpherimhnmacdthakartunaeplcakyipunephraatnthunkhaichcaykhxnkhangnxy imtxngmikarkhxlikhsithth lngthunaetkhaaeplkbkhaphimphethann thaihkartunyipunyudaephnginithynanxyuhlaypi hlngcaknn kartunithyidprbtwexngipepnkhwambnethingrakhaimaephngthiphxihphumirayidnxyhasuxxanidodyphimphlngbnkradasbrufrakhathuk cnekhasuyukhkhxng aenweruxngkhxngkartunelmlabath swnihycaennipthangeruxngchiwit eruxngphi eruxngtlk nithan ephs odyechphaaeruxngaenw phi epneruxngthiphubriophkhniymxanxyangmak epnkhwamtunetnaebbngaythiiklchidchawbanmaodytlxd mihlaysankphimphthitiphimphnganaenwni echn sankphimphsakl supha bangkxksasn sankphimphsamdaw l nbwaepnchwnghweliywhwtxipyngwngkarkartuninyukhtxma nkekhiynkartunyukhnnechn nkrb rungaekw rung ecaeka chaychl chiwin aemwehmiyw ratri nxy dawphrasukr dawehnux ephlin ethphbutr marut esksiththi nxm epntn odybangkhrngkidnkekhiynkartunthimichuxesiynginyukhkxnhnann echn cuk ebiywskul chwyekhiynpkih ephuxchwydungdudnkxanxikthang kartuneenwniidrbkhwamniymcakphukhnepnxyangmakinyukhhnung cnthaihkhawa epnchuxechphaaaelaepnexklksnthieriykknmacnthungthukwnni epnsitlkartunthimikhwamechphaatw kartunaenwelmlabathyngnbepnthifukfnfimuxkhxngnkekhiynkartunhnaihmthixyakcaekhawngkar nkeriynsilpathitxngkarharayidinrahwangeriynhnngsux mihlaythanklayepnnkekhiynkartunkhunphaphradbaenwhnakhxngemuxngithyinewlatxmaxyang chyynt suyaewch taopn hrux aemaet winthr eliywwarin nkekhiynrangwlsiirtkekhyekhiynelmlabathkhayinchwngwyrunthwadwykhwammkngaykhxngsankphimph ru nkwadbangswn thicbaephachnaekarbsuxphlnganthiekhiynlngbnkradasikhephuxprahydtnthunkarthaephlthinyukhnn thaihmikarlxktnchbbsngkhay bangswnkimphithiphithninkaraetngeruxng ru karwad hmaycaexaenginxyangediywimaekhrwakhnxancasnukipdwyruim sngphlihphubriophkhldcanwnlngxyangrwderwemuxtxngecxkbngansukexaephakinthiimmikhunphaphbxy cnyxdcahnaykhxngelmlabathkhxyhdtwlngtamkalewla yukhpccubn wngkarnkwadkartuninemuxngithyerimphthnamaxyangtxenuxng hlngcakthukkartunyipuninrupaebbimmilikhsiththekhamakhrxngtladkartunithyxyuhlaypi nkwadkartunrunihmidsumsbkartunaenwmngngacnekidkartunaenwnikhunmaxyangaephrhlayintlad mihlaysankphimphthiepnhwhxksakhy srangsrrkhhnngsuxkartunithyinaenwmngnga echn nitysar Thai Comics khxngsankphimphwibulykic thibukebiksrangsrrkhngankartunithyaebbsaklinchwngtnyukh 90 cntxenuxngmaepnewlakwa21pi minkekhiynthisrangchuxkbhnngsuxkartunhwnihlaythan imwacaepn exksiththi ithyrtn ckrphnth hwyephchr l hrux nitysaryukhileliyknechn cak s n ph thirda thimiphlngankhxng l karthuxkaenidkhxngnitysarkartunithyrwmsmyhlayelm sngphlihehlankwadrukhnrunihmthimiicxyakcaekhawngkaridmisthanthikbewthiaesdngphlnganmakkhun tangkbinyukhkxnthikartunithycacakdwngxyuaekhinfngkhxngkartunelmlabath ru kartuntlkkhakhn kartxbrbkhxngphuxankephimkhunxyangrwderw emuxwngkarkartuninithyerimprbtwsurupaebblikhsiththetmtwinchwngtnukhxngyukh 1990 swnkartunithythithuxidwaaephrhlayintladwngkwangaelaidrbkhwamniymmakthisudinpraethskkhux khayhweraa mhasnuk inekhruxsankphimphbrrluxsasn sungaenwthangkartuncaepnkartunpraephthaelacbintxnepnswnihy echn pngpxnd khxng phkdi aesnthwisukh hnuhin xinetxr khxng phdung ikrsri khnaediywknkerimmikarphthnakartunithyrupaebbkhxmmikhaelankekhiynrunihmkhunmaodysankphimphhlayecathisnbsnunngansitlni echn Cartoon Thai Studio caksankphimphsyamxinetxrkhxmiks ipcnthung tladkhxngkartunklumniswnihycaennipthiklumwyrunaelakhnrunihmaelamkniymaethrknganlnginnitysarkartunthiidrblikhsiththmacakthangyipun echn BOOM hrux C Kids aelamikartunthiidrbkhwamniymechn midthi 13 xphymni saka Executionalinswnkhxngkartunniyayphaphithyaebbdngedimyngkhngmiphucdphimphxxkmaxyueruxy sungswnihycaxingkbtladradblang echnkartunelmlabath sungprbtwmakhayinrakhaelmlahabath khay inekhruxebekxrimiwsikh odoc siti thilngmabukebikwngkarhnngsuxaelaxniemchndwynitysar echn ru mikartuninekhruxxyang hichixith epntn inrahwangchwngyukh 90 2000 kwa caminitysarkartunithy cakhlaysankphimphhlaykhayxxkmawangaephngknxyangtxenuxng aemhlayhwcawangtladknidimyawnannkaetksrangkhwamkhukkhkaelakhwamekhluxnihwihwngkaridesmx aelakidminkwadrunihmbangswnthiwadkartunkhayexnginrupaebbhnngsuxkartunthamux hrux odcinchi tamaebbyipunodywangkhayrucahnaytamngankartun bangswnksngphlnganaecngekidkbsankphimphthiepidrbngankartunkhxngkhnithy echn NED syamxinetxrkhxmiks wibulykic burphthn l suxxinethxrentexngkekhamamibthbathsakhyinkarphthnafimuxodyxasyaelkphaphkntichmwicarnphanewbbxrd hruxsrangewbistaesdngphlnganrwmknepnkhxmmuniti cnmisilpin CG artist phudkhunmamakmayinwngkar txmacungekidkartunkhwamruinrupaebbkhxmmikhsisikhun echn bristh thiennklumepahmayipyngeyawchn aelaprasbkhwamsaercdwykartunchud la flxra orngeriynpwnkwnecahyingcnmis n ph thiphlithnngsuxinaenwthangnixxkmamakmayinthxngtladepnphlditxwngkar thaihminganrxngrbbrrdankwadkartun nkekhiynhnaihmephimmakkhun ipcnthungsankphimphechn thiennaenwthangipyngkartunaenwekhyakhwyphsmaefntasi xyang karin prisnakhdixathrrph xikchwngkhxngkarepliynaeplngthiehnidchdkhxngkartunithy khuxkartunthiimepnaenwtladsungphthnaaeykmaxxkcakkartunaenwmngngaxikthi milksnakhxngkarennaenwkhwamkhidmakkhun aenweruxngksbsxnkhun thieriykknelnwa kartunaenw cnmikhwamniymkhxngkhnxaninaenwthangnikhuneruxy echn nitysar inekhruxkhxngstarphiks aelaxikhlayelminthxngtlad minkekhiynhlaykhnthimichuxesiynginaenwthangni echn wirachy dwngphla wisuththi phrnimitr l pccubnkarekhamakhxng Platform kartunaebbonline echn Line Web Toon Comico ipcnthung Wecomics miswnchwyihbrrdankekhiynthnghnaekahnaihmmiewthisrangsrrkhphlnganidhlakhlaymakkhunkwainxdit nxkcaknimikarepidorngeriynsxnwadrupkartunsitlrwmsmyknmakkhun hruxkarwangkhayhnngsuxthamuxaelaphlngantamngankartuninpccubnthimicdknxyangsmaesmxinkrungethphaelatamtangcnghwd echn echiyngihm khxnaekn ipcnthungolkosechiylaebb Facebook hruxtladkartunxxnilnaebb xibukh echn Meb kthaihehlankwad nkekhiynchawithyhlakhlayrunhlakhlayaenw samarthsngphlnganekhathungklumepahmayidodytrngphaphyntrkartunithysudsakhr thuxidwaepn phaphyntrkartunithyeruxngaerkthimikarphlitephuxchayinorngdwyfimuxkhxng pyut engakracang kxnthicaewnchwngipnanepnsibpi cnmi kanklwy phaphyntrxniemchnsammiticak b kntna aelanganaenwsxngmitiechn prawtiphraphuththecacak miediysaetndard aela nakh cakthang B Boyd CG tammadwy yks phaphyntr exkhokh ciwkxngolk khunthxngaedng di xinsiperchns xnnta aexniemchn 9 sastra nkrbmntra tananaepddwngcnthr danfakfngothrthsnkmixniemchnchaylngthiwixyangtxenuxng echn pngpxnd ramekiyrti miniaexniemchn l xyangirktam phngssukh hiryphvks xinfluexnesxrchuxdngidtingthungaexniemchnkhxngithywa yngimidrbkaraekikhineruxngkhxngkarekhluxnihwthikhxnkhangerwekinipinchakaexkhchnkartxbrbinpccubn kartunithynbepnsuxthiidrbkaryxmrbxyangkwangkhwang rwmthng minkekhiynkartunithyhlayray aela hnngsuxkartunhlayelmthiprasbkhwamsaercsamarthsrangchuxesiyngidintangaedn xathiechn kartunchud mhakaphykuaephndin strithbxlsathanfa aewwkringkngsdal l thiidrbrangwl International Manga Award cakthangyipun karin prisnakhdixathrrph cakthang thiprasbkhwamsaercintladhnngsuxkhxngmaelesiy hnngsuxkartunthiprasbkhwamsaercxyang pngpxnd aela hnuhin xinetxr thuknamasrangepn xniemchnaelahnngkhnaesdng ipcnthung 13 ekmsyxng phaphyntrthiddaeplngmacakkartuneruxngsn 13 Quiz Show in rwmeruxngsncithlud thitxmaidriemkhepnhnnghxlliwudchux 13 Sins xphymni sakathiidrbkarsuxipaeplin frngess nkwadaelasilpinechn wisuththi phrnimitrecakhxngphlnganchud mamwng thiipsrangchuxinyipun CGxarttismuxchmngthiidrwmngankb Stan Lee wadniyayphaph Romeo amp Juliet The War inshrthxemrika epntn sungepnnkwadkartunithyecakhxngnampakka piknkburpha idihsmphasnkbthangmtichnwa pccubn phaphlksnkhxngwngkarkartunithydikwathimixyuedimepnxyangmak odyerimidrbkhwamniymtngaetchwng ph s 2553 2554 sungmikarcangnganaelacdcahnayephimkhun sungaetktangcaksmykxnthiphaphphcnkhxngnkekhiynkartunimkhxydiethaihrnk kxnthiklumnkekhiynkartunidrwmknchwyykradbihdikhuninewlatxma dannkphakykartundng nirndr buyyrtphnthu hruxthiruckkndiinchayanatxy esmeb idaesdngkhxkhidehnwankwadkartunithytangmifimuxradbnanachati hakaetyngkhngmixupsrrkhineruxngkhxngenginthun aelachxngthanginkarephyaephr krathnginewlatxma kartunithyepnthioddednsahrbnanapraethsmakkhun odymikartunithyhlayeruxngthiidrbrangwlkartunradbnanachatithipraethsyipunaethbthukpixangxingculskdi xmrewch tanankartun sankphimphaesngdaw 2544 ISBN 974 7344 41 6 nirwan khurathxng 2553 prawtiyxkartunithy sankphimph LET S Comic ISBN 9786169012863 PAT STUDIO 1970 Heroes Never Die sankphimph Animate Group ISBN 974 93214 7 2 n ph praesrith phlitphlkarphimph 100pikartunithy caksyamkhlassiksuithyomedrin mtichn kumphaphnth 2556 ISBN 978 02 1062 7 winthr eliywwarin olkibthisxngkhxngom nwniyayphaphriisekhil xmrinthrbukhesnetxr 2549 ISBN 9749239482 winthr eliywwarin edinipihsudfn rwmbthkhwamsilpakungxtchiwprawti xmrinthrbukhesnetxr 2551 ISBN 9789741376827 nitysar olkhnngsux pithi 6 chbbthi 7 ph s 2526 nitysarsarkhdi chbbthi 66 pithi 6 singhakhm 2533 nitysarsarkhdi no 376 June 2016 nitysar a day chbbthi 98 tulakhm 2008 winthr eliywwarin ekhiynthung cuk ebiywskul n 250 265 olkibthisxngkhxngom nwniyayphaphriisekhil xmrinthrbukhesnetxr 2549 ISBN 9749239482 culskdi xmrewch tanankartun sankphimphaesngdaw 2544 ISBN 974 7344 41 6 n 583 619 nirwan khurathxng khxlmn Lets List 9piyxndu9nitysarkartunithyrwmsmy Let S Comic chbbkhrbrxb 9 pi kawipdwykn knyayn 2559 hna 172 179 nirwan khurathxng 2553 prawtiyxkartunithy sankphimph LET S Comic ISBN 9786169012863 n 81 120 phachm nithrrskarhnngsux kartunithy ichil kwathikhid hnngsux txkhidsanfn sriburpha minakhm 2548 n 182 2460 eplngitrpin sngkhramolk 2 2495 2499 2500 2506 Fact ekrdchiwit ont xudm aetphanich tnchbbcakewb udomteam ph s 2543 ephyaephr 2 kumphaphnth 2558 2513 culskdi xmrewch tanankartun sankphimphaesngdaw 2544 ISBN 974 7344 41 6 n 553 559 Comic Quest Issue 14 Sep 2002 bnthukpumhlngkhxngkarekhamakhxngchbblikhsithth n 29 34 PAT STUDIO 1970 Heroes Never Die sankphimph Animate GroupISBN 974 93214 7 2 n 75 80 2521 2525 2527 2530 bankartunithyhxsmudwngthaphra sarkhdikartunphielmlabath winthr eliywwarin edinipihsudfn rwmbthkhwamsilpakungxtchiwprawti hna 61 123 xmrinthrbukhesnetxr 2551 ISBN 9789741376827 culskdi xmrewch tanankartun sankphimphaesngdaw 2544 ISBN 974 7344 41 6 n 607 619 nirwan khurathxng 2553 prawtiyxkartunithy sankphimph LET S Comic ISBN 9786169012863 n 122 168 twxyangithykhxmikh chbbthi 1 tulakhm ph s 2535 ephcbankartunithy 2535 nirwan khurathxng 2553 prawtiyxkartunithy sankphimph LET S Comic ISBN 9786169012863 n 170 182 yukhlikhsithth nirwan khurathxng 2553 prawtiyxkartunithy sankphimph LET S Comic ISBN 9786169012863 n 236 266 khuykbCartoon Thai Studio khxmulkhay B Boyd bankartunithy2552 khawxikhiwphls hnngsuxphimphmtichnraywn pithi 34 chbbthi 12026 wnesarthi 12 kumphaphnth 2554 ISSN 1686 8188 hna 24 nirwan khurathxng 2553 prawtiyxkartunithy sankphimph LET S Comic ISBN 9786169012863 n 368 378 2561 2562 bankartunithy brrluxsasn phnukkalng emph MEB khyaythankartunithy sngsamsirisdng sawdxkim ixaemngsab krabihyamyuththphphsuxibukh phngssukh hiryphvks ruaelw aexniemchnithy pyhaihyxyuthikarekhluxnihw khmchdluk pithi 11 chbbthi 4007 wnxngkharthi 9 tulakhm ph s 2555 ISSN 16851390 hna 20 nitysarsarkhdi no 376 June 2016 karincxmewthykartunithy n 108 111 Onlinestation kvtya echuxmwrasastr hnngsuxphimphmtichnraywn pithi 34 chbbthi 12335 wnxathitythi 18 thnwakhm 2554 hna 14 kartunithyipthungihnaelw EP 2 ecaalukthungaekn ehtuidkartunithyimbum ithyrth nirwan khurathxng Let s List rwmngankxncadngkhxngnkekhiynithy Let s Comic No 25 phvsphakhm 2556 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2023 03 02 subkhnemux 2023 04 07 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2016 03 04 subkhnemux 2015 06 04 nkekhiynkartunithy phuenrmitphraphuththecamummxngihm khwarangwlradbolkduephimraychuxkartunithyaehlngkhxmulxunephcbankartunithyhxsmudwngthaphra ph s 2460 2562 Time Line khxngwngkar 1917 2019fnihikl kartunithy aelaipihthung kartunolk kb B BOYd Characters caknitysarxpedttanankartunithy 2007 04 03 thi ewyaebkaemchchin tdtxncakhnngsux tanankartun khxng culskdi xmrewcherlknkhungriwiwkartunithy